Қазақстан мен Ресей арасындағы қарым - қатынасты зерттеу

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.Х.ДУЛАТИ АТЫНДАҒЫ ТАРАЗ ӨҢІРЛІК УНИВЕРСИТЕТІ

КАФЕДРА:ТАРИХ.ҚҰҚЫҚ.КӘСІПКЕРЛІК

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: . 1991-2000 жылдардағы Қазақстан мен Ресей арасындағы қарым-қатынас және достастық

Курс-4
Топ-ист-17-3
Орындаушы: Айтжанов Темірлан Айдынұлы
Тексеруші:Тоқбергенова Зағира Сүндетқызы

Тараз2020
Мазмұны
Кіріспе
І - тарау. 1991-2000 жылдардағы Қaзақстан мен Ресейдің өзара байланыстары
1.1. Қазақстан мен Ресейдің саясат саласындағы өзара қарым-қатынастары..
1.2. Қазaқстан мен Ресейдің әскери ынтымақтастығы ..
1.3. Қазақстaн мен Ресейдің гуманитарлық саладағы ынтымақтас-тығы..

Зерттеу өзектілігі:Тәуелсіздік алған жылдап бастап көрші ел Ресей мемлекетімен саяси,мәдени,экономикалық байланыстарды терең оқып зерттеу.Екі ел арасындағы қарым-қатынастың ерекшеліктеріне тоқталу.
Зерттеу мақсаты: Қазақстан мен Ресей арасындағы қарым-қатынасты зерттеу.
Зерттеу обьектісі:Қазақстан Ресей.

Қазақстан ТМД шеңберінде саяси және экономикалық мәселелерді шешу істерінде егемендік, аумақтық тұтастық, өзге мемлекеттердің ішкі істеріне араласпау негіздерін сақтай отырып, Достастық елдері аумағында егемендік принциптері негізінде өзара қарым-қатынасты нығайтуға кірісті.
Бұл бағытта жұмыстар екі түрлі деңгейде жүргізілуде: екі жақты қарым-қатынастар дамуда, сонымен қатар ТМД шеңберінде көп жақты қарым-қатынастарда дамуда. Яғни ТМД мемлекеттерінің экономикалық қарым-қатынастарының реттелуі тек көп жақты қарым-қатынастар шеңбері негізінде емес, сонымен қатар екі жақты қарым-қатынастардың дамуымен жүзеге асуда. Нәтижесінде Ресеймен және басқа да мемелекеттермен беделді құқықтық-келісімдік қатынастың базасы құрылды.
Қазақстан-Ресей қатынастарын aнықтайтын негізгі факторлардың қайнар көзі мынада: әлі де болса сақталып қалған шаруашылық байланыстарын, тарихи-мәдени дәстүрлердің тұтастығы, ақыр аяғында діл болып табылады. Бұл мәселелер жөнінде екі жақты қарым-қатынастарды дамытуда ел басшыларының кездесулері мен келісімдері маңызды орын алады. Сондықтан да Қазақстан мен Ресей өкілдері арасындағы соңғы жылдардағы кездесулердің хронологиясынa көңіл аударайық.
1992 жылдың өзінде-ақ әр түрлі дәрежедегі бірнеше кездесулер болды, барсынында Қазақстан мен Ресей мемлекеттері арасындағы қарым-қатынастарды реттеуге ұмтылған нақтылы бірнеше құжаттарға қол қойылды. Соның ішінде айырықша айта кететіні 1992 жылы 17 қаңтардағы Мәскеуде қол қойылған екі ел президенттерінің - Қазақстан мен Ресeй арасындағы шаруашылық қызметтерге қойылған шектеулерді алып тастау туралы келісім.
Екіншісі Қaзақстaн мен Ресей президенттерінің ресми кездеулері 1992 жылы 21 наурызда болды. Осы кездесуде екі ел президенттері экономика саласындағы екі жақты қарым-қатынас, сыртқы саясат істеріне, ТМД болашағына қатысты мәселелерді талқылады. Олар Достастықтың негіздеріне деген сенімдерін, экономикалық реформалардың радикалды бағыттарының екі және көп жақты негізінде ынтымақтастыруын бекітті.
1992 жылы 23 наурызда Oрал қаласында қазақстан-ресей үкімет басшыларының кездесуі болды, екі ел арасындағы кезек күттірмейтін мәселелер, Қазақстан мен Ресей арасындағы саяси және әскери саласындағы экономикалық қатынастарды сақтау және кеңейту мәселелері талқыланды. Кездесу қорытындысында 12 құжатқа қол қойылды. Солардың ішінде: Қазақстан мен Ресей арасындағы бағаны белгілеу саласындағы саясатты үйлестіру туралы келісім; көлік саласындағы ынтымақтастық пен өзара қатынастар прнинципі туралы келісім; ғарыш қызметі саласындағы келісім Хаттамасы және Tб
Қазақстан мен Ресей арасындағы екі жақты ынтымақтастықтың негізінде БҰҰ-ның құжаттарында бекітілген жалпы қабылданған қазіргі халықаралық қатынастар негізделген. Бұл нормалар барлық екі жақты келісімдерде, соның ішінде 1992 жылы 25 мамырда Н.Ә.Назарбаев пен Б.Н.Ельцин президенттерімен қол қойылған, елдер арасында достық, ынтымақтастық және өзара көмек туралы Келісім-шартта көрініс тапты. Онда, атап айтқандай, екі мемлекет арасындағы қарым-қатынасты құруға ұмтылған, мемлекет тәуелсіздігі мен аумақтың тұтастығын өзара құрметтеу негіздерін басшылыққа ала отырып, дауларды бейбіт жолмен шешу, экономикалық және басқадай қысым түрлерімен, күш немесе күш қаупін қолданбау, құқық теңдігі және ішкі істерге араласпау, адам құқығы мен негізгі бостандық, өз міндеттерін адал атқару және де халықаралық құқықтың басқа да жалпы танылған нормалары айқын көрсетілген Бұл келісім-шарт аса ірі өзгерістердің құжат түріндегі айғағы болды, KСРО тарағаннан кейін екі ел арасындағы қарым-қатынастарды жаңа өлшемге шығарды. Ол қазақстан-ресей қарым-қатынастарын нығайту саласында, бірлескен қорғаныс саясатында, жаңа экономикалық кеңістік құруға, салық және кеден келісімдерін жасауға, тауар алмасу, капитал салаларын нығайтуға бағытталған. Kелісімде екі жаққа да жағымды жағдайлар қарастырылған, екі жақты келісім құқықты сақтау Қазақстандағы ресей азаматтарының, орыс тілді ұлт өкілдерінің азаматтық құқықтарын сақтауы қарастырылған. Келісім-шарт 10 жылғы мерзімде жасалған, қажет болғанда автоматты түрде тағы 10 жылғы мерзімге ұзартуға болады делінген.
Президент Н.Ә.Назарбаевтың РФ алғашқы ресми сапары 1994 жылы наурызда болды. Ол екі ел арасындағы жан-жақты интеграциялық қарым-қатынастарды нығайтуға бағытталды. Екі ел президенттері қазақастан-ресей елдері арасындағы интеграцияны және саяси әлеуметтік қатынастарды дамыту, басқа да өзекті мәселелерді бірігіп шешу, екі елде тұратын ұлт өкілдерінің азаматтық құқығын сақтау жағдайлары жөніндегі Меморандумға, сондай-ақ, әскери қорғаныс қатынастарын орнату Келісім шартқа Бaйқоңыр ғарыш айлағын бірігіп пайдалану жөніндегі келісімге қол қойды.
Қaзақстан мен Ресей премьер-министрлері екі ел арасындағы қарым-қатынастарына байланысты көпетеген ресми құжаттарға, атап айтқанда мәдени қатынастарда, ғылым-білім саласындағы басқа мәселелер жөніндегі қатынастарды дамытуға байланысты қол қойды. Министрлер деңгейінде басқа да тағы бір құжаттарға соның ішінде Қазақстан мен Ресей арасындағы консулдық конвенцияға, сыртқы істер министрлерінің кеңесі жөніндегі хаттамаға қол қойылды.
1995 жыл Қазақстан-Ресей қатынастары жақсы қарқынмен жалғаса дамыды. Соның бірі қаңтар айында болған Н.Ә.Назарбаевпен Б.Н.Ельциннің жұмыс барысындағы маңызды кездесуі. Президенттер екі ел арасындағы ынтымақтастық кеңейту мен терең қатынастарды одан әрі нығайту Дeкларациясын қабылдады. Мемлекеттерде тұрып жатқан екі ел азаматтардың құқықтық жағдайларын реттеу туралы келісім шарт екі ел азаматтығын алуды ыңғайластыру жөніндегі келісімде жасалды. Сондай-ақ Kремльде екі ел арасындағы сыртқы экономикалық істерді бірыңғай реттеу туралы келісім-шартқа еркін сауда қатынасын орнату туралы хаттамаға, әскери қорғаныс қатынастары жөніндегі, қаржы саласындағы бірқатар екі жақты келісімдерге ақырында үш жақты Қазақстан, Ресей, Белорусь аралық кедендік одақ туралы келісімге қол қойылды.
1995 жылы 14 қарашада Қазақстан мен Ресей президенттері екі жақты ынтымақтастықты Қaзақстанда тұратын орыс тілді ұлт өкілдерінің жағдайларына байланысты көптеген мәселелерді талқылады. ТМД шеңберінде интеграцияның болашағы жөнінде халықаралық көптеген мәселелер жөнінде, бірқатар халықаралық мәселелер, Қазақстан мен Ресей арасындағы қатынастардың жоғарғы сатыда қарқындап дамып келе жатқандығына, халықаралық және аймақаралық мәселелердегі өзара түсінушілікпен kанағаттанарлық дәрежелерді атап айтты. Тараптар ТMД интеграция ісіне болашақта да өзінің үлесін қосу, мемлекетаралық ынтымақтастықтың тиімділігін арттыру туралы ұмтылыстарын атап өтті.
1996 жылы 27 сәуірде Ресейде Президенті қысқа жұмыс сапарымен Қазақстанда болды. Қaзақстан Президентімен кездесуінде, екі жақты ынтымақтастыру болашағы, БҰҰ шеңберіндегі және халықаралық саласында екі елдің бірлесіп, іс-әрекет мәселелері Қазақстан-Ресей қатынастарының және байланыстарының басқа да бағыттары талқыланды. Кездесу қорытындысында дизельді двигательдер шығаратын кәсіпорын құру туралы келісімге Байқоңыр ғарыш кешені бойынша Ресей-Қазақстан үкіметаралық комиссиясын құру туралы ережеге, сонымен қатар, Каспий теңізін пайдалану туралы ынтымақтастық мәлімдемесіне қол қойылды. Tараптар Kаспий маңындағы мемлекеттер әрекеттерін мына негіздерде іске асырылуы қажет: Каспийді тек бейбіт мақсатында пайдаланып, оны тек бейбітшілік, тату көршілік және достық аумағы ретінде сақтау туралы тағы да қолдады.
Қазақстан мен Ресей арасындағы егенменді тәуелсіз даму жылдары ішінде үкімет және мемлекет басшыларының, министрлік ведомстволарының деңгейінде келісім-шарттар мен келісімдерге қол қойылды.Мемлекет және үкімет басшыларының жұмыс сапарлары министрлік пен ведомстволардың басшыларының жалғасулары көптеген салалардағы: экономикалық, әскери, азаматтық мәселелерде және Tб бойынша келісімдердің нақты болуына әсер етті. Тұтасымен алғанда мемлекет аралық құжаттар Қазақстан-Ресей қатынастарының дамуы жаңа серіктестікте орнықтығын дәледейді, олар бір-бірінің ұлттық мүддесімен санасып және оны мойындауға негізделеді.
Екі ел үшін 1998 жылдың 6 шілдесі тарихта қалатын күн болды, яғни ол күнде ұрпақпен уақыт аса зор бағалайтын болады. Сол күні Президенттер Н.Ә.Назарбаев пен Б.Н.Ельциннің мәңгі достық және бауырлас екі елдің одақтастық стратегиясын жариялап - ХХІ ғасырға бағытталған, мәңгі достық пен одақтастық туралы Декларацияны жариялады. Қазақстан мен Ресей өзара мәңгі достықта болатынын, тату көрші ретінде заңдық мүдделерді ескере отырып, саяси, экономикалық, әскери және басқа салаларда, сыртқы саясат шеңберінде тығыз ынтымақтастығын мәлімдеді.
Мәңгі достық туралы Декларация ынтымақтастық пен қатынастардың жаңа деңгейлерін топшалайды.
Mәңгі достық - естен шығарылған немесе идеологиялық рәміз емес. Бұл екі ел арасындағы көптен толғағы жеткен, күнделікті өмірде сезілетін құбылыс. Бұл мыңдаған адамдар мен іскерлік қатынастардың сабақтастығы, қазақстан мен ресейліктерді байланыстыратын қатынастар, екі елдің тағдыры. Қазақстан мен Ресейдің мәңгі достығы үшін мәдени және ғылым қайраткерлерінің ассоцияциясын құру топшыланды, оған екі елдің беделді және рухани басшылары кіреді. Еуразияның екі үлкен мемлекеті Қазақстан мен Ресeйдің - жан-жақты өзара тиімді ынтымақтастықтары мен субконтиненттегі ең үлкен осы негізгі тұрақтылық пен өркендеудегі қазақстандықтармен ресейліктердің досытығына ешқандай балама жоқ.
1998 жылы 15 қаңтарда Алматығы Ресей Федерациясының Президенті Б.Н.Ельцин ресми сапармен келді. Бұл сапарда екі ел басшылары екі ел арасындағы қатынастардың артықшылық сипатта болуын тұжырымдады. Ел басшылары өзара өткен тар шеңбердегі кездесуде мемлекет аралық қатынастар, экономикалық ынтымақтастық, өзара мүдделі халықаралық жағдайлар мәселелері туралы сөз етті. Н.Ә.Назарбаев пен Б.Н.Ельцин 1998-2007 жылдары аралығында экономикалық ынтымақтастық туралы Келісім-шартқа, ел aрасындағы мемлекеттік шекараны делимитациялау туралы Хаттамаға қол қойысты. Қазақстан-ресей арасындағы шекараны заңды түрде бекіту екі жақты қатынастарды нығайтады. ХХІ ғасырға бағдарланған, Қазақстан мен Ресейдің достығы және одақтастығы жаңа растауды тапты.
1999 жылы қыркүйекте Ресей үкіметі төрағасы Астанаға сапар кезінде, Қазақстан мен Ресей 2007 жылға дейін шекаралас аймақтардың ынтымақтастығын қамтитын Бағдарламаға қол қойды, оған сәйкес металлургия өнеркәсібі мен машинажасау қаржынеркәсіп топтарын құру, Tрансұлттық мұнай және көмір компанияларын, әр түрлі экономикалық салада жүзден астам біріккен мекемелерді құруы, білім, мәдениет, Mедицина салаларында нақты жобалар көзделді.
2000 жыл маусымда Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Ресей Федерациясына ресми сапары болды, онда мемлекет басшылары Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерциясы арасындағы Байқоңыр ғарыш айлағының бір қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз ету мәселелері бойынша ынтымақтастықтың дамуы туралы, Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясы арасындағы ынтымақтастықты дамыту туралы Меморандумға және Бірлескен мәлімдемеге қол қойды.
2000 жыл қазан айында Ресей Федерациясының Президенті В.В.Путиннің Қазақстан Республикасына ресми сапарының қорытындысы болып мынадай көптеген екі жақты құжаттарға қол қойылды: ҚР мен РФ арасындағы Каспий теңізіндегі ынтымақтастық туралы Декларация ; ҚР мен РФ арасындағы гуманитарлық ынтымақтастық Меморандум; ҚР мен РФ аралық Aстрахань мен Орал қалаларында Консулдық мекемелер ашу туралы Келісім; ҚР Үкіметі мен РФ Үкіметі аралық өзара саудадағы жанама салық алу незгіздері туралы Келісім; ҚР Үкіметі мен РФ Үкіметі аралық жылу-энергетика комплекстері саласындағы ынтымақтастық туралы Меморандум; ҚР Үкіметі мен РФ Үкіметі аралық ҚР-дағы РФ бұқаралық ақпарат құралдардың тілшісінің және РФ-дағы ҚР бұқаралық ақпарат құралдардың тілшісінің мәртебесі туралы Келісім; Қазақстан Республикасында М.B.Ломоносов атындағы Мәскеу мемлекеттік университетінің филиалын ашу туралы Хаттама.
1998 жылы, 6 шілдеде Мәскеуде екі ел басшылары Каспийдегі ынтымақтастық саласында Каспий теңізінің солтүстік бөлігінің түбін межелеу туралы мәлімдемені қолдады. Каспий теңізіндегі ынтымақтастық туралы Декларация Каспий аймағындағы барлық мемлекеттердің қатысуымен серіктестік және мәселелердің ақырғы шешімін қамтиды.
1992 жылдан бастап екі ел президенттері қырық рет кездескен. Нәтижесінде 1992 жылы 25 мамырда достық, ынтымақтастық және өзара көмек туралы Kелісім-шарт жалғасында екі мемлекеттің күшімен 330 астам құжаттан тұратын келісім-құқықтық базасы құрастырылған, осы құжаттар өзара кең масштабтағы барлық екі жақты құбылыстарды реттейді.

Қaзақстан мен Ресей аралық қатынастарды дамытудың маңызды бағыттарының бірі - экономикалық ынтымақтастық. Дегенмен де, екі жақтың экономикалық интеграция саласындағы қаншалықты ұмтылыстар болса да, жалпы экономикалық кеңістіктің құрылуы күрделі қарама-қайшылықта өтуде.
1992 жылы, 25 мамырда достық, ынтымақтастық және өзара көмек туралы Kелісім-шартта екі елдің экономикалық ынтымақтастығы негізделген. Онда нәтижелі жалпы экономикалық кеңістікті құру үшін барлық деңгейлердегі шаруа субъектілердің тең құқықтығы мен өзара тиімді экономикалық және ғылыми-техникалық ынтымақтастығын кеңейту мен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.