Қазақстанда байланыс жүйесінің даму тарихы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

Коммерциялық емес ашық акционерлік қоғам ҒҰМАРБЕК ДӘУКЕЕВ АТЫНДАҒЫ
АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ

Әлеуметтік пәндер кафедрасы

№ 1 С Е М Е С Т Р Л І К Ж Ұ М Ы С

Қазақстанның қазіргі заман тарихы пәні

Тақырып: Қазақстанда байланыс (телефон) жүйесінің құрылу және даму тарихы

Мамандығы: Автоматтандыру және басқару

Орындаған: Туркбенбаев Тұрлан Топ: АУк 20-3

Тексерген: Доцент Раджапов Анарбай

2020_ж.
(бағасы) (қолы)

Алматы, 2020
Жоспары:

Кіріспе

Негізгі бөлім:

Қазақстанда байланыс жүйесінің құрылу

Қазақстанда байланыс жүйесінің даму тарихы

Қазіргі Қазақстанның байланыс жүйесі

Қорытынды

Пайдаланған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
Қазіргі қоғам - ақпарат қоғамы. Бүгінде қысқа әрі нұсқа, нақты ақпаратпен жылдам қамтамасыз ету басты орынға шықты. Осы ретте ұялы байланыстың өзіндік маңызы бар. Ұялы байланыстың көпшілік ұшін аса маңыздылығы - ақпарат таратуда жеңілдігі, шынайылыққа қол жетімділігі. Жаңалықты жылдам жеткізі арқылы ол бұқаралық аудитория мен редакция, өзге бұқаралық ақпарат құралдары арасына байланыс орнатып, қоғамдық пікірді қалыптастырады. Халықтың таным - түсінігін, ой - парасатын тереңдетеді. Біз ұялы байланысты хабарлау, дерек беру, тарату мақсатында қолданамыз. Қазіргі уақытта телокуммуникациялық өндіріс негізгі мүмкіндіктер мен шарықтаулардың алдында тұр. Қазіргі күнде Қазақстан ұялы байланыс нарығы жоғарлатылған өсу кезеңіне кірген болатын. Ал осы ұялы байланыстың даму тарихына келетін болсақ.

Негізгі бөлім
Ұлттық байланыс операторының құрылу тарихы Қазақстан телекоммуникацияның өзіндік саласының қалыптасу және даму тарихымен тығыз байланысты.
Қазақстан телекоммуникациясының жеткізу нүктесі, 1862 жылы Верный мен Пішпек қалаларын байланыстырған телеграф желісі болды. Сол кезеңде Қазақстан қалалары мен жалпы барлық өңірін қоршаған ортамен тез байланыстыратын жалғыз тиімді құрал болды. Келесі жылы телеграф желісі бойынша байланыс Верный қаласы мен Жетісу - Жәркент, Лепсі, Сергиопол, Қапал уездік қалалары арасында, ал содан кейін оңтүстікте - Ташкентте және шығыста - Семей мен Омбыда орнатылды. Сол кезде көпшілікке қолжетімді бола бермейтін телефон байланысы да дамып келе жатты. Революцияға дейінгі кезеңде Қазақстан телефон абоненттерінің жалпы саны мыңнан аспайтын еді. Өзінің желілік торабы бар қалалық телефон станциялары Верный, Қызылорда, Қостанай, Семей, Орал, Павлодар, Петропавловск қалаларында болды. Мысалы, Петропавловскідегі станцияны 1909 жылы Ericsson фирмасы жөндеген болатын. Станцияда жергілікті қоректендіру жүйесімен сол фирманың коммутаторы қолданылды. Абоненттік желі ретінде әуе арқылы болат сымдар қолданылды, ал желілер бір сымды болды және көшелердің арасында бағандарға ілінді. Кейбір басқа қалаларда Siemens фирмасының (осы күнге дейін "Қазақтелеком" АҚ серіктестерінің бірі болып табылады) жабдықтары пайдаланылды.
Сөйтіп, империя кезеңінде Қазақстанда телекоммуникацияны дамыту үшін негізі салынды. Кез келген төңкеріс кезінде (ал ондайлар Қазақстан қалаларында азаматтық қозғалыс кезінде аз болған жоқ) жеңіп шыққан жақ байланыс торабын басып алуға тырысқаны белгілі.
Қазақстанның байланысы мен телекоммуникациясын дамыту үшін кеңес кезеңі ерекше табысты болды. Кеңес үкіметі нақты орнағаннан кейін бүлінген телеграф пен телефон шаруашылығын қалпына келтіру мәселесі қозғалды, оларсыз Қазақстанның елеулі аумағында болып жатқан экономикалық және саяси үдерістерді дұрыс басқару мүмкін емес еді. Ең алдымен, дұрыс телеграф байланысын қалпына келтіру қажет болды.
КСРО жалпы нашар материалдық жағдайына қарамастан, телеграф байланысы біртіндеп қалпына келтірілді, көнерген Морзе жүйесінің аппараты қазіргі заманның әріп басушы құрылғыларымен біртіндеп ауыстырылды. Телеграфты ауыстыру жылына 1,3 миллион жеделхатқа жетті. Күндізгі және түнгі уақыттағы шұғыл жеделхаттардың жаңа түрлері пайда болды.
Ақырындап телефондандырумен байланысты жағдай жақсы жағына қарай ауыса бастады. Үкімет қолдан жасалған бес коммутатор сатып алуға қаражат бөлді, желі шаруашылығына арналған метиз шығаруды ұйымдастырды, еліміздің әр түрлі қалаларынан жөнделген жабдықтардың бірнеше жиынтығын алды. Телефон станциясы қалаларда ғана емес, сондай-ақ аудан орталықтарында да орнатылды.
1934 жылы Алматының поштамп, телеграф, қалааралық, халықаралық телефон станциялары орналасқан Алматы Байланыс үйінің құрылысы аяқталған кезде өте маңызды оқиға болды. 1934 жылдың наурызында телеграф құрамында алғашқы қалааралық телефон станциясы ұйымдастырылды, ол кейіннен өз алдына кәсіпорын болды. 1939 жылы алғашқы рет қазақстандық телеграф желісі бойынша фотобейне - қазақтың ұлы ойшылы және ақыны Абай Құнанбаевтың портреті жіберілген болатын.
1943 жылдың наурызында Қарағанды мен Ақмола арасында Алматы жоғары жиілікті телефон байланысы ұйымдастырылды. Содан кейін осы желі Мәскеуге дейін тартылды. Сол кездегі осы қуаттылығы жоғары Алматы - Мәскеу телеграф магистралінде жалпы алғанда 5 мың км асатын мыс сым тартылды.
Саланың нақты дамуы соғыстан кейінгі жылдары ғана жаңғыра бастады. 1945-1946 жылдары Алматыдан Семейге дейін және одан әрі Новосибирскіге дейінгі жолдар арқылы түрлі-түсті металдан телефон торлары тартыла бастады. Осы кезеңде Алматы - Ташкент учаскесінде қолданыстағы торапты нығайту жүзеге асырылды, ол Алматы мен Жамбыл, Шымкент, Ташкент және Мәскеу арасындағы сөйлесу сапасының жақсаруына мүмкіндік берді.

Алпысыншы жылдары жеті факсимильді байланысты енгізу басталды, соның көмегімен байланыс желісі арқылы құжаттарды сурет, фото, сызбалар мен газеттерді жіберу жүзеге асырылды. 1970 жылдың сәуірінде Мәскеуден Алматыға дейін, алғашқы газет жолдары фототелеграф арқылы жіберілді. Енді қазақстандықтардың мәскеуліктермен бірге күнбе күн, сағатпа сағат нөмірлерін алып отырған баспа органы "Правда" болды.
1955 жылдың ақпанында Қазақ КСР Байланыс министрлігі құрылды және соның көмегімен Қарағанды, Целиноград, Көкшетау арқылы Алматыдан Петропавловскіге дейін магистральды кәбіл тартуға қол жеткізілді. Бар-жоғы 15 жылдың ішінде тың жерді игеру басталғаннан кейін аймақтарда 91 % ауыл кеңесі, 99,5% совхоз, 99,8% колхоз телефондандырылды. 1970 жылы барлық совхоз, колхоздар мен ауыл кеңестерін телефондандыру аяқталды. Бұл барлық желіні бірыңғай автоматтандыруға ауыстыруға мүмкіндік берді. Автоматты қызмет көрсету әдісіне қалааралық байланыс та көшірілді.
80-ші жылдары жер асты магистральдарының белсенді құрылысы басталды. 1990 жылы республикада 1 милллион 250 мың пәтер телефондары жұмыс істеді немесе 100 отбасына шаққанда 28 телефоннан келді.
КСРО тарағаннан кейін сала жаңа жағдайға тап болды. Оның кері салдарын болдырмау мақсатында, Қазақ КСР Министрлер кабинеті 1991 жылдың 29 қарашасында "Телеарна, радио мен телефон байланысын қарқынмен дамыту үшін Қазақ КСР-да байланыс құралдары өндірісін дамыту жөніндегі шаралар туралы" қаулы қабылдады. Барлық қиыншылықтарға қарамастан, саланың техникалық және кадрлық әлеуеттілігін сақтау, инвестицияны тарту, шетел серіктестерімен алғашқы қарым-қатынасты орнату, бізге жат көрінетін технологиялық жаңалықтарды енгізу үшін көп жұмыс жасалды.
Күн тәртібінде, қазіргі заманның нарық талаптары мен соңғы технология жетістіктеріне жауап беретін деңгейде саланың жұмысын ұйымдастыра алатын, көптеген дүние жүзі елдерінде қолданып жүрген түрде ұлттық телекоммуникация компаниясын құру мәселесі тұрды.
Қабылданған шаралар кері үдерісті тоқтатуға және болашақ жұмысының негізін қалауға мүмкіндік берді. Көптеген жұмысты жүзеге аысру қажет болды. Телекоммуникация саласының "белгілі" болып ғана қалмай, маңызды проблемаларды шешіп қана қоймай, қазақстандықтарды күнделікті байланыс қызметімен қамтамасыз етіп қана қоймай, сондай-ақ анағұрлым жаңа белестерге шығуы қажет болды.
Қазақстан дүние жүзілік экономикаға шыға бастады. Мұндай міндеттер, бүгінгі күнді ғана емес, ертеңгі күнді де қанағаттандыратын және халықаралық контекске жазылған телекоммуникацияның серпінмен дамып келе жатқан құрылымы ішкі және сыртқы нарық қажеттілігіне қазіргі заманға сай және қабілетті икемдей алатын иелігінде тиімді құралы болғанда ғана толығымен жүзеге асырылады. Алғашқы кезекте, еліміз үшін аса маңызы бар, Қазақстанды маңызды транзиттік торап ретінде растау мүмкіндігі бар, Ресей мен алыс шетелдердің ұқсас тораптарымен табысты бесекелесе алатын жобаларды жүзеге асыру міндеті тұрды.
Қаржы қаражатын, кадр әлеуеттілігн, технологиялық мүмкіндіктерді байланыстыру, телекоммуникация саласында бірыңғай ұлттық саясатты әзірлеу, стратегиялық және тактикалық міндеттерді дұрыс жоспарлау, оларды кезең-кезеңмен, барынша тиімді және ең аз шығынмен шешу қажет болды. Осылай ғана сала Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың қойған қазақстандық экономиканы жаңғырту жоспарларын жүзеге асыруға өзінің үлесін жетістікпен қоса алды.
Басқа сөзбен айтқанда, телекоммуникация саласындағы ұлттық операторды - компания құру қажеттілігі туралы мәселе туындады. Бұл 1994 жылы болды. 1994 жылдың 17 маусымы күні - "Қазақтелеком" ҰАК компаниясының құрылған күні, оның атымен біздің еліміздегі телекоммуникация саласының тағдыры байланысты. Бұл сала бойынша еліміздің көптеген көрсеткіштермен жоғары орындарға шығуына мүмкіндік берген біздің экономикамыздың стратегиялық маңызды облыстарының бірі болуға алғашқы қадам болды. Бүгінгі күні "Қазақтелеком" компаниясынсыз және ол ұсынатын байланыс қызметінсіз біздің қоғамның өмірі мүмкін еместігі баршамызға белгілі.

Қазақстандағы мобильді байланыстың даму тарихын 1994 жылдан бастауға болады.profit.kz сайтының ақпаратына сәйкес, дәл осы уақытта Алтел ұлттық байланыс операторы пайда болған. Компания AMPS стандарты қызметін ұсынды, Бұл қызмет ол кезде әлемнің 70 елінде қолданыста болған. Бұдан кейін 1998 жылы пайда болған операторлардың бірі Кар-Тел деп аталды. Бір жылдан соң Алтел байланыс стандартының CDMA атты түріне өтті. Осы кезде компания клиенттерінің саны 15000-ға жетті, сондай-ақ тағы 10000 Тұмар деп аталатын карта желісінің арзан қызметін пайдаланды. Ал 1999 жылы ұялы байланыс қызметін ұсыну құқығына Толқын корпорациясы (бұрынғы -- Мобайл Телеком Сервис ЖШС) ие болды. Ал ең қызықты фактілердің бірі GSM Kazakhstan компаниясының Aсtiv и K'Cell деп аталатын сауда маркасының іске қосылуы. Дегенмен кейбір операторлар телекоммуникация нарығына енді ене бастағанмен, кейбірі клиенттер үшін басқа да тиімді ұсыныстар жасай бастады. Мысалы Кар-Тел 25-тен кем емес абоненттік желіні бір топқа біріктіретін корпоративтік бағдарламаны іске қосты. Мұндай жағдайда олар міндетті абоненттік төлемді төлемейтін болды. Байланыс нарығы 2003 жылдан бастап қарқынды дами бастады деуге болады. Осы жылы Алтел CDMA (Code Division Multiple Access) стандарты бойынша Dalacom мобильді байланысын іске қосты. Осы уақытта КаР-Тел тариф құнын төмендетті. Осылайша ол ұялы байланыс оператрлары арасында ең арзан тарифті ұсынды. 2004 жылы Алтел CDMA стандартының үшінші даму кезеңімен PAThWORD деп аталатын жаңа брендті таныстырды. Сондай-ақ, КаР-Тел ЖШС-ны K-Mobile и Excess сауда маркасымен ресейлік ВымпелКом ААҚ деп аталатын негізгі байланыс операторынан сатып алу келісімі аяқталды. Бұл операторлар бойынша ребрэндинг өтіп жатанда GSM Kazakhstan GRPS, MMS, WAP және мобильді Internet деп аталатын технологиялар негізінде жаңа қызметті ұсынды. K'Cell және Activ абоненттері үшін Алматы мен Астанада EDGE технологиясы іске қосылды. 2005 жылы мобилді байланысты қолданушылар саны бірден өскен. ҚР Статистика агенттігінің ақпаратына сәйкес, мобильді байланысты қолданушылар саны 1000 абоненттің 356,4-ін құрады. Қолданушылар санының бұлай тез өсуіне бірнеше фактор әсер етті: -- Beeline бренді Қазақстанның ұялы байланыс нарығына кірді; -- Beeline, K-Mobile, Excess и Dalacom, PAThWORD желісінің абоненттері үшін SMS-хабарламаларды алмасу жүйесі ашылды; -- GSM Kazakhstan компаниясы мобильді видео (Mobile Video Streaming) технологиясының шығарығаны туралы хабарлады. Бұл технология Қазақстанда коммерциялық қолдану ретінде ұсынылды және К'Cell және Activ сауда маркасын қолданушылар үшін қолжетімді болды. -- Нұрсәт компаниясы EXCORD деген сауда маркасымен абоненттерге қалалық мобильді нөмірлерді ұсынады.
2006 жылы Алтел алғаш рет қоңырауды мелодияға немесе дыбысқа өзгертіге болатын қызметті ұсынды. Ал GSM Қазақстан ЖШС мен Кар-Тел ЖШС желілерді өзара қосу туралы келісім жасады. Аталған келісім GSM-операторлар арасында өзара SMS хабарламаларын алмасу және қызметтерді ұсынуды сынды мүмкіндіктерді қарастырды. Сондай-ақ, GSM Қзақстан K'Cell және Activ абоненттерін Қазақстан бойынша 300 DEF-кодының қызметі тоқтатылғанын, оның 701, 702 DEF-кодына өзгергендігі турлы хабардар етті. Ал 2007 жылғы ең маңызды жаңалықтардың бірі жаңа байланыс операторының пайда болуы болды. Осы жылдың ақпан айының ортасында GSM стандарты бойынша Mobile Telecom Service атты жаңа оператор(Қазақтелеком АҚ құрылымы) NeoTelecom деген сауда маркасымен нарыққа шықты. Осы уақытта Beeline және K-Mobile сауда маркаларын ұсынатын КаР-Тел компаниясы 777 деп аталатын жаңа DEF-кодтың іске қосылғанын мәлімдеді. GSM Қазақстан сөйлейтін-SMS және түрлі-түсті SMS секілді қызмет түрлерін қосты. Мұндай хабарламалардың құны 15 теңгені құрады. Байланыс операторлары қазақ тілінде SMS-хабарламаларды алмасу мүмкіндігін ұсынады. Мұндай қызметті ұсыну Тіл туралы заңға өзгертулер енгізілгеннен кейін мүмкін болды. 2009 жылдары ұялы байланыс операторлары жаңа қызметті ұсына бастады. Neo сауда маркасы осы жылдың мамыр айында абоненттер үшін желі ішінде MMS-хабарламаны тегін алмасу мүмкіндігін ұсынды. ҚЫзметке қосылу құны да тегін болды. 3G мен 4G қалай іске қосылды? 2010 жылдың қараша айында Кар-Тел ЖШС ұялы байланыс операторы Астана және Алматы қалаларында үшінші ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.