Жобаны сараптамалық бағалау
Қаржы министрлігі жанындағы "Қаржы академиясы" АҚ
Нұр-Сұлтан қаласы
"Экономика" және "Менеджмент" кафедрасы
ЖОБА
Пәні бойынша: "Кәсіпорынның инвестициялық қызметі"
Тақырыбы: "Инвecтициялық жoбa тyрaлы түciнiк жәнe жoбaның түрлeрi"
Дайындаған: Ізтұрғанов С.С. ЭК-31 студенті
___________
Ғылыми жетекші: Абдикаримова К.А.
___________
Нұр-Сұлтан 2021
МAЗМҰНЫ
Кiрicпe ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3-4 бeт
ИНВECТИЦИЯЛЫҚ ЖOБAЛAР
1. ИНВECТИЦИЯЛЫҚ ЖOБA, OНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ ЖӘНE ӨМIРЛIК ЦИКЛI
1.1 Инвecтициялық жoбa тyрaлы түciнiк жәнe жoбaның түрлeрi ... ... ... .5-6 бeт
1.2 Инвecтициялық жoбaның өмiрлiк циклi жәнe кeзeңдeрi ... ... ... ... ... .7-9 бeт
1.3 Инвecтицияның тиiмдiлiгiн бaғaлayдың қaғидaлaры ... ... ... ... ... ..10- 14 бeт
2. ЖOБAЛЫҚ ТAЛДAYДЫҢ НEГIЗДEРI
2.1 Жoбaлық тaлдayдың мaңызы мeн мaқcaты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...15-16 бeт
2.2 Жoбaлық тaлдayдың түрлeрi ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..1 7-21 бeт
2.3 Жoбaлық тaлдayдың қaғидaлaры ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22 бeт
Қoрытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..23 бeт
Пaйдaлaнғaн әдeбиeттeр тiзiмi ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24-25 бeт
КІРІСПЕ
Қазіргі уақытта Қазақстанның инвестициялық процесі ел мен экономиканы дамытудың аса маңызды шартына және Ұлттық реформаны табысты іске асырудың нақты көзіне айналды. Инвестиция-кез келген елдің экономикасы үшін маңызды және қажетті кездесу. Тауарларды өндіру мен өткізу сапасын арттыруға, сондай-ақ жұмыс орындарын құруға, халықтың жұмыспен қамтылуын ұлғайтуға, сол арқылы халықтың өмір сүру деңгейін арттыруға мүмкіндік беретін құрылыс жобаларын іске асыру. Сондай-ақ қызметі экономикалық пайда әкелетін және әлеуметтік салада өркендеуге ықпал ететін елге инвестициялау процесін қарастыру маңызды. Осыған байланысты инвестициялық қызметті жүзеге асырудағы экономикалық маңызы бар әлеуметтік шаралар олардың қызметіне бірдей әсер етеді. Орталықтандырылған жоспарлау жүйесіне сәйкес бір ғана ұғым бар - "Инвестициялар". Оған техникалық қызмет көрсету шығындары сияқты негізгі құралдарды қалпына келтіру шығындары кіреді. "Инвестиция" - бұл нарықтық экономикадағы жерді білдіретін сөз. Мемлекеттің нарықтық экономикаға көшуінен кейін бұл ұғым экономиканың ажырамас бөлігіне айналды. Елдің экономикалық дамуы үшін инвестициялардың маңыздылығын ескере отырып, тиісті экономикалық жүйені қамтамасыз ету үшін университеттің ережелеріне сәйкес ғылыми пән ретінде"қаржыландыру және несиелік инвестициялау"енгізілді. Бұл оқулықтың мақсаты-оқырманды инвестициялау негіздерімен таныстыру, сонымен қатар практикалық білім мен инвестициялар беру. Ол үшін келесі тапсырмаларды орындау керек::
Экономика инвестицияларының сипатын ашу;
Макро және микро деңгейлердегі белсенділікті зерттеу;
Инвестициялардың жіктелуі мен құрылымын анықтаңыз;;
Инвестицияларды қаржыландыру көздерін анықтаңыз және арзан және сенімді тәсілдерді таңдаңыз;
Инвестицияларды жүйелі зерттеудің негізгі экономикалық идеялары;
Үздік корпоративтік меншік иелерін қалыптастыруды зерттеу;
Инвестиция тәуекелін қалай болдырмауға немесе азайтуға болатындығын бағалаңыз және анықтаңыз.
Сіз оқулықтарды жоғары оқу орындарында оқу, қызып кету бойынша мамандар даярлау кезінде пайдалана аласыз. Сонымен қатар, бұл оқулық"экономика","қаржы","валюта, несие карталары, банктер","қаржы менеджменті","акциялар","биржалық бизнес","кәсіпорындарды талдау","портфельді басқару", "Инвестициялар, қаржыландыру және несие беру" және басқа мақалалармен тығыз байланысты. "Инвестициялау негіздері" оқу құралы экономикалық бейіндегі жоғары білікті мамандарды қалыптастыруды, болашақ мамандардың инвестициялық процесін жоспарлау мен іске асыруды, сондай-ақ қаржылық-кредиттік қамтамасыз ету шеңберінде білім беруге мақсатты теориялық және практикалық бағыттылықты көздейді. Кітапта Инвестициялар,олардың түрлері, сипаттамалары, инвестициялық қызмет, Инвестициялық саясат, Инвестициялық саясат, заңнамалық қамтамасыз ету, инвестицияларды қаржыландыру көздері, құрылыс, талдау, мониторинг, нақты бағалы қағаздарды қаржыландыру туралы идеялар қарастырылады. Сонымен қатар, оқулыққа
енгізілген материалдар сізге инвестицияларды тиімді басқарудың заманауи әдістері туралы көбірек білуге көмектеседі. Толық зерттеуде талқыланған зерттеулердің көпшілігі оқырманнан халықаралық және қаржылық экономика туралы арнайы білімді талап етеді.
ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАЛАР
1. ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБА, ОНЫҢ
ҚҰРЫЛЫМЫ ЖӘНЕ ӨМІРЛІК ЦИКЛІ
1.1 Инвестициялық жоба туралы түсінік және жобаның түрлері Инвестициялық қызметтің кез-келген түрі инвестор немесе инвесторлар үшін Арнайы құрылысты қажет етеді.
Кәсіпорын-бұл белгілі бір мақсатқа немесе нәтижеге қол жеткізуге арналған, жобаны іске асыру үшін қажетті материалдық, қаржылық және инвестициялық мақсаттарды, мысалы, басқарушылық шешімдер мен іске асырумен байланысты іс-шараларды қамтитын бірқатар ұйымдастырушылық және техникалық құжаттардан тұратын жүйе.
Құрылыс-бұл пайдаға, материалдық және мүліктік нәтижелерге қол жеткізуге бағытталған іс-қимылдардың жүйелі жиынтығы-қолданыстағы өндірісті қайта құру, қайта құру, инвестициялар-өндірісті ұлғайту, жаңа өндіріс құру немесе мақсаттарға жету үшін қаржы құралдары мен материалдық емес активтерді сатып алу және пайдалану.
Құрылыс жобаларына тұрғын үй құрылысы, құрылыс, тұрғын үй құрылысы, портфельдік және ғылыми жобалар, жаңа технологияларды дамыту, кәсіпорындарды трансформациялау және кеңейту жобасы, кино және жарықтандыру жобалары кіреді.
Инвестицияның мақсаты-белгілі бір уақыт аралығында қажетті нәтижелерге қол жеткізу.
Кез келген жобаға инвестицияларды қаржыландыру және депозитке салу тәуекелдердің белгілі бір түрлеріне байланысты. Сонымен, инвестиция жасамас бұрын, бұл тапсырманы орындау керек. Жоба маңызды, өйткені ол инвестицияларды тиімді пайдалануға тікелей әсер етеді.
Барлық инвестициялық жобаларды төрт түрге бөлуге болады
Тәуелсіздік;
Өзара шектеулер;
Қосымша функциялар;
Өзара әсер ету.
Басқа жобаларды іске асыру олардың іске асырылуына әсер еткенге дейін құрылыс жобалары дербес болып табылады.
Өзара шектеулі міндеттер-бұл басқа міндеттердің әсерінен басқа міндеттерді орындау мүмкін емес міндеттер. Құрылысты бір уақытта келісу немесе қарау кезінде олар бір-бірін толықтырады.
Байланыс-бұл жоспарланған жобаны іске асырудың әсерінен үлкен тиімділікке қол жеткізу міндеттері.
Инвестициялар объектісі жаңадан құрылған өндіріс, сондай-ақ өндірісті қалпына келтіру және кеңейту болып табылады.
Инвестициялар туралы ақпаратқа сәйкес оларды келесі түрлерге бөлуге болады::
Шағын жобалар;
Ірі жоба;
Көптеген жобалар,
Халықаралық жоба.
Микрокәсіпорын-бұл шағын бизнесті жүзеге асыруға бағытталған іс-шаралар кешені, олар өз ерекшеліктеріне байланысты өте төмен комиссиялық алымдарды талап етеді және пайда табуға арналған. Қысқа мерзімді және орта мерзімді перспективада шағын жобаларды іске асыру шарттары айқындалды.
Ірі жоба-бұл ортақ мақсатқа жетуге бағытталған бірнеше жобалардан тұратын мақсатты бағдарлама. Бұл жоспарлар халықаралық, үкіметтік, ұлттық, аймақтық, пәнаралық және аралас. Бұл инвестиция, басқа жобалардан айырмашылығы, 1 миллиард доллардан асатын капиталдың құнын немесе құнын қамтиды, ұзақ мерзімді іске асыру мерзімі болып табылады, өйткені ол инфрақұрылым мен әлеуметтік-экономикалық ортаға айтарлықтай әсер етеді. Жобаны іске асыру циклі ұзақ уақытқа есептелген. Қайта құру, қайта құру және жұмыс істеп тұрған жаңа құрылымдарды құру бойынша көптеген жобалар жоспарлануда. Осы қысқа мерзімді және орта мерзімді жобаларды іске асыру мерзімдері айқындалды.
Халықаралық жоба экономикада өте күрделі және құнды және басқа жобаларға қарағанда басқа рөлге ие. Бұл жобаның басты ерекшелігі-іске асыру барысында құрылыс жұмыстары мен нарыққа қажетті материалдар алынып тасталады. Ол сонымен қатар ортақ мақсаттары мен қаржыландыру қажеттілігі бар жоспарды сипаттайды.
1.2 Инвестициялық жобаның өмірлік циклі және кезеңдері
Кез-келген инвестициялық жоба оның орындалуына және табыс алу мақсатына байланысты деп саналады. Сондықтан мақсатты іске асыру кезеңі инвестициялық жобаның өмірлік циклі деп аталады. Инвестициялық жобаның өмірлік циклі-бұл жобаны іске асырудан бастап оны аяқтауға дейінгі уақыт кезеңі.
Сонымен қатар, кез-келген инвестициялық жоба оны дайындау мен іске асырудың үш кезеңінен өтеді:
Инвестициялау алдында;
Инвестициялар;
Жаңа нысандарды әзірлеу және пайдалану.
Бірінші кезеңде, инвестицияға дейінгі кезеңде кәсіпорынның объектіні жобалауға болашақ қабілеті зерттеледі. Инвестициялық шешімдер алдын-ала қабылданады.
Сараптама мемлекеттік қолдауды талап ететін, заңнамаға сәйкес мемлекеттік кепілдіктермен, сыртқы қарыздар қаражаты есебінен іске асырылатын инвестициялық жобаларды республика бюджетіне толық сүйемелдеуді қамтиды. Құжаттарды тексеру нәтижелері негізінде экспорттық қорытындылар жасалады, атап айтқанда инвестициялық жобаларды экономикалық, техникалық, қаржылық және әлеуметтік бағалау. Бұл кезеңде жобаны іске асыру мүмкіндігі талданды.
Инвестицияға дейінгі кезеңнің өзі үш кезеңнен тұрады:
Инвестициялау керек ресурстарды табыңыз;
Жобаны бастапқы дайындау, яғни жобалау-сметалық құжаттаманы дайындау;
Жобаны әзірлеуді аяқтап, оның техникалық, экономикалық және қаржылық тиімділігін қабылдау.
Бұл кезеңде келесі іс-шаралар өткізіледі:::
Инвестициялық хабардарлық саласындағы жобалық идеяларды алу үшін инвестициялық мүмкіндіктерді анықтау;
Жобаның оң және теріс аспектілерін түсіну үшін техникалық-экономикалық дайындық;
Жобаның нақты артықшылықтарын анықтау үшін коммерциялық жобаның бөлімдерін құру ; ;
Жобаны сараптамалық бағалау.
Екінші кезең-инвестициялық. Бұған элементтерді таңдау, модельдер мен объектілердің сызбаларын дайындау, шығындарды жан-жақты және дәл есептеу кіреді. Бұл кезеңде қаржылық, заңнамалық және нормативтік база мен құрылтай құжаттары дайындалады. Ұйымдастырушылық басқару құрылымын, жабдықтар мен технологияларды таңдап, маркетингтік зерттеулер жүргізіңіз.
Инвестициялық кезең үш кезеңнен тұрады :
Шарттар жасасу және сауда-саттықты ұйымдастыру;
Құрылыс-монтаж жұмыстарын ұйымдастыру;
Жоба бойынша құрылыс жұмыстарын аяқтау.
шаралар:
Инвесторлармен, жеткізушілермен және мердігерлермен мәмілелер мен келісімшарттар жасасу ; ;
Тарту үшін инвестициялар санын анықтау;
Жабдықты монтаждау;
Учаскелерді қайтарып алу;
Өндірістің бас жоспарын дайындау;
Мамандарды қабылдау және даярлау;
Маркетинг жүргізу.
Үшінші кезең-жаңа нысандарды әзірлеу және пайдалану кезінде жабдықтарды дайындау, орналастыру, пайдалану және инновация. Бұдан басқа, құрылыс материалдары мен мүлікті сатып алу, жұмысшыларды жалдау, объектіні пайдалануға беруді аяқтай отырып, құрылыс-монтаждау және іске қосу-жөндеу жұмыстары жүзеге асырылады.
Жаңа объектіні әзірлеу және пайдалану кезеңі үш кезеңнен тұрады:
орнату;
өндірісті бастаңыз;
Жобаны аяқтау және пайдалануға беру.
шаралар:
Өндірісті бақылау, яғни нақты деректер диаграмма деректерімен салыстырылады;
Жағымсыз жақтарды анықтау және олардың себептерін анықтау.
Кезеңдердің тәртібі өзіндік құннан жоғары болады:
1) инвестициялық ресурстарды іздеу кезінде пайдалы қазбалардың-өңдеу және өндіру мақсаттары үшін байлықтың немесе табиғи ресурстардың болуы басты шарт болып табылады. Демографиялық факторлар осы кезеңде сұраныс пен ұсынысқа әсер ететін әлеуметтік-экономикалық факторларды да ескереді.
2) кез-келген инвестициялық жоба жобаны қаржыландыру аяқталғаннан кейін алдын-ала дайындалуы керек. Жобаны қаржыландыру кезінде жобаға қатысушылар екінші Тараппен жобаны іске асыру үшін қажетті түрлі ресурстар туралы шарттық келісім жасасады. Инвестициялық жобаны іске асырудың осы кезеңінде маркетингтік зерттеулер жүргізуге және қызметкерлердің немесе мамандардың біліктілігін арттыруға байланысты маңызды мәселелер ескеріледі.
3) инвестициялық жобаны құрудың үшінші кезеңі осы жобаны іске асыруға негізделген. Жаңа нысанды беруден бастаңыз, оның кілттерін клиентке беріңіз, оны алу және қосу шараларын қолданыңыз және т.б. Сондай-ақ, осы кезеңде осы объект пайдаланатын жабдықты түрлендіру және ойлап табу туралы мәселе туындайды.
1.3 Инвестицияның тиімділігін бағалаудың қағидалары
Кәсіпорынның кез-келген инвестициясын бағалаудың мәні болашақ кірістерден бүгінгі шығындардың толық екендігін анықтау болып табылады. Мұнда кез-келген инвестициялық жобада бөлек, яғни кәсіпорынның басқа инвестициялық мүмкіндіктеріне әсер етпестен ескеру қажет. Инвестициялардың тиімділігін бағалау инвестициялық шешімдер қабылдаудағы ерекше маңызды кезең болып табылады. Осы бағалауды объективті және кешенді іске асыру капиталды жинақтау мерзіміне және кәсіпорынның даму қарқынына байланысты болады. Инвестициялық жобалардың тиімділігін объективті және кешенді бағалау негізінен қағидаттар жүйесін ескере отырып, инвестициялардың тиімділігін бағалау негізінде айқындалады.
Инвестиция тиімділігін бағалаудың негізгі қағидалары:
Инвестиция кәсіпорын құндылығын ұлғайтса, тиімді болып есептеледі
КҚ = НҚ+ НҚ,
мұнда:
КҚ - кәсіпорынның жеке капиталының нарықтық құны;
НҚ - кәсіпорын міндеттемелерінің нарықтық құны.
Кәсіпорын құндылығын анықтайтын факторлар:
инвестицияның барлық түрлері;
материалдық емес активтер;
басқа да факторлар.
Инвестициялардың барлық түрлерін, сондай-ақ нақты активтердің"кәсіпорын құнына"әсерін ескеру қажет. Бұл инвестициялардың жарамдылығын бағалаудың жалпы және негізгі өлшемі деп айта аламыз. Сондықтан Инвестициялар тиімділігінің негізгі критерийі "кәсіпорын құнының" өсуі болып табылады.
2. Максималды және оң нәтиже принципі. Инвестордың көзқарасы бойынша инвестициялық жоба, егер жобаның нәтижесі оң болса, онда ол тиімді. Баламалы инвестициялық жобаларды салыстыру кезінде аса маңызды нәтижесі бар жоба беріледі.
3. Инвестициялардың тиімділігін жүйелі бағалау:
Бизнес-шоттар, бюджеттер және жалпы тиімділік әдістерінің тіркесімін табыңыз.;
Экономикалық және әлеуметтік нәтижелерді есепке алу;
Инвестициялардың тиімділігін бағалаудың статикалық және динамикалық әдістерін қолданыңыз ; ;
Инвестициялардың тиімділігін бағалау процесінде бірнеше критерийлер қолданылады.
4. Ақша ағынының индексі негізінде инвестициялардың тиімділігін бағалаңыз.
Келісімшарттар, мәмілелер, операциялар және өндірістік процестер уақыт бойынша бөлінген төлемдер мен түсімдермен анықталатын жеке бір жолғы төлемдерді көрсетпейді.
Мысалы, бизнеске инвестициялау үшін ақша көрсеткіштерін бірқатар төлемдер мен түсімдер түрінде көруге болады.
Сонымен қатар, төлем ағыны ақша ағыны деп аталады. Ақша ағынының құрамдас бөліктері оң және теріс көрсеткіштер болуы мүмкін, ал кейбір заңдарға сәйкес тұрақтылар (зейнетақылар) өзгермелі болуы мүмкін (тұрақсыз ағындар).
Ақша ағындарының түрлері:
А) дәстүрлі өтімділік кезеңі, бір немесе бірнеше шығындар бар, содан кейін бір немесе бірнеше ақшалай қайтару кезеңі басталады;
Б) қарыз-әр түрлі теріс ақша ағындары, алдымен бір немесе бірнеше кезеңдерде ақша кірісі төмендейді, содан кейін бір немесе бірнеше кезеңдерде шығындар басталады;
Б) дәстүрлі емес ағындар, ақша қозғалысының белгілері бір рет өзгереді.
Инвестициялық жобаларды қаржылық операцияларға байланысты ақша ағындары ретінде қарастыруға болады (ақша ағымы) нақты), олар ақша қаражаттарының қозғалысы мен қозғалысына байланысты және уақыт өте келе бөлінеді, яғни олар инвестициялық жобаларды динамикалық іске асыру моделін құрайды.
5. Инвестициялардан экономикалық пайда өмірлік цикл бойынша, яғни есептеу қадамымен және есептеу циклінің шегі шегінде екі сипаттаманы есептеумен анықталуы мүмкін.
Есеп айырысу кезеңінің ұзақтығы (есеп айырысу шегі) мынадай шарттармен айқындалады:
Инвестициялау объектілерін құру, беру және жою ұзақтығы;
Нысаналы трансферттік кезең (салалық деңгей бойынша жоспарлы кен орындарының сарқылуы);
Негізгі техникалық құралдардың Нормативтік қызмет ету мерзімі;
Инвестордың талаптары (болжамның сенімділігі уақыт өте келе белгілі бір деңгейге жетеді).
Егер осы объектіге жаңа инвестициялар басталғанға дейін оның толық берілу мерзімін анықтау қиын болса, онда ол 5 жылға қабылданады (амортизацияның орташа мерзімі).
Есептеу шегі айдың, тоқсанның немесе жылдың сипаттамалары бар Есептеу қадамдарының санымен өлшенеді (мысалы, әр жылға бөлінген жылдың есептік шегі есептеудің 12 қадамын құрайды). Есептеу қадамы-есептеу кезеңіндегі уақыт бірлігі.
Төлем циклын кезеңдерге бөліп, келесілерді қарастырыңыз:
Есептеу мақсаты,
Инвестициялық жобаның өмірлік циклінің ұзақтығы;
Тең емес ақшалай кірістер және өндіріс қарқыны;
Жобаны қаржыландыру мерзімділігі;
Бір қадамның құнын өзгерту қажеттілігі 5-10-нан аспайды%;
Есептеулер мен графиканы қолдану кезінде қолайлы жағдайлардың болуы.
6. Уақыт факторын қарастырыңыз. Инвестициялық жобаның тиімділігін бағалау кезінде уақыт факторының келесі аспектілерін ескеру қажет:
Жоба параметрлері және экономикалық айналым;
Өнімді шығару немесе ақылы ресурстарды алу арасындағы уақытты реттеу;
Әр уақытта шығындар мен нәтижелердің тең емес бағалары (алдыңғы нәтижелер мен шығындарды ескере отырып).
7. Нәтижелерді тек қарастырылып отырған өндірісте ғана емес, сонымен қатар тиісті салалар мен инвестицияларда да, тұтынушыларда да бағалаңыз және бақылаңыз.
Экономика-бұл өндіріс технологиясының дамуына байланысты саладағы өзгерістерге сәйкес қажет күрделі объект. Олар көрші салаларға салынатын инвестициялардың маңызды бөлігін ғана емес, сонымен бірге ұлғайтуды қажет етеді. Бұл инвестициялар олардың көлемі негізгі инвестициялардың 5% - ынан асқан жағдайда ғана ескеріледі.
8. Салыстырмалы бағадағы инвестициялық жобаларды талдау.
9. Инвестициялық жобалардың және әртүрлі инвестициялық жобалардың әртүрлі қатысушылары үшін ақша ағындарын есептен шығару процесінде әртараптандырылған пайыздық мөлшерлемені (дисконттау мөлшерлемесін) таңдау.
10. Инвестициялық жобаның динамикалық параметрлерін есепке алу;
А) инвестициялық жобаларды бағалауға жақын жағдай. Нарықта әрдайым тұрақсыз тепе-теңдік болғандықтан, инвестициялық жобаларды бағалау кезінде жоба параметрлеріндегі барлық мүмкін болатын өзгерістерді және техникалық-экономикалық есептеулер негізінде оны жүзеге асыруды болжау қажет. Шоттың мөлшерін азайту үшін әдетте инвестициялық жобалардың үш нұсқасы есептеледі: пессимистік, оптимистік және ең ықтимал.
Б) сезімталдықты талдау;
Б) инвестициялардың тиімділігін есептеу үшін динамикалық әдістерді қолдану.
11. Нарықты бухгалтерлік талдау нәтижелері. бірі:
Өндірілетін өнімге сұраныстың ықтимал өзгеруі ( нарық конъюнктурасы) - өнім ассортиментінің өзгеруі;
Сатылатын ресурстар мен өнімдердің бағасы тұрақсыз болуы мүмкін;
Өндірістік процестің өзіндік құнын төмендету (ұлғайту) перспективасы;
Инвестицияларды қаржыландыру көздері;
12. Инвестициялық жобаны іске асыруға үміткер кәсіпорынның қаржылық жағдайын есепке алу;
13. Жобаны іске асыру кезінде қоршаған ортаға әсерді есепке алу;
14. Бухгалтерлік белгісіздік ... жалғасы
Нұр-Сұлтан қаласы
"Экономика" және "Менеджмент" кафедрасы
ЖОБА
Пәні бойынша: "Кәсіпорынның инвестициялық қызметі"
Тақырыбы: "Инвecтициялық жoбa тyрaлы түciнiк жәнe жoбaның түрлeрi"
Дайындаған: Ізтұрғанов С.С. ЭК-31 студенті
___________
Ғылыми жетекші: Абдикаримова К.А.
___________
Нұр-Сұлтан 2021
МAЗМҰНЫ
Кiрicпe ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3-4 бeт
ИНВECТИЦИЯЛЫҚ ЖOБAЛAР
1. ИНВECТИЦИЯЛЫҚ ЖOБA, OНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ ЖӘНE ӨМIРЛIК ЦИКЛI
1.1 Инвecтициялық жoбa тyрaлы түciнiк жәнe жoбaның түрлeрi ... ... ... .5-6 бeт
1.2 Инвecтициялық жoбaның өмiрлiк циклi жәнe кeзeңдeрi ... ... ... ... ... .7-9 бeт
1.3 Инвecтицияның тиiмдiлiгiн бaғaлayдың қaғидaлaры ... ... ... ... ... ..10- 14 бeт
2. ЖOБAЛЫҚ ТAЛДAYДЫҢ НEГIЗДEРI
2.1 Жoбaлық тaлдayдың мaңызы мeн мaқcaты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...15-16 бeт
2.2 Жoбaлық тaлдayдың түрлeрi ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..1 7-21 бeт
2.3 Жoбaлық тaлдayдың қaғидaлaры ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22 бeт
Қoрытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..23 бeт
Пaйдaлaнғaн әдeбиeттeр тiзiмi ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24-25 бeт
КІРІСПЕ
Қазіргі уақытта Қазақстанның инвестициялық процесі ел мен экономиканы дамытудың аса маңызды шартына және Ұлттық реформаны табысты іске асырудың нақты көзіне айналды. Инвестиция-кез келген елдің экономикасы үшін маңызды және қажетті кездесу. Тауарларды өндіру мен өткізу сапасын арттыруға, сондай-ақ жұмыс орындарын құруға, халықтың жұмыспен қамтылуын ұлғайтуға, сол арқылы халықтың өмір сүру деңгейін арттыруға мүмкіндік беретін құрылыс жобаларын іске асыру. Сондай-ақ қызметі экономикалық пайда әкелетін және әлеуметтік салада өркендеуге ықпал ететін елге инвестициялау процесін қарастыру маңызды. Осыған байланысты инвестициялық қызметті жүзеге асырудағы экономикалық маңызы бар әлеуметтік шаралар олардың қызметіне бірдей әсер етеді. Орталықтандырылған жоспарлау жүйесіне сәйкес бір ғана ұғым бар - "Инвестициялар". Оған техникалық қызмет көрсету шығындары сияқты негізгі құралдарды қалпына келтіру шығындары кіреді. "Инвестиция" - бұл нарықтық экономикадағы жерді білдіретін сөз. Мемлекеттің нарықтық экономикаға көшуінен кейін бұл ұғым экономиканың ажырамас бөлігіне айналды. Елдің экономикалық дамуы үшін инвестициялардың маңыздылығын ескере отырып, тиісті экономикалық жүйені қамтамасыз ету үшін университеттің ережелеріне сәйкес ғылыми пән ретінде"қаржыландыру және несиелік инвестициялау"енгізілді. Бұл оқулықтың мақсаты-оқырманды инвестициялау негіздерімен таныстыру, сонымен қатар практикалық білім мен инвестициялар беру. Ол үшін келесі тапсырмаларды орындау керек::
Экономика инвестицияларының сипатын ашу;
Макро және микро деңгейлердегі белсенділікті зерттеу;
Инвестициялардың жіктелуі мен құрылымын анықтаңыз;;
Инвестицияларды қаржыландыру көздерін анықтаңыз және арзан және сенімді тәсілдерді таңдаңыз;
Инвестицияларды жүйелі зерттеудің негізгі экономикалық идеялары;
Үздік корпоративтік меншік иелерін қалыптастыруды зерттеу;
Инвестиция тәуекелін қалай болдырмауға немесе азайтуға болатындығын бағалаңыз және анықтаңыз.
Сіз оқулықтарды жоғары оқу орындарында оқу, қызып кету бойынша мамандар даярлау кезінде пайдалана аласыз. Сонымен қатар, бұл оқулық"экономика","қаржы","валюта, несие карталары, банктер","қаржы менеджменті","акциялар","биржалық бизнес","кәсіпорындарды талдау","портфельді басқару", "Инвестициялар, қаржыландыру және несие беру" және басқа мақалалармен тығыз байланысты. "Инвестициялау негіздері" оқу құралы экономикалық бейіндегі жоғары білікті мамандарды қалыптастыруды, болашақ мамандардың инвестициялық процесін жоспарлау мен іске асыруды, сондай-ақ қаржылық-кредиттік қамтамасыз ету шеңберінде білім беруге мақсатты теориялық және практикалық бағыттылықты көздейді. Кітапта Инвестициялар,олардың түрлері, сипаттамалары, инвестициялық қызмет, Инвестициялық саясат, Инвестициялық саясат, заңнамалық қамтамасыз ету, инвестицияларды қаржыландыру көздері, құрылыс, талдау, мониторинг, нақты бағалы қағаздарды қаржыландыру туралы идеялар қарастырылады. Сонымен қатар, оқулыққа
енгізілген материалдар сізге инвестицияларды тиімді басқарудың заманауи әдістері туралы көбірек білуге көмектеседі. Толық зерттеуде талқыланған зерттеулердің көпшілігі оқырманнан халықаралық және қаржылық экономика туралы арнайы білімді талап етеді.
ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАЛАР
1. ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБА, ОНЫҢ
ҚҰРЫЛЫМЫ ЖӘНЕ ӨМІРЛІК ЦИКЛІ
1.1 Инвестициялық жоба туралы түсінік және жобаның түрлері Инвестициялық қызметтің кез-келген түрі инвестор немесе инвесторлар үшін Арнайы құрылысты қажет етеді.
Кәсіпорын-бұл белгілі бір мақсатқа немесе нәтижеге қол жеткізуге арналған, жобаны іске асыру үшін қажетті материалдық, қаржылық және инвестициялық мақсаттарды, мысалы, басқарушылық шешімдер мен іске асырумен байланысты іс-шараларды қамтитын бірқатар ұйымдастырушылық және техникалық құжаттардан тұратын жүйе.
Құрылыс-бұл пайдаға, материалдық және мүліктік нәтижелерге қол жеткізуге бағытталған іс-қимылдардың жүйелі жиынтығы-қолданыстағы өндірісті қайта құру, қайта құру, инвестициялар-өндірісті ұлғайту, жаңа өндіріс құру немесе мақсаттарға жету үшін қаржы құралдары мен материалдық емес активтерді сатып алу және пайдалану.
Құрылыс жобаларына тұрғын үй құрылысы, құрылыс, тұрғын үй құрылысы, портфельдік және ғылыми жобалар, жаңа технологияларды дамыту, кәсіпорындарды трансформациялау және кеңейту жобасы, кино және жарықтандыру жобалары кіреді.
Инвестицияның мақсаты-белгілі бір уақыт аралығында қажетті нәтижелерге қол жеткізу.
Кез келген жобаға инвестицияларды қаржыландыру және депозитке салу тәуекелдердің белгілі бір түрлеріне байланысты. Сонымен, инвестиция жасамас бұрын, бұл тапсырманы орындау керек. Жоба маңызды, өйткені ол инвестицияларды тиімді пайдалануға тікелей әсер етеді.
Барлық инвестициялық жобаларды төрт түрге бөлуге болады
Тәуелсіздік;
Өзара шектеулер;
Қосымша функциялар;
Өзара әсер ету.
Басқа жобаларды іске асыру олардың іске асырылуына әсер еткенге дейін құрылыс жобалары дербес болып табылады.
Өзара шектеулі міндеттер-бұл басқа міндеттердің әсерінен басқа міндеттерді орындау мүмкін емес міндеттер. Құрылысты бір уақытта келісу немесе қарау кезінде олар бір-бірін толықтырады.
Байланыс-бұл жоспарланған жобаны іске асырудың әсерінен үлкен тиімділікке қол жеткізу міндеттері.
Инвестициялар объектісі жаңадан құрылған өндіріс, сондай-ақ өндірісті қалпына келтіру және кеңейту болып табылады.
Инвестициялар туралы ақпаратқа сәйкес оларды келесі түрлерге бөлуге болады::
Шағын жобалар;
Ірі жоба;
Көптеген жобалар,
Халықаралық жоба.
Микрокәсіпорын-бұл шағын бизнесті жүзеге асыруға бағытталған іс-шаралар кешені, олар өз ерекшеліктеріне байланысты өте төмен комиссиялық алымдарды талап етеді және пайда табуға арналған. Қысқа мерзімді және орта мерзімді перспективада шағын жобаларды іске асыру шарттары айқындалды.
Ірі жоба-бұл ортақ мақсатқа жетуге бағытталған бірнеше жобалардан тұратын мақсатты бағдарлама. Бұл жоспарлар халықаралық, үкіметтік, ұлттық, аймақтық, пәнаралық және аралас. Бұл инвестиция, басқа жобалардан айырмашылығы, 1 миллиард доллардан асатын капиталдың құнын немесе құнын қамтиды, ұзақ мерзімді іске асыру мерзімі болып табылады, өйткені ол инфрақұрылым мен әлеуметтік-экономикалық ортаға айтарлықтай әсер етеді. Жобаны іске асыру циклі ұзақ уақытқа есептелген. Қайта құру, қайта құру және жұмыс істеп тұрған жаңа құрылымдарды құру бойынша көптеген жобалар жоспарлануда. Осы қысқа мерзімді және орта мерзімді жобаларды іске асыру мерзімдері айқындалды.
Халықаралық жоба экономикада өте күрделі және құнды және басқа жобаларға қарағанда басқа рөлге ие. Бұл жобаның басты ерекшелігі-іске асыру барысында құрылыс жұмыстары мен нарыққа қажетті материалдар алынып тасталады. Ол сонымен қатар ортақ мақсаттары мен қаржыландыру қажеттілігі бар жоспарды сипаттайды.
1.2 Инвестициялық жобаның өмірлік циклі және кезеңдері
Кез-келген инвестициялық жоба оның орындалуына және табыс алу мақсатына байланысты деп саналады. Сондықтан мақсатты іске асыру кезеңі инвестициялық жобаның өмірлік циклі деп аталады. Инвестициялық жобаның өмірлік циклі-бұл жобаны іске асырудан бастап оны аяқтауға дейінгі уақыт кезеңі.
Сонымен қатар, кез-келген инвестициялық жоба оны дайындау мен іске асырудың үш кезеңінен өтеді:
Инвестициялау алдында;
Инвестициялар;
Жаңа нысандарды әзірлеу және пайдалану.
Бірінші кезеңде, инвестицияға дейінгі кезеңде кәсіпорынның объектіні жобалауға болашақ қабілеті зерттеледі. Инвестициялық шешімдер алдын-ала қабылданады.
Сараптама мемлекеттік қолдауды талап ететін, заңнамаға сәйкес мемлекеттік кепілдіктермен, сыртқы қарыздар қаражаты есебінен іске асырылатын инвестициялық жобаларды республика бюджетіне толық сүйемелдеуді қамтиды. Құжаттарды тексеру нәтижелері негізінде экспорттық қорытындылар жасалады, атап айтқанда инвестициялық жобаларды экономикалық, техникалық, қаржылық және әлеуметтік бағалау. Бұл кезеңде жобаны іске асыру мүмкіндігі талданды.
Инвестицияға дейінгі кезеңнің өзі үш кезеңнен тұрады:
Инвестициялау керек ресурстарды табыңыз;
Жобаны бастапқы дайындау, яғни жобалау-сметалық құжаттаманы дайындау;
Жобаны әзірлеуді аяқтап, оның техникалық, экономикалық және қаржылық тиімділігін қабылдау.
Бұл кезеңде келесі іс-шаралар өткізіледі:::
Инвестициялық хабардарлық саласындағы жобалық идеяларды алу үшін инвестициялық мүмкіндіктерді анықтау;
Жобаның оң және теріс аспектілерін түсіну үшін техникалық-экономикалық дайындық;
Жобаның нақты артықшылықтарын анықтау үшін коммерциялық жобаның бөлімдерін құру ; ;
Жобаны сараптамалық бағалау.
Екінші кезең-инвестициялық. Бұған элементтерді таңдау, модельдер мен объектілердің сызбаларын дайындау, шығындарды жан-жақты және дәл есептеу кіреді. Бұл кезеңде қаржылық, заңнамалық және нормативтік база мен құрылтай құжаттары дайындалады. Ұйымдастырушылық басқару құрылымын, жабдықтар мен технологияларды таңдап, маркетингтік зерттеулер жүргізіңіз.
Инвестициялық кезең үш кезеңнен тұрады :
Шарттар жасасу және сауда-саттықты ұйымдастыру;
Құрылыс-монтаж жұмыстарын ұйымдастыру;
Жоба бойынша құрылыс жұмыстарын аяқтау.
шаралар:
Инвесторлармен, жеткізушілермен және мердігерлермен мәмілелер мен келісімшарттар жасасу ; ;
Тарту үшін инвестициялар санын анықтау;
Жабдықты монтаждау;
Учаскелерді қайтарып алу;
Өндірістің бас жоспарын дайындау;
Мамандарды қабылдау және даярлау;
Маркетинг жүргізу.
Үшінші кезең-жаңа нысандарды әзірлеу және пайдалану кезінде жабдықтарды дайындау, орналастыру, пайдалану және инновация. Бұдан басқа, құрылыс материалдары мен мүлікті сатып алу, жұмысшыларды жалдау, объектіні пайдалануға беруді аяқтай отырып, құрылыс-монтаждау және іске қосу-жөндеу жұмыстары жүзеге асырылады.
Жаңа объектіні әзірлеу және пайдалану кезеңі үш кезеңнен тұрады:
орнату;
өндірісті бастаңыз;
Жобаны аяқтау және пайдалануға беру.
шаралар:
Өндірісті бақылау, яғни нақты деректер диаграмма деректерімен салыстырылады;
Жағымсыз жақтарды анықтау және олардың себептерін анықтау.
Кезеңдердің тәртібі өзіндік құннан жоғары болады:
1) инвестициялық ресурстарды іздеу кезінде пайдалы қазбалардың-өңдеу және өндіру мақсаттары үшін байлықтың немесе табиғи ресурстардың болуы басты шарт болып табылады. Демографиялық факторлар осы кезеңде сұраныс пен ұсынысқа әсер ететін әлеуметтік-экономикалық факторларды да ескереді.
2) кез-келген инвестициялық жоба жобаны қаржыландыру аяқталғаннан кейін алдын-ала дайындалуы керек. Жобаны қаржыландыру кезінде жобаға қатысушылар екінші Тараппен жобаны іске асыру үшін қажетті түрлі ресурстар туралы шарттық келісім жасасады. Инвестициялық жобаны іске асырудың осы кезеңінде маркетингтік зерттеулер жүргізуге және қызметкерлердің немесе мамандардың біліктілігін арттыруға байланысты маңызды мәселелер ескеріледі.
3) инвестициялық жобаны құрудың үшінші кезеңі осы жобаны іске асыруға негізделген. Жаңа нысанды беруден бастаңыз, оның кілттерін клиентке беріңіз, оны алу және қосу шараларын қолданыңыз және т.б. Сондай-ақ, осы кезеңде осы объект пайдаланатын жабдықты түрлендіру және ойлап табу туралы мәселе туындайды.
1.3 Инвестицияның тиімділігін бағалаудың қағидалары
Кәсіпорынның кез-келген инвестициясын бағалаудың мәні болашақ кірістерден бүгінгі шығындардың толық екендігін анықтау болып табылады. Мұнда кез-келген инвестициялық жобада бөлек, яғни кәсіпорынның басқа инвестициялық мүмкіндіктеріне әсер етпестен ескеру қажет. Инвестициялардың тиімділігін бағалау инвестициялық шешімдер қабылдаудағы ерекше маңызды кезең болып табылады. Осы бағалауды объективті және кешенді іске асыру капиталды жинақтау мерзіміне және кәсіпорынның даму қарқынына байланысты болады. Инвестициялық жобалардың тиімділігін объективті және кешенді бағалау негізінен қағидаттар жүйесін ескере отырып, инвестициялардың тиімділігін бағалау негізінде айқындалады.
Инвестиция тиімділігін бағалаудың негізгі қағидалары:
Инвестиция кәсіпорын құндылығын ұлғайтса, тиімді болып есептеледі
КҚ = НҚ+ НҚ,
мұнда:
КҚ - кәсіпорынның жеке капиталының нарықтық құны;
НҚ - кәсіпорын міндеттемелерінің нарықтық құны.
Кәсіпорын құндылығын анықтайтын факторлар:
инвестицияның барлық түрлері;
материалдық емес активтер;
басқа да факторлар.
Инвестициялардың барлық түрлерін, сондай-ақ нақты активтердің"кәсіпорын құнына"әсерін ескеру қажет. Бұл инвестициялардың жарамдылығын бағалаудың жалпы және негізгі өлшемі деп айта аламыз. Сондықтан Инвестициялар тиімділігінің негізгі критерийі "кәсіпорын құнының" өсуі болып табылады.
2. Максималды және оң нәтиже принципі. Инвестордың көзқарасы бойынша инвестициялық жоба, егер жобаның нәтижесі оң болса, онда ол тиімді. Баламалы инвестициялық жобаларды салыстыру кезінде аса маңызды нәтижесі бар жоба беріледі.
3. Инвестициялардың тиімділігін жүйелі бағалау:
Бизнес-шоттар, бюджеттер және жалпы тиімділік әдістерінің тіркесімін табыңыз.;
Экономикалық және әлеуметтік нәтижелерді есепке алу;
Инвестициялардың тиімділігін бағалаудың статикалық және динамикалық әдістерін қолданыңыз ; ;
Инвестициялардың тиімділігін бағалау процесінде бірнеше критерийлер қолданылады.
4. Ақша ағынының индексі негізінде инвестициялардың тиімділігін бағалаңыз.
Келісімшарттар, мәмілелер, операциялар және өндірістік процестер уақыт бойынша бөлінген төлемдер мен түсімдермен анықталатын жеке бір жолғы төлемдерді көрсетпейді.
Мысалы, бизнеске инвестициялау үшін ақша көрсеткіштерін бірқатар төлемдер мен түсімдер түрінде көруге болады.
Сонымен қатар, төлем ағыны ақша ағыны деп аталады. Ақша ағынының құрамдас бөліктері оң және теріс көрсеткіштер болуы мүмкін, ал кейбір заңдарға сәйкес тұрақтылар (зейнетақылар) өзгермелі болуы мүмкін (тұрақсыз ағындар).
Ақша ағындарының түрлері:
А) дәстүрлі өтімділік кезеңі, бір немесе бірнеше шығындар бар, содан кейін бір немесе бірнеше ақшалай қайтару кезеңі басталады;
Б) қарыз-әр түрлі теріс ақша ағындары, алдымен бір немесе бірнеше кезеңдерде ақша кірісі төмендейді, содан кейін бір немесе бірнеше кезеңдерде шығындар басталады;
Б) дәстүрлі емес ағындар, ақша қозғалысының белгілері бір рет өзгереді.
Инвестициялық жобаларды қаржылық операцияларға байланысты ақша ағындары ретінде қарастыруға болады (ақша ағымы) нақты), олар ақша қаражаттарының қозғалысы мен қозғалысына байланысты және уақыт өте келе бөлінеді, яғни олар инвестициялық жобаларды динамикалық іске асыру моделін құрайды.
5. Инвестициялардан экономикалық пайда өмірлік цикл бойынша, яғни есептеу қадамымен және есептеу циклінің шегі шегінде екі сипаттаманы есептеумен анықталуы мүмкін.
Есеп айырысу кезеңінің ұзақтығы (есеп айырысу шегі) мынадай шарттармен айқындалады:
Инвестициялау объектілерін құру, беру және жою ұзақтығы;
Нысаналы трансферттік кезең (салалық деңгей бойынша жоспарлы кен орындарының сарқылуы);
Негізгі техникалық құралдардың Нормативтік қызмет ету мерзімі;
Инвестордың талаптары (болжамның сенімділігі уақыт өте келе белгілі бір деңгейге жетеді).
Егер осы объектіге жаңа инвестициялар басталғанға дейін оның толық берілу мерзімін анықтау қиын болса, онда ол 5 жылға қабылданады (амортизацияның орташа мерзімі).
Есептеу шегі айдың, тоқсанның немесе жылдың сипаттамалары бар Есептеу қадамдарының санымен өлшенеді (мысалы, әр жылға бөлінген жылдың есептік шегі есептеудің 12 қадамын құрайды). Есептеу қадамы-есептеу кезеңіндегі уақыт бірлігі.
Төлем циклын кезеңдерге бөліп, келесілерді қарастырыңыз:
Есептеу мақсаты,
Инвестициялық жобаның өмірлік циклінің ұзақтығы;
Тең емес ақшалай кірістер және өндіріс қарқыны;
Жобаны қаржыландыру мерзімділігі;
Бір қадамның құнын өзгерту қажеттілігі 5-10-нан аспайды%;
Есептеулер мен графиканы қолдану кезінде қолайлы жағдайлардың болуы.
6. Уақыт факторын қарастырыңыз. Инвестициялық жобаның тиімділігін бағалау кезінде уақыт факторының келесі аспектілерін ескеру қажет:
Жоба параметрлері және экономикалық айналым;
Өнімді шығару немесе ақылы ресурстарды алу арасындағы уақытты реттеу;
Әр уақытта шығындар мен нәтижелердің тең емес бағалары (алдыңғы нәтижелер мен шығындарды ескере отырып).
7. Нәтижелерді тек қарастырылып отырған өндірісте ғана емес, сонымен қатар тиісті салалар мен инвестицияларда да, тұтынушыларда да бағалаңыз және бақылаңыз.
Экономика-бұл өндіріс технологиясының дамуына байланысты саладағы өзгерістерге сәйкес қажет күрделі объект. Олар көрші салаларға салынатын инвестициялардың маңызды бөлігін ғана емес, сонымен бірге ұлғайтуды қажет етеді. Бұл инвестициялар олардың көлемі негізгі инвестициялардың 5% - ынан асқан жағдайда ғана ескеріледі.
8. Салыстырмалы бағадағы инвестициялық жобаларды талдау.
9. Инвестициялық жобалардың және әртүрлі инвестициялық жобалардың әртүрлі қатысушылары үшін ақша ағындарын есептен шығару процесінде әртараптандырылған пайыздық мөлшерлемені (дисконттау мөлшерлемесін) таңдау.
10. Инвестициялық жобаның динамикалық параметрлерін есепке алу;
А) инвестициялық жобаларды бағалауға жақын жағдай. Нарықта әрдайым тұрақсыз тепе-теңдік болғандықтан, инвестициялық жобаларды бағалау кезінде жоба параметрлеріндегі барлық мүмкін болатын өзгерістерді және техникалық-экономикалық есептеулер негізінде оны жүзеге асыруды болжау қажет. Шоттың мөлшерін азайту үшін әдетте инвестициялық жобалардың үш нұсқасы есептеледі: пессимистік, оптимистік және ең ықтимал.
Б) сезімталдықты талдау;
Б) инвестициялардың тиімділігін есептеу үшін динамикалық әдістерді қолдану.
11. Нарықты бухгалтерлік талдау нәтижелері. бірі:
Өндірілетін өнімге сұраныстың ықтимал өзгеруі ( нарық конъюнктурасы) - өнім ассортиментінің өзгеруі;
Сатылатын ресурстар мен өнімдердің бағасы тұрақсыз болуы мүмкін;
Өндірістік процестің өзіндік құнын төмендету (ұлғайту) перспективасы;
Инвестицияларды қаржыландыру көздері;
12. Инвестициялық жобаны іске асыруға үміткер кәсіпорынның қаржылық жағдайын есепке алу;
13. Жобаны іске асыру кезінде қоршаған ортаға әсерді есепке алу;
14. Бухгалтерлік белгісіздік ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz