Мұсылман әйелінің келбеті

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 31 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

НҰР-МҮБАРАК ЕГИПЕТ ИСЛАМ МӘДЕНИЕТІ УНИВЕРСИТЕТІ

Эрматова Дилдорахон Мұратжонқызы

Заманауи қоғамдағы мұсылман әйелдердің әлеуметтік белсенділігі

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

5B021500 - Исламтану

Алматы, 2021
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Нұр-Мүбарак Египет ислам мәдениеті университеті
Исламтану кафедрасы

Қорғауға жіберілді
___________________
Исламтану кафедрасының
меңгерушісі, PhD Н.Анарбаев
_ _____________2021 жыл

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: Заманауи қоғамдағы мұсылман әйелдердің әлеуметтік белсенділігі

5B021500 - Исламтану мамандығы бойынша

Норма бақылаушы,
п.ғ.к. Нұр-Мүбарак ЕИМУ
қауымд.проф.. Исабаева С.
______________
___ _______________2021 ж
Диплом жұмысының кеңесшісі,
аға оқытушы Жолмағанбетова М. А.
____________
___ ______________2021 ж

Орындаған:
____________Эрматова Д.М.

Алматы, 2021
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Нұр- Мүбарак Египет ислам мәдениеті университеті
Исламтану кафедрасы

Бекітілді
Исламтану кафедрасының
меңгерушісі,
PhD докторы Н. Анарбаев
________________________
___ ____________ 2021 ж.

ДИПЛОМ ЖҰМЫСЫНА ТАПСЫРМА

Студент: Эрматова Дилдорахон Мұратжонқызы
Жұмыстың тақырыбы: Заманауи қоғамдағы мұсылман әйелдердің әлеуметтік белсенділігі
2021 жыл _ _ _______№____ университет ғылыми кеңесі бұйрығымен бекітілді.
1. Аяқталған жұмыстың тапсыру мерзімі _________________
2. Диплом жұмысы бойынша сұрақтар тізбесі:
а) Мұсылман әйелінің келбеті
ә) Қазақ қоғамындағы мұсылман әйелдердің орны
б) Ислам дінінің таралу тарихындағы мұсылман әйелдерінің жетістіктері в) Қазіргі кезеңдегі мұсылман әйелінің белсенділігі д) Қазіргі іскер мұсылман әйелдер 3.Зерттеудің теориялық - әдіснамалық негізі және дереккөздері ретінде сынды бірқатар психолог-педагогтар мен отандық және шетелдік ғалымдардың еңбектері қолданылған.
Тапсырманың берілген уақыты ___________________

Диплом жұмысының кеңесшісі _______________ М.А. Жолмағанбетова

Тапсырманы орындауға қабылдап алған студент ___________ Д.М.Эрматова

Алматы, 2021

ЖОСПАР

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5

НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1 МҰСЫЛМАН ӘЙЕЛДІҢ КЕЛБЕТІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.1Ислам дінінің таралу тарихындағы мұсылман әйелдерінің жетістіктері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 1.2Қазақ қоғамындағы мұсылман әйелдердің орны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

2 ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢДЕГІ МҰСЫЛМАН ӘЙЕЛІНІҢ БЕЛСЕНДІЛІГІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.1Мұсылман әйел және ғылым ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
2.2Қазіргі іскер мұсылман әйелдер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ...

КІРІСПЕ
Барлық мақтау әлемдердің Раббысы Аллаға тән. Оның құлы әрі елшісі, пайғамбарлар мен елшілердің ақырғысы, үмбетіне мәңгілік өнеге көзі, сүннет мұрасын қалдырған сүйікті пайғамбарымыз Мұхаммедке Алланың игілігі мен сәлемі болсын! Алла тағаланың кәләмі Құран Кәрімді бізге өзгертпей жеткізуге септігін тигізген сахабалар мен табиғиндерге және олардың артынан ЛА ИЛАХА ИЛЛА АЛЛАХ деп ерген барша мұсылмандарға Алланың разылығын тілейміз. Зерттеу жұмысы қазіргі таңдағы мұсылман әйел жамағатының хал жағдайын сипаттауға негізделген. Ең алдымен мұсылман әйел қандай болу керек? Оның бойында қандай қасиеттер болу керек? Тарихта біздерге ісімен де сөзіменде,әдебімен үлгі болған қандай батыр аналарымызды білеміз?Осы сұрақтарға жауап іздейміз,сонымен қатар тарихта әйел жамағаты қандай жетістіктерге жеткендігі жайлы зерттейтін боламыз Ин ша Алла. Әйел кісі алғашында біреудің мәпелеп өсірген қызы, уақыт өте біреудің аяулы жары, балдарының жанашыры осылайша көп халдерде басқалар үшін өмір сүріп келеді. Алайда сондай керемет әйелдерде тарихта жоқ емес, ел басқарған әрі бір жұрттың басын біріктірген патша аналарымыз немесе бір елде ұрыс бастауға себепші болған надандықтың жолында болғандарда жоқ емес.
Жұмыстың жалпы сипаттамасы:
Тақырыптың өзектілігі:Бұрынғы умауи мен аббаси халифалықтары мұсылмандар арасында ғылым білімнің ең қатты дамыған кезеңдерінен,себебі үкімет тарапынан ғылым білімді дамытуға қазынадан көп қаражат бөлінген. Әрі сол кезде тек ер адамдар арасынан ғана емес, әйел адамдар арасында да ғалым адамдар шыққан,ол сонау Пайғамбарымыздың с а с кезінен басталған, Айша р. а анамыздың өзі өте білімді, дана кісі болған. Бұл ғылым білімнің тек ерлер арасында емес, әйелдер арасында да болатындығына дәлел болады. Умауи аббаси дәуірлері құлап, басқа халифалыктар келген кезде тек мұсылмандардың ғылым білімге үлес қосқсан ғалымдар бара-бара азая бастады. Өйткені мемлекет тарапынан қолдау болған жок сонымен қатар билікке талас,дінге басқада еңбектер араласып адасулар көбейе бастады.
Бірақ қазір тек мұсылман ерлер үшін ғана емес, мұсылман әйелдер үшін де мумкіндіктер көп, кез -келген адам қалаған жеріне қалаған оқу орнына оқуға түсе алады.Ер адамдарға қандай жағдай жасалған болса, әйелдер үшін де ешқандай білім жағынан шектеулер жоқ. Бұл өз жағынан мұсылман әйелдер арасынан да ғалым әйелдердің шығуынан мүмкіндік тудырып отыр ...
Зерттеудің мақсаты мен міндеттері:
Зерттеу нысаны мен пәні: Қазақ қоғамындағы
Зерттеу әдістері:
Жұмыстың тәжірибелік маңызы:
Тақырыпты зерттеудің деңгейі:
Зерттеу жұмысының материалдары мен дереккөздері: Зерттеліп жатқан бұл жұмыстың негізгі дереккөздері
Дипломдық жұмыстың құрлымы: Диплом жұмысы , екі тараудан,қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Зерттеу жұмыстың жалпы көлемі бет.

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

1. МҰСЫЛМАН ӘЙЕЛІНІҢ КЕЛБЕТІ
2.1 Ислам дінінің таралу тарихындағы мұсылман әйелдерінің жетістіктері
Мұсылман әйел дегенде ең алдымен есімізге ислам дінінің алғашқы етек жайған уақыттарындағы сахаби аналарымыздың жасаған ерліктері, сабырлықтары мен жақсы мінез құлықтары еске түсері сөзсіз.Пайғамбарымыз (Алланың игілігі мен сәлемі болсын) әйелдері,қыздары жәнеде басқада аналарымыздың өнегелі өмірін үйрену біздерге,әрі келер ұрпақтарымызға пайдалы әрі маңызды жоспар болып табылады.Қазіргі таңда неге ондай асыл аналар жоқ немесе қолмен санарлық.Алысқа бармай өзіміздің тарихқа көз жүгіртсек отан үшін жан беретін,отбасында адал жар болу, перзент тәрбиесі, ар намыс мәселесі, ата - анаға итағат оларды тек осылар алаңдатты емеспе? Қазіргі ұрпақтың ойына бұл кіріп шығар емес. Асылында, қоғамның жартысын әйелдер құрайды. Әйел дегеніміз - біреудің анасы, ол- перзент, ол- әпкесі ,қарындасы, ол- аяулы жар. Ер кісі отбасыны асырап,бағып материалдық әрі рухани жағынан да қамтамасыз ететін болса, әйел адам отбасында күйеуіне қызмет етіп, балаларын тәрбиелейді. Ал бала болашақтың кепілі, араб халқының осындай сөзі бекерге емес - Әр алыптың артында ана тұрады бәріміз білгендей тарихта үлкен жетістікке жеткен барша ғалым, ақындардың сол дәрежесіне аналары себепші. Мұсылман әйел дегеніміз қандай болу керек? Ислам келгенге дейін әйел тек қорлықта өмір сүрді. Араб еркектері қалағандарынша шектеусіз үйлене алатын. Құрайыштар мен индустар сияқты кейбір тайпаларда қыздарды тірідей көму салты болған. Олар мұны кедейшіліктен қорқып, не қыз лайықсыз адамға тұрмысқа шығып, отбасына осылайша кір келтіреді немесе соғыста қолға түсіп, абыройға нұқсан келеді деп ойлады. Көшпелі арабтар тірі қалған қыздары үшін жүннен тон киіп, түйе немесе қой баққан. Өлтіргісі келгендер дүниеге келген бойда өлтірілді. Кейде оны алты жасында әдемі киімдер киіп, оны туыстарына апарамын деп айдаладағы алдын-ала дайындалған шұңқырға тастайтын. Кейбір аңыздарға сәйкес, жүкті әйелдер шұңқырда туылған, ал егер бала қыз болса, оларды сол шұңқырға жерлеген.Оларды ата- анасынан қалған мирастанда мақрұм етіп, үлестерін бермеген. Қыз баласына неше түрлі зұлымдықтар жасап,арына малына қиянат жасайтын.Бұл жағдай басқада халықтарда орын алған,дінсіздік адамдарды неше түрлі халге жеткізген. Енді тарихқа бір шолу жасайтын болсақ,яғни әйел жамағатына басқада мемлекеттер қандай көзқарас танытқан,олардың әлеуметтік жағдайы, қоғамдағы рөлі әр түрлі болған. Тарихта әйел кісі адам болып саналмаған, Інжіл хазірет Исаға (а.с.) түскен кездің өзінде әйелдердің құқығы толық болған жоқ және бәрі орындамаған. Әйелдерге әділ қарайтын қоғам бүкіл әлемде болмады.
Ежелгі Үндістанда әйелдің некеге, мұрагерлікке немесе басқа нәрсеге құқығы болған жоқ.Ол таза емес, әлсіз және жаман мінезге ие деп саналатын, сондықтан Ману III заңы оны бала кезінде әкесіне, бой жеткенде күйеуіне, күйеуі қайтыс болғаннан кейін ұлына немесе күйеуінің ер туыстарына тәуелді болуға мәжбүр етті. Тіпті кейбір жерлерде күйеуі қайтыс болғаннан кейін әйелге өмір сүруге тыйым салынып, марқұм күйеуімен бірге оны тірідей өртеп жіберген. Үнділердің қасиетті кітабы Ведада әйел күн күркіреуінен, өлімнен, уланудан немесе жыланнанда жаман сипатталған екен.Будда бір кездері Анандаға: Біз әйелдерді осы дінге айналдырмаған кезде, буддизм көптеген ғасырлар бойы өзінің таза күйінде жалғасатын еді.Енді әйел біздің ортамызға кірді, мен бұл дін ұзақ өмір сүреді деп айта алмаймын, - деген.
Шумерлерде зинақорлық жасаған әйел өлтірмейді және ажырасуға да болмайды. Олардың күйеуі екінші рет үйленіп, кінәлі әйел отбасындағы жоғары мәртебесінен айырылады. Тағы да, Шумер заңы бойынша, егер әйел күйеуіне сен менің күйеуім емессің десе, яғни ажырасқысы келсе, оны өзенге тастайтын еді. Ал,егер ер адам әйеліне сен менің әйелім емессің десе, ер адам оған күміс ақша беруі керек еді.
Ерте заманнан бері Аккад елінде ер адам әйелдің баласын аборт жасатуға мәжбүрлейтін, нәтижесінде әйел қайтыс болса, ер адамның қызы өлім жазасына кесілген. Өйткені аккадтықтардың пікірінше, әйелге құн ретінде еркек емес, бәлкім әйелге балама әйел, еркін адам азат адамға, құлға құл болады.Бұл құқық бойынша біреудің қылмысы екіншісіне ауысады.Кінәлі, қылмыскердің орнына жазықсыз қыз өлтіріліп жатыр.
Ежелгі Вавилондағы Хаммурапи заңдары іс жүзінде Шумер заңдарымен бірдей,тек жан-жақты және мінсіз. Бұл заңға отбасы заңы тұрғысынан әйелдердің пайдасына кейбір баптар енгізілген. Заңда - жалғызбасты әйелге үйленуді қаласа, кейбір жағдайларда бірнеше әйелге үйленуге рұқсат етілген екен. Алайда, егер адам біреудің қызын өлтірсе, онда ол қызын сол адамға құл және қызметші ретінде беруі керек еді. Біздің дәуірімізге дейінгі 1800 - 1700 жылдар аралығында Анадолы елінде әкім ғана үйлерде әке болған. Егер ол қаласа, балаларды өтемақы ретінде басқа біреуге бере алатын. Күйеуі қайтыс болған кезде, әйел отбасындағы туыстарына берілді. Тиісті заңның 193-бабында:Егер ер адам қайтыс болып, әйелі жесір қалса, онда әйел алдымен күйеуінің ер туысына үйленеді. Егер ол қайтыс болса, ол әкесіне, ал әкесі қайтыс болса, күйеуінің немере ағасының баласына үйленуге мәжбүрленген. Заңда: Қайтыс болған әке қалдырған өгей шешеге үйлену күнә емес делінген.
Ежелгі Грецияда әйелдерді менсінбейтін және жек көретін. Заңды түрде оның саудада сатылатын және сатып алынатын бұйымдардан айырмашылығы болмады. Ол әртүрлі бостандықтар мен мәдени құқықтар бостандығынан айырылды және бүкіл өмірінде ол ер адамның иелігінде болып, неке және басқада мәселелердісол шешетін. Ер адам кез-келген әйелге күйеуі ретінде ұсыныс жасап, әйелді зорлап үстемдік ететін. Ер адам барлық меншікті басқарушы болған,оның келісімінсіз әйелдің билік ету құқығы болмаған. Тек кейбір ерекше жағдайларда ғана әйел ажырасуды талап етіп,бірақ оның алдына бірнеше кедергілер қойылады. Осы кедергілердің бірі - егер әйел ажырасуды талап ету үшін сотқа жүгінгісі келсе, ер адам оның жолын жауып, оны үйіне қайтаруға мәжбүр етеді. Грек мәдениеті шарықтаған кезде әйелдердің жағдайы нашарлай түсті,жезөкшелік таралды. Әйелдер нәпсі құмарлықтарын қанағаттандыратын ләззат алуға және ойын-сауық құралына айналды.Некенің мақсаты тек ләззат пен нәпсіні қанағаттандыруға ауысып,бала көтеру мақсаты жоғалды. Спартада сексуалды тартымды әйелдер күйеулерінен басқа ер адамдармен заңсыз қатынасқа түсуге мәжбүр болғандығы.Уақыт өте келе қоғамда Луттың адамдарындағы сияқты бір жыныстық қатынасқа түсу әдеттегі жағдайға айналды. Соңында грек мәдениеті осы ластық пен жемқорлықтың кесірінен тарих сахнасынан өшіп кетті.
Яһудилер әйелді қарғыс деп санайтын,олар Хауа Адамды (а.с.) адастырып, оны көктен түсіруге себеп болды деп сенеді. Еврейлер етеккір әйелдермен бірге отырмайды, бірге тамақтанбайды.Етеккір әйел лас тасушы ретінде қаралған. Жемқор Тора: Әйел өлімнен гөрі ащы. Алланың алдында жақсы адам - әйелінен құтқарылған адам. Мен әйелдер арасынан жақсысын таба алмадымдеген екен.
Қытайда әйелдерді адам деп санамаған,тіпті олардың аттарын да атамай,оларды 1, 2, 3 сандарымен шақырылған.Ұлдарды қолайлы деп санап, ал қыздар шошқадан гөрі нашар көрінеді. Қоғам ласқа айналып,оның құлдырауына әйел себеп болды деп шешілді. Себебі ол араласып, кез-келген жолмен көңіл көтеріп, ер адамдармен өз қалауынша қарым-қатынас жасай біледі. Мұны көрген патша мен папалар әйелді лас деп мәлімдеді. Сіз оның сұлулығына мұқият болуыңыз керек. Ол шайтанның арандатушылық пен тәкаппарлыққа арналған қаруы. Поп Тротиллион Ол шайтанды адам жанына кіргізді. Ол адамды Құдай тыйым салған ағашқа жақындатты. Осылайша жаннаттан қуылдыдейді.
586 жылғы Франциядағы әйелдер туралы конференцияда: Әйел адам ба, адам емес пе? Деген талқылау болды. Нәтижесінде: Әйел - адам, бірақ ол тек ер адамға қызмет ету үшін жаратылған деген шешім қабылданды. ХVІІІ ғасырдың соңында француз революциясы құлдық пен қараңғылықтан азат етілгенін жариялаған кезде, бұл әйелдерге қатысты болмады. Француз заңдары бойынша, үйленген әйелдің өзінің қол еңбегіне ақша жинау құқығы 1907 жылы 13 шілдеде қабылданған заңда ғана бекітілген.
Англияда әйелдер Киелі кітапты қозғай алмайды. Генрихтің уақытына дейін әйелдер ағылшын заңы бойынша азамат болып саналмады. Меншік құқығы болған жоқ,олар тіпті тапқан малды маңдай терімен иеліктен шығаруға құқылы емес еді. Ислам діні әйелдердің дәрежесін көтеріп, оларды жоғары мәртебеге орнықтырды. Бұл жайлы келтірілген бір қиссада:
Алла Тағала әуелі Адам атаны жаратады. Алайда жұмақта Адам ата қанша нығыметтерді көрсе де жеке жалғызсырайды. Сөйтіп ол ұйықтап кеткен кезде Алла Тағала оның қабырғасынан Хауа ананы жаратады. Ұйқысынан оянғанда сомдалған сұлу мүсінді көріп, Адам таңырқай қалып Не үшін жаратылдың? - деп сұрайды. Сонда Хауа анамыз: Сен маған тұрақтауың үшін деп жауап береді. Осы сөзді ғалымдар былайша тәпсірлеген екен: Алла Тағала Адам атаға серік болып, көңілінің тыныштық табуы үшін Хауа анамызды жаратып берген. Осыған дәлел ретінде Құранда Алла Тағала:
{ Әрі сендердің тыныштық тауып, орнығуларың үшін өздеріңнен жұбайлар жаратуы және араларыңда сүйіспеншілік пен мейірім-жанашырлық пайда етуі де - Оның белгілерінен. Ақиқатында ойланып ақылға салатын адамдар үшін мұнда дәлел-ғибраттар бар}.[1]рум 21 Алла Тағала адамды өзіне орынбасар етіп жаратты, оның жан серігі етіп бір ағзасынан әйелді жаратты. Бұл жайында Алла Тағала өзінің Мубарак каламында:
{ Уа, адамдар! Бәріңді бір жаннан жаратқан һәм одан жұбын жаратып, ол екеуінен көптеген ерлер мен әйелдерді өрбітіп,жер бетіне таратқан Раббыларыңа қарсы келуден сақтаныңдар}[1]- ниса1деген. Қыз баласының ардақты, тәрбиелі болып өсуі үшін дініміз оған аса қатты көңіл бөлді. Бұл тұрғыда Пайғамбарымыз салла аллаху алайхи уассаламның хадис шәрифінде:
Екі қызы бар адам, қыздарына көркем әдеп үйретіп, ең жақсы құлықпен тәрбиелеп, жақсылық істейтін болса,олар (қыздары) оны оттан қорғайтын перде болады.[2] Егер тұрмыс құрған болса күйеуіне аманат етіп тапсырылады.
ХАЗРАТИ АСИО бинт Мазохим
Алла перғауынның әйелінен мүміндерге мысал келтірді және ол: Раббым! Мен үшін өзіңмен бірге жұмақта үй тұрғыз, мені перғауыннан және оның істерінен және мені осы кәпір халықтан құтқар , - деді. (Тахрим, 11)
Бұл аятта Аллаһ барлық мұсылмандарға мысал ретінде перғауынның әйелі Асия бинт Мазахимді келтіреді. Бұл мысал - Аллаға мойынсұнуға және дінде берік болуға шақыру және мүмін мен мүміндерді иман жолында сабырлы болуға шақыру. Ибн Касир мен Куртубидің түсіндірмелеріне сәйкес, Мұса (а.с.) мен оның ағасы Aaronаронның Перғауынның сиқыршыларына қарсы күресінде иман күпірліктен басым болады. Мұны естіген перғауынның әйелі Асия: Мен Мұса мен Aaronаронның Иесіне сенемін, - деді. Мұны естіген перғауын ашуланып, оны өлтіруге бұйрық берді. Сол кезде перғауын құдайлықты алға тартты:
Ол: Мен сенің ұлы Раббыңмын, - деп айтар еді. Ол Мұса мен Aaronаронның дініне сенген әйелін өзіне шақырды:
Менен басқа Ием бар ма? деп сұрайды.
Азия (ра):
Олар: Иә, ол менің Раббым, сенің Раббың және барлық нәрсенің иесі, мен оған құлшылық етемін, - деп жауап береді. Содан кейін перғауын сарбаздарына әйелінің қолдары мен аяқтарына қазықтар соғуды бұйырды. Оны күннің ыстығы астына қою ауырады. Ол оларға үлкен тасты басып, оларды азаптайды. Ол осылайша Аллаға деген сенімінен бас тартуға тырысады. Бірақ Азия бұл ұсынысты қабылдамайды.
Перғауын азап шегуден шаршап, сарайға барғанда, біздің азиялық анамыздың алдында періштелер болады және ол езілген мұсылманды күн ыстықтан: Раббым - Алла. Азия азап шегіп жатқанда, ол Алладан: Раббым, маған өзің үшін жаннатта үй тұрғыз, мені перғауыннан және оның істерінен құтқар, мені осы кәпір халықтан құтқар деп дұға етті (Тахрим, 11).
Ғұламалар бұл дұға туралы былай дейді:
Асия үй таңдамас бұрын көршісін таңдады. Бұл көрші Алла. Аллаһ бұл дұғаға жауап берді. Азия (Алла оған разы болсын) аспанға қарап, оған көкте сарай салынып жатқанын көрді. Қамал таза інжу-маржаннан жасалған. Бұл көріністі көріп, ол тынышталып, ауруды ұмытып, күлімсіреді. Бұл перғауын мен сарай қызметкерлерінің алдында болды. Перғауын қызметшілерінің құлшыныстарын көріп, одан бетер ашуланды. Содан кейін ол: Сіз оның ессіздігіне таң қалмайсыз ба? Мен оны ренжітіп жатырмын ба, ол күліп жатыр ма? ' деп айқайлап, әйелін тезірек өлтіруді бұйырды. Перғауынның адамдары Азияға орасан зор тас тастаған кезде, оның таза жаны көкке көтерілген болатын. Жансыз денеге үлкен тас құлады. Мұның себебі - Алла иман келтіргендердің қорғаушысы, ал кәпірлер үшін қорғаушы жоқ (Мұхаммед, 11).
Ибн Аббастан (Алла оған разы болсын) риуаят етілген:
Бірде пайғамбарымыз жерге төрт сызық сызып: Мұның не екенін білесің бе? Деді. - деп сұрады олар. Сахабалар: Аллаһ пен Оның елшісі бәрін біледі, - деп жауап берді. Пайғамбарымыз (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын): Бұлар жұмақтың ең жақсы әйелдері - Хадиджа бинт Хувайлид, Фатима бинт Мұхаммед, Мәриям бинт Имран және Перғауынның әйелі Асия бинт Мазахим (Ахмад жеткізді).
Ибн Касир өзінің әл-бидайту ван-ниһая кітабында бұл хадисті: Біздің Азия Азия жұмақта Пайғамбарымыз Мұхаммедтің (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) әйелдерінің бірі болады, - деп келтіреді, бұған мыналар дәлел. аят: Мүмин мойынсұнушы, тәубе ететін, ғибадат ететін және (Алла жолында) жүретін мойынсұнушы жас әйелдер мен қыздардың орнын басады (Тахрим, 5).
Асия анамыздың батылдығы барлық сенушілер үшін керемет үлгі.
ХАЗРЕТ МАРЯМ бинт Имран
Аллаһ Мәриямды ер адамдарға үлгі етіп көрсетіп, оның өзге әйелдерден жоғары екенін көрсетті:
{Алла иман келтіргендерге иманды, пәк қызын берді (Тахрим, 12).
{Тағы да, өзінің ар-намысын сақтаған әйелді еске түсіріңіз. Сондықтан біз оған өз рухымызбен үрлеп, оны және оның баласын бүкіл әлемге үлгі еттік (әл-Анбия, 91).
{Алла сендерді таңдап, тазартты және әлем әйелдерінен артық етті (Әли Имран, 42).
Мәриямның әкесі Имран Дәуіттің (а.с) ұрпағының ғалымы болған. Анасы Ханно ұзақ уақыт жүкті болған жоқ. Бірде Ханно ағаштың көлеңкесінде отырғанда, олардың күшіктерін тамақтандырып жатқан құстарды көреді. Бұл жағдай оның балалы болуға деген құштарлығын тудырады. Ол бала берсін деп Алладан тілейді. Егер ол баланы көрсе, қасиетті үйге Алла жолында ант беремін деп ант береді. Ханна баласын ұл болады деп ойлады. Мэри дүниеге келгенде:
Раббым, мен қыз босандым, есімін Мэри деп қойдым. Сізден осы қызды және оның ұрпағын сіздің алдыңыздан қуылған шайтанның зұлымдығынан қорғауды өтінемін , - деп антын орындады және кішкентай Мәриямды қасиетті үйге тапсырды. Мәриямды тәрбиелеу Ханнаның тәтесінің күйеуі Зәкәрияға жүктелген.
Зәкәрия (оған Алланың сәлемі болсын) Мәриямға арнап мешіттен құрбандық үстелін бөлді. Мэри мұнда үздіксіз дұға ету мен жалбарынумен айналысады. Зәкәрия бөлмесіне кіргенде, қыста жаздың жемісі мен жазда қыстың жақсылықтарын көрді. Зәкәрия (оған Алланың сәлемі болсын):
Құдай, бұлар сен үшін қайдан пайда болды? Деп сұрағанда, Мәриям: Бұлар Алладан. Күдіксіз Алла қалағанына мөлшерсіз береді.
Исаның (оған Алланың сәлемі болсын) дүниеге келуі
Бір күні періштелер Мәриямға Алланың әмірімен оның дүниеге бала әкелетінін және оның есімі әл-Масих Иса ибн Мәриям болатынын хабарлайды. Қайта туылған бала дүниеде де, ақыретте де құрметке ие болып, Алланың разылығына ие болып, бесіктен бастап сөйлейтін құлдардың бірі болады дейді.
Бұл жаңалықты естіген Мэри:
Раббым, егер маған ешкім қол тигізбесе, мен қайда балалы боламын? деп сұрайды. Аллаһ бұйырады:
Яғни, Алла қалағанын жасайды. Ол бір істі шешкен кезде, оған тек Бол дейді, солай болады. ол айтады. Сондықтан ол жұмыс істейді .
Мэри шығыста орналасқан жерге барып, отбасынан жасырынды. Сонда Жәбірейіл (ғ.с.) адам кейпінде көрінеді. Мэри оны көргенде, қорқып кетті.
Мен сенен пана сұрап Алладан тілеймін. Егер сен Алладан қорықсаң, маған зиян келтірме деді. Жебірейіл (ғ.с.) оған тек таза ұл беру үшін Алланың әмірімен келгенін хабарлайды. Хазірет Мәриям тағы:
Егер мен жезөкше болмасам, маған адам тиіспеген болса, менде қалай бала болады? ол айтады
және Жәбірейілден (ғ.с.) түсіндіріп беруін сұрайды. Малойка:
Раббың үшін бұл оңай. Құдай адамдар үшін ғажайып, ал іштегі балаға Өзінің мейірімі. Бұл - Алланың әмірі және тағдыры .
Содан кейін Аллаһ Мәриямға Жәбірейіл (а.с.) арқылы Рухы арқылы дем берді және ол жүкті болды. Күн жақындаған кезде Иса (а.с.) дүниеге келді. Мэри аш болды, шөлдеді және көз жасына толы сәтте қатты қиналды. Су да, емізу де болмады, рух жабырқады. U:
Мен өлгенімді және осы күннен ерте ұмытылғанымды қалаймын, - дейді ол. Сонда Жәбірейіл (ғ.с.) пальма ағашының ар жағынан:
Мұңайма, Жаратқан Ие сенің аяғыңның астына су құйды. Пальманың кептірілген бұтағын шайқаңыз, ол сізге жаңа құрма тастайды. Жеп-ішіп, көңіліңізді жоғалтпаңыз. Егер сіз кез-келген адамды көрсеңіз және ол сізден осы баланың әкесі туралы сұраса:
Мен Алла жолында ораза ұстауға ант бердім және бүгін ешкіммен сөйлеспеймін деп айтыңыз.
Мэри баласын көтеріп, халқына келді. Мұны көрген адамдар:
Аарон әпкесі, сіз ешкім жасамаған нәрсені жасадыңыз. Сенің әкең жаман адам емес еді, ал сенің анаң жезөкше болған емес . олар айтты. Мэри ештеңе айтпастан сәбиді нұсқады. Адамдар:
Бесіктегі баламен қалай сөйлесеміз?! олар таңқалды. Осы кезде нәресте:
Мен Алланың құлымын. Ол маған Кітапты берді және мені пайғамбар қылды. Сондай-ақ, Алла мені анама мейірімді қылды және мені әділетсіз бақытсыздыққа ұшыратпады. Мен туған күнімде, өлген күнімде және қайта тірілген күнімде тыныштыққа ие боламын . Алла тағала Құранның Али Имран сүресінде 59-аятта: Шынында Исаға ұқсау Аллаһтың алдындағы Адам атаға ұқсайды; Ол оны топырақтан жаратқан, содан кейін Ол: Бол! Сонымен ол тірі жанға айналды.
Мариямпингтің ізгілігі
Ғалымдар арасында Құдай жоғары мәртебе беріп, періште болып қызмет еткен Мәриям пайғамбардың пайғамбар немесе Ақиқат Иесінің қызметшісі болғандығы туралы көптеген пікірталастар болды. Алла Елшісі (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын):
Еркектерге қарағанда жетілген ер адамдар көп. Әйелдер арасында Мэри бинт Имран мен перғауынның әйелі Азия ғана кемелдікке жетті. Әйелдер арасында Аишаның артықшылығы тиридтің басқа тағамдар арасындағы артықшылығы сияқты. ). Кейбір ғалымдар бұл хадисті дәлел ретінде келтіріп, Хазірет Азия мен Хазірет Мәриямды пайғамбар болған деп алға тартады. Адамзат баласының ең кемеліне ең алдымен пайғамбарлар, содан кейін қамқоршылар, шыншылдар және шейіттер жатады.
Алайда бұл пікірге көптеген мужтахидтер қарсы болды. Хазірет Азия мен Хазірет Мәриям хадисте жетілген деп сипатталған, өйткені олар әйелдер арасында ең жоғары дәрежеге ие.
Кирмани: Әйелдерде пайғамбар жоқ деген жалпы келісім бар, - дейді. Алайда имам Ашаридің (һижраның 260 ж.) Алты пайғамбар әйелден шыққандығы туралы риуаят етілген. Олар: Хауа ана, Сара, Мұса пайғамбардың анасы, Азия, Ажар және Мәриям (Сахих Муслим). Әл-Куртуби (хижраның 611 ж.ж.): Мәриям пайғамбар. Себебі Алла оған періште арқылы аян жіберді. Хазірет Азияның пайғамбарлығын дәлелдейтін риуаят жоқ .
Қорытындылай келе, Мәриям Бикешті Аллаһ Тағаланың өзіне жақын қамқоршыларының бірі деп айтуға болады. Алла оған разы болсын. Аумин ...

1.2 Қазақ қоғамындағы әйелдің орны
Әйел заты қазақ халқында да ерекше орын алатын жандардың бірі. Әрбір халықтың өзіне тән тарихы, салт-санасы, мәдениеттері әртүрлі болсада жетерлік. Ал,енді қазақ халқының тарихына назар аударар болсақ бірқатар ірі тұлғаларымыз, ауыз толтырып айтарлықтай ұлағатты аналарымыз да бар. Қазақ халқы алғаш қазақ болып орда құрып, өз билігін қолына алып, ту көтерген шағында Керей хан мен Жәнібек ханға, Жәнібек ханның анасы батасын беріп, ата бабаларынан қалған мұра байлықтарын табыстап ұлдарын қолдап отырған.Қабанбай батырдың жан жары Гауһар да қазақ пен қалмақ арасындағы шайқаста өзінің батылдығымен есте қалған. Гауһар анамыз қан майданда жары Қабанбай батырмен бірге жан алысып, ешқандай қиыншылықтардан қайтпай, табандылық таныта білген екен. Сол себепті өзінің тұңғышы Назым да анасы секілді ерліктерімен көзге түскен.Дәл осы ананың балаға берген тәрбиесінің дәлелі болатыны сөзсіз.Осындай аналарымыздың әрбіріне жеке тоқталуға мүмкіндік алда болар,алайда қазір солардың кейбірлеріне тоқталып өтсек. Керек жерінен ғибрат алып,қателіктеріне жоламауға әрекет етсек игі болушы еді.
Ең алдымен қазақ халқы үшін ереулі еңбек еткен,жүректе тек жақсылықтарымен орын алған Абай Құнанбаевтың әжесі Зере мен анасы Ұлжан жайлы кішкене сөз қозғазасақ.Қазақ халқы үшін шоқтығы биік ірі тұлғалардың бірі, Абайдың Абай болып жетілуінде әкесінің ғана емес , әжесі Зеремен де тікелей қатысты. Абай бала күнінен әжесі Зеренің тәрбиесінде өсіп,әжесініңің бесік жырын, ертегілерін, ән- жырын тыңдап өседі. Кезінде Зере анамыз ұлы Құнанбайды емізер кезде дәретпен емізген екен, бұл да үлкен тектіліктің белгісі болмақ. Әжесі Зере жан біткенді ренжітпейтін ақылды, парасатты,кемеңгер дана болған екен.
Келесі кезекте қазақ ауызында Домалақ ана атымен әйгілі болған келесі анамыз.Шын есімі Нүрилә Әлисманқызы. Бәйдібек бидің үшінші әйелі болған. Анамыз жас кезінен атасы Мақтым ағзамның тәрбиесінде болған. Мақтым ағзамның түсінде Нүриләның тағдыры аян болып Әулие әйел деп аталғаны ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.