Қонақжайлылық индустриясын басқарудың әлеуметтік - психологиялық аспектілері

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 65 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

Қазақ технология және бизнес университеті

Бағдатұлы Әділет

Қонақжайлылық индустриясын басқарудың әлеуметтік - психологиялық аспектілері

ДИПЛОМ ЖҰМЫСЫ

«Мейрамхана ісі және мейманхана бизнесі»

Нұр-Сұлтан, 2021

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

Қазақ технология және бизнес университеті

«Менеджмент және туризм» кафедрасы

«Қорғауға жіберілді»

Кафедра меңгерушісі,

э. ғ. к., доцент

Г. К. Казбеков

ДИПЛОМ ЖҰМЫСЫ

Тақырыбы: «Қонақжайлылық индустриясын басқарудың әлеуметтік - психологиялық аспектілері

«Мейрамхана ісі және мейманхана бизнесі»мамандығы бойынша

Орындаған студент Ә. Бағдатұлы

Ғылыми жетекші

магистр, аға оқытушы А. А. Маймурунова

Нұр-Сұлтан, 2021

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . .

КІРІСПЕ . . .:

КІРІСПЕ . . .: 1

: ҚОНАҚЖАЙЛЫЛЫҚ ИНДУСТРИЯСЫНДАҒЫ ӘЛЕУМЕТТІК-ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ АСПЕКТТЕРІНІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

КІРІСПЕ . . .: 1. 1

: Қонақжайлық индустрия кәсіпорындарының даму эволюциясы

КІРІСПЕ . . .:

1. 2

1. 3

Әлеуметтік-психологиялық басқару әдістерінің мәні мен жіктелуі

Шет елдердегі тәжірибе

КІРІСПЕ . . .: 2

: Қазақстан қонақ үйлердегі қызмет көрсету сапасының ерекшеліктері және әлеуметтік психологиялық климат

КІРІСПЕ . . .: 2. 1

: «RIXOS PRESIDENT ASTANA» қонақ үйінің қысқаша даму тарихы

КІРІСПЕ . . .: 2. 2

: «RIXOS PRESIDENT ASTANA» қонақ үйіндегі әлеуметтік - психологиялық жағдайды ұйымдастыруды талдау

КІРІСПЕ . . .: 2. 3

: «RIXOS PRESIDENT ASTANA» қонақ үйінің еңбек ресурстарын пайдалану жөнінде сараптама

КІРІСПЕ . . .:

3. 1

3. 2

Қонақ үй Кәсіпорнында БАСҚАРУДЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК - ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІН ЖЕТІЛДІРУ БОЙЫНША ІС ШАРАЛАРДЫ ДАЙЫНДАУ жүйесіне негізгі ұсыныстар

Қазақстан Республикасындағы қызмет көрсету шараларының даму перспективалары

Қазіргі кезеңдегі Қазақстанда қонақ үйде әлеуметтік - психологиялық жақсарту шаралары мен ұсыныстары

КІРІСПЕ . . .: 3. 3

: "RIXOS PRESIDENT ASTANA " қонақ үйдің қызмет көрсету сапасына жетілдіру жүйесіне негізгі ұсыныстар

КІРІСПЕ . . .:

: ҚОРЫТЫНДЫ . . .

КІРІСПЕ . . .:

: ҚОЛДАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . .

КІРІСПЕ . . .:

КІРІСПЕ

Тақырып өзектілігі: қонақ үй бизнесі туризм индустриясында айтарлықтай орын алады және АҚШ, Канада және Еуропа елдерінде өте үлкен табыс көзі болып табылады. Туризмнің дамуымен қоса Азия елдерінде қонақжай ісінің дамуыда байқалып келеді.

Қонақжайлық - адамзат цивилизациясының фундаменталды түсінігі. Көптеген елдерде бүгінге дейін қонақты жақсылап қарсы алу, оған ең жақсы тағамдарды ұсыну, қажет болса жатар орын беру салттары сақталып келеді.

Адамзат цивилизациясының дамуымен қатар, әр түрлі себептермен үйден тыс жерде қалған адамдарға қонақжайлық қызмет көрсету көптеген адамдардың мамандығына айнала бастады. Ал қазыр ол толыққанды индустрияны құрап отырған жайы бар.

Американдықтар бұл индустрияда экономиканың барлық туыстас салаларын біріктірген, яғни сапар шегіп жүрген адамдарға қызмет көрсетуге маманданған арнайы мекемелер арқылы: мейманхана, мейрамхана, туристік агенттіктер, ұлттық парктер, демалыс және мәдени парктері және т. б. АҚШ-та бұл индустрия жұмыспен қамту жағынан екінші орынға ие, нақтырақ айтсақ, бұл сала 10 миллионнан астам американдықты жұмыспен қамтып отырған жайы бар. Көптеген штаттарда бұл - экономиканың маңызды саласы, ол жылына 400 миллиард долларға дейін тауарлар мен қызметтер көрсетеді[1] .

Өндірістік емес сала бұл - қолмен ұстап сезінуге болатын тауарларды өндірмейтін салалардың өте үлкен комплексі. Осы комплекстердің көбі адам қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған. Олардың ішінде маңызды орынды туризм алады.

Қазіргі таңда көптеген елдерде туризм халық шаруашылығының ең қарқынды дамып келе жатқан саласына айналып отыр. ХХ-ХХІ ғасырлардың тоғысында туризм әлемдегі маңызды экономикалық-әлеуметтік құбылыстардың бірі болды.

Туризмнің жаппай демалу формасына айналуы өмір сапасының жақсаруымен әлеуметтік байланыста. Дүниежүзілік Туристік Ұйымның мәліметтері бойынша 2017 жылы туристердің саны әлемде 1000 млн. жуық болған.

Қонақжай комплекстері әлеуметтік саланың маңызды элементі болып табылады, және де қоғамдық өндірістің тиімділігін арттырады, яғни халықтың өмір деңгейінің өсуіне әсер етеді[ 2] .

Тәжірибеден байқанымыздай, соңғы жылдардағы экономикалық өзгертулер мейманхана және мейрамхана шаруашылығындағы сервисті жақсартпақ түгіл, керісінше, олардың бір қатарларының сапасының төмендеуі байқалды. Әсіресе оның залалын шетелдік туристер шегуде. Сонымен қатар соңғы уақыттарда жоғары санатты мейманханалар пайда бола бастады, олар әр түрлі деңгейдегі менеджерлерге өте зәру болып отыр. Қазыргі таңда қонақ үй мен мейрамханаларға жоғары сапалы мамандарды дайындау бастапқы кезеңде тұр[3] .

Жоғарыда айтылғандарға сәйкес, Қазақстан Республикасындағы қонақжай бизнесі дамуының өзектілігі өте жоғары, себебі біздің қала үлкен туристік орталық болып табылады және біздің қалаға келген кез-келген туристің қызмет түрлерін таңдауға құқығы болуы керек, сонымен қатар орналасуы да. Ол таңдау қонақ үйлермең көптігімен, олардың ұсынатын мәсірлерінің молдығымен және де қызмет көрсету сапасы мен бағасы арқылы көрінуі керек.

Бұл жұмыстың мақсаты болып, Қазақстан республикасындағы қонақ үй бизнесін зерттеу сұрақтары және осы саланың нарықтық қатынастар кезіндегі даму перспективалары мен мәселелерін зерттеу және қоғамдық тамақтану мекемелерінің туризм индустриясының маңызды бөлігі ретінде дамуының өзектілігін зерттеу табылады.

Қойылған мақсаттарды келесі жұмыс міндеттері айқындайды:

-әлемдегі және Қазақстандағы қонақ үй индустриясының қалыптасуының негізгі этаптарын зерттеу;

-нарықтағы қонақ үй ісінің қазіргі жағдайын сараптау;

-қаладағы бар қонақ үйлерғе сыныптама беру және олар ұсынатын қызметтер аумағында зерттеулер жүргізу;

-Қазақстандағы қонақ үй бизнесінің ары қарай даму мүмкіндіктерің және мәселелерін зерттеу.

Зерттеу заты болып қонақ үй бизнесінің ұйымдастырушылық-экономикалық механизмі, оның қызметіндегі маркетинг пен менеджмент, осы саланың басқада туристік индустрия салаларымен өзара байланысы табылады.

Зерттеу нысаны ретінде Қазақстанның туристік индустриясының кәсіпорындары, қонақ үйлер алынды.

Теориялық және методикалық негізі болыпқонақ үй бизнесі қызмет көрсету аясының ерекше түрі ретінде Р. А. Браймер, С. Медлик, Х. Инграм, Л. С. Бумер, Ф. Котлер, Д. Фуллер, Д. Х. Акик, Л. С. Фентон, Н. А. Фоулер, Дж. Уокер, Г. А. Бондаренко, Ю. Ф. Волков, В. А. Квартальнов, Г. А. Гапаряна, С. С. Скобкина, Рахметов Б. А., Ахметов К. Г. еңбектерінде зерттелген. Қазақстанда қонақ үй бизнесіне мақсатты бағытталған жұмыс Р. А. Раеваның, Н. Г. Юльчеваның еңбектерінде көрінеді. Бірақта Нұр-Сұлтан қаласының қонақ үй шаруашылығын басқарудың ұйымдастырушылық құрылымы толық зерттелмеген. Қазақстан Республикасында қонақ үй бизнесін басқару үрдісін ұйымдастырудың қонақ үй облысында Қазақстанда ғылыми зерттеу жұмыстарының жетіспеушілігі, Қазақстан Республикасында, соның ішінде Нұр-Сұлтан қаласында қонақ үй индустриясын басқару тиімділігін өсіру жолын іздеу толық құнды зерттеулердің болмауы, қазіргі уақытта бұл мәселені өзекті деп анықтай отырып, зерттеу тақырыбын таңдауға негіз болды.

Дипломдық жұмыстың теориялық және әдістемелік негізін қонақ үй бизнесін басқару отандық және шетелдік ғылыми әдебиеттер және диплом тақырыбына қатысты кезеңдік басылымдар мәліметтері құрайды. Материалды өндеу барысында логикалық, салыстырушылық, жүйелік, психологиялық және статистикалық талдаудың әдістері қолданылды.

Зерттеудің нормативті - құқықтық базасын туризмге және туристтік іс - әрекетке қатысты мемлекеттік құқықтық нормативтік актілер, мемлекеттік бағдарламалар және ҚР - сының Президенттің, Үкіметтің және туризм аясында реттеушілік іс - әрекетпен айналысатын жергілікті мемлекеттік билік органдардың басқа да іс - жүзіндегі құжаттары құрады

Зерттеу жұмыстың ақпараттық базасын Қазақстан Республикасының туризм және қонақ үй бизнесін дамыту стратегиясы департаментінің, Қазақстан бойынша кәсіпкерлік және өнеркәсіп Департаментінің, ҚР статистика бойынша Агенттігінің материалдары құрады.

Дипломдық жұмыстың ғылыми жаңалығы келесілерге негізделеді:

Қонақ үй бизнесінің дамуы мен дамуына арнайы зерттеу жүргізілді;
«RIXOS PRESIDENT ASTANA » қонақ үйі қызметінің қазіргі жағдайына талдау және бағалау жасалды;
«RIXOS PRESIDENT ASTANA » қонақ үйінің қалыптасуы мен дамуына талдау жасау негізінде жолдары анықталды.

Дипломдық жұмыстың ғылыми-практикалық маңыздылығы. Дипломдық жұмыстың теориялық аспектілері мен ғылыми нәтижелері қонақ үй қызметтері сапасының жоғарлауы және әрі қарай дамуына мүмкіндік беретініне негізделеді, көрсетілетін қызметтер сапасын көтеру мақсатында жеке қонақ үйлерге ұсынылған. Дипломдық жұмыстың теориялық және әдістемелік зерттеу нәтижелерін «Туризм» және «Қонақ үй бизнесі» мамандығының оқытушылары, студенттері қолдана алады.

Дипломның құрылымы және көлемі. Жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан, қолданылған әдебиеттер тізімінен және қосымшалардан құралады.

1 ҚОНАҚЖАЙЛЫЛЫҚ ИНДУСТРИЯСЫНДАҒЫ ӘЛЕУМЕТТІК-ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ АСПЕКТТЕРІНІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Қонақжайлық индустрия кәсіпорындарының даму эволюциясы

Қонақ үй индустриясының даму тарихы әлемдік адамзат өркениетінің даму тарихымен тұспа-тұс келеді [4] . Еуропа, Азия дүние бөліктеріндегі ірі империалардың құлауы, Жібек жолы бойындағы қалалардың күйреуі, соғыс әрекеттері, қонақ үй кәсіпшілігіне тоқырау алып келді.

XVII-XIX ғғ. өндірістік революция, су жолының дамуы дүниежүзілік қонақ үй шаруашылығының қалыптасуына өзіндік үлесін тигізді. XX ғасырдағы қонақ үй индустриясының ерте кезден бастап XX ғасырдың соңына дейінгі даму этаптарының негізгі сипаты төмендегідей.

Б. э. д. II-I мыңжылдық аралығында Ассирия кезінде керуен сарайлар мен алғашқы адамдар демалатын үйлердің саяхатшыларға уақытша тұруына арналып салына басталды. Осы уақытта Шығыс елдерінде, Көне Грецияда, Крит аралдарында да керуен сарайлардың ашылғандығы белгілі. Б. э. д. I мыңжылдықтың Ежелгі Грек жерінде қонақ үйлердің үш типі қалыптасқан: жекеменшік аулалар (кататоталар), мемлекет құзырындағы аулалар (пандокен), ұйықтайтын бөлмелері бар таверналар (тамақ ішетін орындар) .

Б. э. д. VI ғасырдағы б. э. I ғасырында Ежелгі Рим территориясында жол бойында көне қалаларда көптеген жататын үйлер мен таверналар салынған. Оларды пайдаланушылар, саяхатшылармен қатар мемлекеттік шенеуліктер, саудагерлер, кезбелер, т. б. болып, Рим империясындағы пошта байланысының қалыптасуына байланысты, мемлекеттік заңға байланысты 70-100 шақырым ат шабыс аралық бекеттерінің ашылуы таверна, қонақ үйлердің дамуына себеп болды. Рим империясының күйреуі заманында жоғарыдағы пайда болған кешендер бұзылып, қирауға ұшырады.

Әлемдік қонақ үй индустриясының негізгі кезеңдеріне шолу жасайтын болсақ, саяхатта жүрген адамдарға қызмет көрсету алғашқы қонақ үйлер (Керуен сарайлар) б. э. д. 2000 жыл бұрын көне шығыс елдерінде кең таралған.

Ежелгі Греция, Ертедегі Рим кезеңінен бастап әртістерге, көпестерге, саяхатшыларға арналған ертедегі қонақ үй түрлері: хаинны, инны, пошта бекеттері т. б. болып саналған. Жоғарыдағы қонақ үйлер қазіргі қонақ үй функцияларына ұқсас қызмет түрлерін көрсеткен. [5]

Сол замандағы негізгі көлік ретінде аттарды пайдалану, ат қоршаулары мен тұрақтар болуымен қатар адамдар тынығуға арналған, ас ішетін бөлмелерден тұрған. Ал орта ғасырларда саяхатшыларға арналған бұл кешендерге әжептәуір өзгерістер еңгізілген. Қосымша театр сахналары пайда болған. Қонақ үй иелері өз жанұясымен, құлдары мен қызметшілері келген қонақтарға қызмет көрсеткен. Олардың қызмет көрсету деңгейі жоғарғы сапалы көлемді қызмет көрсетумен ерекшелінген.

Орта ғасырлар (V-VIIIғғ. ) заманында Еуропа мен Шығыс елдерінде сауда мен саяхаттың қайта жандануына орай орналастыру мен тамақтану қызмет көрсету саласы дамудың жаңа жолдарына бағытталды. Еуропалық монастырьларда арнайы қонақжайлық орындар пайда болды. Бұл кешендердің бірінші қабаты ас ішетін орын және атқора, шаруашылық қызметшілерге арналған бөлмелермен жабдықталса, ал жоғарғы қабатында жататын бөлмелер, төбесі жабық, арнайы театрлық көріністерге арналған орындар болатын.

Қайта өрлеу заманында Еуропа дүние бөлігінде кәсіпкершіліктің дамуы, ат жегілген тарантас, көлік құралының пайда болуы қонақтар тоқтайтын аулалар орындарының көбеюіне септігін тигізді. Еуропа елдеріндегі мемлекеттердің экономикалық және саяси байланыстарының дамуы барысында қонақ үй шаруашылығының қарқынды дамуы бйқалады. XVII-XVIII ғ. Америка континентіне еуропалықтардың келуіне орай Еуропалық типтегі қонақ үйлер пайда бола бастады. Алғашқы 70 бөлмелі қонақ үй «Сити-Отель» Нью-Йорк қаласында 1794 ж. салынған. XVIII-XIX ғасырдың бас кезеңінде тек саяхатшыларға арналған орта және үлкен қонақ үйлер пайда болды. Оның ең үлкені 170 бөлмелі «Тремонт» отелі 1829 ж. Бостон қаласында іргетасын көтерген[6] .

XIX ғасырда Еуропа мен Америкада өндірістік революция нәтижесінде көлік түрлерінің пайда болуы (пороход, паровоз) туризмнің дамуына үлкен ықпалын тигізді. Нәтижесінде теңіз жағалауында, темір жол бойында қонақ үй құрылысы пайда болды. Қонақ үй компаниялары, корпорациялары синдикаттардың бизнесмендерге, комерсанттарға және көшіп келушілерге арналған қонақ үй қызметі ұсынылды. Қонақ үйлердің техникалық жабдықтауға жаңалықтар енгізуден Америка Құрама Штаттары алдағы қатарда болды. Бұл елге уақытша жатын орын қажет имигранттар үздіксіз келу септігінен қонақ үйлерге сұраныс үзілмеді. Бұл үздіксіз сұраныс нәтижесінде отельдер дами түсті.

XX ғасырдың бас кезінде қонақ үй құрылысы шаруашылығында жаңа идеялар, тұжырымдамалар, қонақ үй синдикаттары (Лондонда), қонақ үй иелерінің одағы (Париж), 1906 ж. құрылған қонақ үй иелерінің халықаралық қонақ үй одағы дүние жүзінің 1700 қонақ үйлерінің басын біріктірген. Осы мезгілде Еуропа қонақ үйлерінде керуендер, конференциялар, ойын-сауық кештері ұйымдастырылған, казино, мейрамханалар пайда болған. XX ғасырдың 20 жылдарында қонақ үй бизнесіндегі Конрад Хилтон үлесіне тоқталып өткен орынды[7] .

1930 жылдардағы қонақ үй шаруашылығының «Ұлы күйзеліс» өзіндік ықпалын тигізді. Екінші дүниежүзілік соғыс кезеңі де өз септігін тигізді. 1950-1960 жылдары көлік тасымалдау түрлерінің өркендеуі, соғыстан кейінгі халықаралық жағдайдың ретке келуі дүние жүзінде қонақ үй шаруашылығының қайта жандануына ықпалын тигізді. Қонақ үйлердің жаңа типтері: мотель, отель, кемпинг және т. б. пайда болуы және курортты қалаларда демалыс қонақ үйлер салына бастады. Әуежай, жол бойы қонақ үйлері, олардың құрамында тамақтану, көңіл көтеру орындары қалыптасты. Адамдардың бос уақытты пайдалану мүмкіншіліктерінің артуына байланысты емдік сауықтыру курорттары белгіленген аймақтарда пайда болды.

ДТҰ мәліметі бойынша 17 млн. адамдар тоқтай алатын қонақ үй жүйелері қалыптасқан. Солардың ішіндегі ең ірілері «Шератон», «Мариотт», «Рамада», «Редиссон» қонақ үй класстарына орай «Апартамент», «Кондоминниум» түрлері пайда болды.

XX ғасырдың 90 жылдарында экономикалық күйзелістерге байланысты қонақ үй шаруашылығының дамуының тежелгендігі байқалды.

Отельдердің мамандандырылған, супер және экзотикалық түрлерінің шыққанын байқаймыз[8] . Қонақ үй шаруашылығын дамытудың жаңа тұжырымдамалары зор ізденіс бағытта жүргізілді. Шығыс Азия және Тынық Мұхит секторында қонақ үй шаруашылығы құрылысы жаңа технологияны пайдаланды.

1878 жылы Мәскеуде бес қабатты ең ірі қонақ үй және мейрамхана ашыла отырып, «Үлкен Мәскеу» серіктестігі болып аталған.

1890 жылдары «Еуропа», «Центральный» қонақ үйлерінде «люкс» нөмірлері ашылды. Кейінірек «Балчуг», «Метрополь» іргетасы қаланған болатын.

1910 жылдары Ресей жерінде 4685 қонақ үйлері пайда болды.

Кеңестер дәуірінде бұрынғы жекеменшік қонақ үйлер мемлекеттік коммуналдық жүйеге көше отырып, екінші дүниежүзілік соғысқа дейін Мәскеуде және Ресейдің 669 қалаларында қонақ үйлер салынды. Қонақ үй бизнесінің тоқырауы екінші дүниежүзілік соғыс кезінде байқалды.

1960-1970 жылдары 6 мыңнан астам қонақ үйлер пайдалануға берілді «Золотой колос» (4000 орынды), «Ярославль» (2000 орынды), «Туринск», «Алтай», «Восток» (2400 орыннан астам), «Ленинградская» (500 орынды), «Украина» (1660 орынды), «Россия» (5350 орынды) және т. б.

1980 жылы Олимпиада ойындары қарсаңында «Космос», «Измаилово», «Севастополь», «Спорт», «Международная» және т. б. қонақ үйлер жұмыстары жанданды.

1990 жылы қонақ үй шаруашылығы күйзелісі Кеңес одағының ыдырауы, жекешелендіру, басқа салаға, офистік ойын-сауық орталықтарына көшу тенденциясы байқалды[9] .

Қонақ үйлердің жаңа типтері: мотель, отель, кемпинг және т. б. пайда болуы және курортты қалаларда демалыс қонақ үйлер салына бастады. Әуежай, жол бойы қонақ үйлері, олардың құрамында тамақтану, көңіл көтеру орындары қалыптасты. Адамдардың бос уақытты пайдалану мүмкіншіліктерінің артуына байланысты емдік сауықтыру курорттары белгіленген аймақтарда пайда болды. 1930 жылдардағы қонақ үй шаруашылығының «Ұлы күйзеліс» өзіндік ықпалын тигізді. Екінші дүниежүзілік соғыс кезеңі де өз септігін тигізді. 1950-1960 жылдары көлік тасымалдау түрлерінің өркендеуі, соғыстан кейінгі халықаралық жағдайдың ретке келуі дүние жүзінде қонақ үй шаруашылығының қайта жандануына ықпалын тигізді.

Қонақ үй шаруашылығын дамытудың жаңа тұжырымдамалары зор ізденіс бағытта жүргізілді. Шығыс Азия және Тынық Мұхит секторында қонақ үй шаруашылығы құрылысы жаңа технологияны пайдаланды. Отельдердің мамандандырылған, супер және экзотикалық түрлерінің шыққанын байқаймыз.

2000 жылдары жекеменшілік, шағын әртүрлі типтегі қонақ үйлер қалыптасуы нарықтық жағдайда өтуде. ТМД елдері көлеміндегі қонақ үйлердің даму, қалыптасу тарихы төмендегідей [10] .

Ерте ғасырларда Ресей, Еуропалық бөліктегі ТМД елдерінде және Жібек жолы бойындағы қалаларда атпен серуендеушілердің, пошта т. б. мемлекеттік қызметкерлердің жол бойында тынығуға, тамақтануға ыңғайлы керуен сарайлардан басқа пошта станцияларының салынуы, қонақ үй аулаларының трактирлер құрылысы пайда болып, 1818 ж. өзінде Мәскеу қаласында 7 қонақ үй жұмыс істеген[11] . Оған дейінгі кезеңде көрші мемлекеттерден келген шет елдік қонақтарға арналған арнайы демалатын, тамақтанатын орындар болған. Олар «армяндық», «ағылшындық», «гректік», «голандық» т. б. болып аталған. Құрылымында шағын сауда сөрелері, кішігірім дүкендер, зат сақтайтын қоймалар т. б. қызмет көрсетуге арналған нысандар болған. Калуга қаласында көненің көзі ретінде қазірге дейін сақталып, туристік экскурсиялық нысан құрайды.

Статлер және Ритц ісі нәтижесінде жоғарғы топ адамдарының жоғары класты қонақ үйлерде болуы әдеттегі іс болып кетті.

ХІХғасыр соңы ХХ ғасыр басында Европа мен Американың ірі қалаларында керемет қазіргі тілмен айтқанда бес жұлдызды отельдер пайда болды. Мұндай отелдердің бірер саны Ресейде де пайда болды. Мәселен, Мәскеуде «Метрополь», «Националь», Петербургте «Европа» қонақ үй құрылыстары өз орындарын тапты.

1990 жылдары Ұлыбритания тұрғындары жыл сайын бір тәулік ұзақтылығымен 100 млн саяхат жасап тұрды. 400 млн-нан жоғары тұрғылықты жерден тыс қонақ үй, отельдерде түнеді. Елге келулер саны 1990 жылы 18 млн адамнан, онжылдық аяғында 26 млн-ға жетіп қонақ үйлерде түнеу 220 млн-ға дейін жоғарылады. Қонақ үй Ұлыбритания азаматтарымен қатар шет ел азаматтары үшін де қоныстану орнына айналды [12] .

Сала ішінде қаражат өсімі жылдам өсті 1990 жылдарда 6 млрд фунт стерлинг болса онжылдық аяғында бұл көрсеткіш 10 млрд қа дейін жеткен. Жұмыспен қамтылу күрт өсті. Кәсіпорындарда 1980 жылдарда 50 мыңға дейін жұмыс орындары толтырылса, 1990 жылдары бұл көрсеткіш 300 мыңға дейін көтерілген.

ДТҰ мәліметтері бойынша қонақ үй және оған ұқсас құрылыстардағы 1990 жылдың ортасында номерлер саны 12, 7 млн ға жеткен. Оның көп бөлігі Европаның 5 елі - Италия, Германия, Испания, Франция және Ұлыбритания ға келеді. АҚШ, Мексика және Канадада номерлер саны Солтүстік және Оңтүстік Американың барлық номер санының төрттен үш бөлігін құрайды. Қытайға Жанопия, Тайланд және Австралияны қоса алғанда Шығыс Азия және Тынық мұхиты аймағы номерлер санының үштен екісі тиеді.

Қазіргі уақытта әлемде 300 мыңға жуық қонақ үй кешендері бар. Олардың әркелкілігі өте көп: отелдер бірқабатты дан 88 қабатқа дейін, суасты және су үсті қалқымалы, шағын (бірнеше орындық) және үлкен (бірнеше мың бөлме), арзан (күніне 20-30 долл. ) және бағалы (күніне бірнеше мың долл. ) және т. б. түрлері қызмет атқарды.

Менеджерлер жұмыс күні әдетте белгіленбеген. Көбіне менеджерлер келіссөздерге көп көңіл бөледі. Олар тез арада шешім қабылдауға дайын болуы қажет. Мысалы бір уақытта президент аппартаментіне екі лауазымды тұлғаның келуі. Менеджерлер іскерлік аурулары - язва, гипертония, жүрек аурулары, маскүнемдік. Ал тамақтандыру ісі менеджерлері толып кету қаупі туындайды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.