Негізсіз баю салдарынан туындайтын міндеттемелер

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ЕУРАЗИЯ ГУМАНИТАРЛЫҚ ИНСТИТУТЫ

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Негізсіз баю салдарынан туындайтын міндеттемелер

Пәні:Азаматтық құқық

Орындаған:Хасенова Шекер, ЮҚ 19-01

Тексерген: Альмухамбетов Жантолы Нурланович

МАЗМҰНЫ

Кіріспе

1. Негізсіз баюдын салдары туралы мазмұн

1. 1Негізсіз баюдын салдары туралы түсінік

Қорытынды

Пайдаланған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Басқаның мүддесiне iс-әрекет жасау талаптары Мүдделi тұлғаның тапсырмасынсыз, өзге де нұсқауынсыз немесе алдын ала уәде берiлген келiсiмiнсiз оның жеке басына немесе мүлкiне зиян келтiрiлуiн болдырмау, оның мiндеттемесiн орындау немесе оның өзге де заңға қарсы емес мүдделерi (басқаның мүддесi үшiн iс-әрекет жасау) мақсатындағы iс-әрекеттер iстiң мән-жайлары бойынша қажеттi қамқорлықпен және сақтықпен, мүдделi тұлғаның айқын олжасына немесе пайдасына және iс жүзiндегi немесе ықтимал ниеттерiне сүйенiп жасалуы тиiс. Осы тарауда көзделген ережелер осындай iс-әрекеттер олардың қызмет мақсаттарының бiрi болып табылатын мемлекеттiк органдар басқаның мүддесiне жасайтын iс-әрекеттерге қолданылмайды. Мүдделi тұлғаға оның мүддесiне жасалған iс-әрекеттер туралы хабарлау Басқаның мүддесiне iс-әрекеттер жасайтын тұлға алғашқы мүмкiндiк туған жағдайда мүдделi тұлғаға бұл туралы хабарлауға және, егер күту тек мүдделi тұлғаға айтарлықтай зиян келтiрiлмейтiн болса, қисынды мерзiмнiң iшiнде жасалған iс-әрекеттердi мақұлдайтындығы туралы немесе мақұлдамайтындығы туралы шешiмдi күтуге мiндеттi. Егер бұл iс-әрекеттер оның қатысуымен жасалса, мүдделi азаматқа оның мүддесiне жасалған iс-әрекеттер туралы арнайы хабарлау талап етiлмейдi.

Мүдделi тұлғаның өз мүддесiне жасалған iс-әрекеттердi мақұлдауының салдары егер оның тапсыруынсыз өзiнiң мүддесiне iс-әрекеттер жасалған тұлға осы iс-әрекеттердi мақұлдаса, тiптi мақұлдау ауызша түрде жасалса да, тараптардың қатынасында бұдан әрi жасалатын iс-әрекеттердiң сипатына сәйкес тапсырма шарты немесе өзге де шарт туралы ережелер қолданылады.

Негізсіз баюдын салдары туралы мазмұн

Негізсіз баюдын заты болатын мүлік, сол түрінде жәбірленүшіге қайтарылуы тиіс (ҚР АК 955 б. ) . Егер алғанды заттай қайтару мүмкіншілігі болмаса, сатып алушы жәбірленүшіге ол мүліктің сатып алу кезіндегі нақтылы құнын және егер мүлік дереү қайтарылмаған болса, мүліктің құнының күйінде төмендеүне байланысты, оның шеккен шығындарын, өтеп берүге міндетті болады (АК 956 б. ) .

Бұл қаралатын құқық қатынасы заттық емес міндеттемелік болғандықтан, мүлікті заттай қайтару дегеніміз, нақтылы сол мүлікті емес, сол түрдегі және сападағы басқа мүлікті немесе оның ақшалай құнын қайтару болып танылады. Жәбірленүшінің кінәсі бұл жерде ескерілмейді. Негізсіз баюдан туындайтын міндеттемелердің негіздері келесі болады: төленетін сомадан асатын соманы төлеү, шынымен жоқ бірақта бар деп ойлайтын міндетті орындау. Оның мысалы: тиісті бір өтемді өндіріп алу жөніндегі сот шешімін жою.

Негізсіз баю салдарынан туындайтын міндеттеме сол бір немесе өзге себептер бойынша тауарлармен ақылы эквиваленті алмасу бұзылатын, соның салдарынан жоспарланған, бірақ жүзеге аспаған қатынастардың қайсыбір қатысушысы қандай да бір материалдық игіліктерді басқа қатысушыларға негізсіз беретін, құқықтық қатынастардың теріс пиғылды қатысушылары басқа тұлғаның қандай да бір мүлкін жасырып қалатын немесе олардың контрагенті ретінде болуға жоспарланған тұлғаның мүлкін пайдаланып қалу орайы келетін және т. б. кез келген жағдайларда пайда болады.

Осы аталғандар негізсіз баю салдарынан туындайтын міндеттемелердің пайда болуының мүмкін болатын жалғыз негіздері болып табылмайды. Негізсіз баю сондай-ақ субъектілер шартты қатынастармен байланысты болғанда, шартқа қатысушылардың біреуінің немесе екеуінің салақтығы кездейсоқтыққа орай байыған тараптың немесе мүлікке деген құқықтардың заңды иесінен басқа өзге субъектінің пиғылынан болатын жағдайларда орын алуы мүмкін.

Негізсіз баюдан туындайтын міндеттеме негізсіз байыған тұлғаның біржақты іс-әрекеттерінен ғана пайда болуы мүмкін. Мәселен, теріс пиғылды азамат, өзінің танысының атына пошта жөнелтілімі келгенін (жіберілгенін біле тұра ол туралы хабарландыруды жіберілген зат иесіне көрсетпей, қолдан сенімхат жасап, жіберілген затты өзі алады. Бұл жағдайда негізсіз баюдан туындайтын міндеттеме жария деликтілік және жеке деликтілік құқық нормаларымен тығыз байланысады. Негізсіз баюдан туындайтын міндеттеменің алғы шарттары болып мүліктің меншік иесінің (өзге де құқық иесінің иелігінен шығуы адам мүлкін кез келген өзге де тәсілмен азайту табылады. Мысалы, субъект басқа адамның міндеттемесін өз қаражаты есебінен орындағанда. Сонымен бірге басқа тұлғалардың заңсыз баюы орын алады, олар артынан осы міндеттемеде борышқорлар ретінде көрінетін болады. Негізсіз баюдың белгісі болып мүлікті басқа тұлғаның есебінен және оған деген жеткіліксіз негіздерсіз немесе жинақтау болып табылады. Аталған жағдайларда ұқсас жағдайлардан қалыптасатын белгілі бір фактілік құрамға, сондай-ақ олар арасындағы белгілі бір алдын ала құқықтық байланыстарға байланысты және кейде оларға байланыссыз белгілі бір тұлғалар арасында міндеттемелік құқықтық қатынас - негізсіз баю салдарынан туындайтын міндеттеме қалыптасады. Тиісті фактілік негіз болған кезде мұндай міндеттеме бірқатар жағдайларда тікелей заң нұскауына орай туындайды.

Негізсіз баюдан туындайтын міндеттемеге орай, заңдар немесе мәмілемен белгіленген негіздерсіз мүлікті басқа тұлғаның (жәбірленушінің) есебіне иеленіп алған немесе жинақтаған тұлға (сатып алушы) негізсіз иеленіп алынған немесе жинақталған мүлікті (негізсіз баю) алдыңғысына қайтаруға міндетті.

Негізсіз байлық ретінде: а) егер міндеттемеге өзгеше көзделмесе, міндеттемені орындау үшін оны орындау мерзімі басталғанға дейін берілген мүлік; б) талап ету мерзімі өткеннен кейін міндеттемені орындау үшін берілген мүлік; в) азаматқа оның тарапынан теріс пиғыл болмаған жағдайда күнкөріске арналған қаражат ретінде (жалақы, авторлық сыйақы, өміріне немесе денсаулығына келтірілген зиянды өтеу, зейнетақы, алименттер т. б., ) берілген және иемденуші пайдаланған ақша сомасы және өзге де мүлік қайтаруға жатпайды. Басқа тұлға мүлікті иемденген кезде міндеттеме мүлікті иемдену мүлікті негізсіз иеленетін тұлғаның үшінші тұлғаның немесе меншік иесінің құқықтардың өзге де иесі өзінің іс-әрекеттерінің салдары болып табылғанына қарамастан туындайды.

Мүлікті меншікке немесе шаруашылық жүргізуге, жедел (оралымды) басқаруға беруден туындайтын міндеттемелер, сатып алу - сату шартынан, оның түрлерінен және айырбас, сыйға тарту және рента шарттарынан туындайды. Қазіргі кезде сатып алу - сату шарты, оның: көптеп және бөлшектеп (жекелеп) сатып алу - сату, жеткізілім, энергиямен жабдықтау, келісім жасасу шарттары сияқты түрлеріне қатысты, тектік ұғым ретінде қарастырылады. Ал бөлшектеп (жекелеп) сатып алу- сату шартының келесі түрлері болады: үлгілер бойынша сату, несиеге сату, автоматтар арқылы сату, жеткізіп беру тәсілімен сату және т. б.

Азаматтық құқықтың ерекше бөлімінің барысында, шарттар мен міндеттемелердің жеке түрлерін сипаттауда бұл міндеттеме түрлерінің анықтамасын, олардың затын (нысанасын), өзге шарттық міндеттемелерден айырмашылығын білу; және бұл міндеттемелер түрлерінің пайда болуына әкелдіретін барлық шарттарды атап, сипаттап өту қажет болады. Бұл шарттардың әр түрін сипаттау кезінде, жауап келесі үлгіде беріледі: шарттың ұғымы; жақтардың атаулары; әр шарттын субъектілеріне қойылатын талаптар; нақтылы немесе консенсуалды, ақылы немесе ақысыз, екі жақты міндеттейтін немесе бір жақты міндеттейтін, мерзімді әлде мерзімсіз бе және қандай нормативтік құқықтық актілермен реттелетіні аталады. Осыдан кейін жақтардың құқықтары мен міндеттерінің, олардың жауаптылығының сипаттамасы беріледі.

Шарт консенсуалды болғандықтан, жақтардың құқықтары мен міндеттері де, олар заң қажет ететін нысанда келісімге келген уақытта пайда болады. Сатушының міндеттеріне: затты оның барлық құжаттарымен, саймандарымен, тиісті сапасы мен санында, ассортиментінде, қапталған түрінде және үшінші жақтардың талап етуінен босатылған түрде беру болып табылады (АК 408 б. ) . Сатушымен тауарды беру міндетін орындау уақыты жөнінде, ерекше атап өткен жөн болады (АК 410 б. ) . Шарт, бар тауарды беру жөнінде де және болашақта, жасалғаннан кейін немесе сатып алғаннан кейін, болатын тауарды беру жөнініде де жасалуы мүмкін (АК 407 б. 2 т. ) . Сатып алушының міндеттері: тауарды қабылдап алудан және қажет болған жағдайда, ол жөнінде қолхат беруден және тауарды қабылдап алу жөнінде акт жасап толтырудан тұрады. Сатып алушының ең негізгі міндеті сатып алу ақысын төлеу болады (АК 439 б. ) . Кей бір жағдайларда сатып алушыға, тауарды сақтандыру және сатушыны шарттың тисті дәрежеде орындалғаны жөнінде ескерту міндеттері жүктеледі. Жақтардың құқықтары қарсы жақтың міндеттеріне сәйкес келеді. Мысалы, сатушының тауарды беру міндеті, сатып алушының тауарды тиісті сапа мен санында, барлық саймандары мен және құжаттарымен беруді талап ету құқќыѓап ет%. бер%. жєанында, барлыќығына сәйкес келеді және т. б. Сатушының тауар ақысын төлеу міндеті сатып алушының тауардың ақысын толық және тиісті уақытта төлеуді талап ету құқығына сәйкес болады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.