Электр желісінің құрылымдары

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 29 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
Қарағанды техникалық университеті

Кафедра:ЭЖ

Баяндама №2
Пәні: Электроэнергетика

Орындаған: ЭЭ-19-1 студенті
Рымбек Ұлан
Қабылдаған: Абильжанова Ф.Б.

Қарағанды 2021
Мазмұны:
Кіріспе 3
I.Электр желісінің құрылымдары: 5
II.Әуе электр жүйелерінің құрылымдық элементтері: 12
III.Оқшаулағыштар және сызықты арматура: 22
Электр оқшауламаның жүктемесі: 23
IV. Кабельдік құрылымы және кабельдік желілер: 26
АТС кабельдік желісі 28
Байланыс кабельдері 29
Пайдаланылған әдебиеттер: 32

Кіріспе
Қазіргі түсінігімізде энергетика (немесе энергетикалық шаруашылық) - өндіріс, қайта өңдеу, түрлендіру, сақтау, тасымалдау, тарату және барлық энергетикалық ресурстардың түрлерін, сонымен қатар энергияны пайдалану. Қазіргі уақытта алынатын энергияның негізгі формалары жылу және электр энергиясы. Энергетиканың жыл және электр энергиясымен байланысты саласы жылуэнергетикасы және электр энергетикасы деп бөлінеді. Энергетиканың су энергиясының электр энергиясына айналу процесінің саласы суэнергетикасы деп аталады. Атом ядросын энергияға қолдану бағытының ашылуы - атомдық немесе ядролық энергетика аталмыш саласын ашты.
Энергетикада негізінен бес түрлі қондырғылар қолданылады: өндіретін,түрлендіретін, энергияны жеткізетін, сонымен қатар жинақтауыш (аккумулирующие) және тұтынатын қондырғылар.
Энергетика адам қоғамының шаруашылығы сияқты және қоршаған ортаның жүйе бөлшегі, сонымен қатар халықшаруашылығының әртүрлі саласы сияқты үлкен жахандық жүйе болып табылады.
Энергетика қазіргі жағдайда және даму болашағында үш түрлі аспектіні қарастыруы керек- техникалық, әлеуметтік-саяси және биосфералық немесе экологиялық.
Энергетиканың техникалық аспектісі,ең алдымен адамзат планетаның энергетикалық потенциялын пайдалана отырып алынатын үлкен қуатпен сипатталады. Қазіргі дүниежүзілік электрстанцияларының қуаты шамамен 2 млрд кВт-ты құрайды. Барлық энергетикалық қондырғы-лардың жалпы қуаты 10 млрд.кВт-тан асады. Бұл қуаттарды қамтамасыз ету үшін адам табиғаттан жыл сайын , шартты түрде салмағы 40-50 млрд. тоннадан кем емес(шартты отын деп, 1кг жанғанда 29,3 МДж жылу бөлінетін отынды айтады) әртүрлі отынды алады. Сонда да табиғаттан алынған энергетикалық ресурстардың ПӘК-ті көп емес, олар 0,2%-дан аспайды. Осыдан энергетиканың негізгі мәселелерінің бірі - энергияның барлық түрлену кезеңіндегі шығынның азаюуы шығады (соңғы қолданысқа дейін энергетикалық ресурстарды алу). Бұл үшін қондырғыларды жақсартып, алынған энергияны дұрыс пайдалану керек, бұл мәселе техникалық сферадан шығып, әлеуметтік аспектіде қарастырылуы керек.
Адамзат қолымен жасалынған, қосынды қуаты үлкен, энергетикалық қондырғылар биосферада болатын табиғи процестерге үлкен әсер етеді. Бұл әсер ету көп жағдайында жағымсыз сипат туғызады, оны энергетиканың биосфералық аспектісін қарастырғанда ескеру керек. Отынды шығындау тек қана техникалық және биосфералық аспектіге ғана емес, көп жағдайда әлеуметтік-саяси аспектіге жатады. Жер шарының 30%-ы жер жүзінде өндірілетін энергияның 90%-ын тұтынады, ал қалған 70%-ы халық үлесіне, сонымен қатар дамушы мемлекеттерге барлық энергияның 10%-дан кем емес бөлігі тиеді. Соның арасында өндіріс деңгейі, тұрмыстық жағдай, мәдениетті дамыту қолданылатын энергия шамасына байланысты болады.

I.Электр желісінің құрылымдары:
Қазіргі электроэнергетикада аса жоғары кернеулі электр берілістер үлкен рөл атқарады, себебі ол ірі электр станциялардан қуатты таратуды қамтамасыз етеді және еліміздің жалпы энергожүйесіндегі байланыстырушы бөлігі болып табылады.
Қазіргі электроэнергетикада электр беріліс желілерінің екі түрін бөліп алуға болады: алыс қашықтыққа жоғары қуатты тарататын магистралды электр берілістер және тұтынушыға тікелей электрэнергиясы бойымен тарайтын үлестіруші желі жолдары. Қазіргі кезде, алғашқы электр берілістердің пайда болуынан бастап 100 жыл өткен соң, олардың құралымына және электрлік сипаттамасына көптеген өзгерістер енді. Өндіріс орындарының электрлік жабдықтау жүйесі жергілікті өндірістік, көліктік, коммуналдық және ауылшаруашылық тұтынушылардың комплексті электрлік жабдықтауын қамтамасыз ететін энергетикалық жүйенің қосалқы жүйесі болып табылады. Сонымен бірге өндіріс орындарының электрлік жабдықтау жүйесі электрлік жабдықтауға белгілі бір талаптар қоятын сол өндіріс орнының технологиялық жүйесінің қосалқы жүйесі болып табылады.
Өндіріс орындарының электрлік жабдықтау жүйесі өнеркәсіптік қабылдағыштарды электр энергиясымен қамтамасыз ету үшін құрылады.
Мұндай тұтынушыларға түрлі машиналар мен механизмдердің электр қозғалтқыштары, электрлік пештер, электролиздік құрылғылар, электр пісіру аппараттары мен машиналары, жарықтандыру қондырғылары және басқа да өнеркәсіптік тұтынушылар жатады.
Қазіргі кезде тұтынушылардың көбісі электр энергиясын электр желілері арқылы электр энергия көздері мен электр станцияларын байланыстыратын энергетикалық жүйеден алады.
Энергетикалық жүйе дегеніміз - электр энергиясы мен жылуды өндіру, түрлендіру үздіксіз процесінде ортақ режиммен байланысқан электр станциялары, электр және жылу желілерінің жиынтығы.
Электр энергетикалық жүйе деп электр энергиясын өндіру, жеткізіп беру, тарату және тұтыну процестерімен байланысқан энергетикалық жүйенің электрлік бөлігі және содан тұтынатын қабылдағыштарды айтады.
Электрлік жабдықтау - тұтынушыларды электр энергиясымен қамту.
Электрлік жабдықтау жүйесі - ол тұтынушыларды электр энергиясымен қамтамасыз етуге арналған электр қондырғыларының жиынтығы.
Орталықтандырылған электрлік жабдықтау - ол тұтынушыларды энергетикалық жүйеден жабдықтау.
Электр желісі - бұл белгілі бір аймақта жұмыс істейтін қосалқы станциялар, тарату құрылғылары, ток өткізгіші, әуе және кабельдік электр тарату желілерінен тұратын, электр энергиясын тарату және жеткізу электр қондырғыларының жиынтығы.
Электр энергия қабылдағышы - ол электр энергиясын басқа бір энергияға түрлендіретін аппарат, агрегат және т.б.
Электр энергия тұтынушысы - ол технологиялық процесі ортақ, белгілі аймақта орналасқан электрқабылдағыш немесе электрқабылдағыштар тобы.
Тәуелсіз қоректену көзі - ол апаттық режимнен кейін басқа қоректену көздерінде кернеу жоғалса да, өзінің кернеуін сақтап тұратын қоректену көзі.
Бірақ көптеген кәсіпорындар өздерінің ЖЭО-сын салуда. Оның мынадай себептері бар:
а) технологиялық мақсаттар мен жылуландыруға жылу энергиясының қажеттілігі және оған қоса электр энергиясын өндірудің қолайлылығы;
б) жауапты тұтынушылар үшін резервті қоректену көзінің қажеттілігі;
в) кейбір кәсіпорындардың энергетикалық жүйеден алшақтығы;
Өндіріс объектілері мынадай өндіріс салаларына қатысты:
а) тау-кен өндірісі (көмір шахталары; рудалы және рудалы емес қазбаларды өндіру карьерлері; мұнай кәсіпшілігі; кен байыту комбинаттары және агломерациялық фабрикалар);
б) қара металлургия (кокс-химиялық цехтар; домендік цехтар қондырғылары; мартенді, конверторлы және жаймалау цехтар қондырғылары);
в) машина жасау және металл өндеу (металл кесу және ағаш өңдеу станоктары; электрлік аспаптар; ұсталық қалыптау басқақтары және машиналары);
г) химия өнеркәсібі (азот өнеркәсібі; сода; суперфосфат, күкірт қышқылы, кальций карбиді, хлор, металдық натрий, техникалық бұйымдар және синтетикалық каучук өндірістері және т.б.);
д) мұнай өндеу кәсіпшілігі;
е) қағаз-целлюлоза кәсіпшілігі;
ж) жеңіл өнеркәсіп (мақта-қағаз, суконды және жасанды маталардың тоқыма және тігін фабрикалары, аяқ киім, былғары және т.б. фабрикалар);
и) құрылыс материалдарының өндірісі (цемент, әйнек, кірпіш зауыттары, темір-бетон зауыттары);
к) тамақ өнеркәсібі (элеваторлар, диірмендер, күрпі, нан зауыттары, қант, сүт, спирт және т.б. зауыттар).
Барлық салалардың өндіріс орындарындағы жалпы өндірістік қондырғыларды мынадай негізгі топтарға бөлуге болады:
1. Көтерме - көліктік машиналары (кран, тельфер, көпірлік және консольді крандары, лифттер, манипуляторлар және т.б.).
2. Ағынды-көлік жүйелері (конвейрлер, шнектер және жүк тасымалдау механизмдері).
3. Компрессорлар, желдеткіштер, насостар.
Өндірістің электр технологиялық саласын ерекше атап өту қажет. Оған:
1. Электр-термиялық қондырғылар.
2. Электр-пісіру қондырғылары.
3. Электролиз қондырғылары.
4. Металл өңдеудің электрлік әдістері.
5. Кернеуі жоғары электрлі өріс қондырғылары жатады.
Ең көп тараған электр энергиясының тұтынушысы өндіріс орындарының электрлік жарықтандыруы болып табылады (қыздыру, галогенді, люминесцентті, сынап - кварцты, ксенонды және натрийлі шамдар).
Электр берілістердің кернеулері және қуаттары үзіліссіз өседі. Қазіргі кезде кернеулері 1150 кВ айнымалы токта, 1500 кВ тұрақты токта электр берілістері құрылып жатыр және де бұдан да жоғары кернеуге есептелінген электр берілістердің жобалары жасалуда. Электр энергиясы берілетін қашықтықар 1000 км-ден асып жатыр.
Электр энергетикасының дамуындағы ең басты көрсеткіші электроэнергиясын өндіру шоғырламасы болып табылады. Агрегаттардың бірлік қуаты 1,2-ден 2-2,5 млн. кВт-қа дейін өсуі күтілуде. Турбогенераторлардың 4 полюсті өкілдігі бар, ал олардың номинал кернеуі 30-33 кВ шамасына дейін жетеді. Электр станциялардың бірдей қойылған қуаты 8-10 млн.кВт-қа дейін жетуі мүмкін. Мұндай үлкен құрылғылардан қуатты тарату үлкен мәселеге айналуы мүмкін.
Электр энергиясын өндіру сферасының дамуының екінші көрсеткіші жалпы құрылымдағы атомдық электр станциялар санының өсуі болып табылады. АЭС дамуы қашықтыққа электр энергиясын тасымалдауды дамыту қажеттілігін жоя алмайды. Орталықтандырылған электр берілістің экономикалық тиімділігі құрылып жатқан АЭС-тердің құрылған электр жүйелерімен байланыс мәселесін шешуге мәжбүр етеді.
Бүкіл әлемдегі энергетикалық жүйелердің дамуы олардың ауқымды бірлестіктерге бірігуімен сипатталады.
Бұл процесс қуатты жүйе аралық байланыстардың салынуымен, бірлескен жүйелер жүктемелерінің графиктерінің тығыздығын азайтуымен, олардың жалпы максимумдарының, қажетті қуаттың апаттық қорының азайтылуымен және де электр станциялардың орнатылған қуатын пайдалану уақытын арттырумен қоса өтеді.
Жүйе аралық байланыстардың өзгешелігі бірігетін жүйелердің алыстығымен және бірлескен жүйенің әрбір бөлігіндегі белсенді қуатының баланс шарттарымен анықталады. Мұндай байланыстар максимал қуатты таратуға арналған реверстік, немесе біріктірілетін бір бөліктегі ылғи жиі болатын жетіспеушілікті жабуға арналған магистралды болуы мүмкін.
Электр энергиясын берудің әр түрлі тәсілдерін бөле отырып, алдымен жұмыс жиіліктерінің шамалары күрт айырылатын екі топты белгілеп алған жөн: аса жоғары жиіліктік (АЖЖ) берілістері және өнеркәсіптік жиіліктік берілістер (50-60 Гц). Аталған соңғы топқа шартты түрде тұрақты токтағы берілістерді жатқызуға болады, себебі олар құрылғының дәл сондай принципін пайдаланады.
Бірінші топ екі бағытқа бөлінеді, олардың біреуі антенналарды (сымсыз беріліс), екіншісі толқын өткізгіштерді пайдаланумен байланысты. Энергияны сымсыз беріліс арқылы тасымалдау қазіргі кезде тек автономды объектілерді электр энергиясымен қамтамасыз ету құралы ретінде қарастырылады.
Толқын өткізгіштік АЖЖ-берілістері қазіргі кезде басқа үлкен қуаттарды тасымалдау тәсілдермен бәсекеге түсе алатын берілістер ретінде қарастырылады. Бірақ мұндай пікірлер әзірше тек теориялық есепке ғана есептелген және де эксперименттік растығы жоқ. Радиотехникада АЖЖ-толқын өткізгіштер салыстырмалы кең түрде пайдаланылады, олардың энергетикалық есептерін шешуде пайдалану тәжірибесі жоқ. Мұндай берілістерді жүзеге асыру бірқатар қиыншылықтарға әкеп соқтырады, мысалы, жоғары ПӘК-ті қуатты түрлендіргіштерді құру, трассаның жоғары дәрежелі түзу сызықтығын, құбырлар радиусының тұрақтылығын және толқын өткізгіштің ішкі қабырғаларының таза өңделуін қамтамасыз ету болып табылады.
Электр берілістердің әдеттегі айнымалы және тұрақты түрлері біріншіден олардың құрылымдық өзгешелігі бойынша топқа бөлінеді (әуе және кәбільді). Тұрақты токта электрберілістердің қолдануы қазіргі кезде төрт аспект бойынша қарастырылады:
а) үлкен қуаттардың қашықтық энергия көздерінен жүктемелердің орталықтарына транзитті түрде берілуі;
б) жүйе аралық байланыс;
в) қалаларда терең кабельді енгізу;
г) тұрақты токтың ендірмесі.
Тұрақты токты электр берілістердің кемшеліктеріне қуаттың аралық іріктеніп орындалғандағы қиыншылықтар және түрлендіргіш қосалқы станциялардың қымбаттығы жатады.
Айнымалы токта электр берілістердің өткізгіштік қабілетін арттыру мәселесіне көңіл бөлінуде. Бұл мақсатқа жетудің негізгі құралы олардың номинал кернеуін көтеру болып табылады (1500 кВ және одан да көп).
Жұмыстық кернеудің берілген шамасындағы өткізгіштік қабілетті арттыруға бағытталған қосымша шараларға жарты толқындық режімді келтіру және компенсациялау, тұйықталмаған және жартылай тұйықталған сұлбаларды қолдану жатады. Көлденең өтелімді меңгеру статикалық тұрақтылық шарттары бойынша өткізгіштік қабілетті арттырады, ішкі шамадан тыс кернеулерді шектейді.
Электр энергиясын оны өндіру жерінен тұтыну жеріне дейін тасымалдау үшін қолданылатын алыс қашықтыққа арналған электр берілістер (1000 км және одан да көп) қымбат әрі отын тасымалдаумен салыстырғанда бәсекеге түсе алмайды.
Тұрақты ток артықшылығы тек 1200 км - ден көп қашықтықта және энергияны сулы жерлер арқылы бергенде білінеді.
Қазіргі электроэнергетикада электр энергияны тасымалдау негізгі мәселе болып тұр. Бүгінгі таңда бірнеше миллион киловатты өткізу қабілеттігінің электр берілісі желілері бар, олар энергияны жылына ондаған миллиард киловатт-сағатына тасымалдайды. Электр берілісі желілері энергияны өндіру орнынан энергияны тұтыну орнына бір жақты ғана тасымалдамай, энергожүйелері арасындағы төтенше негізгі байланысты да тасымалдап отырады. Осы жүйе аралық байланыс бойынша электр энергия сол немесе басқа да жаққа бағытталады, әсіресе осы байланыстар кең бағыталса және әртүрлі сағаттық белдеулерді өтсе, энергияны тұтынуды резервтеу немесе бір қалыпқа келтіру графигі мәселесін шешуге мүмкіндік береді.
Осы барлық факторларды (жерлерді қарауына алу, шығындар және т.б.) ескерсек, электр берілісі желілері мен энергияны тасымалдау мұнай немесе газды құбырмен тасымалдағаннан қымбат тұрады.
Энергияны тасымалдаудың кез келген жүйелері сияқты электр берілісі желілері үшін, яғни сол бойынша жіберілетін қуаты немесе жүйені жылына пайдаланатын сағаттар санын, жылына таратылатын электр энергиясын ескеріп, ең маңыздысы өткізу қабілеттілігі болады екен.
Қарапайым электр берілісі желілері үшін өткізу қабілеттілігі сымдағы токтың жіберілетін мәнімен немесе нақтырақ айтқанда, токтың тығыздылығымен, сымның көлденең қимасы ауданының бірлігіне келетін тоғы бойынша анықталады. Осы қиманың сымындағы токты немесе ток тығыздылығын таңдау техникалық-экономикалық түсініктерінің негіздемелері бойынша жүргізіледі. Токтың көбеюі желінің өткізу қабілеттілігін пропорционал түрде көтереді, сонымен қатар желі шығындары ток квадратына пропорционал келеді. Айнымалы токтың қарапайым электр берілісінің әуе желілеріне арналған токтың оңтайлы тығыздылығы желі кернеуімен байланыспайды. Осыдан кернеудің өсуі арқылы желінің өткізу қабілеттілігі де өсетіні қоырытынды бола алады.
Айнымалы токтың үш фазалы желісінің өткізу қабілеттілігі мына формула бойынша анықталады

мұнда І - сымдағы ток;
V - фаздық кернеу;
cosφ - айнымалы ток тізбектеріне тән және желінің белсенді кедергісінің, оның сыйымдылығының әрі индуктивтілігінің қатынасымен анықталатын шама.
Басқа да қорытынды жасауға болады, бірдей қимадағы желінің өткізу қабілеттігін фаздық кернеу ретінде аралық қатынасын белгілейді. ЭБЖ кернеуін арттырудың тағы бір негізгі мәні болады. Жүйе аралық байланыстар болған кезде ең үлкен мәні ЭБЖ тұрақтылығы. Кейбір жағдайларда ЭБЖ тұрақсыз болуы мүмкін, яғни ЭБЖ қабылдау соңындағы жүктемесі өзгергеніне қатысты кейбір ауытқулар болады, кернеулердің үлкен өзгерістеріне әкеледі және соңында жағымсыз себептермен желіні істен шығарады. Тұрақтылықтың шығынысыз ЭБЖ бойынша таратылатын максималды қуаты кернеу квадратына пропорционал болатыны талдауда көрсетілген.
Жоғарыда аталған артықшылықтарға байланысты ЭБЖ кернеуі таратылатын қуаттың өсу шамасы бойынша ұдайы артуда. Бұл тұжырым сақталуы, Қазақстанда 1150 кВ ЭБЖ номиналды кернеуде құрылған және жұмыс жасауда. Бірақ айнымалы ток ЭБЖ кернеуі келешекте қарқындалуында олар ауаның, материалдардың және жабдықтардың оқшауламалы қасиеттерімен және осы параметрлер бойынша шегіне жақын ЭБЖ мүмкіндіктеріне қатысты бірқатар қиындықтар болуы мүмкін. Келешектегі ағындары аз болатын аса алыс қашықтықтағы (600-2000 км шегінде) тұрақты ток ӘЖ бойынша электрлік энергияны тасымалдау ұсынылған.
II.Әуе электр жүйелерінің құрылымдық элементтері:
Әуе желілері генератор аркылы өндіріліп шығарылған энергия көзі қосалқы станцияға келіп, ал осы қосалқы станциядан энергия көзі тұтынушыларға тарайды. Әуе желілері қосалқы стпнцияға өткізгіштер арқылы олардың маркаларына және қималарына байланысты тарайды. Әуе желілерінде алюминий- болат сымдары қолданылады. Механикалық төзімділік шартына сәикес алюминий сымының қимасы 16 мм. Ал болат сымының қимасы 25 мм. Әуе желісін моетаждау жұмысы былай атқарылады:
1. Желінің бағытын тандайды.
2. Тірекке үңгір қазамыз.
3. Тіректі орнатамыз.
4. Өткізгіштер таңдаймыз.
Әуе желістері жөндеу жұмысы кезінде көтерме машина көп қолданылады. Ауыр тіректер трактор көмегімен орнатылады.
Оқшауланган қатты өткізгіштер шиналар деп аталады. Көбінесе алюминий
сымнан жасалған шиналар қолданысқа ие. Шинаның көлденең қимасының
көлемі мен формасын жұмыстың тоққа сәйкестендіріп таңдайды. Сонымен қатар
қысқаша тұйықталу кезіндегі динамикалық беріктік талабын ескереді. Ол кедергінің ұлғаюына әкелді. Кабель дегеніміз - бітеу қабықтың ішінде орналасқан сым. Кабельдік желіні тасымалдау кезінде механикалық зақымдар болмайтындай етіп орнатады. Өйткені, құммен қосылған кезде ол тартылуы мүмкін. Оны ғимарататтың ішінде иререндіріп орнатады. Кабельдің таратылуы олар орналасуына, сымның қимасына t- сына байланысты. Кабельдерді көлденең орналасқан, соны мықтап бекітеді. Кабель желісінің жұмысы кезінде кабель зақымдануы мүмкін. Сонымен қатар оларды байланыстыратын муфта да зақымданады. Осы кабель желісін өткінші жөндеу жұмысы былай атқарылады:
1. Кабель қаналын, туннельді, кабель орнатқан трассаны,
байланыстыратын муфтаны қарап, оны тазарту қажет;
2. Температурасын анықтау;
3. Кемшілігін тексеру және жерлендіргішті тексереді;

Тартылым сымдары
Арнаулы өткізгіш және кабельдермен оқшауланған электр өткізгішті трасс, яғни тартылым сымы деп аталады. Өткізгіш тартылым сымы күштік және ашық электр өткізгіштерді қоректендіретін басты түрі болып табылады. Осы таратылым сымының артықшылығы мынадай: құрылысы қарапайым, жөндеу және тасымалдау кезінде өте ыңғайлы және қауіпсіз. Тартылым сымды монтаждау 2 сатыдан тұрады. 1- сатыда жұмысқа барлық дайындық жұмыстар орындалады. Олардың қатарына кіретіндер бекіту құрылысын және ортальдар бөлшектерін орнату, кабельдер мен өткізгіштерді өндеу. Сонымен қоса түзету, кесу. Сымдарды дәнекерлеу арқылы бір-біріне қосу. Кабельдер мен өткізгіштерді аспаптарға. Барлық өңдеу жұмыстары монтаждау объектілеріне, яғни шеберханалардаорындалады. Тартылым сымды монтаждау жұмысы бөлшектері мен құрылысын орнатудан басталады. Егео монтаж жұмыс дайын ғимаратта орындалатын болса, онда оларды электромонтажникер орындайды. 2-ші сатыда дайындалған бөлшектерді және тартылым сымды тарту кондырғысына іледі. Дайындалған тартылым сымының өткізгішін орайды. Тартылым сымдар болат материалынан жасалады.
Бұл тарау кернеуі 0,4-220 кВ әуе желілерге және әуе желісінің 35 кВ-ға дейінгі ток сымдарына, бұған қоса, тұтынушылардың қызмет көрсетуші айнымалы, сондай-ақ, тұрақты тогына таратылады, пайдаланылуы арнайы қағидалармен және нормалармен анықталатын түйіспелі торап желілері, электролиздік қондырғылар және әуе желісінің басқа да арнаулы желілері мен құрылыстарына, құрылғыларға қолданылмайды.
Барлық жаңадан салынатын және жаңғыртылатын әуе желілері және ток сымдары Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы заңнамада белгіленген талаптарға сәйкес атқарылуға тиіс.
Тұтынушының жаңадан жобаланатын (жаңғыртылатын) әуе желілері және ток жүретін сымдарының техникалық құжаттамасымен келісуі кезінде жобалау ұйымдарына әуе желілері жобаланатын, ток сымдардың аймағындағы нақты жағдайлар (климаттық жағдайлар, ластану сипаты мен қарқыны және т.б.) туралы мәліметтерді ұсыну және жобаларда осы шарттарды есепке алу талабы қойылады. Ауа желілердің (ток жүретін сымдардың) жаңадан салынуы және жаңғыртылуы, электрмен жабдықтаудың сыртқы торабына қосылымы бойынша белгіленетін жобалық шешімдері энергиямен жабдықтаушы ұйымдармен келісіледі.
Жаңадан салынған әуе желілері немесе ток сымдарды қабылдайтын тұтынушы атқарылған жұмысты бекітілген техникалық құжаттамаға сәйкес тексеруді, жұмыс өндірісіне техникалық бақылау жасауды ұйымдастырады.
Жаңадан салынған әуе желілері және ток сымдарды пайдалануға қабылдап, жұмысқа рұқсатнама беру жаңа және жаңғыртылған электр қондырғыларын пайдалану Қазақстан Республикасының сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы заңнамада белгіленген тәртіппен, талаптарға және жаңа және қайта жаңартылған энергия қондырғыларын пайдалануға берудің белгіленген тәртібіне, сонымен қатар электр тогын беретін желілердің аяқталған құрылыстарын пайдалануға қабылдау қағидаларына сәйкес жүргізіледі.
Нысанды қабылдау алдында әуе желілердің (ток сымдардың) тіректері мен басқа да элементтер трассалары, жермен қосқыштар және найзағайдан қорғаушы құрылғылардың аралықтары және қиылыстардағы сымдар мен темір арқандардан жер мен нысандарға дейінгі қашықтығы, сондай-ақ, салбырау жебелерінің жай-күйі жобаға сәйкес тексеріледі.
Кернеуі 1000 В-тан жоғары ток жүретін сымдарды пайдалануға қабылдау кезінде электр қондырғылары құрылғыларының қағидаларымен, сондай-ақ құрылыс нормалары және қағидаларымен қарастырылған құжаттамадан басқа төмендегілер толтырылуы қажет:
1) трассаның әр түрлі коммуникациялармен қиысатын орындарын көрсететін атқарушы сызбасы;
2) ток өтетін сымдардың коммуникациялармен қиысатын орындардағы пішінінің сызбасы;
3) жобадан ауытқу тізбесі;
4) фазалау хаттамасы;
5) иілмелі ток сымдар үшін созылмалы қысқыштарды құрастырып жинауға жасалатын акт;
6) сынау хаттамасы;
7) дайындалған персоналдың болуын растайтын құжаттар;
8) қажетті атқарушы схемалар;
9) әзірленген және бекітілген нұсқаулықтар.
Әуе желілерді жұмыстық кернеуге қосу электр энергиясын пайдалану қағидаларына сәйкес орындалады.
Жаңадан салынған (жаңғыртылған) әуе желілерді энергиямен жабдықтаушы электр торабына немесе электр энергиясын беруші ұйымдарға қосылымы тек осы ұйымдардың рұқсатымен ғана жүргізіледі.
Әуе желілерін пайдалану кезінде электр тораптарын қорғау қағидалары және олардың орындалуын бақылауды қамтамасыз ету қажет.
Әуе желілерді пайдаланушы тұтынушы әуе желілері өтетін ауданда болатын басқа да ұйымдардың тұтынушыларына көрсетілген қағидалардың талаптары туралы хабарлайды және әуе желілердің қорғалатын аймағында электр тораптарын - қорғау ережелерінің бұзылуы жағдайында атқарылған жұмыстарды тоқтатуға шаралар қабылдауға тиіс.
Әуе желілері және ток жүретін сымдарды пайдалану кезінде олардың сенімді жұмысын қамтамасыз етуге бағытталған техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстары жүргізіледі.
Техникалық қызмет көрсету кезінде қарап шығу, тексеру және өлшеу барысында айқындалған жарамсыз болған және бұзылуы секілді кемшіліктерді жою жолымен әуе желілері және ток сымдары элементтерін уақытынан бұрын тозудан сақтау бойынша жұмыс жүргізіледі.
Әуе желілері және ток сымдарын күрделі жөндеуден өткізу кезінде олардың бастапқы пайдаланушылық сипаттамаларына қолдау көрсету немесе қалпына келтіруге бағытталған кешенді шараларды тұтастай немесе жекелеген элементтерінің бөлшектерін жөндеу немесе сенімділігін арттырушы және пайдаланушылық сипаттамаларын жақсартушы жаңаларымен алмастыру жолымен орындалады.
Темір бетонды және металл тіректердегі әуе желілерге күрделі жөндеу жүргізу 10 жылда 1 рет орындалады, ағаш бөлшекті тіректердегі әуе желілерге - 5 жылда 1 рет.
Ток сымдарды күрделі жөндеу тұтынушының техникалық басшысы шешімімен қабылданатын қажеттілігіне қарай орындалады.
Әуе желілерді кезеңді және кезектен тыс қарап шығу шаралары ұйымдастырылады.
Әуе желілерді кезеңді қарап шығу тұтынушының электр қондырғыларына жауапты адам бекіткен кесте бойынша жүргізіледі. Әрбір әуе желілерінің электр берілісі тұтастай ұзындығы бойынша қарап шығудың кезеңділігі жылына 1 рет ұйымдастырылады. Бұдан басқа, әкімшілік-техникалық қызметшінің жылына 1 рет әуе желілерінің электр берілісі жөндеуге жататын барлық учаскесін, соның ішінде, желінің жекелеген учаскесін іріктеп қарап шығуды жүргізеді.
Кернеуі 35 кВ және жоғары, 20 жыл және одан да ұзақ пайдаланылған әуе желілерінде немесе ластануы қарқынды аймақтарда, соңымен қатар, ашық жерлер бойынша өтетін әуе желілері және учаскелерде қысқыштар мен қашықтықты тіреуіштерде сымдар мен темір арқандар ішінара тексерілетін жоғарғы жағын қарап шығу 5 жылда бір рет жүргізіледі, кернеуі 35 кВ және жоғары болатын қалған әуе желілерінде (учаскелерде) - 10 жылда 1 рет.
0,4 - 20 кВ әуе желілерінде жоғары жағын қарап шығу қажет болғанда ғана жүзеге асырылады.
199. Әуе желілерінің электр берілісі немесе олардың учаскелерін кезектен тыс қарап шығу сымдар мен темір арқандарда мұз қатып қалуы кезінде, сең жүріп, өзендер тасыған уақытта сымдардың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.