Сот органдары

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министірлігі
Қазақ гуманитарлық заң университетінің колледжі

Курстық жұмыс

Тақырыбы: Мемлекет механизімнің ұғымы, оның қызмет етуінің және құрылымының негізгі принциптері.
Мамандығы: 0201000 Құқықтыну

Орындаған: 201 топ студенті Уразова Диана
Жетекші: а.п.о Қайырғали А.Қ

Ақтөбе-2020 жыл
МАЗМҰНЫ:

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1. МЕМЛЕКЕТ МЕХАНИЗМІНІҢ ҰҒЫМЫ, ТҮСІНІГІ ... ... ... ... ... ... ... ...
1.1. Мемлекет механизмінің жалпы түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.2. Мемлекет механизмінің құрамы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.3. Мемлекет механизмінің қызмет етуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

2. МЕМЛЕКЕТ МЕХАНИЗМІНІҢ ҚҰРЫЛЫМЫНЫҢ НЕГІЗГІ ПРИНЦИПТЕРІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.1. Мемлекет механизмінің принциптер түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.2. Мемлекет механизмінің принциптердің жіктеліуі ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ...

КІРІСПЕ

1. МЕМЛЕКЕТ МЕХАНИЗМІНІҢ ҰҒЫМЫ, ТҮСІНІГІ
1.1. Мемлекет механизмінің жалпы түсінігі.
Мемлекеттің - механизмі белгілі түрде ұйымдастырылған, ішкі тұтастығымен және өзара байланыстылығымен сипатталатын мемлекет органдарының жүйесі. Мемлекеттің сан қилы қызметін атқаратын механизмі (аппараты) болады. Әр мемлекеттің механизмі оның тарихи, әлеуметтік , экономикалық, географиялық, т.б. ерекшеліктеріне байланысты құралады. Дегенмен, барлық мемлекеттерге бірдей тән органдар болады. Олар құқықтық тәртіпті сақтайтын, мемлекеттің ішкі қауіпсіздігін , сыртқы тәуелсіздігін қорғайтын органдар. Мұндай органдар әр дәрежеде, әр көлемде барлық мемлекеттерде болады. Әдебиетте заң әдебиеттерінде мемлекет механизмі және мемлекет аппараты түсініктері синоним сөздер ретінде қолданылады. Мемлекет механизмі бұл мемлекеттің міндеттері мен функцияларын жүзеге асыруға бағытталған мемлекеттік органдардың жүйесі. Мемлекет аппаратының, оның барлық бөлімшелерінің мазмұнын қоғамдық өмірдің барлық салаларының тиісті ұйымдасуы мен тиімді қызмет етуін қамтамасыз етуге бағытталған басқарушылық, ұйымдастырушылық қызмет құрайды. Мемлекеттің көп қырлы қызметі өзінің сипаты мен табиғаты, тікелей бағыты мен қалыптасу бағыттары, функциялары мен өкілеттіктері, жұмыс нысандары мен әдістерімен ерекшеленетін әр түрлі мемлекеттік құрылымдар жүйесі арқылы жүзеге асырылады. Оларды комплексті пайдалану мемлекет мұқтажын қанағаттандыруға, олардың алдында тұрған міндеттерді шешуге мүмкіндік береді. Жоғарыда айтылған мемлекеттік құрылымдардың барлығын бірнеше түрге бөлуге болады. Олардың ішінде мемлекеттік механизмінің маңызды буынын құрайтын мемлекет органдарының шоқтығы бөлек. Оның басқа бір буыны болып биликтің айырықша ұйымдастырушылық және ұйымдастыру - мәжбүрлеу құралдары (армия, полиция, түрме, барлау және контрбарлау) табылады. Мемлекеттік құрылымның үшінші бір түріне келетін болсақ (бұл жерде мемлекеттік шаруашылық, әлеуметтік - мәдени және басқа ұйымдар, мекемелер мен кәсіпорындар айтылып отыр), ол мемлекеттік механизміне тікелей кірмейді, тек жанап қана өтеді. Мемлекет механихміне орасан зор роль берілген. Ол іс жүзінде мемлекеттік билікті жүзеге асыруға міндетті. Барлық биліктік жетекшілік, басқарушылық, бақылаушылық, ұйымдастырушылық және реттеушілік қызмет - мемлекет механизмінің шексіз құқығы. Мемлекеттің саясаты, оның стратегиялық бағыты, тактикалық міндеті мемлекеттің механизмімен жасалып, сонымен түзетіліп, жүзеге асырылады. Мемлекет механизмі мемлекет алдында тұрған міндеттерді шешу, оның функцияларын іс жүзіне асыру үшін құрылған мемлекеттің барлық органдарының,
сондай - ақ биліктің ұйымдастырушылық және ұйымдастыру - мәжбірлеу құралдарының жүйесі. Мемлекет механизмі түсінігімен қатар, теория және практика жүзінде мемлекеттік аппарат түсінігі де кеңінен пайдаланылады. Әрине, бұл түсініктердің ара қатынастары туралы мәселе туада. Мазмұны жағынан бір бірімен өте жақын және көп жағдайда бір біріне сәйкес келгенімен, алайда олардың айырмашылықтары да бар. Ол айырмашылық мынада: мемлекеттік аппарат мемлекет механизмінің мемлекеттік қызмет принциптеріне негізделген буындарын ғана қамтиды. Сондықтан да мемлекеттік аппаратқа, мысалы жергілікті өкілді органдар, қызметші болып табылмайтын, депутаттық қызметі үшін мемлекеттен ақы алатын депутаттар кірмейді. Сондықтан, жергілікті өкілді органдар, мемлекет механизмінің бір бөлігі болып табылады.

МЕМЛЕКЕТТІҢ МЕХАНИЗМІ (АППАРАТЫ)
МЕМЛЕКЕТ МЕХАНИЗМІ (АППАРАТЫ)

Жоғарғы өкілдік, Сот;
Заң шығаратын орган; Прокуратура;
Мемлекет басшысы; Әскер;
Жоғары атқарушы орган; Барлау, қарсы барлау;
Жергілікті атқарушы орган; Абақты;
Орталық басқару органдары;

Мемлекет механизміне тән зандылық - оның органдары тек мемлекет қызметін атқаруға қажет болғанда ғана құрылады. Екінші заңдылығы - бірінің қызметін бірі қайталайтын органдардың болмауы.
Қызметтің нысандары көп жағдайда басқарудағы заңдар мен құқықтық механизмдердің қолданылу шамасына байланысты. Осыған сәйкес мемлекеттік аппарат қызметінің келесі нысандарын бөліп қарастыруға болады:
1) тікелей басқарушылық - бұл ғылыми ұсыныстар жасаумен, тәжірибе алмасумен байланысты, құқықтық сипатты иеленбеген қызмет түрлері;
2) құқықтық нысандар - құқықтық заңды сипаттағы қызмет түрлері, яғни, олар барлық субьектілер үшін мінетті болып табылады және
мемлекеттік - міндетті салдары туындатады;
Мемлекет аппараты қызметінің негізгі құқықтық нысандарына мыналар жатады:
а) құқықшығармашылық қызмет - бұл нормативтік актілер жобаларын дайындауға, оларды қабылдау мен жариялаіға байланысты қызмет;
ә) құқыққолдаушы қызмет - бұл құқықтық нормаларды жүзеге асырумен байланысты қызмет;
б) құқыққорғаушы қызмет - бұл заңдардың сақталуын бақылаумен және қадағалаумен, кінәлі тұлғаларды заңды жауапкершілікке тартумен т.б. байланысты қызмет;
Мемлекет механизмінің маңызды ерекшелігі, оның барлық буындарының ішкі бірлігінің болуы. Бір организмнің (мемлекеттің) бір бөлігі болып отырып, олар бір біріне қарсы келмеулері керек. Керісінше, олар күш біріктіріп, адамдардың түрлі саладағы тіршілік тынысын қамтып, қоғамды біртұтас басқаруды қамтамасыз етулері керек. Олардың тарапынан алаусыздық, мемлекет саясатын жүргізуге қайшы келетін әрекеттер жасау орынсыз болмақ. Мұндай бірлік әр түрлі мемлекеттік органдардың функцияларын араластыру мумкіндігін білдірмейді. Ол олардың арасындағы құзіретті тиімді бөлісуді жоққа шығармайды, болжайды. Мемлекет механизмінің әрбір буыны өзіне тиісиі салада еңбекке айқын шек қою мен бөлудің негізінде қайталаущылыққа жол бермей, нәтижесіне мемлекет алға қойған ортақ міндеттерді мемлекет қызметінің түрлі субъектілерінің күшімен орындап шығуды қамтамасыз ететіндей әрекет етуі тиіс.
Мемлекет механизмінің ішкі бірлігі туралы ережені талдап, түсіндіре келіп, биліктің салыстырмалы турде үш дербес әрі тәуілсіз тармақтарының (заң шығарушы, атқару, сот) бар екендігін ескерте кеткен артық болиайды.
Олар бір бірінен оқшауланған, әр түрлі нақтылы міндеттерге акцент жасайды, және түрлі істермен айналыса отырып, тек өздеріне ғана тән қызмет нысанын пайдаланады. Бұл факт билікті бөлу теорисында (Д. Локк, Ш.Л.Монтескье, Т.Джефферсон және т.б.) негізділген, бұл теория қазір күннен күнге кеңінен қолданыс табуда. Бүгінде оның ережелері мен принциптерін әлемнің көптеген елдері конституциямен бекітіп берді. Барлық биликтің бір органда немесе бір лауызымды тұлғада шоғырлануына қарсы екендігін айтып, оны мемлекет механизмінің үш тармағының арасында бөлудің пайдасына аргументтерін келтіре отырып, билікті бөлу теориясы:
1) олардың тежемелік әрі тепе-теңдік жүйесін пайдалану арқылы өзара іс-қимыл жасауының қажеттілігін;
2) бір биліктің басқа билікті функциясын орындау жолымен алмастыруына жол бермеуді;
3) билік құрылымдарының өзіндік балансын белгілеуді бекітеді;
Мемлекеттің органы мемлекет механизмінің алғашқы клеткаларының бірі болып табылады. Мұндай органдардың жиынтығы мемлекет механизмінің басты буынын құрайды. Мемлекетік органның өзіне тән сипаты мен белгісі анықталған жағдайда ең алдымен оның мемлекеттің құрылымдық компонент екендігін негізге алу қажет. Сондықтан мемлекеттің жалпы сипаты (егемендігі, өктемдігі, мемлекеттік аумақ шегіндегі қызметінің жалпы сипаты, адамдардың мемлекетке азаматтық тиістілігі негізінде жалпы халықты қамту) мемлекеттік органдардың сипатына өзінің белгісін түсіреді, олардың әрқайсысында өзгеше ұйғырылады. Тұтас нәрсенің бір бөлігі ретінде (мемлекет және оның механизмі) мемлекеттік органда қандай жағдайда да тұтастық сипаты болады. Оның қандай құқықтары болса да, құзыреті басқа құрылымдардың құзыретінен қалай ерекшелінсе де, мемлекеттің атынан, билікті жүзеге асыру құралдарының бірі ретінде қызмет ететіндігі маңызды. Бірқатар мағынасы бар жоғарыда аталған нұсқаулармен шектеліп қалу жеткіліксіз, әйтсе де олар мемлекет органдарының ерекшелігін ашып корсете алмайды. Соны анықтау мақсатында бірқатар ғалымдар мемлекеттік органдардың ерекшеліктерінің бірі ретінде мемлекеттік билік өкілеттіктері туралы ережені ұсынады. Өздерінің басқару және ұйымдастыру қызметінде олар азаматтардың барлығына немесе белгілі бір категорияларында, лауазымды тұлғалар мен ұйымдарға міндетті болатын билік сипатындағы жалпы немесе нақты ұйғырымдар беруге құқылы. Бұл ұйғырымдар аталған органның моральдық қоғамдық беделіне ғана емес, мемлекеттік мәжбүрлеумен қамтамасыз етуге де сүйенеді. Мемлекет механизмінің маңызды буындарының сипаттамасы. Заң ғылымында мемлекеттік органдарды мемлекет функциялары бойынша топтастырудың мүмкін еместігі туралы қалыптасқан пікір дұрыс, өйткені олардың көпшілігі бір ғана нмнс, екі немесе одан қөп функцияларды жүзеге асыруға қатысады. Сондықтан мемлекеттік органдарды топтастыру үшін басқа негіздемелер алынады. Олардың ішінде ең көп тарағаны - өздерінің тікелей қатысы бар билік тармақтары бойынша топтастыру болып табылады. Мемлекеттік аппараттың ерекше ішкі құрылысы бар: олардың арасындағы қатынастар бір жүйеге біріктіріледі. Бұл жүйенің негізін экономика, саяси қарым - қатынастар, сана - сезім құрады. Осы жүйеде әрбір органның өзінің орны,
бір - бірімен қарым - қатынастары, қызметінің негізгі принциптері көрсетіледі. Дамудың әрбір кезіңде мемлекеттік органдардың орындайтын қызмет бабы және істері өзгеріп отырады. Шығыс мемлекеттерде бүкіл аппаратты бір орталыққа бағындыратын патшаның билігі орнаған Парламенттік республикада негізгі функциялар парламенттің қолында болады. Мемлекеттік аппарат дамуының объективтік бағыттары байқалады: бюрократизация, дифференциация, профессионализмнің өсуі. Мемлекеттің әрбір типіне мемлекеттік аппараттың ерекше нышандары сәйкес келеді. Мемлекеттік қызмет конституциялық негізде баянды етілетін азаматтардың
мемлекеттік органдар мен оның аппаратындағы мемлекеттік басқаруды, басқа да мемлекеттік міндеттер мен қызметтерді атқаруды жүзеге асыратын кәсіптік қызметі.

1.2. Мемлекет механизмінің құрамы.
Мемлекет механизмінің құрылымына мыналар жатады:
1) өздерінің тікелей биліктік функцияларын жүзеге асыру барысында тығыз байланыстағы және өзара бағыныстылықтағы мемлекеттік органдар;
2) биліктік өкілеттіктерге ие емес, алайда , экономика, білім беру, мәдениет, денсаулық қорғау, ғылым т.б. салаларда жалпы әлеуметтік функцияларды атқаратын мемлекеттік мекемелер мен кәсіпорындар;
3) басқарумен арнайы айналысатын мемлекеттік қызметшілер;
4) мемлекеттік аппараттың қызметін қамтамасыз ету үшін қажетті ұйымдастырушылық, қаржылық және күштеу құралдары;

Мемлекеттік органдардың басқа сипатты белгілеріне мыналар жатады:
:: Олардың әрқайсысын конституциямен, заңдар немесе басқа нормативтік құқықтық актілер негізінде құру;
:: Мемлекеттің олардың әрқайсысының алдына қойған міндетінің ұйымдық құрылым мен құзыретінің ауқымына сәйкес келуі;
:: Қызметтің олардың өздеріне ғана тән айырықша нысандары мен әдістерін пайдалануы;
МЕМЛЕКЕТ ҚҰРЫЛЫСЫ

Заң шығарушы (өкілдік) мекемелер жүйесі
Сот
органдар
Атқарушы-орындаушы органдар

Мемлекеттік биліктің заң шығарушы және өкілдік органдары белгілі бір дәрежеде халықтық егемендікті бейнелейді. Сайлау процесімен халық сайлаған соң, олар өздерін мемлекеттік маңызды мәселелерді шешуге халықтың өзінен мандат алған сияқты сезінеді. Әдетте, заң шығару функциясын мемлекет механизмінде негізгі орындардың бірін алып отырған парламент (кейде ол конгресс, сейм, фолькетинг, хурал, ұлы халық жиналысы және т.б. деп аталады) жүзеге асырылады. Федеративті мемлекеттерде әдетте парламент екі палатылы, ал көптеген біртұтас мемлекеттерде бір палаталы құрылымда болад. Бірақ, бұл қатып қалған заң емес, басқаша да болуы мүмкін. Парламент заң шығармашылығынан басқа бірқатар жалпымемлекеттік өкілеттіктерді де (мемлекеттік бюджетті және оның орындалуы туралы есепті бекіту, үкімет пен басқа атқарушы органдардың қызметіне бақылау жасау, мемлекеттің бірқатар ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.