Қаржы нарығының түсінігі

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 20 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

Курстық

жұмыс

Тақырыбы: _ Әлемдік қаржы нарығы _

Орындаған: Нұрғали Гүлшат

Тобы: Бизнес және қаржы 911-К2

Жоспар

Кіріспе

1. Қаржы нарығының түсінігі

2. Әлемдік қаржы нарығының дамуы эволюциясы

3. Әлемдік қаржы нарығының қызмет ету шаралары

4. ӘЛЕМДІК ҚАРЖЫ НАРЫҒЫНЫҢ ТҮСІНІГІ ЖӘНЕ РӨЛІ

Қорытынды

Кіріспе

• Экономикасы дамыған елдерде қаржы нарығы субьектілерінің алатын орны ерекше. Себебі, тарихи маманданған несие-қаржы институттарының алғашқы мекемелері қарыз капиталы нарығындағы кейбір сұрыптардың қанағаттандыру мақсатында пайда болды.

Маманданған қаржы-несие институттары (немесе оларды парабанктік мекеме деп атайды) не белгілі бір клиенттерге қызмет түрін көрсетеді немесе бір-екі қызмет түрін меңгереді. Ол мекемелер бір жағынан клиенттердің несие-есеп операцияларын жүргізіп, Орталық банктің талаптарын орындаса, екінші жағынан қаржы, сақтандыру, инвестициялық және сондай операциялар орындаумен сол салалардың бақылауымен қызмет жасайды. Олар әртүрлі маманданған қаржы институттарының жиынтығы несие жинақтау мекемелері инвестициялық қорлар немесе компаниялар, зейнетақы қорлары, сақтандыру компаниялары, мекемелердегі өзара көмек кассалары, ломбардтар және тағы басқа.

Қаржы нарығы - бұл қаржылық активтер мен қаржылық ұсыныс сұранысты қосатын тетігі құралы.

Әлемдік қаржы нарығының даму эволюциясы

• XIX ғасырдың аяғы мен XX ғасырдың

басында әлемдік қаржы нарығының

орталығы Лондон болды.

ӘЛЕМДІК ҚАРЖЫ НАРЫҒЫНЫҢ ЖАЛПЫ ТҮСІНІГІ

Әлемдік қаржылық нарықтың құрылуы ХХ ғасырдың 30 жылдарына тиесілі. Бірақ, екінші дүниежүзлік соғыс кезінде орын алған әлемдік қаржылық-экономикалық дағдарыс сауда-экономикалық байланыстарды бұзды. Әлемдік қаржылық жүйені қайта құру 1944 жылы болған Бреттон-Вуд конференциясынан басталады.

Әлемдік қаржылық нарық түсінігіне қатысты экономистер пікірі әр түрлі тарқатылады. Біреулері оны қарыз капиталы нарығының құрамдас бөлігі ретінде және функционалдық көзқарас тұрғысынан, екіншілері оны ұдайы өндірістің үздіксіздігі мен тиімділігі мақсатында әлемдік қаржылық ағымдардың жинақталу мен қайта бөлінуін қамтамасыз ететін нарықтық қатынастар жүйесі ретінде қарастырады. Олар әлемдік қаржылық нарықты үлкен жинақтарды иеленетін елдерден оның жетіспеушілігі байқалатын елдерге капитал ауысуы функциясымен ғана шектеуге болады деп есептейді. Осы кезде олар өздерінің қорытындыларын дамыған саланың экспортталатын капиталдары дәл сондай дамыған салалар мен оффшорлы аймақтарға ауысуына негіздеп жасайды. Олар әлемдік қаржыларының негізгі арналымы тәуекелділікті басқару, құқықтық реттеу мен салық салудан жалтару деп есептейді. Басқа экономистер валюта нарығынан спекулятивті операцияларды бөліп алу қажет деп есептейді. Бірақ тәжірбиеде спекулятивті мәмілені хеджирлеу мәмілесінен ажырату өте қиын деп айтылады, себебі екі жағдайда да шаруашылық жүргізуші субъектілеріне ашық валюталық ұстанымды қабылдауға тура келеді. Әдістемелердің тұтастығы сауда нарығын - ақша нарығының қысқа мерзімді активтері және капитал нарығын - ұзақ мерзімді активтері деп бөлуден тұрады. Бұдан басқа барлығы дерлік қызметті халықаралық қаржылар саласымен шектелмейтін еуронарықты бөліп шығарады, сондай-ақ әлемдік қаржылық нарықта мынадай - әр түрлі ел резиденттері арасында активтерді жай айырбастау деген ерекше белгіні енгізуге тырыспайды.

Алайда, капитал ауысуының күшейуі қаржы нарығына халықаралық сипат береді, сондықтан толық көлемде ел экономикасына салынған шетел капиталын бөліп алып, шетелде орналастырылған ұлттық капиталды есепке алу қиын. Сондықтан да «өзін үздіксіз көбейтетін құн ретіндең капитал қозғалыссыз өмір сүре алмайды, ол ұдайы өндіріске құйыла отырып, жаңа құн құрып үнемі айналымда болуы қажет. Сондықтан, егер капитал үнемі өте пайдалы салымдарды іздеуде болса, онда оны осы жай бір елден басқа елге ауысуға мәжбүрлейді.

Сонымен, әлемдік қаржылық нарық - бұл түбінде капитал экспортеры, оның рецепиеттері және осы рөлдерге сәйкес, мысалы, транзит капиталы сияқты әр түрлі рөлдерге шыға отырып, барлық елдер қатысатын экономикалық қатынас. Мұнда постиндустриалды елдерге көбірек мән беріледі. Бұдан басқа, оларда есеп айырысу орталығы болып табылатын банктер орналасады. Мысалы, Лондон, Гонконг және Токиода басқа жерлерде орналасқан субъектілер арасында жүретін мәмілелер бейнеленуі мүмкін, сондықтан оларды өздерінің ақша-қаржылық жүйесі әлемдік қаржылық нарықтың негізін құрайтын капитал клирингінің елдері деп атауға болады.

Берілген нарық әр түрлі мемлекеттердің субъектілері жүзеге асыратын мәмілелер негізінде құрылады. Қандай қаржылық құрал сату-сатып алу объектісі болып табылатындығына байланысты валюталық, несиелік, қор нарығы, алтын және т. б. бағалы металдар нарығы деп бөлінеді. Соңғы он жылда туынды қаржылық құралдар арқылы жасалатын операциялар шапшаң дамуда.

Әлемдік қаржылық нарыққа валюталық нарық жатады, мұның қатысушылары:

• оларға тауар және қаржы нарығындағы операциялар үшін конверсия қажетті алдын алушылық сату болып табылатын жеке және заңды тұлғалар;

• осы операция түрлерін жүзеге асыратын спекулянттар мен арбитражерлар;

• валюталық тәуекелділікке байланысты хеджерлер;

• барлық қатысушылар үшін валюта айырбастау қызметтеріне мамандандырылған делдалдар;

• валюталық-қаржылық жүйені тұрақтандыру мақсатында валюта нарығын реттейтін мемлекеттік және мемлекетаралық ұйымдар

Әлемдік қаржылық нарыққа тікелей ұзақ мерзімді несиелеу нарығын жатқызуға болады. Дегенмен, үлкен бөлік бойынша қысқа мерзімді мәмілелер спекулятивті ақшаларды тартады және әлемдік нарықтың өзінің негізгі қозғалу үрдісінен қысқа мерзімді ауытқуы нәтижесінде жылдам пайда алуға негізделеді деп есептеледі. Салық салудағы айырмашылығы басқаша заңнамалық негіз жағдайында кейде қысқа мерзімді, бірақ револьверлік ауысу шартымен несиелік келісімді қайта жасау формасында елдер арасында әр түрлі үлгіде қаржылық және экономикалық қатынастарды рәсімдеу пайдалы болуы мүмкін.

Бағалы қағаздар нарығы капиталға ақша ретінде негізделсе, онда ол қор деп аталады және ол осы сипатта ауқымы мен көлемі бойынша қаржы нарығы негізгі операциясының құрамдас бөлігі болып табылады. Осы кезде қор нарығы бағалы қағаздар нарығының үлкен бөлігі екендігін белгілеп кету қажет, сондықтан осы екі түсінік те ғылыми әдебиеттерде синонимдер болып есептеледі. Сонымен бірге негізгі және туынды қор құралдарының анықталуына берілмейтін бағалы қарыздардың қалған бөлігі нақты шаруашылық жүргізуші субъектілер үшін айналым құралдарын уақытша толықтыру көзі ретінде шыға алады. Сондықтан да қайта орнын босататын және қайта орнын босатпайтын қарыздық бағалы қағаздар айналатын бағалы қағаздар нарығының бөлігі қаржы нарығына жатады.

Әлемдік қаржы нарығы қалай қалыптасты?

Әлемдік экономикалық қызметте несие нарқы нарықтық қатнастарға тән сипат. Бұл салада елдер арасында қаржыға деген сұраныс пен ұсыныс мәселелеріне байланысты міндеттер өз шешімін табады. Бұл үшін қолдағы капитал қорын бөліске салу, оның қайтарымын қамтамасыз ету міндеті шешіледі. Ол қызмет - капиталдың кері қайтарылуын және пайыздық төлемінің келісім-шартта белгіленген талапқа сәйкес жүзеге асырылуын қамтамасыз етуге тиіс. Әлемдік қаржы қозғалысы тәжірибесінде қаржы нарқы дегеніміз - қарыз капиталының бір бөлігінің нарық жүйесі арқылы елдер арасындағы қаржылық алмасуды бейнелеуі. Тәжірибеде қаржы нарқы екі саладан тұрады:

-қарыз капиталының қысқа мерзімді мақсаттағы нарқы, бұл қаржы нарқы деп аталады.

-қарыз капиталының орташа және ұзақ мерзімге арналуы ұйымдастыратын нарқы - бұл капитал нарқы деп аталады.

Экономикалық даму барысында әр ел өз өндірісін табысты жүргізуге, үздіксіз өрге бастыруға ынталы болады. Бұл үшін материалдық өндіріске қаржы қажет екені белгілі. Егер қолда қажетті қаржы болмаса, не істеу керек? Осындай жағдайда қаржыға қажеттілік, несие нарқы арқылы шешіледі.

Экономикалық даму талабы капитал нарқының қозғалысына да өзгерістер енгізуді алға тартты. Сондықтан капиталды нарықта сала-салаға бөлу, оны пайдалануда мерзімдік жағынан шектеуді өзгерту қажет болды. Қарыз капиталының тек бұрынғы ғана түрі қысқа мерзімдісі қысқартылып, оның орнына қаржыны бірден орташа және ұзақ мерзімді нарық арқылы пайдалану ісі өмірге келді.

Экономикалық тиімділік тұрғысынан алғанда, қарыз капиталын пайдаланудың бұл шарасы аса тиімді. Бұл шара несие нарқында шетелдерден капитал алуды және шетелдік мемлекеттердің заңды тұлғаларға, жеке азаматтарға беретін қаражатты нарыққа шоғырландыра отырып, қаржыға деген сұранысқа сәйкес капитал бөлуді қамтамасыз етуге мүмкіндік жасады. Бұл әдіс нарықтық қатнас жүйесінде несие нарқын тиімділік мақсатта дамытуға, капитал қозғалысын барынша өрістетуге елеулі үлес қосады.

Әлемдік Қаржы Нарығы: Негізгі Аспектілері

Әлемдік қаржы нарығы әр түрлі елдердің тұрғындарының қарыз капиталы үшін бірыңғай нарық ретінде қарастырылады. Ол 1960 жылдары, әртүрлі елдердің өкілдері арасында, әсіресе, халықаралық операцияларды дамытуда белсенділік туғызған кезде пайда болды.

Әртүрлі елдерден көптеген компанияларды халықаралық деңгейде еркін жұмыс істей алатын халықаралық ұйымдар, компаниялар мен фирмалар біріктіру үрдісінде қалыптасты. Бұл, өз кезегінде, ішкі нарықтардағы конвергенцияға ықпал етті, содан кейін бірыңғай әлемдік қаржы нарығын қалыптастырды. Бұл үкіметтің заңнамалық кірісі және оның шекараларын жұмсарту арқасында болды. Осы нарықта жүзеге асырылатын елдер арасындағы экономикалық қатынастардың дамуы компьютерлік технологияларды үнемі жетілдірумен және жаңа байланыс құралдарын дамытумен байланысты.

Әлемдік қаржы нарығы және оның құрылымы.

Халықаралық қаржы нарығындағы қаржы активтерінің айналымы ретінде «әлемдік қаржы нарығы» терминін қарастыратын болсақ, шартты түрде ол сыртқы және ішкі болып бөлінеді. Ішкі қаржы нарығы екі санатқа бөлінеді: халықаралық валютада және ұлттық валютада операциялар. Соңғысы, әрине, елдегі барлық операцияларды жүзеге асырады, яғни қандай да бір бағалы қағаздарды немесе басқа активтерді сату бойынша мәмілелер тек елдің валютасымен жасалады. Шетел валютасындағы бағалы қағаздармен мәмілелер жасалатын нарық бұрынғыдай операциялар ауқымында соншалықты үлкен емес, сонымен қатар ол мемлекет тарапынан қатаң бақылауға алынады.

Әлемдік қаржы нарығы сыртқы нарықтар сияқты құрамдас бөлікті қамтиды. Бұл елге сыртқы қаржы қаржы активтерінің қозғалысы осы мемлекеттің валютасында жүзеге асырылатын басқа елдердің нарығы болып табылады. Ол шартты түрде шетелдік және халықаралық немесе еуроға бөлінеді. Халықаралық нарықта мәмілелер бағалы қағаздар шығаратын елге жатпайтын валютада жасалады. Алайда, «евро-рыноктың» атауы мен оның аумақтық орналасу параллельді немесе Еуропада халықаралық деп саналатын бірыңғай валютамен байланыстырудың қажеті жоқ.

Әлемдік қаржылық нарықтар кейде қаржы активтерінің өтелуіне байланысты қарастырылады . Осы жіктемеге сәйкес, өтеу мерзімі бір жылдан аспайтын ақша құжаттарының нарығын бөліп алуға болады. Сондай-ақ, бір жылдан астам белгілі бір операцияларды жүргізуге болатын активтер, әдетте, капитал нарығында таралады. Қысқа мерзімді ақшалай құжаттар нарығы түрлі компаниялар мен фирмаларға өз төлем қабілеттілігін және өтімділігін сақтауға мүмкіндік береді. Мысалы, жарғылық капиталды ұлғайту қажет болса, банк басқармасы акциялардың санын көбейту туралы шешім қабылдайды. Осылайша, меншікті қаражаттардың балансы белгіленеді және басқа банктерден немесе ұйымдардан қарыз қаражатын алуға тура келмейді.

Мәселеге сәйкес, әлемдік қаржы нарығы бастапқы және екінші деңгейге бөлінеді. Бастапқы нарық эмитент тікелей шығаратын активтер айналыста болатын нарық болып табылады. Екінші нарықта бағалы қағаздар бұрын эмитенттерден сатып алған басқа шаруашылық субъектілерімен сатылады.

Әлемдік нарық құрылымы негізінен ұйымдық ерекшеліктеріне байланысты, ол оған сәйкес қорға бөлінеді және ұйымдастырылмаған. Ұйымдастырылмаған нарықта транзакциялар делдал арқылы немесе қосымша тексеруден өтпестен қатысушылар арасында тікелей жүргізілуі мүмкін. Осындай мәмілелер бойынша дивидендтер биржалық нарықта болады, өйткені ақша қаражатын қайтармау қаупі бар. Ұйымдастырылған қаржы нарығында әрбір қауіпсіздік листинг деп аталатын мұқият тексеруден өтеді. Сондықтан актив иелері олардың сенімділігіне сенімді бола алады және осындай операциялардың тәуекелдері әлдеқайда төмен, бұл табыс деңгейі төмен екендігін түсіндіреді.

Қаржылық қатынас кез келген ел экономикасының даму негізі болып табылады. Қаржы ресурстарының айналымы мен қайта бөлінуі қаржы нарығын анықтап беретін олардың айналысының өзіндік аймағын қалыптастырады. Нарықтық экономика жағдайында қаржы нарығы тұтастай алғанда елдегі нарықтық қатынастар жүйесінің құрамдас бөлігі болып табылады. «Қаржы нарығы» ұғымы қалыптасқан әлемдік тәжірибе мен әрбір мемлекеттің экономикалық дамуының өзіндік ерекшеліктеріне сай әр түрлі түсіндіріледі.

Сондықтан, қаржы нарығы - бұл капиталға деген сұраныс пен ұсынысты қалыптастыру шеңберінде делдалдардың көмегімен несие берушілер мен қарыз алушылар арасындағы капиталды қайта бөлу механизінің жүйесі. Тәжірибеде ол ақша қаражаттары ағымын меншік иелерінен қарыз алушыларға және олардан кері бағыттайтын қаржы-несие институттарының жиынтығын білдіреді. Қаржы нарығының негізгі функциялары мыналар:

реттеушілік - оның көмегімен мемлекеттік басқару органдарының және өзін-өзі реттеу ұйымдарының тарапынан нарықты реттеу жүзеге асырылады;
ақпараттық - қаржы нарығына қатысушылардың барлығына ақпараттарға толық және теңдей қол жеткізуді қамтамасыз етеді;
бөлу - қаржы нарығы құралдарының айналысы ақша қаражаттарының айналымын экономиканың бір саласынан екіншісіне, нарықтың бір қатысушысынан екіншісіне, бір аймағынан екіншісіне өтуін қамтамасыз ететін, қаржы ресурстарының бөлінуіне әсер етеді;
коммерциялық - қаржы нарығындағы жүзеге асырылатын операциялар мәмілеге қатысушылардың барлығына қандайда бір табыс әкеледі;
баға белгілеу - қаржылық құралдардың бағасы нарықта еркін бәсекелестік жағдайындағы сұраныс пен ұсыныстың әсерімен қалыптасады.

Мұндай нарықтардағы сатушылар мен сатып алушылардың экономикалық субъекті ретіндегі үш тобы бар:

үй шаруашылығы
меншік формасына қатыссыз барлық шаруашылық жүргізуші сүбъектілер;
мемлекеттік басқару органдары.

Жоғарыда айтылғандарды түйендей келе, қаржы нарығының функциясын анықтайтын алғышарттарға мына факторларды жатқызуға болады:

қаржы ресурстарын қайта бөлуде мемлекеттің рөлін барынша азайту;
монополияны шектеу және бәсекелестікті дамыту мақсатында барлық меншік түріндегі шаруашылық жүргізуші субъектілердің толық дербестігін қамтамасыз ету;
бюджет тапшылығын қаржыландыру үшін елдегі Орталық банктің ссудалық қорын пайдалануды тоқтатып, бұл мәселелерді мемлекеттік займдарды яғни облигациялар және басқа да міндеттемелерді айналысқа шығару арқылы шешу қажет;
бағалы қағаздарға инвестициялануы мүмкін шаруашылық жүргізуші субъектілер мен халықтың ақшалай табыстарын тұрақты өсуі.

ҚАРЖЫ НАРЫҒЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ

Әрбір елге мазмұны мен ерекшелігін мүмкіндігінше толық ашатын қаржы нарығының құрылымы тән. Қаржы нарығының құрылымына қатысты ғалым-экономистердің пікірлері әр түрлі. Сондықтан да оның ғалымдар ұынған кейбір түрлерін қарастырып, содан соң Қазақстанға тән қаржы нарығының құрылымы анықталады.

Қаржы нарығының құрылымы өзара байланысты және бірін-бірі толықтыратын, дербес қызмет етуші нарықтардан тұрады.

1. Қолма-қол ақша айналысы мен қысқа мерзімді төлем құралдары функциясын орындайтын нарық. Белгілі болғандай, ақша нарығы инфляцияның ықпалында болады, егер соңғысы белгілі бір шектен аспаса, жағымды рөл ойнауы мүмкін.

2. Ссудалық капитал нарығы, яғни қысқа мерзімді арзан несие болған емес. Елде қызмет ететін коммерциялық банктер оны сенімді қамтамасыз ету әрі жоғары пайыз-шарттарымен ғана береді. Негізгі қорларды құруға және жаңғыртуға қажетті ұзақ мерзімді несиені тек өзгермелі пайыз мөлшермесі бойынша алуға болады.

3. Қазақстанда көптеген жылдар бойы бағалы қағаздар нарығы мүлдем болған жоқ. Және 90- жылдардың бас кезінде басталған оның дамуы белгілі бір уақытты талап етеді, өйткені ол меншік қатынастарын қайта құрумен және мемлекет қаржы саясатының барлық сипатының өзгеруімен тікелей байланысты. Бүгінгі таңда мемлекет бюджет тапшылығының орнын толтыру үшін эмиссиялық ақшалай белгілерге емес, мемлекеттік бағалы қағаздарды, мәселен, мемлекеттік қазынашылық қысқа мерзімді міндеттемелерді шығаруға жиі қадам жасайды. Бағалы қағаздар нарығын екі ұстаным тұрғысынан бағалауға болады:әр түрлі көздердегі ақша қаражаттарды тартудың көлемі тұрғысынан және бос ақша қаражаттарды қандай да бір нарыққа жұмсау.

Қ. Р. мемлекеттік реттеу органдарының қаржылық есеп берулерді ұсынудың белгіленген тәртібіне сәйкес қаржы нарығыың құрылымына: ақша нарығы, депозит нарығы, несие нарығы, валюта нарығы, бағалы қағаздар нарығы.

Ақша нарығы. Ақша қаражаттар қаржының негізін құрайтындықтан, ақша нарығының маңызы мен мәні алдыңғы қатарға шығады. Қолданысқа енген уақытынан бері әр түрлі формадағы ақшалар операциялар нарығында жүзеге асқан барлық ауыспалы айналымға қызмет етіп келеді және ол кез келген қаржы нарығының бастапқы субстанциясы болып табылады.

Депозит нарығы. Халықтың табысы екі негізгі бөліктен:тұтынуға арналған табыс пен жинақтауға арналған табыстан тұрады. Уақытша бос ақша қаражаттар әр түрлі салым негізінде банкке және қаржы-несие мекемелеріне тартылады. Осылайша, ақшалай депозиттерде трансформацияланады, банктер ақшаны пайдаланғаны үшін иелеріне тиісті ақшалай сыйақы-пайыздар төлейді.

2006 ж. Банк жүйесіндегі депозиттік резиденттері бойынша депозиттің жалпы көлемі 7, 1%-ға өсті, яғни 2154, 1 млрд. тг. Заңды тұлғалардың депозиттері 8, 2%-ға, яғни 1414, 0 млрд тг. ал, жеке тұлғалардың депозиті- 5, 2%-ға, яғни 740, 0 млр. тг. дейін өсті.

Несие нарығы. Депозит түрінде банкке түсетін қаражаттың бір бөлігі одан ары несиелер ретінде бөлінеді. Коммерциялық банктер уақытша бос ақша қаражаттарды шоғырландыру арқылы әр түрлі мақсаттары үшін заңды және жеке тұлғаларға несие беріледі. Осылайша, ақшалар нарықта несиелер ретінде айналыста болады. Қарыз алушылар бұл несиелерді пайдаланғаны үшін банкке тиісті пайыздар төлейді.

Банктің экономикаға қайтаратын нақты қарыздың көлемі 4, 5%-ға, яғни 3116, 2 млрд. құрайды.

Валюта нарығы. Қазақстан нарығында операциялардың бір бөлігі ұлттық валютада, ал оның басқа бір бөлігі шетелдік валютада тжүзеге асырылады. Осыған орай, қаржы құралдарының айналысы екі валюта түрінде жүзеге асады. Валюта айырбастау бойынша операцияның рөлі үлкен.

2006 ж. Шілдеде ішкі валюталық нарықта теңгенің тұрақтылығы алғашқы 2 он күндікте тұрақтылығы байқалды да, соңғы 10 күндікте керісінше әлсізденуі байқалды. Теңге валюталық курсының динамикасы 2 факторы бойынша айқындалады.

Біріншіден, 2006 жыдың 1 шілдесіне бастап, Ұлттық қорының қаражаттарын пайдалану мен қалыптастыру механизмі өзгерді, тенденцияның өзгеруі «салық аптасынан» кейін болды, соның нәтижесіне теңгеге деген сұранысы жоғарылап кетті. Мүмкін, салықты төлегеннен кейін экономикалық субъектілер шетел валютасына сұранысын жоғарлатты. Сонымен бірге, Қазақстан Республикасының Ұлттық банктің № 67 қаулысында Қ. Р. Ұлттық қордың активтерін конвертация мен реконвертация туралы Ережелері құрылған болатын. Осы Ережелерге сай, Ұлттық Банк шетел валютасын сатуымен қатар, оны сатып алу мүмкіндігі бар. Тамызда Ұлттық Банк тарапынан шетел валютасын сатып алуына байланысты 3 операция жүргізілді. Барлығы 315, 8 млн. долл. кетті.

Екіншіден, 12 шілдеден бастап, минималды резервтік талаптарға сай жаңа ережелер жарияланып шықты. Сойтіп, екінші деңгейлі банктер өзінің резервтік активтерін қалыптастырды. Ережелердің өзгерілуі минималды резервтік талаптардың көбеюіне әкелді, соның нәтижесінен сәйкесінше резервтік активтер де өсті. Бүгінгі күні доллардың бағамы-127 теңгені құрайды.

Бағалы қағаздар нарығы. Басқа да қаржы құралдары секілді бағалы қағаздар тұтастай қаржы нарығына жағымды әсерін тигізеді. Бағалы қағаздар ақша ресурстарын қайта бөлудің жұмылдырылған қаражаты болып табылады. Мысалы егер депозитке банк сертификаты рәсімделетін болса, ол одан ары айналысқа түседі. Айналым қаражатын толықтыру үшін несие алу міндетті емес. Оның үстіне, бұл несиені басқа тұлғаға жаңа келісім-шартты бекітіп барып қана бере аласын. Бұл арада борыштық міндеттемелердің біріне жататын әрі нарықта бос айналысқа түсіп, өз иесін айырбастай алатын облигацияларды шығарса жетіп жатыр. Қаржы тәуекелдіктерін сақтандыру үшін сатылатын немесе сатып алынатын бағалы қағаздардың бағасын уақыт оздырмай ескертуге мүмкіндік беретін бос бағалы қағаздар болады, ал оларды беру кейінірек жүзеге асырылады, яғни, базалық бағалы қағаздардың бағамы жоғарылағанда немесе құлдырағанда сақтандырылады. Осылайша, бағалы қағаз ақша ресурстарының еркін қайта бөлінуіне ықпал етеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.