Мемлекет функция түрлері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Академик Е.А.Букетов атындағы Қарағанды Университеті
Факультет: Заң

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Пәні:
Тақырыбы: Мемлекет функциясының түсінігі және мазмұны
Студент: Алтын-Мұрат Ержан Мурсалимұлы Тобы: Ю-14
Жетекшісі: Оралбаев Н.К.

Қорғауға жіберілді ____________________20____ж. __________________
қолы
Жұмыс қорғалды ________________20__ж. бағасы ________________
жазбаша
Комиссии мүшелері: ________________________ _________________
аты-жөні. қолы
________________________ _______________

Қарағанды 2020

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1-тарау. Мемлекет
1.1 Мемлекет ұғымы ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
1.2 Мемлекеттің пайда болуы ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1.3 Қазақстан аумағында мемлекеттің пайда болуы ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...7
1.4 Мемлекет шығу тегін түсіндіретін теория ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ..8

2-тарау. Мемлекет функциясы (қызмет)
2.1 Мемлекет функция түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
2.2 Мемлекет функция түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .. 25

Кіріспе
Курстық жұмыстың өзектілігі. Бұл курстық жұмыс Мемлекет функциясының түсінігі және мазмұны тақырыбында Мемлекеттің қандай қызмет атқаратын туралы мақсатта жазылды.
Бәріміз білеміз Мемлекет - қоғамдағы аса маңызды таптық қатынастарды және өзге де жалпы адамзаттық мәселелерді шешуді және орындауды қамтамасыз ететін, тарихи қалыптасқан қоғамды ұйымдастыратын бірден - бір жан - жақты әмбебап саяси ұйым.
Мемлекеттік функция екіге бөлінеді: ішкі функция, сыртқы функция. Ішкі функция: экономикалық функция, әлеуметтік функция, қаржы реттеу функциясы, мәдениет функциясы, экологиялық функция және т.б.. Сыртқы функция мемлекеттің басқа елдермен дипломатиялық қарым - қатынас ретінде қызмет жасайды.
Курстық жұмыстың нысаны. Бұл жұмыс мемлекеттің пайда болуын, ұғымын, функциясын талқылап кетеді. Курстық жұмыста мемлекеттің шығу тегін түсіндіретін теорияларды саралап кетеді.
Курстық жұмыстың мақсаты. Бұл жұмыс арқылы мен Мемлекет функциясын толық зерттеп, ашқым келді. Мемлекет функциясы туралы бұл түсінікті ашып, нақтылай отырып, әрбір белгі соғылған белгілерге егжей - тегжейлі тоқталып, оның мазмұнды және мәнді сипаттамасына тереңірек үңіліп, әрекет ету механизмін көрсету реттінде бұл жұмысқа бастау алдым.
Курстық жұмыстың міндетті. Мемлекет функциясын зерттеп, нақты, толық, анық ақпаратын жинау. Мемлекет функциясы бойынша бүкіл мәлеметтерді зерттеп өз ойын қорыту.
Зерттеу болжамы. Мемлекет шығу тегіндегі теориялар қалдырған атақты адамдардың еңбектерін саралап шығу.
Зерттеу әдістері. Бұл жұмыс жазар алдында Платонның теология ілімі бойынша туындыларын, Гесиод, Орфейдің поэмаларын оқып, Органикалық теория бойынша өкілдерін Блюнчли, Г. Спенсер, Вормс, Прейс саралап, Табиғи құқықтық өкілдерінің Г. Гроцкий, Т. Гоббс, Д. Локк, Ж.Ж Руссо, Б.Спиноза, А.И.Радищев уағызын тындай келе, зерттеулік жұмыстары жүрді.

1-тарау. Мемлекет

1.1 Мемлекет ұғымы

Мемлекет туралы көптеген тұжырымдар бар. Ешкім мемлекет туралы нақты анықтама бермейді. Теория көп болған сайын, мемлекет қалай пайда болған бойынша болжам да көп. Мемлекет өзінің өз ұғымы, белгілері жетерлік.
Мемлекет -- белгілі бір аумаққа иелік етіп, сол жердегі халықтың еркін дамуына мүмкіндік беретін, қоғам табиғатынан туындайтын ортақ істерді атқаруға қажетті басқарудың жоғарғы дәрежеде ұйымдасқан жүйесі, саяси билік ұйымы. Егемендікке ие және қоғамды басқаруды арнайы механизмдер арқылы жүзеге асыратын қоғамдағы саяси билікті ұйымдастырудың ерекше түрі, саяси жүйенің орталық институты.[1]
Мемлекет басқару функциясын орындайда қоймай оның көмегімен қоғамның тіршілігін - тынысын да қамтамасыз етеді. Оған қажетті жағдайлар, алғышарттар жасауға ұмтылатын адам қоғамын ұйымдастыруында айрықша нысан. Өзіне тән ерекше белгілері мен қажетіне, сондай-ақ өзіндегі аса мол мүмкіндіктеріне қарай мемлекет экономиканың дамытудың, әлеуметтік - саяси, рухани, ұлтаралық және жеке адамдардың арасындағы қатынастардың маңызды мәселелерін шешуге нақты қатысып, қоғамдағы істердің жағдайына белсенді түрде әсер ете алады. Мемлекет тек өзіне ғана тән функциялары, әсер ету нысандары мен әдістері бар айырықша құрылым ретінде сипатталады. Соның арқасында оны қоғамда, ұйымда, құрылымдар мен институттарда әрекет ететін басқалардан ерекше өзгешелігімен көзге түсетін күрделі саяси организм ретінде қабылдаймыз.
Әлемде көрсетілген жағдайлар біздің түсінігімізде, мемлекетті анықтауда өзінің көрінісін табуы керек. Өзінің көрінісін тапқан құбылыс күрделігі, аспектілігі біржақты болу мүмкін емес, ол бірнеше қабатты қамтуы қажет.
Мемлекет бұл - адамзат қоғам дамуындағы маңызды кезеңдеріне тән саяси ұйым:
а) қоғамды басқару, әлеуметтік субъектілердің қарым - қатынасын реттеу, бағыттау, олардың бірлескен іс-қимылына жағдай жасауында жүктелген;
б) оның саясат жүргізу кезінде кең тармақты органдар жүйесі және билікті ұйымдастырушы күші бар;
в) тапсырмасының орындалуын қоғамдық өмірдің барлық субъектілері қамтамасыз ететін әкімшілік - мәжбүрлеу өкілеттігі берілген.

1.2 Мемлекеттің пайда болуы
Өте қыйын кездерде, тіршілік ету үшін адамдар шағын ғана топқа жинақталып, азық іздейтін. Кейінірек шыған топ үлкен топтарға айналды. Бұл топтар негізін жақын қанды туысқандардан тұрды. Олар өздерімен қанды байланысы жоқ адамдармен сенімді қарым - қатынасқа түспейтін. Топ мүшелері қанды байланысы жоқ адамдарды орталарына жібермеген.
Біртіндеп қоғамның негізін салған адамдар бөлек шыға бастаған. Қоғамнан бөлектеніп шығу үшін бірнеше ерекшеліктер керек болды:
1) сол уақыттағы қоғам жүргізу негізіндегі салаларының бірін ортақ шаруашылықты, ұжымдық тұтынуды жүзеге асыратын, ұжым мүшелерінің қажетін қанағаттандыратын болу керек;
2) ру мүшелерінің арасындағы ұйымшылдыққа жеткізу, қауіп - қатерде бір - біріне көмек қолын созып, қорғану әрекетіне келтіру.
Осыған қарай руды басқару нышаны құрылды: ру тіршілігінде негізгі мәселелерді құрылтайда орта дауыспен шешелді; құрылтайда әскер басы, ру басшысы, басқада лауазымды адамдарды шешті. Атқарған істерін әр қашанда бақылауда ұстаған, ру қоғамы мәжбүрлеу аппаратын білген емес.
Ру қоғам кезінде адамдар қоғамдық тұрмысты толық қамтымаған - олар небәрі осы жүйенің бір буынын ғана атқарды.
Бірнеше ру фратрийге бірікті, ал бірнеше фратриий тайпа құрды.
Осынау басқалардан анағұрлым ірілеу бөлімшелердің шеңберінде болып жатқан қоғамдық істерді басқару, руды басқару тертібімен бірдей негізде жүргізілді.
Бұл кезеңнен кейін алғашқы қоғамның негізінде болған өзгерістер оның барлық тараптарына қатысты болған. Тұрмыстың экономикалық саласында болған өзгерістердің маңызы айырықша көрсетілген.
Күндер өте өндіргіш күштер жетіле бастады: алдымен жабайы жеміс-жидектерді, дәнді дақылдарды жинау және жабайы аңдарды аулау бағыты басым болса, сосын, солармен қатар мәдени дақылдарды сеуіп, малдарды қолға үйретіле бастады. Сүйектен, тастан, ал кейінірек қоладан еңбек құралдарын, аң аулайтын және қорғанатын құралдарын жасап, қолданыла бастады. Адамның тұтынған заттарынан өндірген заттары артылып қалуы ұшырасты. Артық дүниесі көбейгендер оқшауланып шыға бастады.
Сөйтіп, осының негізінде жеке меншік пайда болды да, бірыңғай әлуметтік қоғамда үлкен бір өзгеріс жасалынды. Оны бай мен кедей деп екі топқа бөліп жарды. Осы кезеңдегі ірі қоғамдық еңбек бөлініс әсерімен бұл процестер тереңдей түсті.
Біртіндеп басқару рулық қоғамы мен қоғамдық тұрмыс қоғамның жаңадан тіршілік ету жағдайларында қайшылықтары кездесе бастады. Олар өздеріне жүктелген міндетті орындай алмайтын жағдайға жетті. Оның қоғамды өзгертетін жағдайды ескере алатын жаңа ұйым - мемлекетке жол беруі керек болды.
Осыдан кейін мемлекет өзінің тарихын келесі кезеңдерінде серіктес болып келген қоғамының атрибуты болды.
Әр халықтың өз мемлекет болып пайда болуы ерекшеленеді. Әр халық нақты тарихи тұрмыс жағдайынада ру басқару жүйесі ыдырап, мемлекет болып пайда болуына және оны басқаруға әсер етпей қоймады. Мұндай жағдайлар көршіліс және этникалық жағынан жақын халықтардың нысан қарқыны және соның салдарының процестері бірдей болу себебінде әңгіме ету артық болмақ.
Шарт түрге салатын болсақ мемлекет пайда болуы батыстық және шығыстық моделі деп бөлуге болады. Бұл екі модель бір - бірінен елеулі айырмашылығы бар.
Батыстық модель туралы Ф.Энгельстің Отбасының, жеке меншіктің және мемлекеттің шығу тегі деген еңбегінде, көлемді монографиялық және оқу әдебиеттерінде толық жазылып кеткен, оныңда бірнеше варианты бар, олардың әр қайсысын осы процесске ететін факторлары жетерлік.
Тап күресінің теориясында және оның мемлекеттің пайда болуын анықтайтын ықпал тұрғысынан қарағанда Афинының тәжірибесі ерекше қызығушылық туғызады; мұнда мемлекет, Ф.Энгельетін сөзімен айтқанда, тікелей рулық қоғамның өз ішінен өрбіген таптық қарама - қайшылықтардан пайда болған.[2]
Жеке меншіктің пайда болуы таптар мен әлеуметтік топтарды алдын ала анықтап алып, сосын жіктеді. Одан кейбіреулер басқаларды қанау мүмкіндігін алды. Аталған топтар басқаларға экономикалық үстемдігіне сенімді, нық және тұрақты болуы үшін оны мемлекет құрады да, саяси үстемдікпен нығайтып қойды. Сырттан жаулап алу, тайпа аралық конфликтілер және соғыс, бұл жерде елеулі есері болған жоқ. Олар экономикалық және әлеуметтік-таптық факторлардың басымдық роліне көлеңке түсіреген жоқ.
Бұл процесстер көне Римде басқаша жүрді. Бұл жерде плебетер көбейе берді де, римдіктер олармен араласқандығынан сақтанып, жеке бір аристократияға айналды. Римге келген плебетер саны қанша артса да, үлкен көлемді жұмыс атқарса да, олардың құқықтары болмаған. Соның әсерінен олар өзінің құқығы мен артықшылықтары үшін күресуге келді. Күрестің нәтижесінде римдегі плебетер рулық қауымды бұзып, олар мемлекет құруымен аяқтады.
Германдық тайпаларда сыртқы фактор әсерінен мемлекет құру процесі жүрді. Дамудың мемлекетке дейінгі сатысында тұрған бұл тайпа ұзақ уақыт бойы Рим империясына қарсы басқыншылық соғысынан табыстауып отырды. Рим империясының көп жерін басып алған, олар басқаруда өздеріне сөзсіз бағынуын, барлық алым - салық уақытылы төленуі, қадағалануы қажет. Алайда олардың жүйелері бұған дайын емес болды. Әрине, жоғарыдағы фактоклар бірге жұмыс атқарды, алайда соңғысында ол қуатты катализаторға айналды.
Мемлекет пайда болуындағы шығыстық модельнің көп белгілері азиялыққа, африкалыққа, ұлыстарға тән климаттық және басқа да табиғи жағдайлармен сипатталады. Мұнда суару каналдарының құрылысы, егін шаруашылығы, ирригациялық жұмыстары қажеттілік ретінде анық сезіліп тұр. Бұндай көлемдегі жұмысты қауымда атқара алмайтын еді; бұл тек орасан зор материалдық, кадр және көптеген ресурстары бар мемлекет деп аталатын қуатты ұйымның қолынан келеді. Ұзақ уақыт бойы бұл қоғамдық меншік ретінде ғана сақталған еді, ол кейіннен мемлекет меншігіне айналды. Пайдаланылуына қарай жеке меншік, бастыстық модель секілді жағдайы болған жоқ. Мемлекеттің рөл ретінде артуына байланысты кездескен объективті қиындықтарды жеңу кезінде деспоттық бағытты ұстанды. Олар мәжбүрлеу - жазалау аппаратына, қарулы күштерге, бюрократиялық шенеуліктреге сүйенді, бұлардың алдындағы кез келген адам өзін құқықсыз сезінетін. Олардың өмірі тұтасымен мемлекетке тәуелді еді, заң жүзінде де, іс жүзінде де соның қолында болған. Қатыгездік, шығыстың жауыздығы және екіжүзділік билік атқаруы өзінің ізін қалдырды. Бұған қараған мемлекет сыртқы әлемнен тұйықталды да, бөлектеніп, басқа елдермен араласпай, ақпарат ауыспай, жалпы прогресс туралы хабардарда болмайтын болған.

1.3 Қазақстан аумағында мемлекеттің пайда болуы

Қазақстанның аумақтық, табиғи-географиялық, топырақ-климаттық жағдайлары, оны мекеңдеген халықтың ерекшеліктері алғашқы қауымдық құрылыста және одан кейінгі кезеңдерде басқару нысанын қалыптастырып, дамытуға, ұйымдастыруға және тіршілік етуін қамтамасыз етуге әсер етті. Кең байтақ даланың өзіде алғашқы тобырдың, қауымның, тайпаның, бір орында отырғызбай, көшіп - қонуына әрекет еткізді. Сонымен қатар ұлы дала жері жоқ көптеген көршілес тайпалар мен халықтармен орнығып, тұрып қалсақ деген көз құртына да айналды. Қазақстан жерінде көптеген мифациялық тасқын әсерінде де, халық жер аударуға тура келді. Бұлардың бәрі қазақ жерінде мемлекеттің пайда болуына ерекшелік ретінде алып келді.
Қазақ жерінде қазақ халқы ғана емес, басқада халықтар мекен еткен болғандақтан бірі екіншісін қуып шығып, сосын өздері жаңа шабуылға ұшырап жатты. Тайпалық институттарды мемлекеттікке қайта құру жүйесінде жүйелік, сабақтастық қаралмады. Кей кездерде мемлекет соғыс салдарынан жойылып кетіп, біраз уақыт өткен соң басқа халықтар пайда болып жататын.
Пайда болған мемлекеттер шығыстық модель бойынша құрылды. Мемлекет азаматтары үлкен дәрежеде билік жүргізе алған. Олар көбінесе шығыс секілді монархтық еді. Олар астында бүкілін жинап отырса да, вассал, сюзеренитет негізінде аристократиялық мемлекет ретінде ерекше болған.
Алайда олардың дамуы біртінде келіп, сол бағытта жүріп кетті. Қорытындысында, ХІV- ғасырларда қазіргі Қазақстан аумағында тұрақтап қалған қазақ халқы қалыптасып, билік феодалдық мемлекет ретінде орнықты.

1.4 Мемлекет шығу тегін түсіндіретін теория

Мемлекет шығу тегін түсіндіретін теориялар: Теологиялық теория, Патриархалдық теория, Органикалақ теория, Табиғи құқықтық теория.
Теологиялық теория. Бұл теория өзін Ежелгі Египет пен Вавилон кездерінен бастау алады. Бұл екі елде мемлекет пен құқықты Құдай бастады деп сенген. Осыған сүйене отырып, Хаммурапи патшаның заңдарында патша билігі Құдайдың қалауымен болған туралы айтылған. Құдайлар Хаммурапиді адамдарды басқару үшін жіберді деп сенді.
Адам құдайдың көлеңкесі , құл адамның көлеңкесі болып табылады, ал патша құдаймен тең. Қоғамның рухани дүниеге ерекше көңілмен қарауы, адамзат баласына қоғамдық санамен бұдан өтеде қалыптасуына да әсерін тигізбей қалған жоқ.
Танымал ғалым Фома Аквинскийдің (1225-1274жж.) ілімі де шамамен осы кезеңде пайда болып , дами бастады .
Теологиялық теория - мемлекет пен құқық Алланың қалауы бойынша қаланып, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.