Әлеуметтік жарнама тұтынушылары
Жоспар: I.Кіріспе II.Негізгі бөлім
1.Жарнамадағы жалпы сипаттама
1.1 Туризмдегі жарнама
1.2 Қазақстандағы туризмдегі жарнаманың жағдайы
1.3 Жарнаманың түрлері
2.Туризимдегі қызметтерді жетілдіру мәселелері
2.1 Туристік қызметі, ерекшелігі
2.2 Әлеуметтік жарнаманы жүзеге асыру әдістері
2.3 Рахат АҚ компаниясының маркетингтік қызметі
3. Ұлттық деңгейдегі туризм маркетингі
3.1 Маркетингтің туризм индустриясының маңыздылығы
3.2 Туризм нарығында маркетингтік ұсыныстар
III.Тәжірибелік бөлім
Қорытынды
Пайдалынған әдебиеттер
Кіріспе
Қазақстандық және шетелдік азаматтардың әртүрлі туристік қызметтерге қажеттілігін қанағаттандыру үшін кең мүмкіндіктерді қамтамасыз ететін қазіргі заманғы тиімділігі жоғары және бәсекеге қабілетті туристік кешен құру, саланы дамытудың экономикалық және құқықтық тетіктерін әзірлеу әрі Қазақстанның туристік өнімінің сапасын қамтамасыз ету біздің алдымызда тұрған ең маңызды мәселелердің бірі болып табылады.
Туризм әлемдік экономикада басты рольдердің бірін атқарады. Дүниежүзілік Туристік Ұйымның (ДТҰ) деректері бойынша ол әлемдік жалпы ұлттык өнімнің 10 бөлігін, халықаралық инвестициялардың 11 пайызынан астамын, әлемдік өндірістегі әр бір 9 шы жұмысшы орнын қамтамасыз етеді. 1993 жылы Қазақстан Республикасы Дұниежүзілік туристік ұйымға нақты мүше болып кірді.
Біздің дәуірімізге дейінгі үшінші мыңжылдықта басталған Ұлы Жібек жолының құрылуы мен дамуы Қазақстан туризмінің тарихи алғы шарттары болып табылады.
Тақырыптың өзектілігі. Қазақстанда қазіргі заманғы инфрақұрылым салаларының дамуына, соның ішінде туризмге үлкен мән беріледі. Туризм елдің тұтас өңірлерінің экономикасына белсенді ықпал етеді. Туризм саласында шаруашылық жүргізуші субъектілердің құрылуы мен жұмыс істеуі жол көлігінің, халыққа сауда, мәдени, дәрігерлік қызмет көрсетудің дамуымен тығыз байланысты.
Қазақстанның тәуелсіздік алуы туристік қызметті реттеу мен халықтың тарихи және мәдени мұрасын жаңғырту үшін негіз боп қаланды. Туризмнін тез және тұрақты өсуін, оның қоршаған ортаға, экономиканың барлык саласына және қоғамның әл ауқатына күшті ықпалын назарға ала отырып, Үкімет туризмді Қазақстан экономикасының маңызды секторы деп анықтады.
Қазақстанның мәдени - тарихи және демалыс зоналарын жетілдіру мен сақтауға, саланың ғылыми - әдістемелік қамтамасыз етілуіне, кадрларды дайындауға үлкен мән бөлінетін болады.
Туристік қызмет кәсіпорын шаруашылық әрекетімен ғана шектеліп қоймайды, ол әр түрлі қоғамдык және кәсіби ассоциациялар мен бірлестіктердін, аймақтык, ұлттық, халықаралык институттар, мемлекеттік және мемлекет аралык реттеу ұйымдарының қызметімен өте тығыз байланысты болады. Туристік сапардағы адамдар қажеттілігін қанағаттандыруға бағытталған барлық осы элементтер әрекетінің жиынтығы туризмнің әлеуметтік - экономикалық құбылыс ретіндегі түсінігін қалыптастырады. Туризм құрылымдарынын әр қайсысы өзінің нақты функциясын жүзеге асырғанда маркетинг концепциясын қолданады, сол арқылы ғана өз қызметінің тиімділігін арттырып, өзіне және қоғамға белгілі бір пайда алып келе алады. Бұл дәрежеге жету үшін туристік саламен байланысты кәсіпорындар туризмдегі маркетингті теориялық тұрғыдан жан жақты зерттеп, тәжірибеде қолдануы қажет. Ал бұл бағыттар біздің елімізде салыстырмалы түрде жаңадан пайда болып, дамып келе жатқан соң, теориялық дайындығы мықты, кәсіпқой мамандар жетіспейді, туризмдегі маркетинг Қазақстан мысалында тіпті жаңа
бағыт болып табылады. Сондықтан, аталған сала бойынша маркетинг тұрғысынан теориялық зерттеу жүргізіп, тәжірибеге енгізу, еліміз үшін өте пайдалы да, "әдемі" де саланы дамытуға өз үлесімізді қосумен бірдей.
Зерттеу жұмысының мақсаты. Тақырыпты теориялық тұрғыдан жан жақты зерттеу, туризм рыногы мен маркетингтік қызметтің қазіргі уақытта қалыптасқан жағдайын қарастыру мен Қазақстан туризм саласының даму жолына және оның маркетингпен байланысына қатысты ғылыми көзқарас қалыптастыру. Жұмысты жазу барысында салыстыру, эксперттік, графикалық, статистикалық талдау әдістері қолданылды.
Аталған мақсатқа жету үшін алға қойылған. мәселелер, ҚР туристік рыногын зерттеу, оның зерттеу қарқынын анықтау, туристік саланың дамуындағы маркетингтің ролін айқындап, қазіргі жай күйі мен даму болашағын қарастыру.
Зерттеу пәні - туризм саласындағы маркетинг.
Зерртеу объектісі - ҚР туризм рыногы және оның дамуындағы маркетинггік қызметтің атқараты ролі.
Ғылыми жұмыстың тоериялық және методологиялық негізі осы саладағы отандық және шетелдік авторлар еңбектері, ҚР статистика агенттігінің мәліметтері, отандық және шетел жариялымдары және интернет жүйесі болып табылады.
Аталган тақырыпта жүргізілген зерттеу жұмысының жаңалығы. ҚР туризм саласындағы маркетингтің дамуын қазақстандық туристік өнімін халықаралық рынокқа үсыну түрғысынан зерттеу жүргізу.
Ғылыми жұмыстың тәжірибелік мацызы. Туризмнің дамуы барлық жақтан қарап келгенде де тек оң әсерін тигізеді. Мысалға, мұнай өнеркәсібі қоршаған ортаны қатты ластайды, жергілікті тіршілікке үлкен зиянын тигізеді. Ал, туризм саласы, керісінше табиғаттың тазаруы мен күтілімін талап етеді, осыдан туристік кәсіпорындар қызметі тек жалпы экономикаға емес, сонымен қатар, қоршаған ортаға да өз пайдасын тигізеді. Қазақстанның туризм потенциалы өте жоғары деңгейде және оны қолданып дамыту үшін, бұл салаға кәсіпқой менеджмент пен маркетинг ендірілуі қажет.
1 Жарнамаға жалпы сипаттама 1.1 Туризимдегі жарнама
Жарнама - туризм саласындағы тиімділікті жоғарлатудағы ең маңызды құралы туралы қазақша реферат
Туризм қазіргі уақытта сыртқы экономикалық қызметтің жақсы серпінді дамып келе жатқан салалардың бірі болып табылады . Туризмнің ұдайы өсуі біртұтас әлемдік экономикаға әсер етуі сияқты бөлек елдер мен аймақтар экономикасына әсер етуі дүниежүзілік шаруашылықтың дамуы мен құрылымына жалғасатын күрделі, тұрақты ұзақ мерзімді беталыстардың бірі болып табылады. Қызметі халықтың өзгеше қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған туризмнің ұлттық экономикадағы ірі өз алдына салаға айналуы осыдан байқалады. Осы қажеттіліктердің алуан түрлілігі туристік кәсіпорындармен ғана қанағаттандырылып қоймайды, сонымен қатар экономика дамуына мултипликаттық әсері факторларының бірі ретінде туризм мәнісін себепші ететін басқа салалардағы кәсіпорындармен қанағаттандырады.
АҚШ Маркетинг Ассоциациясының анықтамасы бойынша, жарнама дегенiмiз тауарларды, қызметтердi, идеяларды тұтынушыларға қарай жылжытуына арналған кез - келген әрекеттер нысандары және нақтылы жағдайды есепке ала отырып, анағұрлым тиiмдi тәсiлдер мен әдiстердi қолдана отырып, әлеуеттi тұтынушылардың назарларын жарнамалау объектiсiне аудару үшiн орындалатын ақылы қызметтер деп анықталған.
Жарнама науқаны мен құралдарының тиiмдiлiгiн нақты абсолюттi санмен анықтау мүмкiн емес. Осы туралы американдық кәсiпкер Джон Ванемейкер былай дейдi: Менiң жарнамаға жұмсаған ақшаларымның бiрталайы бекерге кететiнiң бiлемiн. Бiрақ оның нақты мөлшерiн анықтай алмадым. Салыстырмалы есеп бойынша жарнама өзiн сонда да ақтайды. Мұнда жарнаманың экономикалық тиiмдiлiгi жарнаманың сату көлемiне тигiзетiн әсерiмен анықталады.
Қазiргi кезде жарнама тарату құралдарының көптеген түрлерi қалыптасқан.
Жарнама түрлерi және оны тарату құралдары:
1.Тiкелей жарнама:
-- пошта хаттары, баспа материалдары;
-- пошта арқылы видеокассеталар, видеодисктер
2.Баспа жарнамасы:
-- анықтамалар, каталогтар;
-- пресс - релиз, баспасөз хабарламасы;
-- буклет;
-- анықтама;
3.Баспасөз жарнамасы: газеттер мен журналдар:
4.Хабар жарнамасы: радиожарнама мен тележарнама:
5.Сыртқы жарнама;
-- үлкен габариттi плакаттар;
-- жарықдиодты құрылымдар;
-- роликтер;
-- мультивизиуалды плакаттар;
-- билбордтар;
5.Экран жарнамасы: Кино және видеофильмдер мен слайд - фильмдер;
6.Транспорт жарнамасы: Транспорт сыртындағы жарнама және транспорт салонындағы плакаттар және хабарландырулар;
7.Сату орынындағы жарнама: Витрина, тауар қорабы , зат таңбасы, назар аударуға арналған жазулар, таңбалар (ай -- стоппер");
8.Жарнаманың басқа түрлерi: Көрме және жәрмеңке және компьютер жарнамасы, кәдесый және купон, лотерея.
Жарнаманың психологиялық әсер ету тиiмдiлiгi әлуеттi тұтынушылардың назарын тарту деңгейiмен және жарнамалық жариялауды тындаушылар қаншалықты еске сақтау деңгейiмен анықталады. Бұны тұтынушылар қимылдарының өзгерiстерiнiң шамалап бiлуге болады. Ал оны нақты есептеу шығару қиын.
Маркетингтік әрекетте жарнаманы қолдана отырып жарнаманы тұтынушыға әсер ететің өте күшті құрал екенің ұмытпаған жөн. Сондықтан жарнамаға қойылатын негізгі талап шындық. Жарнаманы жасау объектісіне байланысты тауарлық және престиждік жарнама деп бөлуге болады. Тауарлық жарнамаға қойылатын талаптар -- туристік өнімге сұранысты құру мен ынталандыру. Бұндай жарнама потенциалдық клиенттерді өнімнің артықшылығы мен өнімді сатып алуға қызығушылық тудырады. Қазіргі туризм әр жыл сайын еңбек етушілерге берілетін демалысқа байланысты туған, ол бір жағынан адамның демалысқа құқығың мойындау болып табылады. Ол адамдар мен ұлттар арасындағы түсінiсу факторының дамуына септігін тигізеді. Әлемдік Туристік Ұйымның зерттеу талдауына, мамандандырылған халықаралық туризм ұйымдары мен мемлекеттің туризмді дамыту саясатына сүйенсек, туризмді мемлекеттің әлеуметтік, мәдени экономикасына әсер ететін іс-әрекет ретінде түсінеді.
Қазіргі кездегі туризм бұл әлем экономикасында құлдырауға берілмейтін сала. Мамандандардың есебінше, орта есеппен алғанда шетелдік бір туристтен түсетін кірісті алу үшін, әлемдік нарыққа шамамен 9 тонна тас көмір, 15 тонна мұнай немесе 2 тонна жоғарғы сортты бидай өнімін шығару керек. Бұл жерде әр шикізатты сатқанда мемлекеттің энерго сақтаушы орындары азаяды, ал туристік индустрия қалпына келу ресурстарында жұмыс істейді. Сұранысты ынталандыру іске асқан жағдайда тұтынушылардың, сатушылардың, делдалдардың назарын сіздің еншінізге аударып және оны сатып алуға ынталандыратын кызметтер түрі мен шаралар кандай? Жарнамамен катар олар сауда белсенділігін қолдайтын шараларды, баспасөздің түрін жариялауды, кауымдастармен байланыс жасауды және т.б. камтиды. Жарнама осы тұтас жүйенің ортаңғы буыны.
Жарнамасыз тауардың кең нарықта қалыптастыруға, ықтимал қажетiлiктердi сұранымға айналдыруға болмайды. Коммерциялық жарнаманың алып машинасы тұтынушыны қалыптастыруға, оған қысым жасап, керектi сенiм тәрбиелеуге арналған. Жарнаманың мақсаты сатып алуға деген құмарлықты қыздырып, ықтимал тұтынушыны несиенi пайдалануға, қосымша шығындарға итермелейдi.
Жарнама қызметiнiң жоспары көптеген факторларды нақтылы талдау және көптеген балама нұсқаларды бағалау негiзiнде жасалады.
Жарнама -- нақтылы өндірушілерге, саудагерлерге, табыстырушың тауарына, қызметіне назар аударту және олардың шотынан, олардың маркасымен осы тауар мен кызметін сатып алдырту мақсатында ұсыныс, тауар мен кызметті сатып алдырту мақсатында ұсыныс, шақыру, кеңес және кепілдеме тарату.
Қазақстан Республикасында туристік саладағы жарнаманың сферасы қазіргі таңда өте актуальді және даму стадиясында орналасқан.
Туристік жарнаманы анықтау мен оны туристік фирмаларда дамытудағы кемшіліктерді, және сонымен қатар ұлттық туристік өнімдерді жарнамалауда кездесетін мәселелер мен оларды шешу жолдары.
Жарнама туристік кәсіпорындағы маркетингте ерекше орын алады, оны сондықтан жиі өзара тәуелсіз бағытта қарастырады. әлемдік нарықта жарнама кешенді толық пайдаланғанда ғана жоғарғы тиімділікке ие болады.
Осы мақсатқа жету үшін келесі тапсырмаларды орындау қажет:
-- туристік фирмадағы жарнаманың түрлері мен жарнамалық қызметтер;
-- Қазақстан Республикасындағы туристік жарнаманың даму темпі
-- Жарнаманы дамытуда туындайтын мәселелер мен оны шешу жолдары.
1.2 Қазақстандағы туризмдегі жарнаманың жағдайы
Туризм Қазақстан экономикасындағы қарқынды салалардың бірі, Халықаралық сарапшылардың пікірінше қазіргі кезде туризм әлемдік экономикадағы қарқыны төмендемейтін саланы біріне жатады. Туризм көп елдерде жалпы ішкі өнімнің қалыптасуына, қосымша жұмыс орнын құруға және сыртқы сауда балансының белсенділігіне ықпал етеді. Соңғы жылдары туризм әлемдегі ең табысты бизнестің бірі. Туризмнің маңызы жылдан-жылға өсуде, оның халықаралық байланыста және валюталық түсім көз ретінде маңызы артуда. Елдердің шикізат көзі азайлады, ал туристік индустрия қалпына келетін ресурстармен жұмыс істеген. Туризмнің басқа да салаларға тигізетін әсері мол, оның 32 салаға жанама ыкпалы бар (турфирмалар, көлік түрлері, мейманхана кешендері, демалыс үйлері, санаториялар, ұлттық парктер, тамақтану сферасы, т.б.). Бұл дегеніміз -әлемдік өндірісте әр 9 адамның жұмыс орны деуге болады.
Туризм индустриясының мемлекеттік бюджетке түсіретін валюталық түсімі, орта және шағын бизнеске көмегі, тауар мен қызмет көрсету нарығы арқылы аймақтардың экономикасының дамуына ықпалы өте зор. Сонымен қатар, туризмнің қоғамдық, әлеуметтік-экономикалық дамуы келесі көрсеткіштермен сипатталады. Ішкі және халықаралық туризмнің жалпы шығыны әлемдік ұлттық ішкі өнімнің 12%-ін құрайды, жыл сайын 1,5млрд. Ішкі және халықаралық саяхаттау тіркелді.
Халықаралық туризмнің үлесіне жыл сайын әлемдік экспорттың 7% және қызмет көрсетудің 25-30% келеді. Халықаралық туризмнің жылдық өсуі 4,0%, ал болашақта бұл көрсеткіш көтерілмек. Туризм саласының дамуына ықпал ететін факторлар:
-- кез-келген елде, Қазақстанда да туристік рекреациялық ресурстың болуы;
-туризмге тура немесе жанама салалардың және кәсіпорындардың дамуы;
-- сыртқа шығу туризмнің елге шетелдік валютаны тартуы;
-- аз мөлшерде шығын шығарып табыс табу;
-- алғашқы өндіріс факторын қамтамасыз етудегі шығынның болмауы; -халықты жұмыс орнымен қамтамасыз ететін орта және шағын
бизнестің дамуы;
-- қызмет көрсету секторының өсуі;
-- елдің әлемдік қауымдастыққа белгілі болуы және бет-бейнесінің қалыптасуы.
Қазақстанда 400-ден астам туристік фирмалар қызмет етеді, 80 елдің туристік фирмаларымен келісім жасаған. Туризмнің дамыған аймақтары -Алматы, Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Павлодар, Оңтүстік Қазақстан облыстары, сондай-ақ Алматы және Астана қалалары. Осы облыстардың және қалалардың туристік фирмалары қызмет көрсетудің 88%-ін құрайды. Қазақстаннан туристердің мейлінше көп баратын елдері: Ресей, Қытай, Германия, Корея, Польша, Турция, БАЭ. Ал біздің елге келетін туристердің елдері: Ресей, Қытай, Германия, Пакистан, Полыпа және Турция. Туристерді тасымалдауда авиакомпаниялардың ролі зор. Көптеген туристер шетелдік авиакомпанияларға қызығушылығы артық болып тұр, ал ұлттық компаниялардың ролі төмен. Эйр-Казахстан-ның акциясы мемлекеттік меншікке өтуі болашақта ұлттық авиатасымалдаудың маңызы артады деген үміт бар.
Ал автомобиль транспортының ролі шекаралық тасымалдау мен саяхат жасау маршруттарында қолданады. Оның дамуы көлік құралдарына және жолдарының қызмет ету сапасына байланысты. Қазіргі кезде Сайран автовокзалы үлкен қызмет көрсетуде. Жалпы автобус парктері өте төмен деңгейде, қазіргі сұранысқа сай автокөліктер өте аз.
Теміржол көлігі Қазақстан Теміржолы 14 бағытта жұмыс істейді. Олардың қызмет көрсету сапасы халықаралық стандартқа сәйкес келмейді. Алматы-Астана маршруты ғана стандартқа сай, ал оңтүстік маршруттары ешқандай сын көтермейді.
Ал орналастыру құралдарына келсек, көпшілігінің кабылдау мүмкіншілігі төмен, номерлердің бағасы жоғары, сондықтанда жабылып жатыр.
Қазақстан туризмнің дамуына түрткі болған Президенттің бұл салаға басымды сала ретінде көңіл бөлуі. Үкімет тарапынан Қазақстан туризмінің және елдің бет-бейнесін жасауға байланысты шаралар болды.
2001 жылы туристік бизнестегі ерекше жыл болды, туризмге 26млн. теңге бөлінді. Қазақстан экономикасы 2-3 жүлдызды орта, шағын мейманхана салуға мүмкіндігі бар.
Туризмді дамыту үшін әлеуметтік-экономикалық фактордың ықпалы жоғары. Олардың ішінде маңыздысы: мемлекеттің әлеуметтік саясаты, жұмыстан бос уақыт, урбанизацияның өсуі, білім және мәдениеттің, орташа өмір сүрудің деңгейі, жылдық демалыс күндері мөлшері, халықтың өмір сүруінің деңгейі, табысы, туристік белсенділік жатады.
Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық даму деңгейі қазіргі кезде туризмнің жаппай дамуын тежеп отыр. Қазақстандағы туризмнің даму бағыты шоп-туризмді ұйымдастырумен байланысты, яғни материалдық қажеттіліктен туындап отыр. Қазіргі кезде ТМД елдерінде туристерді тарту үлкен бәсекеге ие болып отыр. Көрші елдер Ресей, Өзбекстан, Қырғызыстан, Монголия туризмді дамытуға барлық күшін салуда, және қазір Қазақстанды басып алуда.
Туризмнің дамуын тежейтін факторлар төмендегі суретте көрсетілген.
Қазақстан Республикасында туризмді дамытуға кедергі ететін негізгі экономикалық факторлар.
Бірқатар кедергілерден соң Қазақстан үлкен туристік биржаларға қатысты. Берлин, Лондон, Мэскеу қалаларында. Қазақстан Республикасы бәсекеге түсе алатын және рентабельді туризм индустриясын дамытуға толық мүмкіншілігі бар .
Оған ықпал ететіндер:
-- еліміздің қолайлы геосаяси жағдайы. Батыс пен Шығыс аралығындағы халықаралық туристік және коммерциялық ағымдардың өсуі;
-- саяси тұрақтылық, демократиялық қайта құру, экономикалық реформаның өтуі және инвестициялық ахуалдың тұрақтылығы мен ашықтығы;
-- еліміздің тарихи- мәдениет мұрасының ерекшелігі;
-- мұсылман, христиан, будда ескерткіштерінің болуы;
-Қазақстанның көп мәдениеттілігі, музей, мәдениет ошақтарының, фольклорлы- этнографиялық және ұлттық кәсіпқой өнерпаздардың көп болуы;-Туристік- рекреациялық аймақтардың болуы, табиғи ландшафтар, өсімдік, жануарлар дүниесінің ерекшелігі, экзотикалық тур, балық аулау, аң аулау, өсімдіктер жинау т.б.;
-- бос еңбек ресурстарының болуы (мамандар).
Туризмнің даму барысына Қазақстанның 1993 жылы ӘТҰ- на кіруінің маңызы зор болды. Елімізде туризмнің дамуына көңіл бөлінуде және туризмнің ролін түсінуде. Айта кететін бір жағдай, Республикада туризм дамуының улкен концепциясы құрылуы Ұлы Жібек Жолының жаңғыруы. Қазақстанда туризмнің дамуын дұрыс жолға қою тек табыс алып келу ғана емес, еліміздің басқа елдермен байланысы нығайып, бет бейнесі қалыптасады.
Қазақстандағы туризмнің тарихи алғы шарттары біздің д.д.үшінші мың жылдықта қалыптаса бастаған Ұлы Жібек жолының қалыптасуымен дамуы болып табылады.
Қазақстан тәуелсіздік алғанға дейін туризм басқада экономика салалары сияқты орталықтан қатаң регламенттелді. Туристік қызметтегі КСРО -- ның негізгі аймақтары Кавказ, Қырым, Балтық өңірі, Ресейдің, Орта Азияның тарихи орталықтары болды. Сонымен, бірге, Қазақстанның бірқатар сэулет, археологиялық, мәдени ескерткіштері мен табиғи көрнекті жерлерінің тарихи мәніне іс жүзінде жарнама жасалмады және сұраныс болмады. Кеңестік кезеңде Қазақстандағы туризм идеологиялық қызметті атқарған мәдени-ағарту жұмысы жүйесі әлементтерінің бірі болып саналды және оның басым рөліне қарамастан, қалдық қағидаты бойынша қаржыландырылды және елеулі экономикалық маңызға ие болмады.
Қазақстанда туризм өндірісінің дамымай қалуының бір себебі экономика саласы ретінде онымен мемелекттік деңгейде тікелей айналыспады. Туризмді аумақтық ұйымдастыру және мемлекеттік емес туристік құрылымдарды кешенді болжауға, ұзақ мерзімді жоспарлауға назар аударылмады. Туризм табысының үлкен бөлігі жергілікті бюджетке түсетіндігіне қарамастан, жергілікті басқару органдарының тарапынан туристік қызметті басымдық деп танымауы саланы дамытуды тежеуші фактор болып табылады.
Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін туристік қызметті реттеу мен халықтың тарихи және мәдени мүрасын қайта өркендету үшін негіз каланды.
1.3 Жарнаманың түрлері
өнеркәсіптің қоғамдағы мүддесін, беделін көтеру мақсатындағы жарнама немесе имидж-жарнама деп аталады;
жігерлендіретін жарнама;
тұрақтылық жарнамасы;
фирма ішіндегі жарнама;
өнімді өткізуді көбейту мақсатындағы жарнама;
жадыда сақталатын жарнама;
салыстырмалы жарнама;
есте қалатын жарнама;
бекітетін немесе үстеме жарнама;
хабарлау жарнамасы;
превентивті жарнама.
Имидж (бейне) жарнама - негізінен фирманың және тауардың партнерлар мен сатып алушыларға жағымды бейне қалыптастыруына бағытталады. Онда сенімділік, жұмыстың нәтижелілігі, клиенттерге деген жақсы ниет, тұрақтылық басым болып келеді.
Жігерлендіретін жарнама - атаулы фирманың өнімін сатып алушылар сатып алу үшін құмарландыруға бағытталады. Мұнда осы фирма өнімдерінің негізгі жағымды жақтарын, басқа тауар және қызметпен салыстырғандағы жақсы сапасын айтуға үлкен мән беріледі.
Тұрақты жарнама - партнерлар мен сатып алушыларға фирма қызметінің тұрақтылығын, оның нарықтағы сенімді тұғырын хабарлауға бағытталады.
Фирма ішіндегі жарнама - әріптестердің өзінің өнеркәсібіне деген сенімін оятуға, өз тағдырымен тығыз байланыста екенін сезіндіруге бағытталған. Егер өнеркәсіптің әр қызметкері өз жұмысына қажетті шешім қабылдай алса, оған жауапкершілікпен қараса, онда қызметкерлер фирма жұмысын қанағат тұтып және осы фирманың жарнамасын қоғамға жеткізуші болып есептеледі. Фирма ішіндегі жарнаманың құралы:
фирма газеті;
басшылар мен қызметкерлер арасындағы жақсы қарым-қатынас;
қызметкерлер үшін көптеген әлеуметтік жеңілдіктер.
Өнім өткізуді көбейту мақсатындағы жарнама - жарнама қызметінің негізгі саласы.
Жадыда сақталатын жарнама - жарнаманың барынша агрессивті түрі. Негізгі мәселесі сатып алушыны бәсекелестердің тауары, қызметі емес, өздерінің тауары мен қызметін сатып алуға көндіру.
Салыстырмалы жарнама - бұл жадыда сақталатын жарнаманың бір түрі. Ол жаранамаланатын тауар және қызметті бәсекелсетердің тауар және қызметімен салыстыруға негізделген. Бәрімізге белгілі көптеген өркениетті елдерде бәсекелес таураларды немесе оларды өндірушілерді тікелей сынауға тыйм салынған заң бар, бірақ мұндай жарнамалар әлі күнге дейін өмір сүріп келеді.
Есте қалатын жарнама - тұрақты сатып алушыға нарықтағы атаулы тауарды немесе фирманы және оның мінездемесін есіне салып отыруға арналған жарнама.
Бекітетін немесе үстеме жарнама - есте қалатын жарнаманың бір түрі. Тауарды сатып алған тұтынушыны қолдауға, олардың таңдауының дұрыстығына сенім білдіруге бағытталған жарнама. Ол тұтынушыны тұрақтандырады.
Превентивті жарнама - өзіне қажетті шығыннан көп мөлшердегі қаржы жұмасайтын жарнама. Мұндай жарнама компаниялардың мақсаты - жарнама қызметіне көп мөлшерде сома жұмсауға жағдайы жоқ бәсекелестердің тұғырын бұзу. Қандай жарнама болмасын бір мезгілде жарнаманың бірнеше түрінен құралатыны түсінікті. Жарнама хабарламасының кең көлемін жарнама тұтынушымен болатын кері байланысы жағынан екі түрге бөлуге болады. Олар жарнама хабарламасының нақты тасымалдаушысымен төмендегі жағдайда байланысып отырады:
жарнама құралымен кері байланыс;
жарнама құралымен кері емес байланыс.
Жарнама құралымен кері байланыстағылар - жиі персонифицияланған жарнама жіберушілерді және олардың мүмкін болатын реакцияларын тікелей болжайтын жарнаманың бір түрі. Жарнаманың бұл түрлері оқулықта жеке қарастырылған. Кері емес байланыстағы жарнама құралдары ол - жалпы ақпарат құралдары, оның ішінде электронды және сыртқы жарнамалардың барлық түрлері деп айтуға болады.
2 Туризмдегі қызметтерді жетілдіру мәселелері. 2.1 Туристік қызметі, ерекшеліктері.
Қазақстан үшін туризмнің дамуы қазіргі таңда өте маңыздылығын тұңғыш презендентіміз Н.Ә. Назарбаев өзінің Қазақстан 2030 Бағдарламасы негізінде халыққа жолдауында атап өткен. Осы бағдарлама бойынша 2018 жылға дейін өзінің мүмкіндіктері мен бәсекеге қабілеттілігі тұрғысынан перспективті салаларға ауыл шаруашылығы, орман және орман өңдеу өнеркәсібі, жеңіл және тамақ өнеркәсібі, тұрғын-үй құрылысы және инфрақұрылымымен қатар туризм де кірген.
Қызмет көрсетудің көптеген ерекше сипаттамаларымен (сезілмейтіндігі, өндіріс пен тұтынудың бір мезгілділігі, сапаның өзгермелілігі, сақтауға болмайтындығы) қатар туристік өнімге өзінің ерекше өзгешеліктері тән және ол туристік фирмалардың маркетингтік қызметін ұйымдастыруда ескерілетін негізгі факторлар болып табылады. Сонымен қатар туристік қызмет көрсетушілерге экономикалық, саяси, табиғи, әлеуметтік-мәдени және т.б. факторлар да әсер етеді. Тұрақты нормалар, әлеуметтік ереже, рухани құндылықтар жүйелері, адамдардың табиғатқа, еңбекке, спортқа, демалуға қатынасы ең үлкен күшке ие, сондықтан фирмалар осындай факторлардың мүмкін болатын өзгерістерін қадағалап отырылуы қажет.
Туризм соңғы уақытта экономикалық және әлеуметтік құбылыс ретінде ауқымы айтарлықтай кеңейген қызмет түрі болып табылады. Қазіргі уақытта туризмнің экономикада тікелей немесе қосылған құнды құру, жұмыспен қамтуды қамтамасыз етуде, жеке табыста, мемлекеттік кірісте және т.с.с. әсер ету жолымен алып тұрған немесе алатын рөліне көп назар аударылуда. Туристік кәсіпорын - бұл мүлікті еңбек ұжымының пайдалануы негізінде өнім өндіретін және өткізетін, жұмыстарды орындайтын, қызмет көрсететін заңды тұлға құқығын иеленетін дербес шаруашылық жүргізуші субъект. Еңбек ұжымы мүшелерінің әлеуметтік және экономикалық мүдделерін және мүлікті меншіктенуші мүдделерін қанағаттандыру үшін табыс алуға бағытталған шаруашылық қызметі туристік кәсіпорынның ең басты мәселесі болып табылады.
Жапониялық туристтер
Туристік кәсіпорын жұмыстан бос уақытты, рекреацияны, демалысты ұйымдастыруға және халықты емдеуге; олардың таныстары мен туысқандарына баруға және заңмен рұқсат етілген және жарғыға сәйкес өзге де мақсаттарға бағытталған қызмет түрін жүзеге асырады. Әрбір жеке кәсіпорынның туристік саясатының негізгі мақсаты нарықтық жағдайларды тиімді пайдалана отырып көрсетілетін қызметтер сапасын жоғарылату, туристік өнімді өндіру, өткізу және жылжыту үрдістеріне жаңашылдықтар енгізу арқылы пайданы және туристік қызметтің рентабелділігін арттыру болып табылады.
2.2 Әлеуметтік жарнаманы жүзеге асыру әдістері
Әлеуметтік жарнама коммерциялық емес бағыт болып табылады, сондықтан оны кез-келген түрде шығаруға және көрсетуге болады. Бұл негізінен парақшалар, баннерлер, постерлер, ашық хаттар, төсбелгілер, сонымен қатар басқа да атрибуттар. Сондай-ақ, әлеуметтік жарнаманы әдеби өрісте ұсынуға болады, мысалы, өлең немесе қысқа әңгіме жазу.
Телевизиялық роликтерді қолдану арқылы үлкен әсерге қол жеткізіледі. Өз кезегінде олар үш санатқа бөлінеді. Олар: сахналанған бейнелер, деректі және ақпараттық жазбалар.
Әлеуметтік жарнаманы жүзеге асырудың ең танымал әдістері келесі бағыттар болып табылады:
Ауызша жарнама, оның берілуі радио арқылы. Оның көмегімен әр адам өзінің ішкі бейнесін немесе суретін салады, ол адамның подсознаниясына оң әсер етеді;
Сондай-ақ, фотография жарнама таратудың элементтерінің бірі болып саналады. Осының арқасында мәтін сенімдірек болады, адамдар кескінге деген жанашырлық сезімін тудырады;
Әлеуметтік постер - терең тарихи тамыры бар құрал. Олардың көмегімен сіз мәселенің барлық тереңдігін, мағынасын көрсете аласыз;
Парақшалар - әлеуметтік жарнаманы жүзеге асырудың белгілі бір жанры мен нысаны. Олар фотосуретті және белгілі бір әрекетті талап ететін мәтінді бейнелейді.
Әлеуметтік жарнамада бейнеленетін негізгі тақырыптар келесі ережелер болып табылады:
Өмірді қауіпсіз жүзеге асыру. Қаладағы тазалықты сақтау, қылмыстың алдын алу, қалалық инфрақұрылымды дамытуға бағытталған мақсаттар жүзеге асырылуда.
Теңдікке, әлеуметтік кепілдікке қол жеткізуге байланысты мәселелер. Бұл әйелдердің құқықтарын, сондай-ақ қарт адамдардың құқықтарын, үлкендерді құрметтеу, мүгедектерге төзімділік және т.б. сияқты мәселелерді шешу үшін қолданылады.
Экологиялық жағдаймен байланысты проблемалар. Бұған химиялық қауіпсіздік, табиғи ресурстарды ұтымды пайдалануға тікелей байланысты идеяларды насихаттау кіреді;
Қоғамның білім беру, өзгеру, өзгеру тұрғысынан дамуы.
Әлеуметтік жарнама тақырыптары және оны қолдану
Қауіп-қатермен күресу, зардаптардың алдын алу, игі істер мен мақсаттар туралы хабарлау;
Құндылықтар декларациясы. Бұл жағдайда басымдықтар: отбасы, бала, қоғам мүшелерінің бір-бірімен қарым-қатынасы, жеке өмірдегі мансап және бақыт;
Жасалу. Мінсіз жағдайға ұмтылу;
Қоғамның психотерапиясы. Мұндай тақырыптар сирек қолданылады, тек жағымсыз эмоционалды жағдайды төлеу қажет болған жағдайда;
Әлеуметтік бағдарлама ретінде, оның басты бағыты қоғамның көптеген мәселелерін жедел шешу болып табылады;
Экологияны, отбасын, ондағы қатынастарды және басқаларды насихаттайтын білім беру бағдарламасының элементі ретінде.
Нақты, өзіндік, бірақ адамгершілік позицияны қалыптастыру;
Қоғамдық басымдықтар мен құндылықтарды трансляциялау;
Бүкіл елдің, тіпті бүкіл әлемнің қоғамдық өміріне қатысуға көптеген адамдарды тарту;
Барлық халықты ізгілендіру, көптеген объектілер мен жағдайларға деген көзқарастың өзгеруі.
Алайда, әлеуметтік жарнамаға байланысты проблемалар бар, олар тек мемлекеттік қызметтерге ғана әсер етеді, бірақ тұтынушыларға емес. Шығарылымның қаржылық жағы бұған қатысты, өйткені оны өндіру мен әрі қарай таратудың материалдық құралдары әрқашан табыла бермейді. Сонымен қатар, әлеуметтік жарнаманы ешқашан бір стендке, флаерға және т.б. орналастыруға болмайды. коммерциялық жарнамамен. Оның соңғы минусын оның тиімділігін бағалау мүмкін болмайтындығы деп санауға болады.
Әлеуметтік жарнама тұтынушылары
Бүгінгі таңда әлеуметтік типтегі жарнаманың негізгі тұтынушылары болып табылады:
Қоғамдық компаниялар. Олар үшін әлеуметтік жарнама әлеуметтік өзгерістерге немесе белгілі бір әлеуметтік құндылықтарды ілгерілетуге қатысты идеяларын жүзеге асырудың әдістерінің бірі болып саналады. Барлық пайда болатын жарнамалардың ішінде, атап айтқанда, мемлекеттік компаниялардың жарнамалары жиі кездеседі;
Қайырымдылық ұйымдары. Олардың негізгі қызметі - мұқтаж адамдарға көмектесу. Дәл әлеуметтік жарнама бұған көмектесе алады, сондықтан олар оны шығарумен айналысады. Негізгі мақсат пен міндет - қажеттіліктерге қаржы ресурстарын жинау;
Мемлекеттік мекемелер. Олар әлеуметтік жарнаманы өздерінің мақсаттары үшін пайдаланады, олардың негізгісі мемлекет пен қоғам арасындағы байланыс орнату. Соның арқасында біздің заманымыздың ең маңызды және өзекті мәселелері туралы хабарлап, хабарлауға, адамдардың санасы мен олардың ойлауына әсер етуге болады. Осыған байланысты мемлекет қаржыландыратын әлеуметтік жарнама іс жүзінде жарнаманың саяси алуан түрінен ажыратылмайды.
Коммерциялық фирмалар. Олар әлеуметтік жарнаманы банктік жүйелердің қоғамдық жауапкершілік бағдарламаларын әзірлеу және тарату үшін пайдаланады.
Әлеуметтік жарнама топтары
Сараптамадан кейін Ресейде ғана емес, сонымен бірге шетелде де барлық әлеуметтік жарнамалар таратылатын бірнеше тақырыптық топтарды анықтауға мүмкіндік туды. Бұл:
Өмір салтын насихаттайтын жарнама. Онда темекіге деген көзқарас, алкоголь мен есірткіні пайдалану, СПИД, дұрыс тамақтану, сонымен қатар спорт сияқты көптеген тақырыптар қамтылған. Сонымен қатар, бұл санатта экологиялық жарнама маңызды орын алады. Оны көрсетудің негізгі мақсаты - жануарлар мен өсімдіктерді құрметтеу;
Заңға бағынуды қалыптастыруға бағытталған жарнама. Бұл санаттағы ақпараттың көпшілігінде саяси түсінік бар, өйткені оның міндеттерінің бірі - адамның бостандығын сақтау, сонымен қатар оның конституциялық құқықтарын көрсету;
Патриоттық жарнама. Әдетте, оны көрсету мерекелерде немесе спорттық шараларда өтеді, соған байланысты бүкіл халықты біріктіру қажет.
Әлеуметтік жарнаманың әсері
Әлеуметтік жарнаманың тиімділігін дәл анықтау мүмкін болмайтындығы туралы біршама жоғары айтылды. Біріншіден, тым үлкен аудитория - ақпаратты тұтынушылар, сондықтан әр адамды жеке бақылау мүмкін емес. Екіншіден, олардың әдеттегі негіздерінің өзгеруі немесе мінез-құлық моделіндегі әрекеттің өзгеруі әлеуметтік бейнені көргеннен кейін өзгеруі мүмкін, бірақ бұл үшін емес.
Алайда ондаған адамдар қатысқан зерттеулер жүргізілді. Өздерінің арасында олар мүлдем басқаша болды - нәсіл, әлеуметтік мәртебе, мінез-құлық және т. Б. Әлеуметтік жарнама барлығына көрсетілді, олардың барлығы дерлік жүрекке әсер етті. Осының арқасында әлеуметтік жарнаманың монологтық хабар таратудың бір түрі емес, бағдарланған байланыс арнасы екенін білуге \u200b\u200bболады. Ол жұмыс істейді және қоғам мен әртүрлі мүдделер, идеялар арасында өзара әрекеттеседі. Бұл жағдайды және қазіргі проблеманы ойлауға мәжбүр етеді.
Әлеуметтік жарнама кең таралған, бірақ тек шетелде. Ресейде оның тиімділік деңгейі төмен. Сауалнамалардың бірінің нәтижелері бойынша сауалнамаға қатысқан адамдардың көпшілігі әлеуметтік жарнаманы мүлдем байқамайтынын анықтауға болады. Тағы 20% -ы қаланы безендіру керек деп санайды, бұл іс-әрекетке ынталандыру емес. Қалған респонденттердің 10% -ы әлеуметтік жарнама оларды ашулана бастайды дейді. 70% адамдар көшеде кездесетін немесе теледидар орнынан көрген бір ұранды есіне түсіре алмады. Үшінші тұлға әлеуметтік жарнама кез-келген қызмет түріне қажет емес деп санайды, сонымен қатар ол жаңа құндылықтар мен көзқарастардың қалыптасуына мүлдем әсер етпейді.
2.3 Рахат АҚ компаниясының маркатенигтік қызметі
Маркетинг (ағылш. marketіng -- рынок‚ базар‚ өткізу‚ сауда) -- кәсіпорынның (фирманың, бірлестіктің‚ т.б.) тауар өндіру-өткізу және сауда жасау қызметін ұйымдастыру мен басқару жүйесі. Маркетинг нарық дамуының жай-күйі мен келешегін зерделеуге негізделеді, тұтыну мен өндіріс өніміне (тауарға‚ көрсетілетін қызметке) сұранымды қалыптастырады, табыс алу мақсатымен рынокта тауарлардың өткізілуін тездетуге бағытталады. Маркетинг -- сұранымды жан-жақты зерделеп‚ болжау‚ жарнаманы пайдалану‚ өндірісті ынталандыру‚ сақтау мен тасымалдаудың осы заманғы тәсілдерін‚ тауарлардың тұтынушыға жетуіне жәрдемдесетін тех. және басқа түрлерін қолдану негізінде кәсіпорынның жаңа өнімді әзірлеу‚ өндіру мен өткізу жөніндегі ұйымдық-техникалық‚ қаржы‚ коммерциялық және басқа қызмет түрлері жатады.
Кондитер өнімдері алғаш рет 1942 жылы ликер-арақ зауытының алаңдарында Мәскеу және Харьковтен соғыс кезінде әкелінген жабдықтармен өндірілді.Рахат АҚ-нда 3.500-ге тарта адам жұмыс жасайды. Өндіріс қуаты екі жерде, Алматы және Шымкент қалаларында орналасқан.Өндірістің жан-жақты сипаты, ауқымдылығы және какао бұршақтарын қайта өңдеу бойынша жеке өз желілерінің болуы компанияның отандық өндірушілер арасында кондитер өнімдерінің кең көлемдегі сұрыпталымына ие болуына мүмкіндік береді. Қазіргі күні Рахат АҚ-ның сұрыпталым қоржыны 250-ден астам атауға ие, 10 түрлі топқа жататын әр алуан кондитер өнімдеріне толы.Рахат АҚ -- диабетпен ауыратын адамдарға арнап арнайы өнім шығаруды меңгерген Қазақстандағы жалғыз кәсіпорын. Бұл сұрыпталымға калориясы төмен және табиғи шикізатпен тең қант алмастырғышы бар шоколад, кәмпит, печенье және вафлидің бірнеше атаулары кіреді. Кондитер өнімдерін шығаратын өндірушілер арасында Рахат АҚ өнімінің айрықша ерекшелігі -- әр алуандығымен ажыратылатын шоколад өнімдерін шығарудың басымдығы. Кәсіпорында сапаны бақылаудың кешенді жүйесі және бірыңғай жауапкершілікке негізделген ішкі сапа жүйесі ұйымдастырылған және іске асуда. Бұл жүйе өндірістің әр сатысында шикізат пен өнім сапасын бақылауға негізделген. Компания тұтынушылардың мүддесін ғана емес, өз қызметкерлері туралы да ойлайды. Компания қызметкерлері үшін өнімді және қанағаттанарлық тұрғыда еңбек етуге мүмкіндік беретін жағдайлар жасайды. Бірінші және екінші ауысым қызметкерлері үшін ыстық тамақпен қамтамасыз ететін асхана жұмыс істейді, жоғары санатты дәрігерлер қызмет істейтін санитарлық бөлім бар, сауна мен жаттығу залы бар сауықтыру орталығы қызмет көрсетеді. Түрлі сала мамандарының біліктілігін көтеру бойынша жүйелі сабақтар жүргізілетін оқу класы бар, мемлекеттік тілді үйрету курстары ұйымдастырылған.1978-1979 жылдары цехтардың жұмыскерлеріне арналған асхана, дәрігерлік санитарлық бөлім, кеңейтілген тұрмыстық орынжайлары бар әкімшілік-тұрмыстық корпустың құрылысы жүреді.1992 жылы мемлекеттік кәсіпорын Рахат акционерлік қоғамы болып қайта құрылып, Рахат сауда белгісі болып тіркеледі. 2001 жылы Шымкент қаласында еншілес кәсіпорын ашылып, алғашқы өнімдері өндіріле бастайды. 2007-2009 жылдары Кельн қаласындағы (Германия) ISM кондитер және бисквит өнімдерінің Халықаралық арнайы көрмесіне қатысады.Рахат АҚ-нда 3500-ге тарта адам жұмыс істейді. Өндірістік қуат Алматы және Шымкент қалаларындағы екі алаңда шоғырланған. Өндірістің жан-жақтылық сипаты, оның ауқымы мен какао бұршақтарын қайта өңдеу бойынша дербес желінің болуы компания үшін отандық өндірушілер арасында кондитерлік өнімдердің кең сұрыпталымын иеленуге мүмкіндік береді. Бүгінде Рахат АҚ-ның сұрыпталым қоржыны 10 түрлі топқа жататын алуан түрлі кондитерлік өнімнің 250-ден аса атауымен толыққан.Кәсіпорында бірыңғай жауапкершілік пен сапаны бақылаудың кешенді жүйесіне негізделген ішкі сапалық жүйе ұйымдастырылып, іске асырылуда. Бұл жүйе өндірістің әр сатысында шикізат пен өнім сапасын бақылайды. Кәсіпорында ҚР ИСО 9001 -- 2001 СТ стандартына сәйкес сертификатталған сапа менеджменті жүйесі енгізілген және іске қосылған. Компания өнімдері отандық нарықта ғана емес, таяу және алыс шет елдер нарығында да танымал. Рахат АҚ өз өнімдерінің ішкі нарықта ең жоғары деңгейдегі қол жетімділік саясатын жүзеге асыруда. Рахат АҚ сатылым географиясы Қазақстанның бүкіл аумағын қамтиды, себебі компания 14 облыс орталығын қосқанда 18 қалада өнім тарату жүйесін жолға қойған. Алматы қаласы бойынша өнім тарату ірі көтерме саудамен сатып алушылар, сондай-ақ фирмалық бөлшек сауда дүкендері арқылы іске асырылады. Республиканың басқа өңірлерінде Рахат АҚ өнімдерінің қол жетімділігі фирмалық сапалы өнім сатумен айналысатын дистрибьюторлық желі (еншілес кәсіпорын) құрумен қамтамасыз етіледі. Қазіргі кезде РАХАТ АҚ өнімі қазақстан нарығында ғана емес, республикадан шеткері аймақтарда - Ресей, Өзбекстан, Тәжікстан, Қырғызстан, Германия, Қытай, Ауғанстан аумағына да тараған. ТМД-ның басқа республикалары мен алыс шет елдер тарапынан Рахат АҚ өнімдеріне деген қызығушылықтың болуына орай, компания келешекте өндіріс көлемін ұлғайтуды және экспорт көлемін кондитер өнімдері алғаш рет 1942 жылы ликер-арақ зауытының алаңдарында Мәскеу және Харьковтен соғыс кезінде әкелінген жабдықтармен өндірілді.
Рахат АҚ-ның маркетингтік зерттеулердің міндеттеріне мыналар жатады: фирманың нарықтағы бәсекелестік позициясын анықтау, оның өткізу және баға саясатын, тауарды нарыққа жылжыту мәселелерін бағалау, тұтынушылардың мінез-құлқын, олардың талғамдарын нарықтың әлеуетті мүмкіндіктерін зерттеу, сатып алушылардың жаңа тауарға деген әсерін, бәсекелестер тауарларын, макроортаны талдау. Бұл маркетингтік зерттеулерде статистика, эконометрика, математика, әлеуметтану, психология сияқты әр түрлі ғылымдар әдістемелері қолданылады.
Маркетингтік зерттеулердің мақсаты -- сатып алушылардың қажеттілігін қанағаттандыруы арқылы сатушылардың пайдасын көбейту.
Біздегі өтпелі дәуір деп аталып жүрген нарықтық экономикаға көшу кезеңі маркетингке үлкен жаңалық енгізеді деген сенім бар. Өйткені ғасырлар бойы жинақталған нарықтық экономика саласындағы тәжірбиеге, қуатты экономикалық әлеуетке, жоғары дәрежедегі бизнестік білім психологиялық дайындыққа сүйенген маркетингті біздің жағдайымызға бейімдеудің өзіндік ерекшеліктері бар.
Қазіргі ХХІ ғасыр заманында тұтынушы талғамы әр қилы болып келеді. Олардың кондитерлік өнімге деген сұранысы мен талабы, қалауы мен қанағаттану дәрежесі сан түрлі және ұдайы өзгеріске ұшырауда. Осыған байланысты таяуда жүргізілген зерттеулерге келсек, олар келесі ақпараттарды беруде.
Еуромонитор Интернейшнл мәліметтері бойынша кондитер өнімдерінің әлемдік нарық сыйымдылығы 2015 ж. 154 млн. тоннаны құрайды және жалпы тауарайналым 95 млрд. АҚШ долларын құрайды. Болжамдар бойынша 2017 ж. салыстырғанда кондитер өнімдері 2017 ж. әлемдік нарық сыйылымдылығы 16.6 млн. тоннаға жетуі мүмкін немесе 10.7% өсуі мүмкін және тауарайналымы 117 млрд. АҚШ долларын құрайды.
Кондитер өнімдерін өндіру жер шарының көптеген мелекеттерінде зор дамыған. АҚШ, Ұлыбритания, Германия, Бельгия мемлекеттерінде аты шыққан тауар маркалары нарықта өз орындарын тауып, дамыған және әлемге әйгілі. Ал дамушы елдерде кондитер өнімдерін өндіру енді қолданысқа, айналымға алынуда. Болжамдар бойынша кондитер өнімдерін өндіру процесі күрт ұлғаятын аймақтар мыналар: Қытай, Латын Америка елдері, Шығыс Еуропа елдері.
Қазақстан Республикасы да кондитер саласын дамытуға өз жігерін қосып, елеулі даму үстінде. Оған мысал ретіде отандық кондитер өндірушілер Рахат, Баян-Сұлу, Қарағанды конфеттерінің жеткен жетістіктерін айтуға болады.
Қорыта айтқанда осы курстық жұмыста кондитер саласының жалпы нарықтық жағдайы мен оның даму процестері туралы, отандық өндіруші Рахат кондитер фабрикасының Қазақстандағы алатын нишасы мен қазіргі даму тенденциясы жайында мәліметтер жазылған.
Қорғау шараларын енгізу қазақстандық кондитерлерді теңсіз бәсекелестіктен қорғауға және мемлекет нарығында өз орнын сақтап қалуға көмектесуге тиіс болды бірақ бұл жағдайда енгізілген кондитерлік өнімнің қорғау импорт салықтары ішкі нарықта бәсекелестіктің төмендеуіне әкелді, соның нәтижесінде мемлекеттік ішкі нарықта баға көтерілді.
3 Ұлттық деңгейдегі туризм маркетингі
3.1 Маркетингтің туризм индустриясында маңыздылығы
Бүгінгі таңдағы туризм туристік өнім сервис және өндірісті ұйымдастыру сипаттамаларының бір қатар маңызды ерекшеліктермен айрықшаланады. Сонымен туризм индустриясының жүйесіне мамандандырылған мәселелер, ұйымидар мен қоғамдар енеді. Олардың барлығы маркетингпен айналысуға мәжбүр. Бұл жерже саяхаттар бюросы, ресторан мен транспорттық мекеме үшін маркетинг мақсаты мен мазмұны бірдей емес. Сонымен туристік фирма клиенттерінің мұқтаждығын қанағаттандыру есебінен өз кірісін арттыруға ұмтылады. Ұлттың аймақтық әкімшілік аймаққа туристерді көп тартқысы келеді. Қоамдық туристік ұйым өз мәнін көтеруді және өз кәсіби қызметінің пайдасын көрсетуді қалайды.
Жоғарыда баяндағандай туризм саласында маркетингтің келесі деңгейін ерекшелеуге мүмкіндік береді: туристік мекемелердің маркетингі (туроператорлар мен турагенттердің);
- туристік қызмет көрсетушілердің маркетингі;
- қоғамдық туристік ұйымдар маркетингі;
- территориялар мен аймақтар маркетингі;
Алғашқы екі деңгей коммерциялық маркетинг саласына жатады. Түрлі деңгейдегі институттардың маркетингтік қызметін бөлу шамамен төмендегідей болады.
Мемлекеттік және жергілікті органдардың негізгі маркетингтегі мыналар болады:
- Маркетингтік зерттеулер жүргізу;
-Стратегиялық ұлттың, аймақтың және жергілікті маркетингтік концепциялар жасау;
- Туристік инфрақұрылымды дамытуды қолдау;
- Маркетингтік концепцияларды іске асыру мәселелері бойынша кеңес беру қызметі;
- Елдің (аймақтың, турорталықтың) тамаша имиджін, образын жасау;
- Жарнама саласында шаралар жүргізу.
Туристік мекемелер өз кезегінде келесі маркетингтік қызметтерді орындауға бағдарлануы тиіс:
- Нарықтық мүмкіндіктерді сараптау;
- Болашағы бар мақсатты нарықты таңдау;
- Туристік өнім жасау;
- Турөнімді тарату;
- Турөнімді қозғау;
- Туризмдегі маркетингі дамытудың ұлттық, аймақтық және жергілікті концепцияларын іске асыруға қатысу.
Маркетингтің түрлі деңгейлерінің арасында тығыз байланыста болу керек. Халықаралық туризм нарығы түрлі елдер арасындағы қатаң бәсекелестіктің аренасы. Олардың көпшілігі үшін туризм - ұлттық экспорттың маңызы бар. Бәсекелестік күрес нәтижелері түрлі елде туристік саясат қалыптасуының нақты күшіне тікелей байланысты.
Маркетингтің туристік саясаты - туризмнің экономикалық тиімділігінің артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үш жағдайды жасауды анықтайтын мемлекеттік іс - шаралардың жиынтығы.
Туристік саясат мемелекеттің жалпы саясатына тән барлық белгіге ие. Алайда ол қалыптасатын бірқатар өзгеше ... жалғасы
1.Жарнамадағы жалпы сипаттама
1.1 Туризмдегі жарнама
1.2 Қазақстандағы туризмдегі жарнаманың жағдайы
1.3 Жарнаманың түрлері
2.Туризимдегі қызметтерді жетілдіру мәселелері
2.1 Туристік қызметі, ерекшелігі
2.2 Әлеуметтік жарнаманы жүзеге асыру әдістері
2.3 Рахат АҚ компаниясының маркетингтік қызметі
3. Ұлттық деңгейдегі туризм маркетингі
3.1 Маркетингтің туризм индустриясының маңыздылығы
3.2 Туризм нарығында маркетингтік ұсыныстар
III.Тәжірибелік бөлім
Қорытынды
Пайдалынған әдебиеттер
Кіріспе
Қазақстандық және шетелдік азаматтардың әртүрлі туристік қызметтерге қажеттілігін қанағаттандыру үшін кең мүмкіндіктерді қамтамасыз ететін қазіргі заманғы тиімділігі жоғары және бәсекеге қабілетті туристік кешен құру, саланы дамытудың экономикалық және құқықтық тетіктерін әзірлеу әрі Қазақстанның туристік өнімінің сапасын қамтамасыз ету біздің алдымызда тұрған ең маңызды мәселелердің бірі болып табылады.
Туризм әлемдік экономикада басты рольдердің бірін атқарады. Дүниежүзілік Туристік Ұйымның (ДТҰ) деректері бойынша ол әлемдік жалпы ұлттык өнімнің 10 бөлігін, халықаралық инвестициялардың 11 пайызынан астамын, әлемдік өндірістегі әр бір 9 шы жұмысшы орнын қамтамасыз етеді. 1993 жылы Қазақстан Республикасы Дұниежүзілік туристік ұйымға нақты мүше болып кірді.
Біздің дәуірімізге дейінгі үшінші мыңжылдықта басталған Ұлы Жібек жолының құрылуы мен дамуы Қазақстан туризмінің тарихи алғы шарттары болып табылады.
Тақырыптың өзектілігі. Қазақстанда қазіргі заманғы инфрақұрылым салаларының дамуына, соның ішінде туризмге үлкен мән беріледі. Туризм елдің тұтас өңірлерінің экономикасына белсенді ықпал етеді. Туризм саласында шаруашылық жүргізуші субъектілердің құрылуы мен жұмыс істеуі жол көлігінің, халыққа сауда, мәдени, дәрігерлік қызмет көрсетудің дамуымен тығыз байланысты.
Қазақстанның тәуелсіздік алуы туристік қызметті реттеу мен халықтың тарихи және мәдени мұрасын жаңғырту үшін негіз боп қаланды. Туризмнін тез және тұрақты өсуін, оның қоршаған ортаға, экономиканың барлык саласына және қоғамның әл ауқатына күшті ықпалын назарға ала отырып, Үкімет туризмді Қазақстан экономикасының маңызды секторы деп анықтады.
Қазақстанның мәдени - тарихи және демалыс зоналарын жетілдіру мен сақтауға, саланың ғылыми - әдістемелік қамтамасыз етілуіне, кадрларды дайындауға үлкен мән бөлінетін болады.
Туристік қызмет кәсіпорын шаруашылық әрекетімен ғана шектеліп қоймайды, ол әр түрлі қоғамдык және кәсіби ассоциациялар мен бірлестіктердін, аймақтык, ұлттық, халықаралык институттар, мемлекеттік және мемлекет аралык реттеу ұйымдарының қызметімен өте тығыз байланысты болады. Туристік сапардағы адамдар қажеттілігін қанағаттандыруға бағытталған барлық осы элементтер әрекетінің жиынтығы туризмнің әлеуметтік - экономикалық құбылыс ретіндегі түсінігін қалыптастырады. Туризм құрылымдарынын әр қайсысы өзінің нақты функциясын жүзеге асырғанда маркетинг концепциясын қолданады, сол арқылы ғана өз қызметінің тиімділігін арттырып, өзіне және қоғамға белгілі бір пайда алып келе алады. Бұл дәрежеге жету үшін туристік саламен байланысты кәсіпорындар туризмдегі маркетингті теориялық тұрғыдан жан жақты зерттеп, тәжірибеде қолдануы қажет. Ал бұл бағыттар біздің елімізде салыстырмалы түрде жаңадан пайда болып, дамып келе жатқан соң, теориялық дайындығы мықты, кәсіпқой мамандар жетіспейді, туризмдегі маркетинг Қазақстан мысалында тіпті жаңа
бағыт болып табылады. Сондықтан, аталған сала бойынша маркетинг тұрғысынан теориялық зерттеу жүргізіп, тәжірибеге енгізу, еліміз үшін өте пайдалы да, "әдемі" де саланы дамытуға өз үлесімізді қосумен бірдей.
Зерттеу жұмысының мақсаты. Тақырыпты теориялық тұрғыдан жан жақты зерттеу, туризм рыногы мен маркетингтік қызметтің қазіргі уақытта қалыптасқан жағдайын қарастыру мен Қазақстан туризм саласының даму жолына және оның маркетингпен байланысына қатысты ғылыми көзқарас қалыптастыру. Жұмысты жазу барысында салыстыру, эксперттік, графикалық, статистикалық талдау әдістері қолданылды.
Аталған мақсатқа жету үшін алға қойылған. мәселелер, ҚР туристік рыногын зерттеу, оның зерттеу қарқынын анықтау, туристік саланың дамуындағы маркетингтің ролін айқындап, қазіргі жай күйі мен даму болашағын қарастыру.
Зерттеу пәні - туризм саласындағы маркетинг.
Зерртеу объектісі - ҚР туризм рыногы және оның дамуындағы маркетинггік қызметтің атқараты ролі.
Ғылыми жұмыстың тоериялық және методологиялық негізі осы саладағы отандық және шетелдік авторлар еңбектері, ҚР статистика агенттігінің мәліметтері, отандық және шетел жариялымдары және интернет жүйесі болып табылады.
Аталган тақырыпта жүргізілген зерттеу жұмысының жаңалығы. ҚР туризм саласындағы маркетингтің дамуын қазақстандық туристік өнімін халықаралық рынокқа үсыну түрғысынан зерттеу жүргізу.
Ғылыми жұмыстың тәжірибелік мацызы. Туризмнің дамуы барлық жақтан қарап келгенде де тек оң әсерін тигізеді. Мысалға, мұнай өнеркәсібі қоршаған ортаны қатты ластайды, жергілікті тіршілікке үлкен зиянын тигізеді. Ал, туризм саласы, керісінше табиғаттың тазаруы мен күтілімін талап етеді, осыдан туристік кәсіпорындар қызметі тек жалпы экономикаға емес, сонымен қатар, қоршаған ортаға да өз пайдасын тигізеді. Қазақстанның туризм потенциалы өте жоғары деңгейде және оны қолданып дамыту үшін, бұл салаға кәсіпқой менеджмент пен маркетинг ендірілуі қажет.
1 Жарнамаға жалпы сипаттама 1.1 Туризимдегі жарнама
Жарнама - туризм саласындағы тиімділікті жоғарлатудағы ең маңызды құралы туралы қазақша реферат
Туризм қазіргі уақытта сыртқы экономикалық қызметтің жақсы серпінді дамып келе жатқан салалардың бірі болып табылады . Туризмнің ұдайы өсуі біртұтас әлемдік экономикаға әсер етуі сияқты бөлек елдер мен аймақтар экономикасына әсер етуі дүниежүзілік шаруашылықтың дамуы мен құрылымына жалғасатын күрделі, тұрақты ұзақ мерзімді беталыстардың бірі болып табылады. Қызметі халықтың өзгеше қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған туризмнің ұлттық экономикадағы ірі өз алдына салаға айналуы осыдан байқалады. Осы қажеттіліктердің алуан түрлілігі туристік кәсіпорындармен ғана қанағаттандырылып қоймайды, сонымен қатар экономика дамуына мултипликаттық әсері факторларының бірі ретінде туризм мәнісін себепші ететін басқа салалардағы кәсіпорындармен қанағаттандырады.
АҚШ Маркетинг Ассоциациясының анықтамасы бойынша, жарнама дегенiмiз тауарларды, қызметтердi, идеяларды тұтынушыларға қарай жылжытуына арналған кез - келген әрекеттер нысандары және нақтылы жағдайды есепке ала отырып, анағұрлым тиiмдi тәсiлдер мен әдiстердi қолдана отырып, әлеуеттi тұтынушылардың назарларын жарнамалау объектiсiне аудару үшiн орындалатын ақылы қызметтер деп анықталған.
Жарнама науқаны мен құралдарының тиiмдiлiгiн нақты абсолюттi санмен анықтау мүмкiн емес. Осы туралы американдық кәсiпкер Джон Ванемейкер былай дейдi: Менiң жарнамаға жұмсаған ақшаларымның бiрталайы бекерге кететiнiң бiлемiн. Бiрақ оның нақты мөлшерiн анықтай алмадым. Салыстырмалы есеп бойынша жарнама өзiн сонда да ақтайды. Мұнда жарнаманың экономикалық тиiмдiлiгi жарнаманың сату көлемiне тигiзетiн әсерiмен анықталады.
Қазiргi кезде жарнама тарату құралдарының көптеген түрлерi қалыптасқан.
Жарнама түрлерi және оны тарату құралдары:
1.Тiкелей жарнама:
-- пошта хаттары, баспа материалдары;
-- пошта арқылы видеокассеталар, видеодисктер
2.Баспа жарнамасы:
-- анықтамалар, каталогтар;
-- пресс - релиз, баспасөз хабарламасы;
-- буклет;
-- анықтама;
3.Баспасөз жарнамасы: газеттер мен журналдар:
4.Хабар жарнамасы: радиожарнама мен тележарнама:
5.Сыртқы жарнама;
-- үлкен габариттi плакаттар;
-- жарықдиодты құрылымдар;
-- роликтер;
-- мультивизиуалды плакаттар;
-- билбордтар;
5.Экран жарнамасы: Кино және видеофильмдер мен слайд - фильмдер;
6.Транспорт жарнамасы: Транспорт сыртындағы жарнама және транспорт салонындағы плакаттар және хабарландырулар;
7.Сату орынындағы жарнама: Витрина, тауар қорабы , зат таңбасы, назар аударуға арналған жазулар, таңбалар (ай -- стоппер");
8.Жарнаманың басқа түрлерi: Көрме және жәрмеңке және компьютер жарнамасы, кәдесый және купон, лотерея.
Жарнаманың психологиялық әсер ету тиiмдiлiгi әлуеттi тұтынушылардың назарын тарту деңгейiмен және жарнамалық жариялауды тындаушылар қаншалықты еске сақтау деңгейiмен анықталады. Бұны тұтынушылар қимылдарының өзгерiстерiнiң шамалап бiлуге болады. Ал оны нақты есептеу шығару қиын.
Маркетингтік әрекетте жарнаманы қолдана отырып жарнаманы тұтынушыға әсер ететің өте күшті құрал екенің ұмытпаған жөн. Сондықтан жарнамаға қойылатын негізгі талап шындық. Жарнаманы жасау объектісіне байланысты тауарлық және престиждік жарнама деп бөлуге болады. Тауарлық жарнамаға қойылатын талаптар -- туристік өнімге сұранысты құру мен ынталандыру. Бұндай жарнама потенциалдық клиенттерді өнімнің артықшылығы мен өнімді сатып алуға қызығушылық тудырады. Қазіргі туризм әр жыл сайын еңбек етушілерге берілетін демалысқа байланысты туған, ол бір жағынан адамның демалысқа құқығың мойындау болып табылады. Ол адамдар мен ұлттар арасындағы түсінiсу факторының дамуына септігін тигізеді. Әлемдік Туристік Ұйымның зерттеу талдауына, мамандандырылған халықаралық туризм ұйымдары мен мемлекеттің туризмді дамыту саясатына сүйенсек, туризмді мемлекеттің әлеуметтік, мәдени экономикасына әсер ететін іс-әрекет ретінде түсінеді.
Қазіргі кездегі туризм бұл әлем экономикасында құлдырауға берілмейтін сала. Мамандандардың есебінше, орта есеппен алғанда шетелдік бір туристтен түсетін кірісті алу үшін, әлемдік нарыққа шамамен 9 тонна тас көмір, 15 тонна мұнай немесе 2 тонна жоғарғы сортты бидай өнімін шығару керек. Бұл жерде әр шикізатты сатқанда мемлекеттің энерго сақтаушы орындары азаяды, ал туристік индустрия қалпына келу ресурстарында жұмыс істейді. Сұранысты ынталандыру іске асқан жағдайда тұтынушылардың, сатушылардың, делдалдардың назарын сіздің еншінізге аударып және оны сатып алуға ынталандыратын кызметтер түрі мен шаралар кандай? Жарнамамен катар олар сауда белсенділігін қолдайтын шараларды, баспасөздің түрін жариялауды, кауымдастармен байланыс жасауды және т.б. камтиды. Жарнама осы тұтас жүйенің ортаңғы буыны.
Жарнамасыз тауардың кең нарықта қалыптастыруға, ықтимал қажетiлiктердi сұранымға айналдыруға болмайды. Коммерциялық жарнаманың алып машинасы тұтынушыны қалыптастыруға, оған қысым жасап, керектi сенiм тәрбиелеуге арналған. Жарнаманың мақсаты сатып алуға деген құмарлықты қыздырып, ықтимал тұтынушыны несиенi пайдалануға, қосымша шығындарға итермелейдi.
Жарнама қызметiнiң жоспары көптеген факторларды нақтылы талдау және көптеген балама нұсқаларды бағалау негiзiнде жасалады.
Жарнама -- нақтылы өндірушілерге, саудагерлерге, табыстырушың тауарына, қызметіне назар аударту және олардың шотынан, олардың маркасымен осы тауар мен кызметін сатып алдырту мақсатында ұсыныс, тауар мен кызметті сатып алдырту мақсатында ұсыныс, шақыру, кеңес және кепілдеме тарату.
Қазақстан Республикасында туристік саладағы жарнаманың сферасы қазіргі таңда өте актуальді және даму стадиясында орналасқан.
Туристік жарнаманы анықтау мен оны туристік фирмаларда дамытудағы кемшіліктерді, және сонымен қатар ұлттық туристік өнімдерді жарнамалауда кездесетін мәселелер мен оларды шешу жолдары.
Жарнама туристік кәсіпорындағы маркетингте ерекше орын алады, оны сондықтан жиі өзара тәуелсіз бағытта қарастырады. әлемдік нарықта жарнама кешенді толық пайдаланғанда ғана жоғарғы тиімділікке ие болады.
Осы мақсатқа жету үшін келесі тапсырмаларды орындау қажет:
-- туристік фирмадағы жарнаманың түрлері мен жарнамалық қызметтер;
-- Қазақстан Республикасындағы туристік жарнаманың даму темпі
-- Жарнаманы дамытуда туындайтын мәселелер мен оны шешу жолдары.
1.2 Қазақстандағы туризмдегі жарнаманың жағдайы
Туризм Қазақстан экономикасындағы қарқынды салалардың бірі, Халықаралық сарапшылардың пікірінше қазіргі кезде туризм әлемдік экономикадағы қарқыны төмендемейтін саланы біріне жатады. Туризм көп елдерде жалпы ішкі өнімнің қалыптасуына, қосымша жұмыс орнын құруға және сыртқы сауда балансының белсенділігіне ықпал етеді. Соңғы жылдары туризм әлемдегі ең табысты бизнестің бірі. Туризмнің маңызы жылдан-жылға өсуде, оның халықаралық байланыста және валюталық түсім көз ретінде маңызы артуда. Елдердің шикізат көзі азайлады, ал туристік индустрия қалпына келетін ресурстармен жұмыс істеген. Туризмнің басқа да салаларға тигізетін әсері мол, оның 32 салаға жанама ыкпалы бар (турфирмалар, көлік түрлері, мейманхана кешендері, демалыс үйлері, санаториялар, ұлттық парктер, тамақтану сферасы, т.б.). Бұл дегеніміз -әлемдік өндірісте әр 9 адамның жұмыс орны деуге болады.
Туризм индустриясының мемлекеттік бюджетке түсіретін валюталық түсімі, орта және шағын бизнеске көмегі, тауар мен қызмет көрсету нарығы арқылы аймақтардың экономикасының дамуына ықпалы өте зор. Сонымен қатар, туризмнің қоғамдық, әлеуметтік-экономикалық дамуы келесі көрсеткіштермен сипатталады. Ішкі және халықаралық туризмнің жалпы шығыны әлемдік ұлттық ішкі өнімнің 12%-ін құрайды, жыл сайын 1,5млрд. Ішкі және халықаралық саяхаттау тіркелді.
Халықаралық туризмнің үлесіне жыл сайын әлемдік экспорттың 7% және қызмет көрсетудің 25-30% келеді. Халықаралық туризмнің жылдық өсуі 4,0%, ал болашақта бұл көрсеткіш көтерілмек. Туризм саласының дамуына ықпал ететін факторлар:
-- кез-келген елде, Қазақстанда да туристік рекреациялық ресурстың болуы;
-туризмге тура немесе жанама салалардың және кәсіпорындардың дамуы;
-- сыртқа шығу туризмнің елге шетелдік валютаны тартуы;
-- аз мөлшерде шығын шығарып табыс табу;
-- алғашқы өндіріс факторын қамтамасыз етудегі шығынның болмауы; -халықты жұмыс орнымен қамтамасыз ететін орта және шағын
бизнестің дамуы;
-- қызмет көрсету секторының өсуі;
-- елдің әлемдік қауымдастыққа белгілі болуы және бет-бейнесінің қалыптасуы.
Қазақстанда 400-ден астам туристік фирмалар қызмет етеді, 80 елдің туристік фирмаларымен келісім жасаған. Туризмнің дамыған аймақтары -Алматы, Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Павлодар, Оңтүстік Қазақстан облыстары, сондай-ақ Алматы және Астана қалалары. Осы облыстардың және қалалардың туристік фирмалары қызмет көрсетудің 88%-ін құрайды. Қазақстаннан туристердің мейлінше көп баратын елдері: Ресей, Қытай, Германия, Корея, Польша, Турция, БАЭ. Ал біздің елге келетін туристердің елдері: Ресей, Қытай, Германия, Пакистан, Полыпа және Турция. Туристерді тасымалдауда авиакомпаниялардың ролі зор. Көптеген туристер шетелдік авиакомпанияларға қызығушылығы артық болып тұр, ал ұлттық компаниялардың ролі төмен. Эйр-Казахстан-ның акциясы мемлекеттік меншікке өтуі болашақта ұлттық авиатасымалдаудың маңызы артады деген үміт бар.
Ал автомобиль транспортының ролі шекаралық тасымалдау мен саяхат жасау маршруттарында қолданады. Оның дамуы көлік құралдарына және жолдарының қызмет ету сапасына байланысты. Қазіргі кезде Сайран автовокзалы үлкен қызмет көрсетуде. Жалпы автобус парктері өте төмен деңгейде, қазіргі сұранысқа сай автокөліктер өте аз.
Теміржол көлігі Қазақстан Теміржолы 14 бағытта жұмыс істейді. Олардың қызмет көрсету сапасы халықаралық стандартқа сәйкес келмейді. Алматы-Астана маршруты ғана стандартқа сай, ал оңтүстік маршруттары ешқандай сын көтермейді.
Ал орналастыру құралдарына келсек, көпшілігінің кабылдау мүмкіншілігі төмен, номерлердің бағасы жоғары, сондықтанда жабылып жатыр.
Қазақстан туризмнің дамуына түрткі болған Президенттің бұл салаға басымды сала ретінде көңіл бөлуі. Үкімет тарапынан Қазақстан туризмінің және елдің бет-бейнесін жасауға байланысты шаралар болды.
2001 жылы туристік бизнестегі ерекше жыл болды, туризмге 26млн. теңге бөлінді. Қазақстан экономикасы 2-3 жүлдызды орта, шағын мейманхана салуға мүмкіндігі бар.
Туризмді дамыту үшін әлеуметтік-экономикалық фактордың ықпалы жоғары. Олардың ішінде маңыздысы: мемлекеттің әлеуметтік саясаты, жұмыстан бос уақыт, урбанизацияның өсуі, білім және мәдениеттің, орташа өмір сүрудің деңгейі, жылдық демалыс күндері мөлшері, халықтың өмір сүруінің деңгейі, табысы, туристік белсенділік жатады.
Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық даму деңгейі қазіргі кезде туризмнің жаппай дамуын тежеп отыр. Қазақстандағы туризмнің даму бағыты шоп-туризмді ұйымдастырумен байланысты, яғни материалдық қажеттіліктен туындап отыр. Қазіргі кезде ТМД елдерінде туристерді тарту үлкен бәсекеге ие болып отыр. Көрші елдер Ресей, Өзбекстан, Қырғызыстан, Монголия туризмді дамытуға барлық күшін салуда, және қазір Қазақстанды басып алуда.
Туризмнің дамуын тежейтін факторлар төмендегі суретте көрсетілген.
Қазақстан Республикасында туризмді дамытуға кедергі ететін негізгі экономикалық факторлар.
Бірқатар кедергілерден соң Қазақстан үлкен туристік биржаларға қатысты. Берлин, Лондон, Мэскеу қалаларында. Қазақстан Республикасы бәсекеге түсе алатын және рентабельді туризм индустриясын дамытуға толық мүмкіншілігі бар .
Оған ықпал ететіндер:
-- еліміздің қолайлы геосаяси жағдайы. Батыс пен Шығыс аралығындағы халықаралық туристік және коммерциялық ағымдардың өсуі;
-- саяси тұрақтылық, демократиялық қайта құру, экономикалық реформаның өтуі және инвестициялық ахуалдың тұрақтылығы мен ашықтығы;
-- еліміздің тарихи- мәдениет мұрасының ерекшелігі;
-- мұсылман, христиан, будда ескерткіштерінің болуы;
-Қазақстанның көп мәдениеттілігі, музей, мәдениет ошақтарының, фольклорлы- этнографиялық және ұлттық кәсіпқой өнерпаздардың көп болуы;-Туристік- рекреациялық аймақтардың болуы, табиғи ландшафтар, өсімдік, жануарлар дүниесінің ерекшелігі, экзотикалық тур, балық аулау, аң аулау, өсімдіктер жинау т.б.;
-- бос еңбек ресурстарының болуы (мамандар).
Туризмнің даму барысына Қазақстанның 1993 жылы ӘТҰ- на кіруінің маңызы зор болды. Елімізде туризмнің дамуына көңіл бөлінуде және туризмнің ролін түсінуде. Айта кететін бір жағдай, Республикада туризм дамуының улкен концепциясы құрылуы Ұлы Жібек Жолының жаңғыруы. Қазақстанда туризмнің дамуын дұрыс жолға қою тек табыс алып келу ғана емес, еліміздің басқа елдермен байланысы нығайып, бет бейнесі қалыптасады.
Қазақстандағы туризмнің тарихи алғы шарттары біздің д.д.үшінші мың жылдықта қалыптаса бастаған Ұлы Жібек жолының қалыптасуымен дамуы болып табылады.
Қазақстан тәуелсіздік алғанға дейін туризм басқада экономика салалары сияқты орталықтан қатаң регламенттелді. Туристік қызметтегі КСРО -- ның негізгі аймақтары Кавказ, Қырым, Балтық өңірі, Ресейдің, Орта Азияның тарихи орталықтары болды. Сонымен, бірге, Қазақстанның бірқатар сэулет, археологиялық, мәдени ескерткіштері мен табиғи көрнекті жерлерінің тарихи мәніне іс жүзінде жарнама жасалмады және сұраныс болмады. Кеңестік кезеңде Қазақстандағы туризм идеологиялық қызметті атқарған мәдени-ағарту жұмысы жүйесі әлементтерінің бірі болып саналды және оның басым рөліне қарамастан, қалдық қағидаты бойынша қаржыландырылды және елеулі экономикалық маңызға ие болмады.
Қазақстанда туризм өндірісінің дамымай қалуының бір себебі экономика саласы ретінде онымен мемелекттік деңгейде тікелей айналыспады. Туризмді аумақтық ұйымдастыру және мемлекеттік емес туристік құрылымдарды кешенді болжауға, ұзақ мерзімді жоспарлауға назар аударылмады. Туризм табысының үлкен бөлігі жергілікті бюджетке түсетіндігіне қарамастан, жергілікті басқару органдарының тарапынан туристік қызметті басымдық деп танымауы саланы дамытуды тежеуші фактор болып табылады.
Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін туристік қызметті реттеу мен халықтың тарихи және мәдени мүрасын қайта өркендету үшін негіз каланды.
1.3 Жарнаманың түрлері
өнеркәсіптің қоғамдағы мүддесін, беделін көтеру мақсатындағы жарнама немесе имидж-жарнама деп аталады;
жігерлендіретін жарнама;
тұрақтылық жарнамасы;
фирма ішіндегі жарнама;
өнімді өткізуді көбейту мақсатындағы жарнама;
жадыда сақталатын жарнама;
салыстырмалы жарнама;
есте қалатын жарнама;
бекітетін немесе үстеме жарнама;
хабарлау жарнамасы;
превентивті жарнама.
Имидж (бейне) жарнама - негізінен фирманың және тауардың партнерлар мен сатып алушыларға жағымды бейне қалыптастыруына бағытталады. Онда сенімділік, жұмыстың нәтижелілігі, клиенттерге деген жақсы ниет, тұрақтылық басым болып келеді.
Жігерлендіретін жарнама - атаулы фирманың өнімін сатып алушылар сатып алу үшін құмарландыруға бағытталады. Мұнда осы фирма өнімдерінің негізгі жағымды жақтарын, басқа тауар және қызметпен салыстырғандағы жақсы сапасын айтуға үлкен мән беріледі.
Тұрақты жарнама - партнерлар мен сатып алушыларға фирма қызметінің тұрақтылығын, оның нарықтағы сенімді тұғырын хабарлауға бағытталады.
Фирма ішіндегі жарнама - әріптестердің өзінің өнеркәсібіне деген сенімін оятуға, өз тағдырымен тығыз байланыста екенін сезіндіруге бағытталған. Егер өнеркәсіптің әр қызметкері өз жұмысына қажетті шешім қабылдай алса, оған жауапкершілікпен қараса, онда қызметкерлер фирма жұмысын қанағат тұтып және осы фирманың жарнамасын қоғамға жеткізуші болып есептеледі. Фирма ішіндегі жарнаманың құралы:
фирма газеті;
басшылар мен қызметкерлер арасындағы жақсы қарым-қатынас;
қызметкерлер үшін көптеген әлеуметтік жеңілдіктер.
Өнім өткізуді көбейту мақсатындағы жарнама - жарнама қызметінің негізгі саласы.
Жадыда сақталатын жарнама - жарнаманың барынша агрессивті түрі. Негізгі мәселесі сатып алушыны бәсекелестердің тауары, қызметі емес, өздерінің тауары мен қызметін сатып алуға көндіру.
Салыстырмалы жарнама - бұл жадыда сақталатын жарнаманың бір түрі. Ол жаранамаланатын тауар және қызметті бәсекелсетердің тауар және қызметімен салыстыруға негізделген. Бәрімізге белгілі көптеген өркениетті елдерде бәсекелес таураларды немесе оларды өндірушілерді тікелей сынауға тыйм салынған заң бар, бірақ мұндай жарнамалар әлі күнге дейін өмір сүріп келеді.
Есте қалатын жарнама - тұрақты сатып алушыға нарықтағы атаулы тауарды немесе фирманы және оның мінездемесін есіне салып отыруға арналған жарнама.
Бекітетін немесе үстеме жарнама - есте қалатын жарнаманың бір түрі. Тауарды сатып алған тұтынушыны қолдауға, олардың таңдауының дұрыстығына сенім білдіруге бағытталған жарнама. Ол тұтынушыны тұрақтандырады.
Превентивті жарнама - өзіне қажетті шығыннан көп мөлшердегі қаржы жұмасайтын жарнама. Мұндай жарнама компаниялардың мақсаты - жарнама қызметіне көп мөлшерде сома жұмсауға жағдайы жоқ бәсекелестердің тұғырын бұзу. Қандай жарнама болмасын бір мезгілде жарнаманың бірнеше түрінен құралатыны түсінікті. Жарнама хабарламасының кең көлемін жарнама тұтынушымен болатын кері байланысы жағынан екі түрге бөлуге болады. Олар жарнама хабарламасының нақты тасымалдаушысымен төмендегі жағдайда байланысып отырады:
жарнама құралымен кері байланыс;
жарнама құралымен кері емес байланыс.
Жарнама құралымен кері байланыстағылар - жиі персонифицияланған жарнама жіберушілерді және олардың мүмкін болатын реакцияларын тікелей болжайтын жарнаманың бір түрі. Жарнаманың бұл түрлері оқулықта жеке қарастырылған. Кері емес байланыстағы жарнама құралдары ол - жалпы ақпарат құралдары, оның ішінде электронды және сыртқы жарнамалардың барлық түрлері деп айтуға болады.
2 Туризмдегі қызметтерді жетілдіру мәселелері. 2.1 Туристік қызметі, ерекшеліктері.
Қазақстан үшін туризмнің дамуы қазіргі таңда өте маңыздылығын тұңғыш презендентіміз Н.Ә. Назарбаев өзінің Қазақстан 2030 Бағдарламасы негізінде халыққа жолдауында атап өткен. Осы бағдарлама бойынша 2018 жылға дейін өзінің мүмкіндіктері мен бәсекеге қабілеттілігі тұрғысынан перспективті салаларға ауыл шаруашылығы, орман және орман өңдеу өнеркәсібі, жеңіл және тамақ өнеркәсібі, тұрғын-үй құрылысы және инфрақұрылымымен қатар туризм де кірген.
Қызмет көрсетудің көптеген ерекше сипаттамаларымен (сезілмейтіндігі, өндіріс пен тұтынудың бір мезгілділігі, сапаның өзгермелілігі, сақтауға болмайтындығы) қатар туристік өнімге өзінің ерекше өзгешеліктері тән және ол туристік фирмалардың маркетингтік қызметін ұйымдастыруда ескерілетін негізгі факторлар болып табылады. Сонымен қатар туристік қызмет көрсетушілерге экономикалық, саяси, табиғи, әлеуметтік-мәдени және т.б. факторлар да әсер етеді. Тұрақты нормалар, әлеуметтік ереже, рухани құндылықтар жүйелері, адамдардың табиғатқа, еңбекке, спортқа, демалуға қатынасы ең үлкен күшке ие, сондықтан фирмалар осындай факторлардың мүмкін болатын өзгерістерін қадағалап отырылуы қажет.
Туризм соңғы уақытта экономикалық және әлеуметтік құбылыс ретінде ауқымы айтарлықтай кеңейген қызмет түрі болып табылады. Қазіргі уақытта туризмнің экономикада тікелей немесе қосылған құнды құру, жұмыспен қамтуды қамтамасыз етуде, жеке табыста, мемлекеттік кірісте және т.с.с. әсер ету жолымен алып тұрған немесе алатын рөліне көп назар аударылуда. Туристік кәсіпорын - бұл мүлікті еңбек ұжымының пайдалануы негізінде өнім өндіретін және өткізетін, жұмыстарды орындайтын, қызмет көрсететін заңды тұлға құқығын иеленетін дербес шаруашылық жүргізуші субъект. Еңбек ұжымы мүшелерінің әлеуметтік және экономикалық мүдделерін және мүлікті меншіктенуші мүдделерін қанағаттандыру үшін табыс алуға бағытталған шаруашылық қызметі туристік кәсіпорынның ең басты мәселесі болып табылады.
Жапониялық туристтер
Туристік кәсіпорын жұмыстан бос уақытты, рекреацияны, демалысты ұйымдастыруға және халықты емдеуге; олардың таныстары мен туысқандарына баруға және заңмен рұқсат етілген және жарғыға сәйкес өзге де мақсаттарға бағытталған қызмет түрін жүзеге асырады. Әрбір жеке кәсіпорынның туристік саясатының негізгі мақсаты нарықтық жағдайларды тиімді пайдалана отырып көрсетілетін қызметтер сапасын жоғарылату, туристік өнімді өндіру, өткізу және жылжыту үрдістеріне жаңашылдықтар енгізу арқылы пайданы және туристік қызметтің рентабелділігін арттыру болып табылады.
2.2 Әлеуметтік жарнаманы жүзеге асыру әдістері
Әлеуметтік жарнама коммерциялық емес бағыт болып табылады, сондықтан оны кез-келген түрде шығаруға және көрсетуге болады. Бұл негізінен парақшалар, баннерлер, постерлер, ашық хаттар, төсбелгілер, сонымен қатар басқа да атрибуттар. Сондай-ақ, әлеуметтік жарнаманы әдеби өрісте ұсынуға болады, мысалы, өлең немесе қысқа әңгіме жазу.
Телевизиялық роликтерді қолдану арқылы үлкен әсерге қол жеткізіледі. Өз кезегінде олар үш санатқа бөлінеді. Олар: сахналанған бейнелер, деректі және ақпараттық жазбалар.
Әлеуметтік жарнаманы жүзеге асырудың ең танымал әдістері келесі бағыттар болып табылады:
Ауызша жарнама, оның берілуі радио арқылы. Оның көмегімен әр адам өзінің ішкі бейнесін немесе суретін салады, ол адамның подсознаниясына оң әсер етеді;
Сондай-ақ, фотография жарнама таратудың элементтерінің бірі болып саналады. Осының арқасында мәтін сенімдірек болады, адамдар кескінге деген жанашырлық сезімін тудырады;
Әлеуметтік постер - терең тарихи тамыры бар құрал. Олардың көмегімен сіз мәселенің барлық тереңдігін, мағынасын көрсете аласыз;
Парақшалар - әлеуметтік жарнаманы жүзеге асырудың белгілі бір жанры мен нысаны. Олар фотосуретті және белгілі бір әрекетті талап ететін мәтінді бейнелейді.
Әлеуметтік жарнамада бейнеленетін негізгі тақырыптар келесі ережелер болып табылады:
Өмірді қауіпсіз жүзеге асыру. Қаладағы тазалықты сақтау, қылмыстың алдын алу, қалалық инфрақұрылымды дамытуға бағытталған мақсаттар жүзеге асырылуда.
Теңдікке, әлеуметтік кепілдікке қол жеткізуге байланысты мәселелер. Бұл әйелдердің құқықтарын, сондай-ақ қарт адамдардың құқықтарын, үлкендерді құрметтеу, мүгедектерге төзімділік және т.б. сияқты мәселелерді шешу үшін қолданылады.
Экологиялық жағдаймен байланысты проблемалар. Бұған химиялық қауіпсіздік, табиғи ресурстарды ұтымды пайдалануға тікелей байланысты идеяларды насихаттау кіреді;
Қоғамның білім беру, өзгеру, өзгеру тұрғысынан дамуы.
Әлеуметтік жарнама тақырыптары және оны қолдану
Қауіп-қатермен күресу, зардаптардың алдын алу, игі істер мен мақсаттар туралы хабарлау;
Құндылықтар декларациясы. Бұл жағдайда басымдықтар: отбасы, бала, қоғам мүшелерінің бір-бірімен қарым-қатынасы, жеке өмірдегі мансап және бақыт;
Жасалу. Мінсіз жағдайға ұмтылу;
Қоғамның психотерапиясы. Мұндай тақырыптар сирек қолданылады, тек жағымсыз эмоционалды жағдайды төлеу қажет болған жағдайда;
Әлеуметтік бағдарлама ретінде, оның басты бағыты қоғамның көптеген мәселелерін жедел шешу болып табылады;
Экологияны, отбасын, ондағы қатынастарды және басқаларды насихаттайтын білім беру бағдарламасының элементі ретінде.
Нақты, өзіндік, бірақ адамгершілік позицияны қалыптастыру;
Қоғамдық басымдықтар мен құндылықтарды трансляциялау;
Бүкіл елдің, тіпті бүкіл әлемнің қоғамдық өміріне қатысуға көптеген адамдарды тарту;
Барлық халықты ізгілендіру, көптеген объектілер мен жағдайларға деген көзқарастың өзгеруі.
Алайда, әлеуметтік жарнамаға байланысты проблемалар бар, олар тек мемлекеттік қызметтерге ғана әсер етеді, бірақ тұтынушыларға емес. Шығарылымның қаржылық жағы бұған қатысты, өйткені оны өндіру мен әрі қарай таратудың материалдық құралдары әрқашан табыла бермейді. Сонымен қатар, әлеуметтік жарнаманы ешқашан бір стендке, флаерға және т.б. орналастыруға болмайды. коммерциялық жарнамамен. Оның соңғы минусын оның тиімділігін бағалау мүмкін болмайтындығы деп санауға болады.
Әлеуметтік жарнама тұтынушылары
Бүгінгі таңда әлеуметтік типтегі жарнаманың негізгі тұтынушылары болып табылады:
Қоғамдық компаниялар. Олар үшін әлеуметтік жарнама әлеуметтік өзгерістерге немесе белгілі бір әлеуметтік құндылықтарды ілгерілетуге қатысты идеяларын жүзеге асырудың әдістерінің бірі болып саналады. Барлық пайда болатын жарнамалардың ішінде, атап айтқанда, мемлекеттік компаниялардың жарнамалары жиі кездеседі;
Қайырымдылық ұйымдары. Олардың негізгі қызметі - мұқтаж адамдарға көмектесу. Дәл әлеуметтік жарнама бұған көмектесе алады, сондықтан олар оны шығарумен айналысады. Негізгі мақсат пен міндет - қажеттіліктерге қаржы ресурстарын жинау;
Мемлекеттік мекемелер. Олар әлеуметтік жарнаманы өздерінің мақсаттары үшін пайдаланады, олардың негізгісі мемлекет пен қоғам арасындағы байланыс орнату. Соның арқасында біздің заманымыздың ең маңызды және өзекті мәселелері туралы хабарлап, хабарлауға, адамдардың санасы мен олардың ойлауына әсер етуге болады. Осыған байланысты мемлекет қаржыландыратын әлеуметтік жарнама іс жүзінде жарнаманың саяси алуан түрінен ажыратылмайды.
Коммерциялық фирмалар. Олар әлеуметтік жарнаманы банктік жүйелердің қоғамдық жауапкершілік бағдарламаларын әзірлеу және тарату үшін пайдаланады.
Әлеуметтік жарнама топтары
Сараптамадан кейін Ресейде ғана емес, сонымен бірге шетелде де барлық әлеуметтік жарнамалар таратылатын бірнеше тақырыптық топтарды анықтауға мүмкіндік туды. Бұл:
Өмір салтын насихаттайтын жарнама. Онда темекіге деген көзқарас, алкоголь мен есірткіні пайдалану, СПИД, дұрыс тамақтану, сонымен қатар спорт сияқты көптеген тақырыптар қамтылған. Сонымен қатар, бұл санатта экологиялық жарнама маңызды орын алады. Оны көрсетудің негізгі мақсаты - жануарлар мен өсімдіктерді құрметтеу;
Заңға бағынуды қалыптастыруға бағытталған жарнама. Бұл санаттағы ақпараттың көпшілігінде саяси түсінік бар, өйткені оның міндеттерінің бірі - адамның бостандығын сақтау, сонымен қатар оның конституциялық құқықтарын көрсету;
Патриоттық жарнама. Әдетте, оны көрсету мерекелерде немесе спорттық шараларда өтеді, соған байланысты бүкіл халықты біріктіру қажет.
Әлеуметтік жарнаманың әсері
Әлеуметтік жарнаманың тиімділігін дәл анықтау мүмкін болмайтындығы туралы біршама жоғары айтылды. Біріншіден, тым үлкен аудитория - ақпаратты тұтынушылар, сондықтан әр адамды жеке бақылау мүмкін емес. Екіншіден, олардың әдеттегі негіздерінің өзгеруі немесе мінез-құлық моделіндегі әрекеттің өзгеруі әлеуметтік бейнені көргеннен кейін өзгеруі мүмкін, бірақ бұл үшін емес.
Алайда ондаған адамдар қатысқан зерттеулер жүргізілді. Өздерінің арасында олар мүлдем басқаша болды - нәсіл, әлеуметтік мәртебе, мінез-құлық және т. Б. Әлеуметтік жарнама барлығына көрсетілді, олардың барлығы дерлік жүрекке әсер етті. Осының арқасында әлеуметтік жарнаманың монологтық хабар таратудың бір түрі емес, бағдарланған байланыс арнасы екенін білуге \u200b\u200bболады. Ол жұмыс істейді және қоғам мен әртүрлі мүдделер, идеялар арасында өзара әрекеттеседі. Бұл жағдайды және қазіргі проблеманы ойлауға мәжбүр етеді.
Әлеуметтік жарнама кең таралған, бірақ тек шетелде. Ресейде оның тиімділік деңгейі төмен. Сауалнамалардың бірінің нәтижелері бойынша сауалнамаға қатысқан адамдардың көпшілігі әлеуметтік жарнаманы мүлдем байқамайтынын анықтауға болады. Тағы 20% -ы қаланы безендіру керек деп санайды, бұл іс-әрекетке ынталандыру емес. Қалған респонденттердің 10% -ы әлеуметтік жарнама оларды ашулана бастайды дейді. 70% адамдар көшеде кездесетін немесе теледидар орнынан көрген бір ұранды есіне түсіре алмады. Үшінші тұлға әлеуметтік жарнама кез-келген қызмет түріне қажет емес деп санайды, сонымен қатар ол жаңа құндылықтар мен көзқарастардың қалыптасуына мүлдем әсер етпейді.
2.3 Рахат АҚ компаниясының маркатенигтік қызметі
Маркетинг (ағылш. marketіng -- рынок‚ базар‚ өткізу‚ сауда) -- кәсіпорынның (фирманың, бірлестіктің‚ т.б.) тауар өндіру-өткізу және сауда жасау қызметін ұйымдастыру мен басқару жүйесі. Маркетинг нарық дамуының жай-күйі мен келешегін зерделеуге негізделеді, тұтыну мен өндіріс өніміне (тауарға‚ көрсетілетін қызметке) сұранымды қалыптастырады, табыс алу мақсатымен рынокта тауарлардың өткізілуін тездетуге бағытталады. Маркетинг -- сұранымды жан-жақты зерделеп‚ болжау‚ жарнаманы пайдалану‚ өндірісті ынталандыру‚ сақтау мен тасымалдаудың осы заманғы тәсілдерін‚ тауарлардың тұтынушыға жетуіне жәрдемдесетін тех. және басқа түрлерін қолдану негізінде кәсіпорынның жаңа өнімді әзірлеу‚ өндіру мен өткізу жөніндегі ұйымдық-техникалық‚ қаржы‚ коммерциялық және басқа қызмет түрлері жатады.
Кондитер өнімдері алғаш рет 1942 жылы ликер-арақ зауытының алаңдарында Мәскеу және Харьковтен соғыс кезінде әкелінген жабдықтармен өндірілді.Рахат АҚ-нда 3.500-ге тарта адам жұмыс жасайды. Өндіріс қуаты екі жерде, Алматы және Шымкент қалаларында орналасқан.Өндірістің жан-жақты сипаты, ауқымдылығы және какао бұршақтарын қайта өңдеу бойынша жеке өз желілерінің болуы компанияның отандық өндірушілер арасында кондитер өнімдерінің кең көлемдегі сұрыпталымына ие болуына мүмкіндік береді. Қазіргі күні Рахат АҚ-ның сұрыпталым қоржыны 250-ден астам атауға ие, 10 түрлі топқа жататын әр алуан кондитер өнімдеріне толы.Рахат АҚ -- диабетпен ауыратын адамдарға арнап арнайы өнім шығаруды меңгерген Қазақстандағы жалғыз кәсіпорын. Бұл сұрыпталымға калориясы төмен және табиғи шикізатпен тең қант алмастырғышы бар шоколад, кәмпит, печенье және вафлидің бірнеше атаулары кіреді. Кондитер өнімдерін шығаратын өндірушілер арасында Рахат АҚ өнімінің айрықша ерекшелігі -- әр алуандығымен ажыратылатын шоколад өнімдерін шығарудың басымдығы. Кәсіпорында сапаны бақылаудың кешенді жүйесі және бірыңғай жауапкершілікке негізделген ішкі сапа жүйесі ұйымдастырылған және іске асуда. Бұл жүйе өндірістің әр сатысында шикізат пен өнім сапасын бақылауға негізделген. Компания тұтынушылардың мүддесін ғана емес, өз қызметкерлері туралы да ойлайды. Компания қызметкерлері үшін өнімді және қанағаттанарлық тұрғыда еңбек етуге мүмкіндік беретін жағдайлар жасайды. Бірінші және екінші ауысым қызметкерлері үшін ыстық тамақпен қамтамасыз ететін асхана жұмыс істейді, жоғары санатты дәрігерлер қызмет істейтін санитарлық бөлім бар, сауна мен жаттығу залы бар сауықтыру орталығы қызмет көрсетеді. Түрлі сала мамандарының біліктілігін көтеру бойынша жүйелі сабақтар жүргізілетін оқу класы бар, мемлекеттік тілді үйрету курстары ұйымдастырылған.1978-1979 жылдары цехтардың жұмыскерлеріне арналған асхана, дәрігерлік санитарлық бөлім, кеңейтілген тұрмыстық орынжайлары бар әкімшілік-тұрмыстық корпустың құрылысы жүреді.1992 жылы мемлекеттік кәсіпорын Рахат акционерлік қоғамы болып қайта құрылып, Рахат сауда белгісі болып тіркеледі. 2001 жылы Шымкент қаласында еншілес кәсіпорын ашылып, алғашқы өнімдері өндіріле бастайды. 2007-2009 жылдары Кельн қаласындағы (Германия) ISM кондитер және бисквит өнімдерінің Халықаралық арнайы көрмесіне қатысады.Рахат АҚ-нда 3500-ге тарта адам жұмыс істейді. Өндірістік қуат Алматы және Шымкент қалаларындағы екі алаңда шоғырланған. Өндірістің жан-жақтылық сипаты, оның ауқымы мен какао бұршақтарын қайта өңдеу бойынша дербес желінің болуы компания үшін отандық өндірушілер арасында кондитерлік өнімдердің кең сұрыпталымын иеленуге мүмкіндік береді. Бүгінде Рахат АҚ-ның сұрыпталым қоржыны 10 түрлі топқа жататын алуан түрлі кондитерлік өнімнің 250-ден аса атауымен толыққан.Кәсіпорында бірыңғай жауапкершілік пен сапаны бақылаудың кешенді жүйесіне негізделген ішкі сапалық жүйе ұйымдастырылып, іске асырылуда. Бұл жүйе өндірістің әр сатысында шикізат пен өнім сапасын бақылайды. Кәсіпорында ҚР ИСО 9001 -- 2001 СТ стандартына сәйкес сертификатталған сапа менеджменті жүйесі енгізілген және іске қосылған. Компания өнімдері отандық нарықта ғана емес, таяу және алыс шет елдер нарығында да танымал. Рахат АҚ өз өнімдерінің ішкі нарықта ең жоғары деңгейдегі қол жетімділік саясатын жүзеге асыруда. Рахат АҚ сатылым географиясы Қазақстанның бүкіл аумағын қамтиды, себебі компания 14 облыс орталығын қосқанда 18 қалада өнім тарату жүйесін жолға қойған. Алматы қаласы бойынша өнім тарату ірі көтерме саудамен сатып алушылар, сондай-ақ фирмалық бөлшек сауда дүкендері арқылы іске асырылады. Республиканың басқа өңірлерінде Рахат АҚ өнімдерінің қол жетімділігі фирмалық сапалы өнім сатумен айналысатын дистрибьюторлық желі (еншілес кәсіпорын) құрумен қамтамасыз етіледі. Қазіргі кезде РАХАТ АҚ өнімі қазақстан нарығында ғана емес, республикадан шеткері аймақтарда - Ресей, Өзбекстан, Тәжікстан, Қырғызстан, Германия, Қытай, Ауғанстан аумағына да тараған. ТМД-ның басқа республикалары мен алыс шет елдер тарапынан Рахат АҚ өнімдеріне деген қызығушылықтың болуына орай, компания келешекте өндіріс көлемін ұлғайтуды және экспорт көлемін кондитер өнімдері алғаш рет 1942 жылы ликер-арақ зауытының алаңдарында Мәскеу және Харьковтен соғыс кезінде әкелінген жабдықтармен өндірілді.
Рахат АҚ-ның маркетингтік зерттеулердің міндеттеріне мыналар жатады: фирманың нарықтағы бәсекелестік позициясын анықтау, оның өткізу және баға саясатын, тауарды нарыққа жылжыту мәселелерін бағалау, тұтынушылардың мінез-құлқын, олардың талғамдарын нарықтың әлеуетті мүмкіндіктерін зерттеу, сатып алушылардың жаңа тауарға деген әсерін, бәсекелестер тауарларын, макроортаны талдау. Бұл маркетингтік зерттеулерде статистика, эконометрика, математика, әлеуметтану, психология сияқты әр түрлі ғылымдар әдістемелері қолданылады.
Маркетингтік зерттеулердің мақсаты -- сатып алушылардың қажеттілігін қанағаттандыруы арқылы сатушылардың пайдасын көбейту.
Біздегі өтпелі дәуір деп аталып жүрген нарықтық экономикаға көшу кезеңі маркетингке үлкен жаңалық енгізеді деген сенім бар. Өйткені ғасырлар бойы жинақталған нарықтық экономика саласындағы тәжірбиеге, қуатты экономикалық әлеуетке, жоғары дәрежедегі бизнестік білім психологиялық дайындыққа сүйенген маркетингті біздің жағдайымызға бейімдеудің өзіндік ерекшеліктері бар.
Қазіргі ХХІ ғасыр заманында тұтынушы талғамы әр қилы болып келеді. Олардың кондитерлік өнімге деген сұранысы мен талабы, қалауы мен қанағаттану дәрежесі сан түрлі және ұдайы өзгеріске ұшырауда. Осыған байланысты таяуда жүргізілген зерттеулерге келсек, олар келесі ақпараттарды беруде.
Еуромонитор Интернейшнл мәліметтері бойынша кондитер өнімдерінің әлемдік нарық сыйымдылығы 2015 ж. 154 млн. тоннаны құрайды және жалпы тауарайналым 95 млрд. АҚШ долларын құрайды. Болжамдар бойынша 2017 ж. салыстырғанда кондитер өнімдері 2017 ж. әлемдік нарық сыйылымдылығы 16.6 млн. тоннаға жетуі мүмкін немесе 10.7% өсуі мүмкін және тауарайналымы 117 млрд. АҚШ долларын құрайды.
Кондитер өнімдерін өндіру жер шарының көптеген мелекеттерінде зор дамыған. АҚШ, Ұлыбритания, Германия, Бельгия мемлекеттерінде аты шыққан тауар маркалары нарықта өз орындарын тауып, дамыған және әлемге әйгілі. Ал дамушы елдерде кондитер өнімдерін өндіру енді қолданысқа, айналымға алынуда. Болжамдар бойынша кондитер өнімдерін өндіру процесі күрт ұлғаятын аймақтар мыналар: Қытай, Латын Америка елдері, Шығыс Еуропа елдері.
Қазақстан Республикасы да кондитер саласын дамытуға өз жігерін қосып, елеулі даму үстінде. Оған мысал ретіде отандық кондитер өндірушілер Рахат, Баян-Сұлу, Қарағанды конфеттерінің жеткен жетістіктерін айтуға болады.
Қорыта айтқанда осы курстық жұмыста кондитер саласының жалпы нарықтық жағдайы мен оның даму процестері туралы, отандық өндіруші Рахат кондитер фабрикасының Қазақстандағы алатын нишасы мен қазіргі даму тенденциясы жайында мәліметтер жазылған.
Қорғау шараларын енгізу қазақстандық кондитерлерді теңсіз бәсекелестіктен қорғауға және мемлекет нарығында өз орнын сақтап қалуға көмектесуге тиіс болды бірақ бұл жағдайда енгізілген кондитерлік өнімнің қорғау импорт салықтары ішкі нарықта бәсекелестіктің төмендеуіне әкелді, соның нәтижесінде мемлекеттік ішкі нарықта баға көтерілді.
3 Ұлттық деңгейдегі туризм маркетингі
3.1 Маркетингтің туризм индустриясында маңыздылығы
Бүгінгі таңдағы туризм туристік өнім сервис және өндірісті ұйымдастыру сипаттамаларының бір қатар маңызды ерекшеліктермен айрықшаланады. Сонымен туризм индустриясының жүйесіне мамандандырылған мәселелер, ұйымидар мен қоғамдар енеді. Олардың барлығы маркетингпен айналысуға мәжбүр. Бұл жерже саяхаттар бюросы, ресторан мен транспорттық мекеме үшін маркетинг мақсаты мен мазмұны бірдей емес. Сонымен туристік фирма клиенттерінің мұқтаждығын қанағаттандыру есебінен өз кірісін арттыруға ұмтылады. Ұлттың аймақтық әкімшілік аймаққа туристерді көп тартқысы келеді. Қоамдық туристік ұйым өз мәнін көтеруді және өз кәсіби қызметінің пайдасын көрсетуді қалайды.
Жоғарыда баяндағандай туризм саласында маркетингтің келесі деңгейін ерекшелеуге мүмкіндік береді: туристік мекемелердің маркетингі (туроператорлар мен турагенттердің);
- туристік қызмет көрсетушілердің маркетингі;
- қоғамдық туристік ұйымдар маркетингі;
- территориялар мен аймақтар маркетингі;
Алғашқы екі деңгей коммерциялық маркетинг саласына жатады. Түрлі деңгейдегі институттардың маркетингтік қызметін бөлу шамамен төмендегідей болады.
Мемлекеттік және жергілікті органдардың негізгі маркетингтегі мыналар болады:
- Маркетингтік зерттеулер жүргізу;
-Стратегиялық ұлттың, аймақтың және жергілікті маркетингтік концепциялар жасау;
- Туристік инфрақұрылымды дамытуды қолдау;
- Маркетингтік концепцияларды іске асыру мәселелері бойынша кеңес беру қызметі;
- Елдің (аймақтың, турорталықтың) тамаша имиджін, образын жасау;
- Жарнама саласында шаралар жүргізу.
Туристік мекемелер өз кезегінде келесі маркетингтік қызметтерді орындауға бағдарлануы тиіс:
- Нарықтық мүмкіндіктерді сараптау;
- Болашағы бар мақсатты нарықты таңдау;
- Туристік өнім жасау;
- Турөнімді тарату;
- Турөнімді қозғау;
- Туризмдегі маркетингі дамытудың ұлттық, аймақтық және жергілікті концепцияларын іске асыруға қатысу.
Маркетингтің түрлі деңгейлерінің арасында тығыз байланыста болу керек. Халықаралық туризм нарығы түрлі елдер арасындағы қатаң бәсекелестіктің аренасы. Олардың көпшілігі үшін туризм - ұлттық экспорттың маңызы бар. Бәсекелестік күрес нәтижелері түрлі елде туристік саясат қалыптасуының нақты күшіне тікелей байланысты.
Маркетингтің туристік саясаты - туризмнің экономикалық тиімділігінің артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үш жағдайды жасауды анықтайтын мемлекеттік іс - шаралардың жиынтығы.
Туристік саясат мемелекеттің жалпы саясатына тән барлық белгіге ие. Алайда ол қалыптасатын бірқатар өзгеше ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz