Шикізатты бастапқы өңдеу және тамақ өнімдерін дайындау кезінде санитарлық - ветеринарлық сараптама жүргізу
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Мұхтар Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан
Университеті
Тамақ инженериясы кафедрасы
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі
Орындаған: Құрал Арайлым Тобы:Жт-18-3к2
Қабылдаған:Көбжасарова З.И
Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1.Тамақ өнімдерінің негізгі принціптері мен техикалық бақылау реттіліктері
2. Заттардың улылық шаралары және олардың тағам өнімдеріне түсуінің негізгі жолдары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиет
Тағам шикізаттарында, кейде тағам өнімдерінде адам денсаулығына кері әсер ететін табиғи компоненттердің едәуір бөлігі кездеседі. Бұл өте көп мөлшерде кездесетін қарапайым компоненттер, антиалиментарлы компоненттер, жаңа шикізат көздерінен алынған ерекше компоненттер, фармакологиялық активті компоненттер, токсикологиялық компоненттер болуы мүмкін. Олар нутриенттердің сіңірілуін әлсіретуі мүмкін. Бұл қосылыстардың біразын антиалиментарлы тамақтану факторлары деп атайды. Бұл термин тек қана табиғи таза өнімдердің қосымша бөлігі болып келетін заттарға ғана қатысты. Мысал ретінде, әр түрлі гликозидтер, оның ішінде цианогенді, алколоидтар - соланин және чаконин (картоп), лектиндер және басқа қосылыстарды қарастыруға болады. Бұл тарауда олардың кейбір түрлеріне ғана тоқталамыз.
Азық-түлік шикізаты мен тамақ өнімдерін ластаудың негізгі жолдары
1.Рұқсат етілмеген бояғыштарды, консерванттарды, антитотықтырғыштарды пайдалану немесе оларды жоғары мөлшерде қолдану.
2. Тамақ өнімдерін немесе жекелеген тағамдық заттарды, оның ішінде химиялық және микробиологиялық синтездеу жолымен алынған жаңа дәстүрлі емес технологияларды қолдану.
3. Ауыл шаруашылығы дақылдары мен мал шаруашылығы өнімдерінің өсімдіктер зиянкестерімен күресу үшін пайдаланылатын пестицидтермен және мал ауруларының алдын алу үшін мал дәрігерлік практикада ластануы.
4. Рұқсат етілмеген полимерлік, резеңке және металл материалдарды пайдалану салдарынан тамақ жабдықтарынан, ыдыстардан, орамалардан уытты заттарды тамақ өнімдеріне енгізу.
5. Тағам өнімдерінде жылу әсері, қайнату, қуыру, сәулелендіру, технологиялық өңдеудің басқа да тәсілдері процесінде эндогенді уытты қосылыстардың пайда болуы.
6. Тамақ өнімдерін өндіру және сақтау технологиясындағы санитарлық талаптардың сақталмауы, бұл бактериялық токсиндердің (микотоксиндер, батулотоксиндер және т.б.) пайда болуына әкеп соғады.
7. Азық - түлікке уытты заттардың, оның ішінде радионуклидтердің, қоршаған ортадан-атмосфералық ауадан, топырақтан, су айдындарынан түсуі.
Таралуы мен уыттылығы тұрғысынан ең үлкен қауіп мынадай контаминанттар бар.
1. Микроорганизмдердің уыттары-аса қауіпті табиғи ластағыштардың қатарына жатады. Олар өсімдік шикізатында ең таралған. Мәселен, импорт бойынша келіп түскен жержаңғақ зерттелетін өнімнің көлемінен 26% - ға дейін афлотоксиндер, жүгеріде - 2,8% - ға дейін, арпада-6% - ға дейін анықталады. Патулин, әдетте, жемістер - шырындар, жеміс пюресі мен джемдерді қайта өңдеу өнімдерінде анықталады,бұл технологиялардың бұзылуымен және стандартты емес шикізатты пайдаланумен байланысты.
2. Улы элементтер (ауыр металдар) ластанудың негізгі көзі - көмір, металлургия және химия өнеркәсібі.
3. Антибиотиктер-оларды ветеринарлық практикада қолданудың бұзылуы нәтижесінде таралды. Антибиотиктердің қалдық саны мал шаруашылығы мен құс шаруашылығы өнімдерінің 15 - 26% - да анықталады. Мәселе бақылау әдістері мен нормативтер қолданылатын бірнеше ондаған препараттардың үші үшін ғана (1994 ж.) жасалуымен күрделене түседі. Левомицетинмен ластанудың үлкен деңгейіне назар аударады-ең қауіпті антибиотиктердің бірі.
4. Пестицидтер-өсімдіктерді қорғаудың химиялық құралдарын бақылаусыз пайдалану салдарынан азық-түлік шикізаты мен тамақ өнімдерінде жинақталады. Деңгейі рұқсат етілген шекті шоғырланудан (ШРК) асатын бірнеше пестицидтердің бір мезгілде болуы ерекше қауіп туғызады.
5. Нитраттар, нитриттер, нитрозоаминдер. Нитраттар мен нитриттер проблемасы азотты тыңайтқыштар мен пестицидтерді ұтымсыз қолданумен байланысты, бұл аталған контаминанттардың, сондай - ақ аминдер мен амидтердің жинақталуына, қоршаған орта объектілерінде және адам организмінде нитроздау процестерінің күшеюіне және осының салдарынан уыттылығы жоғары қосылыстар - N-нитрозоаминдер түзілуіне әкеп соғады.
Тамақтану институтының деректері бойынша, қазіргі уақытта N - нитрозламиндер барлық ет, сүт және балық өнімдерінде кездеседі, бұл ретте ет өнімдерінің 36% - ы және балық өнімдерінің 51% - ы оларды гигиеналық нормативтерден асатын концентрацияларда ұстайды.
6. Диоксиндер және диоксин тәрізді қосылыстар-хлорорганикалық, аса қауіпті контаминанттар, олардың негізгі көздері хлор өнімін өндіретін кәсіпорындар болып табылады.
7. Полициклді хош иісті көмірсутектер (ПАУ) - табиғи және техногендік процестер нәтижесінде пайда болады.
8. Радионуклидтер-ластанудың себебі ... жалғасы
Мұхтар Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан
Университеті
Тамақ инженериясы кафедрасы
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі
Орындаған: Құрал Арайлым Тобы:Жт-18-3к2
Қабылдаған:Көбжасарова З.И
Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1.Тамақ өнімдерінің негізгі принціптері мен техикалық бақылау реттіліктері
2. Заттардың улылық шаралары және олардың тағам өнімдеріне түсуінің негізгі жолдары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиет
Тағам шикізаттарында, кейде тағам өнімдерінде адам денсаулығына кері әсер ететін табиғи компоненттердің едәуір бөлігі кездеседі. Бұл өте көп мөлшерде кездесетін қарапайым компоненттер, антиалиментарлы компоненттер, жаңа шикізат көздерінен алынған ерекше компоненттер, фармакологиялық активті компоненттер, токсикологиялық компоненттер болуы мүмкін. Олар нутриенттердің сіңірілуін әлсіретуі мүмкін. Бұл қосылыстардың біразын антиалиментарлы тамақтану факторлары деп атайды. Бұл термин тек қана табиғи таза өнімдердің қосымша бөлігі болып келетін заттарға ғана қатысты. Мысал ретінде, әр түрлі гликозидтер, оның ішінде цианогенді, алколоидтар - соланин және чаконин (картоп), лектиндер және басқа қосылыстарды қарастыруға болады. Бұл тарауда олардың кейбір түрлеріне ғана тоқталамыз.
Азық-түлік шикізаты мен тамақ өнімдерін ластаудың негізгі жолдары
1.Рұқсат етілмеген бояғыштарды, консерванттарды, антитотықтырғыштарды пайдалану немесе оларды жоғары мөлшерде қолдану.
2. Тамақ өнімдерін немесе жекелеген тағамдық заттарды, оның ішінде химиялық және микробиологиялық синтездеу жолымен алынған жаңа дәстүрлі емес технологияларды қолдану.
3. Ауыл шаруашылығы дақылдары мен мал шаруашылығы өнімдерінің өсімдіктер зиянкестерімен күресу үшін пайдаланылатын пестицидтермен және мал ауруларының алдын алу үшін мал дәрігерлік практикада ластануы.
4. Рұқсат етілмеген полимерлік, резеңке және металл материалдарды пайдалану салдарынан тамақ жабдықтарынан, ыдыстардан, орамалардан уытты заттарды тамақ өнімдеріне енгізу.
5. Тағам өнімдерінде жылу әсері, қайнату, қуыру, сәулелендіру, технологиялық өңдеудің басқа да тәсілдері процесінде эндогенді уытты қосылыстардың пайда болуы.
6. Тамақ өнімдерін өндіру және сақтау технологиясындағы санитарлық талаптардың сақталмауы, бұл бактериялық токсиндердің (микотоксиндер, батулотоксиндер және т.б.) пайда болуына әкеп соғады.
7. Азық - түлікке уытты заттардың, оның ішінде радионуклидтердің, қоршаған ортадан-атмосфералық ауадан, топырақтан, су айдындарынан түсуі.
Таралуы мен уыттылығы тұрғысынан ең үлкен қауіп мынадай контаминанттар бар.
1. Микроорганизмдердің уыттары-аса қауіпті табиғи ластағыштардың қатарына жатады. Олар өсімдік шикізатында ең таралған. Мәселен, импорт бойынша келіп түскен жержаңғақ зерттелетін өнімнің көлемінен 26% - ға дейін афлотоксиндер, жүгеріде - 2,8% - ға дейін, арпада-6% - ға дейін анықталады. Патулин, әдетте, жемістер - шырындар, жеміс пюресі мен джемдерді қайта өңдеу өнімдерінде анықталады,бұл технологиялардың бұзылуымен және стандартты емес шикізатты пайдаланумен байланысты.
2. Улы элементтер (ауыр металдар) ластанудың негізгі көзі - көмір, металлургия және химия өнеркәсібі.
3. Антибиотиктер-оларды ветеринарлық практикада қолданудың бұзылуы нәтижесінде таралды. Антибиотиктердің қалдық саны мал шаруашылығы мен құс шаруашылығы өнімдерінің 15 - 26% - да анықталады. Мәселе бақылау әдістері мен нормативтер қолданылатын бірнеше ондаған препараттардың үші үшін ғана (1994 ж.) жасалуымен күрделене түседі. Левомицетинмен ластанудың үлкен деңгейіне назар аударады-ең қауіпті антибиотиктердің бірі.
4. Пестицидтер-өсімдіктерді қорғаудың химиялық құралдарын бақылаусыз пайдалану салдарынан азық-түлік шикізаты мен тамақ өнімдерінде жинақталады. Деңгейі рұқсат етілген шекті шоғырланудан (ШРК) асатын бірнеше пестицидтердің бір мезгілде болуы ерекше қауіп туғызады.
5. Нитраттар, нитриттер, нитрозоаминдер. Нитраттар мен нитриттер проблемасы азотты тыңайтқыштар мен пестицидтерді ұтымсыз қолданумен байланысты, бұл аталған контаминанттардың, сондай - ақ аминдер мен амидтердің жинақталуына, қоршаған орта объектілерінде және адам организмінде нитроздау процестерінің күшеюіне және осының салдарынан уыттылығы жоғары қосылыстар - N-нитрозоаминдер түзілуіне әкеп соғады.
Тамақтану институтының деректері бойынша, қазіргі уақытта N - нитрозламиндер барлық ет, сүт және балық өнімдерінде кездеседі, бұл ретте ет өнімдерінің 36% - ы және балық өнімдерінің 51% - ы оларды гигиеналық нормативтерден асатын концентрацияларда ұстайды.
6. Диоксиндер және диоксин тәрізді қосылыстар-хлорорганикалық, аса қауіпті контаминанттар, олардың негізгі көздері хлор өнімін өндіретін кәсіпорындар болып табылады.
7. Полициклді хош иісті көмірсутектер (ПАУ) - табиғи және техногендік процестер нәтижесінде пайда болады.
8. Радионуклидтер-ластанудың себебі ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz