Машиналар мен механизмдер теориясы
Ф.7.04-02
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТІ
Механика және мұнайгаз ісі факультеті
Механика және машинажасау кафедрасы
Курстық жобаға
ТҮСІНДІРМЕ ЖАЗБА
Жоба тақырыбы : Баспа білдектің механизмін жобалау
Пәні: Машиналар мен механизмдер теориясы
БББ: 6В07120 - Машинажасау
Орындаған: Әсілхан Бекзат, ММГ - 19 - 2к тобы
(Студенттің аты-жөні, тобы)
Жетекші : Мырзалиев Д.С. т.ғ.к., доцент.
( Оқытушының аты-жөні, ғылыми дәрежесі, атағы)
Жұмыс ____________
бағасы
бағасына қорғалды
_____ ________ 2020ж.
Норма бақылаушы:
______________________________
(аты-жөні, қолы)
Комиссия мүшелері:
______________________________
(аты-жөні, қолы)
______________________________
(аты-жөні, қолы)
Шымкент 2020ж.
Ф.7.04-02
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТІ
Механика және машинажасау кафедрасы
Курстық жобаға
Бекітемін
Механика және машинажасау
кафедрасы меңгерушісі
_________Мырзалиев Д.С.
_____________ 2020 ж.
ТАПСЫРМА № 51
Жоба тақырыбы : Баспа білдектің механизмін жобалау
Пәні: Машиналар мен механизмдер теориясы
Cтудент Әсілхан Бекзат Топ :ММГ -19-2К
Кинематикалық сұлбасы:
Алғашқы деректер:
lAB=0.1 м; lCD=0.5 м; lСE=0.5 м; l1=0. 9м; βmax0=200; lBC=0.55 м; γmax0=400;z1=14; z2=20; n1=330айн.мин. ;
№
Түсіндірме жазбасының мазмұны
Беттер саны
Орындалу мерзімі
1.
Аннотация
2.
Негізгі анықтамалар
3.
Кіріспе
4.
Көмірұнтақтағыш туралы мәлімет
5.
Механизмнің құрылымдық анализі
6.
Механизмнің кинематикалық анализі
7.
Механизмнің он екі орын үшін орындар планын құру
8.
Он екі орын үшін жылдамдықтар планын құру
9.
Екі орын үшін үдеулер планын құру
10.
Кинематикалық диаграммаларды құру
11.
Есептеу нәтижелерін тексеру
12.
Жұдырықшалы механизм синтезі
13.
Кинематикалық диаграммаларды құру
14.
Жұдырықшаның минимал радиусын анықтау
15.
Жұдырықшаны пішіндеу
16.
Қорытынды
17.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
№
Сызба жұмыстарының мазмұны
Орындалу мерзімдері
Беттер саны
Формат
1.
Механизмнің кинематикалық анализі
1
А1
2.
Жұдырықшалы механизм синтезі
1
А1
Негізгі әдебиеттер : 1. Джолдасбеков У.А. Анализ и синтез плоских и пространственных механизмов высоких классов - Алматы, 2011.- 305с. - ISBN 978-601-278-426-8.
2. Теория механизмов и машин. Курсовое проектирование: учебное пособие для студента Втузов, машиностроительных спец. под ред. Г. А. Тимофеева, Н.В. Умнова. - М.: Изд-во МГТУ им Н.Э.Баумана, 2010. - 154с.: ил.
Тапсырманың берілген мерзімі:
Жобаны қорғау мерзімі:
Жоба жетекшісі: т.ғ к., доцент Мырзалиев Д.С.______________________
(қызметі, Т.А.Ж., қолы)
Тапсырманы орындауға алды: ___________________________________ ___
АННОТАЦИЯ
Механика және машинажасау кафедрасының доценті, т.ғ.к. Мырзалиев Дархан Сапарбайұлының жетекшілігімен ММГ-19-2к тобының студенті Әсілхан Бекзат Баспа білдектің механизмін жобалау тақырыбындағы курстық жобасы.
Курстық жобаның Баспа білдектің механизмін жобалау атты тақырыбы 3 негізгі бөлімнен тұрады: механизмнің құрылымдық анализі, кинематикалық анализі және жұдырықшалы механизм синтезі.
Жобаның Кіріспе бөлімінде машиналар мен механизмдер теориясының зерттейтін аумағы, зерттеу мақсаты, зерттеу тәсілдері жайында және курстық жобаның мақсаты жазылған.
Келесі бөлімдерде механизмнің құрылымдық анализі, механизмнің кинематикалық анализі, кинематикалық диаграммаларды құру, жұдырықшалы механизмнің синтезі анықталған.
Курстық жоба 39 беттен, 5 суреттен, 1 кестеден тұрады.
Қорытынды бөлімінде престеуші білдектің механизмінің қалай зерттелгендігі жайында қысқаша жазылған.Сонымен қатар курстық жоба А1 форматтағы екі сызба жұмысынан тұрады. 1-ші А1 форматта механизмнің 12 орындар планы, жылдамдықтар планы, үдеулер планы, орын ауыстыру, жылдамдық және үдеудің диаграммалары есептелген мәндер бойынша сызылған. Ал 2-ші А1 форматта жұдырықшалы механизмнің кинематикалық диаграммалары құрылып, минимал радиусы анықталып, жұдырықшалы механизмі синтезі сызылған.
МАЗМҰНЫ
Анықтамалар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
8
1. Механизмнің құрылымдық анализі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
10
2. Механизмнің кинематикалық анализі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
14
2.1 Механизмнің он екі орыны үшін орындар планын құру ... ... ... ... ... ...
14
2.2 Он екі орын үшін жылдамдықтар планын құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
16
2.3 Екі орын үшін үдеулер планын құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
18
2.4 Кинематикалық диаграммаларды құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
24
2.5 Есептеу нәтижелерін тексеру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
26
3. Жұдырықшалы механизм синтезі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
30
3.1 Жұдырықшалы механизмнің құрылымдық анализі ... ... ... ... ... ... ... ...
31
3.2 Кинематикалық диаграммаларды құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
32
3.3 Жұдырықшаның минимал радиусын анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
34
3.4 Жұдырықшаны пішіндеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
35
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
37
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
39
АНЫҚТАМАЛАР
Машина деп адамдардың ой еңбегі мен қол еңбегін жеңілдету мақсатында информацияны, материалдарды және энергияны түрлендіру үшін механикалық қозғалыс жасайтын жабдықтарды атайды;
Звено - механизмдердің құрамына енетін бір немесе бірнеше өзара қатаң қосылған қатты дене ;
Кинематикалық жұп - өзара салыстырмалы қозғалыста болатын, жанасқан екі звеноның қосылысы ;
Механизм - бір немесе бірнеше қатты денелер қозғалысын басқа денелердің қозғалысына түрлендіруге арналған денелер жүйесі ;
Тірек (стойка) - қозғалмайтын звено немесе қозғалмайды деп есептелетін звено;
Айналшақ (кривошип) - қозғалмайтын ось арқылы толық айналыс жасайтын рычагты механизм звеносы ;
Кулиса тасы - қозғалмалы звеномен өзара ілгерілемелі жұп жасайтын звено. Қозғалмалы звеноның өзін кулиса деп атайды ;
Бұлғақ (шатун) - тіреуішпен өзара кинематикалық жұп жасайтын рычагты механизм звеносы ;
Тиек (ползун) - тіреуішпен өзара ілгерілемелі жұп жасайтын рычагты механизм звеносы ;
Төменгі жұп - звенолары өзара беттер арқылы жанасатын кинематикалық жұп ;
Жоғарғы жұп - звенолары тек сызық немесе нүкте арқылы жанасатын кинематикалық жұп;
Кинематикалық тізбек - өзара кинематикалық жұп жасап байланысқан звенолар жүйесі ;
Күйенте - қозғалмайтын ось арқылы толық айналыс жасамайтын рычагты механизм звеносы ;
Иін - білікті (рычагты) механизм - звенолары өзара тек қана төменгі құрайтын механизм.
Жазық механизм - звенолар нүктелерінің траекториялары бір немесе бірнеше параллель жазықтықта орналасқан механизм.
Жалпыланған координаталар - берілген лездіктегі звеноның мүмкіндік орнын толық және бір мәнде анықтайтын өзара тәуелсіз шамалар.
Еркіндік дәреже саны - звеноның жалпыланған координаталарының саны.
Масштаб коэффициенті - физикалық шаманың сан мәнінің сұлбадағы сол шаманы бейнелейтін сызық ұзындығына қатынасы.
Ассур тобы (құрылымдық топ) - жұптың сыртқы элементтеріне байланысты еркіндік дәрежесі нольге тең және осы шарттарды қанағаттандыратын қарапайым кинематикалық тізбектерге бөлінбейтін кинематикалық тізбектер.
Бастапқы (жетекші) звено - механизмдегі басқа звенолардың қозғалысын талапқа сай етіп өзгерту үшін қозғалыс берілетін звено, қалған қозғалмалы звенолар қосатын немесе аралық деп аталады.
Жұдырықшалы механизм - қозғалмалы звенолары жоғарғы кинематикалық жұппен қосылатын үш звенолы механизм.
Жұдырықша - элементінің айнымалы қисықтығы бар звено.
Байланыс дегеніміз басқа материалдық объектілердің, материалдық нүктенің немесе механикалық жүйенің қозғалыстарын шектеуі.
Кіріспе
Машина жасау өндіріс саласы ретінде Ұлы Отан соғысы жылдарында эвакуациямен көшіріліп әкелінген кәсіпорындардың негізінде құрылды. Металлургиялық құрал-жабдық, автоматты сығымдау, аппаратураларын, автокөлік қозғағыштарын, ауыл шаруашылық техникасын шығаратын ірі зауыттар осылайша пайда болды. Соғыстан кейінгі жылдарда ондаған машина жасау зауыттары салынды.
Аспап жасаудың, электро техникалық өнеркәсіптің, трактор жасаудың жаңа салалары пайда болды. Яғни машина жасау салаларының кешені калыптаса бастады. 1990 жылдардың басында машина жасау кешенінің құрамында 2500-дей өнім түрлерін шығаратын 370 зауыт болды. Дегенмен, машина жасаудың жалпы даму деңгейі бойынша Қазақстан басқа одақтас республикалардан бірталай артта калып келді. KCPO-да ол жалпы өнім шығарудан үшінші, ал машина жасаудан он екінші орындағы республика болды. Бірақ кешеннін, құрылымы Қазақстан үшін қолайлы болмады. Барлық зауыттардың 13 белігі тек ескірген техниканы жөндеумен айналысса, ал тағы да сондай бөлігі металл конструкцияларын өндірді.
Машина жасаудың басты мақсаты - өнеркәсіптің барлық салаларын, ауылшаруашылығы және де ғылымды жоғары сапалы приборлармен қамтамасыз ету.
Машина жасаудың даму дәрежесі едәуір деңгейде еліміздің техникалық прогресс жолындағы жетістіктерін, қоғамның материалдық табысының өсуін, халықтың әл-ауқатының және еңбек жағдайларының жақсаруын анықтайды. Сондықтан еліміздің экономикалық және де әлеуметтік даму жоспарында машина жасауды дамытуға ерекше көңіл бөлініп, жекелеген машиналар мен технологиялық процестерді дамыту, өндірістің барлық саласын механикаландыруменен, автоматтандыруды қамтамасыз ететін тиімділігі жоғары машиналар, жабдықтар, құрылғылар жасауға, оларды жаппай пайдалануға көшуді дәйекті түрде жүзеге асыру міндеті қойылды.
Ғылыми-техникалық прогрестің заманауи жоғары талабына сай мамандар даярлау-өте маңызды іс.
Машина жасау тармағының мамандарына жаңа машиналар мен механизмдер жобалайтын инженер-конструкторлар үшін, машина жасау кәсібі және оларды қолдану саласында істейтін инженер-механиктер үшін де, ғылымның көптеген салаларымен бірге машиналар мен механизмдер теориясы (ММТ) білімдері өте қажет.
Әр түрлі құрылғыларда, машиналар және автоматты сызықтарда қолданылатын механизмдерді жетілдіруде, қазіргі талапқа сай жаңа машиналар мен механизмдер жобасын жасауда ММТ-ы ерекше орын алады.
Машиналар мен механизмдер теориясы механиканың жалпы принциптері мен заңдарына сүйене отырып, қазіргі басты механизмдерді зерттейді және де ерекше механизмдер жүйесін жасау әдістерін құрастырады.
Курстық жобаның басты мақсаты:
-пәннің материалдарын жақсылап түсініп, ұғып білуге септігін тигізу;
-студенттерді машиналар механизмдерін зерттеу мен жобаның алғашқы кезеңдерінде өздігінен зерттеу, есептеу, графиктік жұмыстарын жүргізуге үйретіп, өзгерістер енгізіп, өздігі бойынша шешім қабылдауға және жаңалықтар ашуға бейімдеу;
-механизмдерді жасаудың және зерттеудің негізгі тәсілдерін әр түрлі қызмет атқаратын белгілі машиналар мен жабдықтар және құрылғылар механизмдерін жасау және зерттеу үшін қолдана білуді үйрету;
-студенттерді жобаның есептерін шығару тәсілдерін ізденуде шығармашылық ойлануға баулу;
-жұмысты қорғау кезінде көпшілік алдында өзінің жасаған жұмыстарының қорытындысын айта отырып, қабылдаған шешімдерін дәлелдеп, түсіндіріп баяндауына мүмкіндік беру.
Машина жасау салаларының болашағы көлемі шағын электрондық жүйелі сандық бағдарламамен басқарылатын автоматты жабдықтар өндірісінің, ауыр және сирек кездесетін білдектер мен машиналар, ж оғары дәлдікті білдектер өндірісінің жедел дамуымен байланысты.
Курстық жобада графиктік әдістермен есептер шығару қолданылады. Графиктік тәсілдерінің ерекшелігі - олардың көрнектілігі, оңайлылығы және жеңіл тексерілетіндігі.
1 Механизмнің құрылымдық анализі
Механизмге құрылымдық талдау жүргізген кезде қозғалатын және қозғалмайтын звенолар санын, кинематикалық жұптар класын және еркіндік дәреже санын анықтаймыз.
Механизмді Ассур топтарына жіктеп, классификациясын орындап, механизмнің қандай класқа және қандай түрге жататындығын қорытындылауымыз қажет. Маған престеуші рычагты механизмі берілді (сурет 1.1).
Сурет 1.1 - Рычагты механизм
Бұл механизм келесі звенолардан тұрады:
0-тірек;
1-айналшақ;
2-бұлғақ;
3-тиек;
4-бұлғақ;
5-бұлғақ;
6-тиек;
7-тиек;
Яғни, бұл механизм тіректен және 7 қозғалмалы звенодан тұрады.
Енді, механизмнің қандай кинематикалық жұптардан тұратындығын анықтаймыз.
1. А (0,1) - Vкласты, айналмалы, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
2. В(1,2) - V класты, айналмалы, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
3. С(2, 3) - V класты, айналмалы, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
4. С' (3,4) - V класты, айналмалы , жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
5. C'' (3, 0) - V класты, ілгерілмелі, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
6. C'''( 2,5 ) - V класты, айналмалы, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
7. D ( 4,6 ) - V класты, айналмалы, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
8. D' ( 6,0) - V класты, ілгерілмелі, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
9. E(5, 7) - V класты, айналмалы, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
10. E'(7,0) - V класты, ілгерілмелі, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
Берілген рычагты механизм тек қана V класты жазық, төменгі кинематикалық жұптардан тұратын болғандықтан жазық механизм болып табылады.
Жазық механизмнің еркіндік дәреже саны Чебышев формуласымен анықталады :
W= 3n-2p5-p4 (1.1)
мұндағы, n-қозғалмалы звенолар саны;
p5,p4- сәйкесінше V, IVкласты кинематикалық жұптарсаны.
W= 3∙7 - 2∙10=21 - 20=1
Яғни, берілген механизм бір қозғалмалы болып табылады.
Механизмді құрылымдық топтарға жіктейміз (сурет 1.2 - а,ә,б ).
а ) ә ) б )
а )II класты 2 түрлі Ассур тобы; ә ) II класты 2 түрлі Ассур тобы;
б ) II класты 2 түрлі Ассур тобы
Сурет 1.2 - Жетекші звено 1 болғандағы механизмнің құрылымдық топтары
Механизмнің құрылымдық формуласы :
I1--II2, 3--II4, 6
II5, 7 (1.2)
Механизмнің класы механизм құрамына енетін Ассур топтарының ең үлкен класымен анықталады. Жетекші звено 1 болғанда механизм IIкласты.
Механизмді құрылымдық топтарға жіктейміз (сурет 1.3 - а,ә,б ).
а ) ә ) б )
а ) II класты 1 түрлі Ассур тобы; ә ) II класты 2 түрлі Ассур тобы;
б ) II класты 2 түрлі Ассур тобы
Сурет 1.3 - Жетекші звено 3 болғандағы механизмнің құрылымдық топтары
Механизмнің құрылымдық формуласы :
↗II (1, 2)
I3--II(4, 6)
↘II (5, 7) (1.3)
Механизмнің класы механизм құрамына енетін Ассур топтарының ең үлкен класымен анықталады. Жетекші звено 3 болғанда механизм IIкласты.
Механизмді құрылымдық топтарға жіктейміз (сурет 1.4 - а,ә,б ).
а ) ә ) б )
а ) II класты 2 түрлі Ассур тобы; ә ) II класты 2 түрлі Ассур тобы;
б ) II класты 1 түрлі Ассур тобы
Сурет 1.4 - Жетекші звено 6 болғандағы механизмнің құрылымдық топтары
Механизмнің құрылымдық формуласы :
I6--II4,3--II (1, 2)
↘II (5, 7) (1.4)
Механизмнің класы механизм құрамына енетін Ассур топтарының ең үлкен класымен анықталады. Жетекші звено 6 болғанда механизм IIкласты.
Механизмді құрылымдық топтарға жіктейміз (сурет 1.5 - а,ә,б ). Жетекші звено 7 болғандағы механизмнің құрылымдық топтары:
а ) ә ) б )
а ) II класты 2 түрлі Ассур тобы; ә ) II класты 2 түрлі Ассур тобы;
б ) II класты 1 түрлі Ассур тобы
Сурет 1.5 - Жетекші звено 7 болғандағы механизмнің құрылымдық топтары
Механизмнің құрылымдық формуласы :
I7--II5,3--II (1, 2)
↘II (4, 6) (1.5)
Механизмнің класы механизм құрамына енетін Ассур топтарының ең үлкен класымен анықталады. Жетекші звено 7 болғанда механизм IIкласты.
2 Механизмнің кинематикалық анализі
Механизмдер кинематикасы уақыт факторын есепке ала отырып, ал әсер етуші күштерді ескермей звенолармен олардың жеке нүктелерінің қозғалысын зерттейді.
Механизмді кинематикалық зерттеу деп, әдетте графиктік кескіндеумен есептеу нәтижесінде әрбір звеноның орналасу қаупін, звено нүктелерінің орын ауыстыруымен немесе звеноның бұрылу бұрыштарын, звенолар нүктелерінің сызықтық жылдамдықтарын және үдеулерін, звенолардың бұрыштық жылдамдықтары мен бұрыштық үдеулерін және механизмнің басқа да кинематикалық параметрлерін анықтайтын процесті айтады.
Механизмнің звено нүктелерінің жылдамдығын анықтау, атап айтқанда, машиналардағы жұмыс процесінің жағдайын анықтау үшін қажет. Жылдамдықты білген соң, үдеуді анықтауға болады, ал үдеуді білген соң олар арқылы инерция күші мен оның түсу нүктесін табуға болады. Шапшаң жүретін және ауыр звенолы машиналарда звенолардың қозғалысы біркелкі болмауына байланысты оларда инерция күші үлкен, сондықтан оларды беріктікке есептеу кезінде бұл күшті ескеру қажет.
Сөйтіп машина жұмысының сапасын анықтау немесе күш анализі үшін кинематикалық анализ жасау жұмысы жүргізіледі. Оның үстіне кинематикалық анализ машиналарына көшу үшін де бір басқыш болып табылады.
Механизмдердің кинематикалық анализі үшін графиктік, графаналитикалық және аналитикалық әдістер бар, бұл жоғарғы математика мен теориялық механиканың теориялары мен ұғымдарына сүйенеді.
Звено нүктелерінің координаталарының, жылдамдықтарын және үдеулерін есептеу механизм жұмысының толық циклінің арасындағы бірқатар орналасу қалыптары үшін жасалынады да, мұның өзі механизм нүктесінің траекториясы мен орын ауыстыру графигін құру жылдамдық пен үдеудің годографикасы дұрыс баға беру үшін қажетті параметрлерді анықтауға мүмкіндік туғызады.
2.1 Механизмнің он екі орыны үшін орындар планын құру
Белгілі бір масштабпен шартты белгілер бойынша жасалған механизмнің графиктік кескіні оның планы деп аталады.
Механизмдердің қатарындағы құрылымдық топтардың барлық звеноларының орындары жетекші звеноның орындарымен толық және бір мәнде анықталады. Механизмнің орындар планын құрғанда барлық звенолардың ұзындықтары және қозғалмайтын топсалардың центрлерінің координаталары және жетекші звеноның қозғалыс заңы берілген болуы керек.
А1 форматына орындар планын сызу үшін ең алдымен оның масштабын таңдап аламыз:
(2.1.1)
мұндағы lАВ - айналшақ ұзындығының нақты мәні, м ;
AB - айналшақ ұзындығының сызықтық мәні, мм.
μl=lABAB=0,150=0.002ммм
Механизмнің звеноларының ұзындықтарымен тіреуіштерінің арақашықтығын анықтау үшін берілген арақашықтарды және ұзындықтарды масштабқа бөлеміз:
(2.1.2)
CD (2.1.3)
(2.1.4)
(2.1.5)
Жоғарыдағы формулалар бойынша звенолардың ұзындықтары мен тіреуіштерінің арақашықтықтарын анықтаймыз :
BС=lBCμl=0.550.002=275 мм
CD=lCDμl=0.50.002=250 мм
СE=lСEμl=0.50.002=250 мм
L1'=L1μl=0.90.002=450 мм
Енді осы есептелініп алынған сызбалық мәндер бойынша механизмнің он екі орны үшін орындар планын құрамыз. Орындар планын құру үшін қию әдісін қолданамыз.
2.2 Он екі орын үшін жылдамдықтар планын құру
Жылдамдықтар планы векторлық әдіс пландар әдісімен құрылады. Жылдамдықтар планын құру үшін оның масштабын таңдап аламыз.
(2.2.1)
А нүктесінің жылдамдығы:
(2.2.2)
Айналшақтың А нүктесінің жылдамдығы
(2.2.3)
мұндағы ω1-1 звеноның бұрыштық жылдамдық, [с-1]
- 1 звеноның нақты мәні,[м]
Бұрыштық жылдамдықты келесі формуламен анықтаймыз:
ω1=PI∙ n1'30с-1 (2.2.4)
n1' - 1 звено ұзындығының айналу жиілігі
(2.2.5)
n1'=nz1z2=340 ∙ 12 19=214,7≈215 айн.мин.
ω1=PI n,30=3,14 ∙ 21530=22,5 с-1
3 звено үшін C нүктесінің жылдамдығы:
(2.2.6)
нүктесінің жылдамдығы келесі қатынастардан табылады:
(2.2.7)
- нүктесінің жылдамдығын келесі формуламен анықтаймыз:
(2.2.8)
Құрылған жылдамдықтар планы бойынша нүктелер мен звенолардың аналогтарының мәндері бойынша нақты мәндерін келесі формула бойынша есептейміз:
(2.2.9)
VCD=cd∙μV (2.2.10)
(2.2.11)
Келесі формула бойынша бұрыштық жылдамдықтарды анықтаймыз:
(2.2.12)
(2.2.13)
(2.2.14)
Есептеу нәтижелерін бірінші кестеге енгіземіз.
№
bc
cd
ce
ω1
ω2
ω3
0
100
0
0
55
0
0
1
87,26
45,32
45,32
47,993
2,804
2,804
2
51,16
83,2
83,2
28,138
5,148
5,148
3
0
104,3
104,3
0
6,453
6,453
4
51,16
98,37
98,37
28,138
6,086
6,086
5
87,26
60,68
60,68
47,993
3,754
3,754
6
100
0
0
55
0
0
7
87,26
60,68
60,68
47,993
3,754
3,754
8
51,16
98,37
98,37
28,138
6,086
6,086
9
0
104,3
104,3
0
6,453
6,453
10
51,16
83,2
83,2
28,138
5,148
5,148
11
87,26
45,32
45,32
47,993
2,804
2,804
Кесте 1 - Жылдамдықтар аналогтарының мәндері
2.3 Екі орын үшін үдеулер планын құру
Механизмнің үдеулер планын құру ... жалғасы
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТІ
Механика және мұнайгаз ісі факультеті
Механика және машинажасау кафедрасы
Курстық жобаға
ТҮСІНДІРМЕ ЖАЗБА
Жоба тақырыбы : Баспа білдектің механизмін жобалау
Пәні: Машиналар мен механизмдер теориясы
БББ: 6В07120 - Машинажасау
Орындаған: Әсілхан Бекзат, ММГ - 19 - 2к тобы
(Студенттің аты-жөні, тобы)
Жетекші : Мырзалиев Д.С. т.ғ.к., доцент.
( Оқытушының аты-жөні, ғылыми дәрежесі, атағы)
Жұмыс ____________
бағасы
бағасына қорғалды
_____ ________ 2020ж.
Норма бақылаушы:
______________________________
(аты-жөні, қолы)
Комиссия мүшелері:
______________________________
(аты-жөні, қолы)
______________________________
(аты-жөні, қолы)
Шымкент 2020ж.
Ф.7.04-02
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТІ
Механика және машинажасау кафедрасы
Курстық жобаға
Бекітемін
Механика және машинажасау
кафедрасы меңгерушісі
_________Мырзалиев Д.С.
_____________ 2020 ж.
ТАПСЫРМА № 51
Жоба тақырыбы : Баспа білдектің механизмін жобалау
Пәні: Машиналар мен механизмдер теориясы
Cтудент Әсілхан Бекзат Топ :ММГ -19-2К
Кинематикалық сұлбасы:
Алғашқы деректер:
lAB=0.1 м; lCD=0.5 м; lСE=0.5 м; l1=0. 9м; βmax0=200; lBC=0.55 м; γmax0=400;z1=14; z2=20; n1=330айн.мин. ;
№
Түсіндірме жазбасының мазмұны
Беттер саны
Орындалу мерзімі
1.
Аннотация
2.
Негізгі анықтамалар
3.
Кіріспе
4.
Көмірұнтақтағыш туралы мәлімет
5.
Механизмнің құрылымдық анализі
6.
Механизмнің кинематикалық анализі
7.
Механизмнің он екі орын үшін орындар планын құру
8.
Он екі орын үшін жылдамдықтар планын құру
9.
Екі орын үшін үдеулер планын құру
10.
Кинематикалық диаграммаларды құру
11.
Есептеу нәтижелерін тексеру
12.
Жұдырықшалы механизм синтезі
13.
Кинематикалық диаграммаларды құру
14.
Жұдырықшаның минимал радиусын анықтау
15.
Жұдырықшаны пішіндеу
16.
Қорытынды
17.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
№
Сызба жұмыстарының мазмұны
Орындалу мерзімдері
Беттер саны
Формат
1.
Механизмнің кинематикалық анализі
1
А1
2.
Жұдырықшалы механизм синтезі
1
А1
Негізгі әдебиеттер : 1. Джолдасбеков У.А. Анализ и синтез плоских и пространственных механизмов высоких классов - Алматы, 2011.- 305с. - ISBN 978-601-278-426-8.
2. Теория механизмов и машин. Курсовое проектирование: учебное пособие для студента Втузов, машиностроительных спец. под ред. Г. А. Тимофеева, Н.В. Умнова. - М.: Изд-во МГТУ им Н.Э.Баумана, 2010. - 154с.: ил.
Тапсырманың берілген мерзімі:
Жобаны қорғау мерзімі:
Жоба жетекшісі: т.ғ к., доцент Мырзалиев Д.С.______________________
(қызметі, Т.А.Ж., қолы)
Тапсырманы орындауға алды: ___________________________________ ___
АННОТАЦИЯ
Механика және машинажасау кафедрасының доценті, т.ғ.к. Мырзалиев Дархан Сапарбайұлының жетекшілігімен ММГ-19-2к тобының студенті Әсілхан Бекзат Баспа білдектің механизмін жобалау тақырыбындағы курстық жобасы.
Курстық жобаның Баспа білдектің механизмін жобалау атты тақырыбы 3 негізгі бөлімнен тұрады: механизмнің құрылымдық анализі, кинематикалық анализі және жұдырықшалы механизм синтезі.
Жобаның Кіріспе бөлімінде машиналар мен механизмдер теориясының зерттейтін аумағы, зерттеу мақсаты, зерттеу тәсілдері жайында және курстық жобаның мақсаты жазылған.
Келесі бөлімдерде механизмнің құрылымдық анализі, механизмнің кинематикалық анализі, кинематикалық диаграммаларды құру, жұдырықшалы механизмнің синтезі анықталған.
Курстық жоба 39 беттен, 5 суреттен, 1 кестеден тұрады.
Қорытынды бөлімінде престеуші білдектің механизмінің қалай зерттелгендігі жайында қысқаша жазылған.Сонымен қатар курстық жоба А1 форматтағы екі сызба жұмысынан тұрады. 1-ші А1 форматта механизмнің 12 орындар планы, жылдамдықтар планы, үдеулер планы, орын ауыстыру, жылдамдық және үдеудің диаграммалары есептелген мәндер бойынша сызылған. Ал 2-ші А1 форматта жұдырықшалы механизмнің кинематикалық диаграммалары құрылып, минимал радиусы анықталып, жұдырықшалы механизмі синтезі сызылған.
МАЗМҰНЫ
Анықтамалар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
8
1. Механизмнің құрылымдық анализі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
10
2. Механизмнің кинематикалық анализі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
14
2.1 Механизмнің он екі орыны үшін орындар планын құру ... ... ... ... ... ...
14
2.2 Он екі орын үшін жылдамдықтар планын құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
16
2.3 Екі орын үшін үдеулер планын құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
18
2.4 Кинематикалық диаграммаларды құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
24
2.5 Есептеу нәтижелерін тексеру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
26
3. Жұдырықшалы механизм синтезі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
30
3.1 Жұдырықшалы механизмнің құрылымдық анализі ... ... ... ... ... ... ... ...
31
3.2 Кинематикалық диаграммаларды құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
32
3.3 Жұдырықшаның минимал радиусын анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
34
3.4 Жұдырықшаны пішіндеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
35
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
37
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
39
АНЫҚТАМАЛАР
Машина деп адамдардың ой еңбегі мен қол еңбегін жеңілдету мақсатында информацияны, материалдарды және энергияны түрлендіру үшін механикалық қозғалыс жасайтын жабдықтарды атайды;
Звено - механизмдердің құрамына енетін бір немесе бірнеше өзара қатаң қосылған қатты дене ;
Кинематикалық жұп - өзара салыстырмалы қозғалыста болатын, жанасқан екі звеноның қосылысы ;
Механизм - бір немесе бірнеше қатты денелер қозғалысын басқа денелердің қозғалысына түрлендіруге арналған денелер жүйесі ;
Тірек (стойка) - қозғалмайтын звено немесе қозғалмайды деп есептелетін звено;
Айналшақ (кривошип) - қозғалмайтын ось арқылы толық айналыс жасайтын рычагты механизм звеносы ;
Кулиса тасы - қозғалмалы звеномен өзара ілгерілемелі жұп жасайтын звено. Қозғалмалы звеноның өзін кулиса деп атайды ;
Бұлғақ (шатун) - тіреуішпен өзара кинематикалық жұп жасайтын рычагты механизм звеносы ;
Тиек (ползун) - тіреуішпен өзара ілгерілемелі жұп жасайтын рычагты механизм звеносы ;
Төменгі жұп - звенолары өзара беттер арқылы жанасатын кинематикалық жұп ;
Жоғарғы жұп - звенолары тек сызық немесе нүкте арқылы жанасатын кинематикалық жұп;
Кинематикалық тізбек - өзара кинематикалық жұп жасап байланысқан звенолар жүйесі ;
Күйенте - қозғалмайтын ось арқылы толық айналыс жасамайтын рычагты механизм звеносы ;
Иін - білікті (рычагты) механизм - звенолары өзара тек қана төменгі құрайтын механизм.
Жазық механизм - звенолар нүктелерінің траекториялары бір немесе бірнеше параллель жазықтықта орналасқан механизм.
Жалпыланған координаталар - берілген лездіктегі звеноның мүмкіндік орнын толық және бір мәнде анықтайтын өзара тәуелсіз шамалар.
Еркіндік дәреже саны - звеноның жалпыланған координаталарының саны.
Масштаб коэффициенті - физикалық шаманың сан мәнінің сұлбадағы сол шаманы бейнелейтін сызық ұзындығына қатынасы.
Ассур тобы (құрылымдық топ) - жұптың сыртқы элементтеріне байланысты еркіндік дәрежесі нольге тең және осы шарттарды қанағаттандыратын қарапайым кинематикалық тізбектерге бөлінбейтін кинематикалық тізбектер.
Бастапқы (жетекші) звено - механизмдегі басқа звенолардың қозғалысын талапқа сай етіп өзгерту үшін қозғалыс берілетін звено, қалған қозғалмалы звенолар қосатын немесе аралық деп аталады.
Жұдырықшалы механизм - қозғалмалы звенолары жоғарғы кинематикалық жұппен қосылатын үш звенолы механизм.
Жұдырықша - элементінің айнымалы қисықтығы бар звено.
Байланыс дегеніміз басқа материалдық объектілердің, материалдық нүктенің немесе механикалық жүйенің қозғалыстарын шектеуі.
Кіріспе
Машина жасау өндіріс саласы ретінде Ұлы Отан соғысы жылдарында эвакуациямен көшіріліп әкелінген кәсіпорындардың негізінде құрылды. Металлургиялық құрал-жабдық, автоматты сығымдау, аппаратураларын, автокөлік қозғағыштарын, ауыл шаруашылық техникасын шығаратын ірі зауыттар осылайша пайда болды. Соғыстан кейінгі жылдарда ондаған машина жасау зауыттары салынды.
Аспап жасаудың, электро техникалық өнеркәсіптің, трактор жасаудың жаңа салалары пайда болды. Яғни машина жасау салаларының кешені калыптаса бастады. 1990 жылдардың басында машина жасау кешенінің құрамында 2500-дей өнім түрлерін шығаратын 370 зауыт болды. Дегенмен, машина жасаудың жалпы даму деңгейі бойынша Қазақстан басқа одақтас республикалардан бірталай артта калып келді. KCPO-да ол жалпы өнім шығарудан үшінші, ал машина жасаудан он екінші орындағы республика болды. Бірақ кешеннін, құрылымы Қазақстан үшін қолайлы болмады. Барлық зауыттардың 13 белігі тек ескірген техниканы жөндеумен айналысса, ал тағы да сондай бөлігі металл конструкцияларын өндірді.
Машина жасаудың басты мақсаты - өнеркәсіптің барлық салаларын, ауылшаруашылығы және де ғылымды жоғары сапалы приборлармен қамтамасыз ету.
Машина жасаудың даму дәрежесі едәуір деңгейде еліміздің техникалық прогресс жолындағы жетістіктерін, қоғамның материалдық табысының өсуін, халықтың әл-ауқатының және еңбек жағдайларының жақсаруын анықтайды. Сондықтан еліміздің экономикалық және де әлеуметтік даму жоспарында машина жасауды дамытуға ерекше көңіл бөлініп, жекелеген машиналар мен технологиялық процестерді дамыту, өндірістің барлық саласын механикаландыруменен, автоматтандыруды қамтамасыз ететін тиімділігі жоғары машиналар, жабдықтар, құрылғылар жасауға, оларды жаппай пайдалануға көшуді дәйекті түрде жүзеге асыру міндеті қойылды.
Ғылыми-техникалық прогрестің заманауи жоғары талабына сай мамандар даярлау-өте маңызды іс.
Машина жасау тармағының мамандарына жаңа машиналар мен механизмдер жобалайтын инженер-конструкторлар үшін, машина жасау кәсібі және оларды қолдану саласында істейтін инженер-механиктер үшін де, ғылымның көптеген салаларымен бірге машиналар мен механизмдер теориясы (ММТ) білімдері өте қажет.
Әр түрлі құрылғыларда, машиналар және автоматты сызықтарда қолданылатын механизмдерді жетілдіруде, қазіргі талапқа сай жаңа машиналар мен механизмдер жобасын жасауда ММТ-ы ерекше орын алады.
Машиналар мен механизмдер теориясы механиканың жалпы принциптері мен заңдарына сүйене отырып, қазіргі басты механизмдерді зерттейді және де ерекше механизмдер жүйесін жасау әдістерін құрастырады.
Курстық жобаның басты мақсаты:
-пәннің материалдарын жақсылап түсініп, ұғып білуге септігін тигізу;
-студенттерді машиналар механизмдерін зерттеу мен жобаның алғашқы кезеңдерінде өздігінен зерттеу, есептеу, графиктік жұмыстарын жүргізуге үйретіп, өзгерістер енгізіп, өздігі бойынша шешім қабылдауға және жаңалықтар ашуға бейімдеу;
-механизмдерді жасаудың және зерттеудің негізгі тәсілдерін әр түрлі қызмет атқаратын белгілі машиналар мен жабдықтар және құрылғылар механизмдерін жасау және зерттеу үшін қолдана білуді үйрету;
-студенттерді жобаның есептерін шығару тәсілдерін ізденуде шығармашылық ойлануға баулу;
-жұмысты қорғау кезінде көпшілік алдында өзінің жасаған жұмыстарының қорытындысын айта отырып, қабылдаған шешімдерін дәлелдеп, түсіндіріп баяндауына мүмкіндік беру.
Машина жасау салаларының болашағы көлемі шағын электрондық жүйелі сандық бағдарламамен басқарылатын автоматты жабдықтар өндірісінің, ауыр және сирек кездесетін білдектер мен машиналар, ж оғары дәлдікті білдектер өндірісінің жедел дамуымен байланысты.
Курстық жобада графиктік әдістермен есептер шығару қолданылады. Графиктік тәсілдерінің ерекшелігі - олардың көрнектілігі, оңайлылығы және жеңіл тексерілетіндігі.
1 Механизмнің құрылымдық анализі
Механизмге құрылымдық талдау жүргізген кезде қозғалатын және қозғалмайтын звенолар санын, кинематикалық жұптар класын және еркіндік дәреже санын анықтаймыз.
Механизмді Ассур топтарына жіктеп, классификациясын орындап, механизмнің қандай класқа және қандай түрге жататындығын қорытындылауымыз қажет. Маған престеуші рычагты механизмі берілді (сурет 1.1).
Сурет 1.1 - Рычагты механизм
Бұл механизм келесі звенолардан тұрады:
0-тірек;
1-айналшақ;
2-бұлғақ;
3-тиек;
4-бұлғақ;
5-бұлғақ;
6-тиек;
7-тиек;
Яғни, бұл механизм тіректен және 7 қозғалмалы звенодан тұрады.
Енді, механизмнің қандай кинематикалық жұптардан тұратындығын анықтаймыз.
1. А (0,1) - Vкласты, айналмалы, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
2. В(1,2) - V класты, айналмалы, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
3. С(2, 3) - V класты, айналмалы, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
4. С' (3,4) - V класты, айналмалы , жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
5. C'' (3, 0) - V класты, ілгерілмелі, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
6. C'''( 2,5 ) - V класты, айналмалы, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
7. D ( 4,6 ) - V класты, айналмалы, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
8. D' ( 6,0) - V класты, ілгерілмелі, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
9. E(5, 7) - V класты, айналмалы, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
10. E'(7,0) - V класты, ілгерілмелі, жазық, төменгі, кинематикалық жұп.
Берілген рычагты механизм тек қана V класты жазық, төменгі кинематикалық жұптардан тұратын болғандықтан жазық механизм болып табылады.
Жазық механизмнің еркіндік дәреже саны Чебышев формуласымен анықталады :
W= 3n-2p5-p4 (1.1)
мұндағы, n-қозғалмалы звенолар саны;
p5,p4- сәйкесінше V, IVкласты кинематикалық жұптарсаны.
W= 3∙7 - 2∙10=21 - 20=1
Яғни, берілген механизм бір қозғалмалы болып табылады.
Механизмді құрылымдық топтарға жіктейміз (сурет 1.2 - а,ә,б ).
а ) ә ) б )
а )II класты 2 түрлі Ассур тобы; ә ) II класты 2 түрлі Ассур тобы;
б ) II класты 2 түрлі Ассур тобы
Сурет 1.2 - Жетекші звено 1 болғандағы механизмнің құрылымдық топтары
Механизмнің құрылымдық формуласы :
I1--II2, 3--II4, 6
II5, 7 (1.2)
Механизмнің класы механизм құрамына енетін Ассур топтарының ең үлкен класымен анықталады. Жетекші звено 1 болғанда механизм IIкласты.
Механизмді құрылымдық топтарға жіктейміз (сурет 1.3 - а,ә,б ).
а ) ә ) б )
а ) II класты 1 түрлі Ассур тобы; ә ) II класты 2 түрлі Ассур тобы;
б ) II класты 2 түрлі Ассур тобы
Сурет 1.3 - Жетекші звено 3 болғандағы механизмнің құрылымдық топтары
Механизмнің құрылымдық формуласы :
↗II (1, 2)
I3--II(4, 6)
↘II (5, 7) (1.3)
Механизмнің класы механизм құрамына енетін Ассур топтарының ең үлкен класымен анықталады. Жетекші звено 3 болғанда механизм IIкласты.
Механизмді құрылымдық топтарға жіктейміз (сурет 1.4 - а,ә,б ).
а ) ә ) б )
а ) II класты 2 түрлі Ассур тобы; ә ) II класты 2 түрлі Ассур тобы;
б ) II класты 1 түрлі Ассур тобы
Сурет 1.4 - Жетекші звено 6 болғандағы механизмнің құрылымдық топтары
Механизмнің құрылымдық формуласы :
I6--II4,3--II (1, 2)
↘II (5, 7) (1.4)
Механизмнің класы механизм құрамына енетін Ассур топтарының ең үлкен класымен анықталады. Жетекші звено 6 болғанда механизм IIкласты.
Механизмді құрылымдық топтарға жіктейміз (сурет 1.5 - а,ә,б ). Жетекші звено 7 болғандағы механизмнің құрылымдық топтары:
а ) ә ) б )
а ) II класты 2 түрлі Ассур тобы; ә ) II класты 2 түрлі Ассур тобы;
б ) II класты 1 түрлі Ассур тобы
Сурет 1.5 - Жетекші звено 7 болғандағы механизмнің құрылымдық топтары
Механизмнің құрылымдық формуласы :
I7--II5,3--II (1, 2)
↘II (4, 6) (1.5)
Механизмнің класы механизм құрамына енетін Ассур топтарының ең үлкен класымен анықталады. Жетекші звено 7 болғанда механизм IIкласты.
2 Механизмнің кинематикалық анализі
Механизмдер кинематикасы уақыт факторын есепке ала отырып, ал әсер етуші күштерді ескермей звенолармен олардың жеке нүктелерінің қозғалысын зерттейді.
Механизмді кинематикалық зерттеу деп, әдетте графиктік кескіндеумен есептеу нәтижесінде әрбір звеноның орналасу қаупін, звено нүктелерінің орын ауыстыруымен немесе звеноның бұрылу бұрыштарын, звенолар нүктелерінің сызықтық жылдамдықтарын және үдеулерін, звенолардың бұрыштық жылдамдықтары мен бұрыштық үдеулерін және механизмнің басқа да кинематикалық параметрлерін анықтайтын процесті айтады.
Механизмнің звено нүктелерінің жылдамдығын анықтау, атап айтқанда, машиналардағы жұмыс процесінің жағдайын анықтау үшін қажет. Жылдамдықты білген соң, үдеуді анықтауға болады, ал үдеуді білген соң олар арқылы инерция күші мен оның түсу нүктесін табуға болады. Шапшаң жүретін және ауыр звенолы машиналарда звенолардың қозғалысы біркелкі болмауына байланысты оларда инерция күші үлкен, сондықтан оларды беріктікке есептеу кезінде бұл күшті ескеру қажет.
Сөйтіп машина жұмысының сапасын анықтау немесе күш анализі үшін кинематикалық анализ жасау жұмысы жүргізіледі. Оның үстіне кинематикалық анализ машиналарына көшу үшін де бір басқыш болып табылады.
Механизмдердің кинематикалық анализі үшін графиктік, графаналитикалық және аналитикалық әдістер бар, бұл жоғарғы математика мен теориялық механиканың теориялары мен ұғымдарына сүйенеді.
Звено нүктелерінің координаталарының, жылдамдықтарын және үдеулерін есептеу механизм жұмысының толық циклінің арасындағы бірқатар орналасу қалыптары үшін жасалынады да, мұның өзі механизм нүктесінің траекториясы мен орын ауыстыру графигін құру жылдамдық пен үдеудің годографикасы дұрыс баға беру үшін қажетті параметрлерді анықтауға мүмкіндік туғызады.
2.1 Механизмнің он екі орыны үшін орындар планын құру
Белгілі бір масштабпен шартты белгілер бойынша жасалған механизмнің графиктік кескіні оның планы деп аталады.
Механизмдердің қатарындағы құрылымдық топтардың барлық звеноларының орындары жетекші звеноның орындарымен толық және бір мәнде анықталады. Механизмнің орындар планын құрғанда барлық звенолардың ұзындықтары және қозғалмайтын топсалардың центрлерінің координаталары және жетекші звеноның қозғалыс заңы берілген болуы керек.
А1 форматына орындар планын сызу үшін ең алдымен оның масштабын таңдап аламыз:
(2.1.1)
мұндағы lАВ - айналшақ ұзындығының нақты мәні, м ;
AB - айналшақ ұзындығының сызықтық мәні, мм.
μl=lABAB=0,150=0.002ммм
Механизмнің звеноларының ұзындықтарымен тіреуіштерінің арақашықтығын анықтау үшін берілген арақашықтарды және ұзындықтарды масштабқа бөлеміз:
(2.1.2)
CD (2.1.3)
(2.1.4)
(2.1.5)
Жоғарыдағы формулалар бойынша звенолардың ұзындықтары мен тіреуіштерінің арақашықтықтарын анықтаймыз :
BС=lBCμl=0.550.002=275 мм
CD=lCDμl=0.50.002=250 мм
СE=lСEμl=0.50.002=250 мм
L1'=L1μl=0.90.002=450 мм
Енді осы есептелініп алынған сызбалық мәндер бойынша механизмнің он екі орны үшін орындар планын құрамыз. Орындар планын құру үшін қию әдісін қолданамыз.
2.2 Он екі орын үшін жылдамдықтар планын құру
Жылдамдықтар планы векторлық әдіс пландар әдісімен құрылады. Жылдамдықтар планын құру үшін оның масштабын таңдап аламыз.
(2.2.1)
А нүктесінің жылдамдығы:
(2.2.2)
Айналшақтың А нүктесінің жылдамдығы
(2.2.3)
мұндағы ω1-1 звеноның бұрыштық жылдамдық, [с-1]
- 1 звеноның нақты мәні,[м]
Бұрыштық жылдамдықты келесі формуламен анықтаймыз:
ω1=PI∙ n1'30с-1 (2.2.4)
n1' - 1 звено ұзындығының айналу жиілігі
(2.2.5)
n1'=nz1z2=340 ∙ 12 19=214,7≈215 айн.мин.
ω1=PI n,30=3,14 ∙ 21530=22,5 с-1
3 звено үшін C нүктесінің жылдамдығы:
(2.2.6)
нүктесінің жылдамдығы келесі қатынастардан табылады:
(2.2.7)
- нүктесінің жылдамдығын келесі формуламен анықтаймыз:
(2.2.8)
Құрылған жылдамдықтар планы бойынша нүктелер мен звенолардың аналогтарының мәндері бойынша нақты мәндерін келесі формула бойынша есептейміз:
(2.2.9)
VCD=cd∙μV (2.2.10)
(2.2.11)
Келесі формула бойынша бұрыштық жылдамдықтарды анықтаймыз:
(2.2.12)
(2.2.13)
(2.2.14)
Есептеу нәтижелерін бірінші кестеге енгіземіз.
№
bc
cd
ce
ω1
ω2
ω3
0
100
0
0
55
0
0
1
87,26
45,32
45,32
47,993
2,804
2,804
2
51,16
83,2
83,2
28,138
5,148
5,148
3
0
104,3
104,3
0
6,453
6,453
4
51,16
98,37
98,37
28,138
6,086
6,086
5
87,26
60,68
60,68
47,993
3,754
3,754
6
100
0
0
55
0
0
7
87,26
60,68
60,68
47,993
3,754
3,754
8
51,16
98,37
98,37
28,138
6,086
6,086
9
0
104,3
104,3
0
6,453
6,453
10
51,16
83,2
83,2
28,138
5,148
5,148
11
87,26
45,32
45,32
47,993
2,804
2,804
Кесте 1 - Жылдамдықтар аналогтарының мәндері
2.3 Екі орын үшін үдеулер планын құру
Механизмнің үдеулер планын құру ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz