АДАМ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН БОСТАНДЫҚТАРЫНЫҢ ТҮРЛЕРІ



Жұмыс түрі:  Курстық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 27 бет
Таңдаулыға:   
Ш.Eсенов атындағы Каспий технологиялар және инжиринг университетіҚАҚ
Бизнес және құқық факультеті
Құқықтанукафедрасы

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Пән:Мемлекет және құқық теориясы
Тақырыбы:Адам құқықтары және оларды қамтамасыз ету тәсілдері

Орындаған: ЮП-20-1 тобы студенті Сәрсенбаев Ж.А.
Рецензент: з.ғ.к.,профессор Абилшеев Р.К.

Актау 2020

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..2
1 АДАМ ЖӘНЕ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚҰҚЫҚ ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ..3
1.1.Адам құқығының түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1.2Халық және азаматтық құқық туралы түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
2 АДАМ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН БОСТАНДЫҚТАРЫНЫҢ ТҮРЛЕРІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .10
2.1 Адамның жеке бостандығымен қадір-қасиеті ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..10
2.2 Адамның экономикалық және әлеусенттік құқықтарымен бостандықтары ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 132.3 Адам құқықтары мен бостандықтарын қорғау саласындағы халықаралық ұйымдардың жұмысы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... 17
2.4 Адамның азаматтық құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз ету және қорғау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..19
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .23
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... .25

КІРІСПЕ
Адам құқықтары және оларды қамтамасыз ету тәсілдері тек қан бір мемлекеттің ісі ғана емес халықаралық субьекті болып табылады.Адам құққықғын жалпы таныған халықтық нормалар қәзіргі ұлттық заңдардың қалыптасудың негізі болып табылады.Мемлекет ішінде адам құқықғын қорғау механизімі, халықаралық құқық нысандарымен қамтамасыз етіледі.Адам құқықғын қорғау нормаларын қабылдаған халықаралық ұйымдар. Адам құқықғын бұзылмауына нақты механизімдер қарастырған.Егер мемлекеттің ішінде құқық қарғау құралдары болмаса,халықаралық құқық көзқарасы әрбір адамының өзінің мемлекеттік шарттары бойынша адам құқығын қорғау мемлекет аралық оргондардан көмек алуға болады.
Қоғамның демократиялық деңгейі тек қана Конустутсия жариялаған құқықтармен бостандықтардыртан көрінбейді сонымен қатар қандай деңгейде азаматтар сол құқықтар мен бостандықтарды қолдана алуында.Өкінішке орай зейнеткерлердің, кәмілетке жасы толмаған балалардың, тағы сол сияқты халықтың қорғаусыз қабатының қәзіргі жағдай қиын.Әскерге шұғыл шақыру, әскери қызметкерлердің қорғау системасы дұрыс, қамтамасыз етілмеген.Мектепке дейінгі балалар мектебінің жабылуы мектептер, ауруханалардың, және мәдени обьектілердің, қысқартулары адамдардың дұрыс білім алу, демалуға, емделуге мүмкіндіктерін шектеді.
Көбінесе қәзіргі кезде іс тәжірбеде қылмыстық іс жүргізуде адам құқықтарымен бостандықтарының көп бұзылуының оқиғалары кездеседі.Адам ар абыройын қорлайтындай негіссіз ұстау,қамау оқиғалары аз емес.Адам құқық саласындағы әрекет ететін білген жағдайда азамат өзінің Конустутсиялық құқықтарын қорғай алады.
Қажетті түрде адам құқықтары бостандықтары кепілдік заңдардың жедел түрдегі билік басындағы саяси күштерге тәуелсіз әрекет етуін қамтамасыз етц қажет.
Адамдардың әрбір ұрпағы өздерінің үлы қазыналарын яғни,құқықтарымен бостандықтарын әрқашан белсенді түрде қорғап сендіру керек.Республикада адам әдет ғұрпын құқықтары мен бостандықтарын бағалау әліде жеткіліксіз.Сондықтанда адам құқықтарын ұлы қазына ретінде тек қана сөз жүзінде ғана емес,іс жүзінде басшылыққа алуға әлі көп уақыт керек.

1.АДАМ ЖӘНЕ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚҰҚЫҚ.
1.1.Адам құқығының түсінігі.
Заң адам құқықғын оларды пайдаланушы жеке тұлғаның мемлекеттің теріс пайдалануыннан қорғауы тиіс деген қағида 1690 жылы Джон Локктың "Басқару туралы екі трактаты"еңбегінде алғашқы рет шыққан.Джон Локк заттардың табиғи тәртібіне байланысты бәрәнші орында мемлекет құқығы емес,адам құқықғы түруы тиіс деп ойлаған.Өз еңбегінде Джон Локк
ағылшындарға билікті сыйлаушы кезең 1688 жылғы ревалюяция нәтежиесінде пайда болған құқықты көтерді.Ұлы британияның жазылмаған Конустутсиясы нақты басымдылығын Француз саясаткер филосовы Монтескье 1748 жылғы "Заңдар жаны туралы" шығармашылығында өзарара заң шығарушы, атқарушы және билік сот тармақтары құзыретінің айрықша бөлінуін анықтады және түсіндіріп берді.1762 жылы Жан Жак Руссо адам құқықғының ревалюяциялық қабілетін айтты:"Адам тәуелсіз болып туылады бірақ,бүкіл жерде шынжырмен байлаулы" Кейнірек Америкада бүкіл Европада демократиялық ревалюциялар басталды.1776 жылы 4 шілдеде Филодельфияда Американың тәуелсіздік декларациясы қабылданды.Томас Джефферсонның бұл құжатында Дж Локк,Монтескье және Руссонның интектуалды ықпалы көрінеді.Адам құқықғының оларды өкіменттің қорғау салтанатты қабылдап,хабарлап,он үш Аерика Құрама Штаттарының делегаттары жарияланды:біз өз айқындылық ақиқаты деп ойлаймыз.Бүкәл адамдар тең жаратылған және жаратушы мен бөлінбейтін құқықтар берілген, соның ішінде бостандық ,өмір сүру және бақытқы үмтылу құқықғы кіреді:Осы сұрақтарды қамтамасыз ету үшін үкімет құрады,әділетті үкімет басқарылатындардың келісімімен негізделеді;
Егер қандайда бір мемлекет құрылымы осы құқықтарды бұзса,халық оны өзгертуге немесе қысқартуға және жаңақұрылым орнатуға құқылы.Олар халықтың игілік іс әрекеттерін қауіпсіздігін өте жақсы қамтамасыз ететін қағидаларға негізделуі тиіс.Саяси қатынаста XVII ғасырдың он жылдығында адам құқықтарын бекітуге қолайлы уақыт болды.Бастилияның қалауынан кейін бірнеше апта откен соң,1789 жылы 27 тамызда халық жиналысы Лафайеттің құжаттар жобасы адам және адамзат Декларациясы ретінде қабылданды.Көбі оның ой желісі философ Руссоның және Филадельфиялық тәжірбиенің жалғастырушы ретінде таныды.Француз

Деклариясы "жоғарғы тәңір алдында және оның игілік еркімен төмендегідей адам және адамзат құқықтарын"растады және жариялады.Адамдар тәуелсіз және тең құқылы болып туылады және қалады.Қоғамдық өзгешеліктер тек қоғам қажеттіліктерінің пайдасын ойлау негізінде жүргізіледі.
Бүкіл саяси бірлестіктердің мақсаты табиғи және бөлінбейтін адам құқықтарын қамтамасыз ету.Мұндай бостандық, жеке меншік, қауіпсіздік және езгілікке қарсылық.
Егемендіктің қайнар көзі халыққа тікелей қатысы бар.Ешқандайда корпорация бірде-бір жеке дара осы қайнар көзден шықпайтын билікті иемдене алмайды.
Бостандық басқаға зиян келтірмейтін бүкіл нәрсеге істеуге мүмкіндік беруден тұрады.Сондықтанда адамның табиғи құқықтарын басқада жүзеге асыру шекарасы басқада қоғам мүшелері дәл сол құқықты пайдалануды қамтамасыз ететінділігі шеараларды тек заңмен анықтауы мүмкін.
Заң тек қоғамға қауіпті әрекеттерге тиым салады.Заңмен тиым салынбаған нәрсеннің бүкілі рұқсат етіледі жыне заңмен рұқсат етілмеген әрекетке ешкімде мәжбәрленуі тиісті емес.
Заң-жалпы ерікті білдіруші.Бүкір азаматтар оның құрылуына тікелей немесе өздерінің өкілдері арқылы қатысуға құқылы.Ол барлығы үшін ,өзінің қорғаушылығын көрсеткенкезде не жазылғанында теі болуы тиіс.Ешкімде айыпталуға қамауға немесе тұтқындауға тартылмай заңмен көрсетілген және заңда жазылған тәртібін сақталу жағдайымен жүзеге асырылмаса. Сондай заңсыз бұйрықта шығарған жүзеге асырған оны орындау туралы бұйрық берген кімді кім жазаланады бірақ заң кұшімен сәйкус шығарылған немесе ұсталған әр азамат сөзсіз бағынуы керек қарсылық көрсеткен жағдайда ол жауаптылыққа тартылады.
Құқық зерттеушілерінің айтуына қарағанда тұлға берілген құқықтар мен бостандықтарды ол тек қана өз тайпасыеда жүзеге асыра алады.Адам бір тайпаның бөлігі ретінде қарастырылады,ол адам тайпадан тыс өмір сүре алмайды.
Адам құқықтары мен бостандықтары дүние жүзілік қауымдастық игерген,мойындамаған және тиісті халқаралық құқықтық актілерерде бекітілген, және заңдық жағынан қамтамасыз етілген әрбір адамның құқықы ретінде мойындалған ешкімде еркін шектеп немесе тиым сала алмайды.Адам өзінің табиғи құқығы мен бостандығының қайнар

көзі,сондықтанда оларда шектелмеуі тиіс.Қазақстан Республикасы адам құқығы мен бостандығын қай елдің азаматтығы екендігіне қарамастан мойындамайды, кепілдік береді әрі қорғайды.Адам құқығы оның міндетімен байланысты,сондықтанда олардың жүзеге асырылуы
нақтылы жағдайға байланысты адамға берілген құқық оның мүмкін болған мінез құлық түрі мен өлшемімен сипат алады.Адам бостандықтары ешқандай жағдайға байланысты болмайды.Ол оның еркінің нәтижесі,адам мен азаматтардың құқығы бірдей емес,Республика азаматтарының құқықтары мен бостандықтары Қазақстан мемлекеті мойындамайтын әрі кепілдік беретін өз азаматарының белгілі мінез құқықтарының заңдық мүмкіндіктерін береді.Адам құқықтары мен бостандықтары, және азамат құқықтары мен бостандықтары өзара байланысты болғанмен дәл келмейді.
Біріншісі,бастаушы және жан-жақты категория,ал екіншісі,қоғам мен мемлекеттік даму деңгейін көрсетеді.Алайда кез-келген жағдайда құқықтар мен бостандықтар атау Қазақстан Республикасының Конустутцияның басты категоиясына жатады.Адамды қазақтандық қоғамның ең мықты қазынасы ретінде бағытталған.Адам және азаматтар құқықтары мен бостандықтары серпінді түрде кеңеие түсуде.Өркениет мемлекетеріндегі адам және азаматтардың құқықтары мен бостандықтары толық көлемде Республика Конуституциясында бекітілген.
1.2 Халық және азаматтық құқық туралы түсінік
Азаматтық тұлғаға экономикалық саяси,мәдениет және басқа да қоғамдық қызменттер саласына белсенді қатысуға рұқсат етеді.Сонымен қатар азаматтар мемлекет тәуелділігінде,мемлекет өз азаматы қайда жүргеніне қарамастан,шетел мемлекетінде жүрседе өз азаматтарынан міндеттерін орындауды талап ете алады.
Негізінде мемлекеттік билікті атқарғанда тек халықтар көпшілік сол елдің азаматтары арасында үздіксіз және тұрақты заңдылық қатынаста міндетті жағдай болуы керек.
Мемлекеттік тәуелсіздік пен азаматтық арасындағы байланыс болып кез-келген мемлекет өз азаматының шеңберін және азаматтылығын берудің жағдайлары мен тәртіптерін өз анықтауы.БҰҰ халықаралық құқықтық нормаларынмен мойындалған сонымен бірге 1930 жылы Гааг конферециясыеда қабылданған жан-жақты конфенция.Сондай-ақ,егемендік дегенімізді еске алуымыз керек.Егемендік бүл мемлекеттік

билік,ішінен және мемлекеттік территорияның сыртынан тәуелсіз азаматтарды біріктіретін, біртұтас әлеументтік қауымдастық, халық.Басқа жағынан егер мемлекет болмаса,нақты айтсақ,толық қызмет істейтін мемлекеттік билік болмаса, азаматтылықтың мағынасы болмайды.Бұдан мынандай қорытынды жасауға тығыз байланыста болатын немесе- өзара тәуелді қорғалыстар.Сонымен қоса азаматтылыққа байланысты халықаралық шарт жасасу кезінде мемлекеттер өз егемендігін жүзеге асырады.Ішкі мемлекеттіктегі азаматтық сұрақтарын тәуелсіз шешуде мемлекет өз еркін дүниежүзілікте жалпы мойындаған нормаларды және халықаралық құқықтық қағидалары, ең алдымен адам құқықын сақтаутауды келістіруге тырысады.Азаматтылық бұл жеке тұлғанның жеке мемлекет пен тұрақты саяси құқықтық байланысы сол мемлекетке байланысты анықталған көлемде құқықтар мен міндеттерге ие болу және сол елің билігіне бағыну.
Мұнда түсінікті, 1991жылы 20 желтоқсан айындағы "Қазақстан Респуьликасының азаматтылығы туралы"Заңы береді.Жоғарыда айтылғандарды қорытындыласақ, жалпы әлем тәжірбесіндегі азаматтылық сұрақтарға байланысты, құқықтық реттеудің жалпы тенденциялық дамуына байланысты кейбір мемлекеттердің, азаматтылық туралы өаң шығарушылығыеың салыстырмалы құқықтық анализ өткізсек.Шет елдердің азаматтылық туралы заідарының ерекшеліктерін ашу үшін азаматтылықты алу және тоқтату жағдайларын бөліп қарастыру қажетБұған қоса шет ел заң шығарушылығында қәзіргі таңда "азаматтылық''терминімен бірге бағыныштылық темині бірге манархиялық басқару үлгісіндегі елдердің заңына тән қасиет болып табылады, мысалға 1978 жылғы 6 сәуірдегі "Дат бағыныштылығы''туралы заңы.Сонда да, азаматтылық Республикалық басқару үлгісіне тән қасиет,ал бағыныштылық манархиялық басқару үлгісіне жатады деу қателік болады,бағыныштылық азаматтылықтың ескірген синонимі және ол тек кейбір манархиялық елдерге тән.Жоғарда айтылғанға қоса шет мемлекеттерде азаматтылық сұрағын әкімшілік немесе сот органдарының шешуін ескергенімі жөн.Мысалы Ұлыбританиядв,Словикияда,Чехияда азаматылықты алу не жойылу сұрақтарын Ішкі істер министірлігінің өкілдеріне берілген.Францияда азаматтылықты алу не қалпына келтіру және жойылу туралы деректерді Әділет министірлігінің баяндамасымен үкімер қабылдайды.Ал Туркияда Ішкі істер министірінің баяндамасымен бұл сұрақтардлы үкімет қарайды.Ал Америка Құрама Штаттарында азаматтылықты беру не жою және

натурализацияны жоққа шығару тек аймақтық соттар иеленеді.Азаматтылық алу мәселелері.
Шетелдерде азаматтылық алу тумасынан,натуразация жолымен халықаралық шаттар негізінде және жиі қалпына келтіру,арзы беру арқылы алуға болады.Көрсетілген азаматтылықты алу әдістерінің ішінде көбіне тумасынан алу кең тараған.Өйткені көптеген адамдар тумасынан алып,оны өмір бойы сақтайды.Азаматтылықты тумасынан алу:көптеген елдердің заң шығарушылық актілерінде азаматтылықты тумасынан алу негізгі екі қағида ретінде бекітіілген"қандық құқ", "жерлік құқ".Қандық құқ қағидасына сәйкес тұлғаның азаматтылығы әке шешесіне байланысты,туған жеріне байланысты болмайды.Қәзіргі таңда бұл қағидаға Иордания,Сирия және кейбір араб мемлекеттері сүйенеді.Оған қоса Еуропаның,Австпияның,Норвегияның,Ит алияныңФинлияндияммемлекеттері сүйенеді."Жерлік құқ" қағидасын ұстанатын елдер тұлғаның азаматтылығын анықтау кезінде оның туылған жеріне мән береді.Бұл қағидаға 20-дан астам мемлекеттер сүйенеді оның ішінде Латын Америка елдерінің заң шығарушысы сүйенеді.Мысалға,Мексика Республикасының Констутциясында 30-бабына сәйкес Мексика тумасы деп Мексика аумағында туылған азамат саналады әке-шешесінің азаматтылығынсыз.
Үшінші мемлекеттер осы екі қағиданыда ұстанады,мұнда бір қағида басым бір қағида төмен болады.Жоғардағы аталған қағидаларды таңдау немесе басымдылығын басты негізде демографиялық облстағы саяси және басқа себептерге байланысты мемлекет саясаты белгілейді.Жоғардағыға дәлелдеме ретінде Напалионның юасып алу саясатының мән жағдайларын айтуға болады.1925жылы өзінде осыған орай азаматтылық мәселелерін шешуші Кишкин.С.Cбылай деп жазған болатын"1804жылы Франция өзінің азаматттылық Кодексін қай қағидаға қандық немесе жерлік Француз азаматтылығын алудың негізін бөлінбейтін болады деген мәселеге байланысты түсінбеушіліктер болды.Наполеон жергілікті қағиданы ұстана отырып оны:былай деп түсіндірді:"Азаматтардың қаншалыұты көптігі,соншалықты солдаттардың көптігі".
Кей дамыған елдерде екі қағиданыда ұстамаған АҚШ,Франция,Англия елдердің азаматтары болып өз терроториясында, немесе өз терроториясыеың сыртында дүниеге келген шетел азаматтарының немесе азаматтығы жоқ адамдардың балалары болып табылады.1976жылғы 16-шілдедегі Канада азаматтылығы туралы заңға

сәйкес Канада азаматы болып Канада территориясында дүниеге келген әке-шешесінің азаматтылығынсыз немесе әке-шешесі Канада азаматы болып табылатын территория сыртында дүниеге келген кез-келген тұлға саналады,азаматтылық сұрақтарын реттейтін ішкі мемлекеттік нормалармен қоса халықаралық құқықтық әдет нормалары бар екендігін ескеруге тиіспіз.Мысал азаматтылық туралы заң шығарушы жерлік құқыққа негізделген мемлекетте де дипломат қызметімен жүрген шетел азаматының баласына өз азаматтылығын беруді тиым салатын нормалар болуы мүмкін.
Азаматтылықты беру
Бүкіл мемлекетте азаматтылықты алу әдісінің дүние жүзілік тәжірибеде екі кеңінен таралған әдісі натурализация болып табылады.Натурализация өтініші мен мемлекеттік өкілетті органы азаматтығы жоқ адамдар мен шетел азаматары сұрауда.Көптеген елдер әр-түрлі жағдайдың алдын алу үшін, шетел азаматтарының бұрынғы азаматтығынан шығуды талап ететін нормаларға ие болады.Азаматтылықты алатын сол елдің азаматтылығы бар, мемлекеттік азаматымен некеде тұрған кезде немесе баланы асырап алған кезде азаматтылығы басқа мемлекеттікі болса, не ешқандай азаматтылығы жоұ адамадар азаматтылықты натурализация тәртібімен алады.Бұл кезде 1957-жығы"Күйеуге шыққан әйелдің азаматтылығы туралы" конфенция есепке алынды.Мысалы осы конфенцияның екінші бабында"әйел адам шетел азаматымен некеге тұрса ол өз азаматтылығын сақтап қалуға немесе күйеуінің азаматтылығын алуға құқылы".Шет елдердің азаматтылық туралы заңдары, азаматтылықты алудың әртүлі жағдайын көрсетеді.Көбінесе азаматтылықты қабылдағысы келген тұлғаға мемлекет өзінің территорисынан белгілі бір мерзім бойы өмір сүруіне талап қояды.Мысалы Италияда,Норвегияда,Оңтүстік Кореяда,Францияда 5-жыл тұрақты тұру,Норвегияда және Англияд 7-жыл тұру,Испанияда 10-жыл,Непалда 12-жыл.Азаматтылықты алушыға бұдан басқа да негіздер мен талаптар қойылуы мүмкін.Мысалы АҚШ-та натурализация үшін 15-жыл бойы өмір сүруден басқа мынандай жағдайлар бар:18 жасқа толуы,натурализация жөнінде өтініш тапсыру,АҚШ-та өмір сүру үшін ағылшынша емін-еркін сөйлеу,оқуды және жазуды білу қажет,АҚШ-тың басқару формалары мен қағидаларын және негізгі тарихи дәуірін білу, және ол адам АҚШ Констутциясына сенімділігі жөнінде ант ету,АҚШ өкіметіне немесе басқа заң инстуттарына бағытталған ұйымдарға қатыспау және оларға насихаттамау.

Азаматтылықты қалпына келтіру .
Азаматтылықты қалпына келтіру дегеніміз-белгілі бір мемлекеттің азаматы болған кейін жоғалтқан адамадар үшін қалпына келтіру болып табылады.Бұл әдіс кең таралмаған бірақ өміде кездеседі,оны алу тәртібі жеңілдетеді.Мысалы шет елге тұрмысқа шыққан әйел некені тоқтатуына не жарамсыз деп таныған жағдай ол өзінің бұрынғы елінің өкілді оргынынан, өзінің азаматтығын қалпына келтіруге өтініш бере алады.Онда ол әйелге азаматтықты беру тәртібі жеңілдетеді."Қазақстан Республикасының азаматтылығы туралы"заңның 18-бабына сәйкес бұрын Қазақстан Републикасы адамының өтініші бойынша оның азаматтығы қалпына келтіруі мүмкін.Басқа мемлекеттерде тұратын Республика территориясын тастап шығуға, мәжбүр болған барлық азаматтардың олар азаматы болып отырған мемлекеттің заңдарына қайшы келмейтін болса,Қазақстан Республикасының азаматтығын алуға құқылы болады.Қазақстан көші-қон процестерін реттеп отырады,Қазақстан Республикасы жаппай қуғын-сүргін күштеп ұйымдастыру кезеңіндерінде адамгершілікке жат өзгеде саяси шаралар нәтижесінде Республика территориясынан кетуге мәжбүр болған адамдар мен олардың ұрпақтарына сондай-ақ,бұрынғы одақдас республикалар территориясында тұратын қазақстандықтардың өз территориясына қайтып оралуына жағдай жасайды.Қазақстан Республикасының азаматтығын қалпына келтіру туралы өтініш,бойынша шешімді Қазақстан Республикасының Президенті қабылдайды.Басқа азаматтығы бар немесе азаматтығы жоқ адамдар үшін Қазақстан Республикасының азаматтығынан шығуға немесе азаматтығынан айырылғанға дейін және азаматтылығы тоқтатылғаннан кейін оның аумағынан тысқары кетпесе не олардың Республика аумағында болмауына оның 19-бабында көздеген мерзімінен аспаса заңның 16-бабы, 1-ші бөлігінің ,1-ші тармағының,1-ші абзатысында көзделген шарттардың болуы талап етілмейді.
Азаматтылқты тоқтату әдістері.
Көптеген мемлекеттердің Азаматтылық туралы заңдарында азаматтылықты тоқтатудың үш әдісін бөліп көрсетеді.-өз
-еркімен шығу
-азаматтықтан айыру
-азаматтылықты жоғалту
Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау,азаматтығын

қалпына келтіру және Қазақстан Республикасының азаматтығынан шығу туралы материалдар жөніндегі, Ішкі істер министірлігі обылыстық қалалық ішкі істер басқармаларының бастықтары, немесе олардың орынбасарлары бекітеді.Ішкі істер министірлігі Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комиттетімен келіскеннен кейін, өздерінің қорытындыларын жасайды.Ол Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау, азаматтығын қалпына келтіру және Қазақстан Республикасының Прездентінің әкімшілігіне жберіледі.Өтініш беруші Қазақстан Республикасының азаматтығына қарсы болған жағдайда Ұлттық қауіпсіздік өз тұжырымын Қазақстан Республикасы Прездентінің жанындағы Азаматтық мәселелер жөніндегі комиссиға баяндайды.Азаматтылық жөніндегі материалдарды берген Ішкі істер оргондарының өтімдерінде ауытқушылық болған жағдайда өтініш иесіне орындамау, дәлелі көрсетілген анықтама беріледі.Аталған анықтаманың екінші данасы өтініш берушінің жеке іс-қағаз, қосып тіркеледі.18-жасқа толмаған сондай-ақ,белгіленген тәртәп бойынша іс-әрекетке, жарамсыз деп таныған адамдардың Қазақстан Республикасының азаматтығынан шығу туралы өтініштері заңды,әкімдері арқылы беріледі.Бұл ретте 18жастан14жасқа толмаған балалардың өздері қол қойғаны және келісімі қажет.Тәртәп бойынша олардың ата-анасы немесе заңды өкілдері берегн өтінішпен бір мезгілде беріледі.
2 АДАМ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН БОСТАНДЫҚТАРЫНЫҢ ТҮРЛЕРІ
2.1 Адамның жеке бостандығымен қадір-қасиеті
Жеке адамның қоғамдағы жағдайы мемлкет дамуының деңгейін сипаттайды.Адамның өміріне,жеке бостандығына,ар-намысына,қадір-қаси етіне тисуге ешкімнің құқығы жоқ.Сондықтан Қазақстан Республикасының Констутсиясы басқа да заңдары азаматтың,жеке бостандығын айрықша қамтамасыз ету назар аударады.Егер өміріне,денсаулығына,қадір-қасиетін е,қауіп төнсе әр адам мемлекеттік оргондардан көмек сұрауға,заңмен қорғалуға құқылы.Жоғарыда айтылғандай ол үшін арнайы оргондар жұмыс істейді,адам өзінің құқы мен бостандығын бұзушылылардан қорғанып Ресрублика Прездентіне жүгінуге құқылы.Бірде-бір мемлекеттік орган,бірде-бір лауазымды адам азаматтың құқығын шектей алмайды.Бұл адам құқығы мен бостандығы шектелген жағдайда,ол қай заңды бұзғаны,қай құқық бұзушылық жасағаны туралы хабарлануы тиіс екендігі білдіреді.
Ең маңыздысы,адамның табиғи құқығы-өмір сүру құқығы ҚР.
Констутцияның 15-бабыеда орнақтырылған.

1.Әркімнің өмір сүру құқығы бар.
2.Ешкімнің адам өмірін қиюуға құқығы жоқ.Өлім жазасы ерекше ауыр қылмыс жасағаны үшін ең ауыр жаза ретінде белгіленеді,ондай адамға кешірім жасау сұрау туралы арыздану беріледі.Өлім жазасы ауыр қылмыс жасаған адамның ерекше қауіптілігіне байланысты және жауаптылықты ауырлатын мән жайларда қолданылады.2007-жылғы 21-мамырдағы өлім жазасы адамдардың қаза болуымен байланысты террористік қылмыстар жасаған үшін, сондай-ақ соғыс уақытында ең ауыр қылмыстар жасағаны үшін ең ауыр жаза ретінде заңмен белгіленді.Өлім жазасын қолдану туралы үкім шығармас бұрын сотмұндай ең ауыр жазаны қолданудың мән-жайы,жан-жақты дәлелдеп өлім жазасына кесілген адамды мейлінше толық сипаттап көрсетуі тиіс.Сонымен бірге сот сотталушының псизалық дертке ұшырамағанын анықтауы керек.Мұндай дертке ұшырағандарға мүлдем жаза қолданылмайды.Өлім жазасына кесілген адам кешірім жасау туралы өтінішпен Қазақстан Республикасының Прездентіне жүгінуге құқылы.Кешірім жасау кезінде сотталған адам,қандай кісі,бұрын сотталғанба,бұрын кешірім жасалған ба,жасы,отбасылық жағдайы мән-жағдайлар ескеріеді.2003 жылғы 17желтоқсанында Қазақстан Республикасының Президенті өлім жазасына мораторий жариялау туралы жарлығы.Мораторий өлім жазасын толық алып тастағанша енгізілді.
Қорлау жеке басын,ұлттыұ қадір-қасиетін қорлау және басқа әрекеттер түрінде көрінуі мүмкін.Айыпталушыға күдік келтірушіге,куәгерге,сарапшыға қатысты мұндай әдістерді қолданған милиция,прокуратура қызметкерлері қылмыстық жауапқа тартылады.
Заң адам бостандығын басқа жеке адамдардыңда зорлық-зомбылығынан қорғайды.Егер кімде-кім адамды жеке бостандығынан әпекет етсе ол адам қылмыстық жауаптылыққа тартылады.Мұндай іс әрекет күш қолдану немесе күш қолданамын деп қорқыту жолымен жүргізілуі мүмкін.Егер адамды ұстау немесе құқық қорғау оргондарына тапсыру үшін күш қолданса,әрине ол жауапқа тартылмайды.Өйткені ол өзінің азаматтық міндетін орындайды.Егерде лауазымды адам өзінің қызмет бабын пайдаланып адамды заңсыз бостандығынан айырса,онда ол билігін теріс немесе асыра пайдаланғаны үшін жауапқа тартылады.Куәгер-тергеушілік және сот ісін жүргізуде маңызды тұлға.Заң бойынша ол тергеу,сот процесінде куәлік беруден бас тарта алады.Егер адам жеке адамның,қоғамның және мемлекеттің мүддесіне нұқсан келтірген мән-жайда куігер болса,онда шындықты ашу үшін

тергеу және сот оргондарына комектесу оның адами және азаматтық міндеті.Қылмыстың өрісі кең жағдайы ақиқат жауап бергені үшін қылмыскер тарапынан болу кек алу әрекетінен сақтануды сот және тергеу оргондары естерінен шығармауы тиіс.Куәгердің өзінің азаматтық міндетін орындауы үшін оның қаусіздігін қамтамасыз ету керек.Сондай-ақ ар-намыс,бостандығыда адам бастандығының көрінісі болып табылады.Әр адам өз еркі бойынша өзінің дінге қатысын өзі белгілеуге құқылы.Егер адам қайсы бір дінге сенетін болса,діндегі рәсімдерді,әдет-ғұрыптарын орындауға ешкім кедергі келтіруге құқы жоқ.Заң дінге сенетіндердің құқы мен бостандығын тікелей және жанамалап шектеуге немесе оларға жеңілдіктер мен артықшылықтар беруге тиым салады.Констутция бірде-бір діннің артықшылығын көздемейді,діни көзқарастары үшін жаулық пен кекшілдікті,қоздыру адам құқығын бұзу болып есептеледі.Дінге сенетіндер құрлыстар мен орындарды,заттар мен бұйымдарды,қорлау мен арамдау құқық бұзушылық болады.Қазақстан Республикасының Констутциясы адамның ең сапалы қасиеті-ар-намыс, қадір-қасиетті жоғарғы қояды.Қазақстан Республикасының Констутциясының 7-бабында, адамның қадір-қасиетіне қол сұғылайды деп жазған.Бұл қағида қылмыстық және азаматтық заңдарда нақтыланады.Егер кімде-кім адамның ар-намысы,қадір-қасиетіне нұқсан келтіретіндей мәліметтер таратса және оның ақиқатын дәлелдей алмаса, онда ол қылмыстық мүліктік жауапқа тартылады.Жәбірленуші егер мұндай мәліметтер жалған деп есептесе, сотсарқылы беделін қалпына келтіруге, сондай-ақ келтірілген маралдық зардап құн талап етуге құқылы.Адамның жеке өміріне араласпау тұрғын үйге қол сұғушылықты белгілеудіде білдіреді.Үй иесінің келісімсіз ешкімніңде басқа адамның үйіне,басқа адамның пәтеріне басып кіруге құқы жоқ.
Тұрғын үйге өз еркімен басып кіруге:үй иесінің еркінен тыс ашық немесе үй иесі жоқ кезде жасырын басып кіру жатады.Бұл үшін заң тіпті қылмыстық жауаптыққа белгілейді.Мұндай жауаптылық билікті теріс пайдалану жолымен басып кірген жағдайда,басқа адамның үйіне екі немесе одан да көп адам басып кірген жағдайда,заңсыз басып кірген жағдайда қозғалады.Тұрғын үйге милиция қызметкерлері қылмыскердің ізіне түсу және қылмыскердің тарапынан қоғамдық тәртіпке,адамдардың қауіпсіздігіне қауіп төнген жағдай да кіреді.Адамды тұрғын үйден айыруға тиым салады,егер адам тұрғын үйге меншік құқына ие болса,онда ол иеленуге,пайдалануға билік етуге құқылы.

2.2 Адамның экономикалық және әлеуметтік құқықтарымен бостандықтары.
Адамға экономикалық және әлеуметтік құқықтар мен бостандықтар өзінің мүмкіндіктерін материалдық өндіріс және оның өнімдерін пайдалану саласында, сонымен қоса, жеке басының рухани қажетін өтеуі үшін қажет.Қазақстанның нарықтық экономикаға көшуіне орай Қазақстан мемлекетінің экономикалық саясатының негізгі бағыттары мыналар:
Қоғамның қажетін қанағаттандыру үшін мемлекеттік және жеке меншікке негізделген экономика құру;
Кәсіпкерліктің кез келген түрін қолдау, солардың ішінде, әсіресе материалдық игіліктерді өндіретін салаларға, құрылыс пен тасымал және жеке сауда салаларына артықшылық беру.
Меншік құқығы: Иелену құқығы-Aзаматтың жылжымалы және жылжымайтын мүліктерге заңды түрде ие болуын айтамыз.Оған азаматтың жеке меншік үйі, саяжайы, автомобилі, ақшасы, түрлі заттары жатады.
Пайдалану құқығы-Жеке өндіріс құралдарын пайдаланып, меншік объектіден түсім түсіру, техника мен технологияны пайдалану құқығы жатады.
Өкімдік құқығы-Азаматтың өз меншігіндегі мүлікті сатуы, жалға беруі, мұра етіп қалдыруы,әлдекімге қайтарымсыз сыйлауы түрінде көрініс береді.Кәсіпкрлік дегеніміз- түрлі тауарларға, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Әкімшілік құқық туралы ақпарат
Адамның және азаматтардың тең құқықтылығын бұзу
Мемлекет функцияларының түрлері
Азаматтардың әкімшілік – құқықтық мәртебесі
Азаматтың құқықтық субъектілері және олардың деңгейлері
Қазақстан Республикасы азаматтарының құқықтары мен бостандықтарының толықтылығы
Қазақстан Республикасының адам және азаматтардың конституциялық құқықтары, бостандықтары және міндеттері
Адам мен азаматтың құқықтық мәртебесі негіздері
Сот жүйесінің адам құқын қорғау жүйесіндегі орны
Халықаралық ұйымдардың тұлға құқықтарын қорғаудағы орны
Пәндер