Адвокаттың азаматтық процеске өкіл ретінде қатысу мәселелері

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 55 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университеті

Айдәулет Айдар Шәриұлы

Адвокаттың азаматтық процеске өкіл ретінде қатысу мәселелері

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

6В04246 (5В030100) - Құқықтану

Қызылорда 2021 ж.

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университеті

«Қорғауға жіберілді»

«Құқықтану» кафедрасының меңгерушісі

з. ғ. к. Л. М. Қаржаубаева

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: «Адвокаттың азаматтық процеске өкіл ретінде

қатысу мәселелері»

6В04246 (5В030100) - Құқықтану

Орындаған Айдаулетов А. Ш.

Ғылыми жетекшісі Исаева Ж. А.

Қызылорда 2021

Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университеті

«Экономика және құқық» институты

«Құқықтану» кафедрасы

Мамандығы - 6В04246 (5В030100) - Құқықтану

«Бекітемін»

Кафедра меңгерушісі

«» 2021 ж.

Дипломдық жұмысты орындауға ТАПСЫРМА

Студент

(фамилиясы, аты, әкесінің аты)

Жұмыс тақырыбы

Жоғарғы оқу орны бұйрығымен бекітілді. № ___ «»20___ ж.

Аяқталған жұмысты өткізу мерзімі «»20___ ж.

Жұмыстың бастапқы мәліметтері:

Дипломдық жұмысты дайындау КЕСТЕСІ

№: №

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Өңделген сұрақтар тізімі,

бөлімдер атауы

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі: Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі

Ескертулер: Ескертулер

№: 1

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы: 2

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі: 3

Ескертулер: 4

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

№:

Өңделген сұрақтар тізімі,бөлімдер атауы:

Ғылыми жетекшісіне ұсыну мерзімі:

Ескертулер:

Жұмыстың берілген күні

Кафедра меңгерушісі

(қолы) (аты-жөні)

Жұмыс жетекшісі

(қолы) (аты-жөні)

Жұмысты орындауға тапсырма алған

студент

(қолы) (аты-жөніi)

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . .

КІРІСПЕ . . .: 1. АЗАМАТТЫҚ ПРОЦЕСТЕГІ АДВОКАТТЫҢ ПРОЦЕССУАЛДЫҚ МӘРТЕБЕСІ . . .

КІРІСПЕ . . .: 1. 1 Адвокат азаматтық процессуалдық құқықтың субьектісі ретінде . . .

КІРІСПЕ . . .: 1. 2 Азаматтық процесте адвокаттың келісім бойынша қатысуы . . . 11

1. 3 Азаматтық процесте адвокаттың тағайындау бойынша қатысуы . . . 14

2. АЗАМАТТЫҚ ПРОЦЕСТІҢ ӘР КЕЗЕНДЕРІНДЕ АДВОКАТ ҚЫЗМЕТІНІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ . . . 18

2. 1 Адвокаттың азаматтық процестің сотқа дейінгі кезендегі қызметі . . . 18

2. 2 Адвокаттың сот процесіне қатысуы . . . 21

2. 3 Адвокаттың азаматтық істі қайта қарау сатысында қатысуы . . . 28

3. АДВОКАТ ҚЫЗМЕТІ ҮШІН СЫЙАҚЫ ТӨЛЕУ МӘСЕЛЕЛЕРІ . . . 33

3. 1 Адвокаттың келісім бойынша ақы төлеу ерекшелігі . . . 33

3. 2 АПК бойынша адвокаттардың азаматтық іске өкіл ретінде қатысуы

проблемаларын жетілдіру . . . 39

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 42

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 45

КІРІСПЕ

Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Қазақстан Республикасының Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы заңында әрбір азаматтың заңдық білікті көмек алуға конституциялық құқығы бар делінген. Азаматтық процесте адвокат осы құқықты жүзеге асырудың кепілі болып табылады[1] .

Адвокаттың қызмет түрлерінің бірі - азаматтық сот ісін жүргізуде сенім білдірушінің мүдделерін ұсыну. Адвокат кәсіби заңгер ретінде азаматтық сот ісін жүргізуде өкілдікті жүзеге асыру кезінде өзіне заңмен және сенім білдірушімен жүктелген міндеттерді тиімді орындау үшін жеткілікті білімі мен тәжірибесі бар.

Азаматтардың өз істерін жеке немесе өкілдер арқылы жүргізу құқығы ҚР Азаматтық Процестік Кодексте бекітілген, азаматтың іске жеке қатысуы оны осы іс бойынша өкілге ие болу құқығынан айырмайды. Осылайша, азамат азаматтық процеске қатысудың бір түрін таңдай алады: істі жеке өзі немесе өкілмен бірге немесе өкіл арқылы процеске қатыспай-ақ жүргізе алады. Талапкердің немесе жауапкердің мүдделерін білдіру бүгінгі таңда ең өзекті тақырыптардың бірі.

Адвокаттың азаматтық процеске қатысуы тақырыбы көп талқыланатын және өзекті тақырыптарының бірі болып табылады. Бұл мәселе бойынша көптеген ғылыми жұмыстар жазылды және көптеген пікірлер айтылды. Алайда, сот жүйесі мен адвокатура институтын реформалау үдерісі бір орында тұрмауына байланысты бұл тақырып өзектілігін жоғалтпайды.

Қазіргі уақытта отандық адвокатураны реформалаудың белсенді процесі жалғасуда. Реформаның жалпы тенденциясы сот отырысына көптеген мәселелерде құзыретті білікті өкілдің қатысуын болжайды. Мұндай өкіл ол - адвокат.

Адвокаттың қызметін жүйелеуде 2015 жылдың 01 қаңтарынан бастап жұмыс істейтін адвокаттардың кәсіби этика Кодексі маңызды рөл атқарады. Кодекстің мазмұнынан адвокаттардың кәсіби мінез-құлқын реттеу негізделген:

- белгілі бір әрекеттерді жасауға немесе мамандықтың беделіне нұқсан келтіруге тыйым салу;

- тиісті жағдайларда өзін дұрыс ұстау.

Кодекс тыйым салу арқылы адвокаттың кәсіби мінез-құлқын егжей-тегжейлі реттейді. Тыйым басқа адамдардың құқықтары мен бостандықтарын бұзудың алдын алу, адвокаттардың кәсіби қызметіне деген сенімге нұқсан келтірмеу қажеттілігінен туындайды. Кәсіби қызметті жүзеге асыру кезінде адвокат әрқашан тек табыс көзі ғана емес, сонымен қатар білікті заң көмегін көрсетудің тиісті деңгейінің негізгі кепілдіктерінің бірі екенін білуі керек. Алайда, білікті заңгерлік көмек көрсету деңгейінде кемшіліктер де жиі кездеседі.

Осыған байланысты адвокаттың азаматтық процеске қатысу мәселесін зерттеу өзекті міндетке айналады.

Қазіргі уақытта адвокаттар сот ісін жүргізудің қатысушылары бола отырып, бірқатар жариялы маңызды функцияларды жүзеге асырады, осыған байланысты оларға біліктілік пен моральдық-этикалық талаптарды жоғарылату негізделген.

Сондықтан адвокатура институты мемлекет пен қоғамның тұрақты назарында, ал адвокатура функцияларының жария сипатының үйлесуі және адвокаттық қоғамдастықтың тәуелсіздігі адвокатура, қоғам және мемлекет арасындағы өзара қарым-қатынастың негізі болып табылады.

Біз дипломдық жұмыста адвокатура және соттағы өкілдік етудің мәні мен маңызы, азаматтық іс жүргізудегі адвокаттық құқықтық жағдайы, азаматтық істі қозғау және істі сот талқылауына әзірлеу сатыларына адвокаттың өкіл ретінде қатысуы, адвокаттық бірінші саты сотында іс талқылауға қатысты тәртібі, сот актілерін қайта қарау сатыларына адвокаттың өкіл ретінде қатысу ерекшеліктері, адвокаттық сот актілерін атқару сатысына қатысуы мәселелерін қарастырамыз. Адвокаттардың құқықтық мәртебесі, олар көрсететін заң қызметінің түрлері және де казіргі кездегі Қазақстан Республикасындағы адвокаттық қызметтің өзекті мәселелері, сондай-ақ адвокаттардың құқықтық жағдайы қарастырылады.

Жұмыстың теориялық-әдістемелік негіздері. Дипломдық жұмыстың теориялық және әдістемелік негіздерін ғалым-құқықтанушылар, мамандар мен тәжірибешілердің ғылыми пікірлері құрайды.

Аталған аспектілерді зерттеу барысында шетелдік белгілі ғалымдар В. А. Мусин, Н. А. Чечина, Д. М. Елизаров, С. Л. Герзон, Е. А. Борисова т. б. еңбектері пайдаланылды. Тікелей адвокатура институты және адвокаттың сот процесіне қатысуы у. и. Баженова (2002 ж. ), а. г. Кучерена (2002 ж. ), Э. Е. Колоколова (2005 ж. ), С. З. Рамазанов (2006 ж. ), о. Н. бондар (2008 ж. ), а. а. Воронова (2008 ж. ), H. H. Гончарова (2008 ж. ), м. п. Потанина (2009 ж. ), Ю. М. Руденко (2009 ж. ), Т. А. Федотова (2009 ж. ), А. Д. Бойкова (2010 ж. ), о. о. Гуртова (2010 ж. ), С. С. Колобашкина (2011 ж. ), м. е. Семеняко (2011 ж. ) . еңбектерінде зерттелген.

Сонымен қатар, Ресей Федерациясында адвокаттардың азаматтық процеске өкіл ретінде қатысуы, қызметі, ұйымдастырылуы келелі мәселелерімен қатар терең зерттеліп жазылған К. С. Сергеевна, А. И. Танцырева, Гоматина О. Д, Д. П. Ватман, Я. А. Розенбергтің еңбектерінде сотта азаматтық істердің қаралуына адвокаттың өкіл ретінде қатысуы негіздері, сатылары кеңірек жазылған.

Азаматтық процестің әр кезеңдерінде адвокат қызметінің ерекшеліктері атты бөлімді жазу барысында қазіргі таңдағы мәселелер жоғарыда аталған ғылыми еңбектерде аталғанымен де, өзектілігі қоғам талабына сай келе бермейтіндіктен, көбінесе баспасөз беттерінде жарияланған материалдарға сүйене отырып, дербес пікірімізді білдірдік.

Елімізде Қазақстандық адвокаттардың азаматтық процеске өкіл ретінде қатысуы жөнінде арнайы еңбектер болмағанымен, кей мәселелер С. Т. Тыныбеков, З. Х. Баймолдина, О. В. Арсентьев, т. б. білікті заңгер-ғалымдардың еңбектерін де қарастырдық.

Дипломдық жұмысты жазу кезінде сонымен бірге негізгі заң ҚР Конституциясы, Қазақстан Республикасының Азаматтық процестік кодексі, «Атқарушылық іс жүргізу және сот орындаушыларының мәртебесі туралы» Заң, «Адвокаттар және заң көмегі туралы» заңы «Адвокаттардың кәсіптік әдебі кодексі» және де ғылыми теориялық конференциялар мен ғылыми еңбектер, жинақтар, республикалық басылымдарда жарияланған материалдар да пайдаланылды.

Зерттеу мақсаты мен міндеттері. Зерттеудің мақсаты адвокаттың азаматтық процеске қатысушы ретіндегі құқықтық жағдайын анықтап, адвокаттардың сот процесіне қатысу барысында кездесетін мәселелерді талдап, оны жетілдіру шараларын ұсыну.

Мақсат келесі зерттеу міндеттерін шешу қажеттілігін анықтайды:

- Азаматтық процестегі адвокаттың қызметін құқықтық реттеудің даму тенденцияларын анықтау

- азаматтық процестегі өкіл ретінде адвокаттың құқықтық негізін құрайтын құқық нормаларын зерттеу;

- азаматтық процестегі адвокаттар көрсететін білікті заң көмегі туралы түсінік қалыптастыру;

- қолданыстағы іс жүргізу және арнайы заңнаманы жетілдіру бойынша қорытындылар мен ұсыныстарды тұжырымдау;

Дипломдық жұмыстың объектісі - адвокаттың азаматтық процесске қатысуына байланысты қатынастар.

Зерттеу жұмысының пәні - адвокаттың азаматтық процестегі өкілі ретіндегі қызметі.

Дипломдық жұмыстың құрылымы . Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен, сег сегіз бөлімшеден, қорытындыдан, қолданылған әдебиеттер тізімнен тұрады.

1 АЗАМАТТЫҚ ПРОЦЕСТЕГІ АДВОКАТТЫҢ ПРОЦЕССУАЛДЫҚ МӘРТЕБЕСІ

Адвокат азаматтық процессуалдық құқықтың субьектісі ретінде

Адам және азамат құқықтарына кепілдік беретін негізгі заңымыз ҚР Конституциялық ережелерінің ішінде маңызды конституциялық принцип ретінде қолданылатын білікті заң көмегі құқығы ерекше орын маңызға ие. Атап айтқанда, Қазақстан Республикасы Конституциясының 13-бабының 3-тармағында әркімнің білікті заң көмегін алуға құқығы бар екендігі айқын көрсетілген. Ал заңда көзделген жағдайларда мұндай көмек ақысыз көрсетіледі [2] .

Бүгінгі таңда Қазақстанда адам мен азаматтың құқықтарын қорғауға жауапты әр түрлі мемлекеттік және мемлекеттік емес органдар, мекемелер мен қоғамдық ұйымдар және т. б ұйымдар бар. Мысалы, сот, прокурор, полиция және сот органдары жоғарыда аталған құқық қорғау функцияларын өзара тығыз байланыста жүзеге асырады. Алайда, бұл міндеттерді ойдағыдай жүзеге асыру адвокаттар алқасы сияқты қоғамдық құқық институтынсыз мүмкін емес. Қазақстандық заңнама адвокатураны құқық қорғау органы ретінде анықтамағанымен, іс жүзінде ол құқық қорғау органының функцияларын орындайды. Әдетте, құқық қорғау органдары деп азаматтар мен ұйымдардың құқықтарын қорғауға бағытталған және арнайы мемлекеттік органдар заңға сәйкес және олар белгілеген тәртіптерді қатаң сақтай отырып, заңдық санкциялар қолдану арқылы жүзеге асыратын қызметті түсінеміз. Осылайша, адвокатураға құқық қорғау жүйесінде маңызды орынға ие, ол азаматтардың білікті заң көмегін алу құқығын қамтамасыз етуі керек.

Адвокаттар алқасының негізгі құқықтық нысаны - адвокаттар алқасы, білікті заңгерлердің кәсіби ұйымы болып табылады. Оның миссиясы - жеке және заңды тұлғаларға заң көмегін көрсету, құқықтар мен заңды мүдделердің сақталуы мен нығаюына, заңның үстемдігін қамтамасыз етуге көмектесу, сондай-ақ заңнамада көзделген кейбір басқа міндеттерді орындау.

Адвокаттар алқасы адвокаттар алқасының шынайы өзін-өзі басқаруын, адвокаттардың кәсібилігін, сондай-ақ олардың құқықтық және әлеуметтік қорғалуын қамтамасыз етуге көмектеседі. Жеке құқықтарды кез келген қол сұғушылықтан қорғау, заңның үстемдігі үшін күресу және сот жүйесіне көмектесу адвокаттар үшін үлкен саяси және әлеуметтік маңызы бар. Адвокатураның тиімділігі белгілі бір деңгейде әр азаматтың ғана емес, сонымен бірге бүкіл қоғамның құқықтық қорғалу деңгейіне байланысты.

Кез-келген азамат сотта өзінің құқықтары мен бостандықтарын кез-келген тәсілмен қорғауға құқылы, оның ішінде адвокатқа жүгіну құқығы бар осы құқығын пайдалана отырып - заңгерлік білімі бар және азаматтар мен ұйымдарды қорғау үшін қажетті дағдылары бар кәсіби адвокатқа жүгінуге құқылы.

Сотта өз істерін тиімді жүргізу үшін азаматтар азаматтық заңнаманы және сот ісін жүргізу ережелерімен таныс болуы керек. Мұндай білім барлық азаматтарда бола бермейтіні белгілі. Сондықтан адвокатқа жүгінуге тура келеді. Іске қатысушы адамның заңгерлік кеңес беру, қажетті процессуалдық құжаттарды толтыру, оның сот ісін жүргізудегі құқықтары мен мүдделерін қорғау қызметі қорғаушылық деп аталады. Профессор Н. А. Чечинаның, айтуынша құқық қорғаушылық соттағы өкілділіктің жеке бір көрінісі болып табылады. Алайда, егер өкіл әдетте сотта өзі өкілдік ететін адамды толығымен алмастырса, адам құқықтары жөніндегі кеңесші сот ісін жүргізуде ол өкілдік ететін адамды алмастырмай, оған іс жүргізу барысында көмек көрсететін маңызды және тәуелсіз рөл атқарады.

