Мектеп жасына дейінгі балалар үшін таңертеңгілік гимнастиканың маңызы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 27 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Абай атындағы Саран гуманитарлық-техникалық колледжі

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Мектепке жасына дейінгі ұйымда ертеңгілік гимнастика

Группа: Мд-9-17
Орындаған: Жәнібек Ақсұңқар
Ғылыми жетекшісі: Идрисова М.А

2020-2021жж
МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
1-тарау. Таңғы гимнастика мектеп жасына дейінгі балалармен дене шынықтыру-сауықтыру жұмысының нысаны ретінде ... ... ... ... ... .5
0.1. Таңертеңгілік гимнастиканың құрылымы, оның міндеттері ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
0.2. Мектеп жасына дейінгі балалар үшін таңертеңгілік гимнастиканың маңызы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..8
0.3. Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында таңертеңгілік гимнастиканы өткізуге арналған педагогикалық және гигиеналық талаптар ... ... ...9
2-тарау. Мектепке дейінгі мекемелерде таңғы гимнастиканы өткізу әдістемесі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
2.1. Мектепке дейінгі ұйымда таңертеңгілік гимнастиканы ұйымдастырудың ерекшеліктері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .12
2.2. Әр түрлі жастағы балалармен таңертеңгілік гимнастика әдісі ... ... ...16
2.3. Таңертеңгі гимнастиканы өткізу кезінде музыкалық сүйемелдеуді пайдалану ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..25
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ...26

Кіріспе

Зерттеу өзектілігі. Мектепке дейінгі білім беру мекемелері шешетін басты міндеттердің бірі - мектеп жасына дейінгі балаларды рухани-адамгершілік тәрбиелеу және олардың салауатты өмір салтын қалыптастыру.
Мектепке дейінгі мекемелердегі дене тәрбиесінің әртүрлі формаларының жиынтығы балалардың толық физикалық дамуы мен денсаулығын нығайту үшін қажетті белгілі бір мотор режимін жасайды.
Осындай формалардың бірі-дене шынықтыру және сауықтыру шаралары, соның ішінде таңертеңгілік жаттығулар. Мектепке дейінгі білім беру мекемелері мектеп жасына дейінгі балалардың дене тәрбиесіне және оларды салауатты өмір салтына тартуға көбірек көңіл бөледі: көптеген балабақшаларда дене шынықтыру залдары жабдықталған, FZK нұсқаушылары жұмыс істейді. Дене шынықтыру сабақтарымен, таңертеңгілік гимнастикамен және ашық ойындармен қатар спорттық-бұқаралық мерекелер мен ойын-сауықтар өткізіледі.
Гигиеналық жағдайда белгілі бір уақытта күнделікті таңертеңгілік жаттығулар, дұрыс таңдалған физикалық жаттығулар кешені, ұйқыдан кейін балалардың жүйке жүйесін тежейді, барлық ішкі органдар мен жүйелердің қызметін белсендіреді, метаболизмнің физиологиялық процестерін арттырады, ми қыртысының қозғыштығын, сондай-ақ бүкіл орталық жүйке жүйесінің реактивтілігін арттырады. Миға барлық рецепторлардан - көру, есту, тірек-қимыл, теріден келетін импульстар ағымы тұтастай алғанда ағзаның өмірлік белсенділігін арттырады.
Таза ауада үнемі жаттығулар жасау баланың денесінің қатаюына ықпал етеді, қоршаған ортаның әртүрлі жағымсыз әсерлеріне төзімділік береді. Түзету сипатындағы жаттығулар кешеніне кіріспе аяқтың доғасы мен дұрыс қалыптың қалыптасуына ықпал етеді. Осылайша, таңертеңгілік гимнастика-бұл балалар денесін жүйелі түрде сауықтыратын көп жақты дене шынықтыру және сауықтыру процесі.
Сауықтыру мәнінен басқа, таңертеңгі гимнастика үлкен тәрбиелік мәнге ие. Оны жүйелі түрде өткізу балаларды күнделікті физикалық жаттығулар жасауға дағдыландырады, жұмыс күнін ұйымдасқан түрде бастауға, ұжымда үйлесімді әрекет етуге, мақсатты, Мұқият, шыдамды болуға үйретеді, сонымен қатар жағымды эмоциялар мен қуанышты сезім тудырады.
Сонымен қатар, күнделікті дене жаттығуларының белгілі бір кешендерін орындау балалардың моторикасын жетілдіруге көмектеседі, физикалық қасиеттерді дамытады (күш, ептілік, икемділік), үйлестіру механизмдерінің жұмысын жақсартады, дене шынықтыру саласында білім алуға ықпал етеді.
Зерттеу нысаны - мектепке дейінгі балалар.
Курстық жұмыстың мақсаты-мектепке дейінгі мекемеде таңертеңгілік жаттығулардың әдістемесін зерттеу.
Курстық жұмысты жазу кезінде келесі міндеттер қойылды:
- мектеп жасына дейінгі балалар үшін таңертеңгілік гимнастиканың маңыздылығын ашу;
- таңертеңгілік гимнастиканың құрылымы мен мазмұнын қарастыру;
- мектеп жасына дейінгі балалармен таңертеңгілік гимнастиканы өткізу әдістемесін талдау.
Курстық жұмыстың практикалық маңыздылығы- бұл мектеп жасына дейінгі балалармен жұмыс істейтін мамандар қолдана алатын гимнастикалық жаттығулар жиынтығы.
Курстық жұмыстың теориялық негізі И.А.Аршевский, Р.А.Абзалов, Н. Ермакова, В.И. Козлов, Г.А.Прохорова және басқалардың көзқарастары болды.
Курстық жұмыстың құрылымы: кіріспеден, екі негізгі тараудан, қорытынды және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1-тарау. Таңғы гимнастика мектеп жасына дейінгі балалармен дене шынықтыру-сауықтыру жұмысының нысаны ретінде
0.1. Таңертеңгілік гимнастиканың маңызы, оның міндеттері
Таңертеңгі гимнастика балаларды сауықтыру мен тәрбиелеудің құнды құралы болып табылады. Таңертеңгілік гимнастикамен жүйелі түрде айналысатындардың ұйқысы жоғалады, көңілділік сезімі пайда болады, эмоционалды Өрлеу пайда болады, жұмыс қабілеті артады. Оянғаннан кейін бірден төсектен тұрып, жаттығуды бастау қажеттілігі белгілі бір күш-жігерді қажет етеді, табандылықты дамытады, балаларды тәртіпке келтіреді.
Осылайша, таңертеңгілік гимнастиканың алдында ерекше міндеттер тұр, атап айтқанда: баланың денесін" ояту", оны тиімді түрде, жан-жақты, бірақ бұлшықет жүйесіне қалыпты әсер ету, жүрек, тыныс алу және дененің басқа да функцияларын белсендіру, ішкі органдар мен сезімдердің жұмысын ынталандыру, дұрыс қалыптың қалыптасуына ықпал ету, жақсы жүру, жалпақ аяқтың пайда болуына жол бермеу. [1, 3]
Таңертеңгілік жаттығулар да құнды, өйткені балалар күн сайын таңертең физикалық жаттығулар жасау әдеті мен қажеттілігін дамытады. Бұл пайдалы әдет адамда өмір бойы сақталады.
Таңертеңгі гимнастика балабақшада күнді ұйымдасқан түрде бастауға мүмкіндік береді, күн режимінің нақты орындалуына ықпал етеді.
Таңертеңгі гигиеналық гимнастика немесе оны зарядтау ұйқыдан кейін бірден жасалуы керек. Бірақ мұны түнгі топтары бар балабақшаларда ғана жасауға болады. Күндізгі балалар болатын мектепке дейінгі мекемелерде күндізгі режим бойынша таңертеңгілік жаттығулар балалардың белсенді, әр түрлі іс-әрекеттерінен кейін таңғы асқа дейін өткізіледі. Бұл жағдайда гимнастика балалар тобын ұйымдастырудың, балалардың назарын еркін, жеке ойындар мен сабақтардан бірлескен іс-шараларға ауыстырудың мақсаттарын көздейді.
Бір мезгілде бірлескен қалыпты қозғалыс белсенділігінің арқасында жүгіре, секіре, тынышталып, белсенді емес балалар белсенді бола бастады. Мұның бәрі барлық балаларда тегіс, көңілді көңіл-күй қалыптастырады, оларды келесі сабақтарға дайындайды. Осылайша, таңертеңгі гимнастиканың ұйқыдан кейін бірден емес, біраз уақыттан кейін тәрбиелік мәні кеңейеді. Ол күнделікті тәртіптің ажырамас ұйымдастырушылық сәтіне айналады, балаларды белгілі бір тәртіпке, тәртіпке үйретеді.
Сонымен қатар, таңертеңгілік гимнастиканың емдік маңызы зор. Күнделікті жаттығу баланың денесінің физикалық дамуына және функционалды жағдайына жағымды әсер етеді. Гимнастиканың мазмұны әртүрлі бұлшықет топтарына арналған жаттығулардан тұрады (иық белдеуі, Магистраль, аяқ және т.б.). Оларды жүйелі түрде қайталау баланың қозғалтқыш аппаратын нығайтады. Қалыптың бұзылуын болдырмауға және жалпақ аяқтың алдын алуға арналған жаттығулар кеңінен енгізілген. Жүгіру және секіру тыныс алу мен қан айналымын, жүрек қызметін және басқа физиологиялық функцияларды одан әрі күшейтеді. Бұл қолайлы, қалыпты тіршілік, ағза, арттыру оның жұмыс қабілеттілігі. [5].
Таңертеңгілік гимнастиканың құрылымы мен мазмұны
Кез-келген дене шынықтыру іс-шарасы, оның ішінде таңертеңгілік жаттығулар жаттығудан басталып, қалпына келтіру жаттығуларымен аяқталады. Таңертеңгі гимнастика ұзаққа созылмайтындықтан (5 - 12 минут) және ондағы физикалық белсенділік Үлкен емес болғандықтан, бұл талап жалпы қағида ретінде сақталады.
Балабақшаның күндізгі топтарында таңертеңгілік гимнастика күн режимінің міндетті бөлігі ретінде күн сайын таңғы ас алдында өткізіледі. Тәулік бойы жұмыс істейтін топтарда жүйке жүйесін залалсыздандыру және балалардың кейінгі қызметіне тез ауысу мақсатында ол ұйқыдан кейін бірден орындалады.
Көктемнен кеш күзге дейін таңертеңгілік жаттығулар ашық ауада, ал жаңбырлы ауа - райында террассада өткізіледі. Жасы үлкен балаларды жылы ауа райында шынықтыру үшін спорттық костюмдермен (іш киім, майка, тәпішке), салқын киімде - свитермен, қозғалысты шектемейтін жеңіл күртешелермен айналысады. Жас балалар күнделікті киімде гимнастикамен айналысады.
Қыста таңертеңгілік жаттығулар үшін дене шынықтыру залы немесе топтық бөлме қолданылады, оның ауа температурасы 16 градустан аспауы керек.сабақ алдында бөлме жақсы желдетіліп, дымқыл тазаланады.
Таңертеңгі гимнастика шартты түрде үш бөлікке бөлінеді: Кіріспе, Негізгі және қорытынды. Әр бөліктің өзіндік міндеттері мен мазмұны бар. Бірінші, кіріспе бөлігінде олар балалардың назарын ұйымдастырады, оларға келісілген әрекеттерді үйретеді, дұрыс дене бітімін дамытады және денені күрделі жаттығуларға дайындайды. Осы мақсатта: сапқа тұрғызуды (бағанға, қатарға); саптық жаттығуларды (солға, оңға, шеңберге бұрылу және жартылай айналымдар); бір бағаннан екіге, екі бағаннан төрт бағанға, шеңберге, бірнеше шеңберге қайта құруды, жан-жақты қадамдармен жағына қарай жабуды және ашуды қамтиды; тірек-қимыл жүйесін нығайтуға және қалыптың қалыптасуына ықпал ететін жаттығулармен кезектесетін қысқа серуендеу (шұлықпен жүру, қолдың әртүрлі позициясымен жүру, тізені жоғары көтеру, өкшемен, крестпен жүру); бір-бірінен кейін және шашыраңқы немесе секірулермен бірге жүгіру. Кіріспе бөліктің ұзақтығы орта есеппен 1-ден 2 минутқа дейін созылады.
Екінші, негізгі бөлігінде негізгі бұлшықет топтарын нығайту, дұрыс қалып қалыптастыру міндеттері қойылған. Бұл мәселені шешу үшін жалпы дамыту жаттығулары белгілі бір ретпен орындалады. Біріншіден, кеуде қуысының кеңеюіне, омыртқаның жақсы түзелуіне және тыныс алу бұлшықеттерінің дамуына ықпал ететін иық белдеуі мен қолды нығайтуға арналған жаттығулар. Содан кейін магистральды бұлшықеттерге арналған жаттығулар. Бұдан кейін аяқтың бұлшықеттерін дамытуға және аяқтың доғасын нығайтуға арналған жаттығулар жасалады. Ауыр жүктеме жаттығуларынан кейін бірінші жаттығуды немесе оған ұқсас жаттығуды қайталау керек. Әр жаттығудың қайталану саны балалардың жасына және олардың физикалық дайындығына байланысты.
Жалпы білім беретін барлық жаттығуларды орындағаннан кейін, жас балалар секіреді немесе жүгіреді, соңғы жүруге айналады. Үлкен балалар жүгірумен бірге секірулер жасайды, содан кейін әр түрлі тапсырмаларды орындай отырып, соңғы серуендейді. Гимнастиканың соңғы бөлігінде пульс пен тыныс алуды қалпына келтіру үшін серуендеу немесе отырықшы ойын өткізіледі. [9,10]
Таңертеңгілік гимнастиканың мазмұнына, әдетте, сыныпта балалармен алдын-ала үйренген жаттығулар немесе ұзақ жаттығуды қажет етпейтін қарапайым жаттығулар енгізіледі. Таңертеңгі гимнастикада балалар қимылмен айналысады. Бірақ жаттығулар балаға қажетті әсер етуі үшін орындалатын қозғалыстардың анықтығына, дәлдігіне, олардың жеткілікті қарқындылығына қол жеткізу керек.
Белгілі бір тәртіппен таңдалған физикалық жаттығулардың үйлесімі кешен деп аталады. Сол кешен екі апта ішінде қайталанады. Егер кешеннің жеке жаттығулары қажетті нәтижелерге әкелмесе, олар өте қарапайым, қызықтырмайтын немесе балаларды мазалайтын болса, оларды тәрбиешінің қалауы бойынша басқа ұқсас түрлерімен алмастыруға немесе жаңа бастапқы ұстанымдарды енгізу арқылы қиындатуға болады. Жылдамдықтың өзгеруі және кешен ішіндегі жаттығулардың қайталану санының артуы да қолайлы. Кешендерді өткізуді жәрдемақымен және жәрдемақыларсыз ауыстыру қажет. Бірінші және екінші кіші топтардың балаларына жалаушалар, мылжыңдар, текшелер бар жаттығулар беріледі. Ортаңғы топта-жалаушалармен, текшелермен, ленталармен, кішкентай шеңберлермен, таяқтармен, дөңгелек арқанмен. Үлкен балалар әртүрлі жаттығулармен жаттығулар жасай алуы керек: ілмектермен, гимнастикалық таяқтармен, әртүрлі мөлшердегі доптармен, арқанмен, дөңгелек арқанмен, ленталармен.
Оқу құралдарымен жаттығулар жасау балалардың сабаққа деген қызығушылығын арттырады, олардың орындалу сапасын жақсартады, заттарды иеленуге дағдыландырады және дұрыс қалыптың қалыптасуына ықпал етеді.
Балалардың дене бітімін қалыптастыру және аяғын нығайту үшін жаттығуларды қосу қажет. Әдетте, таңертеңгілік гимнастикаға арналған жалпы дамыту жаттығуларының жиынтығы дене шынықтыру сабақтарынан алынады, жаттығулар бағдарлама мен әдістемелік құралдар ұсынғаннан таңдалады. Таңертеңгілік гимнастиканың ұзақтығы, сипаты, мазмұны, жаттығулардың мөлшері әр түрлі жастағы балалар үшін әр түрлі.
Осылайша, жалпы дамыту жаттығуларын таңдағанда келесі талаптарды басшылыққа алу керек: жаттығулар әр түрлі бастапқы позициялардан, әр түрлі қарқындылықтан, қарқындылықтан; әр түрлі құралдармен, ырғақты-музыкалық сүйемелдеумен, әртүрлі құрылымдарда және балалар үшін міндетті түрде қызықты болуы керек. [6].

0.2. Мектеп жасына дейінгі балалар үшін таңертеңгілік гимнастиканың маңызы
Таңертеңгілік гимнастика-бұл баланың жан-жақты физикалық дамуы мен сауығуы мәселелерін шешуге бағытталған арнайы таңдалған жаттығулар мен ғылыми әзірленген әдістемелік ережелер жүйесі. Бұл баланың денсаулығын жақсартуды және әр түрлі іс-шараларға жан-жақты физикалық дайындығын, физикалық жетілуді қалыптастыруды қамтиды. Гимнастикалық жаттығулар арқылы өмірлік қозғалыс дағдылары, қимылдардың сұлулығы мен дәлдігі қалыптасады, негізгі физикалық қасиеттер дамиды - жылдамдық, ептілік, күш, төзімділік, икемділік.
Гимнастика ерте жастан бастап қолданылады және барлық жас кезеңдерінде жалғасады. Гимнастиканың міндеті-денсаулықты нығайту, физикалық жетілдіру және адамның әр түрлі іс-шараларға жан-жақты физикалық дайындығын жүзеге асыру.
Сонымен қатар, гимнастикада арнайы тапсырмалар бар:
- дұрыс қалып қалыптастыру
- дененің әртүрлі деформацияларының алдын алу және түзету
- жарақат алғаннан кейін қозғалыс аппаратының жұмысқа қабілеттілігін қалпына келтіру
- өз қимылдарын меңгере білуге тәрбиелеу.
Осылайша, таңертеңгілік гимнастиканың алдында ерекше міндеттер тұр, атап айтқанда: денені "ояту" баланы тиімді күйге келтіріңіз, жан-жақты, бірақ бұлшықет жүйесіне орташа әсер етіңіз, жүрек, тыныс алу және дененің басқа да функцияларын белсендіріңіз, ішкі органдар мен сезімдердің жұмысын ынталандырыңыз, дұрыс қалыптың, жақсы жүрістің қалыптасуына ықпал етіңіз, жалпақ аяқтың пайда болуына жол бермеңіз. Таңертеңгілік жаттығулар да құнды, өйткені балалар күн сайын таңертең физикалық жаттығулар жасау әдеті мен қажеттілігін дамытады. Бұл пайдалы әдет адамда өмір бойы сақталады.
Балабақшада таңертеңгілік гимнастика таңғы ас алдында өткізіледі және әдетте балалардың әр түрлі іс-әрекеттері болады. Бұл жағдайда таңертеңгі гимнастика басқа мақсатқа ие: балалар тобын ұйымдастыру, балалардың назарын белсенді ұйымдастырылған қызметке ауыстыру.
Бір мезгілде бірлескен қалыпты қозғалыс белсенділігінің арқасында жүгіре, секіре, тынышталып, белсенді емес балалар белсенді бола бастады. Мұның бәрі барлық балаларда тегіс, көңілді көңіл-күй қалыптастырады, оларды келесі сабақтарға дайындайды. Осылайша, таңертеңгі гимнастиканың ұйқыдан кейін бірден емес, біраз уақыттан кейін тәрбиелік мәні кеңейеді. Ол күн тәртібіндегі ажырамас ұйымдастырушылық сәтке айналады, балаларды белгілі бір тәртіпке, тәртіпке үйретеді, баланың денесінің физикалық дамуына және функционалды жағдайына жағымды әсер етеді.

0.3. Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында таңертеңгілік гимнастиканы өткізуге арналған педагогикалық және гигиеналық талаптар
Бөлмеде және аулада гигиеналық жағдай жасау, балалардың тиісті киімдері мен аяқ киімдеріне қамқорлық жасау, дене шынықтыру құралдарын дайындау өте маңызды.
Таңертеңгілік жаттығуларға арналған бөлме (жаттығу) салыстырмалы түрде кең, жақсы желдетілген, таза, жақсы жарықтандырылған болуы керек. Таңертеңгілік жаттығулар үшін табиғи материалдардан жасалған киімге артықшылық беріледі (мысалы, мақта маталарынан). Табиғи материалдар Терінің бетінен тердің булану процестерін қиындатпайды және сонымен бірге ұйқыдан кейін оның жылынуына ықпал ететін организм шығаратын жылудың сақталуын қамтамасыз етеді. Сонымен қатар, сабаққа арналған киім еркін, ыңғайлы, жеңіл, қозғалысты шектемеуі керек. Егер сабақ көшеде өтсе, аяқ киімге ұқсас талаптар қойылады. Бөлмеде жылы, таза еденде жаттығу жасағанда, аяқ киімді киюге болмайды.
Жылы мезгілде зарядтау көшеде жүргізілуі мүмкін. Бұл жағдайда дене тек физикалық жаттығулардың әсерін сезінеді, бірақ табиғи факторлар - күн, ауа - бұл қатайтатын әсер етеді. Таңертеңгі жүктемелерге жақсы төзетін сау адамдар таза ауада тек жылы мезгілде ғана емес, кез-келген ауа-райында да жаттығулар жасай алады. Үйде иттерді ұстайтындар үшін көшеде жаттығу жасау өте ыңғайлы-сіз жануардың таңертеңгі серуенін гигиеналық гимнастикамен біріктіре аласыз.
Таңертеңгілік жаттығулар ырғақты, көңілді музыкамен жақсы орындалады. Музыканың көлемі тым төмен болмауы керек, бірақ тым жоғары болмауы керек, өйткені шамадан тыс қатты музыка жүйке жүйесінде қорғаныс тежелуінің дамуына әкеледі. Көңілді ырғақты көңілді музыка жүйке жүйесінің тонусын арттырады, көңіл-күйді көтереді, қозғалуға деген құлшынысты тудырады. Бұл ұйқыдан кейін летаргияны азайтып, ояту процестерін айтарлықтай жеңілдетеді. Қатты қорқынышты дыбыстары бар музыканы пайдаланудан аулақ болу өте маңызды, өйткені ұйқыдан кейін, ингибирленген күйде болғанда, дене подсознание қабылдау деңгейінде осындай әсерлерге өте сезімтал. Сабаққа деген қызығушылықты сақтау үшін музыкалық сүйемелдеуді мезгіл-мезгіл өзгерту керек.
Гимнастикалық жаттығулар белгілі бір ретпен орындалуы керек. Алдымен тарту жаттығулары орындалады. Содан кейін тыныш жүру (1 минутқа дейін) жүреді баяу жүгіру (жүгіру). Пәтер жағдайында жүгіру орнында жалаң аяқ өткізіледі (кем дегенде 2-3 минут). Аяқтың астына массаж төсенішін қою ұсынылады, серуендеу және жүгіру тыныс алу жиілігі мен тереңдігін арттырады, қан айналымын жақсартады. Бұдан кейін тыныс алу жаттығулары жасалады, содан кейін қолдар мен иық белдіктері, магистральдар мен аяқтардың бұлшық еттеріне арналған жаттығулар жасалады.
Таңертеңгілік жаттығулар оңтайлы жүктемемен және тыныс алу жаттығуларымен аяқталуы керек. Ол үшін секіруді, баяу қарқынмен жүруге және тыныс алуды тыныштандыруға көшу керек.
Таңертеңгі гимнастика кезінде жүктеменің дозасы балалардың шаршауды емес, сергектік сезімін сезінетіндей болуы керек. Жаттығуларды орындау кезінде жүрек соғу жиілігі демалу жағдайына байланысты 50-60% жоғарылауы мүмкін, содан кейін 5-10 минут ішінде ол қалыпты жағдайға келуі керек. Бұл оңтайлы физикалық белсенділікті, яғни жаттығулар мен оларды орындау әдістері дұрыс таңдалғанын көрсетеді.
Таңертеңгі гимнастиканың баланың денесіне тиімді әсеріне қол жеткізу үшін жоспар құру керек, жаттығулардың реттілігін анықтау керек, ойлау және әдістемелік нұсқауларды дұрыс жазу керек. Мұғалім сонымен бірге балаларды ұйымдастыру тәсілдерін, жаттығулардың мөлшері мен қарқынын, оларды жүргізу әдістерін, көрсету сипатын, түсіндірмелер мен нұсқауларды, сондай-ақ адамгершілік, ақыл-ой, эстетикалық және еңбек тәрбиесін жүзеге асыру әдістерін есте ұстауы керек. Ол балалардың барлық жаттығуларды дұрыс орындай алатындығына және таңертеңгі гимнастика кешеніне кіретін бейнелермен таныс болуына қамқорлық жасайды.

2-тарау. Мектепке дейінгі мекемелерде таңғы гимнастиканы өткізу әдістемесі
2.1. Мектепке дейінгі ұйымда таңертеңгілік гимнастиканы ұйымдастырудың ерекшеліктері
Біздің қоғам дамуының қазіргі кезеңінде рухани байлық, моральдық тазалық және физикалық жетілу үйлесімді болатын жаңа адамды тәрбиелеу қажет. "Физикалық жетілу" ең алдымен идеалды Денсаулық, үйлесімді физикалық даму, жақсы дамыған мотор функциялары, жан-жақты физикалық дайындық деп түсініледі. Салауатты тұлғаны тәрбиелеудің көрсеткіштерінің бірі-гимнастика.
Гимнастика-денсаулықты нығайту, үйлесімді физикалық даму және адамның моторикасын, күшін, ептілігін, қозғалыс жылдамдығын, шыдамдылығын және т.б. жақсарту үшін қолданылатын арнайы таңдалған физикалық жаттығулар жүйесі. қолданылатын жаттығулардың көлемі бүкіл денеге әсер етуге және жеке бұлшықет топтары мен мүшелерін дамытуға, жүктемені жынысына, жасына, дене шынықтыру деңгейіне байланысты реттеуге мүмкіндік береді.
Мектеп жасына дейінгі балалармен таңертеңгілік жаттығулардың ерекшеліктері
Мектепке дейінгі мекемелердегі дене тәрбиесінің әртүрлі формаларының жиынтығы балалардың толық физикалық дамуы мен денсаулығын нығайту үшін қажетті белгілі бір мотор режимін жасайды.
Осындай формалардың бірі-дене шынықтыру және сауықтыру шаралары, соның ішінде таңертеңгілік жаттығулар, дене шынықтыру минуттары және қатайту рәсімдері.
Күнделікті таңертеңгілік жаттығулар белгілі бір уақытта ойластырылған гигиеналық жағдайда, физикалық жаттығулардың дұрыс таңдалған кешендерінде, ұйқыдан кейін балалардың жүйке жүйесін тежейді, барлық ішкі органдар мен жүйелердің қызметін белсендіреді, метаболизмнің физиологиялық процестерін арттырады, ми қыртысының қозғыштығын, сондай-ақ бүкіл орталық жүйке жүйесінің реактивтілігін арттырады. Таза ауада үнемі жаттығулар жасау баланың денесінің қатаюына ықпал етеді, қоршаған ортаның әртүрлі жағымсыз әсерлеріне иммунитетті дамытады. Түзету сипатындағы жаттығулар кешеніне кіріспе аяқтың доғасы мен дұрыс қалыптың қалыптасуына ықпал етеді. Осылайша, таңертеңгілік гимнастика-бұл балалар денесін жүйелі түрде сауықтыратын көп жақты дене шынықтыру және сауықтыру процесі.
Сауықтыру мәнінен басқа, таңертеңгі гимнастика үлкен тәрбиелік мәнге ие. Оны жүйелі түрде өткізу балаларды күнделікті физикалық жаттығулар жасауға дағдыландырады, жұмыс күнін ұйымдасқан түрде бастауға, ұжымда үйлесімді әрекет етуге, мақсатты, Мұқият, шыдамды болуға үйретеді, сонымен қатар жағымды эмоциялар мен қуанышты сезім тудырады.
Таңертеңгі гигиеналық гимнастика баланың бүкіл денесіне пайдалы әсер етеді, емдік және тәрбиелік әсерге ие. Әдетте, балалар ата-аналарымен бірге таңертеңгілік гимнастикамен айналысады, бастысы-баланың жасын және физикалық дамуын ескере отырып, жүктеменің қарқындылығын бақылау, сонымен қатар үнемі фантастика көрсету және кейде қолданылатын жаттығуларды әртараптандыру. Қосуға таңғы гимнастика элементтері ойындар, сюжетті ойындар өткізді.
Бала жаттығу жасағанда, оны үйрету керек, содан кейін үнемі дұрыс тыныс алуды бақылау керек - ол терең, біркелкі және тыныш дем алып, толық дем шығаруы керек. Көптеген жаттығуларда қашан дем алу және қашан дем шығару туралы нұсқаулар бар. Сондай-ақ, баланың буындарда қажетсіз қозғалыстар жасамауын қамтамасыз ету керек, мысалы, тізе бүгілуі, денеге арналған қозғалыстарды орындау кезінде. Әр жас үшін жеке жүктеме, жаттығулардың қайталануы қарастырылған.
Сыныпта сіз дайын жаттығулар жиынтығын қолдана аласыз немесе оларды өзіңіз жасай аласыз. Жаттығулар негізгі бұлшықет топтары мен балалар денесінің жүйелері қатысатын етіп таңдалады (жаттығулар жоғарыдан төменге, яғни басынан ... аяққа дейін). Таңертеңгілік гимнастика кешенінің үлгі схемасы келесідей болуы керек:
а) тарту;
б) жүру (орнында немесе қозғалыста);
в) мойын, қол және иық белдеуі бұлшықеттеріне арналған жаттығулар;
г) дене және іш бұлшықеттеріне арналған жаттығулар;
д) аяқ бұлшықеттеріне арналған жаттығулар (отыру және секіру);
е) аяқ және қол бұлшық еттерінің қатысуымен жалпы әсер ету жаттығулары;
ж) күштік сипаттағы жаттығулар;
з) демалуға арналған жаттығулар;
и) тыныс алу жаттығулары.
Баламен таңертеңгілік жаттығулар кезінде ауыр жүктемемен байланысты жаттығулардан аулақ болу керек, өйткені таңертеңгілік жаттығулар көңіл көтеру, ояту үшін қажет және ешқандай жағдайда қозғалыс қарқындылығы үшін қажет емес. Жаттығуларды таңдағанда, олардың балаға қол жетімділігі мен әртүрлілігіне ерекше назар аудару керек. Жаттығу кешендерін баланың қызығушылығына байланысты айына екі рет өзгерту ұсынылады, жеке компоненттерді осы кешен бойынша сабақтар басталғаннан кейін 3 аптадан кейін біртіндеп ауыстыра бастайды немесе жаттығулардың біреуін ауыстырады.
Таңертеңгі гимнастиканың балалармен тиімділігі артады, егер оған заттармен жаттығулар енгізілсе: гантельдер (0,3 - 0,5 кг), гимнастикалық таяқ, арқан, доп және т.б. зарядтауға дейін және одан кейін, аптасына 2-3 рет баланың импульсін есептеңіз, егер сабақтан кейін ол минутына 100-110 соққыдан аспаса, онда бәрі жақсы.
Таңертеңгі гимнастика денені "оятып" қана қоймайды, сонымен қатар белгілі бір жаттығу әсеріне ие. Зарядталғаннан кейін сіз балаға жеңіл жүгіруді ұсына аласыз, содан кейін су процедураларын қабылдау ұсынылады.
Таңертеңгілік жаттығулар ауада (балабақша алаңында, спорт алаңында) немесе жақсы желдетілетін бөлмеде (дене шынықтыру, музыка залдары, топтық бөлмелер) өткізілуі мүмкін. Киімге, аяқ киімге, өткізілетін орынға, жабдыққа қойылатын гигиеналық талаптарды сақтау қажет. Ритмикалық сүйемелдеу үшін дап, санау, шапалақтау, дыбыс жазу, музыкалық сүйемелдеу (фортепиано, баян, аккордеон) қолданылады.
Балабақшадағы таңертеңгі гимнастика қозғалыс режимінің маңызды элементі, балалардың эмоционалды тонусын көтерудің құралы ретінде қарастырылатындықтан, оның ұйымдастырушылық маңызы да зор. Дегенмен, мәжбүрлеу үшін гимнастика болмауы керек. Егер балалардың біреуі бүгін айналысқысы келмесе, оны мәжбүрлеудің қажеті жоқ, бірақ бұл мінез-құлықтың себебін түсіну керек. Балалармен таңертеңгілік жаттығулар жасауға арналған бірнеше кеңестер:
1. Ұйымдастыру, қатаң ережелер мен тәртіп талаптары жоқ! Мінез-құлықтың толық еркіндігін, эмоционалды күйді және қозғалыстардың шынайы қуанышын қамтамасыз ету қажет.
2. Есте сақтау керек, гимнастика-бұл физикалық іс-шара ғана емес, сонымен қатар балалардың әртүрлі дамуына (қозғалыс, музыка, ырғақтар, қоршаған орта эстетикасы, Оқу құралдары, қарым-қатынас, ойын) әсер етудің барлық кешені шоғырланған арнайы режим сәті.
3. Гимнастиканың әртүрлі формаларын қолданыңыз. [3,4]

2.2. Әр түрлі жастағы балалармен таңертеңгілік гимнастика әдісі
Сауықтыру және тәрбие міндеттерін жүзеге асыру үшін таңертеңгі гимнастика режим бойынша нақты келісілген уақытта өткізілуі және бағдарламаның мазмұнына сәйкес келуі тиіс. Оған қойылатын бірінші талап-дұрыс физикалық, психикалық және эмоционалды жүктемені қамтамасыз ету қажеттілігі.
3 жастағы балалармен таңертеңгілік гимнастика
Ұйымның нұсқаулары. Алғаш рет таңертеңгі гимнастика бірінші кіші топтағы күн режиміне қосылады. Ол жыл сайын топтың барлық оқушыларымен бір уақытта өткізіледі. Оның ұзақтығы 5 минутқа дейін.
Бұл жастағы таңертеңгі гимнастика негізгі міндеттен басқа, балабақшада күннің ұйымдасқан түрде басталуын қамтамасыз етеді, балалардың назарын бірлескен іс-шараларға ауыстыруға мүмкіндік береді.
Өмірдің үшінші жылындағы көптеген балалар бірден тәрбиеші ұйымдастырған іс-шараларға қатыспайтынын, тапсырмаларды орындау кезінде уақыт артта қалатынын ескере отырып, мұғалім жеке балаларға өте нәзік және сараланған түрде жүгінуі керек, әрқайсысының таңертеңгілік гимнастикаға қатысуын талап етпеуі керек.
Мазмұны. Гимнастиканың мазмұны 3-4 жалпы дамыту жаттығулары, серуендеу, жүгіру және секіру. Гимнастика қысқа серуендеуден басталады, 20-30 секунд ішінде баяу жүгірумен ауысады және топ құрылады. Бұл жаста шеңбер құру ең ыңғайлы. Жылдың басында шашыранды құрылысты қолданған дұрыс, өйткені балалар әлі де нашар бағдарланған және белгілі бір формада ұйымдастырылған құрылысқа көп уақыт кетеді.
Кіріспе және қорытынды серуендеуді белгілі бір бағытта немесе жұппен, қолмен, шашыраңқы немесе бір-бірінің артында ұстап жасауға болады. Жаяу жүру тыныш, жайбарақат болуы керек. Салғаннан кейін балалар иық белдеуі мен қолдың, аяқтың, артқы, іштің және бүкіл дененің бұлшықеттерін нығайтуға арналған жаттығуларды бастайды.
Жалпы дамыту жаттығулары сабақтарға ұсынылғандардың ішінен таңдалады. Олардың барлығы дерлік табиғатта еліктейді және ойын түрінде өткізіледі. Таңертеңгілік гимнастикада отыру, артқы және асқазанға жату позициялары кеңінен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.