Ауыл шаруашылығының экономикадағы ролі
Кіріспе. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
I. Мәтіндік бөлім.
1. 1. Ауылшаруашылық өндірісінің дамуы. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1. 2. Қазақстандағы өнеркәсіп кешені. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1. 3. Ауылшаруашылық кәсіпорны. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Кіріспе
Біздің кең байтақ қазақ жеріміз қандай жерлерге бай екенің әр қазақ білетін шығар. Ол әрине ауыл шаруашылығы жерлері. Ата заманнан бері осы ауылшаруашылық жерлері қолданылып келе жатыр. Яғни осы жерлеріміз өз пайдасын әр ұрпаққа, және қазақ елінің дамуына біршама себебін тигізіп жатыр деуге болады. Осы ауылшаруашылық жерлерінде ежелден бері мал асырап, содан алынған азықты тамақ ретінде пайдаланып отырды. Яғни, біліп тұрғандай біздің жеріміз ауылшаруашылық жерлеріне өте қолайлы.
Қазақстандағы ауыл шаруашылығын осылайша сипаттауға болады:
мал шаруашылығы мен жүн, тері өндірісінің жоғары даму белгілері;
өсірілетін дақылдар көбінесе мақта, майлы, жеміс-жидек және дәнді дақылдар болып келеді;
Қазақстан ұн және бидайдың әлемдегі 10 ірі жеткізушілерінің бірі болып табылады;
Ауыл шаруашылығының экономикадағы ролі:
Ауыл шаруашылығы экономикамыздағы ең жетекші роль болып саналады. Жыл сайын елдің бюджетіне өзінің 38 пайызын беріп отырады. Елдегі жұмыстың 16 пайызы осы ауыл шаруашылығына негізделген. Айта кетсек, Қазақстанда ауыл шаруашылығы 1 адамға шақ келгенде 967 кг көрсеткішпен астық өнімі бойынша әлемде 2 - ші орында жайғасып тұр, бірақ дегенмен мал шаруашығының өте төмен болып келеді, және еліміздің бұл саладағы көрсеткіші әлем бойынша - 142 орын.
Қазақстанда негізгі ауыл шаруалығы бойынша екі сала бар:
Өсімдік шаруашылығы - ауыл шаруашылығының негізгі түбірі болып табылады. Ел аумағында жүгері, сұлы, арпа, қарақұмық, жаздық бидай және т.б. өсіріледі. Майлы дақылдар және де қант қызылшасы айтарлықтай жерді алып жатыр. Сонымен қатар, жүзім, қауын, алма, картоп және мақтаны атауға болады.
Елдегі мал шаруашылығы. Елімізде көбінесе ірі қара, сонымен қатар ешкі, шошқа, түйе, жылқы және қой өсіру басым дамыған.
Қазақстандағы ауыл шаруашылығы биліктің демеуімен дамуда. Олар жүргізетін негізгі реформаларға келсек:
ауылдық жерлердегі халық жағдайының деңгейін арттыру;
аграрлық елді-мекендегі халықты сумен, газбен және электрмен қамтамасыз ету;
ауыл жолдарын жөңдеу және салу.
Ауыл шаруашылы саласын дамытудағы негізгі мәселелерге келсек:
Ауыл шаруашылығына қаржыны жеткіліксіз бөлуі;
етті басқа елдерге жіберу үшін мал басын көбейту қажеттілігі;
егінді сақтауға арнайы қоймалардың жетіспеушілігі;
көне техникалық және материалдық базаның болуы.
Осы айтылғандардың бәріне қарап отырсақ, әлі де Қазақстанның ауыл шаруашылығы саласына көп көңіл бөлінуі қажет екендегі байқалады. Бұл жағдайға қарасақ табиғи және адами ресурс тапшылығы байқалады. Негізгі мәселе - бұл осы заманғы фермерлік нысанға көшу соңына дейін барған жоқ, және де бұл салық аударымдарын бақылауды айтарлықтай қиындатады.
Сондай-ақ, ауыл шаруашылығы саласына бюджеттің жеткілікті бөлінбейтінін де атап өткен жөн.
Осы ауылшаруашылық мәселелерін шешу үшін, және де еліміздегі ауылшаруашылығымыздың дамуы үшін ауылшаруашылық кәсіпорындарының көбірек ашылуына көңіл бөлінуі тиіс. Осындай ауыл шаруашылығына қолайлы көп жерімізді неге пайдаланбасқа? Сондықтан да осы дипломдық жұмыс ауыл шаруашылығы кәсіпорнының жобасын құруға бағытталған.
I. Мәтіндік бөлім.
1. 1. Ауылшаруашылық өндірісінің дамуы
Ауыл шаруашылығы - кез-келген елдің экономикасының ең маңызды бөлігі, оның экономикалық - әлеуметтік дамуының көрсеткіші, азық-түлікпен қамтамасыздандыруының кепілі және халықтың әл-ауқатының көрсеткіші болып табылады. Елдің дамыған ауыл шаруашылығы саласы оның экономикасының жоғары және сапалы екенін дәлелдейді. Кез келген мемлекеттің міндеті - елді - мекенді,халықты азық-түлікпен қамтамасыз ету. Егер мемлекет халықты азық-түлікпен қамтамасыз етпесе, онда басқа компонеттер мүлде маңызды емес.
Қазақстан Республикасы елдің азық - түлігін қамтамасыз етуге, тамақ және қайта өңдеу өнеркәсібін дамытуға, өнімдер өндірісінің көлемінің өсуін және осы өнімді әлемнің аса ірі 10 экспорттаушысының қатарына кіруді қамтамасыз ету міндетін іске асыруға қабілетті және орасан мүмкіндікке ие.
Елді азық-түлікпен қамтамасыз ету елдегі экономоикалық қауіпсіздікті ұстауға көмектеседі және ел өз тұрғындарын азық-түлікпен қамтамасыз етуге тиісті. Ауыл шаруашылығы елдің экономикасында өте маңызды орын алады және де экономиканың дамуы ішкі саясатқа,экономикаға байланысты. Сондықтан азық-түлік қауіпсіздігі қазіргі уақытта аграрлық бақылауда жүргізіледі, және де ауыл шаруалығы осыған байланысты жіті бақылауды талап етеді. Қазақстанда аграрлық бағыт Қазақстан экономикасының державасы болып саналады. Бұл таңқаларлық емес, себебі көп елдерге қарағанда ауыл шаруашылығын одан әрі қарай дамытуға Қазақстанда мүмкіндік зор. Сонымен қатар, еліміздегі көп аймақтың климаты осы ауыл шаруашылығындағы мал шаруашылығы мен өсімдік шаруашылығының әр түрлеріне қарай өсуіне,дамуына қолайлы жағдай жасайды. Өкінішке орай, қазіргі уақытта аграрлық бағытқа қойылған міндеттер өз ісін жүзеге асыра алмай жатыр. Атап айтқанда, еліміздегі импорт пайызы экспорт пайызынан жоғары болып табылады, қысқаша айтқанда ауыл шаруашылығы өнімдері көбінесе елдің ішінде қана қолданылады, яғни сырт елдерге көп жіберіле бермейді. Көбінесе басқа шикізат заттары көп экспортталады.
Қазақстандағы ауыл шаруашылығын дамыту - бұл ұзақ, көп еңбекті қажет ететін және де өте қажетті процесс. Экономика салаларын шикізатпен және халықты отандық өнімдермен қамтамасыз ету үшін жаңа бағытқа қарай көшіп, мемлекет және халық жақтан үлкен қолдауды қажет етеді. Яғни, мемлекет тарапынан бюджеттің бөлінуі және осы ауыл шаруашылығын алдыға кою мәселесі, ал халық жағынан осы бағытқа еңбек күші қажет етіледі.
Н.Ә. Назарбаевтың "Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту - Қазақстан дамуының басты бағыты" атты Қазақстан еліне Жолдауында: "Қазақстанның аграрлық секторы үлкен экспорттық мүмкіндіктерге және инвестицияларды енгізу үшін жоғары әлеуетке ие. Әлемде азық-түлікке деген қажеттілік жыл сайын артып келеді. Бұл мүмкіндікті біз жіберіп алмаймыз " деген сөзінде үлкен мағына бар.
Әрине, мемлекет агроөнеркәсіп секторының тиімділігі мен бәсекеге қабілеттілігін арттыруға бағытталған проблемаларды шешу үшін шараларды қабылдауда - қаржыландыру бөлімі ұлғаюда, жаңа бағдарламалар дайындалуда, мемлекеттік қолдаудың бағыттары қабылдануда. Тәуелсіздік алғаннан бері, еліміз аяққа тұрғаннан бері осы ауыл шаруалығы статистикасы оң деңгейде келе жатыр, яғни осы салаға көп көңіл бөлініп жатыр,және әр түрлі ауылшаруалышылық объектілері салынып жатыр. Бірақ бұған қарамастан, ауыл шаруашылық өндірісінде үлкен мәселелер көп. Оның ішінде: қажетті ауыл ... жалғасы
I. Мәтіндік бөлім.
1. 1. Ауылшаруашылық өндірісінің дамуы. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1. 2. Қазақстандағы өнеркәсіп кешені. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1. 3. Ауылшаруашылық кәсіпорны. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Кіріспе
Біздің кең байтақ қазақ жеріміз қандай жерлерге бай екенің әр қазақ білетін шығар. Ол әрине ауыл шаруашылығы жерлері. Ата заманнан бері осы ауылшаруашылық жерлері қолданылып келе жатыр. Яғни осы жерлеріміз өз пайдасын әр ұрпаққа, және қазақ елінің дамуына біршама себебін тигізіп жатыр деуге болады. Осы ауылшаруашылық жерлерінде ежелден бері мал асырап, содан алынған азықты тамақ ретінде пайдаланып отырды. Яғни, біліп тұрғандай біздің жеріміз ауылшаруашылық жерлеріне өте қолайлы.
Қазақстандағы ауыл шаруашылығын осылайша сипаттауға болады:
мал шаруашылығы мен жүн, тері өндірісінің жоғары даму белгілері;
өсірілетін дақылдар көбінесе мақта, майлы, жеміс-жидек және дәнді дақылдар болып келеді;
Қазақстан ұн және бидайдың әлемдегі 10 ірі жеткізушілерінің бірі болып табылады;
Ауыл шаруашылығының экономикадағы ролі:
Ауыл шаруашылығы экономикамыздағы ең жетекші роль болып саналады. Жыл сайын елдің бюджетіне өзінің 38 пайызын беріп отырады. Елдегі жұмыстың 16 пайызы осы ауыл шаруашылығына негізделген. Айта кетсек, Қазақстанда ауыл шаруашылығы 1 адамға шақ келгенде 967 кг көрсеткішпен астық өнімі бойынша әлемде 2 - ші орында жайғасып тұр, бірақ дегенмен мал шаруашығының өте төмен болып келеді, және еліміздің бұл саладағы көрсеткіші әлем бойынша - 142 орын.
Қазақстанда негізгі ауыл шаруалығы бойынша екі сала бар:
Өсімдік шаруашылығы - ауыл шаруашылығының негізгі түбірі болып табылады. Ел аумағында жүгері, сұлы, арпа, қарақұмық, жаздық бидай және т.б. өсіріледі. Майлы дақылдар және де қант қызылшасы айтарлықтай жерді алып жатыр. Сонымен қатар, жүзім, қауын, алма, картоп және мақтаны атауға болады.
Елдегі мал шаруашылығы. Елімізде көбінесе ірі қара, сонымен қатар ешкі, шошқа, түйе, жылқы және қой өсіру басым дамыған.
Қазақстандағы ауыл шаруашылығы биліктің демеуімен дамуда. Олар жүргізетін негізгі реформаларға келсек:
ауылдық жерлердегі халық жағдайының деңгейін арттыру;
аграрлық елді-мекендегі халықты сумен, газбен және электрмен қамтамасыз ету;
ауыл жолдарын жөңдеу және салу.
Ауыл шаруашылы саласын дамытудағы негізгі мәселелерге келсек:
Ауыл шаруашылығына қаржыны жеткіліксіз бөлуі;
етті басқа елдерге жіберу үшін мал басын көбейту қажеттілігі;
егінді сақтауға арнайы қоймалардың жетіспеушілігі;
көне техникалық және материалдық базаның болуы.
Осы айтылғандардың бәріне қарап отырсақ, әлі де Қазақстанның ауыл шаруашылығы саласына көп көңіл бөлінуі қажет екендегі байқалады. Бұл жағдайға қарасақ табиғи және адами ресурс тапшылығы байқалады. Негізгі мәселе - бұл осы заманғы фермерлік нысанға көшу соңына дейін барған жоқ, және де бұл салық аударымдарын бақылауды айтарлықтай қиындатады.
Сондай-ақ, ауыл шаруашылығы саласына бюджеттің жеткілікті бөлінбейтінін де атап өткен жөн.
Осы ауылшаруашылық мәселелерін шешу үшін, және де еліміздегі ауылшаруашылығымыздың дамуы үшін ауылшаруашылық кәсіпорындарының көбірек ашылуына көңіл бөлінуі тиіс. Осындай ауыл шаруашылығына қолайлы көп жерімізді неге пайдаланбасқа? Сондықтан да осы дипломдық жұмыс ауыл шаруашылығы кәсіпорнының жобасын құруға бағытталған.
I. Мәтіндік бөлім.
1. 1. Ауылшаруашылық өндірісінің дамуы
Ауыл шаруашылығы - кез-келген елдің экономикасының ең маңызды бөлігі, оның экономикалық - әлеуметтік дамуының көрсеткіші, азық-түлікпен қамтамасыздандыруының кепілі және халықтың әл-ауқатының көрсеткіші болып табылады. Елдің дамыған ауыл шаруашылығы саласы оның экономикасының жоғары және сапалы екенін дәлелдейді. Кез келген мемлекеттің міндеті - елді - мекенді,халықты азық-түлікпен қамтамасыз ету. Егер мемлекет халықты азық-түлікпен қамтамасыз етпесе, онда басқа компонеттер мүлде маңызды емес.
Қазақстан Республикасы елдің азық - түлігін қамтамасыз етуге, тамақ және қайта өңдеу өнеркәсібін дамытуға, өнімдер өндірісінің көлемінің өсуін және осы өнімді әлемнің аса ірі 10 экспорттаушысының қатарына кіруді қамтамасыз ету міндетін іске асыруға қабілетті және орасан мүмкіндікке ие.
Елді азық-түлікпен қамтамасыз ету елдегі экономоикалық қауіпсіздікті ұстауға көмектеседі және ел өз тұрғындарын азық-түлікпен қамтамасыз етуге тиісті. Ауыл шаруашылығы елдің экономикасында өте маңызды орын алады және де экономиканың дамуы ішкі саясатқа,экономикаға байланысты. Сондықтан азық-түлік қауіпсіздігі қазіргі уақытта аграрлық бақылауда жүргізіледі, және де ауыл шаруалығы осыған байланысты жіті бақылауды талап етеді. Қазақстанда аграрлық бағыт Қазақстан экономикасының державасы болып саналады. Бұл таңқаларлық емес, себебі көп елдерге қарағанда ауыл шаруашылығын одан әрі қарай дамытуға Қазақстанда мүмкіндік зор. Сонымен қатар, еліміздегі көп аймақтың климаты осы ауыл шаруашылығындағы мал шаруашылығы мен өсімдік шаруашылығының әр түрлеріне қарай өсуіне,дамуына қолайлы жағдай жасайды. Өкінішке орай, қазіргі уақытта аграрлық бағытқа қойылған міндеттер өз ісін жүзеге асыра алмай жатыр. Атап айтқанда, еліміздегі импорт пайызы экспорт пайызынан жоғары болып табылады, қысқаша айтқанда ауыл шаруашылығы өнімдері көбінесе елдің ішінде қана қолданылады, яғни сырт елдерге көп жіберіле бермейді. Көбінесе басқа шикізат заттары көп экспортталады.
Қазақстандағы ауыл шаруашылығын дамыту - бұл ұзақ, көп еңбекті қажет ететін және де өте қажетті процесс. Экономика салаларын шикізатпен және халықты отандық өнімдермен қамтамасыз ету үшін жаңа бағытқа қарай көшіп, мемлекет және халық жақтан үлкен қолдауды қажет етеді. Яғни, мемлекет тарапынан бюджеттің бөлінуі және осы ауыл шаруашылығын алдыға кою мәселесі, ал халық жағынан осы бағытқа еңбек күші қажет етіледі.
Н.Ә. Назарбаевтың "Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту - Қазақстан дамуының басты бағыты" атты Қазақстан еліне Жолдауында: "Қазақстанның аграрлық секторы үлкен экспорттық мүмкіндіктерге және инвестицияларды енгізу үшін жоғары әлеуетке ие. Әлемде азық-түлікке деген қажеттілік жыл сайын артып келеді. Бұл мүмкіндікті біз жіберіп алмаймыз " деген сөзінде үлкен мағына бар.
Әрине, мемлекет агроөнеркәсіп секторының тиімділігі мен бәсекеге қабілеттілігін арттыруға бағытталған проблемаларды шешу үшін шараларды қабылдауда - қаржыландыру бөлімі ұлғаюда, жаңа бағдарламалар дайындалуда, мемлекеттік қолдаудың бағыттары қабылдануда. Тәуелсіздік алғаннан бері, еліміз аяққа тұрғаннан бері осы ауыл шаруалығы статистикасы оң деңгейде келе жатыр, яғни осы салаға көп көңіл бөлініп жатыр,және әр түрлі ауылшаруалышылық объектілері салынып жатыр. Бірақ бұған қарамастан, ауыл шаруашылық өндірісінде үлкен мәселелер көп. Оның ішінде: қажетті ауыл ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz