Жарнама шығындарын синтетикалық есепке алуды ұйымдастыру



Ұйымның жарнамалық шығандарын бухгалтерлік есепке алу мақсатында келесі шығындар түрлері жатады:
 Жарнамалық бұйымдар: суретті прейскуранттар, каталогтар, брошюра, альбомдар, проспектілер мен плакаттар, афишалар мен жарнамалық хаттарды жасақтауға және шығаруға;
 Сұлбалар, этикеткалар, қызықты және фирмалық пакеттер үлгілерін, орамаларын жасақтауға және шығаруға, жарнамалық ескерткіш сыйлықтарды алу және дайындауға;
 Бұқаралық ақпарат құралдары арқылы (баспасөзге хабарландыру беру, радио мен теледидар арқылы хабарлар тарату) жарнамалық шаралар өткізуге;
 Жарықтық және басқа да сыртқы жарнамаларға;
 Жарнамалық кино-, видео-, диафильмдерді алу, дайындау, көшіру, жарыққа шығаруға;
 Қабырғалар, пішіндер, жарнамалық қалқандар мен нұсқағыштар дайындауға;
 Жарнамалық материалдарды сақтау және тасымалдауға;
 Сөрелерді, сату көрмелерін, үлгілер бөлмесін безендіруге;
 Сөрелерге қойылғандықтан алғашқы сапаларын толықтай немесе біртіндеп жоғалтқан тауарлардың бағасын түсіруге;
 Кәсіпкерлік іс-әрекеттермен байланысты басқа да жарнамалық шараларды өткізуге.
 Жарнамаға басқа да шығындар;
 Бұқаралық жарнамалық кампания аясында өткізілген сайыстар жеңімпаздарына сыйлық алуға және дайындауға кеткен шығындар
 Шығындар нақты шартқа, заңнамалық және нормативтік актілер талаптарына, іскерлік айналыс дәстүрлеріне сәйкес өндіріледі;
 Шығындар сомасы анықтала алуы керек;
Ұйымның экономикалық пайдасының азаюына әкеліп

Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:   
Жарнама шығындарын синтетикалық есепке алуды ұйымдастыру

Ұйымның жарнамалық шығандарын бухгалтерлік есепке алу
мақсатында келесі шығындар түрлері жатады:
✓ Жарнамалық бұйымдар: суретті прейскуранттар, каталогтар, брошюра,
альбомдар, проспектілер мен плакаттар, афишалар мен жарнамалық
хаттарды жасақтауға және шығаруға;
✓ Сұлбалар, этикеткалар, қызықты және фирмалық пакеттер үлгілерін,
орамаларын жасақтауға және шығаруға, жарнамалық ескерткіш сыйлықтарды
алу және дайындауға;
✓ Бұқаралық ақпарат құралдары арқылы (баспасөзге хабарландыру беру,
радио мен теледидар арқылы хабарлар тарату) жарнамалық шаралар
өткізуге;
✓ Жарықтық және басқа да сыртқы жарнамаларға;
✓ Жарнамалық кино-, видео-, диафильмдерді алу, дайындау, көшіру,
жарыққа шығаруға;
✓ Қабырғалар, пішіндер, жарнамалық қалқандар мен нұсқағыштар
дайындауға;
✓ Жарнамалық материалдарды сақтау және тасымалдауға;
✓ Сөрелерді, сату көрмелерін, үлгілер бөлмесін безендіруге;
✓ Сөрелерге қойылғандықтан алғашқы сапаларын толықтай немесе біртіндеп
жоғалтқан тауарлардың бағасын түсіруге;
✓ Кәсіпкерлік іс-әрекеттермен байланысты басқа да жарнамалық шараларды
өткізуге.
✓ Жарнамаға басқа да шығындар;
✓ Бұқаралық жарнамалық кампания аясында өткізілген сайыстар
жеңімпаздарына сыйлық алуға және дайындауға кеткен шығындар
✓ Шығындар нақты шартқа, заңнамалық және нормативтік актілер
талаптарына, іскерлік айналыс дәстүрлеріне сәйкес өндіріледі;
✓ Шығындар сомасы анықтала алуы керек;
✓ Ұйымның экономикалық пайдасының азаюына әкеліп соқтыратын нақты
операциялар нәтижесінде болған шығындар. нақты операциялар нәтижесінде
ұйымның экономикалық пайдасының азаюы болатынына сенімді болуы
астарынан ұйымның активтерін беруі немесе активтерді беру қатысында
тұрақсыздыққа тап болуын түсінеміз.
Ұйым жүзеге асырып отырған кез келген шығындарға қатысты жоғарыда
көрсетілген талаптардың біреуін сақтамаған жағдайда ұйымның бухгалтерлік
есебінде дебиторлық шығын танылады.
Жарнама шығындары бухгалтерлік есепте ақша құралдарын нақты
төлеген уақыттқа және басқа да жүзеге асыру формаларына емес, олар орын
алған есептік кезеңде танылады (шаруашылық іс-әрекеттер фактілерінің
уақыттық анықталуына жол беру) [16].
БЕС-тің Ұйым шығындары тармағына сәйкес қызметтің қарапайым
түрлері бойынша төмендегілерді қалыптастырады:
• шикізат, материалдар, тауарлар және басқа да материалды-
өндірістік қорларды алумен байланысты шығындар;
• өнімді өндіруге, жұмыстарды орындауға, қызметтерді көрсету
мен оларды сату мақсаттарына арналған материалдық-өндірістік қорларды
өңдеу, кері өңдеу үдерістерінде туындайтын шығындар; сондай-ақ тауарларды
сату (кері сату) шығындары (негізгі құралдарды және басқа да айналыстан тыс
активтерді қамтамасыз ету мен қолдануға кеткен, сол сияқты оларды оң
жағдайда ұстау шығындары, коммерциялық, басқару және т.б. шығындар).
Өнімдерді (тауарлар, жұмыстар, қызметтер) өткізумен байланысты
жарнама шығындары коммерциялық шығындар болып табылады. Коммерциялық
шығындарды кәсіпорындар Бухгалтерлік есеп шоттары жоспарына сәйкес, 7210
Әкімшілік шығындар шотының жеке субшотында көрсетіледі.
Көрсетілген шоттың дебеті бойынша жүргізілген жарнамалық
шығындар жинақталады, несие бойынша оларды есептен шығару жүргізіледі.
Жарнама шығындарын іс-әрекеттердің қарапайым түрлері бойынша шығындар
ретінде тану үшін жарнамалық жұмыстар мен қызметтерді орындағаны жөнінде
растайтын құжаттарға ие болу керек (11-сурет).
Жарнамалық хабарландырулар жарияланған бұқаралық ақпарат құралдары
баспаларын, жарнама жазылған аудио-бейне жазбаларды сақтау салық
органдарының тексеруі кезінде дауларды шешуге көмектеседі.

11-сурет. Жарнама шығындарының құжаттары

Бухгалтерлік есепте дебет бойынша 7210 Әкімшілік шығындар шоттында
есептелген жарнама шығындарының сомасын өткізілген өнімнің (тауардың)
өзіндік құнында толықтай немесе өткізілген өнімнің (тауардың) көлеміне
пропорционалды түрде, ұйымның есеп саясаты жөніндегі бұйрықта көрсетілген
коммерциялық шығындарды есептен шығару тәсіліне байланысты есептен
шығарады.
Ұйымдар өздерінің өндірілген өнімдері, көрсететін қызметтері,
өткізетін тауарлары туралы ақпараттарды тарату мақсатында көбіне көрмелерге
қатысады және мұнда көрмеге келушілерге көрмеге қатысушы – ұйымдардың
өткізетін тауарлары мен өнімдерінің үлгілері жиі таратылады.
Сатып алынған немесе өз күштерімен, не басқа жеке және заңды тұлғаларды
тарту арқылы дайындалған жарнамалық материалдарды (күнтізбелер, қаламдар,
буклеттер және т.б.) есепке алу 1310 Материалдар шотының Жарнамалық
материалдар субшотында жүргізіледі.
Үлгілер ретінде берілген тауарлар мен дайын өнімді есепке алу
1330 Тауарлар және 1320 Дайын өнім шоттарындағы жеке субшоттарда
жүргізіледі. Жарнамалық мақсатта осындай тауарларды, дайын өнімдерді,
материалдарды есептен шығару есептен шығару актінде ресімделеді. Актінің
унифицияланған формасы қарастырылмаған, сәйкесінше ұйым мұндай құжатты өз
бетінше жүргізуге құқылы.
Көрсетілген акт есепке алу операцияларын көрсетуге негіз
болатын бастапқы құжат ретінде қызмет атқарытындықтан, сәйкесінше ол
бастапқыға қойылатын барлық талаптарды орындауы керек. 2007 жылғы 28
ақпан күнгі Бухгалтерлік есеп және қаржылық есп-қисап туралы Заңның
баптарына сәйкес бастапқы құжаттар бастапқы есепке алу құжаттамаларының
унифицияланған формалары альбомдеріндегі формалар бойынша жасақталынуы
керек. Ал бұл альбомдарда көрсетілмеген құжаттар келесі міндетті
реквизиттерден тұруы керек:
• Құжаттың атауы;
• Құжат жасақталған күн;
• Құжат жасақталған ұйымның атауы;
• Шаруашылық операциялар мазмұны;
• Шаруашылық операцияларын табиғи және ақша түрінде өлшейтіндер;
• Шаруашылық операцияларды жүргізуге және оны дұрыс ресімдеуге жауапты
лауазымды тұлғалардың атауы;
• Көрсетілген тұлғалардың жеке қолдары.
Сауда іс-әрекеттерін жүзеге асыратын ұйымдар сөрелерді
безендіру үшін кері сатуға арналған тауарлар бөлігін жиі қолданады.
Материалдық-өндірістік қорларды есепке алу БЕС 7-і негізінде жарнамалау
мақсатында қолданылған тауарлар құнын есептен шығару сауда іс-әрекеттерімен
айналысатын ұйымдар үшін келесі тәсілде жүзеге асырылады [2]:
Дебет Несие
13305 13301 Жарнамалық мақсатта қолданылған тауарлар құны
7210 - де көрсетілді. 13305те жарнамалық мақсатта қолданылған тауарлар
құны есептен шығарылды.
Аналитикалық есеп ұйымдарына келесі субшоттарды қолдануға
болады:
• 1330 1 Қоймадағы тауарлар;
• 1330 5 Жарнамалық мақсатта қолданылған тауарлар.
Өнімді өндірумен айналысатын ұйымдар жарнамалық мақсатта қолданылған
өндірілген өнімнің өзіндік құнын келесі түрде есептен шығарады:
Дебет Несие
13302 13301 Жарнамалық мақсатта қолданылған тауарлар құны 7210
- де көрсетілді. 1330 2-де жарнамалық мақсатта қолданылған тауарлар құны
есептен шығарылды. Мұнда келесі субшоттар қолданылды:
• 13301 Қоймадағы дайын өнім;
• 13302 Жарнамалық мақсатта қолданылған дайын өнім.
Егер жарнамалық шығындарды қалыптастыруда ұйым қандай ма бір
жұмыстарды өз күштерімен орындаса, онда осындай шығындарды ұйым 8031
Қосалқы өндіріс шотында есепке алады.
Электротехникалық аспаптарды жарнамалаумен айналысатын Эталон
ЖҚ көрмелерге қатысады. Көрмелік қабырғаны безендіру үшін жалпы құны
3 250 000 теңгені құрайтын аспаптар үлгілері қолданылды. Жеткізу, безендіру
бойынша шығындар өз күштерімен жасалды, шығын сомасы 25 000 теңгені құрады.
Көрмені өткізу барысында үлгілердің бір бөлігі болашақ өнімді тұтынушыларға
таратылып берілді, ал қалған бөлігі пайдасыз болып қалды (сынды). Яғни,
барлық үлгілер көрме барысында толықтай қолданылған болып танылды. Ұйым
дайын өнімді жарнамалық мақсатта есептен шығару туралы актіні ресімдеді.
Жарнамалық мақсатта дайын өнімді есепке алу бухгалтерлік
жазбалар 2- кестеде көрсетілген.
Жарнамалық қызметтер көрсететін ұйымдар өздерін төлемей кету
тәуекелдерінен қорғау үшін алдын ала авансалық соманы аударуын талап етеді.
Егер жарнамалық агенттікпен шарт бойынша аванстық аударылымдар
қарастырылған болса, онда келесі жазбалар жасалады (2 кесте).
Келе жатырған 2006 жылдың қарсаңында кәсіпорын ашық неонды құттықтау
құрылғысын әзірлеп, кәсіпорынның жарнамалық мақсатында ғимарат алдына
орнатты. Мұнда берілген құрылғыны жасауға кеткен шығындарды салықтық есепті
есептеуде шегеруге бола ма деген сұрақ пайда болады.

2- кесте
Жарнамалық мақсатта дайын өнімді есепке алу

Корреспонденцияс
Операциялар атауы Соммасы ы
Дт Кт
1. Жарнамалық мақсаттар үшін қоймадан дайын 650000 13302 1320
өнімді беру көрсетіледі.
2. Көрмелік стенд жеткізу және дайындаумен 5000 8031 1310,
байланысты шығындар көрсетіледі 4230
3. Дайын өнім құны жарнама шығынының құрамына 650000 7210 13302
енгізіледі
4. Көрмелік стенд жеткізу және рәсімдеумен 5000 7210 8031
байланысты шығындар жарнамалық шығындар
құрамына енгізіледі

Салық кодексінің 92 бабында былай белгіленген: Салық төлеушінің жылдық
жиынтық кірісті алуына байланысты шығындар салық салынатын кірісті
анықтауда шегеріледі, тек Кодекске сәйкес шегерілуге жатпайтын шығындардан
басқа (3-кесте).
Шегерулер салық төлеушінің жылдық жиынтық кірісін алуына байланысты
шығындарды растайтын құжаттарының бар болуымен жүргізіледі. Берілген
шығындар нақты жүргізілген салықтық кезеңде шегерілуге жатады, мұнда
болашақ кезеңдер шығыны кіргізілмейді. Болашақ кезеңдер шығындары өздеріне
қатысты салықтық кезеңде шегерілуге жатады.

11 – кесте
Шоттар корреспонденциясы

Корреспонденцияс
Операциялар атауы Соммасы ы
Дт Кт
1. Жарнамалық агенттіктердің жұмыс жасағаны 26739, 13 4110 1040
үшін берілген аванстық төлем сомасы
көрсетіледі
2. Жарнамалық шығындар есептеледі 35652,18 7210 4110
3. Ағымдық айда жарнамалық агенттіктің жасаған15131 1420 3310
жұмыстарының (көрсетілген қызметтерінің) ҚҚС
сомасы есептеледі
4. Бюджет алдындағы салық міндеттемесі 15131 3130 1420
есебінен ҚҚС сомасы шегеріледі

Неондық құрылғы жылдық жиынтық кірісті алу мақсатында жасалған және
кәсіпорын өнімдерінің үлгісі, сондай-ақ жарнамалық құрылғы болып табылады.
Оны құрастыру шығындары жылдық жиынтық кіріс алуға байланысты.
БЕС 6 Негізгі құралдарды есептеуге сәйкес, негізгі құралдар – бұл
ұзақ уақыт кезеңі ішінде материалдық өндіріс саласында, сондай-ақ
өндірістік емес салада да әрекет ететін материалдық активтер.
БЕС 7 ТМҚ есептеуге сәйкес, тауар-материалдық қорлар – бұл субъект
қызметі барысында сатуға арналған дайын өнімдер, тауарлар түріндегі
активтер[36].
Жоғарыда көрсетілген стандарттардың анықтамаларынан мыналарды түсінуге
болады: егер алынған активтер іс-әрекеттерде қолданылатын болса, онда
негізгі құралдарға жатады, ал егер қолданылмаса жәнесатуға арналған болса,
онда ТМҚ-ға жатады.
Тек келесі кері сату ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қаржылық есептің ауыл шаруашылығындағы ерекшеліктері
Бизнестің тартымдылығы
ЖШС TOYES CATERING кәсіпорынының қызметімен танысу
Кәсіпорынның қызметіндегі шығындар және оны азайту жолдарын жетілдіру
Өндіріс циклы
Жұмыстар мен қызметтер
Өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау мен өндірістік шығындарды талдау
Кәсіпорындағы материалдық емес активтер есебі, істен шығару себептері және құжаттарын дайындау
Кәсіпорын шығындарын басқару және талдау
Бухгалтерлік есеп шоттары
Пәндер