Кезең шығындарының экономикалық маңызы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 25 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ҚАЗТҰТЫНУОДАҒЫ ҚОСТАНАЙ
ЖОҒАРЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ

"Қаржылық есеп" пәні бойынша курстық жұмыс
ТАҚЫРЫБЫ: Қызмет етіп тұрған кәсіпорынды мысалға ала отырып, тауарды,жұмыстарды,қызметтерді өткізу бойынша шығындар есебі және аудиті

Орындаған: 3 курс студенті
Мулдабекова Анар Ораловна
Мамандығы: 0518000 Есеп және аудит (салалар бойынша)
Жетекшісі: Аленова Сауле Тасболатовна
Қорғаукүні:_12.02.20_ бағалау: ___________

Костанай 2020 ж.

Жоспар:

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

1. Кезең шығындарының экономикалық маңызы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ...4
2. Тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді өткізу шығындарының номенклатурасы ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3.Тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді өткізу шығындарының есебі ... ..17

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 24
Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 25

Кіріспе
Менің жазғылы отырған курстық жұмысымның тақырыбы Қызмет етіп тұрған кәсіпорынды мысалға ала отырып, тауарды, жұмыстарды, қызметтерді өткізу бойынша шығындар есебі және аудиті болып табылады.Осы жұмысымда ЖШС Квартасаудамен айналысатын кәсіпорын. Орналасқан жері Қостанай қаласы.Қазіргі жағдайда басқаруды, менеджментті жетілдіру, кәсіпорындарды дамытудың жаңа стратегиясын жасау, кәсіпорындағы шығындар есебінің рөлі мен маңызы зор.Бұл кезеңде бухгалтерлік есеп пен есептіліктің халықаралық стандарттарына көшуге байланысты шығыстарды есепке алуға жоғары оң талаптар қойылып, оң отандық және шетелдік тәжірибені кеңінен қолдануға, компьютерлік технологиялардың әртүрлі құралдарын қолдана отырып, бухгалтерлік ақпаратты өңдеуге назар аударылды.
Шығындар кәсіпорында тікелей, кезең шығындары және басқада шығындар болып жіктеледі. Өндірістік кәсіпорындарда барлық шығындар өнімнің өзіндік құн құрамына барады, ал өндірістік емес шығындар есептік кезең шығындарына апарылады. Кезең шығыстары, өнімді өндіру шығындарына қарағанда, өндіріс көлеміне тәуелді емес және олар өндірілген өнім мен қызметтің нақты түрінің тұрақты шығындары болып табылады. Шаруашылық субъектілері кезең шығындарына белгілі бір кезеңде өндірісі тоқтап тұрса да ұшырап отырады. Сондықтан осы шығындар түрін қарау маңызды болып табылады.Қазіргі кезде кәсіпорынның алдағы кезең шығындарының есебін дұрыс жүргізуді жеілдіру бiреудiң орынсыз тiлегiнен емес, өмiрлiк аса қажеттiлiк салдарынан туындады. Кәсіпорынның кезең шығындарының есебін дұрыс жүргiзбей, мүлiктiк жағдайы мен оған әсер ететiн себептердi бiлмей, табыс пен шығынды өзара салыстырмай, бiрiншiсiнiң екiншiсiнен артық болуына қол жеткiзбей шаруашылықты ойдағыдай жүргiзу мүмкiн емес.Кәсіпорындардың өндірістік-шаруашылық қызметі заттық, еңбектік, қаржылық қорларға және негізгі қорларды және айналым құралдарын кең пайдалану, өнімді өндіру мен сату, өз ұжымының әлеуметтік дамуы және т.б. шығындарды талап етеді.
Курстық жұмыстың мақсаты - қызмет етіп тұрған кәсіпорынды мысалға ала отырып, тауарды, жұмыстарды, қызметтерді өткізу бойынша шығындар есебі және аудитін анықтау.
Курстық жұмыстың мақсатына сәйкес келесідей міндеттерді шешу қарастырылған:
- Кезең шығындарының экономикалық маңызын анықтау;
- ЖШС Кварта тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді өткізу шығындарының номенклатурасына тоқталу;
- ЖШС Кварта тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді өткізу шығындарының есебін талдау.

1.Кезең шығындарының экономикалық маңызы
Шығындар - бұл өндірістің сатып алынған факторларына төлеу, өнімдерді өндіруге кететін шығындар. Өндіріс шығындары ресурстарды баламалы пайдаланудан бас тартумен байланысты өндіріс бойынша шығындардың құн нышандарында берілгендерді білдіреді.
Шығындарды түсіндірудің екі амалы болады. Шығындар олардың біріншісіне сәйкес оларды сатып алудың нақты бағадағы шығындалған ресурстар құндылығы ретінде анықталады. Экономистер бұл шығындарды - бухгалтерлік шығындар деп атайды. Екінші амалға сәйкес - сол ресурстарды неғұрлым тиімді пайдалану кезінде болатын басқа игіліктердің құндылығы ретінде.
Шығындар кәсіпорында тікелей, кезең шығындары және басқада шығындар болып жіктеледі. Өндірістік кәсіпорындарда барлық шығындар өнімнің өзіндік құн құрамына барады, ал өндірістік емес шығындар есептік кезең шығындарына апарылады. Кезең шығыстары, өнімді өндіру шығындарына қарағанда, өндіріс көлеміне тәуелді емес және олар өндірілген өнім мен қызметтің нақты түрінің тұрақты шығындары болып табылады. Шаруашылық субъектілері кезең шығындарына белгілі бір кезеңде өндірісі тоқтап тұрса да ұшырап отырады.
Сондықтан осы шығындар түрін қарау маңызды болып табылады.
Қазіргі кезде кәсіпорынның алдағы кезең шығындарының есебін дұрыс жүргізуді жеілдіру бiреудiң орынсыз тiлегiнен емес, өмiрлiк аса қажеттiлiк салдарынан туындады. Кәсіпорынның кезең шығындарының есебін дұрыс жүргiзбей, мүлiктiк жағдайы мен оған әсер ететiн себептердi бiлмей, табыс пен шығынды өзара салыстырмай, бiрiншiсiнiң екiншiсiнен артық болуына қол жеткiзбей шаруашылықты ойдағыдай жүргiзу мүмкiн емес.
Кәсіпорындардың өндірістік-шаруашылық қызметі заттық, еңбектік, қаржылық қорларға және негізгі қорларды және айналым құралдарын кең пайдалану, өнімді өндіру мен сату, өз ұжымының әлеуметтік дамуы және т.б. шығындарды талап етеді.
Демек, кәсіпорын пайда ала отырып, белгілі бір шығындарға ұшырап отырады.ХҚЕС принциптеріне сәйкес, шығындар - қатысушылар арасында бөлу, оның капиталының азаюына әкелетін міндеттемелерін ұлғайтып, активтердің құнын азайту үшін есептік кезеңде экономикалық пайданың азаюы болып табылады.Шығындарды анықтау мүлікті басқаруға байланысты шығындарды, өндіріс және түгендеуді, жұмыстарды және қызметтерді орындау мен шығындарды қамтамасыз етуді жүзеге асыруды қамтиды. Шығындар табиғи апаттар нәтижесінде ұзақ мерзімді активтерді сату кезінде де туындауы мүмкін.Кәсіпорын шығындарының кез келген түрі кәсіпкерлік қызметте туындаған мәселелерді шешу үшін маңызды болуы мүмкін. Шын мәнінде, компанияның шығындары әр түрлі критерийлер бойынша жіктеуге болады.Кәсіпорынның барлық шығындарының ішінде ең көп үлесін өнім өндіру шығындары, яғни өндірістік шығындар алады. Өндірілген өнімнің өзіндік құны - кәсіпорынның өнімді шығару мен сатумен байланысты өндірістік және коммерциялық қызметін жүзеге асыруға қажетті өндірістік факторлар шығындарының ақшалай құны болып табылады. Бірақ, өндіріс процессімен тікелей және жанама шартталған шығындардан басқа кәсіпорын тікелей емес те шығындарға ұшырайды.
Осындай шығындарға кезең шығыстары жатады.
Кезең шығындарының түрлері және олардың корреспонденциясы ұйымдарда әр қалай және өз ерекшеліктеріне тәуелді болып келеді. Себебі кезең шығыстарына өнімнің, жұмыстың, қызметтің өндірістік өзіндік кұнына кірмейтін шығыстар: оның ішінде әкімшілік шығыстар, сату бойынша шығыстар, қаржыландыру бойынша шығыстар болады. Өндірістік өзіндік құнды және кезең шығындарын бөлу кәсіпорынның өндірістік қызметінің, сондай-ақ оның әкімшілік және өндірістен тыс қызметінің соңғы нәтижелеріне әсерін бағалау үшін қажет.
Мұндай жағдайда - баламалы шығындар туралы айтылады.Осы бөлімді ашу үшін ЖШС Кварта қысқаша экономикалық сипаттамасына тоқталуды жөн көрдім.
Кварта ЖШС Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі арқылы есепке қою жөніндегі куәлігі негізінде ашылған. Кәсіпорынның толық атауы: Кварта ЛТД Жауапкершілігі Шектеулі Серіктестігі. Кварта ЖШС шағын кәсіпкерліктің субъектісі ретінде құрылды, серіктестіктің орташа жылдық жұмысшылар саны 21-30 адамнан аспайтын және активтердің жалпы құны жылына орта есеппен 60 мыңдық айлық есептік көрсеткіштен аспайтын шағын кәсіпкерлік субъектісі болып табылады. Серіктестіктің орналасқан жері: Қазақстан Республикасы, 010000, Нұр-Сұлтан қаласы, Алматы ауданы, Петрова көшесі, 20 үй. Серіктестіктің қатысушысы болып Андреев Виталий Сергеевич болып табылады.
"КВАРТА" компаниясы 2002 жылы тіркелген. Бастапқы кезеңде компания қызметінің негізгі бағыты белгілі ресейлік "1С"фирмасының бағдарламалық өнімдерін сату және қызмет көрсету болып табылады. Компания осы бағытта үлкен жұмыс тәжірибесі бар қызметкерлердің ұйымдастыруына байланысты, Астана қаласының нарығында өз сегментінде көшбасшы орынға ие болды.
Қазіргі уақытта Кварта компанисы Symantec, Касперский зертханасы, DrWEB, EsEt (антивирус NOD32) сияқты фирмалардың ресми серіктестері болып табылады.Бағдарламалық қамтамасызету әлемдегі 90% компьютерлерде орнатылған ең ірі әлемдік IT-компаниялар туралы ұмытуға болмайды. Бұл, әрине, Microsoft компаниясы (MS), оның өнімдерін Кварта компаниясы 2005 жылдан бері сатады. Сонымен қатар Кварта компаниясы сатылымдарының негізгі бағыты кәсіпорын қаражатын үнемдеуге және сонымен қатар өндіруші компанияның өзінен қосымша ыңғайлы сервистерді алуға мүмкіндік беретін құралдардың көмегімен корпоративтік клиенттерді лицензиялау болып табылады.
Осылайша, әлемдік кеңістіктің жаһандануы бізді басқа тілдік топтардың тасымалдаушыларымен жиі кездестіреді. Бұл жағдайда қазір тек өз компьютеріңізге ғана емес, сонымен қатар бізді барлық жерде алып жүретін ұялы телефонға орнатуға болатын электрондық сөздіктерсіз болу қиын. Осы саладағы танымал көшбасшы ABBYY компаниясы болып табылады, біз 2007 жылдан бері серіктес болып табыламыз. Бұл компания қызметінің екінші бағыты қағаз тасығыштағы мәтінді электрондық түрге аудару үшін бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеу болып табылады. Бұл әсіресе электронды құжат айналымын енгізетін немесе енгізген компаниялар үшін өзекті, бірақ тиімді жұмыс істеу үшін қағаз мұрағатын электрондық түрге көшіру қажет.
Жалғасы сату бағдарламалық қамтамасыз етуді құру болып табылады қосымша сервистерге және оларды орнату, күйге келтіру және сүйемелдеу.
"Қазіргі уақытта "Кварта" ЖШС 1С фирмасының ресми серіктесі болып табылады және келесі мәртебеге ие:
- 1С: Франчайзинг;
- Сертификатталғаноқытуорталығы.
Бухгалтерлік қызмет басшысы тікелей директорға бағынады.
ЖШС Кварта - ның бухгалтериясының ұйымдық құрылымы сызықтық болып табылады.(Кесте -1қарау)

Кесте -1 ЖШС Кварта - ның бухгалтериясының ұйымдық құрылымы

Директор
Бас бухгалтер
Бас бухгалтер көмекшісі
Еңбекақы бойынша бухгалтер
Бухгалтер-кассир
Барлық бухгалтерлер бас бухгалтерге бағынады.
Бас бухгалтер тікелей ұйымның директорына бағынады, сондай-ақ директор тағайындайды және босатады.
Бас бухгалтер "Бухгалтерлік есеп туралы" заңды, есеп саясатын, белгіленген тәртіппен бекітілген нормативтік құжаттарды басшылыққа алады және олардың сақталуы үшін, оларда қамтылған бухгалтерлік есептің жалпы әдіснамалық принциптері үшін жауапты болады.
жылжымайтын мүлік пен мүліктің келіп түсуі мен шығуының есебін жүргізеді;
-қаржылық есептілікті жасауға қатысады.
жабдықтаушылармен, сатып алушылармен есеп айырысуларды жасауға бақылауды жүзеге асырады.
-өндірістік қызметтің нәтижелерін талдайды;
-өндіріс бойынша есептер жасайды;
-салық есебі бойынша жұмыс жүргізеді;
- жалпы ЖШС Кварта бойынша жалақы есептеуді жүргізеді;
-еңбекақы төлеуге байланысты бюджетпен есеп айырысу бойынша бақылау жүргізеді.
-ақшаның кірісі мен шығысы бойынша жұмыс жүргізеді;
-аудару және есеп айырысу шоты бойынша жұмыс жүргізеді.

ЖШС Кварта-ның бухгалтериясының ұйымдық құрылымы бас бухгалтерден, бас бухгалтер көмекшісінен, еңбекақы бойынша бухгалтерден, бухгалтер-кассирден тұрады екен.
Кварта компаниясы үшін ең маңыздысы - білікті мамандардың қызмет көрсетуі. Сонымен қатар, қызметкерлерді оқытуға және олардың біліктілігін арттыруға әрдайым үлкен көңіл бөледі. Осының арқасында, Кварта компаниясы қазір бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеуші серіктестерден сертификаттар тізімін алып отырады. Қазіргі уақытта олар өз клиенттерін компьютерлердің, оргтехниканың және бағдарламалық қамтамасыз етудің дұрыс жұмыс істеуі үшін жауапкершілікті өздеріне алады..
Есеп саясаттың құрастырылуының негізі халықаралық қаржылық есеп стандарттары болып табылады. Осы стандарттарға сәйкес ұйым қызметінің қаржы жағдайы мен қаржы нәтижелерін құрылымдалған түрде ұсынылуы қаржылық есептілік болып табылады.
Ұйымның шығындары қатысушылардың (меншік иелерінің) шешімі бойынша салымдардың азаюын қоспағанда, осы ұйымның капиталының төмендеуіне әкеп соқтыратын активтердің (ақша қаражаттарының, басқа мүліктердің) және (немесе) міндеттемелердің пайда болуынан болатын экономикалық пайданың төмендеуі ретінде танылады. Өнімнің өзіндік құнын есептеу және алынған пайда көлемін анықтау үшін шығындар мыналарға жіктеледі: кіріс және мерзімі өткен; тікелей және жанама; негізгі және шот-фактуралар; ағымдағы және бір реттік және т.б.
Мысалы ЖШС Кварта кәсіпкер өндіріске 10 млн. теңге салуға шешім қабылдайды. Ол жыл соңында шығыстардан 2 млн. теңге көлемінде артық кіріс алады. Егер ол сол уақытта оларды банкке салса, онда жылдың соңында 13 млн. теңге алар еді, яғни шаруашылық кызметіне қарағанда үлкен сомаға ие болады. Демек, өндіріс пайдасына талдау жасай отырып, ол өзінің қаражатын баламалы пайдаланудан бас тартты және 13 млн. теңге алу мүмкіндігінен айырылды. Балама (жүктелген немесе экономикалық) шығындар кәсіпкер үшін 13 млн. теңгені құрайды.
ЖШС Кварта-да тұтастай алғанда қызмет көрсетуге және оның өндірістік-шаруашылық қызметін басқаруға байланысты жалпы шығатын шығындар жалпы және әкімшілік шығындар болып табылады. Бұл шығындар есебі 7210 Әкімшілік шығындар шотында жүргізіледі, жалпы және әкімшілік шығындарды есепке алатын тізімдемеде немесе машинограммаларда жүргізіледі. Оған жазбаларды кәсіпорын бекіткен баптардың номенклатурасына қарай және әзірлік кестелері мен құжаттарынан корреспонденцияланатын шоттар бойынша жазады.
Материалдық емес активтер бойынша амортизация есептелгенде:
Дебет шот 7210 Кредит шот 2741
Негізгі құралдардың тозуы есептелді: Дебет шот 7210 Кредит шот 2421
Жалпы және әкімшілік шығындарға шикізат және материалдар жұмсалды:
Дебет шот 7210 Кредит шот 1310
Әкімшілік қызметкерлерге еңбек ақы есептелгенде: Дебет шот 7210 Кредит шот 3350
Есепті кезеңнің соңында жалпы және әкімшілік шығындардың сомасы қаржы-шаруашылық қызмет нәтижелеріне көшіріліп жазылады: Дебет шот 5610 Кредит шот 7210 болады екен.

2.Тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді өткізу шығындарының номенклатурасы

Қазақстан РеспубликасыныңҮкіметібелгілегентау арларды, жұмыстарды, қызметтерді өткізу шығындарының номенклатурасыжүзеге асырылуын қарастырдым.
Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген номенклатураға
енгізілген тауарларға,жұмыстарға, көрсетілетін қызметтерге бағаларды қалыптастыру кезінде тауарларды өткізетін нарық субъектілерінің белгілі бір қызметіне жататын және Бухгалтерлік есеп стандарттарына сәйкес келетін шығындар ескеріледі.
Өзіндік құнға енгізілетін материалдық шығыстар растаушы құжаттарда (шарттар, шот-фактуралар) көзделген бағаларға және өнімнің (көрсетілетін қызметтердің, тауарлардың, жұмыстардың) бірлігін шығаруға арналған шикізат, материалдар, отын, энергия, материалдық ресурстар шығысының нормаларына сүйене отырып материалдық ресурстардың нақты көлеміне және (немесе) материалдық ресурстардың жылдық нормаларына сүйене отырып айқындалады екен.Реттеуші орган тауар нарығының Субъектісі қолданатын өнімді (көрсетілетін қызметтерді, тауарларды, жұмыстарды) шығаруға арналған шикізат, материалдар, отын, энергия, материалдық ресурстар нормаларына және (немесе) материалдық ресурстардың жылдық нормаларына тиісті тауар нарығында қызметтер көрсететін нарық субъектілері қолданатын нормалармен салыстыру жолымен талдау жүргізе алады. Аудиторлық, консалтингтік, маркетингтікқызметтерге және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленгентәртіппенсатыпалынатын басқа да көрсетілетінқызметтергежұмсалатыншы ғыстартауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетінқызметтердің) өзіндікқұнынаенгізіледі.
Тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетінқызметтердің) өзіндікқұнынаенгізілетін еңбекақы төлеушығыстарынайқындаукезіндеперсо налдың (әкімшілік-басқару және өндірістік) нақты саны және инфляция деңгейініңболжамдыөзгерісінескереот ырып, қолданыстағыбағалардақабылданғанорт ашаайлық жалақы есепкеалынады. Еңбекақы төлеугешығыстар Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасында көзделгентөлемдердіескереотырыпайқы ндалады.
Негізгіқұралдар мен материалдықемесактивтердіңамортизац иялықаударымдарыолардынегізгіқұралд арқұныныңөсуінеалыпкелетінкүрделіжө ндеужұмыстарынжүргізуге және инвестициялықжобалардыіскеасыруғажұ мсаумақсатындатауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетінқызметтердің) өзіндікқұнынаенгізіледі.
Тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетінқызметтердің) бағаларындаолардытартуқажеттілігіні ң, ықтималөнімберушілерді, көрсетілетінқызметтердіқаржыландыру және қарызресурстарынқайтарушарттарыныңқ ұжаттамалықрастауы (инвестициялықжобаболмағанжағдайда) болғанкездеинвестициялықжобаныіскеа сыруғанемесетауарлардыөндіруге(жұмы стардыорындауға, қызметтердікөрсетуге) іскеқосылғаннегізгіқұралдардысатыпа луғақарызқаражаттарыүшінсыйақытөлеу гешығыстарескеріледі.
Өзіндік құнға енгізілетінтабиғатты қорғауға жұмсалатыншығыстар, табиғиресурстардыпайдаланғаныүшін ақы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленгентөлемставкаларына, тәртібіне және талаптарынасәйкесайқындалады.
Кезеңшығыстарындаескерілетінміндетт і сақтандырутүрлеріне , салықтарға , алымдарға және бюджеткетөленетін басқа да міндеттітөлемдергеарналғаншығыстар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленгентөлемставкаларына, тәртібіне және талаптарынасәйкесайқындалады.
Тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетінқызметтердің) бағасынаенгізілетінпайданыңдеңгейін анықтаукезіндеЖШС Кварта дамытуүшінқажеттіқаражатескеріледі.
Тауарларға (жұмыстарға, көрсетілетінқызметтерге) бағалардықалыптастырутауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетінқызметтердің) әрбіртүрібойыншашығындарды бөлек есепкеалунегізіндежүзегеасырылады. ЖШС Кварта тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетінқызметтердің) түрлерібойыншашығындарды бөлек есепкеалуболмағанжағдайда, ЖШС Кварта шығындарытауарларды (жұмыстарды, көрсетілетінқызметтерді) ЖШС Кварта жалпышығындарындағысатудантүсетінта быстардың (өндіріскөлемі, өндірістік персоналға еңбекақы төлеугежұмсалатыншығындар) үлес салмағыбойыншаөткізетінЖШС Квартабелгілібірқызметтүрінежат атыншығындардыайқындаудыкөздейтінжа намаәдістердіңнегізіндеөткізілетінт ауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетінқызметтердің) түрлерібойыншаесептеледі.
Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкесбағаларды (тарифтерді) мемлекеттікреттеудіжүзегеасыруғауәк ілеттімемлекеттік орган (бұдан әрі - Реттеуші орган) тауарларға (жұмыстарға, көрсетілетінқызметтерге) жаңа бағалардықолданысқаенгізгенгедейінЖ ШС Кварта ұсынған көтерусебептерінрастайтыннегіздеуші материалдардыотызкүнтізбелік күн ішінде қарап, ЖШС Кварта дәлелдіқорытындыментауарларға (жұмыстарға, көрсетілетінқызметтерге) бағалардыкөтеругетыйым салуға құқылы.
Реттеуші орган ЖШС Кварта тауарларға (жұмыстарға, көрсетілетінқызметтерге) босатылатынбағалартуралыұсынатынақп аратты қарап, оны алған күнненбастапотызкүнтізбелік күн ішіндеЖШС Кварта бағасынасыруғажолберілмейтін осы тауарларға (жұмыстарға, көрсетілетінқызметтерге) бағаныңшектідеңгейінкөрсетеотырып, тауарларға (жұмыстарға, көрсетілетінқызметтерге) бағалардытөмендетутуралыдәлелдіқоры тындыныжолдауғақұқылы.Баға белгілеу тәртібін бұзғаны үшін жауапкершілік.
ЖШС Кварта осы ережені бұзғаны үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болатынын біліп, бұзбауға тырысады.
ЖШС Кварта қызметтің мақсаты - қоғамдық қажеттіліктерді қамтамасыз ету және пайда табу. ЖШС Кварта бұл мақсат өндірістік және экономикалық процесте жүзеге асырылады. ЖШС Кварта өндірістік-шаруашылық қызметі шикізат пен материалдарды дайындау, дайын өнімді шығару, оны тұтынушыларға сату, жалақы төлеу және т. б. бойынша жекелеген шаруашылық операцияларынан құралады. Жасалған экономикалық операциялар мазмұны, ұзақтығы, оларды орындау кезінде қолданылатын техникалық құралдар және басқа да бірқатар белгілер бойынша бір-бірінен ерекшеленеді. Алайда, олардың барлығы бір-бірімен байланысты және экономикалық біртұтас процестің ажырамас элементтері болып табылады.
Қазіргі уақытта әртүрлі әдеби көздерде шығындар мәселелеріне көп көңіл бөлінеді. Осылайша Маслов Б.Г. өзінің "есептік-талдау жүйесінің мақсаттары үшін өзіндік құн ұғымының теориялық аспектілері" атты мақаласында қазақстандық және шетелдік авторлардың "өзіндік құн", "шығындар", "шығындар", "шығыстар"ұғымдарына әртүрлі тәсілдемелерін қарастырады екен.
"Өзіндік құн" ұғымы кәсіпорында өндірілетін әртүрлі объектілерге қатысты болуы мүмкін. Экономика әдебиетінде көбінесе ұғымдар бар: өнімнің өзіндік құны, қызметтердің өзіндік құны, операцияның өзіндік құны. Өнімдер, қызметтер, операциялар - мұның бәрі "өзіндік құн" ұғымының объектісі болуы мүмкін.
Шығындар тек құрамы бойынша ғана емес, сонымен қатар өнімді өндіруде, жұмыстар мен қызметтерді орындауда да бірдей емес. Кейбір шығындар өнім өндірумен, басқалары өндірісті басқарумен және қызмет көрсетумен тікелей байланысты, ал басқалары өндіріске тікелей қатысы жоқ, қолданыстағы заңнамаға сәйкес өндіріс шығындарына қосылады.
Кәсіпорын шығындарының үш негізгі элементі бар:
1) негізгі материалдар - өндірілген өнімнің құрамына кіретін материалдарға арналған шығындар. Негізгі материалдар әдетте кішігірім шығындарды қамтымайды (желім, түймелер, жіптер, бұрандалар және т.б.), өйткені өндірістік шығындарды дәлірек есептеу экономикалық пайда әкелмейді. Мұндай материалдар әдетте көмекші немесе жанама деп аталады және жанама өндірістік шығындарға жатады;
2) тікелей қатысты еңбек шығындары - егер ол нақты өнімге жатқызылуы мүмкін болса, барлық жұмысшылардың жалақысы. Жанама жалақы-бұл белгілі бір өнімге жатқызу мүмкін емес немесе мүмкін емес кәсіпорындағы барлық басқа жалақы;
3) үстеме (жанама) шығыстар-бұл өндіріс процесіне байланысты тікелей баптардан басқа барлық өзге шығындар.
Өндірістік шығындарды жіктеуді әртүрлі бағыттар бойынша жүзеге асыруға болады. Кейбір шығындарды белгілі бір өнімге немесе өнім партиясына жатқызуға болады. Басқа шығындарды тікелей өнімдерге жатқызуға болмайды. Шешім қабылдау үшін ақпарат жинау кезінде бухгалтер шығындардың белгілі бір түрі шешімдердің бір түрі үшін маңызды болуы мүмкін және екіншісі үшін ескерілмеуі мүмкін екенін есте ұстауы керек.
Шығындарды талдау мақсаттарына байланысты олар келесі критерийлер бойынша жіктеледі:
1) құрамы бойынша: нақты, жоспарлы немесе болжамды;
2) өндіріс көлеміне қатысты: ауыспалы; тұрақты; өзгелері;
3) орташаландыру дәрежесі бойынша: жалпы; орташа (бір бірлікке шаққандағы шығындар);
4) мынадай функциялар бойынша: басқару; өндірістік; коммерциялық; әкімшілік;
5) өзіндік құнға жатқызу тәсілі бойынша: тікелей; жанама;
6) пайданы генерациялау кезеңіне шығындарды жатқызу тәртібі: өнімге; кезеңге.
Өнімге арналған шығындар өнімнің өзіндік құнына қосылады, олар физикалық бірліктермен байланысты, ішінара қоймадағы дайын өнімге немесе жөнелтілген тауарларға жатқызылуы және оларды нақты жүзеге асырғаннан кейін бірнеше айдан кейін пайданы есептеу процесіне қатысуы мүмкін. Өнімге арналған шығындар пайданы есептеуге қатысатын ағымдағы шығыстар мен қорлар арасында бөлінеді. Бұл өтпелі шығындар өнім сатылған кезде ғана шығындарға айналады (сатылған тауарлардың құны ретінде).
Бухгалтерлік есепте шығындарды жіктеудің келесі топтары бар:
- жауапкершілік орталықтары бойынша-бұл өндіріс шығындарын бөлімшелер мен жауапты тұлғалар бойынша топтастыру. Жауапкершілік орталықтары бойынша шығындарды есепке алу жоспарлы сметалардан ауытқуларды анықтау үшін әрбір жауапкершілік орталығы бойынша шығындар мен кірістер туралы деректерді жинақтаудан және қажет болған жағдайда бұл ауытқуларды кінәлі адамдарға жатқызудан тұрады;
- пайда болған жері бойынша шығындар негізгі, қосалқы өндіріс шығындарына, қызмет көрсететін өндірістер мен шаруашылықтардың шығыстарына бөлінеді. Олардың негізгілеріне кәсіпорын шығаратын өнімдерді өндіруге арналған өндірістер, сондай-ақ сатуға және ішкі тұтынуға арналған жартылай фабрикаттар кіреді;
-өндіріс көлеміне тәуелділік дәрежесі бойынша шартты айнымалылар мен шартты түрде белгіленген шығындарды ажырату керек. Шартты айнымалылар дегеніміз өндіріс көлемінің өзгеруіне байланысты олардың абсолютті мөлшері бойынша өсетін немесе азайтылатын шығындар деп түсініледі. Шартты тұрақты шығындар болып саналады, олардың абсолютті мәні өндіріс көлемінің ауытқуы кезінде айтарлықтай өзгермейді .
- есептеу мақалаларына сәйкес-топтау шығындарды өндірілетін өнім түрлері, жауапкершілік орталықтары және шығындар туындаған жерлер бойынша анықтау үшін қолданылады. Бұл шығындардың мақсатты мақсатын және олардың технологиялық процеспен байланысын бақылауға мүмкіндік береді.
Ұйымның өнімдерінің, жұмыстарының, қызметтерінің өзіндік құнына өндіріс процесінде табиғи ресурстарды, шикізатты, материалдарды, отынды, энергияны, негізгі құралдарды, Еңбек және қаржы ресурстарын пайдалануға байланысты шығыстар және оны өндіру мен өткізуге арналған өзге де шығындар кіреді:
- өндірістік процестерді және шығарылатын өнімнің сапасын бақылау бойынша шығыстарды қоса алғанда, өнім өндірумен тікелей байланысты шығындар;
- өнімнің жаңа түрлерін дайындауға және игеруге арналған шығындар;
- модельдер мен үлгілерді ойлап табумен және рационализациялаумен, дайындаумен және сынаумен, көрмелерді, конкурстарды ұйымдастырумен байланысты шығыстар;
- өндірістік процеске қызмет көрсетуге байланысты шығыстар;
- қалыпты еңбек жағдайларын және қауіпсіздік техникасын қамтамасыз ету бойынша шығындар;
- өндірісті басқаруға байланысты шығындар;
- есептелген әлеуметтік салық сомасы;
- амортизациялық аударымдар нысанында өнімнің өзіндік құнына енгізілетін негізгі өндірістік қорларды молайтуға арналған шығындар;
- материалдық емес активтердің амортизациясы;
- басқа шығындар.
Кәсіпорын шығындары материалдар мен еңбек ақысының тікелей шығындары сияқты өнім бірліктерімен тікелей байланысты шығындарды қамтуы керек. Оларға сондай-ақ Шикізатты дайын өнімге қайта өңдеу кезінде туындайтын тұрақты және ауыспалы өндірістік үстеме шығыстарды жүйелі бөлу жатады.
Сонымен, шығындар есебі мен өнімнің өзіндік құнын есептеуді ұйымдастыруға бірқатар факторлар әсер ететіні белгілі: кәсіпорынның қызмет түрі, оның мөлшері, басқару құрылымы, заңды формасы, өндіріс сипаты, оны ұйымдастыру және технологиясы және т.б.

3.Тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді өткізу шығындарының есебі
Кәсіпорындарда бухгалтерлік есеп жүргізу кезінде шығындарды есепке алу ерекше орын алады. Оның қажеттілігі өндіріс кәсіпорынның экономикалық қызметіндегі негізгі процесс болып табылатындығымен қамтамасыз ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.