Республикасының экологиялық жағдай
Ф-ОБ-001033
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Қожа Ахмет Ясауи атындағы халықаралық қазақ-түрік университеті
Жұманов Ақылбек Нартайұлы
Қазақстан Республикасында табиғатты пайдалану құқығының жалпы жағдайы
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
5B030100-мамандығы - Құқықтану
Түркістан-2021
Ф-ОБ-001033
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық Қазақ-Түрік университеті
Әлеуметтік ғылымдар факулътеті
Құқықтану кафедрасы
Қорғауға жіберілді
Құқықтану кафедрасының меңгерушісі, з.ғ.к., (PhD) қауымдастырылған профессор
Қ.Т.Битемиров______________ ___________20__ж №___Хаттама
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Қазақстан Республикасында табиғатты пайдалану құқығының жалпы жағдайы
5В030100-мамандығы - Құқықтану
Орындаған студент Жұманов А.Н
ЗҚТ-711
Ғылыми жетекшісі аға Есеналиев А.Е
оқытушы
Түркістан-2021
Мазмұны
Қазақстан Республикасында табиғатты пайдалану құқығының жалпы жағдайы
Кіріспе
1. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙЫ.
1.1 Табиғатты пайдалануды құқығының жалпы тұсінігі және тұрлері.
1.2 21 ғасырдың табалдырығындағы экологиялық құқық.
1.3 Қазақстан Республикасының экологиялық жағдай.
1.4 ТАБИҒИ ОБЪЕКТІЛЕРДІ ПАЙДАЛАНУ ЖӨНІНДЕГІ ҚҰҚЫҚТАР МЕН МІНДЕТТЕР.
1.5 Келісім бойынша жерді пайдалану
2. Қоғамдық ұйымдардың экологиялық қоршаған ортаны қорғау және қоршаған ортаны,табиғи ресурстарды пайдалануы.
2.1 Қоршаған ортаны қорғау және қоршаған ортаны табиғи ресурстарды пайдаланудағы ақпаратқа қол жеткізу ұғымы
2.2 Қоршаған ортаны қорғау және табиғи ресурстарды пайдаланудың субъектілері және объектілері
2.3 Құқықтық қол жеткізу институты нормаларының принциптері мен орны қоршаған ортаны қорғау және қоршаған ортаны табиғи ресурстарды пайдаланудың Ұлттық ҚР заңнамасы
2.4 Экологиялық ақпаратқа қол жеткізу көздері қоршаған ортаны қорғау және табиғи ресурстарды пайдалану
3. Қазақстан Республикасының экологиялық проблемалары және оны шешу жолдары.
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Кіріспе.Бұл тақырпты таңдаған себебім менің ойымша Қазақстан Республикасының экологиясына,ормандарына,озең көлдеріне жалпы табиғатымызға қажетті көңіл бөлінбейді және Біздің табиғатымызды тиісті түрде қорғап сақтай білу қажет қажет.
Дипломдық жұмыстың міндеттері-Дипломда айтылған проблемаларды көтеру,сол проблемаларды шешу,осы тақырыпты толық ашып Қазақстандықтарды мәдениетті етіп Еліміздің болашағын жарқын болуға себепкер болғым келеді.
Дипломдық жұмыстың объектісі-Қазақстан Республикасының экологиясы,табиғаты,болашағы.
Дипломдық жұмыстың маңыздылығы-менің ойымша бұл тақырыптың маңыздылығы оте жоғары өйткені өзіміздің табиғатымызды бағаламасақ,аяламасақ,қорғамасақ жағдайымыздың жақсы болмайтыны анық.Мысалы-Арал теңізін айтсақ болады жане т.б
Егемен және тәуелсіз Қазақстан табиғи ресурстардың мол байлығы бар мемлекет болып табылады және өндірістік әлеуетімен байланысты. Қоршаған ортаны қорғау болып табылады біздің мемлекетіміздің негізгі бағыттарының ішінде 31-бап куәландырады Қазақстан Республикасының Конституциясы, онда былай делінген: "Мемлекет адамның өмір сүруі мен денсаулығына қолайлы айналадағы ортаны қорғауды мақсат етіп қояды". Адамның негізгі экологиялық құқықтары біраз уақыттан бері оның сау және таза ортаға құқығы бар. Олардың шешімі республиканың орындалуына объективті түрде бағытталған Нормалары мен қағидаттарының талаптарын құқықтар, ең алдымен, Стокгольм Декларациясының 1-ші принципі қоршаған ортаға, оған сәйкес адам негізгі қолайлы өмір сүру жағдайларына экологиялық құқық. "Адам бар бостандыққа, теңдікке және қолайлы өмір сүру жағдайларына негізгі құқық қоршаған ортаға, оның сапасы лайықты және гүлденген өмір, және ең бастысы қорғауға және жақсартуға жауапты қазіргі және болашақ ұрпақтың игілігі үшін қоршаған ортаны қорғау. Осыған байланысты апартеидті көтермелеу немесе мәңгілікке қалдыру, нәсілдік сегрегация саясаты, кемсітушілік, отаршылдық және басқа да қысымшылық нысандары мен шетелдік үстемдік айыпталып, тоқтатылуы керек ". Біз қателеспейміз, егер біз бұл принципті аймақтағы адам құқықтарының негізі деп атасақ экология. Және мыналар маңызды: экологиялық адам құқықтары өмірлік және қажетті құқықтар сияқты өмір. Өйткені, болашақ тағдыры біздің ортақ жауапкершілігімізге байланысты ұрпақ.
Егеменді және тәуелсіз Қазақстан табиғи ресурстарға бай мемлекет болып табылады . Алайда , біздің еліміздің табиғи ресурстарының соншама молдығына қарамастан , оған қамқорлықпен қарау әрқашан туындап отырады . Қоғамның қазіргі дамуы табиғи ресурстардың шаруашылық мұқтаждықтарына кең түрде пайдаланылуына сүйенеді . Бұл процесс нарықтақ қатынастар дами түскен сайын одан әрі күрделене береді , Сондықтан , ғалымдар мен бүкіл қоғамның табиғи ресурстарын пайдаланудың адам үшін қажеттілігі мен табиғи ортаны қорғаудың қажеттілігі арасындағы қарам қайшылықтарға байланысты дабыл қағуы өте орынды болып табылады . Осыған байланысты зор маңызды табиғи ресурстарды өте көп мөлшерде шаруашылық мақсатқа пайдаланудың қоршаған ортаға тигізетін теріс зардаптары мен залалдарын жеңілдету , барынша азайту және табиғи байлықтарды молайту женіндегі шараларды жасау міндеті туындайды . Табиғатты тиімді түрде үнемді пайдалану және оны қорғау шаралары , оның ресурстарын пайдалану кезіндегі , тепе - теңдікті белсенді түрде сақтау , қоршаған табиғи ортаны жақсарту , ал бұл талаптар бұзылған жағдайда оны калпына келтіру женіндегі шараларды жүзеге асыру қажеттігін тудырып отыр. Бұл тұжырымдамада еліміздің экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін стратегиялық бағыттар көрсетілген - экономиканы , ұлттық заңнамаларды және қоғамды экологияландыруға байланысты , экологиялық үгіт - насихат және жұртшылықтың қатысуы , халықаралық ынтымақтастықты кеңейту. Табиғатты қорғау мен оның байлығын тиімді пайдалану мәселесін шешуді қамтамасыз ететін әдіс - тәсілдер жүйесін жасауға әр түрлі құқықтық институттар белсенді түрде қатысады . Қоршаған ортаны қорғау мен табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану саласындағы қызметке көптеген субъектілер қатысады , мемлекеттік органдар , лауазымды тұлғалар , заңды тұлғалар , азаматтар , қоғамдық бірлестіктер және т.б. Қоршаған ортаның жағдайымен байланысты мәселелер қазіргі таңдағы адамзат мәселелерінің ішінде бірінші орынға шықты . Бұл мәселерді шешуде маңызды рөл азаматтар мен қоғамдық экологиялық бірлестіктерге беріледі . Қазақстан Республикасының Конституциясының 23 бабына сәйкес , Қазақстан Республикасы азаматтарының бiрпесу бостандығына құқығы бар деп көрсетілген . Яғни , азаматтардың қоршаған ортаны қорғауға қатысуы қоғамдық экологиялық бірлестіктерге бірігу кұқығы арқылы жүзеге асырылады Алқоғамдық экологиялық бірлестік тердің қоршаған ортаны қорғауға қатысуы саласындағы қызметінің маңызы дүние жүзі қауымдастығымен танылған БҰҰ - ның Рио - де - Жанейрода өткен қоршаған орта және даму туралы Конференциясында қабылданаған негізгі құжаттарының бірінде , қоршаған ортаны қорғау саласында үкіметтік емес және мемлекеттік ұйымдардың күйлерін , біріктіру қажеттілігі бекітілген.Менің бұл таңдауым , табиғат пайдаланудағы бұрын болған және жаңа маңызды мәселелердің пайда болуы , экономикалық және басқа да құрылымды қайта кұрудың күрт өзгеруі , еліміздегі экономикалық реформалардың өткізу салдарына байланысты . Менің ойымша қоғаммен табиғаттың езара әрекеттілігінің басты базалық элементті - табиғат пайдалану . Қоғам мен табиғат арасындағы зат айналым нақты осы ортада пайда болады . Осыған байланысты , табиғат пайдалану қоғамның тіршілігіне барлық керектігін қанағаттандыру болып табылады . Сондықтан да табиғатты қорғау әлеуметтік экономикалық өзекті мәселелердің бірі болып табылады . Қоғамға қажетті табиғатты тұтыну шеңберінен шығатын , табиғатқа қолайсыз ықпал ететін салдарды туғызудағы жағдайларды әлсірету , жаңа немесе алдын алу осы кішігірім ой жүгiтуден табиғат пайдаланудың қоғамдық өмірдегі ролі мен реттеудің қажеттілігін көрсетеді . Тиісті табиғи обьектілерді пайдалануда туындайтын қатынастарды реттеудің басты құралы - құқық . Егер қандай да бір қатынас іс жүзінде орын алатын болса ( тиісті табиғи обьектілерді пайдалануға байланысты , онда ол қатынастар ез бекітуін нақты заң жүзінде табуы керек . Табиғат ресурстарын ұтымды пайдалану және қоршаған ортаны қорғаудағы кұкықтық тәсілдермен шешу тегін жетілдір мәселелерін шешуде заңи тұрғыда ойлануымыз қажет .
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙЫ.
1.1)Табиғатты пайдалануды құқығының жалпы тұсінігі және тұрлері.
Табиғатты пайдалану адамның таратылысқа келгелі жалғасып келе жатқан өмірдің , тіршіліктің материалдық және әлеуметтік негізі және ол үзілмейтін процесс . Қазақстан Республикасының Конституциясында табиғи ресурстарға мемлекеттік меншік арқылы пайдалану , оны қорғау , оны басқару табиғат туралы заңның бастамасы болды . Сонымен бірге , Қазақстан Республикасы адамның өмір сүруі мен денсаулығына қолайлы қоршаған ортаны қорғауды өзіне мақсат етіп қояды . Менің жалпы түсінігім бойынша табиғат пайдаланушы деген сез адам үнемі өзінің тіршілігін қамтамасыз ететін , адам мен табиғаттың үзілместік қатынасы . Өмірдің және адам мен қоғамның бар болуының негізі табиғатты пайдалануда . Табиғи ресурстарды пайдалану - қоғам мен табиғат арасындағы негізгі қатынастар . Онда қоғам мүшелері -- адамдардың әр түрлі қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін табиғи обьектілерін өз бетінше белгіленген тәртіп бойынша пайдаланады . Осыған орай табиғат пайдалану емірді үзбеу үшін маңызды қатынасқа түсу мен бірге қоғамның табиғатқа ерекет етуші қатынас құралы болып табылады . Табиғатты пайдалану бір жақты дамуына , оны қорғауға кейінгі кездерде мән беріле бастады . Әртүрлі экологиялық шараларды қолданып , оның ішінде құық нормаларын бір жүйеге келтіру ұлттық және әлемдік деңгейге жетті Ең алдымен азаматтардың , кәсіпорындардың , ұйымдардың және ұжымдардың құқықтары мен міндеттері табиғат пайдалану құқығында көрініс табуы қажет. Табиғат пайдалану құқығы ретінде пәнін ашу қажет , ол толығымен табиғат немесе табиғаттың барлық құбылыстары деп танылмайды , нақты айтқанда құықтық реттеуге жататын обьекті . Мысалы : демалу үшін атмосфералық ауаны пайдалану , күн энергиясын қолдану , жаунның ылғалдылығы , климат барлығы құқықтық реттеу объектісі емес . Басқаша айтқанда табиғат пайдалану философиямен басқа ғылымдарда тар мағынада қолданылады , Табиғат пайдалану шеңберіне кіретін негізгі обьектілер жер , оның қойнауы , су , орман , өсімдік және жануарлар әлемі , атмосфералық ауа , Табиғат байлықтарын қолдану қатынастарын реттеуге ережелер , табиғи ресурстар заңнамасының мазмұнын құрайды , ал олардың жүйесі , яғни нормалар жүйесі , табиғат пайдалану құқығы деп танылады . Қазіргі кезде табиғи ресурстарды пайдалануда саласында бірнеше құқықтық нормалар жүйесі қалыптасқан . Олар үкіметтің , ведомстволардың актілерінде керініс табады . Бұл жүйе даму үстінде . Оған біріншіден - бірлік , ал екіншіден құқық саласындағы диффернциялдық норма тән мінез болып табылады . Табиғи ресурстарды пайдалану құқығы саласында дифференциялдық норма осыған дейінгі қалыптасқан құқық салаларына қарай кодификацияланған мәселен -- жер тау кен , су және орман құқықтарына негізделіп . Осыларға 11 наурыз 2002 ж . қабылданған " Атмосфералық ауаны қорғау " туралы заңдар жатады . Табиғи ресурстарды пайдаланудағы заңнамалық дифференция бұдан әрі де дамый және салаларға тереңдей түсуі тиіс . Сонымен қатар , табиғи ресурстарды пайдалану ұйымы Қазақстандағы экологиялық саясаттың маңызды элементі болып табылады , сол сияқты мемлекеттің экономикалық жағдайына әсер ететіндіктен бұл салада бірқатар заңдар мен актілер қабылданады .
- ҚР Орман кодексі ( 8.7.2003ж . )
- ҚР Су кодексі ( 23.7.2003ж . )
- " ҚР Жануарлар әлемін пайдалану және қорғау " туралы заң ( 21.10.93ж . толықтырулар мен өзгертулер 11.05.99ж . , 23.01.01 ж . , 24.12.01 ж . ) .
- Жер кодексі ( 20.06.03ж . ) ,
- " ҚР Атмосфералық ауаны қорғау туралы заңы ( 11.03.02ж . )
- " Жер қойнауы және оны пайдалану туралы . ҚР Президентінің заң күші бар жарлығы ( 27.01.96ж . ) . Экологиялық қауіпсіздік концепциясы ( 03.12.03ж . )
- " Қ.Р. Ерекше қорғалытын табиғи аумақтар " туралы заңы ( 15.07.97ж )
Қазіргі кезде республикада 200 ден аса мемлекеттік емес қоғамдық ұйымдар қоршаған ортаны қорғауға белсенді түрде қатысады . Олардң қызметтері " қоғамдық ұйымдар және қоршаған ортаны қорғау туралы заңдармен реттелді . Қ.Р. , рационалды табиғи ресурстарды пайдалану саласында экологиялық қауіпсіздік концепциясы жасалынған , қоршаған ортаны қорғаудың халықаралық ерекет жобасы . Бұл концепция қоршаған орта және оны дамыту жайлы Рио де - Жанейро декларациясының қағидасына сүйене отырып жасалған . Бұл концепция экономиканың және адамзаттың дамуына қолайылы қоршаған ортаны қалыпиастырудағы бағытты анықтайды . Қоршаған ортаны қорғаудың халықаралық әрекет жобасының негізгі мақсаты қоғам мен қоршаан ортаныың қалыпты ара -- қатынасын және экологиялық қауіпсіздікті сақтауды қамтамасыз ету болып табылды , Жер заңнамалары 28 нормативтік құқықтық актілерден тұрады :
1 ) орман шаруашылығын орман кадастiрiне енгізу ;
2 ) зиянның орнын толтыру ;
3 ) орманға орналастыру , орман мониторингі және мемлекеттік есепке алу ; 4 ) орманды пайдалану , орманды пайдаланудың түрлері ;
5 ) орман заңдарын бұзғаны үшін жауапкершілік ;
6 ) орманды қорғау ;
7 ) орманды пайдаланғаны үшін төлем ;
8 ) , орман қорғау саласын басқару .
Табиғи ресурстарды объектілері бойынша талдай отырып біз пайдалануына және олардың түрлеріне қарай бағыт алатынын көрдік , мысалы орман заңдары сияқты , Нормативтік құқықтық қамтамасыз ету бірінші кезекте орталықтан және жергілікті басқару органдарымен байланысты , Сондықтан табиғи ресурстарды пайдалану заңнамалары салалық болып келеді . Салалық қатынас жерді , оның қойнауын , орманды , суды , жануарлар елемін және атмосфералық ауаны пайдалануға шектеулер береді . Мұндай шектеулер табиғатты пайдаланудағы құқықтық норманы қалыптастыруға қажетті жағдай болып табылады . Сондықтан заңда табиғатты пайдалану құқығының субъектісі толық реттелген түрде объектісіне есер етуі тис . ҚР Конституциясында табиғи ресурстарына мемлекеттік меншік және жерге жеке меншік таралады делінген . Нормативтік актілерде табиғатты пайдалану . оны қорғау , басқару мәселелері көзделгенмен , Конституциясында ҚР азаматтарының емір сүруі мен денсаулығына қолайлы қоршаған ортаны қорғауды өзінің мақсаты етіп қойды , Осы бастамалар негізінде қоршаған ортаны қорғау туралы заңда қазіргі және болашақ ұрпақтардың мүдделері үшін қоршаған ортаны қорғаудың құқықтық және экономикалық және т.б. негіздерін белгілейді және өзге де қызметтің биологиялық түрлілігін сақтау мен табиғатты ұтымды пайдалану умдастыруға бағытталған .
1.2) 21 ғасырдың табалдырығындағы экологиялық құқық.
Экологиялық құқық-Қазақстан Республикасы құқығының маңызды саласы.
Бұл құқықтың мәні қоғам мен табиғаттың өзара іс-қимылы саласындағы қоғамдық қатынасты реттейтін құқықтық нормалардың жиынтығы болып табылады. Адамзат пен табиғаттың өзара іс-қимылы ортасында туындайтын әлеуметтік қатынастар дамуының қазіргі кезеңінде оларды құқықтық реттеудің әдіснамалық тәсілі өзгеруде. Экология негізге алынады. Құқықтық қатынастардың объектісі ретінде "табиғат" тұтастай алғанда иресурстар объектілерінің кешені ретінде әрекет етеді, олар объектілердің өзара тәуелділігі. Қоғамның мүдделері сақтауға байланысты барлық қоршаған табиғи ортаның сапасы, сондықтан кез-келген құқықтық қатынастар, жекелеген табиғи ресурстармен туындайтын осы мақсатта. Қоғам мен табиғаттың өзара әрекеттесуі саласындағы қатынастар өзіндік сипаты. Бұл қатынастардың ерекшелігі мыналармен анықталады Табиғи ресурстар адамның еңбегімен жаратылмаған, оған дайын түрде беріледі; оларды дұрыс және тиімді пайдалану арқылы көбейтуге болады адамзат қоғамының байлығы. Табиғи ресурстардың құқықтық режимі тұтастай алғанда, олардың экологиялық маңызы негізгі құралдар ретінде анықталады өндіріс. Экологиялық құқықтық қатынастар мыналардан туындайды және дамиды табиғи ресурстарды иелену, пайдалану, билік ету және қорғау экономикалық өмірдің барлық салаларында өндірістің негізгі құралдары. В экологиялық қатынастарды дамытудың негізі тиімді талаптар болып табылады табиғи ресурстарды пайдалану және қорғау. Мұның бәрін ескеру мүмкін емес жағдайларда табиғи ресурстардың құқықтық режимі туралы мәселені шешу кезінде нарықтық қатынастарға көшу. Қазақстан Республикасының экологиялық құқығы - салыстырмалы түрде жаңа және жас құқық. Ол тез дамып, жан-жақты жетілдіріліп, тереңдейді. Жаңа нормативтік-құқықтық актілер және жалпы және нақты, тікелей және тікелей құжаттарды қамтитын құжаттар Таза экологиялық, табиғатты қорғау бағытының нормалары мен талаптары сипаттағы. Арнайы уәкілетті органдар, қызмет-тетіктер құрылды экологиялық сауықтыруды, ұтымды пайдалануды және табиғи ресурстарды тиісті қорғау. Кез келген басқа құқық сияқты Қазақстан Республикасының экологиялық құқығы біздің республикамыздың өз көздері бар, соның арқасында қоғамдық экологиялық мәселелерді құқықтық реттеу қамтамасыз етіледі. экологиялық қатынастар. Қоршаған табиғи ортада адамдардың дұрыс мінез-құлық шараларын белгілеу қоршаған ортаны қорғау, олар экологиялық сауықтыруға және қоршаған ортаны өсімдіктер әлемінде экологиялық тепе-теңдік пен үйлесімділікті қамтамасыз ету және жануарлардың. Қазақстан Республикасының экологиялық құқығының көздері мыналар болуы мүмкін тек экологиялық және құқықтық актілерді қамтитын нормативтік құқықтық актілер нормалар мен талаптар немесе таза экологиялық экологиялық бағыты мен сипаты. Бірақ бұл жоққа шығармайды, керісінше тетіктердің халықаралық құқықтық құралдарын пайдалану мүмкіндігі және тіпті орындылығы. Бірінші кезекте экологиялық құқық көздерінің бірі Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 30 тамыздағы Конституциясы .Экологиялық-құқықтық 6, 31 және 38-баптар, олар алғаш рет бекітілді және қолданысқа енгізілді жаңа экологиялық, экологиялық тұжырымдама, оның мәні "мемлекет қоршаған ортаны қорғауды мақсат етіп қояды адам өмірі мен денсаулығы үшін", " лауазымды адамдардың фактілерді жасыруы және адамдардың өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін мән-жайлар заңға сәйкес (31-бап). Онда мұндай негізгі норма бар: "Қазақстан Республикасының азаматтары табиғатты сақтауға және ұқыпты ұстауға міндетті табиғат Республика байлықтарына жатады " (38-б.) Дегенмен, экологиялық құқық пәніне оралайық. Негізге ала отырып, бұл құқықтың пәні оның перспективасын теориялық тұрғыдан анықтауы керек оның мазмұнына әсер ететін факторларды түсіну және іс жүзінде қарастыру. Бұл жағдайда өзара әрекеттесу тұжырымдамасы шешуші болып табылатындығын есте сақтаңыз негізгі концептуалды қамтитын қоғам мен табиғат ережелер қоршаған ортаны қорғау принциптері және экологиялық функция мемлекеттер мен құқықтар. Экологиялық норманы қамтитын экологиялық-құқықтық норма саласындағы императивті, тыйым салулар, міндеттер, Рұқсаттар және көтермелеулер қоғам мен табиғаттың өзара әрекеті орындауды қамтамасыз етуге арналған заңдар мен басқа да нормативтік актілерді және қамтуы тиіс құрылымында экологиялық құқық жетекші орын. Экологиялық құқықтың мазмұнына әсер ететін негізгі факторлар қазіргі жағдайларда болып табылады:
1) экологиялық ахуал (жаһандық, мемлекеттік және жергілікті););
2) тиісті заң шығарушы органдардың заң шығару қызметі; мемлекеттік органдардың тиімділігі мен сапасын арттыруға бағытталған қоршаған ортаны қорғау туралы нормативтік актілер;
3) қоршаған ортаны қорғау тәсілдерін жетілдіру қажеттілігі; орта, оның ішінде ұйымдастыру-басқару, мәдени-тәрбиелік және құқықтық.
Енді осы сұрақтарды тезисті қарастырсақ.
1.Қоғам мен табиғаттың өзара әрекеттесуінің қолданыстағы 2 формасы бар мазмұны жағынан экономикалық және экологиялық өзгерістерге ұшырады. Өзара әрекеттесудің экономикалық формасы басым болды дағдарыстық экологиялық жағдайларға. Бұл туралы куәландырады әлемдік және Мемлекеттік масштабтағы көптеген фактілер. ХХ ғасыр, ғылыми-техникалық прогресс ғасыры ретінде адамның табиғи ортаға экономикалық қысымын күшейтті. Бұл, шамасы, егер қатаң шаралар қабылданбаса, ХХ1 ғасыр жалғасады әлемдік масштабтағы, мемлекеттердегі табиғат қорғау шаралары, оның ішінде Қазақстан.
2.Нарықтық экономиканың даму жағдайы, әртүрлі меншік нысандары және шетелдік инвестицияларды кеңінен тарту заңды және жеке тұлғалардың құқықтарын табиғатты қорғау туралы заңнамалық және заңға тәуелді актілер.
3.Қоршаған ортаны қорғау саласындағы нормативтік актілердің барлық нысандары ұйымдастырушылық-басқарушылық, мәдени-тәрбиелік және табиғи ресурстарды қорғау мен молықтыруды пайдаланудың құқықтық әдістері сов.
4.Қоршаған ортаны қорғау туралы құқықтық актілер жүйесіндегі маңызды буын республиканың экологиялық қауіпсіздік тұжырымдамасы табиғи орта Қазақстан. Бұл тұжырымдаманың негізгі объектісі экологиялық адам қауіпсіздігі, яғни өмірлік маңызы бар қауіпсіздік жағдайы адамның экологиялық мүдделерін және ең алдымен таза, сау адамның құқықтарын, қоршаған ортаның өмір сүруіне қолайлы қоршаған ортаны 21 ғасырдың құқықтық нормалары адамның экологиялық мүдделерінің артықшылықтары. Бұл біздің заңымыз болып табылатын құқықтық мемлекет салтанатының маңызды сәті болады республика. Сондай-ақ, 3-баптың Заңы негізінде қоршаған ортаны қорғау туралы айтылады мынадай қағидатты сақтау негізінде жүзеге асырылады: қорғау, өмір сүру және адам денсаулығын сақтау және қоршаған ортаны қалпына келтіру халықтың өмірі, еңбегі мен демалысы үшін қолайлы.
1.3)Қазақстан Республикасының экологиялық жағдай.
Біздің республикамыздың көптеген аймақтарында экологиялық жағдай жоқ тек қолайсыз, сонымен қатар апатты. Қоршаған ортаны ластайтын негізгі көздер және өнеркәсіп табиғи жүйелердің тозуын тудырады, ауыл шаруашылығы, Автомобиль көлігі және басқа да антропогендік факторлар. БиоСфера мен қоршаған ортаның барлық құрауыштарының ішінен, атмосфера ең сезімтал, ең алдымен емес ластаушы заттар тек газ тәрізді ғана емес, сонымен қатар сұйық, сонымен қатар қатты заттар. Адам мыңдаған жылдар бойы атмосфераны ластап келеді, бірақ оның салдары осы кезеңде ол қолданған отты пайдалану шамалы. Атмосфера дегеніміз не? Бізді қоршаған ауа-бұл қоспасы газдар немесе басқаша айтқанда, біздің жер шарымызды қоршап тұрған атмосфера. Әр түрлі ластауыштардың түсуі а атмосфера стационарлық өнеркәсіптік көздері қазіргі уақытта 4 миллионнан астам құрайды жылына тонна. Қазақстанның үстінен атмосфераға айтарлықтай сома бөлінеді жоғары уытты газ тәрізді және қатты заттар. Егер салыстыру әр түрлі стационарлық көздерден шығарындылар саны шамамен 50% құрайды пайыздарды жылу көздері, ал 33 пайызын шығарады - тау-кен және түсті металлургия кәсіпорындары. Ең көп саны Шығыс Қазақстанда әртүрлі ластаушы заттардың шығарындылары - 2231, Жылына 4 мың тонна, бұл шығарындылардың жалпы санының 43 пайызын құрайды бүкіл Қазақстанға. Шығарындылар саны бойынша екінші орында Орталық Қазақстан - жылына 1868 мың тонна немесе 36 пайыз. Ең аз Солтүстік Қазақстанда атмосфера жылына 363,2 мың тонна ластанады (7 пайыз) Оңтүстік Қазақстанда жылына 415,1 мың тонна, бұл 8 пайызды құрайды. Ең ұялы, әрекет ету радиусы кең, азот және күкірт оксидтері. Олар ауыстырылады елеулі қарау және әсер күшті ықпалы әсіресе ауыл шаруашылығы дақылдарының өлуіне. Ауа бассейнінің және басқалардың ластануына елеулі үлес қоршаған ортаның құрамдас бөліктерін республиканың автокөлігі енгізеді. Оның шығарындылар, әсіресе қалаларда, 25-тен 50 пайызға дейін. Атмосфераның автокөліктердің пайдаланылған газдарымен ластануы бірінші орында Алматы - 75 пайыз, одан кейін Ақтөбе - 47, 1, Семей-46,6 пайыз, Жамбыл-43,1, Өскемен-41,4 пайыз. Ең аз пайдаланылған Жезқазған атмосферасында газ бар - 14,8 Петропавл-26,3 және Лениногор-27,6 пайыз. Алайда, ең жоғары Газдану сияқты қалаларда атмосфералық ауаның Қостанай - 84, 7 пайыз және Орал-81, 7 пайыз, мұнда өнеркәсіптік кәсіпорындар мен автокөліктер жоғарыда аталғандарға қарағанда аз қалаларда. Автокөліктер ауаның негізгі ластаушылары болып табылады және белгілі бір дәрежеде топырақ пен су. Статистика көрсеткендей, миллионға бүгінгі таңда алматылықтардың саны 200 мыңнан асады. Қалалардың атмосферасын қатты және газ тәрізді ластау поллютанттар күн сәулесінің қарқындылығын төмендетеді, ауаны бітейді ядро ретінде қызмет ететін қатты бөлшектердің едәуір мөлшері тұман мен түтіннің пайда болуына ықпал ететін концентрациялар. Жоғары атмосферадағы қатты және газ тәрізді зиянды қоспалардың құрамы күй атмосфераның жылу қасиеттеріне әсер етеді. Күн сәулесінің әсерінен, фотохимиялық реакциялар нәтижесінде жинақтаудың әсері пайда болады, бұл жаңаларының пайда болуына ықпал етеді, түтінді тудыратын улы заттар. Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің 11-тарауында экологиялық қауіпсіздік туралы 282-баппен көзделген. Атмосфераның ластануы: Атмосфераға ластаушы заттарды шығару қағидаларын немесе қағидаларды бұзу қондырғыларды, құрылыстарды және өзге де объектілерді пайдалану, егер бұл іс-әрекет ауаның ластануына немесе табиғи қасиеттерінің өзге де өзгеруіне әкеп соқты - қылмыстық заңнама бойынша жауап береді. Өмір үшін өте маңызды, мүлдем қажет қоршаған ортаның, табиғаттың және биосфераның табиғи компоненті су. Қазақстан Республикасында өзендердің орташа жылдық ағыны салыстырмалы түрде аз және бұл тек 101,9 км. жылына, ал су ағыны бір, мысалы Амазонка - жылына 220 км. Аумақтағы осы саннан Республика өзен ағынының жартысына жуығын құрайды-57 пайыз немесе 58,4 қалған су ресурстары 43,5 км-ді құрайды. шектес аумақтар (Қытай, Өзбекстан, Қырғызстан). Қолда бар к халық шаруашылығында жер үсті суларының ресурстары бағаланады жалпы көлемі 46 км. Қазақстан шегінде 85 мыңнан астам өзен бар оның ішінде ұзындығы 10 км-ден асатын 11,5 мың 3447 көл, 4500 тоғандар мен су қоймалары. Ең ірі өзендер Ертіс, Орал, Есіл, Тобыл, Сырдария, Іле өзендерінің оңтүстік және Орталық Қазақстанның ағынсыз аудандары, Нұра, Сарысу. Бұдан басқа, Қазақстан шегінде мынадай ірі тұйық су айдындары Арал теңізі мен Балқаш көлі сияқты. Су ресурстарының өзіне тән тапшылығымен қатар судың қалыптасуының табиғи факторлары, құрлықтың жер үсті суларының сапалық құрамы да антропогендік ауыл шаруашылығының қарқынды дамуында көрініс табатын қызмет, су көлігі, өнеркәсіп, энергетика және коммуналдық шаруашылық. Судың негізгі ластаушылары өнеркәсіп және ауыл шаруашылығы болып табылады шаруашылығы. Сонымен қатар, судың сапасына көбірек әсер етеді диффузды ластану көздері-бұл пестицидтер мен тыңайтқыштар ауыл шаруашылығы алқаптарынан. Судың сапасын едәуір нашарлатады оның улы өнеркәсіптік және тұрмыстық ағындары. Қалаларда және өнеркәсіптік орталықтарда ағынды сулар жалпы судың шамамен 15-20 пайызын құрайды ластаушы ингредиенттермен резервуардың жүктемелері. Жер үсті суларының сапасы мен мөлшеріне теріс әсер суармалы жерлер алқаптарының ұлғаюына байланысты шаралар қолданылады, әсіресе ылғал жеткіліксіз және тұрақсыз өңірлерде Қазақстанда аз емес. Республикадағы негізгі су тұтынушылар ауыл шаруашылығы, өнеркәсіп және Жылу энергетикасы сияқты салалар. Ең өткір су тапшылығы батыста және оңтүстікте сезіледі республикасының. Негізгі су тұтынушылар суармалы егіншілік болып табылады (72%), өнеркәсіп (29%) және коммуналдық шаруашылық (6,0%). Суармалы егін шаруашылығы судың 1,5 - 2 есе артық жұмсалғаны байқалады. Удельное 1 га суармалы жерге су тұтыну республика бойынша орта есеппен мынаны құрайды 10 мың м га. қорғау мен ұтымды пайдаланудың маңызды бағыты жер үсті және жер асты суларының сапасын жақсарту су. Антропогендік әсердің әсерінен ол айтарлықтай өзгерді барлық дерлік өзендердің гидрохимиялық, гидрологиялық және санитарлық режимі сондықтан Қазақстанның экономикалық және нормативтік құқықтық актілерді, экологиялық нормалар мен нормативтерді, құқықтық су, топырақ мониторингі және ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру.
1.4) ТАБИҒИ ОБЪЕКТІЛЕРДІ ПАЙДАЛАНУ ЖӨНІНДЕГІ ҚҰҚЫҚТАР МЕН МІНДЕТТЕР.
Табиғатты пайдалану құқығы экономикамен тығыз байланысты табиғат пайдаланудың экономикалық қатынастары мазмұнының құқықтық нысаны. Сонымен қатар, табиғат пайдалану құқығының өзіндік формасы мен мазмұны араларында неразрывная связь. Оларды зерттеу құқықты дұрыс сипаттау үшін маңызды табиғат пайдалану. Табиғат пайдалану құқығының мазмұны жиынтық ретінде түсініледі заңға негізделген және өзара байланысты иелену құқығы және белгіленген тәртіппен берілетін табиғи объектілерді пайдалану тәртіппен азаматтар мен заңды тұлғалар. Меншік және пайдалану екі жақты өкілеттік болып табылады, өйткені табиғи нысанды тек бір мезгілде пайдалануға болады оларға иелік ету. Иелену құқығы іске асырудың алғышарты болып табылады кез келген табиғат пайдалану. Оның көрінісі формалары, мысалы: пайдалануға алынған жер учаскесін қоршау құқығы, пайдалану не оларды өзге де мақсаттарда пайдалануға тыйым салу тәртібін белгілеу тұлғалар. Табиғат пайдалану құқығы заңға негізделген табиғи ресурстарды шаруашылық пайдалану немесе өзге де пайдалану мүмкіндігі одан пайдалы қасиеттерді алу, оны тұтыну арқылы объектінің өндірістік немесе жеке қажеттіліктер. Табиғат пайдалану құқығы бұл табиғи объектіні пайдалану құқықтары мен міндеттерінде көрінеді. Құқық мазмұнына кіретін құқықтар мен міндеттердің көлемі мен құрамы нақты табиғат пайдаланушыларға берілетін табиғат оларға берілетін табиғи объектілерді пайдалану бойынша, олардың нысаналы мақсатының көптігімен, субъектілердің әртүрлі мәртебесімен табиғатты пайдалану құқығы. Жекелеген нақты құқық түрлері мен табиғат пайдалану саласындағы міндеттерде айтарлықтай айырмашылықтар бар. Жерді пайдаланудың негізгі жалпы құқығы, мысалы, құқық дербес шаруашылық жерінде. Құқықтардың осы санатына мыналар жатады жер учаскелерінің меншік иелері мен иеленушілерінің өз қалауы бойынша құқығы олардың шекараларында белгіленген тәртіппен қолданусыз жүзеге асырылсын кең таралған пайдалы қазбаларды (құм) өндіру, мемлекеттік теңгерімде жоқ Саз және т. б.) және құрылыс жер асты құрылыстарын өз мұқтажы үшін бес метр тереңдікке дейін, сондай-ақ тұрмыстық құдықтар мен ұңғымаларды бірінші орталықтандырылған су көзі болып табылмайтын су тұтқыш деңгейжиек сумен жабдықтау. Жер қойнауын пайдаланушылардың негізгі жалпы құқықтары оларға берілген жер қойнауы учаскесін кез келген нысан үшін пайдалану мақсатына сәйкес келетін кәсіпкерлік немесе өзге де, лицензияда белгіленген; осы қызметтің нысандарын өз бетінше таңдау, заңға қайшы келмейтін нәтижелерді пайдалануға; оның ішінде өндірілген минералдық шикізат, оның ішінде және қолданыстағы заңнама; өз қалдықтарының тау-кен өндіру және онымен байланысты қайта өңдеу өндірістерін, егер лицензияда өзгеше ескертілмеген; жатқан алаңдарда құрылыс салуды шектеу берілген тау-кен бөлінісі шекарасындағы пайдалы қазбалар; қосымша рұқсаттарсыз жер қойнауын геологиялық зерттеуді жүргізу оған берілген тау-кендік бөлу шекарасындағы меншікті қаражат шоты бойынша лицензия берген органдарға жүгінуге; жағдай туындаған кезде лицензия шарттарын қайта қарау туралы, лицензия берілгендерден айтарлықтай ерекшеленеді. Су пайдаланушылар өз қалауы бойынша өздеріне тиесілі оның су объектісін пайдалану құқығы. Органдардың араласуы атқарушы өкіметке байланысты су пайдаланушылардың қызметіне жағдайларды қоспағанда, су объектілерін пайдалануға тыйым салынады, Су кодексінде және өзге де заңдарда көзделген. Ұқсас құқықтар қандай табиғи болмасын, барлық табиғат пайдаланушылар қорғауға ие олар нысанды пайдаланады. Жануарлар дүниесін пайдаланушы өзіне тиесілі құқықтарды жүзеге асырады шарттары мен шегінде жануарлар дүниесі объектілерін иелену және пайдалану, лицензиямен және мемлекеттік органымен жасалған шартпен белгіленген тиісті аумақты, акваторияны білдіретін билік жануарлар дүниесін пайдалануды жүзеге асыру. Табиғат пайдалану құқығының мазмұнына кіретін міндеттер, олардың табиғат пайдаланушылар үшін мәнді екі негізгі түрге бөлуге болады -оң және теріс.
Оң міндеттер белгілі бір міндеттерді орындауды талап етеді әрекеттер. Олардың мысалдары ұтымды пайдалану міндеттері болып табылады табиғи объектілерді олардың нысаналы мақсатына сәйкес пайдалануға; экологиялық үйлесімді технологияларды жүзеге асыру; іс-шаралар; пайдалану үшін төлемді уақтылы және дұрыс жүргізу және қоршаған табиғи ортаның ластануы.
Теріс міндеттер белгілі бір әрекеттерді орындауға тыйым салудан тұрады әрекеттер. Олардың мысалдары нашарлауға тыйым салу болуы мүмкін жүзеге асыру нәтижесінде аумақтағы қоршаған табиғи шаруашылық және өзге де қызметті жүзеге асыру, белгіленген тәртіпті сақтамау табиғат пайдалану, үшінші тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерінің бұзылуы. Табиғат пайдалану құқығының мазмұнына кіретін құқықтар мен міндеттер, барлығына немесе көпшілігіне арналған жалпы болып бөлінеді және табиғат пайдаланушылардың жекелеген табиғи объектілерді пайдаланудың белгілі бір түрлері. Табиғат пайдаланушылар арасында меншік иелері жоқ маңызды беру мақсаттарына сәйкес табиғи объектілерді пайдалану оларды пайдалану үшін. Бұл құқық сонымен бірге міндет болып табылады табиғат пайдаланушылар-меншік иелері емес. Әрбір табиғат пайдаланушының оған келтірілген залалды өтеу құқығы және сонымен бірге басқа құқық субъектісі келтірген залалды өтеу. Табиғат пайдаланушылардың жалпы құқықтарына эмиссия құқығын жатқызуға болады зиянды заттарды тастау және қалдықтарды көму. Алайда жаттығу осы құқыққа арнайы берілетін рұқсат негізінде жол беріледі. күзет саласындағы уәкілетті мемлекеттік органдар қоршаған ортаны. Табиғат пайдаланушылардың жалпы міндеттері басқалардың заңдарын, құқықтары мен заңды мүдделерін бұзатын әрекеттер табиғат пайдаланушылар, берілген табиғи объектілерді пайдалану заңмен Қарастырылып отырған міндеттер санатына жалпы міндеттер жатады пайдалану кезінде орындалуы қажет экологиялық талаптар басқа да объектілерді салу және қызметі. Оларға сәйкес заңды тұлғалар мен азаматтар технологиялық режимді сақтау бойынша тиімді шаралар қабылдау және табиғатты қорғау, ұтымды пайдалану және пайдалану жөніндегі талаптарды табиғи ресурстарды молайтуға, қоршаған табиғи ресурстарды ортаның. Заңды және жеке тұлғалар қамтамасыз етуі тиіс сақтау негізінде қоршаған табиғи орта сапасының белгіленген нормативтерін бекітілген Технологияларды сақтау, экологиялық қауіпті технологиялар мен өндірістер, сенімді және тиімді жұмысын тазарту құрылыстарды, қондырғыларды және бақылау, залалсыздандыру және кәдеге жарату құралдарын табиғи объектілерді қорғау жөніндегі іс-шараларды жүргізу және табиғи ресурстарды молықтыру. Барлық табиғат пайдаланушылардың ортақ міндеті органдардың қорытындыларын, қаулыларын, ұсынымдарын және өзге де заңды шешімдерін мемлекеттік басқару, оның ішінде оған арнайы уәкілеттік берілген саласындағы заңнаманың сақталуын мемлекеттік бақылау қоршаған ортаны қорғау және табиғи ресурстарды пайдалану. Табиғат пайдаланушылардың негізгі міндеттерінің бірі жүргізу қоршаған табиғи ортаны қорғау туралы мемлекеттік табиғат қорғау органдарымен және сандық және сапалық есебінің мемлекеттік статистикасының ресурстар мен қайталама шикізатты анықтау және олардың экологиялық және экономикалық бағалау. Су заңнамасына сәйкес, мысалы, су пайдаланушы мыналарды жүргізуге міндетті алынатын, пайдаланылатын және ағызылатын суларды белгіленген есепке алу, олардағы ластаушы заттардың мөлшері, сондай-ақ жүйелі бақылау және су объектілері мен олардың су қорғау аймақтарына ақпаратты тегін және белгіленге Заңда қарастырылған арнайы міндеттерді көрсетуге болады келесі мысалдар. Кәсіпорындар мен кәсіпорындар сияқты табиғат пайдаланушылар ұйымдар, мысалы, іс-шараларды әзірлеуге және өткізуге міндетті, қоршаған ортаны ластаудың алдын алуға және жоюға бағытталған ортаның. Уақытша жер пайдаланушы өзі бұзған учаскені алып келуге міндетті жерді мақсатты пайдалану үшін жарамды күйге келтіру. Арнайы міндет-жерді қалпына келтіру, яғни жерді қалпына келтіру жер учаскелерін ауыл шаруашылығы немесе жер учаскелерін пайдалану аяқталғаннан кейін оларды пайдалы қазбалар өндіру. Табиғат пайдаланушылардың белгілі бір қызметті жүзеге асыруға құқығы табиғат пайдалану құқығының мазмұнына кіретін қызметтер заңда белгіленген тәртіппен шектелген. Бұл қамтамасыз ету үшін жасалады табиғат пайдаланушылардың құқықтары мен заңды мүдделерін сақтау және азаматтарды, сондай-ақ қоғам мен мемлекеттің мүдделерін қорғау. Табиғат пайдаланушылар оларға берілген өкілеттіктерді іске асыруды жүзеге асыруға құқығы жоқ өз қызметін белгіленген шектеулерден тыс. Табиғат пайдаланушылардың құқықтары мен міндеттеріне шектеулер енгізілуі мүмкін қамтамасыз ету үшін заңда белгіленген тәртіппен халықтың экологиялық қауіпсіздігі, қоршаған табиғи ортаны қорғау және оның жеке объектілері. Шектеулер тыйым салынғанға дейін белгіленуі мүмкін табиғат пайдаланудың жекелеген түрлерін
1.5)Келісім бойынша жерді пайдалану
Әкімшілік реттеу әдістері жағдайында табиғат пайдалану лицензия әкімшілік органның актісі ретінде тараптардың өзара қарым-қатынасын реттейтін жалғыз құжат болып табылады, келісім құқықтарды, міндеттерді, мерзімдерді және т. б. нақтылау құралы болды. Қоршаған табиғи ортаны қорғауды одан әрі экономизациялау бойынша қоршаған орта келісім неғұрлым тәуелсіз нысанды алады. Ең үлкен даму жалдау шартының түрін алады. Ең жер қатынастарына тән. Жер қойнауы, су, орман, жануарлар дүниесі мемлекеттік күйінде қалып отыр меншік-көп деңгейлі, яғни республиканың, облыстардың меншігі, және т. б. Орман пайдалану, су пайдалану, балық шаруашылығы саласындағы аңшылық шаруашылығының басқа да түрлері болуы мүмкін. Сонымен жер қойнауы туралы заң қоршаған ортаны қорғау туралы заң ұсыныстар туралы айтады - кешенді табиғат пайдалану туралы шарт. Бірақ бәріне қарамастан, экологиялық жағдайдың пайда болуына негіз Табиғи ресурстар қатынасы лицензия, ал келісім-шарт болып саналады - оны нақтылау және орындау құралы. Жер, су ресурстарын пайдалану жалға беру нысанасы болып табылады., жер қойнауы, орман, рекрациялық және өзге де ресурстар. Жалға алу шарты бойынша бір Тараптар-жалға беруші екінші Тарап-жалға алушыға табиғи ресурстардың белгілі бір түрлерін мақсатты пайдалану. На шартта белгіленген мерзім, ал Жалға алушы шартты шарттарды жалдау және ұтымды болады. Жалдау қатынастарының мазмұны Тараптардың құқықтары мен міндеттері болып табылады және ең алдымен, жалға алушы, оны жалпы келесіге дейін азайтуға болады:
а) ресурсты мақсатты пайдалану
б) ресурсты ұтымды пайдалану
в) күзету және қорғау жөніндегі шартта келісілген іс-шараларды орындау; ресурсты молайту, оның сарқылуы мен жойылуының жолын кесу
г) экологиялық талаптарды сақтау
д) көршілес табиғат пайдаланушылардың құқықтары мен мүдделерін құрметтеу болып табылады
е) себептік залалдарды өтеу
ж) рорсусты пайдаланғаны үшін уақтылы төлем.
Жалдау қатынастарын жасасу үшін Сіз мынаны орындауыңыз керек келесі шарттар:
1. жалдау мақсатын көрсете отырып, мүдделі ұйымға өтінім беру ресурстар.
2. табиғи ресурстарды пайдалану мүмкіндіктерін зерттеу белгіленген мақсаттар.
3. осы мақсатты іске асыру үшін өтініш берушінің қабілеттерін зерттеу шарттың талаптары.
4. конкурс немесе аукцион өткізу
5. конкурс немесе аукцион нәтижелері бойынша өтінімді ресімдеу және шарт жасасу. Тәжірибеде табиғатты пайдалану саласында жалға беру қатынастары жоқ шарт жасасудың бірыңғай мерзімі. Мұның бәрі Шарттың мақсаты мен қасиеттеріне байланысты табиғи ресурс. Жерді жалға беру ұзақ мерзімді сипатқа ие меншікке өту. Орман және су жалдау мерзімі аз , аңшылық алқаптар бар 205 жылға жасалады. Жалға беруші шартты мерзімінен бұрын бұзуға құқылы жалға алушы оның шарт. Шартты практикада бұзудың субъективті негіздерімен қатар объективті жағдайлар да қолданылады - табиғи ресурстарды тарату нәтижесінде мемлекеттік органның шарт жасасқан заңды тұлға. Жалға алушы орындамағаны үшін мүліктік жауапты болады шарт. Табиғатты пайдалану саласындағы жалдау қатынастарының тәжірибесі тек қана ол басталады және барлық жерде әлі де күшті нормативтік-құқықтық негізге ие емес. Табиғи ресурстар нарығына зиян келтірместен кіруге ұмтылу қоршаған ортаның жай - күйі-саладағы бірқатар жаңалықтарды тудырды табиғат пайдалану. Табиғат пайдалану саласында бұл жаңалықтар әлі жүріп жатқан жоқ әрі қарай декларациялар практикалық қолданылмайды, бірақ талап етіледі экологиялық құрылымдардың нарықтық элементтері ретінде. Экологиялық маркетинг идеясы ұзақ уақыт бойы муссирленген. Мәні оның ішінде қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралар объект болып табылады пайда немесе керісінше табиғи ресурстарды пайдаланудан алынған пайда ресурстар табиғи ресурстарды қорғауды және молықтыруды қамтамасыз етті. Базадағы экологиялық қызметтер нарығын дамыту туралы мәселе талқылануда жеке капиталды тарта отырып және жеке капиталды кеңейте отырып шарттық - кәсіпкерлік қызмет саласындағы Келісім-шарттың мәні ретінде экологиялық жетістіктерді қарастыру үшін байланыстар ең алдымен Тұжырымдаманың нақты анықтамасын табу керек " экологиялық. Осы Шарттағы Тараптар әкімшілік органдар ретінде табылады, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Қожа Ахмет Ясауи атындағы халықаралық қазақ-түрік университеті
Жұманов Ақылбек Нартайұлы
Қазақстан Республикасында табиғатты пайдалану құқығының жалпы жағдайы
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
5B030100-мамандығы - Құқықтану
Түркістан-2021
Ф-ОБ-001033
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық Қазақ-Түрік университеті
Әлеуметтік ғылымдар факулътеті
Құқықтану кафедрасы
Қорғауға жіберілді
Құқықтану кафедрасының меңгерушісі, з.ғ.к., (PhD) қауымдастырылған профессор
Қ.Т.Битемиров______________ ___________20__ж №___Хаттама
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Қазақстан Республикасында табиғатты пайдалану құқығының жалпы жағдайы
5В030100-мамандығы - Құқықтану
Орындаған студент Жұманов А.Н
ЗҚТ-711
Ғылыми жетекшісі аға Есеналиев А.Е
оқытушы
Түркістан-2021
Мазмұны
Қазақстан Республикасында табиғатты пайдалану құқығының жалпы жағдайы
Кіріспе
1. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙЫ.
1.1 Табиғатты пайдалануды құқығының жалпы тұсінігі және тұрлері.
1.2 21 ғасырдың табалдырығындағы экологиялық құқық.
1.3 Қазақстан Республикасының экологиялық жағдай.
1.4 ТАБИҒИ ОБЪЕКТІЛЕРДІ ПАЙДАЛАНУ ЖӨНІНДЕГІ ҚҰҚЫҚТАР МЕН МІНДЕТТЕР.
1.5 Келісім бойынша жерді пайдалану
2. Қоғамдық ұйымдардың экологиялық қоршаған ортаны қорғау және қоршаған ортаны,табиғи ресурстарды пайдалануы.
2.1 Қоршаған ортаны қорғау және қоршаған ортаны табиғи ресурстарды пайдаланудағы ақпаратқа қол жеткізу ұғымы
2.2 Қоршаған ортаны қорғау және табиғи ресурстарды пайдаланудың субъектілері және объектілері
2.3 Құқықтық қол жеткізу институты нормаларының принциптері мен орны қоршаған ортаны қорғау және қоршаған ортаны табиғи ресурстарды пайдаланудың Ұлттық ҚР заңнамасы
2.4 Экологиялық ақпаратқа қол жеткізу көздері қоршаған ортаны қорғау және табиғи ресурстарды пайдалану
3. Қазақстан Республикасының экологиялық проблемалары және оны шешу жолдары.
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Кіріспе.Бұл тақырпты таңдаған себебім менің ойымша Қазақстан Республикасының экологиясына,ормандарына,озең көлдеріне жалпы табиғатымызға қажетті көңіл бөлінбейді және Біздің табиғатымызды тиісті түрде қорғап сақтай білу қажет қажет.
Дипломдық жұмыстың міндеттері-Дипломда айтылған проблемаларды көтеру,сол проблемаларды шешу,осы тақырыпты толық ашып Қазақстандықтарды мәдениетті етіп Еліміздің болашағын жарқын болуға себепкер болғым келеді.
Дипломдық жұмыстың объектісі-Қазақстан Республикасының экологиясы,табиғаты,болашағы.
Дипломдық жұмыстың маңыздылығы-менің ойымша бұл тақырыптың маңыздылығы оте жоғары өйткені өзіміздің табиғатымызды бағаламасақ,аяламасақ,қорғамасақ жағдайымыздың жақсы болмайтыны анық.Мысалы-Арал теңізін айтсақ болады жане т.б
Егемен және тәуелсіз Қазақстан табиғи ресурстардың мол байлығы бар мемлекет болып табылады және өндірістік әлеуетімен байланысты. Қоршаған ортаны қорғау болып табылады біздің мемлекетіміздің негізгі бағыттарының ішінде 31-бап куәландырады Қазақстан Республикасының Конституциясы, онда былай делінген: "Мемлекет адамның өмір сүруі мен денсаулығына қолайлы айналадағы ортаны қорғауды мақсат етіп қояды". Адамның негізгі экологиялық құқықтары біраз уақыттан бері оның сау және таза ортаға құқығы бар. Олардың шешімі республиканың орындалуына объективті түрде бағытталған Нормалары мен қағидаттарының талаптарын құқықтар, ең алдымен, Стокгольм Декларациясының 1-ші принципі қоршаған ортаға, оған сәйкес адам негізгі қолайлы өмір сүру жағдайларына экологиялық құқық. "Адам бар бостандыққа, теңдікке және қолайлы өмір сүру жағдайларына негізгі құқық қоршаған ортаға, оның сапасы лайықты және гүлденген өмір, және ең бастысы қорғауға және жақсартуға жауапты қазіргі және болашақ ұрпақтың игілігі үшін қоршаған ортаны қорғау. Осыған байланысты апартеидті көтермелеу немесе мәңгілікке қалдыру, нәсілдік сегрегация саясаты, кемсітушілік, отаршылдық және басқа да қысымшылық нысандары мен шетелдік үстемдік айыпталып, тоқтатылуы керек ". Біз қателеспейміз, егер біз бұл принципті аймақтағы адам құқықтарының негізі деп атасақ экология. Және мыналар маңызды: экологиялық адам құқықтары өмірлік және қажетті құқықтар сияқты өмір. Өйткені, болашақ тағдыры біздің ортақ жауапкершілігімізге байланысты ұрпақ.
Егеменді және тәуелсіз Қазақстан табиғи ресурстарға бай мемлекет болып табылады . Алайда , біздің еліміздің табиғи ресурстарының соншама молдығына қарамастан , оған қамқорлықпен қарау әрқашан туындап отырады . Қоғамның қазіргі дамуы табиғи ресурстардың шаруашылық мұқтаждықтарына кең түрде пайдаланылуына сүйенеді . Бұл процесс нарықтақ қатынастар дами түскен сайын одан әрі күрделене береді , Сондықтан , ғалымдар мен бүкіл қоғамның табиғи ресурстарын пайдаланудың адам үшін қажеттілігі мен табиғи ортаны қорғаудың қажеттілігі арасындағы қарам қайшылықтарға байланысты дабыл қағуы өте орынды болып табылады . Осыған байланысты зор маңызды табиғи ресурстарды өте көп мөлшерде шаруашылық мақсатқа пайдаланудың қоршаған ортаға тигізетін теріс зардаптары мен залалдарын жеңілдету , барынша азайту және табиғи байлықтарды молайту женіндегі шараларды жасау міндеті туындайды . Табиғатты тиімді түрде үнемді пайдалану және оны қорғау шаралары , оның ресурстарын пайдалану кезіндегі , тепе - теңдікті белсенді түрде сақтау , қоршаған табиғи ортаны жақсарту , ал бұл талаптар бұзылған жағдайда оны калпына келтіру женіндегі шараларды жүзеге асыру қажеттігін тудырып отыр. Бұл тұжырымдамада еліміздің экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін стратегиялық бағыттар көрсетілген - экономиканы , ұлттық заңнамаларды және қоғамды экологияландыруға байланысты , экологиялық үгіт - насихат және жұртшылықтың қатысуы , халықаралық ынтымақтастықты кеңейту. Табиғатты қорғау мен оның байлығын тиімді пайдалану мәселесін шешуді қамтамасыз ететін әдіс - тәсілдер жүйесін жасауға әр түрлі құқықтық институттар белсенді түрде қатысады . Қоршаған ортаны қорғау мен табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану саласындағы қызметке көптеген субъектілер қатысады , мемлекеттік органдар , лауазымды тұлғалар , заңды тұлғалар , азаматтар , қоғамдық бірлестіктер және т.б. Қоршаған ортаның жағдайымен байланысты мәселелер қазіргі таңдағы адамзат мәселелерінің ішінде бірінші орынға шықты . Бұл мәселерді шешуде маңызды рөл азаматтар мен қоғамдық экологиялық бірлестіктерге беріледі . Қазақстан Республикасының Конституциясының 23 бабына сәйкес , Қазақстан Республикасы азаматтарының бiрпесу бостандығына құқығы бар деп көрсетілген . Яғни , азаматтардың қоршаған ортаны қорғауға қатысуы қоғамдық экологиялық бірлестіктерге бірігу кұқығы арқылы жүзеге асырылады Алқоғамдық экологиялық бірлестік тердің қоршаған ортаны қорғауға қатысуы саласындағы қызметінің маңызы дүние жүзі қауымдастығымен танылған БҰҰ - ның Рио - де - Жанейрода өткен қоршаған орта және даму туралы Конференциясында қабылданаған негізгі құжаттарының бірінде , қоршаған ортаны қорғау саласында үкіметтік емес және мемлекеттік ұйымдардың күйлерін , біріктіру қажеттілігі бекітілген.Менің бұл таңдауым , табиғат пайдаланудағы бұрын болған және жаңа маңызды мәселелердің пайда болуы , экономикалық және басқа да құрылымды қайта кұрудың күрт өзгеруі , еліміздегі экономикалық реформалардың өткізу салдарына байланысты . Менің ойымша қоғаммен табиғаттың езара әрекеттілігінің басты базалық элементті - табиғат пайдалану . Қоғам мен табиғат арасындағы зат айналым нақты осы ортада пайда болады . Осыған байланысты , табиғат пайдалану қоғамның тіршілігіне барлық керектігін қанағаттандыру болып табылады . Сондықтан да табиғатты қорғау әлеуметтік экономикалық өзекті мәселелердің бірі болып табылады . Қоғамға қажетті табиғатты тұтыну шеңберінен шығатын , табиғатқа қолайсыз ықпал ететін салдарды туғызудағы жағдайларды әлсірету , жаңа немесе алдын алу осы кішігірім ой жүгiтуден табиғат пайдаланудың қоғамдық өмірдегі ролі мен реттеудің қажеттілігін көрсетеді . Тиісті табиғи обьектілерді пайдалануда туындайтын қатынастарды реттеудің басты құралы - құқық . Егер қандай да бір қатынас іс жүзінде орын алатын болса ( тиісті табиғи обьектілерді пайдалануға байланысты , онда ол қатынастар ез бекітуін нақты заң жүзінде табуы керек . Табиғат ресурстарын ұтымды пайдалану және қоршаған ортаны қорғаудағы кұкықтық тәсілдермен шешу тегін жетілдір мәселелерін шешуде заңи тұрғыда ойлануымыз қажет .
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙЫ.
1.1)Табиғатты пайдалануды құқығының жалпы тұсінігі және тұрлері.
Табиғатты пайдалану адамның таратылысқа келгелі жалғасып келе жатқан өмірдің , тіршіліктің материалдық және әлеуметтік негізі және ол үзілмейтін процесс . Қазақстан Республикасының Конституциясында табиғи ресурстарға мемлекеттік меншік арқылы пайдалану , оны қорғау , оны басқару табиғат туралы заңның бастамасы болды . Сонымен бірге , Қазақстан Республикасы адамның өмір сүруі мен денсаулығына қолайлы қоршаған ортаны қорғауды өзіне мақсат етіп қояды . Менің жалпы түсінігім бойынша табиғат пайдаланушы деген сез адам үнемі өзінің тіршілігін қамтамасыз ететін , адам мен табиғаттың үзілместік қатынасы . Өмірдің және адам мен қоғамның бар болуының негізі табиғатты пайдалануда . Табиғи ресурстарды пайдалану - қоғам мен табиғат арасындағы негізгі қатынастар . Онда қоғам мүшелері -- адамдардың әр түрлі қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін табиғи обьектілерін өз бетінше белгіленген тәртіп бойынша пайдаланады . Осыған орай табиғат пайдалану емірді үзбеу үшін маңызды қатынасқа түсу мен бірге қоғамның табиғатқа ерекет етуші қатынас құралы болып табылады . Табиғатты пайдалану бір жақты дамуына , оны қорғауға кейінгі кездерде мән беріле бастады . Әртүрлі экологиялық шараларды қолданып , оның ішінде құық нормаларын бір жүйеге келтіру ұлттық және әлемдік деңгейге жетті Ең алдымен азаматтардың , кәсіпорындардың , ұйымдардың және ұжымдардың құқықтары мен міндеттері табиғат пайдалану құқығында көрініс табуы қажет. Табиғат пайдалану құқығы ретінде пәнін ашу қажет , ол толығымен табиғат немесе табиғаттың барлық құбылыстары деп танылмайды , нақты айтқанда құықтық реттеуге жататын обьекті . Мысалы : демалу үшін атмосфералық ауаны пайдалану , күн энергиясын қолдану , жаунның ылғалдылығы , климат барлығы құқықтық реттеу объектісі емес . Басқаша айтқанда табиғат пайдалану философиямен басқа ғылымдарда тар мағынада қолданылады , Табиғат пайдалану шеңберіне кіретін негізгі обьектілер жер , оның қойнауы , су , орман , өсімдік және жануарлар әлемі , атмосфералық ауа , Табиғат байлықтарын қолдану қатынастарын реттеуге ережелер , табиғи ресурстар заңнамасының мазмұнын құрайды , ал олардың жүйесі , яғни нормалар жүйесі , табиғат пайдалану құқығы деп танылады . Қазіргі кезде табиғи ресурстарды пайдалануда саласында бірнеше құқықтық нормалар жүйесі қалыптасқан . Олар үкіметтің , ведомстволардың актілерінде керініс табады . Бұл жүйе даму үстінде . Оған біріншіден - бірлік , ал екіншіден құқық саласындағы диффернциялдық норма тән мінез болып табылады . Табиғи ресурстарды пайдалану құқығы саласында дифференциялдық норма осыған дейінгі қалыптасқан құқық салаларына қарай кодификацияланған мәселен -- жер тау кен , су және орман құқықтарына негізделіп . Осыларға 11 наурыз 2002 ж . қабылданған " Атмосфералық ауаны қорғау " туралы заңдар жатады . Табиғи ресурстарды пайдаланудағы заңнамалық дифференция бұдан әрі де дамый және салаларға тереңдей түсуі тиіс . Сонымен қатар , табиғи ресурстарды пайдалану ұйымы Қазақстандағы экологиялық саясаттың маңызды элементі болып табылады , сол сияқты мемлекеттің экономикалық жағдайына әсер ететіндіктен бұл салада бірқатар заңдар мен актілер қабылданады .
- ҚР Орман кодексі ( 8.7.2003ж . )
- ҚР Су кодексі ( 23.7.2003ж . )
- " ҚР Жануарлар әлемін пайдалану және қорғау " туралы заң ( 21.10.93ж . толықтырулар мен өзгертулер 11.05.99ж . , 23.01.01 ж . , 24.12.01 ж . ) .
- Жер кодексі ( 20.06.03ж . ) ,
- " ҚР Атмосфералық ауаны қорғау туралы заңы ( 11.03.02ж . )
- " Жер қойнауы және оны пайдалану туралы . ҚР Президентінің заң күші бар жарлығы ( 27.01.96ж . ) . Экологиялық қауіпсіздік концепциясы ( 03.12.03ж . )
- " Қ.Р. Ерекше қорғалытын табиғи аумақтар " туралы заңы ( 15.07.97ж )
Қазіргі кезде республикада 200 ден аса мемлекеттік емес қоғамдық ұйымдар қоршаған ортаны қорғауға белсенді түрде қатысады . Олардң қызметтері " қоғамдық ұйымдар және қоршаған ортаны қорғау туралы заңдармен реттелді . Қ.Р. , рационалды табиғи ресурстарды пайдалану саласында экологиялық қауіпсіздік концепциясы жасалынған , қоршаған ортаны қорғаудың халықаралық ерекет жобасы . Бұл концепция қоршаған орта және оны дамыту жайлы Рио де - Жанейро декларациясының қағидасына сүйене отырып жасалған . Бұл концепция экономиканың және адамзаттың дамуына қолайылы қоршаған ортаны қалыпиастырудағы бағытты анықтайды . Қоршаған ортаны қорғаудың халықаралық әрекет жобасының негізгі мақсаты қоғам мен қоршаан ортаныың қалыпты ара -- қатынасын және экологиялық қауіпсіздікті сақтауды қамтамасыз ету болып табылды , Жер заңнамалары 28 нормативтік құқықтық актілерден тұрады :
1 ) орман шаруашылығын орман кадастiрiне енгізу ;
2 ) зиянның орнын толтыру ;
3 ) орманға орналастыру , орман мониторингі және мемлекеттік есепке алу ; 4 ) орманды пайдалану , орманды пайдаланудың түрлері ;
5 ) орман заңдарын бұзғаны үшін жауапкершілік ;
6 ) орманды қорғау ;
7 ) орманды пайдаланғаны үшін төлем ;
8 ) , орман қорғау саласын басқару .
Табиғи ресурстарды объектілері бойынша талдай отырып біз пайдалануына және олардың түрлеріне қарай бағыт алатынын көрдік , мысалы орман заңдары сияқты , Нормативтік құқықтық қамтамасыз ету бірінші кезекте орталықтан және жергілікті басқару органдарымен байланысты , Сондықтан табиғи ресурстарды пайдалану заңнамалары салалық болып келеді . Салалық қатынас жерді , оның қойнауын , орманды , суды , жануарлар елемін және атмосфералық ауаны пайдалануға шектеулер береді . Мұндай шектеулер табиғатты пайдаланудағы құқықтық норманы қалыптастыруға қажетті жағдай болып табылады . Сондықтан заңда табиғатты пайдалану құқығының субъектісі толық реттелген түрде объектісіне есер етуі тис . ҚР Конституциясында табиғи ресурстарына мемлекеттік меншік және жерге жеке меншік таралады делінген . Нормативтік актілерде табиғатты пайдалану . оны қорғау , басқару мәселелері көзделгенмен , Конституциясында ҚР азаматтарының емір сүруі мен денсаулығына қолайлы қоршаған ортаны қорғауды өзінің мақсаты етіп қойды , Осы бастамалар негізінде қоршаған ортаны қорғау туралы заңда қазіргі және болашақ ұрпақтардың мүдделері үшін қоршаған ортаны қорғаудың құқықтық және экономикалық және т.б. негіздерін белгілейді және өзге де қызметтің биологиялық түрлілігін сақтау мен табиғатты ұтымды пайдалану умдастыруға бағытталған .
1.2) 21 ғасырдың табалдырығындағы экологиялық құқық.
Экологиялық құқық-Қазақстан Республикасы құқығының маңызды саласы.
Бұл құқықтың мәні қоғам мен табиғаттың өзара іс-қимылы саласындағы қоғамдық қатынасты реттейтін құқықтық нормалардың жиынтығы болып табылады. Адамзат пен табиғаттың өзара іс-қимылы ортасында туындайтын әлеуметтік қатынастар дамуының қазіргі кезеңінде оларды құқықтық реттеудің әдіснамалық тәсілі өзгеруде. Экология негізге алынады. Құқықтық қатынастардың объектісі ретінде "табиғат" тұтастай алғанда иресурстар объектілерінің кешені ретінде әрекет етеді, олар объектілердің өзара тәуелділігі. Қоғамның мүдделері сақтауға байланысты барлық қоршаған табиғи ортаның сапасы, сондықтан кез-келген құқықтық қатынастар, жекелеген табиғи ресурстармен туындайтын осы мақсатта. Қоғам мен табиғаттың өзара әрекеттесуі саласындағы қатынастар өзіндік сипаты. Бұл қатынастардың ерекшелігі мыналармен анықталады Табиғи ресурстар адамның еңбегімен жаратылмаған, оған дайын түрде беріледі; оларды дұрыс және тиімді пайдалану арқылы көбейтуге болады адамзат қоғамының байлығы. Табиғи ресурстардың құқықтық режимі тұтастай алғанда, олардың экологиялық маңызы негізгі құралдар ретінде анықталады өндіріс. Экологиялық құқықтық қатынастар мыналардан туындайды және дамиды табиғи ресурстарды иелену, пайдалану, билік ету және қорғау экономикалық өмірдің барлық салаларында өндірістің негізгі құралдары. В экологиялық қатынастарды дамытудың негізі тиімді талаптар болып табылады табиғи ресурстарды пайдалану және қорғау. Мұның бәрін ескеру мүмкін емес жағдайларда табиғи ресурстардың құқықтық режимі туралы мәселені шешу кезінде нарықтық қатынастарға көшу. Қазақстан Республикасының экологиялық құқығы - салыстырмалы түрде жаңа және жас құқық. Ол тез дамып, жан-жақты жетілдіріліп, тереңдейді. Жаңа нормативтік-құқықтық актілер және жалпы және нақты, тікелей және тікелей құжаттарды қамтитын құжаттар Таза экологиялық, табиғатты қорғау бағытының нормалары мен талаптары сипаттағы. Арнайы уәкілетті органдар, қызмет-тетіктер құрылды экологиялық сауықтыруды, ұтымды пайдалануды және табиғи ресурстарды тиісті қорғау. Кез келген басқа құқық сияқты Қазақстан Республикасының экологиялық құқығы біздің республикамыздың өз көздері бар, соның арқасында қоғамдық экологиялық мәселелерді құқықтық реттеу қамтамасыз етіледі. экологиялық қатынастар. Қоршаған табиғи ортада адамдардың дұрыс мінез-құлық шараларын белгілеу қоршаған ортаны қорғау, олар экологиялық сауықтыруға және қоршаған ортаны өсімдіктер әлемінде экологиялық тепе-теңдік пен үйлесімділікті қамтамасыз ету және жануарлардың. Қазақстан Республикасының экологиялық құқығының көздері мыналар болуы мүмкін тек экологиялық және құқықтық актілерді қамтитын нормативтік құқықтық актілер нормалар мен талаптар немесе таза экологиялық экологиялық бағыты мен сипаты. Бірақ бұл жоққа шығармайды, керісінше тетіктердің халықаралық құқықтық құралдарын пайдалану мүмкіндігі және тіпті орындылығы. Бірінші кезекте экологиялық құқық көздерінің бірі Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 30 тамыздағы Конституциясы .Экологиялық-құқықтық 6, 31 және 38-баптар, олар алғаш рет бекітілді және қолданысқа енгізілді жаңа экологиялық, экологиялық тұжырымдама, оның мәні "мемлекет қоршаған ортаны қорғауды мақсат етіп қояды адам өмірі мен денсаулығы үшін", " лауазымды адамдардың фактілерді жасыруы және адамдардың өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін мән-жайлар заңға сәйкес (31-бап). Онда мұндай негізгі норма бар: "Қазақстан Республикасының азаматтары табиғатты сақтауға және ұқыпты ұстауға міндетті табиғат Республика байлықтарына жатады " (38-б.) Дегенмен, экологиялық құқық пәніне оралайық. Негізге ала отырып, бұл құқықтың пәні оның перспективасын теориялық тұрғыдан анықтауы керек оның мазмұнына әсер ететін факторларды түсіну және іс жүзінде қарастыру. Бұл жағдайда өзара әрекеттесу тұжырымдамасы шешуші болып табылатындығын есте сақтаңыз негізгі концептуалды қамтитын қоғам мен табиғат ережелер қоршаған ортаны қорғау принциптері және экологиялық функция мемлекеттер мен құқықтар. Экологиялық норманы қамтитын экологиялық-құқықтық норма саласындағы императивті, тыйым салулар, міндеттер, Рұқсаттар және көтермелеулер қоғам мен табиғаттың өзара әрекеті орындауды қамтамасыз етуге арналған заңдар мен басқа да нормативтік актілерді және қамтуы тиіс құрылымында экологиялық құқық жетекші орын. Экологиялық құқықтың мазмұнына әсер ететін негізгі факторлар қазіргі жағдайларда болып табылады:
1) экологиялық ахуал (жаһандық, мемлекеттік және жергілікті););
2) тиісті заң шығарушы органдардың заң шығару қызметі; мемлекеттік органдардың тиімділігі мен сапасын арттыруға бағытталған қоршаған ортаны қорғау туралы нормативтік актілер;
3) қоршаған ортаны қорғау тәсілдерін жетілдіру қажеттілігі; орта, оның ішінде ұйымдастыру-басқару, мәдени-тәрбиелік және құқықтық.
Енді осы сұрақтарды тезисті қарастырсақ.
1.Қоғам мен табиғаттың өзара әрекеттесуінің қолданыстағы 2 формасы бар мазмұны жағынан экономикалық және экологиялық өзгерістерге ұшырады. Өзара әрекеттесудің экономикалық формасы басым болды дағдарыстық экологиялық жағдайларға. Бұл туралы куәландырады әлемдік және Мемлекеттік масштабтағы көптеген фактілер. ХХ ғасыр, ғылыми-техникалық прогресс ғасыры ретінде адамның табиғи ортаға экономикалық қысымын күшейтті. Бұл, шамасы, егер қатаң шаралар қабылданбаса, ХХ1 ғасыр жалғасады әлемдік масштабтағы, мемлекеттердегі табиғат қорғау шаралары, оның ішінде Қазақстан.
2.Нарықтық экономиканың даму жағдайы, әртүрлі меншік нысандары және шетелдік инвестицияларды кеңінен тарту заңды және жеке тұлғалардың құқықтарын табиғатты қорғау туралы заңнамалық және заңға тәуелді актілер.
3.Қоршаған ортаны қорғау саласындағы нормативтік актілердің барлық нысандары ұйымдастырушылық-басқарушылық, мәдени-тәрбиелік және табиғи ресурстарды қорғау мен молықтыруды пайдаланудың құқықтық әдістері сов.
4.Қоршаған ортаны қорғау туралы құқықтық актілер жүйесіндегі маңызды буын республиканың экологиялық қауіпсіздік тұжырымдамасы табиғи орта Қазақстан. Бұл тұжырымдаманың негізгі объектісі экологиялық адам қауіпсіздігі, яғни өмірлік маңызы бар қауіпсіздік жағдайы адамның экологиялық мүдделерін және ең алдымен таза, сау адамның құқықтарын, қоршаған ортаның өмір сүруіне қолайлы қоршаған ортаны 21 ғасырдың құқықтық нормалары адамның экологиялық мүдделерінің артықшылықтары. Бұл біздің заңымыз болып табылатын құқықтық мемлекет салтанатының маңызды сәті болады республика. Сондай-ақ, 3-баптың Заңы негізінде қоршаған ортаны қорғау туралы айтылады мынадай қағидатты сақтау негізінде жүзеге асырылады: қорғау, өмір сүру және адам денсаулығын сақтау және қоршаған ортаны қалпына келтіру халықтың өмірі, еңбегі мен демалысы үшін қолайлы.
1.3)Қазақстан Республикасының экологиялық жағдай.
Біздің республикамыздың көптеген аймақтарында экологиялық жағдай жоқ тек қолайсыз, сонымен қатар апатты. Қоршаған ортаны ластайтын негізгі көздер және өнеркәсіп табиғи жүйелердің тозуын тудырады, ауыл шаруашылығы, Автомобиль көлігі және басқа да антропогендік факторлар. БиоСфера мен қоршаған ортаның барлық құрауыштарының ішінен, атмосфера ең сезімтал, ең алдымен емес ластаушы заттар тек газ тәрізді ғана емес, сонымен қатар сұйық, сонымен қатар қатты заттар. Адам мыңдаған жылдар бойы атмосфераны ластап келеді, бірақ оның салдары осы кезеңде ол қолданған отты пайдалану шамалы. Атмосфера дегеніміз не? Бізді қоршаған ауа-бұл қоспасы газдар немесе басқаша айтқанда, біздің жер шарымызды қоршап тұрған атмосфера. Әр түрлі ластауыштардың түсуі а атмосфера стационарлық өнеркәсіптік көздері қазіргі уақытта 4 миллионнан астам құрайды жылына тонна. Қазақстанның үстінен атмосфераға айтарлықтай сома бөлінеді жоғары уытты газ тәрізді және қатты заттар. Егер салыстыру әр түрлі стационарлық көздерден шығарындылар саны шамамен 50% құрайды пайыздарды жылу көздері, ал 33 пайызын шығарады - тау-кен және түсті металлургия кәсіпорындары. Ең көп саны Шығыс Қазақстанда әртүрлі ластаушы заттардың шығарындылары - 2231, Жылына 4 мың тонна, бұл шығарындылардың жалпы санының 43 пайызын құрайды бүкіл Қазақстанға. Шығарындылар саны бойынша екінші орында Орталық Қазақстан - жылына 1868 мың тонна немесе 36 пайыз. Ең аз Солтүстік Қазақстанда атмосфера жылына 363,2 мың тонна ластанады (7 пайыз) Оңтүстік Қазақстанда жылына 415,1 мың тонна, бұл 8 пайызды құрайды. Ең ұялы, әрекет ету радиусы кең, азот және күкірт оксидтері. Олар ауыстырылады елеулі қарау және әсер күшті ықпалы әсіресе ауыл шаруашылығы дақылдарының өлуіне. Ауа бассейнінің және басқалардың ластануына елеулі үлес қоршаған ортаның құрамдас бөліктерін республиканың автокөлігі енгізеді. Оның шығарындылар, әсіресе қалаларда, 25-тен 50 пайызға дейін. Атмосфераның автокөліктердің пайдаланылған газдарымен ластануы бірінші орында Алматы - 75 пайыз, одан кейін Ақтөбе - 47, 1, Семей-46,6 пайыз, Жамбыл-43,1, Өскемен-41,4 пайыз. Ең аз пайдаланылған Жезқазған атмосферасында газ бар - 14,8 Петропавл-26,3 және Лениногор-27,6 пайыз. Алайда, ең жоғары Газдану сияқты қалаларда атмосфералық ауаның Қостанай - 84, 7 пайыз және Орал-81, 7 пайыз, мұнда өнеркәсіптік кәсіпорындар мен автокөліктер жоғарыда аталғандарға қарағанда аз қалаларда. Автокөліктер ауаның негізгі ластаушылары болып табылады және белгілі бір дәрежеде топырақ пен су. Статистика көрсеткендей, миллионға бүгінгі таңда алматылықтардың саны 200 мыңнан асады. Қалалардың атмосферасын қатты және газ тәрізді ластау поллютанттар күн сәулесінің қарқындылығын төмендетеді, ауаны бітейді ядро ретінде қызмет ететін қатты бөлшектердің едәуір мөлшері тұман мен түтіннің пайда болуына ықпал ететін концентрациялар. Жоғары атмосферадағы қатты және газ тәрізді зиянды қоспалардың құрамы күй атмосфераның жылу қасиеттеріне әсер етеді. Күн сәулесінің әсерінен, фотохимиялық реакциялар нәтижесінде жинақтаудың әсері пайда болады, бұл жаңаларының пайда болуына ықпал етеді, түтінді тудыратын улы заттар. Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің 11-тарауында экологиялық қауіпсіздік туралы 282-баппен көзделген. Атмосфераның ластануы: Атмосфераға ластаушы заттарды шығару қағидаларын немесе қағидаларды бұзу қондырғыларды, құрылыстарды және өзге де объектілерді пайдалану, егер бұл іс-әрекет ауаның ластануына немесе табиғи қасиеттерінің өзге де өзгеруіне әкеп соқты - қылмыстық заңнама бойынша жауап береді. Өмір үшін өте маңызды, мүлдем қажет қоршаған ортаның, табиғаттың және биосфераның табиғи компоненті су. Қазақстан Республикасында өзендердің орташа жылдық ағыны салыстырмалы түрде аз және бұл тек 101,9 км. жылына, ал су ағыны бір, мысалы Амазонка - жылына 220 км. Аумақтағы осы саннан Республика өзен ағынының жартысына жуығын құрайды-57 пайыз немесе 58,4 қалған су ресурстары 43,5 км-ді құрайды. шектес аумақтар (Қытай, Өзбекстан, Қырғызстан). Қолда бар к халық шаруашылығында жер үсті суларының ресурстары бағаланады жалпы көлемі 46 км. Қазақстан шегінде 85 мыңнан астам өзен бар оның ішінде ұзындығы 10 км-ден асатын 11,5 мың 3447 көл, 4500 тоғандар мен су қоймалары. Ең ірі өзендер Ертіс, Орал, Есіл, Тобыл, Сырдария, Іле өзендерінің оңтүстік және Орталық Қазақстанның ағынсыз аудандары, Нұра, Сарысу. Бұдан басқа, Қазақстан шегінде мынадай ірі тұйық су айдындары Арал теңізі мен Балқаш көлі сияқты. Су ресурстарының өзіне тән тапшылығымен қатар судың қалыптасуының табиғи факторлары, құрлықтың жер үсті суларының сапалық құрамы да антропогендік ауыл шаруашылығының қарқынды дамуында көрініс табатын қызмет, су көлігі, өнеркәсіп, энергетика және коммуналдық шаруашылық. Судың негізгі ластаушылары өнеркәсіп және ауыл шаруашылығы болып табылады шаруашылығы. Сонымен қатар, судың сапасына көбірек әсер етеді диффузды ластану көздері-бұл пестицидтер мен тыңайтқыштар ауыл шаруашылығы алқаптарынан. Судың сапасын едәуір нашарлатады оның улы өнеркәсіптік және тұрмыстық ағындары. Қалаларда және өнеркәсіптік орталықтарда ағынды сулар жалпы судың шамамен 15-20 пайызын құрайды ластаушы ингредиенттермен резервуардың жүктемелері. Жер үсті суларының сапасы мен мөлшеріне теріс әсер суармалы жерлер алқаптарының ұлғаюына байланысты шаралар қолданылады, әсіресе ылғал жеткіліксіз және тұрақсыз өңірлерде Қазақстанда аз емес. Республикадағы негізгі су тұтынушылар ауыл шаруашылығы, өнеркәсіп және Жылу энергетикасы сияқты салалар. Ең өткір су тапшылығы батыста және оңтүстікте сезіледі республикасының. Негізгі су тұтынушылар суармалы егіншілік болып табылады (72%), өнеркәсіп (29%) және коммуналдық шаруашылық (6,0%). Суармалы егін шаруашылығы судың 1,5 - 2 есе артық жұмсалғаны байқалады. Удельное 1 га суармалы жерге су тұтыну республика бойынша орта есеппен мынаны құрайды 10 мың м га. қорғау мен ұтымды пайдаланудың маңызды бағыты жер үсті және жер асты суларының сапасын жақсарту су. Антропогендік әсердің әсерінен ол айтарлықтай өзгерді барлық дерлік өзендердің гидрохимиялық, гидрологиялық және санитарлық режимі сондықтан Қазақстанның экономикалық және нормативтік құқықтық актілерді, экологиялық нормалар мен нормативтерді, құқықтық су, топырақ мониторингі және ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру.
1.4) ТАБИҒИ ОБЪЕКТІЛЕРДІ ПАЙДАЛАНУ ЖӨНІНДЕГІ ҚҰҚЫҚТАР МЕН МІНДЕТТЕР.
Табиғатты пайдалану құқығы экономикамен тығыз байланысты табиғат пайдаланудың экономикалық қатынастары мазмұнының құқықтық нысаны. Сонымен қатар, табиғат пайдалану құқығының өзіндік формасы мен мазмұны араларында неразрывная связь. Оларды зерттеу құқықты дұрыс сипаттау үшін маңызды табиғат пайдалану. Табиғат пайдалану құқығының мазмұны жиынтық ретінде түсініледі заңға негізделген және өзара байланысты иелену құқығы және белгіленген тәртіппен берілетін табиғи объектілерді пайдалану тәртіппен азаматтар мен заңды тұлғалар. Меншік және пайдалану екі жақты өкілеттік болып табылады, өйткені табиғи нысанды тек бір мезгілде пайдалануға болады оларға иелік ету. Иелену құқығы іске асырудың алғышарты болып табылады кез келген табиғат пайдалану. Оның көрінісі формалары, мысалы: пайдалануға алынған жер учаскесін қоршау құқығы, пайдалану не оларды өзге де мақсаттарда пайдалануға тыйым салу тәртібін белгілеу тұлғалар. Табиғат пайдалану құқығы заңға негізделген табиғи ресурстарды шаруашылық пайдалану немесе өзге де пайдалану мүмкіндігі одан пайдалы қасиеттерді алу, оны тұтыну арқылы объектінің өндірістік немесе жеке қажеттіліктер. Табиғат пайдалану құқығы бұл табиғи объектіні пайдалану құқықтары мен міндеттерінде көрінеді. Құқық мазмұнына кіретін құқықтар мен міндеттердің көлемі мен құрамы нақты табиғат пайдаланушыларға берілетін табиғат оларға берілетін табиғи объектілерді пайдалану бойынша, олардың нысаналы мақсатының көптігімен, субъектілердің әртүрлі мәртебесімен табиғатты пайдалану құқығы. Жекелеген нақты құқық түрлері мен табиғат пайдалану саласындағы міндеттерде айтарлықтай айырмашылықтар бар. Жерді пайдаланудың негізгі жалпы құқығы, мысалы, құқық дербес шаруашылық жерінде. Құқықтардың осы санатына мыналар жатады жер учаскелерінің меншік иелері мен иеленушілерінің өз қалауы бойынша құқығы олардың шекараларында белгіленген тәртіппен қолданусыз жүзеге асырылсын кең таралған пайдалы қазбаларды (құм) өндіру, мемлекеттік теңгерімде жоқ Саз және т. б.) және құрылыс жер асты құрылыстарын өз мұқтажы үшін бес метр тереңдікке дейін, сондай-ақ тұрмыстық құдықтар мен ұңғымаларды бірінші орталықтандырылған су көзі болып табылмайтын су тұтқыш деңгейжиек сумен жабдықтау. Жер қойнауын пайдаланушылардың негізгі жалпы құқықтары оларға берілген жер қойнауы учаскесін кез келген нысан үшін пайдалану мақсатына сәйкес келетін кәсіпкерлік немесе өзге де, лицензияда белгіленген; осы қызметтің нысандарын өз бетінше таңдау, заңға қайшы келмейтін нәтижелерді пайдалануға; оның ішінде өндірілген минералдық шикізат, оның ішінде және қолданыстағы заңнама; өз қалдықтарының тау-кен өндіру және онымен байланысты қайта өңдеу өндірістерін, егер лицензияда өзгеше ескертілмеген; жатқан алаңдарда құрылыс салуды шектеу берілген тау-кен бөлінісі шекарасындағы пайдалы қазбалар; қосымша рұқсаттарсыз жер қойнауын геологиялық зерттеуді жүргізу оған берілген тау-кендік бөлу шекарасындағы меншікті қаражат шоты бойынша лицензия берген органдарға жүгінуге; жағдай туындаған кезде лицензия шарттарын қайта қарау туралы, лицензия берілгендерден айтарлықтай ерекшеленеді. Су пайдаланушылар өз қалауы бойынша өздеріне тиесілі оның су объектісін пайдалану құқығы. Органдардың араласуы атқарушы өкіметке байланысты су пайдаланушылардың қызметіне жағдайларды қоспағанда, су объектілерін пайдалануға тыйым салынады, Су кодексінде және өзге де заңдарда көзделген. Ұқсас құқықтар қандай табиғи болмасын, барлық табиғат пайдаланушылар қорғауға ие олар нысанды пайдаланады. Жануарлар дүниесін пайдаланушы өзіне тиесілі құқықтарды жүзеге асырады шарттары мен шегінде жануарлар дүниесі объектілерін иелену және пайдалану, лицензиямен және мемлекеттік органымен жасалған шартпен белгіленген тиісті аумақты, акваторияны білдіретін билік жануарлар дүниесін пайдалануды жүзеге асыру. Табиғат пайдалану құқығының мазмұнына кіретін міндеттер, олардың табиғат пайдаланушылар үшін мәнді екі негізгі түрге бөлуге болады -оң және теріс.
Оң міндеттер белгілі бір міндеттерді орындауды талап етеді әрекеттер. Олардың мысалдары ұтымды пайдалану міндеттері болып табылады табиғи объектілерді олардың нысаналы мақсатына сәйкес пайдалануға; экологиялық үйлесімді технологияларды жүзеге асыру; іс-шаралар; пайдалану үшін төлемді уақтылы және дұрыс жүргізу және қоршаған табиғи ортаның ластануы.
Теріс міндеттер белгілі бір әрекеттерді орындауға тыйым салудан тұрады әрекеттер. Олардың мысалдары нашарлауға тыйым салу болуы мүмкін жүзеге асыру нәтижесінде аумақтағы қоршаған табиғи шаруашылық және өзге де қызметті жүзеге асыру, белгіленген тәртіпті сақтамау табиғат пайдалану, үшінші тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерінің бұзылуы. Табиғат пайдалану құқығының мазмұнына кіретін құқықтар мен міндеттер, барлығына немесе көпшілігіне арналған жалпы болып бөлінеді және табиғат пайдаланушылардың жекелеген табиғи объектілерді пайдаланудың белгілі бір түрлері. Табиғат пайдаланушылар арасында меншік иелері жоқ маңызды беру мақсаттарына сәйкес табиғи объектілерді пайдалану оларды пайдалану үшін. Бұл құқық сонымен бірге міндет болып табылады табиғат пайдаланушылар-меншік иелері емес. Әрбір табиғат пайдаланушының оған келтірілген залалды өтеу құқығы және сонымен бірге басқа құқық субъектісі келтірген залалды өтеу. Табиғат пайдаланушылардың жалпы құқықтарына эмиссия құқығын жатқызуға болады зиянды заттарды тастау және қалдықтарды көму. Алайда жаттығу осы құқыққа арнайы берілетін рұқсат негізінде жол беріледі. күзет саласындағы уәкілетті мемлекеттік органдар қоршаған ортаны. Табиғат пайдаланушылардың жалпы міндеттері басқалардың заңдарын, құқықтары мен заңды мүдделерін бұзатын әрекеттер табиғат пайдаланушылар, берілген табиғи объектілерді пайдалану заңмен Қарастырылып отырған міндеттер санатына жалпы міндеттер жатады пайдалану кезінде орындалуы қажет экологиялық талаптар басқа да объектілерді салу және қызметі. Оларға сәйкес заңды тұлғалар мен азаматтар технологиялық режимді сақтау бойынша тиімді шаралар қабылдау және табиғатты қорғау, ұтымды пайдалану және пайдалану жөніндегі талаптарды табиғи ресурстарды молайтуға, қоршаған табиғи ресурстарды ортаның. Заңды және жеке тұлғалар қамтамасыз етуі тиіс сақтау негізінде қоршаған табиғи орта сапасының белгіленген нормативтерін бекітілген Технологияларды сақтау, экологиялық қауіпті технологиялар мен өндірістер, сенімді және тиімді жұмысын тазарту құрылыстарды, қондырғыларды және бақылау, залалсыздандыру және кәдеге жарату құралдарын табиғи объектілерді қорғау жөніндегі іс-шараларды жүргізу және табиғи ресурстарды молықтыру. Барлық табиғат пайдаланушылардың ортақ міндеті органдардың қорытындыларын, қаулыларын, ұсынымдарын және өзге де заңды шешімдерін мемлекеттік басқару, оның ішінде оған арнайы уәкілеттік берілген саласындағы заңнаманың сақталуын мемлекеттік бақылау қоршаған ортаны қорғау және табиғи ресурстарды пайдалану. Табиғат пайдаланушылардың негізгі міндеттерінің бірі жүргізу қоршаған табиғи ортаны қорғау туралы мемлекеттік табиғат қорғау органдарымен және сандық және сапалық есебінің мемлекеттік статистикасының ресурстар мен қайталама шикізатты анықтау және олардың экологиялық және экономикалық бағалау. Су заңнамасына сәйкес, мысалы, су пайдаланушы мыналарды жүргізуге міндетті алынатын, пайдаланылатын және ағызылатын суларды белгіленген есепке алу, олардағы ластаушы заттардың мөлшері, сондай-ақ жүйелі бақылау және су объектілері мен олардың су қорғау аймақтарына ақпаратты тегін және белгіленге Заңда қарастырылған арнайы міндеттерді көрсетуге болады келесі мысалдар. Кәсіпорындар мен кәсіпорындар сияқты табиғат пайдаланушылар ұйымдар, мысалы, іс-шараларды әзірлеуге және өткізуге міндетті, қоршаған ортаны ластаудың алдын алуға және жоюға бағытталған ортаның. Уақытша жер пайдаланушы өзі бұзған учаскені алып келуге міндетті жерді мақсатты пайдалану үшін жарамды күйге келтіру. Арнайы міндет-жерді қалпына келтіру, яғни жерді қалпына келтіру жер учаскелерін ауыл шаруашылығы немесе жер учаскелерін пайдалану аяқталғаннан кейін оларды пайдалы қазбалар өндіру. Табиғат пайдаланушылардың белгілі бір қызметті жүзеге асыруға құқығы табиғат пайдалану құқығының мазмұнына кіретін қызметтер заңда белгіленген тәртіппен шектелген. Бұл қамтамасыз ету үшін жасалады табиғат пайдаланушылардың құқықтары мен заңды мүдделерін сақтау және азаматтарды, сондай-ақ қоғам мен мемлекеттің мүдделерін қорғау. Табиғат пайдаланушылар оларға берілген өкілеттіктерді іске асыруды жүзеге асыруға құқығы жоқ өз қызметін белгіленген шектеулерден тыс. Табиғат пайдаланушылардың құқықтары мен міндеттеріне шектеулер енгізілуі мүмкін қамтамасыз ету үшін заңда белгіленген тәртіппен халықтың экологиялық қауіпсіздігі, қоршаған табиғи ортаны қорғау және оның жеке объектілері. Шектеулер тыйым салынғанға дейін белгіленуі мүмкін табиғат пайдаланудың жекелеген түрлерін
1.5)Келісім бойынша жерді пайдалану
Әкімшілік реттеу әдістері жағдайында табиғат пайдалану лицензия әкімшілік органның актісі ретінде тараптардың өзара қарым-қатынасын реттейтін жалғыз құжат болып табылады, келісім құқықтарды, міндеттерді, мерзімдерді және т. б. нақтылау құралы болды. Қоршаған табиғи ортаны қорғауды одан әрі экономизациялау бойынша қоршаған орта келісім неғұрлым тәуелсіз нысанды алады. Ең үлкен даму жалдау шартының түрін алады. Ең жер қатынастарына тән. Жер қойнауы, су, орман, жануарлар дүниесі мемлекеттік күйінде қалып отыр меншік-көп деңгейлі, яғни республиканың, облыстардың меншігі, және т. б. Орман пайдалану, су пайдалану, балық шаруашылығы саласындағы аңшылық шаруашылығының басқа да түрлері болуы мүмкін. Сонымен жер қойнауы туралы заң қоршаған ортаны қорғау туралы заң ұсыныстар туралы айтады - кешенді табиғат пайдалану туралы шарт. Бірақ бәріне қарамастан, экологиялық жағдайдың пайда болуына негіз Табиғи ресурстар қатынасы лицензия, ал келісім-шарт болып саналады - оны нақтылау және орындау құралы. Жер, су ресурстарын пайдалану жалға беру нысанасы болып табылады., жер қойнауы, орман, рекрациялық және өзге де ресурстар. Жалға алу шарты бойынша бір Тараптар-жалға беруші екінші Тарап-жалға алушыға табиғи ресурстардың белгілі бір түрлерін мақсатты пайдалану. На шартта белгіленген мерзім, ал Жалға алушы шартты шарттарды жалдау және ұтымды болады. Жалдау қатынастарының мазмұны Тараптардың құқықтары мен міндеттері болып табылады және ең алдымен, жалға алушы, оны жалпы келесіге дейін азайтуға болады:
а) ресурсты мақсатты пайдалану
б) ресурсты ұтымды пайдалану
в) күзету және қорғау жөніндегі шартта келісілген іс-шараларды орындау; ресурсты молайту, оның сарқылуы мен жойылуының жолын кесу
г) экологиялық талаптарды сақтау
д) көршілес табиғат пайдаланушылардың құқықтары мен мүдделерін құрметтеу болып табылады
е) себептік залалдарды өтеу
ж) рорсусты пайдаланғаны үшін уақтылы төлем.
Жалдау қатынастарын жасасу үшін Сіз мынаны орындауыңыз керек келесі шарттар:
1. жалдау мақсатын көрсете отырып, мүдделі ұйымға өтінім беру ресурстар.
2. табиғи ресурстарды пайдалану мүмкіндіктерін зерттеу белгіленген мақсаттар.
3. осы мақсатты іске асыру үшін өтініш берушінің қабілеттерін зерттеу шарттың талаптары.
4. конкурс немесе аукцион өткізу
5. конкурс немесе аукцион нәтижелері бойынша өтінімді ресімдеу және шарт жасасу. Тәжірибеде табиғатты пайдалану саласында жалға беру қатынастары жоқ шарт жасасудың бірыңғай мерзімі. Мұның бәрі Шарттың мақсаты мен қасиеттеріне байланысты табиғи ресурс. Жерді жалға беру ұзақ мерзімді сипатқа ие меншікке өту. Орман және су жалдау мерзімі аз , аңшылық алқаптар бар 205 жылға жасалады. Жалға беруші шартты мерзімінен бұрын бұзуға құқылы жалға алушы оның шарт. Шартты практикада бұзудың субъективті негіздерімен қатар объективті жағдайлар да қолданылады - табиғи ресурстарды тарату нәтижесінде мемлекеттік органның шарт жасасқан заңды тұлға. Жалға алушы орындамағаны үшін мүліктік жауапты болады шарт. Табиғатты пайдалану саласындағы жалдау қатынастарының тәжірибесі тек қана ол басталады және барлық жерде әлі де күшті нормативтік-құқықтық негізге ие емес. Табиғи ресурстар нарығына зиян келтірместен кіруге ұмтылу қоршаған ортаның жай - күйі-саладағы бірқатар жаңалықтарды тудырды табиғат пайдалану. Табиғат пайдалану саласында бұл жаңалықтар әлі жүріп жатқан жоқ әрі қарай декларациялар практикалық қолданылмайды, бірақ талап етіледі экологиялық құрылымдардың нарықтық элементтері ретінде. Экологиялық маркетинг идеясы ұзақ уақыт бойы муссирленген. Мәні оның ішінде қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралар объект болып табылады пайда немесе керісінше табиғи ресурстарды пайдаланудан алынған пайда ресурстар табиғи ресурстарды қорғауды және молықтыруды қамтамасыз етті. Базадағы экологиялық қызметтер нарығын дамыту туралы мәселе талқылануда жеке капиталды тарта отырып және жеке капиталды кеңейте отырып шарттық - кәсіпкерлік қызмет саласындағы Келісім-шарттың мәні ретінде экологиялық жетістіктерді қарастыру үшін байланыстар ең алдымен Тұжырымдаманың нақты анықтамасын табу керек " экологиялық. Осы Шарттағы Тараптар әкімшілік органдар ретінде табылады, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz
Реферат
Курстық жұмыс
Диплом
Материал
Диссертация
Практика
Презентация
Сабақ жоспары
Мақал-мәтелдер
1‑10 бет
11‑20 бет
21‑30 бет
31‑60 бет
61+ бет
Негізгі
Бет саны
Қосымша
Іздеу
Ештеңе табылмады :(
Соңғы қаралған жұмыстар
Қаралған жұмыстар табылмады
Тапсырыс
Антиплагиат
Қаралған жұмыстар
kz