Құқық қорғаушылар қажеттілігіне байланысты адвокаттар алқасы деп аталатын арнайы институт пайда болды. Римдіктер өздерінің республикасында сот кезінде кеңес берген жақын туыстары мен достарын осылай атайды. Ежелгі Римдегі адвокатура тарихында сот өкілі мен адам құқығы оның қызмет салаларының өзара байланысты болуына біріккен. Азаматтық іс жүргізудегі өкілдік етудің мақсаты - тараптар мен үшінші тұлғалардың заңды мүдделері мен құқықтарын қорғау үшін заңда көзделген барлық әдістер мен процессуалдық тәсілдерді қолдану. Егер жауапкер немесе талапкер процеске өзінің атынан қатысса, оның материалдық және заңды мүдделерін дәлелдейтін болса, сот өкілі процеске үшінші тұлғалардың немесе тараптардың мүдделері үшін олардың атынан қатысады. Сонымен, сот зерттеуінің пәні өкілдің жеке материалдық және заңды мүдделері емес, азаматтық дауға қатысушылардың құқықтары мен міндеттері болады [4] .

«Адвокат» сөзі латын тілінен аударғанда қорғаушы, жақтаушы, іс қуушы деп мағынада аударылады. Ежелгі Римде адвокат деп айыпталушының достары мен туыстары түсініліп, оны сотқа ертіп баруын өтінген.

Азаматтық іс жүргізудегі өкіл - бұл сенім білдірушінің (азаматтың немесе ұйымның) атынан өзінің мүддесі үшін процессуалдық әрекеттерді жүзеге асыратын адам. Заңды өкіл - бұл сотқа азаматтық істер бойынша сот төрелігін жүзеге асыруға көмектесетін және өкіл берушінің құқықтарын жүзеге асыруға көмектесетін, сондай-ақ өз атынан тиімді сот шешімі шығару үшін азаматтық сот ісін жүргізудегі құқықтардың бұзылуына жол бермеуге заң көмегін көрсететін тұлға. Соттағы өкілдік бір адамның екінші адамның мүддесі үшін жүзеге асыратын қызметі.

Адвокат өзі өкіл болып қорғайтын адамның құқықтары мен заңды мүдделерін білдіреді. Әдебиеттерде заңды мүддені анықтамасы әр түрлі жолдармен қарастырылған. Көп жағдайда заңды мүдде белгілі бір себептермен субъективті құқықтардың жанама әсер етпейтін нақты қызығушылығымен немесе қажеттілігімен анықталады. Заңды мүдденің мәні мүдде иесінің немесе адамның оған қарсы әрекетінің мазмұнына байланысты. Егер қызығушылық қандай-да бір әрекеттен бас тартуға қанағаттанса, онда тек осы жағдайда ғана заңды мүдде пайда болады. Өкіл мен сенім білдірушінің арасындағы қатынастар материалдық құқық (азаматтық, отбасылық, еңбек құқығы) . Ал өкіл мен сот арасындағы қатынастар азаматтық іс жүргізу нормаларымен реттеледі.

Қазақстан Республикасының Конституциясында өзiн тәуелсiз мемлекет ретiнде орнықтыра отырып ең басты қазынасы ретiнде адам және азаматтың өмiрi, құқықтары мен бостандықтары туралы нақты айтылған.

Адвокаттар алқасы - бұл барлық жағдайда азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғауға және заң көмегін көрсететін жалғыз заңды ұйым. Заң көмегінің түрлері және заң көмегін көрсету әдістері, сондай-ақ заңнамалық база алуан түрлі және өзіндік ерекшеліктерге ие. Қазіргі нарықтық экономикаға байланысты адвокаттар көрсететін қызметтер заңның әр саласында, сондай-ақ кәсіби және білікті қызметтерді көрсетіп жатыр.

Адвокаттардың қазiргi таңдағы көрсететiн заң көмегiнiң түрлерi:

- шешiлуi кәсiби заң бiлiмдерiн қажет ететiн мәселелер бойынша консультациялар, түсiндiрмелер, кеңестер мен жазбаша қорытындылар бередi;

- талап қою арыздарын, шағымдар мен құқықтық сипаттағы басқа құжаттарды жасайды;

- соттарда, мемлекеттiк және өзге де органдарда азаматтық iстерде, сонымен қатар әкiмшiлiк құқық бұзушылық iстерiнде өкiл ретiнде қатысады;

-алдын ала тергеу кезiнде, сотта қылмыстық iстер бойынша қорғаушы ретiнде заң көмегiн көрсетедi, жәбiрленушiнiң, азаматтың талапкер, азаматтың жауапкер өкiлдiгiн жүзеге асырады[1] .

Қазіргі таңда адвокаттар азаматтар мен ұйымдарға Қазақстан Республикасының заңдарында тыйым салынбаған өзге де заң көмегiн көрсетеді.

Адвокаттардың көрсететiн заң көмегi түрлерiнiң iшiнде азаматтық процесте бойынша адвокаттың өкiл ретінде қатысуын ашып қарастырайық.

Әр адам азаматтық процесс барысында бiлiктi заң көмегiн алуға құқығы бар. Әрбiр адам бұзылған немесе заңмен қорғалатын мүдделерiн қорғау үшiн Азаматтық iс жүргiзу кодексiнде белгiленген тәртiппен сотқа жүгiнуге құқылы. Азаматтар өздерiне берiлген азаматтық құқықтарды, соның iшiнде өздерiн қорғау құқығын өз қалауынша пайдаланады. Азаматтар мен заңды тұлғалар өздерiне берiлген құқықтарды жүзеге асырған кезде адал, парасатты және әдiл әрекет жасап заңдардағы талаптарды, қоғамның адамгершiлiк қағидаттарын сақтауға тиiс. Азаматтар азаматтық iсте өз iстерiн өздерi немесе өкiлдерi арқылы жүргiзуге құқылы. Азамат iске өзi қатыса отырып өкiлiн де осы iс бойынша қатыстыра алады. Азаматтың iске қатысуы өзiне бiраз ыңғайсыздық туғыздырады. Мысалы, тараптар сот процесiнде өздерiнiң күнделiктi жұмыстарынан, қызметтерiнен босай алмаған жағдайда өздерiнiң мүдделерiн қорғауға процесте өз өкiлдерiне бередi. ҚР АПК 58-бабында тапсырма бойынша өкiлдiк етуге өкiлеттi азаматтардың тiзiмi берiлген. Соның iшiнде ең негiзгiсi, әрi маңыздысы - адвокаттар.

Азаматтық iсте адвокаттың өкіл ретінде қатысуының негiзi - тапсырма бойынша iске асырылады және де оның iс жүргiзудегi өкiлеттiгi сенiмхатта белгiленедi. Сотта өкiлеттiк процессуалдық сипатқа ие. Бiр тұлғаның (өкiл алушы) екiншi тұлғаның (өкiл берушi) атынан процессуалдық құқықтары мен мүдделерiн қорғауға және бiлдiруге бағытталған әрекеттi - сотта өкiлдiк ету деп белгiленген. Бұл құқықтық қатынастың негiзi әрi бастауы, азаматтық - құқықтық шартта болады, яғни осы шарт негiзiнде екi тараптың арасында құқықтық қатынас пайда болады.

Сонымен қорыта айтқанда Дамудың демократиялық қағидаттарын қамтамасыз етуде адвокатураның алатын орны ерекше. Ол ең алдымен қоғамның әртүрлi салаларында жиi-жиi кездесiп тұратын заңсыздықтарды болдырмау үшiн күреседi. Соңғы кездерi әлеуметтiк көмек мәселесi көп проблемаларды туындатып отыр. Көп жағдайларда әлеуметтiк көмектi мүшелерiнiң заң талаптарын жете бiлмеуi салдарынан кейбiр азаматтарға тиесiлi әлеуметтiк көмек көрсетiлмей келедi. Немесе керiсiнше, алуға тиiстi емес азаматтар иеленiп кетiп жатады. Әрине, соңғыларына көп жағдайларда қылмыстық, азаматтық iс қозғалатыны да заңды құбылыс. Бiрақ, соған тек әлеуметтiк көмек алып жүрген адам ғана кiнәлi ме? Мiне, осындай кездерi адвокат қорғаушылардың атқаратын рөлi зор.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.