Экологиялық туризм ұғымы


МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ . . . …. 7
І ТАРАУ. ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ТУРИЗМНІҢ ҚАЗАҚСАНДАҒЫ ДАМУЫНЫҢ АЛҒЫШАРТТАРЫ МЕН ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ
1. 1 Экологиялық туризм ұғымы . . . …. 12
1. 1. 1 Қазақстандағы экологиялық туризм дамуының жағдайы мен оның талғануы . . . 12
1. 1. 2 Қазақстандағы экотуризмді, туризмнің ең перспективалы түрі ретінде дамыту. 1
1. 2 Қазақстандағы экологиялық туризмнің дамуының проблемалары мен перспективалары . . . ………. 30
II ТАРАУ. ҚАРАҒАНДЫ ОБЛЫСЫНЫҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ДАМУЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ
2. 1 Туризмнің Қарағанды облысында бастау алған кезеңі . . . 40
2. 2 Қарағанды облысы бойынша экологиялық туризм нысандары . . . …… . . . 48
2. 3 Қарағанды облысындағы экологиялық туризмнің даму тенденциялары . . .
III ТАРАУ. ҚАРАҒАНДЫ ОБЛЫСЫНЫҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ТУРИЗМ ДАМУ МҮМКІНШІЛІКТЕР МЕН БОЛАШАҒЫ
3. 1 Экологиялық туризм бағдарламаларын дамыту бойынша ұсыныстар . . .
3. 2 Қарағанды облысы бойынша экологиялық маршруттар құру . . . 59
ҚОРЫТЫНДЫ 64
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР. . . 66
КІРІСПЕ
Экологиялық туризм немесе экотуризм - белгілі бір аумақтың табиғи, мәдени және этнографиялық ерекшеліктері туралы түсінік алу үшін, экожүйелердің тұтастығын бұзбайтын және осындай экономикалық жағдай туғызатын табиғаты салыстырмалы түрде бүлінбеген жерлерге саяхатты қамтитын туризм.
Тақырыптың актуалдығы: Қазақстанда туризм экономиканың саласы ретінде алғаш рет 2002 жылы анықталды. Республика Үкіметінің 2002 жылғы 29 желтоқсандағы қаулысымен «2003-2005 жылдарға арналған туризм индустриясын дамыту бағдарламасы» қабылданды. Туризм, өзінің бағыттарымен, соңғы жылдары әлемнің көптеген мемлекеттерінің шаруашылығының негізгі саласына яғни «пайда көзіне» айналды. Ал бағыттарының ішінде өзін айқын көрсетіп, маңыздылығы және танымалдылығы жағынан алдыңғы қатарда тұрған ерекше түрі - экологиялық туризм немесе экотуризм.
Республикадағы туристік қызметтің жай-күйіне туристік инфрақұрылымның төмен деңгейдегі дамуы (қонақ үйлер, кемпингтер, туристік орталықтар, жолдар, көлік құралдары, туристік маршруттар) әсер етеді. Сонымен бірге, саланың инфрақұрылымын дамыту үшін оның жүйелік инвестициялары қажет. Туризм инвестициялаудың басым саласы ретінде танылғанына қарамастан, салаға, оның ішінде шетелден жеке инвестициялардың келуін ынталандыру үшін жағдайлар жасалмады. Ұлттық туристік өнімді ішкі және сыртқы нарықта жылжытуды ғылыми-жарнамалық және ақпараттық қамтамасыз ету жүйесі жоқ.
Экологиялық туризмнің пайда болу себептері көп, бірақ ең бастылары ол әлемнің жалпы экологиялық жағдайының күннен күнге нашарлауы яғни бүлінуі және техникалық прогресс пен урбанизациядан шаршаған адам баласының табиғатқа, яғни таза ауамен демалып жүйке жүйесіне түскен салмақтан құтылуға ұмтылуы болып табылады. Табиғатты және табиғи ресурстарды қорғау жергілікті тұрғындар үшін тиімді болатын жағдайлар.
Қазақстан Президенті Н. Ә. Назарбаевтың халыққа деген «Қазақстан - 2030» жолдауында қоршаған ортаны қорғау және дамуды тұрақтандырудың Көпуақыттылық Экологиялық Бағдарламасы (КЭБ) «Экология және табиғи ресурстар - 2030» атты ұлттық деңгейдегі жоспар жүзеге асырылды. КЭБнің негізгі мақсаттары - қоршаған орта мен қоғам арасындағы тығыз байланыс, сонымен қатар экологиялық жағымды орта құру.
2030 жылға дейін қойылған мақсатқа жетудің 4 негізгі басты бағыты бар:
- Қауіпсіз экологиялық орта құру
- Табиғат ресурстарын рационалды қолдану
- Өсімдік және жануар әлемінің көптүрлілігін сақтау
- Тұрғындардың экологиялық ақпараттану деңгейі
Республикадағы туристік қызметтің жай-күйіне туристік инфрақұрылымның төмен деңгейдегі дамуы (қонақ үйлер, кемпингтер, туристік орталықтар, жолдар, көлік құралдары, туристік маршруттар) әсер етеді. Сонымен бірге, саланың инфрақұрылымын дамыту үшін оның жүйелік инвестициялары қажет. Туризм инвестициялаудың басым саласы ретінде танылғанына қарамастан, салаға, оның ішінде шетелден жеке инвестициялардың келуін ынталандыру үшін жағдайлар жасалмады. Ұлттық туристік өнімді ішкі және сыртқы нарықта жылжытуды ғылыми-жарнамалық және ақпараттық қамтамасыз ету жүйесі жоқ.
Қарағанды облысында экотуризмді дамыту үшін Қарқаралы ұлттық паркі, Балқаш көлі, Бектау-Ата, Қызыл-Арай таулары, Ұлытау тау тізбегі, Жошы мен Алаш хандарының кесенесі, Батыр Ағыбай, Карлаг Долинка сияқты туристік нысандар жеткілікті. 2010 жылы Қарағанды экомузейінің базасында ақпараттық ресурстар орталығы ашылды, мұнда барлық адамдар туристік қызметтер туралы қажетті ақпаратты ала алады. Сонымен қатар қазіргі таңда, облыста туристер санының біршама төмендегі мәлім, яғни облыс тұрғындарының басым көпшілігі шығу туризмімен басқа мемлекеттерге немене басқа қалаларға саяхаттайды. Алайда облыстың көптеген тартымды жерлері бас екенін екінің бірі біле бермейді.
Қарағанды облысының аумағында бірегей экологиялық туризм нысандары бар: табиғи ескерткіштер, үңгірлер, әйгілі Беғазы қорымы, сарқырамалар. Экологиялық туризмнің ең тартымды объектілерінің сипаттамаларын қарастыратын боламын.
Дипломдық жұмыстың негізгі мақсаты - Қазақстанда экологиялық туризм объектлерін зерттеу және оның даму перспективаларын қарастыру сонымен қатар, экологиялық туризм бойынша бағдарламаларды дамыту бойынша ұсыныстар әзірлеу. Тоғыз жолдың торабында орналасқан Қазақстан үшін экологиялық туризмді дамыту елдегі экономикалық жағдайды тұрақтандырып қана қоймай, оның әлеуетті мәселелерінің де оңтайлы түрде шешімін табуға ықпал ететін болды. Соңғы зерттеулер нәтижесіне көз жүгіртсек, туристік басымдылық жағынан алғанда біздің еліміз өз жерінде жоғарыдағы саланы дамыту үшін үлкен мүмкіндікке ие. Қазақстанның тура орталық аймағында ораналасқан Қарағанды облысы Жаратқан иенің берген тамаша жағдайының болуы әрі табиғи - тарихи ескерткіштердің көптен кездесуі экологиялық туризмге таптырмас алғышарттар жасағалы отыр.
Мамандардың пікіріне сүйенсек, өзіміз сөз етіп отырған сала бүгіне көптеген жетістіктерге жетіп отыр. Оны Статистика жөніндегі агенттіктің мәліметтері айғақтағандай.
Дипломдық жұмыстың негізгі міндеттері:
- Экологиялық туризм ұғымына толығымен анықтама беру;
- Қазақстандағы экологиялық туризм дамуының жағдайы, проблемалар мен оның талғануы;
- Қарағанды облысындағы экологиялық туризмнің бастау алуы, даму тенденциялары;
- Қарағанды облысы экологиялық туризм бағдарламаларын дамыту бойынша ұсыныстар;
- Қызыларай таулары аумағында экологиялық маршрутар әзірлеу;
Дипломдық жұмыстың зерттеу объектісі - Қарағанды облысының барлық аймақтары, солардың ішінде: Ұлытау, Қарқаралы, Бектау - ата және негізгі объектісі Қызыларай таулары болып табылады. Бұл территорияларда экологиялық туризмді дамытуға жеткілікті нысандар бар.
І ТАРАУ. ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ТУРИЗМНІҢ ҚАЗАҚСАНДАҒЫ ДАМУЫНЫҢ АЛҒЫШАРТТАРЫ МЕН ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ
1. 1 Экологиялық туризм ұғымы
Экологиялық туризм - бірегей табиғи орындары бар салыстырмалы түрде бұрмаланбаған немесе ластанбаған аймақтарға саяхат. Экотуризм - бұл табиғи ортаны зерттеуді қамтитын және осы ортадағы қоршаған ортаны жақсартуға қызмет ететін табиғи туризм. Экотуризм қоршаған ортаға қамқорлық жасауға негізделген. Табиғи ресурстарды қорғау және ұтымды пайдалану бойынша әр түрлі жобаларды жүзеге асыру мақсатында мәдени қызығушылық тудыратын жерлерге бару мүмкіндігі бар шектеулі қатысушылар санымен табиғи аумақтарға саяхат ұйымдастыру алға шығады. Халықаралық экотуризм ұйымының пікірі бойынша «экологиялық туризм - бұл табиғи аймақтарға, қоршаған ортаны сақтайтын және жергілікті тұрғындардың әл-ауқатын қолдайтын аймақтарға жауапты саяхат».
Экологиялық тепе-теңдікті қалпына келтіруге және сақтауға баса назар аудара отырып, экотуризм туристердің табиғи ортаға кері әсерін азайтады, олардың экологиялық санасын қалыптастырады және тиісті аумақтардың жергілікті бюджеттерінің кірістер бөлігін толтыруға ықпал етеді.
Экотуризмнің мақсаттары. Бағыттың өзі табиғатқа зиянсыз саяхатты білдіреді. Мысалы, сізге жетуге ұшақ емес, пойыз көмектеседі. Автокөліктің орнына сіз қалада велосипедпен жүре аласыз немесе жүре аласыз. Тағы бір маңызды мақсат - жергілікті тұрғындармен сөйлесу, олардың өмірін зерттеу. Сіз оларға азық-түлік пен тауарларды дүкендер мен сауда орталықтарынан емес, базарлардан қолөнершілерден сатып алу арқылы көмектесе аласыз. Фермерлерді қолдау үшін жергілікті, маусымдық көкөністер мен жемістерді пайдаланатын мекемелерді таңдаңыз. Экотуризм қазір әлемнің түкпір-түкпірінде дами бастайды. Мысалы, сіз оны Солтүстік Кавказда, Танзанияда, Кенияда, Горный Алтайда және басқа да көптеген жерлерде тамашалай аласыз.
Экотуризм - бұл туризмнің алуан түрлі саласы. Ол ең жылдам адамдарға да таң қалдыра алады. Ресейде бұл бағыт енді дами бастаса да, оны елдің кейбір бөліктерінде қолдануға болады. Экотуризм - бұл сіз өзіңіздің ақыл-ойыңыз бен денеңізді босаңсытып қана қоймай, табиғатымызға көмектесіп, экологиялық жағдайды жақсартатын жағдай [1] .
Қазіргі қоршаған ортаның қарқынды деградациялауы кезінде экологиялық туризмнің басты маңызы әрі ролі, ол табиғи ресурстардың бірқалыпты рекреациялық пайдалануында.
Қазақстандағы туризмнің тарихи алғышарттары - Ұлы Жібек жолының қалыптасуы мен дамуы, қалыптасудың басталуы, біздің дәуірімізге дейінгі үшінші мыңжылдыққа жатады. Ежелгі және орта ғасырларда Еуразияны Жерорта теңізінен Қытайға өткен керуен жолдарының бұл жүйесі осы жолдың аймағында орналасқан халықтар, мемлекеттер, аймақтар арасындағы сауда және мәдени байланыстардың пайда болуы мен дамуының қайнар көзі болды. Дәл осы жерде әртүрлі елдердің саяхатшылары тоқтайтын ірі сауда орталықтары салынды. Қалаларда сауда ғимараттары мен керуен-сарайлар болған. Барлық саяхатшыларды киіз үйлерге орналастыру мүмкін болмады, мейманханалар пайда бола бастады, ең қажетті қызметтер жиі ұсынылды: тұру, тамақтану, су. Сауда жолдары бойымен керуенге қатысушылар үшін түнеуді ұйымдастыру үшін арнайы орналастыру пункттері де құрылды - керуен-сарайлар, оған, әдетте, адамдарға арналған үй-жайлар және түйелер мен жылқыларға арналған қоралар кіреді. Мұның бәрі табиғи элементтерден, сондай-ақ қарақшылар мен қарақшылардан қорғайтын бекініс қоршауымен қоршалған.
Қазіргі заманғы туризм дамуының басты ерекшелігі, экологиялық туризм арқылы толық ашылады деп айтуға болады. «Экологиялық туризм» термині және «экотуризм» яғни оның қысқартылған түрі ағылшындардың «ecological tourism» және «ecotourism» сөздерінен шыққан. «Экологиялық» эпитеті әрине ағылшындардың, американдықтардың, канадалықтардың әдебиеттерінде және басқа да көптеген елдерде жалғыз емес, мысалы, тағы «табиғи туризм», «жасыл туризм», «жұмсақ туризм» терминдері кездеседі. Соңғысы негізінен неміс тілді елдерінде қолданылады. Оларда «экологиялық» анықтамасы өте сирек қолданылады.
Бұл саланың іс-әрекет сферасын ұғу үшін оның анықтамасының бірнеше айқындамаларын анықтау керек. Бірақ айта кететін бір жайт, ол экотуризм ұғымының қазіргі кезге дейін толықтырылып (өзгертіліп) және дамып келе жатқандығында. Бірақ осы анықтамалардың әрқайсысы экотуризмнің маңызды аспектілерін ашады. И. Криппендорф (J. Krippendorf) анықтамасына сәйкес, экологиялық туризмнің басты мақсаты, ол автор алдын ала айтып кеткендей «тыныш немесе тыныштық туризмнің» осы адамдардың, жергілікті халықтың және ландшафт талаптарына сай, ландшафтпен физикалық және мәдени байланысын қамтамасыз ету.
К. Х. Рохлитц (K. H. Rohlitz) басқа анықтама ұсынған. Осы автордың ойынша «жұмсақ туризм - жергілікті халыққа экономикалық пайда түсіретін және келген қонақтар мен соңғылардың арасында қарым қатынасты қамтамасыз ететін және ландшафт пен жергілікті әлеуметтік-мәдени ортаға зиян келтірмейтін сандық біркелкі туризм».
Келесі кезекте Австралия Үкіметі мен туристік-табиғи ұйымдардың «Экотуризмнің ұлттық стратегиясы» құжатында келтірген анықтамасы. Анықтамада былай жазылған: «Экотуризм - қоршаған ортамен таныстыратын және оны түсіндіретін, тірегі табиғат болып табылатын тұрақты экологиялық туризм»
Кейбір мәліметтер бойынша «экотуризм» терминін күнделікті өмірге 1987 жылы Hector Ceballos-Lascurian енгізен. Ол мынадай анықтама ұсынды: «Саяхат кезінде біршама бүлінбеген және ластанбаған, өзіне тән таңқалдырарлық, әдемі, зерттеу және ләззат алу ландшафттары, жануарлар, өсімдіктер әлемін өзіне қосатын туризмнің бір саласы [3] .
Кейін, 1991 жылы АҚШ-та орналасқан Экотуризм қоғамымен оның өзгертілген анықтамасы ұсынылды. Соған сәйкес, экотуризм - табиғи ортасы жақсы сақталған жерлерге шынайы және мәдени-этнографиялық ақпарат алу мақсатымен жасалатын саяхат түрі. Сонымен қатар ол экожүйенің бірқалыптылығын бұзбайды және жергілікті табиғатты қорғауды табысты іске айналдырады. Бірақ 1993 жылы сол Қоғаммен ұсынылған анықтаманың тағы бір нұсқасы бар: «Жергілікті халықтың көңіл күйін жақсартатын және қоршаған ортаны қорғайтын табиғи аймақтарға жауапты сапар».
Осы анықтамалардың қысқаша анализін қорытындылай келе экотуризмге қойылатын бес негізгі крийтерийлерді ерекшелеуге болады:
1. Экотуризм негізінен табиғатқа бағытталу керек және негізінен керек табиғи ресурстарды пайдалану;
2. Экологиялық тұрақты болу керек, яғни адамның тұрғылықты ортасына зиян келтірмеу немесе зиян келтіру дәрежесін минимизациялау;
3. Экологиялық білім беру мен танымдылыққа бағытталу керек және адам мен табиғат арасында толыққанды қарым-қатынастың құрылуына ықпалын тигізу керек;
4. Жергілікті әлеуметтік-мәдени ортаның сақталуын өз қарамағына алу керек;
5. Өзінің болған аймақтарында экономикалық эффективті және олардың тұрақты дамуын қамтамасыз ету керек. Осы бес критерий экологиялық турларды басқа экологиялық емес турлардан айыру үшін жеткілікті.
Алдында айтылып кеткендей «экотуризм» термині жақында пайда болған, бірақ демалыс түрі ретінде көптеген жылдар бұрын, нақтырақ айта кететін болсақ XIX ғасырдың басында европалықтар Африка мен Үндістанда жабайы өмірді (сафари) көру мақсатымен саяхаттап жүрген кезде пайда болған. Ең бірінші американдық ұйымдастырылған орнитологиялық турлар XX ғасырдың басында пайда болған, ал Европада бірінші орнитологиялық сапарлар 1961 жылы пайда болды. Бүгінгі күні экологиялық туризм әр континент пен әрбір елге жеткен. Статистикалық мәліметтерге сүйенсек экологиялық туризм әлемдік туристік нарықтың 23% алады, ал оның даму қарқыны туризм индустриясының басқа салаларынан әлдеқайда алда. [4] .
Марта Бал, кітабында Экотуризм және тұрақты даму, экотуризмнің жеті сипаттамасын тізімдейді:
- Табиғи бағыттарға саяхатқа қатысады.
- Әсерді азайтады.
- Экологиялық сананы қалыптастырады
- Консервация үшін тікелей қаржылық артықшылықтар береді
- Жергілікті тұрғындарға қаржылық артықшылықтар мен мүмкіндіктер береді
- Жергілікті мәдениетті құрметтейді
- Адам құқықтары мен демократиялық қозғалыстарды қолдайды
Бал көтерген жеті анықтайтын жайттар экотуризм туралы көптеген трактаттар мен бірнеше университеттік бағдарламалар үшін экотуризмнің жұмыс анықтамасын құрайды. Терминдер көбінесе синоним ретінде қарастырылса да, экотуризм тұрақты туризм, жауапты туризм, табиғи туризм және жасыл туризм сияқты терминдерден өзгеше. Тұрақты туризм табиғи ресурстарды сарқылмайтын және болашақ ұрпақтарға қазіргі туристер сияқты мүмкіндіктер беретін туризмге жатады. Жауапты туризм қоршаған ортаға теріс әсерді азайтуға мүмкіндік береді. Табиғатқа негізделген туризм Бұл тұрақты немесе жауапты емес табиғатқа бағытталған саяхат. Жасыл туризмэкотуризммен жиі пайдаланылатын болса, бұл саяхат, қызмет немесе экологиялық таза режимде жұмыс істейтін объект. Экотуризм Мұның өзгешеліктері табиғи бағыттарға саяхаттау және әсерді азайту ғана емес, сонымен бірге қоршаған ортаға қоршаған ортаны қорғауға (білім беру, тікелей қаржы), сонымен қатар жергілікті қауымдастықтар үшін экономикалық және әлеуметтік артықшылықтар беруге мүмкіндік береді. қоршаған ортаны қорғауға деген қызығушылық.
Көптеген елдер үшін экотуризм қоршаған ортаны қорғауды қаржыландырудағы маргиналды қызмет емес, ол ұлттық экономиканың негізгі саласы болып табылады. Мысалы, Коста-Рика, Эквадор, Непал, Кения, Мадагаскар және Антарктидада экотуризм ішкі жалпы өнім мен экономикалық белсенділіктің едәуір бөлігін құрайды.
Экотуризмнің құрылуы мен дамуымен қатар туризмнің басқа түрлерімен жақындасу процесі жүріп жатыр. Табиғатқа жақындау процесі көптеген туристік бағыттарда да байқалады. Жағажай демалысы, круиздер, іссапарлар және т. б. түрлері көбінесе табиғи және ұлттық этнографиялық саябақтарға баруды қамтиды. Осыған байланысты экотуризмнің шекаралары түсініксіз және нақты анықталмайды.
Бірақ менің ойымша экологиялық туризмді және жалпы оның секторын бүкіл туризм индустриясы салаларынан айыру үшін негізгі екі жолы бар.
Біріншісінде міндетті түрде сапардың ішінде жабайы табиғаттың болуы. Соған байланысты авторлардың көбі табиғат пен жергілікті мәдениет арасындағы шекара өткізу қиыншылығынан соңғысын табиғатпен бірге экотуризм обьектілеріне қосады. Бірақ бұл жағдайда да бұл анықтаманың сиымдылығы сарқылмайды. Антропогендік территорияларда демалу мақсатындағы туризм түрі кең тараған. Бұл негізінен дамыған мемлекеттерге тән. Оның ішіне агротуриз де кіреді.
Екінші жолында экотуризм бұл басқа дәстүрлі туризм түрлерінен ресурс сиымдылығы аз бола тұра, қолданылатын табиғи және басқа да ресурстарды деградацияға ұшыратпайды. Бұл жерде «экологиялық» термині - «тұрақты» сөзіне теңестіріледі.
Туризм тұрақтылығына, одан түскен табыстың (пайданың) белгілі бір бөлігін ресурстардың қайта қалпына келтіруіне, қорғауға және туристік ресурстардың сапасы мен қоршаған ортаға жағымсыз яғни зиян тигізетін процесстерді ликвидациялауға жұмсалғанда ғана жетеді.
Экологиялық туризмнің пайда болуы және оның дамуы адамдардың, ең бастысы табиғатпен тілдесуге, оның обьектілері мен құбылыстарымен танысуға және қоршаған ортада болатын өзгерістерді минимизациялауға талпынуымен түсіндіріледі.
Қоршаған орта мен жалпы туризм арасында екіжақты байланыс бар. Экологиялық туризмде - табиғатты қорғауға туристтердің өзі де және туристік ұйымдар да талпынады; соңғылары өздерінің қызмет көрсетулерін алға жылжытуға байланысты, олардың ішіне сапалы қызмет көрсету, табиғи территориаларды жақсарту, жануарлар мен өсімдіктердің популяциасын қайта жаңғырту кіреді, себебі шынайы табиғи орта туристтердің арасында үлкен сұранысқа ие.
Қазіргі уақытта экотуризм мен экотуризмнің төрт түрі бар.
1. Ғылыми туризм. Ғылыми экотурлар кезінде туристер табиғатты зерттеудің әртүрлі түрлеріне қатысады, далалық бақылаулар жүргізеді. Мысалы, Латын Америкасындағы құстардың мінез-құлқын бақылаумен және Тынық мұхитындағы киттердің санын санаумен байланысты экотурлар кеңінен танымал. Әдетте, мұндай турлардағы туристік бағыттар ерекше қорғалатын табиғи аумақтар болып табылады (қорықтар, қорықтар, ұлттық парктер, табиғи ескерткіштер) . Ғылыми туризм сонымен қатар шетелдік зерттеу экспедицияларын, сонымен қатар университеттер мен институттардың жаратылыстану факультеттерінде оқитын студенттердің далалық практикасын қамтиды.
2. Табиғат тарихына экскурсиялар. Бұл қоршаған табиғат пен жергілікті мәдениетті білуге байланысты саяхаттар. Әдетте, мұндай экскурсиялар арнайы жабдықталған экологиялық жолдар бойында орналасқан оқу, ғылыми-көпшілік және тақырыптық экскурсиялардың жиынтығы болып табылады. Көбінесе олар қорықтар мен ұлттық парктердің аумағында ұйымдастырылады. Бұған мектеп оқушыларына арналған серуендер де кіреді, оның барысында мұғалім экскурсиялар жүргізеді және табиғат туралы әңгімелейді.
3. Шытырман оқиғалы туризм. Бұл түр жаңа сезімдер, әсерлер алу, туристің физикалық формасын жақсарту және спорттық нәтижелерге жету мақсатында табиғаттағы (ашық жерде) қозғалыстың және демалудың белсенді режимдерімен байланысты барлық саяхаттарды біріктіреді. Бұған туризмнің альпинизм, жартасқа өрмелеу, мұзға өрмелеу, спелеотуризм, тау және жаяу туризм, су, шаңғы және шаңғы туризмі, каньонмен жүру, ат спорты, велосипед тебу, сүңгуір, парапланмен секіру және т. б. Туризмнің осы түрлерінің көпшілігі жақында пайда болды және экстремалды болып саналады, өйткені олар үлкен тәуекелдермен байланысты. Сонымен қатар, бұл экотуризмнің ең тез өсетін, тиімді, қымбат болса да түрі. Туристердің шытырманға құмарлығы табиғатты қорғау мотивтерінен басым болғандықтан, шытырман оқиғалы туризм «қатты экотуризм» деп аталады.
4. Қорықтарға, ерекше қорғалатын табиғи аумақтарға саяхат. Қорғалатын табиғи аумақтарда орналасқан ерекше және экзотикалық табиғи нысандар мен құбылыстардың жоғары тартымдылығы көптеген туристерді қызықтырады. Мысалы, Латын Америкасына келген туристердің 48% -ы қорықтарға саяхат жасауды мақсат етеді. Көптеген ұлттық парктер мен қорықтарды басқару экологиялық экскурсияларды нақты шоуға айналдырады. [5] .
Экологиялық туризм Қазақстандағы туризм индустриясының дамуының перспективалық бағыттарының біріне айналуда. Қазақстанның ерекше қорғалатын табиғи аумақтарына қызығушылық танытатын туристер саны өсуде, ұйымдастырылған туризмнің жаңа түрлері дамуда: велосипед, ат спорты және су спортары жатады.
- Қазақстандағы экологиялық туризм дамуының жағдайы мен оның талғануы
Қазақстан әлемдегі тоғызыншы мемлекет, ал бізде қар мен мұздықтардан бастап құм төбелері мен тау шыңдарына дейін бар. Ел өзінің табиғи ландшафттарының күйінде ерекше, олар таңғажайып алуан түрлілігімен және ашық ауада жұмыс істеудің сарқылмас мүмкіндіктерімен ерекшеленеді.
Қазақстанда таңғажайып жерлер көп, бірақ бұл қуатты әлеует туристік бизнестің сұранысына ие емес. Республика Кеңес Одағының құраында болғанда, туристік қызмет азаматтардың демалысқа конституциялық құқығының кепілдігі ретінде төленетін жолдама формаларын алған болатын. Қызметкерлердің демалысын ұйымдастыруға жауап берген кәсіподақтар туризмнің дамуындамаңызды рөл атқарған. Мысалы, Қазақстан кәсіподақтары өзінің уақытында мемлекетте туризмді дамытуға 15 миллион доллар бөлген. Туристік ұйымдар салық төлеуден босатылған, ал туризм төрт белгілі бағытпен дамыған:
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz