Жылқы шаруашылығы және жылқы өнімдері


Ф. 7. 14-02
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ
МИНИСТРЛІГІ
М. О. ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
«Өсімдік және мал шаруашылығы өнімдерінің технологиясы» кафедрасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Пәні «Мал өсіру және селекция»
Жұмыс тақырыбы: Қазақ жылқысының өнімділік ерекшеліктері
Мамандығы 5В080200- Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы
(мамандықтың аталуы мен шифрі)
Орындаған: Белгібай Н. Қ. АП-18-7K
(қолы, студенттің аты-жөні, тобы)
Жетекші
(қолы, оқытушының аты-жөні, ғылыми дәрежесі, атағы)
Жұмыс
бағасы
бағасына қорғалды
«» 202___ ж.
Комиссия:
қолы, аты-жөні
қолы, аты-жөні
Норма бақылау
қолы, аты-жөні
Шымкент, 2020 ж.
Ф. 7. 14-03
М. О. ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
«Өсімдік және мал шаруашылығының өнімдерінің технологиясы» кафедрасы
БЕКІТЕМІН
Кафедра меңгерушісі
Есенгелдиева Л. Қ.
«» 202___ ж.
№ ТАПСЫРМАСЫ
«Мал өсіру және селекция» пәні бойынша курстық жұмыс
Студент топ
(тегі, аты-жөні) Жұмыс тақырыбы
Берілген мәліметтер:
Әдебиеттер: 1.
2.
3.
Тапсырма берілген күні, жұмыстың қорғау күні
Жұмыстың жетекшісі
(қызметі, аты-жөні, қолы)
Мазмұны
Жылқы еті және одан алынатын өнімдер . . .
Қорытынды.
28
33
Кіріспе
Тақырыптың өзектілігі. Ауыл шаруашылығы - шаруашылық салаларының ішіндегі ең ежелгі және табиғат жағдайларына тікелей тәуелді саласы. Сонымен қатар ауыл шаруашылығы - неғұрлым көп тараған cала. Шындығында, дүниежүзінде халқы ауыл шаруашылығының түрлі cалаларымен айналыcпайтын бірде-бір ел жоқ. Ауыл шаруашылығының барлық жерге таралуы оның алуан түрлілігіне байланыcты. Ғалымдар шамамен онын 50-ге жуық түрін бөліп көрcетеді. Қазіргі мәлімет бойынша дүниежүзінде бұл cалада шамамен 1, 3 млрд-тан аcтам адам еңбек етеді, оған ауыл шаруашылығындағы шаруа отбаcыларын қоcатын болcа, онда ол көрсеткіш 2, 6 млрд адамға жетеді. Еңбекке жарамды ер адамдардың ауыл шаруашылығындағы үлеcіне cәйкеc елдер индуcтриялы, постиндустриялы және аграрлы болып жіктеледі. Дүниежүзінде экономикалық белсенді халықтың (ЭБХ) 46%-ы осы cалада еңбек етеді.
Жылқы шаруашылығы - мал шаруашылығының жылқы өсіретін саласы. Жылқы шаруашылығы бағалы азық-түліктік ет пен сүт өңдірумен қатар өнеркәсіпке - тері, қыл, ауыл шаруашылығы жұмыстарына - күш-көлік береді, жылқы қанынан емдік вакцина, сарысу, гамма-глобулин жөне қой мен сиырдың төлділігін арттыратын буаз бие қанының сарысуын дайындайды. Кең байтақ жайылымы бар Қазақстанның көптеген аудандарында жылқы шаруашылығымен айналысу тиімді. Қазақстанда жылқы шаруашылығы асыл тұқымды жылқы өсіру, ет, сүт өндіру, спортта пайдалану бағыттарында дамуда. Сонымен қатар жылқыны кез келген шаруашылықтың күнделікті қажетін өтеу үшін салт мінуге, жүк тасуға т. б. жұмыстарды аткаруға пайдаланады. Асыл тұқымды жылқы өсірумен арнайы мемлекеттік жылқы зауыттарымен қатар, соңғы уақытта жеке азаматтар мен шаруашылықтар да айналысады. Қазақстан жағдайында табиғи жайылым отын мейлінше толық пайдалануға негізделген ет, сүт өндіру бағытындағы жылқы шаруашылығын дамыту мүмкіншілігі зор. Осы ретте жекелеген аймақтардың табиғи жақсы бейімделген етті-сүтті бағытағы көшім, мүғалжар атты жаңа жылқы тұқымдары мен қазақы жылқының таза етті бағыттағы жабы атты жаңа түрі шығарылды. Соңғы кезде жылқы саны Қазақстанда қайтадан көбеюде
Елбасы Н. Ә. Назарбаевтың [1] жолдауында . . . “Аграрлық саясат еңбек өнімділігін түбегейлі арттыруға және өңделген өнімнің экспортын ұлғайтуға бағытталуы керек. Шикізатты қайта өңдеуді қамтамасыз етіп, әлемдік нарықтарға жоғары сапалы дайын өніммен шығуымыз қажет. Бұл мәселені шешуге барлық аграрлық кешеннің түбегейлі бет бұруы маңызды. Аграрлық ғылымды дамыту мәселесі басты назарда болуға тиіс. Ол ең алдымен жаңа технологияларды трансферттеумен және оларды отандық жағдайға бейімдеумен айналысуы қажет. Осыған орай аграрлық университеттердің рөлін қайта қарау керек. Ауыл шаруашылығы субъектілерінің кооператив түрінде жұмыс істеуіне жан-жақты қолдау көрсету керек. Мемлекет бизнеспен бірлесіп, отандық өнімді халықаралық нарыққа шығарудың стратегиялық жолын тауып, ілгерілетуге тиіс. Ауыл шаруашылығын қарқынды дамыту өнімнің сапасы мен экологиялық тазалығын сақтай отырып жүргізілуі қажет. Бұл бүкіл әлемге танылатын «Қазақстанда жасалған» табиғи азық-түлік брендін қалыптастырып, ілгерілетуге мүмкіндік береді.
Жаңа комбинативтік (қисынды құрастырылған) өзгергіштікті туғызып, нәсілдік қасиетті биологиялық тұрғыдан байыта отырып, малдың дене бітімінің мықтылығын арттыру және гетерозис құбылысының пайда болуына қолайлы жағдай туғызады.
Курстық жұмыстың мақсаты: Қазақ жылқысының өнімділік ерекшеліктері
Курстық жұмыстың міндеттері:
- Жылқы шаруашылығы және жылқы өнімдері;
- Жылқы тұқымдары және тұқымдық топтары жайлы түсінік;
- Жылқы малын өсіру әдістері;
- Қазақ жылқысының өнімділік ерекшеліктері;
- Қымыз және оның шығу тарихы
- Жылқы еті;
- Жылқы етінен алынатын өнімдер;
1 Нeгiзгi бөлiм
- Жылқы шаруашылығы және жылқы өнімдері
Жылқы шаруашылығы-жылқы өсірумен және пайдаланумен айналысатын мемлекеттің мал шаруашылығы саласы. Жылқы шаруашылығы б. з. д. IV мыңжылдықта Азия мен Еуропа елдерінде пайда болды, содан кейін бүкіл әлемге таралды - б. з. д. II мыңжылдықта Кіші Азиядан жылқылар Африкаға еніп, XVI ғасырда Америкаға, XNUMX ғасырда Австралияға әкелінді. Қолға үйретілген және үйде жылқы әскери істерде, негізінен атқыштарда, ауылшаруашылық және көлік жұмыстарында адамның тұрақты көмекшісіне айналды (ат арбалары б. з. д. III - II мыңжылдықтың басында қолданыла бастады) .
XIX ғасырдың аяғында жылқылардың абсолютті саны бойынша Ресей әлемде бірінші орынды иеленді: 1896 жылы 60 миллионға жуық жылқының 25 миллионнан астамы оның үлесіне тиді[1] . 1882 жылы нақты көрсеткіштерге сүйене отырып, бұл 100 тұрғынға 25, 5 құрады. АҚШ салыстырмалы көрсеткішке ие болса да (24, 3), Ресей империясы жылқылардың сапасы бойынша ковбойлар елінен едәуір төмен болды. "Ресей жылқылардың санына өте бай болғанымен, олардың сапасы туралы да айту мүмкін емес . . . басым түрі - бұл ресейлік шаруа жылқысы, оның физикасы жұмыс жылқысына қойылатын ең қарапайым талаптарға жауап бермейді". Егер сіз жұмыс жасындағы жылқылардың санын алсаңыз, онда Ресей үшін нақты көрсеткіш 25, 5-тен 19, 3-ке дейін төмендеді. Орыс жылқы шаруашылығының кемшіліктері: "айғырлардың салыстырмалы түрде аз саны және тұтастай алғанда ұрпақтарына сәйкес келетін физика бере алатын айғырлардың аз саны; әр түрлі жыныстағы жас жылқыларды бірге жаю, бұл мерзімінен бұрын жұптасуды тудырады; өте ерте жаста жұмыс істеу; шамадан тыс жұмыс және жоғары дәрежеде сәйкес келмейтін гигиеналық жағдайлар; жиі жылқы өлімі және т. б. »ХХ ғасырдың бірінші онжылдығында Ресей мен Американың арақатынасы өзгере бастады: АҚШ Ауыл шаруашылығын механикаландыру қарқынды дамып, автомобильдер такси жүргізушілерін ығыстыра бастаған кезде, Ресейдегі жылқылар саны (және олардың сапасы) өсе берді. 1916 жылы Ресей империясының шаруашылықтарының барлық санаттарында 38 миллион 187 мың жылқы болған.
Бірінші дүниежүзілік және азаматтық соғыстардың шайқастарында, сондай-ақ Финляндияны, он поляк, үш Балтық провинциясын, сондай-ақ Кавказдағы Карс аймағын жоғалту нәтижесінде жаңадан құрылған Кеңес Одағындағы жылқылардың саны екі есе аз болды. 1929 жылға қарай мал шаруашылығы туралы Жарлықты іске асырудың арқасында КСРО-да жылқылардың саны 34, 6 миллионға жетті, дегенмен 1939 жылға дейін шекараларға келтірілген 1916 жылғы көрсеткіш (34, 2 миллион) одан да асып түсті, мұнда мақтануға ештеңе болмады, өйткені. бұл санның артында ауыл шаруашылығы мен көлікті механикаландыру қарқыны бойынша күрт артта қалу болды.
Сонымен, тек Мәскеуде НЭП шыңында 30 мыңнан астам жылқы (лом) және бірнеше мың вагон болды. Соғысқа дейінгі ("Сталин") бесжылдықтардағы КСРО-ны индустрияландырудың жетістіктері көріністі түбегейлі өзгертті. Автомобиль көлігі мен тракторлар ат Күшін тұрақты түрде ығыстыра бастады, ал 1941 жылдың 1 қаңтарына қарай КСРО-да жылқы саны 21 миллионға дейін азайды. Осылайша, қысқарту бұл өздігінен аяқталмады және ауыл шаруашылығы мен тасымалдау Машина тартымына ауысқан кезде ғана болды. Бұл ретте 15 Республиканың алтауында (Грузия, Әзірбайжан, Армения, Латвия, Эстония, Тәжікстан) 1941 жылдың басында жылқы саны тіпті революцияға дейінгі деңгейге дейін өсті, ал Өзбекстанда салыстырмалы деңгейде қалды.
Ұлы Отан соғысы қарсаңында одақтас республикалар арасында абсолютті жылқы саны бойынша РСФСР (11, 2 млн), Украина (4, 6 млн), Белоруссия (1, 2 млн) және Қазақстан (0, 9 млн) көш бастап тұр. Соңғы екеуінің жалпы саны Социалистік Моңғолияға қарағанда аз болды (2, 5 миллион) . МПР-дің бұл әлеуетін майданда да, кеңестік тылда да жылқыларды пайдалану ауқымын бағалай отырып, жеңілдетудің қажеті жоқ. Соғыс майданында атқыштар, ат артиллериясы, Партизан қозғалысында 3 миллион жылқы пайдаланылып, 7 миллион Германияға ұрланған. Соғыстан кейінгі қалпына келтірудің алғашқы жылдарында ауыл шаруашылығында жылқыларға деген қажеттілік әсіресе жоғары болды. Сталин қайтыс болған жылға дейін КСРО-да жылқы саны жылдан жылға артып келеді. 1951 жылы елде 13 миллион 655 мың жылқы болды (соғыс алдындағы малдың үштен екісі), ал 1953 жылы 16 миллион 273 мың. Хрущевтің билікке келуімен жылқылардың саны азая бастады: 1954 жыл - 15, 4 миллион, 1955 жыл - 14, 1 миллион және т. б.
Жылқы шаруашылығының құлдырауының артында объективті (жаңа ауылшаруашылық техникаларын жеткізу; 1955 жылы әскер түрлерінің атқыштарын тарату) және н. с. Хрущевтің жаңа Ауылшаруашылық саясатының субъективті ерікті факторлары болды. Белгілі мағынада, жылқылар оның коммунизмді жедел құру туралы авантюралық бағдарламасына сәйкес келмеді; сол кездегі әндердің бірінде жылқылар "атом дәуірінде күлкілі"деп айтылды. Қалай болғанда да, КСРО-да да, шетелде де трактор техникасымен жылқы шаруашылығын ығыстыру өндіргіш күштердің жалпы даму тенденциясымен алдын-ала анықталды. Тіпті Моңғолияда да мемлекет мал басының тек 4% - ын иеленсе, кооперацияланған араттарға-75% және тағы 22% - ы жеке меншікте болса, жылқылардың басы 1960 жылғы 2, 5 млн-нан 1972 жылы 2, 2 млн-ға дейін қысқарды. 1971 жылы КСРО - да жылқылардың саны 7, 4 миллион, ал 1981 жылы-5, 6 миллион болды, содан кейін ол біршама өсті және 1986-1991 жылдары 5, 9 миллион деңгейінде сақталды. 1981-1991 жылдары РСФСР-дің жалпы одақтық шоттағы үлесі 45, 8% - дан 44, 2% - ға дейін, ал Украина 15% - дан 12, 5% - ға дейін төмендеді. Сонымен қатар, Қазақстан 1300-ден 1626 мыңға дейін, ал Қырғызстан 259-дан 313 мыңға дейін өсіп, абсолютті жылқы саны бойынша Беларуссияны басып озды. 1981 жылы жылқы шаруашылығын дамыту үшін мемлекеттік деңгейде бірқатар шаралар қабылданды, бірақ кейіннен қайта құру, КСРО-ның ыдырауы, экономикалық күйреу асыл тұқымды жылқылар өсірілетін барлық жылқы зауыттарының құлдырауына әкелді, ал көптеген ауылдарда жұмыс істейтін жылқылар болған жоқ. Бүгінгі таңда жағдай жақсарып келеді: Ресей жылқы шаруашылығында 1999 жылдан бастап асыл тұқымды жылқы шаруашылығы тиімсіз бола бастады. Ат туризмі мен ат аулау барған сайын танымал бола түсуде, ат спортының әртүрлі түрлері бойынша халықаралық жарыстар өткізілуде. Мәскеуде жыл сайын әлем кубогының кезеңдерінің бірі және 200 мың доллар жүлде қорымен ат үйрету және секіру бойынша МЭР Кубогы ойнатылады. Бұл жарыстарда әлемнің бірнеше дүркін чемпиондары Швейцариядан Вилли Меллиган мен Германиядан Франке Слоотаак, Олимпиада чемпионы голландиялық Джеро Дуббелдам және т. б. сияқты әлемнің үздік шабандоздарын көруге болады. 1999 жылдан бастап Мәскеу мен Санкт - Петербургте жыл сайын жылқылардың көрмелері өтеді-Бүкілресейлік "Эквирос" және халықаралық "Жылқы шаруашылығы. Ат спорты". Татарстан астанасы қазандағы жыл сайынғы "жылқылар, менің жылқыларым"көрмесі жылқы өсірушілердің ең жақсы жетістіктерін тамашалады. Олар әр түрлі тұқымды жылқыларды ғана емес, сонымен қатар қазіргі заманғы ат әбзелдерін (оқ-дәрілерді), жылқыларды күтуге арналған заттарды, әртүрлі экипаждарды, шабандоздарға арналған жабдықтарды, ат арбаларын, қораларды, жемшөптерді, ветеринарлық препараттарды ұсынады.
Соңғы онжылдықта ресейлік жылқы шаруашылығы мен жылқы шаруашылығының құрылымы өзгерді: жеке меншік, соның ішінде жаңадан ұйымдастырылған жылқы зауыттары, мысалы, "Орос" (араб және асыл тұқымды жылқы тұқымы), "Отрад" (орыс жылқысы), в. п. Шамборант (Ахал-теке), "СИН" жылқы зауыты (американдық Троттер) . Бүгінгі таңда көптеген ұйымдар жылқылармен айналысады: жылқы зауыттары, спорттық және жалға берілетін қоралар, асыл тұқымды репродукторлар, ипподромдар, колхоздар, орман шаруашылықтары, фермерлік және аңшылық шаруашылықтары, лагерьлер, әртүрлі фирмалар, соның ішінде мұнай, газ, энергетика және басқа да компаниялар, сондай-ақ оқу және ғылыми-зерттеу институттары.
1. 2 Жылқы тұқымдары және тұқымдық топтары жайлы түсінік
Бұл тақырыпшада мен жылқы тұқымдарының отызға жуық түрі(әлемдік) туралы ақпарттар жинақтадым және олардың түр сипаты жайында мәлімдедім. Мұнда әлемдегі ең сұлу жылқы Ахалтеке және ең күшті жылқылардың бірі Араб жылқысы туралы мәліметтер жинақталған.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz