Ұйымды басқару функциялары

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Х.ДОСМҰХАМЕДОВ АТЫНДАҒЫ АТЫРАУ УНИВЕРСИТЕТІ
ЭКОНОМИКА ЖӘНЕ ҚҰҚЫҚ ФАКУЛЬТЕТІ
МЕНЕДЖМЕНТ КАФЕДРАСЫ

Жоба

Тақырыбы: Жоспарлау принциптері және оның сипаттамасы
5В051000-Мемлекеттік және жергілікті басқару мамандығы

Орындаған: Ұзақбайқызы Зульфия
Нығметолла Айгерім
Каримова Айгерім
Жетекші: Ахмурзина Д.О.

Атырау-2020
МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
Негізгі бөлім
1. Жоспарлау - басқарудың негізгі функциясы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ..4
1.1. Ұйымды басқару функциялары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
1.2. Жоспарлау мен болжамдау ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
2. Жоспарды құру және пайдалану ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
3. Жоспарлаудың принциптері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
3.1. Қажеттілік және бірлік принципі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
3.2. Қатысу принципі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..8
3.3. Үздіксіздік принципі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
3.4. Икемділік және дәлдік принциптері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..10
4. Жоспарлаудағы негізгі қағидалар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...12
4.1. Жоспарлаудың орындалу қағидалары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
4.2. Стратегиялық жоспарлау ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..13
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .14
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15

КІРІСПЕ
Жоспарлау-бұл ұйымның мақсаты, оның жұмыс істеуі және белгілі бір мақсаттарға жету.
Жоспарлау-шешімді негіздеу және оны іске асыру мақсатында ресурстарды бөлу процесі.
Жоспарлау дегеніміз - уақыт пен кеңестікті ескере отырып, не нәрсеге қол жеткізуге болатындығын және қандай тұтқаларға қол жеткізуге болатындығын анықтайтын жоспар құру.
Жоспарлау кезінде әрбір өндірістік буынның ресурстарды неғұрлым тиімді пайдалануын ескере отырып, нақты мақсаттарға қол жеткізу дәйектілігін айқындайтын шаралар кешені әзірленеді. Жоспарлаудың арқасында технологиялық тізбектегі жеке құрылымдық бөлімшелердің функцияларын үйлестіру қамтамасыз етіледі: ғылыми зерттеулер, өндіріс, сату.
Жоспарлаудың негізі тұтынушылық сұранысты анықтау және болжау, қолда бар ресурстарды талдау және бағалау болып табылады, сондықтан жоспарлау нарықтағы сұраныстың өзгеруіне байланысты өндіріс пен сатуды реттеуді қамтамасыз ету үшін маркетинг қызметімен келісілуі керек.
Жоспарлау дегеніміз-белгілі бір ұйымның, яғни мемлекеттің, кәсіпорынның немесе ұжымның белгілі бір кезеңге арналған экономикалық және әлеуметтік даму жоспарын, оны жүзеге асыруға бағытталған нақты шараларды талдау.

НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1. Жоспарлау - басқарудың негізгі функциясы
Жоспарлау-ұйымдағы басқару және реттеу тізбегінің орталық буыны. Әрбір құрылымдық бөлімше өзінің даму жоспарын қалыптастырады және оны Бас жоспарға біріктіреді.
Жоспарлау-басқарудың негізгі функцияларының бірі. Ұйымның алдында тұрған басқару мақсаттарына қол жеткізу және оларға сәйкес мәселелерді шешу еңбек ұжымдары мен жеке жұмысшыларға басқарушылық әсер ету арқылы басқару функциялары арқылы жүзеге асырылады. Функция сөзі латын тілінен шыққан функция-орындау, қызмет ету, орындау. Сондықтан басқару функциялары белгілі бір мақсаттарға жетуге бағытталған басқару қызметінің мәнін анықтайды.

1.1. ұйымды басқару функциялары
Ұйымды басқарудың келесі негізгі функцияларын қарастырыңыз:
1. Жоспарлау;
2. Ұйымдастыру;
3. Үйлестіру;
4. Мотивация;
5. Есепке алу;
6. Бақылау;
7. реттеу;
8. Нормалау;
9. Маркетинг.
Жоспарлау функциясы басқа басқару функциялары арасында орталық болып табылады. Оның негізгі мақсаты оған қойылған мақсаттар мен міндеттерді іске асыру барысында басқарылатын жүйенің мінез-құлқын қатаң реттеуге негізделген. Жоспарлау функциясы бүкіл ұйым мен оның жеке бөлімшесі үшін нақты мәселелерді анықтау және қойылған міндеттерді шешуге бағытталған тиісті іс-қимыл бағдарламаларын жасау арқылы әртүрлі жоспарланған кезеңдерде жүзеге асырылады.
Жоспарлау функциясы келесі алты элементпен анықталады:
- Даму стратегиясы негізінде жоспарлау мақсаттарын анықтау;
- жоспар шеңберінде іс-қимыл бағдарламасын қалыптастыру;
- жоспарды орындау мерзімдерін есептеу және негіздеу;
- осы саясатты іске асыру жоспарын және рәсімдерін орындау саясатын әзірлеу;
- жоспар нәтижелерін болжау;
- бюджетті және жоспарланған іс-шараларды қаржыландыру көздерін анықтау.
1.2. Жоспарлау мен болжамдау
Жобалау және болу өндірісін басқару процесінің маңызды функциялары болып табылады, онсыз кәсіпкердің сәтті жұмысын жүзеге асыру қиын. Олар:
- болашақ кәсіпорынның даму перспективаларын анықтау, болашақ қолайлы жағдайларды пайдалану немесе туындаған мәселелерді шешу;
- кәсіпорынның барлық ресурстарын тиімді бөлу және пайдалану;
- бизнестің тұрақтылығын қамтамасыз ету және банкроттықтың алдын алу;
- кәсіпорында ғылыми-техникалық саясатты мақсатты, тиісті және тиімді жүргізу;
- ұлттық жағдайға сәйкес өндірілген өнімді жаңарту және жаңарту және олардың сапасын арттыру;
- өндіріс тиімділігін арттыру және кәсіпорынның қаржылық жағдайын жақсарту;
- кәсіпорындағы іс-әрекеттерді ұйымдастыруды қамтамасыз ету;
- қажетті ақпаратты жинауға, талдауға және пайдалануға ынталандыру;
- өндірістік-шаруашылық қызметтің барысын бақылап отыру.
Кез-келген өндіріс жоспары бірқатар ғылыми принциптерге негізделуі керек. Сонымен қатар, жоспарлау қағидаттары деп жоспарлау процесінде кәсіпті мен оның қызметкерлері басшылыққа алатын негізгі теориялық ережелер түсіндірілді. Бұл кәсіпорында жоспарланған жұмыстың бағыттары мен нақты мазмұнын анықтайтын принциптер.

2. Жоспарды құру және пайдалану
Жоспарлау дегеніміз-белгілі бір перспективаға кәсіпорынның мақсаттары мен міндеттерін анықтау, оларды жүзеге асыру жолдарын талдау және ресурстармен қамтамасыз ету.
Жоспарлар мен бағдарламаларды құру және пайдалану өндірісті оңтайлы басқарудың маңызды алғышарттарының бірі болып табылады.
Жоспар таза логикалық мағынада, ең алдымен, тиісті басқару органы жүзеге асыруды болжаған немесе тағайындаған перспективалар мен нәтижелер жүйесін қамтиды. Мысалы, өндіріс көлемінің өсу перспективалары, еңбек өнімділігінің өсуі, технологияның дамуы, өндіріс технологиясы, оның ынтымақтастығы және т.б. мұндай перспективалар тек өндірістік мақсаттарды ғана емес, сонымен қатар объективті қызмет жағдайларын талдау негізінде ескерілуі керек. Демек, бұл перспективалар белгілі бір мерзімге мүмкін болатын экономикалық нәтижелердің көрінісі болып табылады.
Жоспар құрудың негізгі және қажетті элементтері:
1) даму перспективаларын айқындау;
2) ағымдағы экономикалық ахуалды және оның даму үрдістерін талдау;
3) іс-шаралар бағдарламасы негізінде мақсатқа қол жеткізу үшін ықпал ету құралдарын әзірлеу және таңдау.
Француз философы Август Комттың формуласы кеңінен танымал: алдын-ала білу; болжау, басқару. Бұл формула басқаруды, демек жоспарлауды алдын-ала болжаусыз жүзеге асыру мүмкін еместігін және тек қолда бар білім негізінде болжауға болатындығын айқын көрсетеді.
Өз кезегінде, негізделген форсайт, болжау, біріншіден, әлеуметтік-экономикалық, экономикалық дамудың қатынастары мен заңдылықтарын білуге, екіншіден, практикалық тәжірибені білуге негізделген. Әлеуметтік-экономикалық құбылыстар өте күрделі және оларға көптеген факторлардың әсерінен тұрақтылық деңгейі төмен. Демек, талдауға және оның негізінде жасалған іс-қимыл бағдарламасына жоғары талаптар қойылады.

3. Жоспарлаудың принциптері
Жоспарлау - бұл ұйымды басқарудың бірінші және бастапқы функциясы, оны жүзеге асырмай, басқарудың басқа функцияларын орындаудың сәттілігін бағалау мүмкін емес.
Ғылыми әдебиеттердегі көзқарастарды талдау және жалпылау негізінде ұйымдағы жоспарлау процесіне келесі анықтама беруге болады: жоспарлау - бұл белгілі бір перспективаға ұйымның мақсаттарын әзірлеудің, оларды жүзеге асыру және ресурстарды бөлу тәсілдерін талдаудың үздіксіз процесі. Қызметті жоспарлау барлық деңгейлерде басқару субъектілерінің қатаң сақтауына жататын белгілі бір принциптер негізінде құрылады.
Қазіргі таңда ұйымды дұрыс әрі жан-жақты жоспарлаудың мынадай негізгі принциптері бар:
Қажеттілік принципі
Бірлік принципі
Қатысу принципі
Үздіксіздік принципі
Икемділік принципі
Дәлдік принципі

3.1. Қажеттілік және бірлік принципі
Ұйым қаржылық-шаруашылық қызметінің қандай түрі болса да міндетті түрде жоспарлау жүйесін қолдануы керек.
Қажеттілік принципі экономиканың кез-келген жағдайында сыртқы теріс әсерлерді азайтып, оң әсерлерді жоғарылатуға септігін тигізеді.
Бірлік қағидасы (холизм, холизм - тұтас) компанияны тұтастай бейнелеуге негізделген (жүйелік тәсіл). Ол жеке кафедралардың жоспарларын көлденең және тігінен үйлестіру және біріктіру арқылы жүзеге асырылады. Жоспарлау біріктіруші рөл атқарады, бұл фирмада жасалған барлық жоспарлардың үйлесуі мен үйлесуіне кепілдік береді. Осы принциптің бұзылуының мысалы: маркетинг жоспары өндірістік жоспармен және басқа функционалды бөлімдердің жоспарларымен нашар байланыстырылған (келісілген).
Бірлік (холизм) принципі ұйымда жоспарлау жүйелі болуы керек дегенді білдіреді.
Жүйелі жоспарлау термині:
элементтер жиынтығының болуы;
олардың арасындағы байланыс;
жүйенің элементтерін дамытудың бірыңғай бағытының болуы, жалпы мақсаттарға бағытталған мінез-құлық дегенді білдіреді.
Ұйымдағы жоспарлау элементтері болып: оған кіретін жеке бөлімдер және жоспарлау процесінің жеке бөліктері табылады. Бөлімшелер арасындағы өзара байланыс деңгейлес деңгейде, яғни функционалдық бөлімшелер деңгейінде (маркетинг бөлімі, өндірістік бөлім, қаржы бөлімі және т.б.) үйлестіру негізінде жүзеге асырылады.
Жоспарланған іс-шаралардың бірыңғай бағыты, ұйымның барлық элементтерінің мақсаттарының жалпылығы бөлімдердің тік бірлігі (яғни басқару иерархиясы ішіндегі бірлік, мысалы: ұйым тұтастай алғанда - өнім бөлімі - цех - команда), олардың интеграциясы шеңберінде мүмкін болады.
Жеке функционалдық бөлімшелердің жоспарлы қызметін үйлестіру мынаны білдіреді:
егер мұндай жоспарлау осы деңгейдегі жекелеген бірліктердің жоспарлы қызметімен байланысты болмаса, ұйымның бірде-бір бөлігінің қызметін тиімді жоспарлау мүмкін емес;
бөлімшелердің бірінің жоспарларындағы кез-келген өзгерістер басқа бөлімшелердің жоспарларында көрсетілуі керек.
Осылайша, өзара байланысты және бір мезгілде болуы кәсіпорындағы жоспарлауды үйлестірудің негізгі белгілері болып табылады.
Жоспарлау іс-әрекетінің интеграциясы ұйымда әртүрлі салыстырмалы жоспарлау процестері мен бөлімшелердің жеке жоспарлары, яғни жоспарлаудың ішкі жүйелерінің алуан түрлілігі бар, бірақ ішкі жүйелердің әрқайсысы компанияның жалпы стратегиясы негізінде жұмыс істейді және әрбір жеке жоспар жоғары бөлімшенің және тұтастай алғанда ұйымның жоспарының бөлігі болып табылады деп болжайды. Ұйымда жасалған барлық жоспарлар тек жинақ, құжаттар жиынтығы емес, бұл - олардың өзара байланысты жүйесі.

3.2. Қатысу принципі
Қатысу принципі бірлік принципімен тығыз байланысты. Бұл ұйымның әрбір мүшесі өзінің лауазымы мен атқаратын қызметіне қарамастан жоспарлы қызметтің қатысушысы болады дегенді білдіреді, яғни жоспарлау процесі оған тікелей әсер ететін барлық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.