Әкімшілік шығыстардың есепте көрініс табуы және есептен шығарылуы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 23 бет
Таңдаулыға:

Ү.ТЭК-7.5.1-2017-04-20

АЛМАТЫ ҚАЛАСЫ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ
АЛМАТЫ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ТЕХНОЛОГИЯ-ЭКОНОМИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ

БЕКІТЕМІН
Директордың ОІ
жөніндегі орынбасары
___________ ______________ қолы Т. А. Ә.
_____ ___________20___ ж

КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ТАПСЫРМАСЫ

Білім алушы : Касымова Дарига Ганиевна ___________________________________ __________________________
аты-жөні, группасы
Курстық жұмыстың тақырыбы:__ әкімшілік шығыстар есебі_____________
___________________________________ _______________________________
Орындалу мерзімі: ________________ 2021 ж. _______________ 2021 ж.
Жұмысты орындау үшін қажетті көрсеткіштер:
___________________________________ _____________________________________________________________ ____________________________________
Курстық жұмыстық жұмыстың қысқаша мазмұны:
___________________________________ _______________________________
___________________________________ _______________________________
___________________________________ _______________________________
___________________________________ _______________________________
___________________________________ _______________________________
___________________________________ _______________________________
___________________________________ _____________________________________________________________ ____________________________________

Курстық жұмыстың жетекшісі:__________________ Байсейтова А.С.___
қолы аты, тегі
Тапсырма берілген күн ________________ 2021 ж.
Білім алушы: __________________________________К асымова Д.Г._____
қолы аты-жөні

АЛМАТЫ ҚАЛАСЫ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ
АЛМАТЫ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ТЕХНОЛОГИЯ-ЭКОНОМИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ

БЕКІТЕМІН
Директордың ОІ
жөніндегі орынбасары
___________ ______________ қолы Т. А. Ә.
_____ ___________20___ ж

Ұйым қаржысы пәні бойынша курстық жұмысқа
ТҮСІНІКТЕМЕ ХАТ
тақырыбы:___әкімшілік шығыстар есебі______________________________ _
___________________________________ _______________________________
Мамандығы: 0518000-Есеп және Аудит
Тобы: УиА-301
Курстық жұмысты орындаған білім алушы __Касымова Дарига Ганиевна___
________________________ 2021 ж. __________________________
қолы Жетекшісі:_________________ Байсейтова А.С.
қолы аты, тегі

Тақырыптың № ______
Орындалған жұмыстың бетінің саны __________
Курстық жұмысты қорғаған баға _______________________
________________________ 2021 ж.
Бөлім меңгерушісі _____________________ _____Қаппарова Т.Е.
қолы аты-жөні

Мазмұны
Кіріспе
1. Әкімшілік шығындардың маңызы және оны тану
1.1. Әкімшілік шығыстардың сипаттамасы және оларды қалыптастырудағы бухалтерлік есептің рөлі
1.2. Шығындарды мойындау әдістері мен өлшемдері
2. Кәсіпорындағы әкімшілік шығыстар есебін ұйымдастыру
2.1. Әкімшілік шығыстардың есепте көрініс табуы және есептен шығарылуы
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
Экономикалық қатынастардың мәні мен маңызын түсіну, бизнесті жүргізу мен басқару, ақпараттарды реттеу мен ақылға сиымды тиімді шешімдер қабылдау үлкен мәселеге айналды. Еліміздегі бизнесті дамыту, қаржылық қатынастардың теориялық және қолданбалы негізін білу, құқықтық жүйедегі заңдылықтарды білу, қаржы мен басқару үрдісіндегі көрсеткіштерді жан-жақты талдау, тиімді және оңтайлы шешім қабылдау қызметінде бухгалтерлік есептің атқаратын рөлі өте зор.
Жалпы, бухгалтерлік есеп ұйымға оның қаржылық жағдайын жоспарлау, бағалау, бақылау және талдау секілді функцияларды орындауы үшін қажет. Сонымен қатар бухгалтерлік есеп кәсіпорынның активтері мен міндеттемелері, капиталы мен өндірілген өнімдері мен олардың сатылғандығы туралы ақпарттарды жинақтап көрсетеді. Тек қана бухгалтерлік есеп арқылы ұйымның табыстары мен шығындарын және шаруашылық қызметінің соңғы қаржылық нәтижесін анықтауға болады.
Бухгалтерлік есептің ең басты бөлігінің бірі - әкімшілік шығындарды есептеу, ұйымдастыру және тарату болып табылады. Бухгалтерлік есеп басқару жүйесінде ең маңызды орындардың біріне иеленеді. Бұған дәлел ретінде Біріккен Ұлттар Ұйымының 1992 жылы өткізген конференциясында Есептей алмаған, басқара алмайды - деген сөздің бекер айтылмагандығын атап өтуге болады. Жалпы, бухгалтерлік есеп ұйымға, оның қаржылық жағдайын жоспарлау, бағалау, бақылау және талдау секілді функцияларды орындауы үшін қажет. Сонымен қатар бухгалтерлік есеп кәсіпорынның активтері мен міндеттемелері, капиталы және өндірілген өнімдері мен олардың сатылғандығы туралы ақпараттарды жинақтап көрсетеді. Тек қана бухгалтерлік есеп арқылы ұйымның табыстары мен шығындарын және шаруашылық қызметінің соңғы қаржылық нәтижесін анықтауға болады. Бухгалтерлік есептің ақпараттық жүйесі қаржылық (сыртқы) және басқарушы (ішкі) есеп болып екіге бөлінеді. Басқарушы есеп кәсіпорынның қаржылық ақпараттарын ішкі пайдаланушыларға жеткізіп отыратын жүйе болса, ал қаржылық есеп жоғарыда айтылған қаржылық ақпараттарды ішкі пайдаланушылармен қатар сыртқы пайдаланушыларға жеткізіп отыратын жүйе. Яғни, басқарушы есептің мәліметін кәсіпорын басшылары қандайда бір шешім қабылдау үшін пайдаланса, қаржылық есептің мәліметін бұлармен қоса жабдықтаушы (мердігер) кәсіпорындар, банк мекемелері, салық органдары және тағы да басқалар пайдаланады. Кез-келген ұйым үшін қаржылық есеп міндетті түрде жүргізілетін болса, басқарушы есептің жүргізілуі және оның тәртібі әрбір кәсіпорынның экономикалық саясатына байланысты.
Курстық жұмыстың өзектілігі - әкімшілік шығындар бойынша мәліметтердің бухгалтерияда дұрыс және уақытында ұйымдастырылып, кәсіпорынның табыстылығына әсерін қарастыру. Сонымен қатар өндіріске жедел басшылық жасауға тиісті нақтылы мәліметтерді алу.
Курстық жұмыстың мақсаты - әкімшілік шығындары бойынша есеп айырысу есебін ұйымдастырылуын зерттей отырып, жетілдіру жолдарын анықтау
Ал, курстық жұмыстың негізгі міндеті - кәсіпорынмен өндірілетін өнімдер мен істелінетін жұмысқа кеткен шығындар мөлшерін, оның маңыздылығын дұрыс бағалау. Білімімізді тереңдету, бекіту және бухгалтерлік есеп және экономикалық талдау мақсатында осы тақырыпты таңдадық.

1. ӘКІМШІЛІК ШЫҒЫНДАРДЫҢ МАҢЫЗЫ ЖӘНЕ ОНЫ ТАНУ
1.1 Әкімшілік шығыстардың сипаттамасы және оларды қалыптастырудағы бухалтерлік есептің рөлі
Нарық жағдайында қызмет ететін ұйымдағы шығындар кешені оны басқарудың бүкіл жүйесінің негізі болып табылады, өйткені мұнда нақты жұмсалған шығындар туралы барлық ақпараттар қалыптасады, демек, нақты алынған пайданы анықтаудың негізі қаланады. Өнімді өткізуден алынған өндірістік нәтижені табу әдістемесі шығындар есебінің және өзіндік құнды калькуляциялаудың әдістемесімен анықталады. Сондықтан шығындардың бухгалтерлік есебі оңтайлы ұйымдастырылмайынша шаруашылық қызметті тиімді жүргізу мүмкін емес.
Орталықтан жоспарланған экономика жағдайында жүзеге асырылған бухгалтерлік есеп жүйесі меншіктің қоғамдық сипаты мен экономиканы мемлекеттік басқарудың қажеттіліктеріне негізделінді. Бухгалтерлік есеп жүйесінде қалыптасатын ақпараттардың басты тұтынушысы ретінде мемлекеттік статистикалық және қаржылық органдарды жоспарлайтын салалық министрліктер мен ведомствалар арқылы танылды.
Қоғамдық қатынастар жүйесінің өзгеруі, азаматтық - құқықтық ортаның өзгеруі бухгалтерлік есепті сәйкесінше өзгертудің қажеттілігін айқындап берді. Бухгалтерлік есептің жаңа жүйесі және ұйымдарда бухгалтерлік есепті жүргізудің халықаралық стандарттарға біртіндеп көшуі әрбір салаға инвестиция салуға, соның ішінде шетелдік инвестицияларды тартуға қолайлы жағдай жасайтындай нарықтық инфрақұрылымның элементтерін құруға зор үлесін қосты.
Есеп жұмыстарын жүргізудің әлемдік тәжірибесін негізге ала отырып жасалынған бухгалтерлік есептің Ұттық стандарттарына, халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес экономиканың бүкіл саласында өнімнің (жұмыс пен қызметтің) өзіндік құнын қалыптастыру тәсілі өзгерді. Өндірістік есептің жаңа жүйесінің басты айырмашылығы - ұйымның жанама шығындарын үстеме және кезең шығындарына бөлу принципі қалыптасты.

1.2 Шығындарды мойындау әдістері мен өлшемдері
Шығыс-есепті кезең аралығындағы экономикалық табыстың активтердің кері ағыны немесе пайдалануы түріндегі азаюына әкелетін қарыздардың пайда болуы, бұлар меншікті капитал үлесінің иелері арасында бөлетіндерінен басқасы. Нәтижелі шоттарды құру тәсілін,табыстар мен шығыстардың құрамын, оларды есепке алу және есептеу тәртібін Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі анықтайды және қаржылық есептіліктің халықаралық стандарттары талаптарына сәйкес банкті басқару және оған салық салу үшін жеткілікті деңгейде түсінікті болуы қажет. Бухгалтерлік есептің жалпы қағидалары тануды субъектінің қаржылық есебіне бап енгізу үрдісі ретінде анықтайды. Тану іске қосылған соманың есепті қорытынды көрсеткіштерінде көрініс табуынан тұрады.
Шығыс баптарын қанағаттандыру өлшемдері мынадай:
- бап өлшеу үшін сәйкес негізге және іске қосылған сомаға саналы бағалау жүргізу мүмкіндігіне ие;
- болашақта экономикалық жоғалтуға негізделген баптар үшін осындай алынбай қалуы мүмкін ықтималдық кездеседі. Шығыс немесе шығындар алдында мойындалған актив болашақтағы экономикалық пайданы ұстай алмаған жағдайда мойындалады. Шығыстарды тану қағидаларын қолдану келесідей болуы мүмкін:
- өткізгенге дейін;
- өткізу кезінде;
- өткізгеннен кейін;
Табыстар мен шығыстар баптарын бөлек ашып қарастыруға алып келген жағдайлар мыналарды қамтиды:
:: тауарлы-материалдық қорлар құнының өткізудің таза құнына дейін, ғимараттар мен құрал-жабдықтар құнының-қалпына келтіру құнына дейін төмендеуі, сонымен қатар осындай төмендеуді қайта реверсиялау;
:: қызмет құрылымының өзгеруі және құрылымының өзгеруі бойынша шығындарға арналған кез келген резервтерді жою;
:: жылжымайтын мүлік және құрал баптарының істен шығуы;
:: ұзақ мерзімді инвестициялардың істен шығуы;
:: үзілген операциялар;
:: сот үрдістерін реттеу;
:: резервтердің күшін жоюдың басқа да жағдайлары.
Әрбір үзілген операция үшін келесідей ашылулар жүргізіледі:
- үзілген операция сипаттамасы;
- есепке алу мақсатында операциялардың нақты үзілу күні;
- үзу әдісі (сату немесе бас тарту);
- операцияны үзуден түскен табыс немесе шығын және оларды өлшеу үшін қолданылатын есептілік саясаты;
- әр есепті кезеңде күнделікті қызметтен сәйкес сомалармен түсетін түсім, табыс немесе шығын. (3)
Экономикалық шығындарды табыс алу үрдісінде қызметтерін және өнімдерін пайдалану және тұтыну ретінде анықтауға болады. Шығыстар тек банк өнімдері немесе қызметтері табысты қалыптастыру үрдісінде қолданылған кезде пайда болады. Шығыстардың бухгалтерлік есеп шоттарында және қаржылық есептілікте көрініс табуы, есептілік кезеңде не кешігіп,не мерзімінен бұрын орындалады. Есепті кезең қабылданған табыс тұжырымдамасымен анықталады. Шығыстар өнімдердің немесе қызметтердің құны төмендеуі орын алғанда немесе болашақта бұларды пайдалану есебінен құн есімі ұсынылмаған жағдайда көрініс табады. Ақша қаражаттарының келіп түсуіне негізделген табыс тұжырымдамасы шығыс шегу кезеңіне уақыты бойынша шекті жақындатылып көрсетілуі қажет. Шығыстар есепте сәйкестілік қағидасы бойынша себеп-салдарлық байланыс негізінде көрсетілген табыспен мойындалады. Сәйкестілік тек табыстар мен шығыстар арасында негізделген байланыс бекітілген жағдайда орын алады. Ақша айналысы саласында атқаратын қызметі және негізгі шаруашылық қызметімен байланысты банк қаражат жұмсайды. Олар екі бөлікке бөлінеді: операциялық және әр түрлі шығындар және басқару аппаратының шығындары.
Операциялық және әртүрлі шығындар құрамында ең үлкен үлес салмағы банкаралық несие бойынша,мерзімді және талап етуге дейінгі салымдар бойынша есептелінген және төленген пайыздар алады.
Басқару аппаратына кететін шығындар барлық қызметкерлердің, соның ішінде басқару аппаратының жұмысшыларын қоса алғанда, еңбекақысын және әлеуметтік қамтамасыз ету шығындарын қамтиды. Алайда акционерлердің салымдары мен өндіріп алулары шығыс және табыс болып танылмайды.
Таза пайда табыстар мен шығыстар арасындағы айырма ретінде анықталады және акционерлердің жалпы жиналысының шешімі бойынша үлестірілуге жатады.
Шығындардың маңызды үлесін есеп айырысу, ағымдағы, корреспонденттік шоттар және кәсіпорындар мен азаматтардың мерзімдік салымдары бойынша есептелген пайыздар құрайды.
Салық салу мақсаты үшін нормаға келтірілген шығыстардың (өкілдік, қызметіне байланысты іссапар шығындары, жарнама шығындары, оқыту мекемелерімен келісім бойынша қызметкерлерді оқыту шығындары) асып кеткен бөлігі жұмсауында қалған табысқа жатқызылады немесе арнайы қорлар арқылы жабылады. Жылуға, жарыққа-өрттен қорғау және күзетті қамтамасыз ету бөлімдері әкімшілік шығыстарға жатады. (15)

2. КӘСІПОРЫНДАҒЫ ӘКІМШІЛІК ШЫҒЫСТАР ЕСЕБІН ҰЙЫМДАСТЫРУ
2.1 Әкімшілік шығыстардың есепте көрініс табуы және есептен шығарылуы.
Мекеме өнімдер мен тауарларды өткізу щығындарынан басқа жалпы және әкімшілік шығындарын шегеді.
Жалпы және әкімшілік шығындарының бухалтерлік есебін дұрыс ұйымдастыру мен олардың көлеміне және барынша азайтуға жүйелі бақылау жасау үшін шығындар баптарының ғылыми негізделген тізбегі қажет. Атап айтқанда, нарықтық экономикаға көшу жағдайында туындап отырған Материалдық емес активтердің амортизациясы, Мүліктік және басты сақтандыру шығындары, т.б. шығындар баптары жоқ.
Экономикалық жағынан біріңғай кейбір шығындар бірнешеұасақ баптарға бөлінген, мысалы: Жалпы шаруашылық мақсаитындағы негізгі құралдарды жалға алу щығындары және Жалпы шаруашылық мақсатына пайдаланатын негізгі құралдарды ұстау шығындары; Қоймадағы тауарлы-материалдық қорлардың нормативтен тыс ысырапталуы, бұзылуы және жетіспеушілігі және басқадай өндірістік еменс шығындар мен ысыраптар және Қымқырудан болған залалдар. Көрсетілген экономикалық мазмұны біріңғай шығындарды өзара біріктіріп, тиісті бапта көрсету керек еді.
Біржолғы сыйақылар бабын тиісінше Әкімшілік қызметкерлерінің еңбегіне ақы төлеу немесе Қызмет көрсету шаруашылығымен шұғылданатын қызметкерлерінің еңбегіне ақы төлеу баптарына кіргізу керек еді. Сол сияқты Банк қызметіне ақы төлеу, Өкілдік шығындар, Салықтар, алымдар және мүліктен, жылжымайтын мүліктен аударымдар, Күмәнді қарыздар бойынша резерв құру шығындары, Алдағы шығындарға резерв құру шығындары, Кесілген немесе танылған айыппұлдар, өсімдер, тұрақсыздық айыбы және басқадай жазалау шаралар түрлері тәрізді барлық мекемелерде кездеспейтін шығындарды біріктіріп, Басқадай шығындар атты бапта көрсету керек. Күзет, өртке қарсы күзет, денсаулықты жақсарту щараларын жүзеге асыру шығындары және жалпы шаруашылық сипаттағы шығындар бабында экономикалық мазмұны біртекті ұқсас емес шығындар негізсіз біріктірілген.
Жоғарыда көрсетілген кемшіліктерді жою, жалпы және әкімшілік шығындар көлеміне бақылауды күшейту және олардың тиімділігін арттыру мүмкіндігін анықтау мақсатында саудамен шұғылданатын мекемелердің қаржылық-шаруашылық қызметінің ерекшіліктерін ескеріп жалпы және әкімшілік шығындарын есепке алуды мынандай жасалған есептік баптар тізбегі бойынша жүргізуді ұсынамыз.
Жалпы және әкімшілік шығындарының ұсынылған баптарының біріңғай тізбегін сақтау және солар бойынша біртектес шаруашылық операцияларын бірдей және экономикалық дұрыс көрініс табу үшін шығындардың жекеленген баптарының экономикалық мазмұнын және бухгалтерлік есепте көрсету әдістемесі егжей-тегжейлі қарастырамыз.
Жалпы және әкімшілік шығындар баптарының тізбесі.
Баптар №
Шығындар баптарының атаулары
А
Б
1
Көліктік қызмет көрсету шығындары

2
Басқару аппараты, күзет және басқа да тізімдік құрамдағы қызметкерлерінің еңбектеріне ақы төлеу шығындары

3
Еңбекке ақы төлеуден аударымдар
4
Жалпы шаруашылық және әкімшілік мақсаттағы обьектілерден (кеңсе, офис т.б) күзету қызметкерлердің еңбек және техника қауіпсіздігін сақтау шығындары
5
Жалпы шаруашылық және әкімшілік мақсаттағы ғимараттарды , құрылыстарды, жабдықтар мен инвентарларды жалға алу және ұстау шығындары

6
Жалпы шаруашылық және әкімшілік мақсаттағы негізгі құралдардың тозуы және материалдық емес активтердің амортизациясы
7
Басқару техникалық құралдарын ұстау және қызмет көрсету шығындары
8
Басқару аппараты, күзет және басқа да тізімдік құрамдағы қызметкерлердің іссапарлары мен жүріп-тұру шығындары
9
Мүліктік және басқару аппараты, кузет және басқа да тізімдік құрамдағы қызметкерлерді жеке сақтандыру шығындары
10
Тауарлық-материалдық қорлардың белгіленген табиғи кему шегінен тыс ысырапталуы сондай-ақ талаптардың негізсіздігінен соттың өндіріп алуға қарсылығына байланысты жетіспеушілігінен және жұмсап қоюдан болған ысыраптар
11
Басқадай жалпы және әкімшілік шығындар

Мекеменің жалпы және әкімшілік шығындар өнімдер мен тауарларды өткізу шығындарынан жеке есепке алу үшін бухгалтерлік есеп шоттарының үлгісі жоспарында 7210 Әкімшілік шығыстар деген шот қарастырылған. Есептің бұлай қойылуының жалпы және әкімшілік басқару шығындардың нақты мөлшеріне жүйелі түрде бақылау жасау, олардың бекітілген сметамен салыстыру және олардың барынша азайтуға ұтымды басшылық шешімдер қабылдау үшін үлкен маңызы зор.
Жалпы және әкімшілік шығындардың бухалтерлік есеп шоттарында дұрыс көрсету және оларыдың нақты мөлшеріне бақылауды күшейту үшін көрсетілген шығындардың жеке түрлерін ұсынылған есептік баптар тізбегенің экономикалық мазмұнына сәйкес құжаттармен рәсімдеу тәртібі мен бухгалтерлік есеп әдістемесін жанөжаұқты қайраймыз:
1-бап Көліктік қызмет көрсету шығындары бойынша осы баптың экономикалық мазмұнына сәйкес 7210 Әкімшілік шығыстар шотында көрініс табатын жалпы шаруашылық және әкімшілік-басқару шараларына көліктік қызмет көрсетуге кеткен мынандай шығындар есепке алынады.
№
Операция мазмұны
Дебиті
Кредиті
1

Гараждар мен қызмет бабындағы жеңіл автомобильдер және басқа даж алпы шаруашылық пен әкімшілік мақсатындағы көлік құралдарының арнайы есептеулерге сәйкес есептелген амортизация сомасы мынандай бухгатерлік тізбемен есептен шығарылады:
7210

2420
2
Гараждарды ұстау және жөндеуге жұмсалған шаруашылық пен құрылыс материалдары, қызмет бабындағы жеңіл автомобильдер мен басқа да көлік құралдарын жөндеуге кеткен сүртетін және майлайтын материалдар, жанар май және қосалқы бөлшектер сомасына шығыс құжаттар есептен негізінде келесі бухалтерлік жазба жасалады:
7210
1310

3
Заңдармен белгіленген мөлшердегі қызмет бабында жүріп-түруға жеке меншік жеңіл автомобильдерді пайдаланғаны үшін қызметкерлерге төлеген төлемақы сомасына олармен жасалған келісім-шарт пен төлем тізімдемесіне сәйкес бухгалтерлік шоттарға мынандай жазу жүргізіледі:
7210
1010
4
Гараждарды жылыту және жарық беру, қызмет бабындағы жеңіл автомобильдер мен басқа да көлік құралдарын жөндеу мен техникалық қызмет көрсеткені үшін сырт мекемелерге олармен жасалған келісім-шарт пен төлеуге ұсынылған есеп айырысу шоттар негізінде есептелген сомасы бухгалтерлік есеп шоттарында мынандай жазумен көрсетіледі:
7210
3310
5
Қызмет бабындағы жеңіл автомобильдер мен басқа да көлік құралдарын жөндеуге арнайы шақырылған тізімдік құрамда жоқ адамдарға есептелген еңбекақы сомасына олармен жасалған келісім-шарт пен есеп айырысу-төлем тізімдемесіне сәйкес бухгалтерлік есепте мынандай жазу жазылады:
7210
3350
6
Аталған жұмысшылардың тиісті еңбекақыларынан заңдар мен бекітілген ставка бойынша арнайы есептеу негізінде есептелген әлеуметтік салық және сақтандыру бойынша аударымдар сомаларына мынандай бухгалтерлік тізбе беріледі:
7210
3150

7
Гараж немесе қызмет бабындағы жеңіл автомобильдер ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.