Компьютерлік вирустардың жіктелуі
КеАҚ Астана медициналық университеті
Биостатистика, биоинформатика және ақпараттық технологиялар кафедрасы
Қосымша 1
СӨЖ
Тақырыбы: Ақпаратты қорғаудың антивирустық
құралдарына салыстырмалы талдау.
Орындаған: Куванишбаев Асылхан.
Факультет: Жалпы медицина
Топ: 118
Қабылдаған: Жүнісова Ұлжалғас
Нұр-сұлтан 2020 ж.
Қосымша 2
Мазмұны
1. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
2. Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
2.1 Вирустар және олардың пайда болу тарихы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... 4-6
2.2 Вирусқа қарсы бағдарламалар туралы түсінік ... ... ... ... ... ... ..7
2.3 Антивирустық бағдарламалар, жіктелуі,маңызы ... ... ... ... ... ... ..8-9
2.4 Антивирустардың түрлері,бағдарламалардың артықшылықтары
мен кемшіліктеріне салыстырмалы талдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... .10-16
3. Қорытынды. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 17
4. Пайдаланылған әдебиет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..18
Кіріспе
Тақырыптың мақсаты: Компьютерлік вирустарды және олардың түрлерін анықтап, вирустардан қорғану жолдарын іздестіру. Қазіргі кезге лайықты антивирустық программалардың түрін анықтау.Антивирус туралы түсінік қалыптастыру.
Міндеті:
* Компьютерлік вирустардан сақтану шараларын айқындау;
* Антивирустық бағдарламалармен танысу;
* Антивирустық бағдарламалардың түрлерімен олардың айырмашылықтарын түсіну.
Өзектілігі: Компьютерлік вирустардан қорғанудың жолы - вирусқа қарсы бағдарламаларды қолдану болып табылады. Қазіргі кезде антивирустық бағдарламалар көптеп шығарылуда, бірақ олармен күресу жолдары аз.
Компьютерлік технологияның дамуымен жаңа проблемалар пайда болды. Ең үлкен проблемалардың бірі-компьютерлік вирустар. Олар компьютердің және оның бағдарламалық жасақтамасының қалыпты жұмыс істеуіне зиянды әсер етеді. Вирустардың тез таралуының негізгі себебі - компьютерлерді интернетке қосу. Және де, бағдарламалық жасақтаманы емдеу, вирустарды жою және алдын-алу үшін үнемі жаңа антивирустық бағдарламалар қажет.Компьютерлік вирус-бұл адам жасаған бағдарлама. Ешқандай вирус ештеңеден пайда болмайды. Оны бағдарламашылар яғни программистер жасайды. Вирус тек бағдарлама тұжырымдамасы негізінен байланысты болатын файлда ғана болмауы мүмкін- және де бұл жай компьютерлік желі арқылы таралатын машиналық кодтың жиынтығы болуы мүмкін. Бірақ, барлық жағдайларда, бұл кодты адам жасайды.
Вирустардың пайда болу себептері өте көп. Кейбіреулер үшін вирустар-бұл бизнес. Сонымен қатар, тек вирустың авторлар үшін ғана емес, және сол вирустармен күресетіндер үшін де.Қазіргі таңда пайдаланушының (әсіресе жаңадан бастаушының) заманауи дербес компьютерімен жұмыс істеу кезінде көптеген қиындықтар туындауы мүмкін. Мысалы деректердің жоғалуы, жүйенің қатып қалуы, компьютердің жеке бөліктерінің істен шығуы және басқалары. Бұл проблемалардың себептерінің бірі бағдарламалық жасақтамадағы қателіктермен және компьютер операторының тәжірибесіз әрекеттерімен бірге жүйеге енген компьютерлік вирустар болуы мүмкін. Дәл сол компьютерге енген вирустарға қарсы күресті әртүрлі антивирустар жүзеге асырады. Ежелгі заманнан бері кез-келген у-ға қарсы ерте ме, кеш пе ем табуға болатындығы белгілі. Компьютерлік әлемде де мұндай у-ға яғни вирустарға қарсы антивирус деп аталатын бағдарламалар бар. Ал енді вирустарға және олармен күрестегі антивирустардың маңызы мен түрлеріне төменде толығырақ тоқталатын боламыз.
Негізгі бөлім
Компьютерлік вирустарға жалпы сипаттама, Вирустар және олардың пайда болу тарихы.
ХХІ ғасырдың бас кезіндегі адамзаттың даму процесі информациялық қоғамның қалыптасуымен ерекшеленеді, оның негізгі бағыты ақпарат және оны өңдеу ұғымымен анықталады. Ақпарат мемлекеттің даму деңгейін анықтайтын стратегиялық ресурсқа, яғни, қорға айналып ақпараттық технологияны қалыптастыру, яғни, мәлімет өңдеумен оны тасымалдау ісін атқару өркениетті дамудың қажетті шарты болып табылды. Сондықтан біздің елімізде де осы мәселелерге көптеп көңіл бөлуінде, оның бір айғағы ретінде Қазақстан Республикасының Ақпараттандыру туралы заңының шыққанын айта кету жеткілікті шығар. Сондықтан да біздер компъютерлермен жұмысты жасағанда, кез келген қарсы жасалып жатқан кедергілерге (вирустар) қарамай, ешқандай қадергісіз еліміздің дамуына үлес қосуымыз керек. Соңғы кездегі жеке пайдаланылатын компъютерлердің өндірісте, бизнесте кеңінен қолданыла бастауы жалпы көпшілікке кәсіби информациялық технологияларды пайдалана, соның ішінде вирустармен күресе білудің аса қажеттігін көрсетті. Компьютерлік вирус -- арнайы жазылған шағын көлемді (кішігірім) программа. Ол өздігінен басқа программалар соңына немесе алдына қосымша жазылады да, оларды "бүлдіруге" кіріседі, сондай-ақ компьютерде тағы басқа келеңсіз әрекеттерді істеуі мүмкін. Ішінен осындай вирус табылған программа "ауру жұққан" немесе "бүлінген" деп аталады. Мұндай программаны іске қосқанда алдымен вирус жұмысқа кірісіп, оның негізгі функциясы орындалмайды немесе қате орындалады. Вирус іске қосылған программаларға да кері әсер етіп, оларға да "жұғады" және басқа да зиянды іс-әрекеттер жасай бастайды (мысалы, файлдарды немесе дискідегі файлдардың орналасу кестесін бүлдіреді, жедел жадтағы бос орынды жайлап алады және т. с. с.). Өзінің жабысқанын жасыру мақсатында вирустың басқа программаларды бүлдіруі және оларға зиян ету әрекеттері көбінесе сырт көзге біліне бермейді. Оның кері әсері белгілі бір шарттарды орындағанда ғана іске асады. Вирус өзіне қажетті бүлдіру әрекеттерін орындаған соң, жұмысты басқаруды негізгі программаға береді, ал ол программа алғашында әдеттегідей жұмыс істей береді. Сөйтіп ол программа бұрынғы қалпынша жұмысын жалғастырып, сырт көзге "вирус жұққандығы" бастапқы кезде байқалмай қалады. Вирустың зиянды іс-әрекеттері алғашқы кезде жұмыс істеп отырған адамға байқалмайды, өйткені ол өте тез орындалып әсері онша білінбеуі мүмкін, сондықтан көбінесе адамдардың компъютерде әдеттегіден өзгеше жағдайлардың болып жатқанын сезуі өте қиынға соғады. Компьютерде "вирус жұққан" программалар саны көбеймей тұрғанда, онда вирустың бар екені сырт көзге ешбір байқалмайды. Бірақ біраз уақыт өткен соң, компьютерде әдеттегіден тыс, келеңсіз құбылыстар басталғаны білінеді, олар, мысалы, мынадай іс-әрекеттер істеуі мүмкін:
* кейбір программалар жұмыс істемей қалады
* экранға әдеттегіден тыс бөтен мәліметтер, символдар, т. б. шығады;
* компьютердің жұмыс істеу жылдамдығы баяулайды;
* көптеген файлдардың бүлінгені байқалады және т. с. с.
Компьютерлік вирустардың пайда болу белгілері
1.Кейбiр бағдарламалардың жұмысының бәсеңдiгi.
2.Файлдардың өлшемдерiнiң үлкеюi.
3.Бар болмаған бұрын оғаш файлдардың пайда болуы.
4.Жедел жадтың көлемiнiң кiшiрейтуi.
5.Кездейсоқ пайда болатын түрлi видео және дыбыстық эффекттер.
Айта кету керек, бұл белгілер тек компьютерлік вирустардан туындамайды, олар басқа себептердің салдары болуы мүмкін, сондықтан компьютерді мезгіл-мезгіл диагностикалау қажет.
Компьютерлік вирустың бірінші эпидемиясы 1986 жылы пайда болды, Brain атты вирус (ағылшынша - мозг) компьютердің дискеттерін зақымдады. Вирустың ең бірінші прототипі 1971 жылы пайда болды. Боб Томас деген программист бір компьютерден екінші компьютерге ақпаратты жіберуді шешу үшін, өз бетімен бір компьютерден басқа компьютерге секіретін Creeper программасын құрды. Бірақ бұл программа өз-өзінен көбеймеді, зияны болмады. Кейінірек Фон Нейман және Норберт Винер программистері бірінші рет өз-өзінен көбейетін табиғи құрылымдарды зерттеп, оларды құрды.
Вирус -- басқа программалар мен файлдарға өз көшірмесін автоматты түрде кірістіре отырып, файлдарды бүлдіретін компьютерлік шағын бағдарлама (1 -- 2 Кб) немесе макрос. Вирус зақымданған мәліметтерді жедел жадқа жүктеуде онда орналасқан басқа файлдарға өтіп, оларға да зақым келтіре алады. Вирустардың мәлімет тұтастығын жоятын көптеген қауіпті қосымша әсерлері бар, олар -- қатқыл дискінің қүрылымдық бөлімдерін (бөлімдердің түпкі кестесін бұзу арқылы) бүлдіреді, қатқыл дискіні қайта пішімдеп жібереді, файлдарды өшіріп тастайды немесе құрамын өзгертіп жібереді және т.б.Алғашқы белгілі вирустар-1985 жылы Virus 1,2,3 и Elk Cloner Apple II, деген атпен танылды. 1984 жылы алғашқы антивирустық утилит CHK4BOMB и BOMBSQAD пайда болды. Оның авторы Энди Хопкинс. 1985 жылдың басында Ги Вон (ағыл. Gee Wong) dprotect бағдарламасын жазды - бірінші резиденттік антивирус. Алғашқы вирустық індеттер 1986-1989 жылдары болды: Brain (дискета жүктеу секторларында таралды, ең үлкен эпидемияны тудырды), Jerusalem (1988 жылдың 13 мамырында жұмада пайда болды, олар іске қосылған кезде бағдарламаларды жойды, Моррис құрты (6200-ден астам компьютер, желілердің көпшілігі бес күнге дейін істен шықты), DATACRIME (тек Нидерландыда 100 мыңға жуық компьютер жұқтырған). Содан кейін екілік вирустардың негізгі кластары қалыптасты: желілік құрттар (Моррис құрты, 1987), "трояндық жылқылар" (AIDS, 1989), полиморфты вирустар (Хамелеон, 1990), жасырын вирустар (Frodo, Whale, 2-ші жартысы 1990).
Компьютерлік вирустардың жіктелуі.
Вирустардың жіктелуін мына кесте бойынша қарастырса болады.
Вирустан қорғану тәсілдері
- Қосымша дискет құру;
- Жүктеушi сектор сүзсiн және бастапқы жүктеушi сектордың көшiрмесiн
құру;
- Файлдарды вирустарға тексеру, қоса архивтi.(ARJ,.ZIP,.RAR );
- Жедел жадты тексеру ;
- Алдын ала тап қалған кесте бойынша диск автоматты тексеру;
- Компьютерге файлдар олардың түсуiнде тексерсiн және диск сияқты немесе
торлық құрылымға үндеуiнде, вирустар бұл құрылымдар iздестiру кезiнде
тексеру;
- Қайта тиеудiң жанында тексеру керек.
Компьютерді вирустан емдеу жолдары.
Вирустармен күресу үшін вирусқа қарсы программалар жазатын арнайы мамандар бар. Және де вирустарды табуға және жоюға мүмкіндік беретін программалар антивирустық программалар деп аталады. Бұл программалар вируспен зақымдалған файлдарды тауып қана қоймай, оларды емдейді де оны зақымдалған уақытына дейінгі қалпына келтіреді. Ең көп тараған Avast, Avast,McAfee Norton ESET NOD32, Doctor Web және Kaspersky программалары.
Вирусқа қарсы бағдарламалар туралы түсінік
Компьютерді вирустармен жұқтырмау және дискілерде ақпараттың сенімді сақталуын қамтамасыз ету үшін келесі ережелерді сақтау қажет:
* компьютерді NOD32, Doctor Web, Kaspersky сияқты заманауи антивирустық бағдарламалармен жабдықтау және олардың нұсқаларын үнемі жаңартып отыру
* басқа компьютерлерде жазылған ақпаратты дискілерден оқымас бұрын, антивирустық бағдарламаларды іске қосу арқылы әрдайым осы дискілерді вирустарға тексеріңіз
* компьютерге файлдарды мұрағатталған түрде тасымалдаған кезде, оларды қатты дискіде ашқаннан кейін бірден тексеріп, тексеру аймағын тек жаңадан жазылған файлдармен шектеңіз
* файлдарды, жадты және дискілердің жүйелік аймақтарын тексеруге арналған антивирустық бағдарламаларды іске қосу арқылы компьютердің қатты дискілерін мезгіл-мезгіл тексеріп отырыңыз
* құнды ақпарат дискілерінде мұрағаттық көшірмелер жасауды ұмытпаңыз
* компьютерлік желілерден алынатын барлық орындалатын файлдарды енгізу үшін вирусқа қарсы бағдарламаларды пайдалану.
Осы аталған қорғану шараларының ішіндегі ең тиімді, әрі ең сенімді шешім ол антивирустық бағдарламалар болып табылады
Антивирус -- компьютерлік вирустарды жұқтырған басқа бағдарламаларды анықтауға және емдеуге, сондай -- ақ файлдың вирус жұқтыруының алдын алуға арналған бағдарлама.Антивирустық бағдарламаны, көп күтуге тура келмеді, ол алғашқы зиянды бағдарламалар пайда болғаннан кейін бірден пайда болды. Қазіргі уақытта біздің ақпараттық әлеміміз таза және қауіпсіз болуы үшін мыңдаған адамдар басқаратын бүкіл корпорациялар антивирустық бағдарламаларды әзірлеуде жұмыс істеуде.
Антивирустық бағдарламалар зиянды бағдарламалармен жұмыс істеудің (жоюдың) екі нақты принципін қолданады:
* Компьютерді қарап шығу және белгілі бір өндірушінің серверіндегі деректер базасымен бұрыннан бар вирусты сәйкестендіру.
* Күдікті әрекет ететін және анықтамасы бойынша зиянды бағдарлама болуы мүмкін бағдарламаларды сканерлеу және анықтау.
Сондай-ақ, әртүрлі антивирустық бағдарламалардың (антивирустың) құрамына кіретін антивирустық модульдердің кейбір жіктелуін анықтауға болады):
1. Сканерлер-салыстыру негізінде жұмыс істейтін антивирустық модуль. Басқаша айтқанда, антивирус қолтаңба негізінде вирустың болуын іздейді. Сканерлеу сапасы мәліметтер базасын жаңарту күніне және эвристикалық талдауға байланысты.
2. Тексеру модулі-файлдық жүйенің күйін есте сақтайды, бұл кейінірек айырмашылықтарды салыстыруға және нәтижелерді салыстыруға мүмкіндік береді. Айырмашылық болған жағдайда вирус ұсталады.
3. Мониторлар - бұл арнайы бағдарламалар көмекшілер, олар ықтимал қауіпті зиянды бағдарлама анықталған жағдайда (көбінесе EXE файлдары) пайдаланушыға "жою"функциясы кіретін бірнеше операцияларды таңдауды ұсынады.
4. Вакциналар-бұл модульдің жұмыс принципі бізге әдеттегі "вакцинацияны"еске түсіруі мүмкін. Басқаша айтқанда, вирус бағдарламаға еніп, оны жұқтырғысы келгенде, вакцинаның рөлі вирусқа бағдарламаның қазірдің өзінде жұқтырғанын көрсету болып табылады. Өкінішке орай, қазіргі уақытта ғаламдық желідегі вирустардың саны миллиондаған адамдармен өлшенген кезде, бұл әдіс ескірген.
5. Детекторлық бағдарламалар -жедел жадта және файлдарда белгілі бір вирусқа тән қолтаңбаны іздейді және анықталған кезде тиісті хабарлама береді. Мұндай антивирустық бағдарламалардың кемшілігі-олар тек осындай бағдарламаларды жасаушыларға белгілі вирустарды таба алады.
6. Ревизорлық бағдарламалар-вирустардан қорғанудың ең сенімді құралдарына жатады. Ревизорлар компьютерге вирус жұқпаған кезде бағдарламалардың, каталогтардың және дискінің жүйелік аймақтарының бастапқы күйін есте сақтайды, содан кейін мезгіл-мезгіл немесе пайдаланушының қалауы бойынша ағымдағы күйді бастапқы күймен салыстырады. Анықталған өзгерістер монитор экранында көрсетіледі. Әдетте, күйлерді салыстыру операциялық жүйені жүктегеннен кейін бірден жасалады. Салыстыру кезінде файлдың ұзындығы, циклдік бақылау коды (файлдың бақылау сомасы), түрлендіру күні мен уақыты, юасқа параметрлер тексеріледі. Ревизор бағдарламаларында алгоритмдер жеткілікті дамыған,және бұл модуль жасырын вирустарды анықтай алады,олар тіпті тексерілетін бағдарламаның нұсқасындағы өзгерістерді вирус енгізген өзгерістерден тазарта алады.
Антивирустар сіздің компьютеріңізді вирустардан және құрттар мен трояндар сияқты басқа зиянды ... жалғасы
Биостатистика, биоинформатика және ақпараттық технологиялар кафедрасы
Қосымша 1
СӨЖ
Тақырыбы: Ақпаратты қорғаудың антивирустық
құралдарына салыстырмалы талдау.
Орындаған: Куванишбаев Асылхан.
Факультет: Жалпы медицина
Топ: 118
Қабылдаған: Жүнісова Ұлжалғас
Нұр-сұлтан 2020 ж.
Қосымша 2
Мазмұны
1. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
2. Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
2.1 Вирустар және олардың пайда болу тарихы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... 4-6
2.2 Вирусқа қарсы бағдарламалар туралы түсінік ... ... ... ... ... ... ..7
2.3 Антивирустық бағдарламалар, жіктелуі,маңызы ... ... ... ... ... ... ..8-9
2.4 Антивирустардың түрлері,бағдарламалардың артықшылықтары
мен кемшіліктеріне салыстырмалы талдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... .10-16
3. Қорытынды. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 17
4. Пайдаланылған әдебиет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..18
Кіріспе
Тақырыптың мақсаты: Компьютерлік вирустарды және олардың түрлерін анықтап, вирустардан қорғану жолдарын іздестіру. Қазіргі кезге лайықты антивирустық программалардың түрін анықтау.Антивирус туралы түсінік қалыптастыру.
Міндеті:
* Компьютерлік вирустардан сақтану шараларын айқындау;
* Антивирустық бағдарламалармен танысу;
* Антивирустық бағдарламалардың түрлерімен олардың айырмашылықтарын түсіну.
Өзектілігі: Компьютерлік вирустардан қорғанудың жолы - вирусқа қарсы бағдарламаларды қолдану болып табылады. Қазіргі кезде антивирустық бағдарламалар көптеп шығарылуда, бірақ олармен күресу жолдары аз.
Компьютерлік технологияның дамуымен жаңа проблемалар пайда болды. Ең үлкен проблемалардың бірі-компьютерлік вирустар. Олар компьютердің және оның бағдарламалық жасақтамасының қалыпты жұмыс істеуіне зиянды әсер етеді. Вирустардың тез таралуының негізгі себебі - компьютерлерді интернетке қосу. Және де, бағдарламалық жасақтаманы емдеу, вирустарды жою және алдын-алу үшін үнемі жаңа антивирустық бағдарламалар қажет.Компьютерлік вирус-бұл адам жасаған бағдарлама. Ешқандай вирус ештеңеден пайда болмайды. Оны бағдарламашылар яғни программистер жасайды. Вирус тек бағдарлама тұжырымдамасы негізінен байланысты болатын файлда ғана болмауы мүмкін- және де бұл жай компьютерлік желі арқылы таралатын машиналық кодтың жиынтығы болуы мүмкін. Бірақ, барлық жағдайларда, бұл кодты адам жасайды.
Вирустардың пайда болу себептері өте көп. Кейбіреулер үшін вирустар-бұл бизнес. Сонымен қатар, тек вирустың авторлар үшін ғана емес, және сол вирустармен күресетіндер үшін де.Қазіргі таңда пайдаланушының (әсіресе жаңадан бастаушының) заманауи дербес компьютерімен жұмыс істеу кезінде көптеген қиындықтар туындауы мүмкін. Мысалы деректердің жоғалуы, жүйенің қатып қалуы, компьютердің жеке бөліктерінің істен шығуы және басқалары. Бұл проблемалардың себептерінің бірі бағдарламалық жасақтамадағы қателіктермен және компьютер операторының тәжірибесіз әрекеттерімен бірге жүйеге енген компьютерлік вирустар болуы мүмкін. Дәл сол компьютерге енген вирустарға қарсы күресті әртүрлі антивирустар жүзеге асырады. Ежелгі заманнан бері кез-келген у-ға қарсы ерте ме, кеш пе ем табуға болатындығы белгілі. Компьютерлік әлемде де мұндай у-ға яғни вирустарға қарсы антивирус деп аталатын бағдарламалар бар. Ал енді вирустарға және олармен күрестегі антивирустардың маңызы мен түрлеріне төменде толығырақ тоқталатын боламыз.
Негізгі бөлім
Компьютерлік вирустарға жалпы сипаттама, Вирустар және олардың пайда болу тарихы.
ХХІ ғасырдың бас кезіндегі адамзаттың даму процесі информациялық қоғамның қалыптасуымен ерекшеленеді, оның негізгі бағыты ақпарат және оны өңдеу ұғымымен анықталады. Ақпарат мемлекеттің даму деңгейін анықтайтын стратегиялық ресурсқа, яғни, қорға айналып ақпараттық технологияны қалыптастыру, яғни, мәлімет өңдеумен оны тасымалдау ісін атқару өркениетті дамудың қажетті шарты болып табылды. Сондықтан біздің елімізде де осы мәселелерге көптеп көңіл бөлуінде, оның бір айғағы ретінде Қазақстан Республикасының Ақпараттандыру туралы заңының шыққанын айта кету жеткілікті шығар. Сондықтан да біздер компъютерлермен жұмысты жасағанда, кез келген қарсы жасалып жатқан кедергілерге (вирустар) қарамай, ешқандай қадергісіз еліміздің дамуына үлес қосуымыз керек. Соңғы кездегі жеке пайдаланылатын компъютерлердің өндірісте, бизнесте кеңінен қолданыла бастауы жалпы көпшілікке кәсіби информациялық технологияларды пайдалана, соның ішінде вирустармен күресе білудің аса қажеттігін көрсетті. Компьютерлік вирус -- арнайы жазылған шағын көлемді (кішігірім) программа. Ол өздігінен басқа программалар соңына немесе алдына қосымша жазылады да, оларды "бүлдіруге" кіріседі, сондай-ақ компьютерде тағы басқа келеңсіз әрекеттерді істеуі мүмкін. Ішінен осындай вирус табылған программа "ауру жұққан" немесе "бүлінген" деп аталады. Мұндай программаны іске қосқанда алдымен вирус жұмысқа кірісіп, оның негізгі функциясы орындалмайды немесе қате орындалады. Вирус іске қосылған программаларға да кері әсер етіп, оларға да "жұғады" және басқа да зиянды іс-әрекеттер жасай бастайды (мысалы, файлдарды немесе дискідегі файлдардың орналасу кестесін бүлдіреді, жедел жадтағы бос орынды жайлап алады және т. с. с.). Өзінің жабысқанын жасыру мақсатында вирустың басқа программаларды бүлдіруі және оларға зиян ету әрекеттері көбінесе сырт көзге біліне бермейді. Оның кері әсері белгілі бір шарттарды орындағанда ғана іске асады. Вирус өзіне қажетті бүлдіру әрекеттерін орындаған соң, жұмысты басқаруды негізгі программаға береді, ал ол программа алғашында әдеттегідей жұмыс істей береді. Сөйтіп ол программа бұрынғы қалпынша жұмысын жалғастырып, сырт көзге "вирус жұққандығы" бастапқы кезде байқалмай қалады. Вирустың зиянды іс-әрекеттері алғашқы кезде жұмыс істеп отырған адамға байқалмайды, өйткені ол өте тез орындалып әсері онша білінбеуі мүмкін, сондықтан көбінесе адамдардың компъютерде әдеттегіден өзгеше жағдайлардың болып жатқанын сезуі өте қиынға соғады. Компьютерде "вирус жұққан" программалар саны көбеймей тұрғанда, онда вирустың бар екені сырт көзге ешбір байқалмайды. Бірақ біраз уақыт өткен соң, компьютерде әдеттегіден тыс, келеңсіз құбылыстар басталғаны білінеді, олар, мысалы, мынадай іс-әрекеттер істеуі мүмкін:
* кейбір программалар жұмыс істемей қалады
* экранға әдеттегіден тыс бөтен мәліметтер, символдар, т. б. шығады;
* компьютердің жұмыс істеу жылдамдығы баяулайды;
* көптеген файлдардың бүлінгені байқалады және т. с. с.
Компьютерлік вирустардың пайда болу белгілері
1.Кейбiр бағдарламалардың жұмысының бәсеңдiгi.
2.Файлдардың өлшемдерiнiң үлкеюi.
3.Бар болмаған бұрын оғаш файлдардың пайда болуы.
4.Жедел жадтың көлемiнiң кiшiрейтуi.
5.Кездейсоқ пайда болатын түрлi видео және дыбыстық эффекттер.
Айта кету керек, бұл белгілер тек компьютерлік вирустардан туындамайды, олар басқа себептердің салдары болуы мүмкін, сондықтан компьютерді мезгіл-мезгіл диагностикалау қажет.
Компьютерлік вирустың бірінші эпидемиясы 1986 жылы пайда болды, Brain атты вирус (ағылшынша - мозг) компьютердің дискеттерін зақымдады. Вирустың ең бірінші прототипі 1971 жылы пайда болды. Боб Томас деген программист бір компьютерден екінші компьютерге ақпаратты жіберуді шешу үшін, өз бетімен бір компьютерден басқа компьютерге секіретін Creeper программасын құрды. Бірақ бұл программа өз-өзінен көбеймеді, зияны болмады. Кейінірек Фон Нейман және Норберт Винер программистері бірінші рет өз-өзінен көбейетін табиғи құрылымдарды зерттеп, оларды құрды.
Вирус -- басқа программалар мен файлдарға өз көшірмесін автоматты түрде кірістіре отырып, файлдарды бүлдіретін компьютерлік шағын бағдарлама (1 -- 2 Кб) немесе макрос. Вирус зақымданған мәліметтерді жедел жадқа жүктеуде онда орналасқан басқа файлдарға өтіп, оларға да зақым келтіре алады. Вирустардың мәлімет тұтастығын жоятын көптеген қауіпті қосымша әсерлері бар, олар -- қатқыл дискінің қүрылымдық бөлімдерін (бөлімдердің түпкі кестесін бұзу арқылы) бүлдіреді, қатқыл дискіні қайта пішімдеп жібереді, файлдарды өшіріп тастайды немесе құрамын өзгертіп жібереді және т.б.Алғашқы белгілі вирустар-1985 жылы Virus 1,2,3 и Elk Cloner Apple II, деген атпен танылды. 1984 жылы алғашқы антивирустық утилит CHK4BOMB и BOMBSQAD пайда болды. Оның авторы Энди Хопкинс. 1985 жылдың басында Ги Вон (ағыл. Gee Wong) dprotect бағдарламасын жазды - бірінші резиденттік антивирус. Алғашқы вирустық індеттер 1986-1989 жылдары болды: Brain (дискета жүктеу секторларында таралды, ең үлкен эпидемияны тудырды), Jerusalem (1988 жылдың 13 мамырында жұмада пайда болды, олар іске қосылған кезде бағдарламаларды жойды, Моррис құрты (6200-ден астам компьютер, желілердің көпшілігі бес күнге дейін істен шықты), DATACRIME (тек Нидерландыда 100 мыңға жуық компьютер жұқтырған). Содан кейін екілік вирустардың негізгі кластары қалыптасты: желілік құрттар (Моррис құрты, 1987), "трояндық жылқылар" (AIDS, 1989), полиморфты вирустар (Хамелеон, 1990), жасырын вирустар (Frodo, Whale, 2-ші жартысы 1990).
Компьютерлік вирустардың жіктелуі.
Вирустардың жіктелуін мына кесте бойынша қарастырса болады.
Вирустан қорғану тәсілдері
- Қосымша дискет құру;
- Жүктеушi сектор сүзсiн және бастапқы жүктеушi сектордың көшiрмесiн
құру;
- Файлдарды вирустарға тексеру, қоса архивтi.(ARJ,.ZIP,.RAR );
- Жедел жадты тексеру ;
- Алдын ала тап қалған кесте бойынша диск автоматты тексеру;
- Компьютерге файлдар олардың түсуiнде тексерсiн және диск сияқты немесе
торлық құрылымға үндеуiнде, вирустар бұл құрылымдар iздестiру кезiнде
тексеру;
- Қайта тиеудiң жанында тексеру керек.
Компьютерді вирустан емдеу жолдары.
Вирустармен күресу үшін вирусқа қарсы программалар жазатын арнайы мамандар бар. Және де вирустарды табуға және жоюға мүмкіндік беретін программалар антивирустық программалар деп аталады. Бұл программалар вируспен зақымдалған файлдарды тауып қана қоймай, оларды емдейді де оны зақымдалған уақытына дейінгі қалпына келтіреді. Ең көп тараған Avast, Avast,McAfee Norton ESET NOD32, Doctor Web және Kaspersky программалары.
Вирусқа қарсы бағдарламалар туралы түсінік
Компьютерді вирустармен жұқтырмау және дискілерде ақпараттың сенімді сақталуын қамтамасыз ету үшін келесі ережелерді сақтау қажет:
* компьютерді NOD32, Doctor Web, Kaspersky сияқты заманауи антивирустық бағдарламалармен жабдықтау және олардың нұсқаларын үнемі жаңартып отыру
* басқа компьютерлерде жазылған ақпаратты дискілерден оқымас бұрын, антивирустық бағдарламаларды іске қосу арқылы әрдайым осы дискілерді вирустарға тексеріңіз
* компьютерге файлдарды мұрағатталған түрде тасымалдаған кезде, оларды қатты дискіде ашқаннан кейін бірден тексеріп, тексеру аймағын тек жаңадан жазылған файлдармен шектеңіз
* файлдарды, жадты және дискілердің жүйелік аймақтарын тексеруге арналған антивирустық бағдарламаларды іске қосу арқылы компьютердің қатты дискілерін мезгіл-мезгіл тексеріп отырыңыз
* құнды ақпарат дискілерінде мұрағаттық көшірмелер жасауды ұмытпаңыз
* компьютерлік желілерден алынатын барлық орындалатын файлдарды енгізу үшін вирусқа қарсы бағдарламаларды пайдалану.
Осы аталған қорғану шараларының ішіндегі ең тиімді, әрі ең сенімді шешім ол антивирустық бағдарламалар болып табылады
Антивирус -- компьютерлік вирустарды жұқтырған басқа бағдарламаларды анықтауға және емдеуге, сондай -- ақ файлдың вирус жұқтыруының алдын алуға арналған бағдарлама.Антивирустық бағдарламаны, көп күтуге тура келмеді, ол алғашқы зиянды бағдарламалар пайда болғаннан кейін бірден пайда болды. Қазіргі уақытта біздің ақпараттық әлеміміз таза және қауіпсіз болуы үшін мыңдаған адамдар басқаратын бүкіл корпорациялар антивирустық бағдарламаларды әзірлеуде жұмыс істеуде.
Антивирустық бағдарламалар зиянды бағдарламалармен жұмыс істеудің (жоюдың) екі нақты принципін қолданады:
* Компьютерді қарап шығу және белгілі бір өндірушінің серверіндегі деректер базасымен бұрыннан бар вирусты сәйкестендіру.
* Күдікті әрекет ететін және анықтамасы бойынша зиянды бағдарлама болуы мүмкін бағдарламаларды сканерлеу және анықтау.
Сондай-ақ, әртүрлі антивирустық бағдарламалардың (антивирустың) құрамына кіретін антивирустық модульдердің кейбір жіктелуін анықтауға болады):
1. Сканерлер-салыстыру негізінде жұмыс істейтін антивирустық модуль. Басқаша айтқанда, антивирус қолтаңба негізінде вирустың болуын іздейді. Сканерлеу сапасы мәліметтер базасын жаңарту күніне және эвристикалық талдауға байланысты.
2. Тексеру модулі-файлдық жүйенің күйін есте сақтайды, бұл кейінірек айырмашылықтарды салыстыруға және нәтижелерді салыстыруға мүмкіндік береді. Айырмашылық болған жағдайда вирус ұсталады.
3. Мониторлар - бұл арнайы бағдарламалар көмекшілер, олар ықтимал қауіпті зиянды бағдарлама анықталған жағдайда (көбінесе EXE файлдары) пайдаланушыға "жою"функциясы кіретін бірнеше операцияларды таңдауды ұсынады.
4. Вакциналар-бұл модульдің жұмыс принципі бізге әдеттегі "вакцинацияны"еске түсіруі мүмкін. Басқаша айтқанда, вирус бағдарламаға еніп, оны жұқтырғысы келгенде, вакцинаның рөлі вирусқа бағдарламаның қазірдің өзінде жұқтырғанын көрсету болып табылады. Өкінішке орай, қазіргі уақытта ғаламдық желідегі вирустардың саны миллиондаған адамдармен өлшенген кезде, бұл әдіс ескірген.
5. Детекторлық бағдарламалар -жедел жадта және файлдарда белгілі бір вирусқа тән қолтаңбаны іздейді және анықталған кезде тиісті хабарлама береді. Мұндай антивирустық бағдарламалардың кемшілігі-олар тек осындай бағдарламаларды жасаушыларға белгілі вирустарды таба алады.
6. Ревизорлық бағдарламалар-вирустардан қорғанудың ең сенімді құралдарына жатады. Ревизорлар компьютерге вирус жұқпаған кезде бағдарламалардың, каталогтардың және дискінің жүйелік аймақтарының бастапқы күйін есте сақтайды, содан кейін мезгіл-мезгіл немесе пайдаланушының қалауы бойынша ағымдағы күйді бастапқы күймен салыстырады. Анықталған өзгерістер монитор экранында көрсетіледі. Әдетте, күйлерді салыстыру операциялық жүйені жүктегеннен кейін бірден жасалады. Салыстыру кезінде файлдың ұзындығы, циклдік бақылау коды (файлдың бақылау сомасы), түрлендіру күні мен уақыты, юасқа параметрлер тексеріледі. Ревизор бағдарламаларында алгоритмдер жеткілікті дамыған,және бұл модуль жасырын вирустарды анықтай алады,олар тіпті тексерілетін бағдарламаның нұсқасындағы өзгерістерді вирус енгізген өзгерістерден тазарта алады.
Антивирустар сіздің компьютеріңізді вирустардан және құрттар мен трояндар сияқты басқа зиянды ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz