Жердің кадастрлық құнын бағалау

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 35 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі

С. Сейфуллин атындығы Қазақ агротехникалық университеті

Наржигитов Б. М

Жер учаскелерін кадастрлық бағалау

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

5В090800 - Бағалау мамандығы

Нұр-Сұлтан 2021

Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі

С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті

«Қорғауға жіберілді»

«Кадастр және бағалау»

Кафедра меңгерушісі

Г. К. Құрманова

«___» 2021 ж.

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: «Жер учаскелерін кадастрлық бағалау»

5В090800 - Бағалау мамандығы

Орындаған Наржигитов Б. М.

Ғылыми жетекшілері

э. ғ. к., доцент Құрманова Г. К.

магистр аға оқытушы Оразай А. О.

Нур-Султан 2021

«С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті» ҚеАҚ

Факультет: Жер ресурстарын басқару, сәулет дизайн Кафедра: «Кадастр және бағалау»

5В090800 - «Бағалау» мамандығы

Бекітемін

Кафедра меңгерушісі

. Құрманова Г. К.

қолыаты-жөні

(күні, айы, жылы)

Тапсырма

дипломдық жобаны (жұмысты) орындау бойынша

студентке

Наржигитов Бахтжан Мухитович

Жоба тақырыбы: Жер учаскелерін кадастрлық бағалау

«30» 11 2020 ж. № 1729-Б бұйрығымен бекітілген

Студенттің аяқталған жобаны тапсыру мерзімі: 14. 06. 2021 ж.

Жобаға бастапқы деректер:

Жер кадастры және жерге төлем түрлері жайлы ақпарат.
Жер учаскелерінің құнын бағалау түрлері.
Жердің кадастрлық құнын бағалау

Есептік-түсіндірме жазбаның мазмұны (әзірленетін мәселелер тізбесі)

Кіріспе;

1 тарау. Жер кадастры және жерге төлем түрлері туралы шолу;

2 тарау. Жобалау объектісіне сипаттама;

3 тарау. Жер учаскесінің кадастрлық құнын анықтау;

Қорытынды.

Графикалық материалдың тізбесі (міндетті сызбаларды дәл көрсете отырып)

Ұсынылатын негізгі әдебиеттер

1. «Қазақстан Республикасының Конституциясы», 30 тамыз 1995 жыл.

2. Н. Ә. Назарбаев. Қазақстан Республикасының Президенті Қазақстан халқына Жолдауы «Қазақстан-2050» Стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты», 2012 жылғы 14 желтоқсан.

3. Қазақстан Республикасының «Жер кодексі», 20 маусым 2003 жыл. 26. 07. 07 жылы толықтырулар енгізілді.

4. «Қазақстан Республикасында мемлекеттік жер кадастрын бекіту туралы» 2003 жылғы «20» қыркүйектегі № 958 қаулысы.

5. Қазақстан Республикасының «Жер учаскелері жеке меншікке берілген кезде, мемлекет немесе мемлекеттік жер пайдаланушылар жалға берген кезде олар үшін төлемақысының мөлшерін бекіту туралы» 2007 жылғы 22 мамырдағы № 408 қаулысы

6. «Жылжымайтын мүлік тозуын анықтауға арналған ережелер» 2000 жылғы 17 сәуірдегі №70 ҚР Әділет Министрлігінің тіркеу Комитетінің Төрағасының бұйрығымен бекітілген.

7. «Қазақстан Республикасының бағалау Қызметі туралы» заңы 30 қараша 2000 ж.

8. Бағалаудың халықаралық стандарттары, 2003 ж

9. Жұманазаров Қ. Б., Кенжебаев Н. Ә. Жерді пайдалану мен қорғауды мемлекеттік бақылау: Оқу құралы. -Астана, 2008. - 164 бет.

Жоба бойынша консультанттар (жобаның тиісті бөлімдерін көрсете отырып)

Бөлім: Бөлім

Кеңесші: Кеңесші

Бақылау: Бақылау

Бөлім: мерзімі

Кеңесші: қолы

Бөлім: Кіріспе

Кеңесші:

Курманова Г. К.

Оразай А.

Бақылау:

30. 11. 2020-

15. 12. 2020 ж

Бөлім: Негізгі бөлім

Кеңесші:

Курманова Г. К.

Оразай А.

Бақылау:

15. 12. 2020-

25. 03. 2021 ж

Бөлім: Қорытынды

Кеңесші:

Курманова Г. К.

Оразай А.

Бақылау:

25. 03. 2020-

25. 04. 2021 ж

Бөлім:

Кеңесші:

Бақылау:

Тапсырманың берілген күні: 30. 11. 2020

Экономика ғылымдарының докторы, доцент: Курманова Г. К.

Жобаның жетекшісі

Қолы, аты-жөні, лауазымы

Тапсырманы студент орындауға қабылдады Наржигитов Б. М.

(студенттің қолы аты-жөні )

Мазмұны

Мазмұны:

Мазмұны: Кіріспе . . . …. . . .

Мазмұны: 1 Жер кадастры және жерге төлем түрлері туралы шолу . . .

Мазмұны: 1. 1 Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жер кадастрының мақсат, мазмұны және қағидалары . . .

Мазмұны: 1. 2 Жерге төлем түрлері . . .

Мазмұны: 1. 3 Жер учаскелерін кадастрлық құнын анықтау . . .

Мазмұны: 2 Жобалау объектісіне сипаттама . . .

Мазмұны: 2. 1 Астана қаласының тарихы . . .

Мазмұны: 2. 2 Әлеуметтік-экономикалық жағдайға сипаттама . . .

Мазмұны: 2. 3 Астана қаласы жер қорының сипаттамасы . . .

Мазмұны: 3 Жер учаскесінің кадастрлық құнын анықтау . . .

Мазмұны: 3. 1 Жер учаскелерін кадастрлық бағалау (1-нұсқа) . . .

Мазмұны: 3. 2 Жер учаскелерін нарықтық бағада белгілеу (2-нұсқа) . . .

Мазмұны: Қорытынды . . . . . .

Мазмұны: Қолданылған әдебиеттер тізімі . . . . . .

Кіріспе

Жер ресурстары - бұл кез келген елдің ұлттық байлығы, халықтардың әлеуметтік - экономикалық қолайлығының негізі. Оның өзі Қазақстан халқының игілігіне, болашақ ұрпақтарына пайдалану тиіс. Осы қағиданың негізінде, елдің бүкіл жер қорын тиімді, әрі қолайлы пайдалануды және де қорғауды қамтамасыз етуге арналған жер ресурстарын басқарудағы мемлекеттің алатын орны мен рөлі туындайды. Нарықтық экономика жағдайында жер тек жылжымайтын мүлік объектісі ғана емес, табиғи ресурсы, өндіріс құралы кеңістік базисі.

Осы орайда, айтарымыз ауыл шаруашылығы жеріне жеке меншік енгізу турасындағы мәселеге біздің еліміз аяқ астынан тап болып отырған жоқ. Бұл шешімге эволюциялық жолмен, яғни өтпелі кезең жағдайына сәйкес өзінің жер жөніндегі заңдылықтарын бірте-бірте жетілдірумен бірге, оларды нарық қатынастарына бейімдей отырып жетіп отыр. Біз социолистік экономикадан нарықтық экономика жүйесіне бағыт алғаннан бастап, жер қатынастарына өзгеріс енгізудің объективтік қажеттілігі пайда болды. Жер реформасын жүргізу үшін жер қатынастарын реттеу жолында алғашқы шыққан «Жер кодексі», «Жер реформасы туралы», «Шаруа қожалықтары туралы», «Жер салығы туралы», т. б. заңдар арқылы жер реформасының жүргізудің бағыттары белгіленді, жерде мемлекеттік емес шаруашылықтардың құрылуына жол ашылды, жерді төлем ақылы пайдалану мәселесі, жер салығы енгізілді, жер құнын бағалайтын әдістемелер бекітілді.

Жерге жеке меншікті енгізу ең маңызды мәселелердің біріне айналды. Ал оны шешу үшін Конституцияға өзгеріс енгізу қажет еді.

Міне, осыған сәйкес, Қазақстан Республикасы Президентінің Заң Күші бар «Жер қатынастарын реттеуді одан әрі жетілдіруге қатысты» Жарлықтары қабылданып, ТМД елдерінің жер туралы заңдарының тарихында алғашқы рет Қазақстанда жер пайдалану құқығын сату институты енгізілді.

Міне, тек осы сәттен бастап республиканың жер заңдылықтарын нарық экономикасына шынайы бейімдеу шаралары басталды, жер нарығы мен оның нарықтық бағасын қалыптастырудың алғашқы белгілері пайда болды.

Алайда, жер қатынастарын реттеу мен жерге меншік түрін енгізудің түбегейлі шараларын айқындау 1995 жылғы Конституция мен Қазақстан Республикасы Президентінің Заң күші бар «Жер туралы» Жарлығы қабылданғаннан кейін барып мүмкін болды. Соған сәйкес, жекелеген жер санаттарына жеке меншікті енгізудің негізі мен шарттары және шектері белгіленді.

Жер қатынастарын дамытудың жаңа кезеңі ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерге меншік құқығын заңды түрде бекіткен және жерге меншіктің әртүрлі нысандары жағдайларында аграрлық секторда жер құқық қатынастарын реттеу нормаларын белгілеген 2003 жылғы 20 маусымдағы Қазақстан Республикасының Жер кодексімен байланысты.

Бұл ретте жеке меншік құқығындағы секілді, жер пайдалану құқығында да жерді пайдалану мүмкіндігі қарастырылады. Яғни, жеке меншікті енгізу жер учаскелерін тек жеке меншік құқығында алу міндеттілігін көздемейді. Екі институт қатар жұмыс істейді: жеке меншік және жер пайдалану құқығы.

Заңда аграрлық сектордың әлеуметтік факторлары ескеріледі, яғни жер учаскелерін меншікке берудің икемді жағдайлары белгіленген:

толық кадастрлық құны үшін;

жеңілдетілген баға бойынша;

төлеу мерзімін ұзарту.

Жер құнының әділ бағасы, экономиканың дұрыс жұмыс істеуі мен дамуының маңызды шарттарының бірі болып табылады.

Көптеген елдерде жердің құны мемлекет пен жер иелерінің және жерді пайдаланушылардың арасындағы жер мәселесін реттейтін негізгі механизм ретінде саналады.

Жер құқығы қатынасының өзгеруі, жылжымайтын мүлік объектісі ретіндегі жер учаскесінің заңнамалық анықтамасы, нарықтық экономика шарттарына, яғни оның құқықтық және фискальды бөлігіне сәйкес келетін жер кадастрын құруды қажет етеді.

Жер учаскілерінің кадастрлық құнының республика қалалары үшін маңызы зор. Атап айтқанда, жер учаскілерінің кадастрлық құны туралы дұрыс ақпарат алу үшін, жер бағасы бойынша қатынастар мен әдістерді жетілдіру қажет.

Қазақстан Республикасының жер туралы заңнамасына сәйкес, жер учаскесінің кадастрлық (бағалық) құны жер учаскесіне төленетін негізгі мөлшерлемеге сәйкес анықталады.

Жер учаскесіне төленетін негізгі мөлшерлеме - жер учаскесінің кадастрлық бағалық құнын анықтайтын негіз, атап айтқанда, экономикалық жағдайларда жер рентасының орташа мөлшерінің мәнін білдіретін, жердің нормативтік бағасы.

Көкшетау қаласы бойынша бағалардың динамикасын талдау барысында, жылжымайтын мүлік бағасы ғана емес, сондай-ақ оның бір бөлігі болып келетін жер бағасының да өскені байқалды, бұл қолданыстағы негізгі мөлшерлемені білуді қажет етеді.

Дипломдық жұмыс «Астана қаласы Есіл ауданы жерлерінің кадастрлық құнын анықтау» тақырыбы бойынша жасалды.

Бірінші бөлім: жер учаскелерінің бағалық құнын анықтау бойынша теоретикалық негізден тұрады.

Екінші бөлім: бағалау объектісінің сипаттамасын қамтиды.

Үшінші бөлім: бағалау объектісінің, бағалық құнын анықтау ұсыныстарын көрсетеді

Жер кадастры және жерге төлем түрлері туралы шолуҚазақстан Республикасындағы мемлекеттік жер кадастрының мақсат, мазмұны және қағидалары

Қазақстан Респуликасының 2003 жылғы Жер кодексінің 152 - бабына сәйкес мемлекеттiк жер кадастры Қазақстан Республикасы жерiнiң табиғи және шаруашылық жағдайы, жер учаскелерiнiң орналасқан жерi, нысаналы пайдаланылуы, мөлшерi мен шекарасы, олардың сапалық сипаттамасы туралы, жер пайдаланудың есепке алынуы мен жер учаскелерiнiң кадастрлық құны туралы мәлiметтердiң, өзге де қажеттi мәлiметтердiң жүйесi болып табылады. Мемлекеттiк жер кадастрына жер учаскелерiне құқықты субъектiлер туралы ақпарат та енгiзiледi.

Қазақстан Республикасында мемлекеттік жер кадастры мемлекеттік органдарды, жеке және заңды тұлғаларды жер және жекелеген жер учаскелері туралы ақпаратпен қамтамасыз ету мақсатында жүргізіледі.

Қазақстан Республикасы Конституциясына сәйкес жер мемлекет меншігінде. Бірақ жер заңында белгіленген шегінде жер жеке меншікте бола алады. Заңға сәйкес меншік иесі жерді келісім баға бойынша сатуға, жарна ретінде шаруашылық серіктестіктің жарғылық қорына беруге және жер учаскесін кепілдікке беруге, сый ретінде тартуға, мұралыққа қалдыруға құқылы. Жер кадастрының мазмұны және оны жүргізудің белгіленген тәртібі еліміздің барлық аймақтарына міндетті. Мемлекеттік жер кадастрының объектісі Қазақстан Республикасының барлық мемлекеттік жер қоры болып саналады.

Қазақстанда жер мемлекеттің меншігінде болғандықтан, оған барлық жер қорының табиғи, құқықтық, шаруашылық жайы туралы мәліметер қажет. Экономикалық тұрғыда жерді өндірістің ең басты құралы ретінде есепке алу, бағалау туындайды. Мемлекттің даму жоспарларын, бағдарламаларын, бол-жамдарын ғылыми негіздеп құру үшін оның материалдық мүмкіндіктерін білу керек. Осы жағдай адам қорын, материалдық, табиғи қорларды (соның ішінде, әсіресе, жердің маңызы зор) есепке алу қажеттілігін туындатады.

Жер қорын ұтымды және тиімді пайдалану - халық шаруашылығының маңызды мәселесі. Ол халық шаруашылық салалары арасында жерді дұрыс үлестіруді, қоғамға керек ауыл шаруашылығы өнімін толық алуды, топырақ-тың құналылығын сақтауды және жүйелі түрде жоғарлатуды көздейді. Ұйым-дастыру-шаруашылық қызметін атқара отырып, мемлекет біріңғай жер қорын басқаруды жүзеге асырып, жер кадастрына ерекше мемлекеттік мәнді береді.

Жер кадастрын жүргізудің ең маңызды шарты координаттардың, биік-тіктердің, картографиялық проекциялардың, классификатор, код, кіру және шығу форматтарының біріңғай мемлекеттік жүйесін қолдану жолымен ақпаратты өзара сәйкетендіру принципін қамтамасыз ету болып табылады.

Кадастр мәліметтері топографиялық-геодезиялық, аэроғарыштық, карто-рафиялық, жерді үйлестіру, инвентаризациялық топырақтық, геоботаникалық, бағалаулық және басқа зерттеу мен іздестіру жұыстарын жүргізу арқылы қалыптасады. Кадастр мәліметтерін есепке алу, сақтау бірлігі белгіленген тәртіппен жер құқығы қатынастары субъектілеріне бекітіліп берілген, тұйық шекарада бөлінген жер учаскесі болып табылады.

Кадастр мәліметтерін, бірінші кезекте жерді тіркеу мәліметтерін мемле-кет тек қана жер қорын басқаруды әрі қарай дамыту мүддесінде емес, сонымен қатар жерге ресми мемлекеттік меншікті жүзеге асыру, қорғау мақсатында, сондай-ақ жер пайдаланушылар, иеленушілердің құқықтарын қорғауда қолданады. Сондықтан жер кадастры мәліметерінің құқықтық маңызы да зор.

Мемлекет жерді кәсіпорындарға, мекемелерге, ұйымдарға, азаматтарға пайдалануға, иеленуге беретіндіктен, кадастрлық мәліметтер жерлердің нысыналы, ұтымды пайдалануын, қорғалауын мемлекеттік тұрғыда бақылауды жүзеге асыру үшін керек.

«Кадастр» сөзі (латын. «capitastrum») «салық салынатын заттар тізімі» деген ұғымды береді. Осыған байланысты әуелгіде кадастр деп салықтана-тын заттардың тізімі тіркелген кітап (реестр) аталды. Бұл кітаптар есепке, бағалауға алынған объектіге байланысты жер, су, орман және т. б. кадастры деп бөлінді. Сонымен, біржақты түсінікте жер кадастры - жер салығы салынатын заттар туралы кітап, ал кең түсінікте - жерге салық салу үшін жер туралы мәліметтерді мақсатымен жерді есепке алу, жазу және бағалау бойынша мемлекеттің жүргізетін әрекеттер жүйесі. Кадастрдың басқа түрлерінен жер кадастры өзінің объектісімен (жер - өндіріс құралы және материалдық игіліктердің қайнар көзі) ерекшеленеді. Жер кадастры әдістемесінің ерекшелігі жердің ерекшеліктерімен себептеледі. Ол ерекшеліктер келесідей:

Қоғам өмірінде жер еңбектің жалпы заты және шарты болып келеді. Ол қай болмасын өндіріс процесінің шарты. Бірақ оның ролі қоғам өндірісінің әр түрлі саласында бірдей емес. Өндеуші өнеркәсіпте және құрылыста ол ерекше қойма ретінде қаралады. Ауыл шаруашылығы жер тек қана өндіріс процесі жүзеге асырылатын орын ғана емес, еңбектің заты және құралы болып табылады. Ауыл шаруашылығында - өндірістің ең басты құралы.
Жер кеңістікте көлем бойынша шектелген және ештенемен ауыстырыла алмайды. Өндірістің басқа құралдары өнімділік күштер даму барысында сан жөнінде өзгере алады, ескіргендері жаңа, жетілдірген, экономикалық тұрғыда ұтымды құралдарға ауыстрыла алады.
Жерді құрал ретінде пайдалану оның кеңістік орнымен және ол орынның тұрақтылығымен байланысты. Басқа құралдарды әр орындарда пайдалануға және бір орыннан басқа орынға жылжытуға болады.
Жер өндірістің мәңгі, ауыстырылмайтын құралы болып табылады. Ауыл шаруашылығында жер өндірістің ең басты құралы болып, өсімдіктердің өсуіне жағдай жасаушы өте маңызды және ерекше қасиетімен, құнарлығымен сипатталады. Жерді дұрыс пайдаланса, оның сапасы төмендемейді, керісінше - жақсартады, сөйтіп, оның құнарлығы жоғарлайды.

Жердің айрықша ерекшелігі - ауыл шаруашылық өндірісінде оны пайда-лану сипаты. Жерде көптеген ауыл шаруашылық дақылдардың түрлері өсірі-леді.

Жердің осындай ерекшеліктері жер кадастрының мазмұнын, оны жүргізу әдістерін және тәсілдерін алдын ала есептейді. Жалпы жер кадастрына келесі әрекеттер тән:

Жерді есепке алу;
Жерлерді баяндау;
Жерлерді бағалау.

Жерлерді есепке алуда алқаптардың кеңістік жайы, олардың көлемдері, құрамы және сапасы анықталады.

Жерлерді баяндауда олардың жаратылыс-тарихи және экономикалық қасиеттері анықталып жазылады.

Жерлерді бағалауда жердің өндіріс құралы ретінде құндылығы және пайдалылығы анықталады.

Кадастрдың осы аталған әр әрекеті өзінше бірқарат техникалық тәсіл-дерден тұрады. Ал олар барлығы бірге жердің санына, сапасына, негізгі қасиеттеріне, нышандарына ең толық сипаттама береді және шаруалау, салық салу объектісі ретінде салыстырмалы құндылығын көрсетеді. Кадастрды жүргізуде әр әрекеттің маңызы туралы сұрақ әр кезеңде және әр елде әр түрлі қойылған. Бір жағдайда кадастрде ең басты көңіл жерлерді есепке алуға, басқа жағдайда - жерлерді жаратылыс-тарихи немесе экономикалық баяндауға, ал үшінші жағдайда - жерлерді бағалауға немесе әрекеттерді қалай болса да үйлестіруге бөлінген. Барлық жағдайларда жер кадастрының құрамдық бөліктері болып, жерлердің сөзсіз есепке алу және бағалау жататын. Міндетті түрде жерлердің кеңістік жайлары ескеріледі. Сондықтан әр елде әр уақытта жүргізілген жер кадастрлары бір-бірінен мазмұны және жүргізу техникасы, ұйымдастырылуы бойынша ерекшеленеді. Кадастрдың барлық әрекеттері бірден және бір уақытта пайда болып жүргізілген емес. Қоғамның ең ертедегі даму сатыларында жерлер тек қана есепке алынса, кейіннен оларды бағалау басталды.

Жерді есепке алу қажеттілігі оны адам тамқтану үшін пайдалана бастағаннан (егіншілік пайда болғанда) туындады. Егіншіліктің және мал шаруашылығының дамуы бірінші кезекте оларды пайдалану сипаты (жыртылған жер, жайылым), яғни, алқаптардың түрлері бойынша есепке алуды талап етті.

Жер кадастры салық салудың ең бір маңызды құралы болған. Оның мәліметтері жер иеленушілерге салық мөлшерін белгілеуде негіз болды. Уақыт өте кадастрдың құқығын рәсімдумен байланысты болды және сол арқылы пайдаланатын жерлердің шекаралары туралы азаматтық істер шешіле бастады.

Қоғамның даму кезеңдері басында негізінен жер көлемдері туралы мәліметтер тіркелген болатын. Содан кейін алқаптар және олардың сапалық күйі бойынша есепке алу қажеттілігі пайда болды. Содан соң алқаптарды топырақ және құнарлылығы бойынша сипаттай бастады. Жер кадастры мәліметтерін тек мәтіндік құжаттарда ғана белгілей бастады. Сапасына қарай топырақтар топтарға (кластарға ) бөлінді. Көне ескерткіштер бірнеше жүздеген жылдар бұрын жерді және топырақтарды сапасы бойынша топтастыру туралы мәліметтерден тұратын жер кадастрының болғандығын куәландырады.

Қазіргі қабылданған есепке алу тәртібінің айырмашылығы - есепке алудың жеке бірлігіне жер учаскесін қосу. Бұның себебі, жер реформасын жүргізу нәтижесінде мемлекеттік заңды тұлғалар да жерді пайдаланушы және иеленуші субъектілер болып саналады. Сонымен қатар жаңа жағдайда - басқа есепке алу бірліктерін қолдануда - жер кадастрлық квартал, жер пайдалану және иеленетін жер, аудан, облыс деп қолданған дұрыс.

Кадастрда әр жер учаскесі үшін физикалық сипаттамалар келтіріледі. Олар учаскені кеңістікте бөліп көрсетеді, оның орнын, мөлшерін анықтауға, сондай-ақ жерді құндық бағалауға мүмкіндік береді. Жер учаскелері туралы мәліметтер жер кадастрында да келтіріледі - оның кадастрлық нөмірі, орны, шекарасы, жазулары айқындалады.

Негізгі кадастрдың мақсаты - кадастр жүргізілетін жер учаскесі, аудан, облыс жерлерінің табиғи, құқықтық, шаруашылық жағдайы туралы алғашқы мәліметтерді алу. Мұнда алқаптардың көлемі, құралы, сапалық сипаттамасы, жерлердің пайдаланылуы, шығындар және т. б. мәліметтерден тұратын құжат-тар, материалдар жинақталып, олар түгелденеді, талданады. Керек болса толық және сенімді мәліметтерді алу мақсатымен қосымша жұмыстар орында-лып, материалдар түзетіледі. Осы мәліметер негізінде мемлекеттік жер кадас-тры құжаттарына алғашқы жазу түсіріледі.

Жер кадастрында тағы арнайы есептік құжат жүргізіледі. Ол текстік құжатқа жатады. Оған қосымша картограммалар, диаграммалар, жоспарлы-картографиялық материалдар тіркеледі. Жер кадастрының әр сатысында - жер учаскесі, кәсіпорын, аудан, облыс, республикалық мәліметтер бойынша белгілі байланысы бар тиісті құжаттар толтырылады. Қосымша кадастрлық құжатта негізгі жер кадастрлық құжатта бар материалдарға қосымшалар және түсініктемелер келтіріледі. Мағлұматтарды алу және кадастрлық құжатты толтыру үшін алғашқы құжаттардың мәліметтері пайдаланылады. Оларға тү-сіру және зерттеу, жоспарларды түзету материалдары, түгендеу, жерді үйлес-тіру, орманды үйлестіру, мелиорация және т. б. мәліметтер жатады. Жер ка-дастрының кейбір бөліктерін жүргізу үшін қажетті кадастрлық құжаттардың және материалдардың, жұмыстардың түрлері:

Жер учаскелерін тіркеу - заңдық және нормативтік құжаттар, жер учаскелеріне құқықтарды рәсімдеу және табыстау тәртібі, құжаттар-дың рәсімі, жерлерді бөліп беру, шекараларды, аудандарды, алқап құралдарын, бөлінуі, ауытрпалықтарын және пайдаланудағы басқа шектеулерді анықтау, картографиялық жұмыстар;
Жерлерді есепке алу - тіреку мәліметтері, есепке алу және есеп беру құжаттары, картографиялық мтериалдар, бонитеттеу, жерлерді бағалау мәліметтері, жер учаскелері, санаттары, алқап түрлері, құқық субъектілері бойынша есепке алуды жүргізу;
Жерлерді бағалау - жерлерді аймақтау, топырақтарды бонитет-теу, жерлерді бағалау әдістемесі, жерлерді есепке алу мәліметтері, топырақтық геоботаникалық зерттеу, ізденіс материалдары;
Жер кадастрының автоматтандырылған жүйесі - компьютерлік техникамен қамтамасыз ету, жекешелеп оқыту, кадастрлық жұмыстар-дың барлық түрлерін бағдарламамен қамтамасыз ету.

Халық шаруашылығының барлық саларына нарықтық қатынастардың енгізілуіне байланысты бір айырмашылық - жер кадастрының барлық байламдарында ғарыштық, аэротүсіру негізінде жер мониторингісін жүргізу, жер кадастрында автоматтандырылған ақпарат жүйесін қолдану, жетілген өлшеуіш, талдаушы аспаптар, жаңа техникалық құралдар, технологиялар қолданып, барлық процестердің автоматтандырылуы.

Қазіргі жер кадастрына оның міндеттерінің күрделілігі мен объектісінің ерекшеліктеріне себептелген көп қызметтілік тән. Сондықтан Қазақстан Рес-публикасының мемлекеттік құрамын келесі өзара байланысты байламдарға бөлуге болады: құқықтық, қаржылық, көп қызметтік.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.