Оқыту процесінің мотивациясы


Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Павлодар мемлекеттік педагогикалық университеті
АМИРТАЕВА РОЗА БАХТИЯРОВНА
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Мектеп оқушыларының қазіргі білімін бақылау үшін қолданбалы құралдарды қолдана отырып, орта мектеп қабырғасында ықтималдық теориясының негізін үйрету
Оқу бағдарламасы: 6В01510 Математика
Павлодар 2021
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Павлодар мемлекеттік педагогикалық университеті
Жаратылыстану жоғары мектебі
Қорғауға жіберілген
2021 жылы ___
ОБ меңгерушісі .
(қолы)
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Мектеп оқушыларының қазіргі білімін бақылау үшін қолданбалы құралдарды қолдана отырып, орта мектеп қабырғасында ықтималдық теориясының негізін үйрету
Оқу бағдарламасы: 6В01510 Математика
Орындады Р. Б. Амиртаева
(қолы)
Ғылыми кеңесші
к. п. н., профессор Ж. Г. Муканова
(қолы)
Нормобақылаушы
(қолы)
Павлодар 2021
Келісім парағы
Лауазымы /
Қызметі
Танысу парағы
Лауазымы /
Қызметі
Өзгертулерді тіркеу парағы
Тексеру жүргізушінің
қолы
Мазмұны
Ықтималдықтар теориясы мектеп бағдарламасына енгізілген бөліктердің бірі болып табылады және ол жалпы білім беру үшін сөзсіз маңызды. Алынған білімнің пайдалылығы оның қоршаған әлем заңдылықтарын түсіну және түсіну үшін маңыздылығында, сондай-ақ оларды басқа ғылыми зерттеулер мен күнделікті тәжірибеде тікелей қолдану мүмкіндігінде.
Ықтималдықтар теориясы - студенттерге логиканы іс жүзінде үйренуге мүмкіндік беретін математиканың бөлімі. Теориялық фактілерді игеру барысында студенттердің логикалық ойлау қабілеті мен абстрактілі қабілетін тәрбиелеу міндеті шешіледі, яғни нақты жағдайда проблеманың мәнін ашып, ұсақ-түйек бөлшектерді ажыратады. Ықтималдықтар теориясын оқып, студенттер қарастырылып отырған мәселелерді талдау, жинақтау және есептерге шешім табу дағдыларын игереді. Мұның бәрі оқушылардың ойлау қабілетін қалыптастырады және олардың сөйлеу мәнерін дамытуға ықпал етеді, әсіресе ойларыды білдірудің реті, айқындығы және ұтымдылығы.
Ықтималдықтар теориясын оқу әр шәкірттен көп күш жұмсауды және ұзақ уақытты қажет етеді. Алынған білім дағдылары мектеп түлектеріне болашақ өмірде басқа да әр түрлі шиеленісті жағдайларды тиімді шешу, не орындау дағдыларын қалыптастырады және кез-келген мәселені тиімді шешімін табу үшін үлкен жауапкершілік пен күш жұмсауды қажет ететіндігін толық түсінігін қалыптастырады.
Ықтималдықтар теориясын оқу оқушыға байқағыштығын, зейіні мен назарын, бастамашылдығы мен табандылығын дамытуға көмектеседі. Мұның бәрі олардың мінезін қалыптастыру үшін өте маңызды.
Ықтималдықтар теориясы мектеп математикасының маңызды саласы болғанымен, математикалық білім беретін әдебиеттер аз. ХХІ заманда қосымша білім беру негізі ретінде интернет ресурстарын қолдануға болады, бірақ оқу әдебиеті негізінен екі санатқа бөлінеді: оқырмандарға тек жоғары математикалық негізі бар кітаптар және интуитивті деңгейде оқитын кітаптар. Қазіргі технология дамыған заманда тек кітап арқылы мәлметтерді қабылдау оқушыға қызық емес. Оның үстіне оқу-әдістемелік әдебиеттердің мазмұндық талдауы ықтималдықтар теориясын оқыту проблемасына мектептерде жеткілікті көңіл бөлінбегендігін көрсетеді. Мұның бәрі мектептің ықтималдық теориясының есептерін оқыту әдістерін тұжырымдау мәселесіне әкелді.
Анықталған мәселелер дипломдық жұмыстың негізгі мақсатын анықтайды: математика оқу бағдарламасында ықтималдықтар теориясының элементтерін тереңдетіп оқыту бойынша заманауй әдістемелік ұсыныстар жасау.
Осы мақсатқа жетудің нақты міндеті ретінде келесі міндеттер қабылданды:
- Ықтималдықтар теориясының ғылыми негіздерін оқып үйрену;
- Әр түрлі қолданыстағы математика оқулықтары мен математиканың тереңдетілген зерттеу сабақтарындағы «Ықтималдықтар теориясының элементтері» пәнінің математикалық компоненттерін талдау;
- Мектептің математика бағдарламасында ықтималдықтар теориясын оқудың негізгі мақсаттары мен міндеттерін анықтау;
- Ықтималдықтар теориясының мәселелерін зерттеу үшін әзірленген оқу материалдарын ішінаратаңдау;
- Ықтималдықтар теориясын заманауй тәсілдермен, технологиялармен үйрету, білімнің қол жетімділігін қамтамасыз ету.
- Мәселені шешудің негізгі жолдары:
- Жалпы білім беру ұйымдарындағы ғылыми білім мен әдістемелік әдебиеттерді, математика курстарын зерттеу және талдау;
- Оқушылардың іс-әрекетін бақылау және талдау;
- Оқушылармен және мұғалімдермен сұқпаттасу;
- Дистанционды не жалпы интернет не әлуметтік желілерде оқу маселелерін зеттеу;
- Интернет желілері арқылы тиімді сапалы пән бойынша сапалы білім беру жолдарын қарастырып, зерттеу:
- Заманауй өмір салтына сай келетін түрлі пилоттық жұмысты орындау.
І тарау. Ықтималдықтар теориясын негізін оқытудың психология-педагогикалық аспектілері
- Жасөспірімдік кезеңнің психология-педагогикалық ерекшеліктері.
Жас стандарттары .
Қазіргі кезде, жалпы алғанда, математика пәні мұғалімдерінің қызығушылығы, әсіресе психология және оқыту проблемалары, психологиялық білім беру салаларында өсіп келеді. Бұл қызығушылық математиканың күнделікті тәжірибесінде психологияны және оқыту білімін ескере отырып, мұғалімдер осы мәселелердің табиғатын терең психологиялық тұрғыдан түсінген кезде шешуге болатын мәселелерге тап болатындығына байланысты.
- Оқушылар оқу процесінің объектісі және субъектсі ретінде.
Оқытушылар мен мұғалім математиканы оқыту процесіне бірдей тікелей қатысады. Бұл процесстегі олардың рөлі бір қарағаннан-ақ түсінікті: мұғалім математиканы оқыту процесін ұйымдастырады, бағыттайды және басқарады, ал оқушылар оқуы керек және мұғалімнің барлық талаптарын орындап отыруы тиіс.
Мысалы, оқу процесі оқулықтардың бірінде былай анықталған: "оқыту-бұл мұғалімнің іс-әрекетінен тұратын екі жақты процесс, мұғалім оқушыға түсіндіреді, айтады, көрсетеді, жаттығулар жасауға мүмкіндік береді, қателіктерін түзетеді және т. б. мұғалімнің жетекшілігімен студенттер өз қызметінде білім мен тиісті дағдыларды алады"
Қазіргі жағдайдағы математика мұғалімдерінің негізгі рөлі-оқушылардың жеке басын тәрбиелеу, олардың қажеттіліктері мен мотивациялық салаларын қалыптастыру, олардың қабілеттерін, адамгершілік мұраттары мен сенімдерін тәрбиелеу. Математикалық білім мен дағдыларды оқыту білім берудің және осындай білім беру процесінің ажырамас бөлігі болып табылады.
- Математиканы оқыту объектісі ретінде оқушының жас ерекшеліктері
Барлық жерде оқушылардың жас ерекшеліктерін ескеру қажет, бірақ олар әрқашан бұл нені білдіретінін, қандай сипаттамаларды ескеру керектігін және оларды қалай ескеру керектігін көрсете бермейді. Сонымен қатар, жас ерекшеліктері белгілі бір жастағы оқушыларға тән өзгермейтін және мәңгілік емес екенін есте ұстаған жөн, бұл белгілі бір жас тобындағы оқушылар дың сипаттамалары. Бұл функциялардың өзі уақыт өте келе күрт өзгерді. Мысалы, 30 жыл бұрын бастауыш сынып оқушысының жасы ерекшелігі басқаша болды. Сол сияқты, қазіргі жасөспірімдер соғысқа дейінгі жасөспірімдерден айтарлықтай ерекшеленеді.
Қазіргі мектеп оқушыларының кейбір психологиялық ерекшеліктерін тек математика пәнін оқу процесінде қажет сипаттамаларын ғана ескеріп қарастырырайық. Оқушы - бұл өсіп, дамып келе жатқан адам. Ол мектепке 6-7 жасында келді және оны 17-18 жас аралығындағы жасөспірім ретінде аяды. Осы он бір жыл оқу барысында оқушылар физиологиялық, психологиялық және әлеуметтік-адамгершілік дамудың ұзақ жолынан өтті.
Жасөспірімдік кезең - бұл өте күрделі дағдарыс құбылысының қаупі мол оқушы өміріндегі кезең. Осы кезеңде баланың денесі түбегейлі өзгерістерге ұшырайды. Жыныстық жетілу процесі дамиды. Бұл процесс жасөспірімдерде өздерінің ересектерінің физикалық сезімдерінің пайда болуымен байланысты. Ол енді бала сияқты емес, ересек адам сияқты әрекет етуге тырысады. Осы жерден жасөспірім өзіне, айналасындағы адамдарға және әлемге қатысты өмір сүруге жаңа орын алады. Ол әлеуметтік белсенді болады және ересектерде қалыптасқан құндылықтар мен мінез-құлық нормаларын игеруге бейім.
Сондықтан, жасөспірімдік кезеңде оқушының тұлғасының моральдық және әлеуметтік көзқарастарының қалыптасуымен сипатталады, бұл адамның жалпы бағытын көрсетеді.
Жасөспірім құрдастарымен жағымды қарым-қатынас құруға тырысады, соның арқасында ол өзін жақсырақ таниды, кітаптардан, фильмдерден және теледидардан алынған үлгілер мен мақсаттардан өзіне қажеттісін ескеріп мінез - құлқын қалыптастырады .
Жасөспірім ересек адамнан тәуелсіз бола бастайды , өйткені тек өзін қанағаттандыруы керек қажеттіліктері пайда болады (құрдастарымен қарым-қатынас, достық, махаббат қажеттілігі) . Жаңа қажеттіліктердің пайда болуына байланысты ата-аналар мен жалпы өзге ересектер өздерінің барлық ынтасына қарамастан жасөспірімдердің алдында тұрған мәселелерді шеше алмайды, бірақ бастауыш мектеп жасындағы балалардың барлық негізгі қажеттіліктерін қанағаттандыру көбінесе ата - аналарға байланысты. Мұның бәрі оқушылардың оқуға деген көзқарасына жиі әсер етеді. Осы жағдайды әйгілі психолог Н. С. Лейтес былай сипаттаған: "12-13 жастағы балалар көбінесе оқуға бейқам: олар артық ойланудан аулақ болады, бірақ ойын-сауыққа артық себеп таба отырып, белгіленген ауқымдағы ғана сабақты оқйды . . . Мұғалімнің ықпалының әлсіреуі оқушының сабақ барысында өзін - өзі ұстауы, мінез - құлқының өзгеруімен айқын көріне бастайды. Енді оқушыла кейде алған еркертулерді елемеумен ғана шектелмей, сонымен бірге оларға белсенді түрде қарсы тұра бастайды. Орта сыныптарда қу тапқыр қылықтармен және ең жеңіл мінез-құлықтың көрінісімен бетпе-бет келуге болады "
Кіші сыныптармен салыстырғанда жас өспірім оқушылардың жұмысының жалпы жағдайы нашарлады. Бұрын үлгілі және мұқият оқушылар енді тапсырмаларды орындауға немқұрайлы қарайды . Дәптері ұқыпсыз жүргізеді. Көптеген оқушылардың қолжазбалары өзгертеді, ол түсініксіз және ұқыпсыз болады. Математикалық есептерді шешуде көптеген жасөспірімдер қажетті табандылық пен еңбекқорлықты көрсетпейді. Мұғалімдердің оқушыларға сабақты қызықты формалармен немесе басқа тәсілдермен қызықтыруға деген ниеттері көбінесе қажетті нәтиже бермейді.
Сонымен қатар бұл жасөспірімдер әртүрлі түрлі үйірмелердің жұмысына жоғары қызығушылық танытады, тіптен жасөспірімдер ішіндегі ең қиын болып көрінетін оқушылар үйірме жетекшісінің барлық нұсқауларын қызыға ықыласпен орындайды орындауға тырысып, тәжрибиелік жұмысты орындау үшін қажетті теориялық білімді қызығушылықпен және ыждағаттылықпен игерді.
Егер жасөспірімдік кезең - бұл оқушының бастауыш мектептегі білім беру және тәрбие алу объектісінің позициясынан осы процестің субъектісіне ауысуының негізгі бастамасы болса, онда жасөспірім шағында оқушы (кез-келген жағдайда, солай болуы керек) білім беру - тәрбиелеу процесінде өзінің іс-әрекетінің шынайы субъектісіне айналады.
Бірақ әр жасөспірім оқушы әлі күнге дейін ата-аналарына қаржылық тәуелді болып қалады. Олардың өміріндегі ең бастысы мәселе - болашақ тәуелсіздікке ұмтылу, ересек өмірге дайындалу, жұмысқа дайындалу, өмір жолын мен мансабын табу болады.
Осы жылдары жасөспірім өзінің жеке бас қабілеттерін, мүмкіндіктерін терең баға беруге тырысты. Рефлексиясы өсіп мен дамыйды, философиялық мәселелерге танымдық қызығушылық туралы ойлана отырып, жасөспірім өмірдің мәнін білуге тырысады; байқалған, назарына түскен құбылыстарды осы тұрғыдан бағалайды.
Жоғары сынып оқушыларының автономияға , эмоционалды және құндылық тәуелсіздігіне, тәуелсіздікке, өзін-өзі бағалауға, құрметтеуге, деген ұмтылысын ерекше атап өткен жөн, сонымен қатар жасөспірімдер құрдастар ының тобына тәуелділікпен сипатталады. Жасөспірімдер өз құрдастарының ықпалына оңай түседі. Ата-анасының ықпалына іштей алшақтай бара жатып, ол әлі жасөспірім кезінен бастап қалыптасатын өзінің жеке даралыына, индивидуалдылығына әлі жеткен жоқ. Егер жасөспірімді: " Мен шынымен басқаларға ұқсамаймын, ерекшеленемін ба?" деген сұрақ мазаласа, содан кейін жас баланы: " Мен басқалар сияқтымын ба?" деген сұрақ мазалайды.
Мұғалім осының бәрін есте ұстап, өз жұмысында ескеруі керек. 3.
- Оқыту процесінің мотивациясы.
Жоғарыда біз математиканы оқыту процесінде, барысында оқушы біртіндеп осы оқу объектісіннен субъектісіне айналатынын анықтадық. Бұл нені білдіреді? Оқыту объектісі мен субъектісі арасындағы айырмашылық неде? Шынында да, екі жағдайда да оқушылар қандай да бір жолмен білім мен дағдыларды игеріп үйренеді.
Шын мәнінде, оқушы математиканы үйрену объекті болған кезде де немесе ол осы процестің субъектсіне айналған кезде де мұғалімнің тапсырмаларын орындайды, есептерді шығарады, оқу материалын қайталайды және т. б., яғни ол оқиды. Оқушының объект ретінде оқуы мен оның субъектсі ретінде оқуы арасындағы барлық айырмашылық оның мақсатына байланысты.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz