Корей тіліндегі сөзжасам жұрнақтары



Жұмыс түрі:  Дипломдық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 52 бет
Таңдаулыға:   
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Кеңесбек Ә.А.

КОРЕЙ ТІЛІ МЕН ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ СӨЗЖАСАМ ЖҰРНАҚТАРЫНА САЛЫСТЫРМАЛЫ
ТАЛДАУ

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

5В021015 - Шетел филология мамандығы

Алматы, 2021ж
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Шығыстану факультеті
Қиыр шығыс кафедрасы

ДИПЛOМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: КОРЕЙ ТІЛІ МЕН ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ СӨЗЖАСАМ ЖҰРНАҚТАРЫНА САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУ
5B021015 - Шетел филологиясы мамандығы бойынша

Орындаған:
4 курс студенті___________________________ _Кеңесбек Ә.А
Ғылыми жетекші:
Аға оқытушы, Ph.D_____________________________ Белялова Ә.Е

Қорғауға жіберілді
No __ хаттама___ маусым 2020 ж.
Каф.меңгерушісі____________________ ___________Ем Н.Б
Нормабақылаушы ______________________________

Алматы, 2021 ж.

МАЗМҰНЫ
Кіріспе
Негізгі бөлім

КОРЕЙ ТІЛІ МЕН ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ СӨЗ ТАПТАРЫНЫҢ
ЛЕКСИКО-МОРФОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
1.1. Корей тілі сөз таптарының лексико-морфологиялық ерекшеліктері
1.2. Қазақ тілісөз таптарының лексико-морфологиялық ерекшеліктері

2. КОРЕЙ ТІЛІ МЕН ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ СӨЗЖАСАМ ЖҰРНАҚТАРЫНА САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУ
2.1. Корей тіліндегі сөзжасам жұрнақтары
2.2. Қазақ тіліндегі сөзжасам жұрнақтары
2.3. Корей тілі мен қазақ тіліндегі сөзжасам жұрнақтарының ұқсастықтары мен айырмашылықтары

Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
Қазақстан Республикасы мен Корей Республикасы арасындағы саяси, экономикалық, әлеуметтік және мәдени байланыстардың қарқынды дамуына байланысты, біздің елімізде корей тілін үйренудің іргелі сәті болды.
Елбасымыз атап өткендей, бүгінгі күні біздің мемлекетіміз әлемдік қоғамдастықтан лайықты орын алуға ұмтылып отырғандықтан, біздің халқымыздың шет тілдерін жетік білуінің маңыздылығын асыра бағалау қиын, өйткені біздің халқымыз өздерінің ұлы болашағын шетелдік серіктестермен келісім мен ынтымақтастықта көреді. Қазақстан Республикасы мен Корея Республикасы арасындағы дипломатиялық қатынастар 1992 жылғы 28 қаңтарда орнатылды. ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаев Корея Республикасында 1995 және 2003 жылдары екі рет іс-сапармен болды. 2004 жылы Президент Но Му Хён Қазақстанға мемлекеттік сапармен келді.
2005 жылғы желтоқсанда Каннам университетінде Қазақтың Мемлекеттік Ұлттық Әл-Фараби атындағы университеті мен Қызылорда Мемлекеттік Қорқыт Ата атындағы университетінің қолдауымен Қазақстантану бөлімі ашылды. Ал Қазақстанда ...
Міне осындай екі ел арасындағы қарым-қатынас одан әрі нығаю барысында. Корея мен Қазақстан мемлекеттері арасындағы тығыз байланыс екі елдің ұлттық тілдерін меңгеру үдерісіне әкелді. Екі ел арасындағы достық қарым-қатынасқа байланысты, тілді меңгеру үдерісі дами отыра, мобильдік жүйе арқылы білім алу да жүзеге асты. Корея мен Қазақстан мемлекеттері арасында экономикалық байланыстардан бөлек, білім және ғылым жақсы дамып келеді. Осыған орай қазақстандық жастар Корея мен Қазақстан арасындағы достық қарым-қатынасты одан әрі дамытуда. Қазақ халқының жастары мен корей халқының жастары екі елдің ортасына мықты көпір құруда.
Сонымен қатар К-поп -- Оңтүстік Кореяда 1990-шы жылдардың ортасында батыстың электропоп, хип-хоп, заманауи - R&B (Р'н'Б) сынды музыкалық жанрлардың элементтерін бойына жинаған жаңа музыкалық жанр пайда болды. Ол тек ән ғана емес, бүкіләлемдік би мен Оңтүстік Кореяның киіну ерекшелігін біріктіретін, жастар арасындағы субмәдениет. Оны идолдар деп аталатын, танымал жастар тобы әншілер мен бишілер болып орындайды. Олар блюз бен рэпті араластыра отырып, тек Кореяның ғана емес, ағылшын өлеңін де қосып айтады.
Интернеттің арқасында осыдан біраз жылдар бұрын корей толқыны біздің де елге келіп жетті. Ал соңғы уақытта жастар кореялық сериалдарды тамашалап, музыкасын тыңдап қана қоймай, кәріс тілін үйренуге деген құлшыныс білдіруде. Қазақстан халқы жастарының корей тілін үйренуге деген құлшыныстары К-рор жанрына да байланысты десек те болады.
Жұмыстың жалпы сипаттамасы:
Тақырыптың өзектілігі: Корей тілі мен қазақ тілін үйрену барысында сөзжасам тәсілдерін зерттеу маңызды, әрі қызығушылық тудырады және өзекті. Корей тілі мен қазақ тілінің сөзжасамдық құрылымдарын салыстыра отырып көптеген нәтижелерге жетуге болатыны анық байқалады. Сөзжасам лексиканы грамматикамен байланыстыра отырып, тіл жүйесіндегі маңызды буын болып табылады. Бір жағынан, корей тілі мен қазақ тілінің лексикалық құрамы ежелден келе жатқан түбір сөздер негізінде жасалған болғандықтан, жаңа сөздермен толықтыруға, дәлелді сөздің лексикалық мағынасын қалыптастыруға, көбінесе сөздерді лексикалық категорияларға топтастыруға қызмет етеді. Корей тілінде бір түбірлі сөздердің көп болғандығына байланысты, сөзжасам тілді меңгеру, жаңа сөздердің мағынасын түсіну үшін сөздік қорының маңызды кілті болып табылады, сөздің сөзжасамдық құрылымы әрқашан оның лексикалық мағынасын білдіреді. Қазақ тіл білімінде сөзжасамның дербес сала ретінде танылуы 1989 жылы жарық көрген. Қазіргі қазақ тілінің сөзжасам жүйесі атты монографиялық еңбекте сөзжасам жүйесі синхронды аспектіде қарастырылып, сөзжасам жүйесінің жалпы теориялық мәселелері тұңғыш рет ғылымда анықталған болатын, соның ішінде сөзжасамдық ұя мәселесі көтеріліп, ғылыми айналымға түскен. Қазіргі корей тіл білімінде де сөзжасамдық ұя мәселесі көтеріліп, арнайы ғылыми еңбектер жазылып сөзжасамдық тізбек негізгі нысанға алынған. Сөзжасамдық тізбек- корей және қазақ тіліндегі сөзжасамдық ұялардың өзекті бір күрделі мүшесі, оның өзіндік құрылымы ұяда атқаратын қызметі, өзіндік белгілері бар. Сөзжасамдық тізбектік сыр сипаты ашылмай, тілдің сөзжасам жүйесінің күрделі мәселесіне жататын сөзжасамдық ұя мәселесі шешілмейді. Бұл сөзжасамдық тізбектерді зерттеудің өзектілігін дәлелдейді.
Жұмыстың мақсаты мен міндеттері: Дипломдық жұмыстың негізгі мақсаты бір түбірлі сөздерді белгілі бір грамматикалық кластарға, категорияларға жіктеу үшін туынды құралдар қолданып зерттеу болып табылады. Жұмыстың мақсаты корей тілі мен қазақ тіліндегі сөзжасам жұрнақтарына салыстырмалы талдау жасау арқылы грамматикалық ұқсастықтары мен айырмашылықтарын зерттеу болып табылады. Сонымен қатар бұл жұмысты зерттеудің тағы да бір негізгі мақсаты, зат есім, үстеу, сын есім, етістіктегі бір түбірлі сөздердің негізінде жасалған сөзжасамдық ұялардың құрамындағы сөзжасамдық тізбектерді теориялық негізде зерттеп, оның сөзжасам жүйесінен, сөзжасамдық ұялардан алатын орнын, атқаратын қызметін, тізбектердің құрылымын, өзіндік ерекшелігін анықтау, тілде жиі қолданатын бір түбірлі сөздердің жұрнақ жалғану арқылы сөзжасамдық қабілетін айқындау болып табылады. Осы мақсатқа жету үшін, төмендегідей міндеттерді орындауға ұмытылыс жасалды:
сөзжасамдық тізбекке толық сипаттама беріп, оның тұлғалық және мағыналық құрылымын анықтау;
сөзжасамдық тізбектің сөзжасамдық ұядағы алатын орны мен маңызын анықтау;
бір түбірлі сөздерге жалғанатын және үстеме мағына беретңн жұрнақтар арқылы жасалған сөзжасамдық ұялардың құрамындағы сөзжасамдық тізбектерді ішкі мүшелері бойынша талдап, түп негіз сөздердің, тізбектегі мүшелердің сөз тудыру қабілетін анықтау;
сөзжсамдық сатылардың сөзжасамдық тізбектің құрылымын анықтаудағы қызметін көрсету;
сөзжасамдық жұптың тізбек құрамында атқаратын қызметін анықтау;
сөзжасамдық тізбек бойындағы туынды түбір сөздердің сөзтабылық үлгілер бойынша талдап, анықтау.
Жұмыстың теориялық-әдіснамалық негіздері: Ғылыми еңбекте мәселені зерттеуде тіл білімі ғылымының қол жеткізген жоғары жетістіктері негізге алынды. Нақты айтқанда, зерттеуге жалпы тіл білімі, корей тіл білімі және қазақ тіл біліміндегі сөзжасамға қатысты сөзжасамдық ұя, сөзжасамдық тізбек, ситагма, негізділік, туынды түбір сөздер теориясы т.б. сөзжасамдық бірліктер теориясы негіз болды.
Зерттеудің әдістері: Диплом жұмысының зерттеу әдісі корей тілі мен қазақ тілінің сөзжасамдық құрылымдарын салыстыру болып табылады. Корей тілі мен қазақ тілінің лексико-морфологиялық ерекшеліктерін зерттей отыра, сөзжасам жұрнақтарына тоқталып олардың атқаратын қызметі мен жасалуы қарастырылды. Яғни, бұл жұмыстың ең басты зерттеу әдістері екі тіл арасындағы морфологиялық байланысты қарастыру, сонымен қатар сөзжасам жұрнақтарының құрылымдарын зерттей отыра, сөзжасам жұрнақтарына салыстырмалы талдау жасау және екі тіл арасындағы олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау болып келеді, Жұмысты жазу барысында ғылыми сипаттама, анализ, синтез әдістері, компоненттік, морфемалық талдау, салыстыру, статистикалық әдістер қолданылды.
Жұмыстың ғылыми жаңалығы: Бір түбірлі сөздерге жұрнақтар жалғану арқылы жасалған сөзжасамдық ұялардың құрамындағы сөзжасамдық тізбектерді зерттеу барысында мына төмендегі мәселелер ғылыми шешімін тапты:
Сөзжасамдық тізбек қазақ тіл бімінде және корей тіл білімінде де бұрын-соңды арнайы зерттелмегендіктен, сөзжасамдық тізбек мәселесінің теориялық толық сипаттамасы жасалды.
Сөзжасамдық тізбектің сөзжасам жүйесінде алатын орны, атқаратын қызметі, өзіндік ерекшеліктері өз шешімін тапты.
Сөзжасамдық тізбектің тұлғалық, мағыналық құрылымы анықталды және олардың негізгі белгілері айқындалды.
Сөзжасам жүйесіне байланысты соның ішінде, сөзжасамдық тізбектерді топтастыруда және анықтауда қолданылатын корей тіліндегі термин сөздер анықталды.
Жұмыстың теориялық маңызы: Корей тілін үйрену барысында сөзжасам жұрнақтары ең күрделі әрі маңызды тақырыптардың бірі болып табылады. Сондай-ақ қазақ тілінде де басты тақырыптардың бірі cөзжасам жұрнақтары болғандықтан кез келген тілді меңгеру процесінде осы тақырыппен танысамыз. Корей тіліндегі сөз жасаушы жұрнақтар, өз кезегінде, корей тілі жұрнақтары және қытай тілінен енген жұрнақтар болып бөлінеді. Корей тілі мен қазақ тілінде де негізінен 9 сөз таптары бар, бірақ сөзжасам жұрнақтары зат есім, етістік, сын есім, үстеу сияқты сөз таптарын жасау үшін ғана қолданылады. болғандықтан, Сондықтан бұл зерттеу жұмысында корей тілі мен қазақ тілінің осы 4 сөз табының лексико-морфологиялық ерекшеліктері мен оларды жасайтын сөзжасам жұрнықтарына салыстырмалы талдау жасалып, айырмашылықтары мен ұқсастықтары анықталды. Зерттеу жұмысының нәтижелері сөзжасам теориясын толықтырады, сөзжасамдық ұя, сөзжасамдық тізбек және ондағы туынды сөздер теориясына қосылған үлкен үлес болып табылады. Жұмыс барысында жасалған теориялық тұжырымдардың осы мәселенің одан әрі зерттелуіне, басқа да сөзжасамдық ұялардың зерттелуіне әсері болады. Сөзжасамдық кластар теориясының дамуына үлес болып қосылып оның келешегіне жол ашады.
Жұмыстың практикалық маңызы: Диссертация нәтижелерін жоғары оқу орындарында сөзжасам пәні бойынша арнайы курстар оқып, семинарлар жүргізуде пайдалануға болады. Сонымен қатар, зерттеу жұмысының нәтижелері болашақта сөзжасамның оқулық, оқу құралдарын жазушы, сөзжасамдық ұя сөздігін құрастырушы ғалымдарға пайдалы болмақ.
Жұмыстың құрылымы: Дипломдық жұмыс кіріспеден, екі тараудан, әр тарауға байланысты жеке тұжырымдар мен қорытындыдан тұрады. Жұмыс соңында пайдаланылған әдебиеттер тізімі мен қосымша беріледі.

Негізгі бөлім
Тіл - адамдардың қарым-қатынасы мен өзара байланысының, дамуының маңызды элементі. Бұл адамзаттың дамуына және өркендеуіне мүмкіндік беретін құралдардың бірі болып табылады, сөйлеу арқылы қарым-қатынастың ең биік түріне қол жеткізуге болады. Тіл - бұл адамзат қоғамының өмір сүруі мен дамуының қажетті шарты және рухани мәдениеттің элементі бола отырып, тіл- барлық басқа қоғамдық құбылыстар сияқты, материалдылықтан бөлек, елестетілмейді [1], бұл тіл мәдениеттің элементі болып табылады қоғамның, мәдениеттің ажырамас бөлігі. Мәдениет ұғымының өзі өте маңызды. Неміс философы И.Г. Гердер, мәдениет дүниежүзілік тарихта қандай орын алатындығына қарамастан барлық халықтардың қажетті атрибутына айналады дейді. Оның үстіне мәдениет сөзі барлық еуропалық тілдерде көп мағынаға ие.Бүкіл әлем бойынша мемлекетті, елді танытатын ол оның мәдениеті мен тілі діні және ділі болып табылады.
[1] 24 Реформаторский А. А. Введения в языковедение, М. аспект пресс, 2006, с 42.
Әр ұлт пен халықтың ғасырлар бойы, тіпті мыңжылдықтар бойында қалыптасқан өзіндік тарихы, өзіндік мәдениеті болады және әр ұлттың басты бірегейлігі дәл оның тілінде жатыр. Тілден басқа ешнәрсе тіл немесе тілдің барлық ерекшеліктері мен нәзіктіктерін басқа ұғым көрсете алмайды. Тіл, ең алдымен, адамның ойлау қабілетін көрсетеді. Әр мемлекеттің өз ұлттық тілі, тіпті екі тілі бар. Мәдениет сөзі көбінесе адамның даму деңгейін білдіреді және бұл жағдайда өркениет терминімен синонимдес, өйткені мәдениет адамның рухани даму дәрежесін және оның тәрбиелену, білім алу, ағартушылық деңгейін білдіруі мүмкін. Егер біз халықтың мәдениеті туралы айтатын болсақ, онда біз халықтық әдет-ғұрыптар мен дәстүрлерді, тұрмыстық ерекшеліктерді және т.б. айтар едік. Тіл мен мәдениеттің арақатынасы күрделі және көп қырлы мәселе болып келеді. Міне осы орайда корей тілі мен қазақ тілінің ерекшеліктері мен ұқсастықтарын салыстырып, грамматикалық тұрғыдан және мәдени-рухани тұрғыдан да қандай дәрежеде екеінін байқайтын боламыз.
Сепир-Ворф теориясы бойынша адамның әлем бейнесі көбіне ол сөйлейтін тіл жүйесімен анықталады. Ворфтың пікірінше, тілдің грамматикалық категориялары сөйлеушінің ойын жеткізу құралы ретінде қызмет етіп қана қоймай, оның идеяларын қалыптастырады және оның ақыл-ой қызметін басқарады. Сондықтан әр түрлі тілдерде сөйлейтін адамдарда әлем туралы әр түрлі түсініктер пайда болады, егер тілдер құрылымы бойынша бір-бірінен қатты ерекшеленетін болса, онда халықтар арасында әлемді түсінуде проблемалар туындайды.
Корей әліпбиінің한글 (хангыль) алфавиті ерекше, және бұл корей мәдениетінің бір қыры. 한글 (Хангыль) 1443 немесе 1444 жылдары корей ғалымдарының тобы (нақты күні белгісіз) Чжусон әулетінің (Корей түбегі) төртінші патшасы Ұлы Сежонгтің бұйрығымен құрылған (세종대왕). Дәл осы кезден бастап корейлер жазу үшін ескерткіштері өте көп сақталған фонетикалық жазуды қолдана бастады. [3]
[3] Ли И., Ли С., Чхэ В. Корейский язык. М.: Первое марта. - 2005 С. 16.
Бұған дейін Кореяда олар қытай таңбаларын қолданған, тек олар басқаша айтылған. Өз әліпбиін жасаудың себебі қарапайым адамдар үшін қытай таңбаларын қолдану өте қиын болғандықтан, сол кезде тек бай - қуаттыларды оқу мен жазуға үйретіп, халықтың сауатсыздығымен күресу және оның мәдени деңгейін көтеру үшін 한글 (хангыль) құрылды. Қазақ және корей мәдениетінің айырмашылықтарына келетін болсақ, корейлердің әлемді қабылдауы қазақ адамдарынан айтарлықтай ерекшеленеді. Кореяда, ең алдымен, олардың қатаң сақтайтын жасы мен лауазымдық иерархиясы бар, бұл иерархия олардың тілінде көрінеді - сондықтан корей тілінде сыпайылықтың төрт негізгі деңгейі бар, яғни жасы үлкен адам (жасына немесе дәрежесіне қарай), жоғары сыпайылық деңгейі. Сыйластық арнайы етістік жалғаулары мен зат есімдерді сыпайы түрде қолдану арқылы көрінеді. Сонымен, мысалы, мұғаліммен, бейресми сөйлеу мәнерінде сөйлесу мүлдем қолайсыз, мұны сыйламаушылық қана емес, қорлау ретінде де қабылдауға болады. Корей тілінде қарым-қатынастың әр түрінің өзіндік сөйлесу ережелері болады екен. Бұл жағдайда Сепир-Ворф теориясы дұрыс болып шығады. Бұл гипотеза сонымен қатар бірнеше тілде сөйлейтін адамдар әр түрлі тілдерде сөйлеу кезінде әртүрлі ойлау құрылымдарын басшылыққа алуы мүмкін деген болжам жасайды, жалпы зерттелетін елдің мәдениетін түсінбей тіл үйрену мүмкін емес.[4]
[4] Сепир Э.Избранные. труды по языкознанию и культурологии. переводы с англ.М., - 1993. C. 112.
Корей тілі ежелгі заманнан бері жазылып келеді. Корей әліпбиінің 한글 (хангыль) алфавиті ерекше 24 негізгі жазба таңбасы бар; дауыссыздар дыбыстар - он төрт, дауысты дыбыстар - үшін он таңба. Онда негізгі таңбалардан басқа 16 құрама жазбаша таңба бар - бес дауыссыздарға және он бір дауысты дыбыстарға - негізгі белгілерді біріктіру арқылы жасалады.
Қазіргі уақытта Хангыль корей ұлттық жазба позициясын берік ұстайды, оны қолдану аясы өте кең. Газеттер мен журналдар хангыльда басылып шығады (дегенмен, қытай таңбалары әлі күнге дейін газеттерде кездеседі), поэзия мен прозалық шығармалар жазылады, әртүрлі мамандандырылған әдебиеттер шығарылады және ол туралы үкіметтің қаулылары мен құжаттары жарияланады.
Кореяда Хангыль құрылғанға дейін қытай таңбалары қолданылған, сондықтан қазіргі кәріс тілі қытайлармен тығыз қарым-қатынаста. Қытайлық таңбалардың Кореяға қашан кіргені белгісіз. Ол шамамен б.з.д 3 ғасырда кең тарала бастады және б.з.д. 4-5 ғасырларда. Ол сол кездегі үш корей патшалығында да қолданылған - Когурё, Пекче және Силла. Сонымен, 375 жылы Пекче патшалығында Соги (서기) тарихи шежіресі қытай тілінде құрастырылды. Қытайлық иероглифтер корей жазбасында екі қызметті атқарды:
Бірінші функциясы - Қытайдан келетін кітаптарды оқу, сонымен қатар иероглифтерде әңгімелер жазу, тарихи шежірелерді сақтау болды.
Екінші функция - осы иероглифтік сценарий арқылы корей тіліндегі корей мәтіндерін жазу. Осылайша, ол тек қытай тіліндегі мәтіндерді оқу мен жазу үшін ғана емес, сонымен қатар корей тілін, яғни корей сөздері мен сөйлемдерін жазу үшін де қолданылды. Иероглифтік жазудың бұл мақсаты, ең алдымен, корейлердің жеке есімдерін жазу қажеттілігімен байланысты болды. Қытайлық таңбаларды қолдана отырып, туған корей сөздерін жеткізудің екі әдісі болды. Біріншісі - қытайлық кейіпкердің дыбысын қолдану, сондықтан бұл таңба фонетикалық кейіпкер ретінде қолданылған. Бұл әдіс оқу үшін деп аталады. Басқа жолды кәрістердің өздері ойлап тапқан көрінеді. Бұл жерде қытай таңбаларының мағыналары қолданылған. Мысалы, Кореядағы географиялық атау 밤고개 [Пам - коге], сөзбе-сөз Каштан асуы деп аударылған, қытай тілінен алынған, ол каштан және асу екі қытай таңбасында жазылған. Корей сөздерін білдірудің бұл тәсілі корейлер қажетті дыбыспен иероглифті таба алмаған жағдайларда болған болуы керек.
Корей тілін басқа тілдерден едәуір ажырататын көптеген ерекшеліктер бар. Мысалы, көптеген еуропалық тілдерден айырмашылығы, корей тілінде v және f дыбыстарына дауыссыз дыбыстар жоқ. Сондықтан, ағылшын тілінен сөздер алған кезде бұл дыбыстар р дыбысымен ауыстырылады.
Жоғарыда айтылғандарды қорытындылай келе, тұтастай алғанда корей тілі жазбаша корей сценарийі - хангыль негізінде жұмыс істейді деп айтуға болады. Осыған қарамастан, кейбір салаларда қытайлық иероглифтік жазуды қолдану әлі күнге дейін сақталған, ол Кореяда өте ұзақ өмір сүрген, ал соңғы кездері латын әліпбиі көбірек қолданылып, еуропалық тілдерден, негізінен ағылшын тілінен алынған сөздер көбейіп бара жатыр.
КОРЕЙ ТІЛІ МЕН ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ СӨЗ ТАПТАРЫНЫҢ
ЛЕКСИКО-МОРФОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Корей тілі сөз таптарының лексико-морфологиялық ерекшеліктері
Лексиканың құрамы қазіргі корей тілінің лексикасында үш негізгі лексикалық қабат бар: төл корей лексикасы, қытай лексикалық қабаты және әртүрлі, негізінен еуропалық тілдерден алынған сөздер. Корей тілінің түпнұсқа лексикасы корей тілінде ежелгі дәуірден бері келе жатқан және ең маңызды ұғымдарды білдіретін сөздерді біріктіреді. Корей тілінің төл сөздік қоры корей тілінің фразеологиялық жүйесінің құрылымдық-семантикалық негізі болып табылатындығын ерекше атап өткен жөн. Корей тілінің төл сөздігінің елеусіз бөлігі әр дәуірде әр түрлі тілдерден енген, сол тілде сіңісіп, қалыптасқан сөздерден тұрады және басқа корей лексикасының басқа сөздерінен айырмашылығы жоқ. Корей тілінің лексикасында салыстырмалы түрде үлкен орын алатын бейнелі (ономато-поэтикалық) сөздер. Корей сөздігінен ерекшеленетін тіл: алты мыңға жуық. Бейнелі сөздер ерекше бай және әр түрлі лексикалық қабатты құрайды. сезімдерді, эмоцияларды, көңіл-күйді білдіретін айқын бейнелер, кескіндемелік сөздер көркем бейнелеу құралдарының таңқаларлықтай түрлі-түсті палитрасын білдіреді. Бұл сөздер іс жүзінде аударылмайды. Таңқаларлық емес, профессор Е.Д.Поливанов оларды дыбыстық қимылдар деп атады. Көп жағдайда оларды тек сипаттама түрінде беруге болады. Бейнелі сөздердің көптігі корей тілін көптеген басқа тілдерден ерекшелендіретін сипаттамалардың бірі болып табылады. Екінші үлкен топ - бұл қытай тілінен тікелей алынған екі сөзді де, қытай лексикалық элементтерінен жасалған немесе жапон тіліндегі сөздерді де біріктіретін қытай лексикасы қабаты. Кореяда Қытаймен бірге көптеген ғасырлар бойы қытайлықтар ұзақ мерзімді байланыстар оның ресми тіліне әкелді. Қытайдың сол дәуірдегі тілдері әр түрлі: олар өте көп сөздер, сөзжасам элементтері, сөзжасамның түрлері мен модельдері болып табылады.
Мұның бәрі корей тілінің сөздік қорын дамыту және байыту үшін үлкен маңызға ие болды. Қазіргі әдеби корей тілінің сөздік қорының 70% -дан астамын қытай қабатының сөздері құрайды. Тіпті кейбір корей цифрлары мен кейбір туыстық терминдер қытай сөздерімен ауыстырылды. Алайда, қытайлық лексика сөздерінің фонетикалық көрінісі мен морфологиялық құрылымында ғана емес, сонымен қатар жиі қайта қаралуда да өзгеріске ұшырағанын ұмытпаған жөн. Бұл топқа жапон тілінде қалыптасқан және корей тілінің сөздік қорына енгізілген көптеген сөздер кіреді
Қытай лексикалық қабатындағы сөздер санына көп емес, бірақ білім беруде қызықты, иллюзорлы синизмдер деп аталатын топ кіреді. Бұл сөздер қытай морфемаларының көмегімен жасалған жапондық күрделі сөздерден алынған іздердің көшірмелері. Этимология кейде көмескіленіп кетеді. Жалпы, әр лексикалық қабат көптеген ғасырлар бойы тек қытайлықтар болған, оның дыбыстық құрамы мен буын құрылымының өзіндік ерекшеліктерімен, морфемалардың түрлерімен, сөзжасам тәсілдерімен, сол уақытта әр түрлі лексикалық қабаттарға тән белгілердің болуын жоққа шығармаған дұрыс.
Жоғарыдағы лексикалық қабаттардың сөз түрінде белгілі бір айырмашылықтар байқалады. осы екі үлкен лексикалық қабаттардың болуы, корей тілі мағынасы бірдей немесе өте жақын синоним-сөздердің саны жағынан өте көп, олардың бірі жергілікті корей, ал екіншісі қытай лексикалық қабаты.
Үшінші лексикалық топты негізінен еуропалық (ағылшын және орыс) тілдерден енген сөздер құрайды. Осы топтың сөздері, чосенгтің жаңа айы және кор сөздері. Шет тілінің шығу тегі айқын белгілері бар. Лексиканың дамуы корей тілінің сөздік қоры үнемі өсіп, байып отырады. Бұл негізінен күрделі туынды сөздердің жасалуы туралы айтылмайды - қытай тілінің түбірі мен түбірінен -ха-да, ти-да және -сихи-да жұрнақтары арқылы жасалған етістіктер мен сын есімдер. Мұндай сөздер туынды сөздердің жалпы санының өте үлкен пайызын құрайды. 35 сөзжасамның саны. Өзге мағынамен сипатталатын ең ежелгі, ежелгі корей сөздері сөзжасамға, әсіресе сөз құрамы саласында үлкен мүмкіндіктер ұсынады (салыстырыңыз, мысалы: чип үй, хал-ччип қынап, пал-ччип ара ұясы , ​​kemi-jip 'өрмекшінің ұясы, kemi-jip' құмырсқаның ұясы . ppan-jip 'наубайхана.' Наубайхана, мом-ччип келбет).
Сөзжасамда, әсіресе терминологияны қалыптастыруда қытай қабатының сөздік құрамы дәлдігі мен қысқалығымен, сөзжасамдық түрлерінің ерекшелігімен және әртүрлілігімен, лексикалық элементтердің ерекше кең қозғалғыштығымен және үйлесімділігімен кең қолданылады. Сөздік қордың жылдам сандық өсуі сапалық өзгеріспен қатар жүреді және ескіргендері енжар ​​сөздікке айналып, қолданыстан шығады. Көптеген сөздер мағыналарын өзгертті және кеңейтті, кейбір сөздер қайта ойластырылды. Жақында корей тілі жаңа мемлекеттілікке, Корея Халықтық Демократиялық Республикасындағы халықтық-демократиялық жүйенің және социалистік құрылыстың табыстары мен жетістіктеріне байланысты құбылыстар мен түсініктерді бейнелейтін неологизмдермен толықты. Сөздікті толықтыруда басқа тілдерден алынған қарыздар да белгілі рөл атқарады. ХІХ ғасырдың соңынан және әсіресе ХХ ғасырдың басынан бастап. еуропалық, көбінесе ағылшын тілінен енген көптеген сөздер корей тіліне ене бастады. Олардың кейбіреулері корей тіліне жапон тілі арқылы енген. Мысалы, қазіргі уақытта Оңтүстік Кореяда қолданылады, ағылшын сөздері mister , miss 'miss, misses' mrs. Корей тілінде орыс тілінен алынған көптеген қарыздар кеңінен қолданылады. Бұл жеке сөздер немесе қоғамдық-саяси және ғылыми терминологияның калькалық көшірмелері, сондай-ақ тұрақты сөздер болуы мүмкін.
Екі немесе одан да көп моносиллабты морфемалардың үйлесуі, олардың әрқайсысы сөздің ішкі түрінің дербес мағыналы элементін азды-көпті дәрежеде сақтай алады, сипаты жағынан жергілікті корей тілінің сөздерінен ерекше лексема құрайды.
Корей тілінің сөздік қорында қытай тілінен алынған сөздер өте көп. ХХ ғасырда тілдің оңтүстік кореялық нұсқасында ағылшын тілінен шыққан сөздер көбірек пайда бола бастады, жапон тілінен алынған сөздер де бар. Солтүстік Кореяда орыс тілінен алынған қарыздар бар. Солтүстік Кореяда Ресейден қарыз алу басым, бірақ олардың жалпы саны Корея Республикасынан аз. ХХ ғасырдың соңынан бастап. Солтүстікте де, Оңтүстік Кореяда да қытайлық қарыз алудың жаңа тенденциясы байқалады - олар поморфты түрде аударылмайды, бірақ фонетикалық жолмен беріледі.
Сөз таптары (품사) - жалпы грамматикалық белгілері бар сөздер класы. Корей тіліндегі сөйлеу бөліктерін бөлу принциптері. Корей тіліндегі сөйлеу бөліктерін бөлектеу үшін үш негізгі қағида қолданылады:
1.Семантикалық бөлу деген сөздерден әр түрлі сөз таптары негізінде жүзеге асырылады олардың общеграмматического маңызы бар.
2.Морфологиялық-категориялық мағынаны сөз формалары мен сөз парадигмаларының жиынтығы, морфологиялық категориялар мен категориялар жүйесі алады.
3.Бұл жағдайда синтаксистік-жіктеу белгісі-бұл сөзді қолдануға болатын синтаксистік функциялардың жиынтығы (тақырып, предикат, Анықтама және т.б.).
Корей тілінде 9 сөз таптары бар, бірақ сөзжасам жұрнақтары зат есім, етістік, сын есім, үстеу сияқты сөз таптарын жасау үшін қолданылады. Сондықтан бұл зерттеу жұмысында осы корей тілінің 4 сөз табының лексико-морфологиялық ерекшеліктері мен сөйлемде атқаратын қызметін қарастыратын боламыз,
Зат есім \명사
Корей тілінің морфологиялық тұрғыдан зерттейтін болсақ зат есім 명사 деп аталады. Қазақ тіліндегідей қызмет атқарады, яғни заттың атын білдіреді сонымен қатар затқа үстеме мағына бере алады. Корей тілі де лексикасы жағынан қазақ тілі секілді бай тіл болғандықтан зат есімнің атқару қызметі де өте ұқсас болып келеді.
Қосымша жіктеу белгісі-бұл сөздің сөзжасамдық сипаттамасы (яғни, оның сөзжасамдық модельдерінің жиынтығы және сөйлеудің осы бөлігінің лексикасын толықтыруға арналған сөзжасамдық құралдарды түгендеу, сонымен қатар сөйлеудің басқа бөліктерінің сөздік қорын толықтыру үшін негіздерді бөлу мүмкіндігі болып табылады).
Зат есім, қазақ тіліндегі сияқты, сан, іс категориясына ие болып келеді. Көптік формасы ' 들' жұрнақты қосу арқылы көрінеді.
1. 학생 - оқушы학생들- оқушылар
2. 가방 - сөмке 가방들 - сөмкелер
3. 쥐 - тышқан 쥐들 - тышқандар
Корей тіліндегі зат есім септік жалғауларына сүйене отырып жасалады.
1) номинативті істің аяқталуы бар:
리-егер сөз дауыссыз дыбыспен аяқталса.
가-егер сөз дауысты дыбыспен аяқталса.
은-дауыссыз дыбыстан кейін, 는-дауысты дыбыстан кейін және екі ұшы да тақырыпты, әңгіме тақырыбын бөлектеу үшін Контрасттың көрінісі ретінде қолданылады.
께서 - сөйлеушіге құрмет білдіретін жалғау болып табылады, мысалы:
학생이 책을 읽습니다. Оқушы кітап оқиды.
누나가 시장에 간다. Үлкен апа базарға барады.
이 사과는 맛이 아주 좋아요. Бұл алма өте дәмді.
그 영화만은 봏 수가 없어요. Тек осы фильмді көре алмаймын.
아버지께서 영화를 보십니다. Әкесі кино көреді.
2) генетикалық істің септік жалғауы - 의
할아버지의 옷 (атаның киімі)
동생의 가방 ( аға сөмкесі)
선생님의 책 ( мұғалімнің кітабы )
3) айыптау ісінің септік жалғауы:
1. 을-егер сөз дауыссыз дыбыспен аяқталса;
2. 를-егер сөз дауысты дыбыспен аяқталса.
사과 (алма ) 가방 ( сөмке )
편지 ( хат ) 동생 (ағасы немесе қарындасы )
포도 ( жүзім ) 를 은행 ( банк ) 을
주스 ( шырын ) 연필 (қарындаш)
지우개 (өшіргіш) 볼편 (шарикті қалам )
다람쥐 ( сарай) 병원 (аурухана )
4) Деративті істің аяқталуы бар:
께 - (үлкендерге құрмет , үлкен немесе аса құрмет көрсету кезінде)
할머니께 - ( әже )
아버지께 - (әкесі )
원장님께 - ( директор мырзаға )
어게-тірі зат есімдер үшін
아기 (бала ) 아기에게 (бала )
동생 ( қарындас немесе бауыр ) 동생에게 ( қарындас немесе бауыр) )
에-жансыз зат есімдер үшін.
나무 - ағаш 나무에 - (қайда?) ағашта)
대사관-елшілік 대사관에 - (елшілікте )
낮-күн 낮에 - (күндіз )
옷-киім 옷에 - (киімде)
5) Жергілікті істің аяқталуы бар:
1. 에게서 - тірі зат есімдер үшін
손님에게서 - қонақтан
2. 에서-жансыз зат есімдер үшін
공장에서 - зауытта
회사에서 - фирмада
6) Шығармашылық істің аяқталуы бар:
1. 로-иілген сөз дауысты дыбыспен аяқталғанда немесе-ㄹ
비행기로-ұшақта\ 지하철로 - метрода
택시로 - таксиде \칼로 - пышақпен
2. 으로-иілген сөз дауыссыз дыбыспен аяқталғанда
삽으로 - күрекпен
우편으로 - пошта арқылы
병으로 - ауру бойынша
7) бірлескен іс: Одақ 와 және 과 одақ мағынасында "және" және бірінші сөзбен бірге жазылады.
와-егер сөз дауысты дыбыспен аяқталса
누나와 동생-үлкен әпкесі мен інісі
아버지와 어머니-әке мен ана
과-егер сөз дауыссыз дыбыспен аяқталса.
형과 누나 - үлкен ағасы және үлкен әпкесі
손님과 사장 - фирманың қонағы және директоры
8) әңгімелесушіге жүгінген кезде немесе атын айтып шақырған кезде қолданылатын жалғау.
1. 야-егер сөз дауысты дыбыспен аяқталса және Құрмет көрсетілмесе:
나자야-Надя! 철수야-чел-су
2. 아-егер сөз дауыссыз дыбыспен аяқталса және Құрмет көрсетілмесе
하믿아-Хамид! 준상아- Чун-Сан!
3. 여, 님, 선생님, 께서, 씨, уважения, әр түрлі дәрежеде құрмет көрсету кезінде:
친구여! - Дружище!
서울이여! - О, Сеул!
알리세르님-құрметті Әлішер
김 선생님! - Ким Мырза
어머니께서 - мама ана
원장님께서 - құрметті директор мырза
바뜨르씨 - батыр мырза
Зат есімнің көрінісі септік жалғауының байланысуына тікелей байланысты. Корей тілінің сөз таптарының арасынан зат есімді зерттеген кезде міндетті түрде септік жалғауларымен таныс болуымыз қажет. Сонымен жоғарыда көрсетілген зат есімнің атқаратын қызметі мен, септік жалғауларға тоқталған себебіміз, бұл жұмыспен танысу барысында корей тілінің грамматикасымен жартылай таныс бола аласыз.
Етістік \동사
Енді біз корей тіліндегі ең күрделі тақырыптардың бірін қарастыруымыз керек, онсыз біз корей тіліне зерттеу жұмысын жүргізе алмаймыз. Корей тілінде етістіктің түбірі және жалғану арқылы жасалатын қосымшалары болады.
Сөз басында корей тілінде сын есім жоқ деп айтсақ та болады. Етістіктің екі түрі бар - іс-әрекет және күйді білдіретін. Орыс тіліндегі етістік дегенді іс-қимыл етістіктері деп атайды. Мемлекеттік етістіктер сын есімнің орнына қолданылады, бірақ грамматикалық жағынан олар қимыл етістіктері сияқты әрекет етеді, яғни сыпайылық стильдерінде, шақтарында және т.б. өзгереді.
Олардың қимыл етістіктерінен бірден-бір елеулі айырмашылығы - сипаттауыш етістіктер жіктік жалғау жасамайды. Оның орнына қимыл етістіктерінің өткен шақымен сәйкес келетін атрибутивті форма деп аталады.
Мысалға:
날씨 가 좋습니다. [Nalssiga chossnnida] Ауа-райы жақсы.
좋은 날씨. [Choeun nalssi] Жақсы Ауа-райы.
그 사람 은 나쁩니다. [Ky Saramyn nappymnida] Бұл адам жаман.
나쁜 사람. [Nappyn saram] Жаман адам
Енді етістіктердің негіздеріне көшейік. Әр түрлі грамматикалық құрылымдарды қалыптастыру үшін әртүрлі сабақтар қолданылады.
Алғашқы өзек - 다 (ta da) соңын түсіру арқылы жасалады. Мысалы, (mokta) етістігінде бірінші 먹 (mok), ал етістіктің 가다 (kada) бірінші түбірі 가 (ka) болады.
Екінші өзек те өте қарапайым түрде жасалады - 다 (ta da) аяқталуын - 지 (chi ji) -мен ауыстыру арқылы. Мысалы, 먹다 (mokta) - 먹지 (mokchi), 가다 (kada) - 가지 (kaji).
Негізгі қиындық - бұл үшінші базаның қалыптасуы. Оның жасалуы сөздің түбірінде қандай дауысты дыбыс тұрғанына байланысты. Егер ол 아 (а) немесе 오 (о) болса, онда 아 (а) етістіктің түбіріне қосу керек, мысалы: 받다 (патта) қабылдау - 받아 (пада), 좁다 дейін тар бол - 좁아 (чоба). Басқа жағдайларда түбірге 어 (o) дауысты қосылады: 믿다 (митта) сену - 믿어 (мидо), 읽다 (ikta) оқу - 읽어 (илго), 울다 (улда) жылау - 울어 (uro) ... Ақырында to (хада) етістігі істеу екінші түбірде ерекше түрде өзгереді. Жазбаша тілде ол hay (hayo) формасын алады, ал ауызекі сөйлеуде 해 (he) формасы қолданылады. 내다-мен аяқталатын етістіктер 2-ді құрайды, мысалы, simply (ta da) аяқталуын жай тастау арқылы: 보내다 (poneda) жіберу - 보내 (pone).
Мұның бәрін есте сақтау қиын емес. Алайда, жоғарыда аталған ережелерден бірқатар ерекшеліктер бар.
Біріншіден, егер етістіктің түбірі дауыстыға аяқталса, онда әдетте (бірақ әрдайым емес!) Ол келесі дауыстыға, яғни 아 (a) немесе 어 (o) -ге қосылады.

Егер түбір 아 (a) - мен аяқталса, онда ол келесі 아 (a) - мен қосылады. Яғни, 아 + 아 = 아, мысалы: 가다 (када) бару - 가 (ка), 자다 (балалар) ұйықтау - 자 (ча).
Егер түбір 오 (o) - мен аяқталса, ауызекі сөйлеудегі бұл дыбыс the (a) дифтонгына into (wa) - мен қосылады: 오다 (oda) кел - 와 (wa), 보다 (poda) қара - 봐 (pwa). Бірақ жазбаша тілде мұндай бірігу болмайды. Ерекшелік - st (oda) етістігі, оның екінші түбірінде жазбаша да, ауызекі тілде де form (wa) формасы бірдей.
우 (у) біріктірілгенде 우 (y) + 어 (o) береді: 주다 (ғажайып) береді - 줘 (чво). Бұл сөйлеу тіліне де тән, жазбаша түрде 주어 (chuo) түрін қолданған дұрыс.
이 (және) + 어 (ŏ) 여 (ё) -ге қосылады: 기다리다 (кидарида) күту - 기다려 (кидарё), 마시다 (масида) ішу - 마셔 (масьо). Бұл, ең алдымен, көп мағыналы сөздерге тән, бірақ кейде, әсіресе ауызекі сөйлеуде бұл ереже екі буынға да қатысты болады: 치다 (chhida) beat - 쳐 (chhyo).
으 (s) + 어 (o) 어 (o) дыбысына қосылады: 크다 (khda) үлкен болу - 커 (хо), 쓰다 (sisda) жазу - 써 (sso).
Корей тіліндегі ең қиын әрі күрделі тақырыптардың бірі етістік болып табылады. Қай тілде болмасын сөйлемнің бар мағынасын ашатын етістік грамматикада да өте маңызды рөл атқарады. Басқа тілдермен салыстырғанда корей тіліндегі етістіктің атқаратын қызметі өте үлкен. Жоғарыда көрсетілген мысалдар арқылы корей тіліндегі етістіктің жасалу жолдарымен таныс бола аласыз. Қорыта айтқанда корей тіліндегі етістіктің атқаратын қызметі өте маңызды болғанмыен қоса, корей тілінің етістігі күрделі болып келеді.
Сын есім
Корей тіліндегі сын есімдер, бұрын айтылғандай, етістік ретінде теңдей орын алады. Корейлік етістіктер мен сын есімдердің жалпы ерекшелігі - сын есім мен етістіктің бастапқы формасы аяқталумен аяқталады - 다 (ta da). Бастапқы форма - біз сөздіктен көретін форма. Аяқталмаған сөздің қалған бөлігі - the - сөздің мағынасын, мағынасын білдіретін өзек, лексикалық түбір. Әдетте біз осы түбірді етістіктер мен сын есімдерді қолданғанда қолданамыз.
Мысалы, 예쁘다 (иепида) әдемі. Мұнда сабақ (түбір) 예쁘 (иепа), ал аяқталу 다 (та)
Сын есім мен етістіктің айырмашылығы біз етістік немесе сын есімді анықтауыш формасына, яғни зат есімнің алдына қоя бастаған кезде пайда болады. Мұнда анықтама формасын құру ережелері әртүрлі.
Анықтау формасындағы сын есімнің түбірге байланысты ㄴ 은, 운 немесе 는 жалғаулары бар.
End 은 (n yn) жалғаулары өзегі сәйкесінше дауысты немесе дауыссыз дыбыстармен аяқталатын көптеген сын есімдерден кейін қойылады.
예쁜 꽃 (иепин ккот) - әдемі гүл
작은 집 (чагын чип) - шағын үй
운 аяқталуы, егер сын есімнің өзегі дұрыс емес ㅂ -мен аяқталса, қосылады
어려운 문제 (oryeun munchje) - қиын тапсырма
는 аяқталуы 있다 없다 аяқталатын өзектерден кейін қойылады
맛있는 차 (масниннің ча) - дәмді шай
재미 없는 파티 (chami omnyn phathi) - қызықсыз кеш
Корей тіліндегі сын есім етістікке тікелей бағынышты болғанымен заттың күйін, түрін, түсін білдіретін болғандықтан етістіктен бөлініп өзіндік қызмет атқарады. Корей тілінің грамматикасындағы басты ерекшеліктердің бірі болып табылады. Сын есімнің атқаратын қызметі тек заттың күйін ғана білдіріп қоймай, сөйлемге үстеме мағына беретін сөз табы болып саналады. Жоғарыда көрсетілген мысалдарға қарап, етістіктен ерекшелетінін бірден байқай аламыз. Корей тілінде арнайы сын есімдік қызмет атқаратын сөз табының бар екеніне көз жеткіземіз.
Үстеу- 부사
Уақытты, орынды және іс-әрекетті зерттеу үшін өте маңызды, өйткені олар күнделікті қарым-қатынаста қолданылады. Бұл зерттеу жұмысында келесі тақырыптар қарастырылады: уақыт, орын және іс-қимыл режимі. Бұл курс дайындалған грамматиканы үйренуге және сөздік қорын толықтыруға көмектесу.
Үстеу -부사
Мен кітапты кейде оқимын -저는 가끔 독서를 합니다.
Мен ешқашан темекі шекпеймін -담배를 절대로 피우지 않겠습니다
Сіз жалғызсыз ба? - 혼자이신가요?
시간 부사 - уақытты білдіретін үстеу
1-кесте.
어제 - кеше
бүгін кешке -오늘밤

жақында -최근에

오늘 - бүгін
дәл қазір - 바로 지금

соңғы уақытта - 최근에얼마 전에

내일 - ертең
кеше кешке -지난 밤

жақында -곧

қазіргі уақытта - 지금
келесі аптада -다음 주

бірден-바로즉시

содан кейін -그때
қазірдің өзінде - 이미

әлі де -아직도

кейінірек -나중에후에

бүгін таңертең -오늘 아침

тағы бір - 아직
бұдан бұрын -전에

장소 부사 - орынды білдіретін үстеу
2-кесте.
мұнда -여기

еш жерде -아무데도어디에도
қатты -열심히

негізінен주로일반적으로

анда,мында-저기거기

집에 үйде

баяу -천천히

шамамен -거의

онда -저기저쪽에
шын мәнінде - 실제로진짜로

Абайлаңыз- 신중하게

мүлдем -이틀림없

барлық жерде -모든곳어디나

жылдам -빨리

әрең -거의
ешқашан-결코절대

бірге -함께

кез-келген жерде -어디든아무데나

жақсы -잘 제대로

Әрең-간신히가까스로

жалғыз -혼자

빈도- жиі

жиі -자주흔히

кейде가끔때로는

кейде -가끔

әрқашан -항상늘

әдетте -보통대개

сирек- 좀처럼

сирек -드물게

Корей тіліндегі үстеудің атқаратын қызметі ерекше және маңызды. Жоғарыда көрсетілгендей үстеу негізінен орын мен уақытқа байланысты екіге бөлініп қарастырылады, сөйлемге үстеме мағына беретіндіктен үстеу деп аталады, Қорыта айтқанда корей тіліндегі үстеудің атқаратын қызметі қазақ тіліндегідей екенін бірден байқай аламыз. Корей тілінде жазылған әрбір үстеуді қазақ тіліне аударатын болсақ қазақ тілінде де дәлме-дәл сол мағынаны береді, сонымен қатар сөйлемде қолдану аясы да өте ұқсас екенін байқай аламыз.
1.2. Қазақ тілі сөз таптарының лексико-морфологиялық ерекшеліктері
Сөз таптары орыс. части речи -- өздеріне тән лексика-семантикалық, морфологиялық және синтаксистік ортақ белгілердің негізінде қалыптасқан категориялары бар сөз топтары. Сөз таптары үш түрлі белгісімен сипатталады:
а) Белгілі топқа жататын сөздердің семантикалық жағынан бірыңғайластығы (мысалы, зат есімге заттық атаулар, етістікке қимылдық атаулар жатады);
ә) Сөз түрлендіруші грамматикалық категорияларының ортақтығы;
б) Синтаксистік қызметінің ұқсастығы. Бірақ бұл үш белгі сөз таптарының бәрінен бірдей табыла бермейді. Мысалы, зат есім, етістіктен үш белгінің үшеуі де табылады, ал одағайға екінші (морфологиялық) белгі тән емес.
Сөз таптары толық мағыналы сөздер (зат есім, сын есім, етістік, үстеу) және көмекші сөздер (шылау, демеулік, частицы, артикль т. б.) болып табылады. Типологиялық тұрғыда есімдік пен сан есімді жеке сөзтабы ретінде қарастыру күмәнді деп есептеледі. Олар синтаксистік функциясы мен мағынасы жағынан әр текті және басқа сөз таптарына қатысты болып келеді. Кейбір тілдерде басқа сөз таптарының құрамында қаралады. Мысалы, үш, төрт есептік сан есімдері -- зат есім-сан есімдер, үшінші, төртінші реттік сан есімдері сын есім-сан есім түрінде қаралады. Есімдік пен сан есім дәстүр бойынша толық мағыналы сөз таптарына жатқызылып жүр. Келесі кезекте қазақ тіліндегі зат есім, етістік, сын есім жіне үстеу деген 4 сөз табын қарастыратын боламыз.
Зат есім
Зат есім - жалпы грамматикалық мағынасы бойынша заттық ұғымды білдіретін сөздерден тұратын, олардың сандылық, тәуелдік, септік, категориялары бар, баяндауыш қызметінде жақ категориясының көрсеткіштерімен түрленетін сөз табы. Заттық ұғым-зат есім сөздердің лексикалық мағыналарынан абстракцияланған зат есім сөздердің бәріне ортақ мағына.
Сөздерді таптастыру ұстанымының 2-түрі бойынша сөз табының грамматикалық құрылымына, грамматикалық сипатына мән беріледі. Бұл ұстаным бойынша зат есімнің сандылық категориясы, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Зат есімнің сөзжасамы және оның қызметі
Ескі қыпшақ жазба ескерткіштеріндегі сөзжасамдық ерекшеліктер ( Китаб әл-Идрак ли-Лисан әл- Aтрак ескеркіші бойынша)
Жұрнақ және оның түрлері
Ескі қазақ жазба тілі үлгілеріндегі лексика-семантикалық және сөзжасамдық ерекшеліктер
Қазақ тіліндегі қосымшалардың жіктелуі
Ескі қазақ жазба ескерткіштеріндегі сөзжасам
Сөзжасам
Біріккен сөздердің жасалуы
МОДИФИКАЦИЯЛЫҚ ЖҰРНАҚТАРДЫҢ ЛИНГВИСТИКАЛЫҚ ӘЛЕУЕТІ
Еліктеу сөздердің лексика - грамматикалық ерекшеліктері
Пәндер