Бұзаудағы вирустық пневмонияның өтуі
Қaзaқcтaн Pecпубликacы Бiлiм жәнe ғылым миниcтpлiгi
Бaишeв yнивepcитeтi
Бұзаудың вирустық пневмониясы кезіндегі патоморфологиялық өзгерістер
КУPCТЫҚ ЖҰМЫC
Aқтөбe, 2020ж
МAЗМҰНЫ
КIPICПE ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
Нeгiзгi бөлiм
1.Вирустық пневмония ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
1.1. Бұзаудағы вирустық пневмонияның пайда болу себебі ... ... ... ... ... ... ... 1 0
2.Бұзаудағы вирустық пневмонияның өтуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..11
2.1. Вирустық пневмония клиникалық белгілері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... .12
2.2.Бұзаудағы вирустық пневмонияны емдеу ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..16
Қоpытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..23
Пaйдaлaнылғaн әдeбиeттep ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...25
Кіріспе:
Курстық жұмыстың мақсаты- бұзаудағы вирустық пневмонияны оқып білу,
Қазіргі мал шаруашылығы даму үшін квалификациясы жоғары дәрежелі, терең ойлы, теориядан да, өндіріс шаруашылығынан да дәл хабары бар малдәрігерлерді талап етеді. Бұл мақсаттар жоғарғы оқу орындарынан, біздің Жәңгір хан Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университетінің өзі алдына, болашақ малдәрігерлердің теориялық білімі мен тәлімдік әдістерін толық меңгеруін талап етеді. Ол үшін малдәрігерлік факультетінің студенттері әдістемелік және өзбетімен әзірлену жұмыстарын жақсартып белсендіре түсуге тиіс. Оқу үрдісінде студент өз бетімен әзірлеген жұмыстары өткен теориялық материал мен тәлімдік дағдысын сенімді бекіттіреді. Малдәрігерлік факультетінің студенттерінің әртүрлі өз бетімен әзірлену жұмысының бір бөлігі.
Малдәрігерлік ойлау мектебі ретінде, патологиялық жарып сою әдістерін атқару секциялық табыстарды талдау мен материал бойынша курс курстық жұмысты орындау болып саналады. Өліксені жарып сою секция, аудопсия, обдукция және амалсыз өлтірілген мал өлігін қарау болашақ малдәрігерлер үшін тірі кезіндегі диагнозды бекітіп өлген кезіндегі диагнозды қоюға негізгі қызықты әрі түсініп меңгеруге жеңіл малдәрігерлік әдістерінің бірі болып саналады. Өлген немесе амалсыз өлтірілегн малды жарып сою індет, инвазиялық және жұқпайтын ауруларды анықтаудың - ең негізгі және міндетті түрде қолданылатын әдістерінің бірі. Мал өсіру шаруашылық жағдайында өліксені жарып союды мал тірі кезінде емдеген маман өткізеді. Ал, мал тір кезінде қойылған диагнозын байқауға мүмкіндігі болған соң өліксені жарып сою маңызы өсе түседі. Анатомиялық және патологиялық өзгерістерді дұрыс анықтап алып, клиникалық белгілермен, естелік, эпизотиялық жағдаймен салыстырып, мал ауруының үрдісін толық жетілдіруге болады. Өз бетінше бақылаудың бір түрі болып, бұл әдіс болашақ малдәрігерге жіберген қателерін түзеп, мамандық дәрежесін көтеріп келешекте клиникалық және патанатомиялық диагноздар қойылған диагноз экономикалық шығынның алдын алуының негізгі әдісі болып келеді.
Сонымен қатар, өліксені толық патанатомиялық зерттеудн өткізу - ауру себебімен, мүшелер мен тканьдердің морфологиялық өзгерістеріне баға беріп, жалпы ауру көрсеткіштерін аша отырып, ғылымды байытады. Пато-анатомиялық зерттеу - комплексті ілім, яғни сойғанда анамонезді, эпизоотиялық жадайды, аурудың клиникалық белгілеріне толық назар аударады. Қажетті жағдайларда патоанатомиялық зерттеу жұмысына қоса ауру маңызын ашып және диагнозды анықтау үшін қосымша гистологиялық, бактериологиялық, вирусологиялық, биохимиялық, иммунотитохимиялық, токсикологиялық және электронно-микроскопиялық зерттеулер өткізеді. Диагноз қойған ауру патогенезін толық ашу үшін індет, вирус, паразитарлық, жұқпайтын және саңырау құлақ аурулатынын пато-анатомиялық үрдісін жақсы біліп, организм тірі кезіндегі патологиялық өзгерістерді өлгендегі өзгерістерден анық бөле білу керек.
Жануарлардың физиологиялық қажеттіліктерін жеткілікті ескерусіз қарқынды өнеркәсіптік жүйелерді енгізу арқылы өнімділікті барынша арттыруға деген ұмтылыс олардың иммундық реактивтілігінің төмендеуіне әкеледі, оның аясында жұқпалы емес аурулар пайда болады, олар ауылшаруашылық жануарларының негізгі түрлері бойынша шамамен 90% құрайды.
Оларды ұстау, тамақтандыру және пайдалану технологиясына байланысты ауылшаруашылық жануарларының барлық патологияларының ішінде жас жануарлардың жұқпалы емес аурулары үлкен үлес алады. Сонымен қатар, экономикалық зиянның жиілігі, массасы және мөлшері бойынша бірінші орынға асқазан-ішек, тыныс алу аурулары, метаболикалық аурулар және жем токсикозы шығады. Иммундық жүйенің аурулары да кең таралған. Жануарлардың тіршілік ету ортасының өзгеруіне, ауыл шаруашылығында химиялық заттарды, мал шаруашылығы мен ветеринарияда микробқа қарсы және биологиялық препараттарды кеңінен қолдануға байланысты көптеген аурулардың ағымы мен клиникалық және морфологиялық көрінісі айтарлықтай өзгерді, сонымен қатар патологияның жаңа түрлері пайда болды. Полиэтилен табиғатының байланысты аурулары жиі кездеседі.
Статистика көрсеткендей, тыныс алу органдарының зақымдануымен бірге жүретін жануарлар аурулары жұқпалы емес аурулардың жалпы санының 20-30% құрайды және таралуы бойынша екінші орын алады.
Тыныс алу органдары ауруларының кеңінен таралуы ұстау технологиясының бұзылуы нәтижесінде жануарлардың табиғи резистенттілігінің төмендеуімен (ұзақ тасымалдау, тоңазу, үй - жайлардың дымқылдығы мен газдануы, инфекцияның ауа-тамшы жолмен берілуіне ықпал ететін шектеулі аудандарда үлкен шоғырлану, үй-жайлардың жеткіліксіз табиғи жарықтандырылуы және ағзаның қорғаныш күштерін әлсірететін басқа да факторлармен) байланысты.
Пнемония - себебі негізінен бактериялық инфекция болатын, өкпенің респираторлық бөлшектерін зақымдап, альвеола ішінде экссудация, қабыну клеткаларынынң инфильтрациясы падйа болатын, паренхимаға экссудат сіңіп, бұрын болмаған, басқа аурулармен байланысты емес жергілікті қабынудың клиникалық-рентгенологиялық белгілері бой көрсететін жедел инфекциялық ауру.
Пневмония ең жиі кездесетін аурулардың бірі ( әр 1000 тұрғын ішінде 3-15 адам ауырады). Ауруханадан тыс пневмонияда өлім 5% жағдайда, нозокомиялық пневмонияда 20% жағдайда кездеседі. Пневмонияның диагнозын қоюда жіберілетін қатенің жиілігі 20%. Алғашқы үш күн ішінде дұрыс диагноз 35% жағдайда қойылады.
Аурулардың Халықаралық классификациясының Пневмония деген тарауынан физикалық, химиялық және аллергиялық факторлар себеп болатынн және тамыр зақымдануына байланысты пайда болатын аурулар алынып тасталған. Пневмонияға инфекциялық ауруларда (оба, іш сүзегі, туляремия, қызылша, грипп т.б.) болатын өкпенің зақымдануы да кірмейді.
Этиологиясы және патогенезі. Пневмонияны қазіргі уақытта кездесетін барлық инфекциялық агенттер тудыра алады, бірақ практикада микроорганизмдердің шектелген саны ғана пневмонияның басым қоздырғышы болып табылады.
Әр кез сайын нақтылы түрде аурудың қоздырғышын анықтау қиын болғандықтан, пневмонияны тулыратын агентке бір бағытта баға беру үшін барлық пневмония аурухандан тыс пневмония, аурухана ішілік пневмония, аспирациялық және иммунитет жетіспеушілік пневмония болып бөлінеді.
Инфекция өкпенің респираторлық бөліктеріне бронхогендік, гематогендік (өкпеден тыс орналасқан инфекция ошағынан), лимфогендік (кеуде торы жарақаттанғанда) жолдар арқылы және зақымданған көрші тіндерден (бауыр абцессі) тікелей жұғу арқылы тарайды.
Тыныс алу жүйесінің патологиясын дұрыс және уақтылы диагностикалау, алдын-алу және емдеуді ұйымдастыру үшін тыныс алу жолдары мен өкпенің көп қырлы физиологиялық рөлін нақты көрсету қажет. Тыныс алу мүшелері жүйке жүйесі, қан және лимфа арқылы дененің барлық жүйелерімен тығыз байланысты. Денедегі тыныс алу мүшелері зақымданған кезде жүрек - тамыр, ас қорыту, зәр шығару және басқа жүйелердің функциялары өзгереді, өкпеге ауа ағымы төмендейді, бұл олардағы газ алмасудың нашарлауына және тыныс алудың пайда болуына әкеледі.
Тыныс алу жүйесінің ауруларынан болатын экономикалық залал ауру жануарлардың өлімінен тұрады, ол 10% - ға жетеді, ауру және ауырып жазылған жануарлардың өнімділігінің төмендеуі, емдеу шығындары.
Негізгі бөлім
1.Вирустық пневмония
Вирустық пневмония-бұзауларда туылғаннан бастап 5 айға дейінгі кезеңде жиі кездесетін аурулардың бірі. Ауру бұзауларда емізу, кастрация, ұстау мен тамақтандырудың нашар жағдайлары, сондай-ақ тасымалдау кезіндегі стресстің салдарынан пайда болуы мүмкін.
Вирустық пневмония-бұл респираторлық вирустардан (тұмау, параинфлуа, аденовирустар, энтеровирустар, респираторлық синцитиальды вирус және т.б.) туындаған төменгі тыныс жолдарының инфекциялық зақымдануы. Вирустық пневмония дене температурасының кенеттен жоғарылауымен, қалтыраумен, интоксикация синдромымен, дымқыл жөтелмен, плевралық ауырсынумен және тыныс алу жеткіліксіздігімен өткір жүреді. Диагностика кезінде физикалық, рентгенологиялық және зертханалық мәліметтер, пневмонияның вирустық инфекциямен байланысы ескеріледі. Терапия вирусқа қарсы және симптоматикалық агенттерді тағайындауға негізделген.
Вирустық пневмония-интоксикация және тыныс алу бұзылыстары синдромымен жүретін вирустық қоздырғыштардан туындаған өкпенің тыныс алу бөлімдерінің жедел қабынуы. Балалық шақта вирустық пневмония пневмонияның барлық жағдайларының 90% құрайды. Ересектер ауруының құрылымында бактериялық пневмония басым, ал вирустық аурулар жалпы санның 4-39% құрайды (65 жастан асқан адамдар жиі ауырады). Вирустық пневмонияның жиілігі ЖРВИ - дің эпидемиологиялық өршуімен тығыз байланысты-олардың өсуі күзгі-қысқы кезеңде болады. Пульмонологияда бастапқы вирустық пневмония (қатерсіз ағыммен интерстициальды және қатерлі ағыммен геморрагиялық) және қайталама (вирустық-бактериялық пневмония - ерте және кеш) ерекшеленеді.
Вирустық пневмония - өкпенің өткір респираторлық қабынуы, вирустық патогендер туындаған, уыттану синдромымен және тыныс алу органдарының бұзылыстарымен ағып кетеді. Балалық шақта вирустық пневмонияның үлесі шамамен 90 құрайды% барлық пневмония жағдайлары.
Қоздырғыштар ауа тамшыларымен беріледі. Вирустар мен микоплазмалар анадан ұрыққа плацента арқылы енуі мүмкін.
Атауы лат. - Pneumonia
Аурулар тобы-тыныс алу органдарының ауруы
Зардап шеккен түрлер
Ауру жануарлардың барлық жас топтарына әсер етеді, бірақ 1-6 айлық жас жануарларға көбірек бейім. Ересек жануарларда стресс кезеңінде жиі кездеседі (жылу, бұзаулау және т.б.).
Таралуы
Бұл өте кең таралған, қоздырғыштардың алуан түрлілігіне, ұстау технологиясының бұзылуына, вакцинация мерзімдері мен схемаларының бұзылуына байланысты. Диареядан кейін жас жануарларды қабылдамау және өлу бойынша екінші орын алады.
Әдетте, сауыққаннан кейін жас өсу артта қалады, ал болашақта бала кезіндегі пневмониямен ауырған сиырдан сүт өнімділігі төмендейді.
Қоздырғыштар ауа тамшыларымен беріледі. Вирустар мен микоплазмалар анадан ұрыққа плацента арқылы енуі мүмкін.
Этиологиясы
ІҚМ пневмониясының негізгі қоздырғыштары:
1. Вирустар:
ІҚМ инфекциялық ринотрахеит вирусы (АТТ);
Парагрипп-3 вирусы (ПГ-3);
Тыныс алудың синцитиальды вирусы (РСИ).
2. Бактериялар:
Пастарелла (Pasteurella multocida);
Манхемия (Mannheimia haemolytica) - бұрын Pasteurella haemolytica деп аталған;
Аурудың дамуына ықпал ететін негізгі факторлар:
Өте ылғалды немесе өте құрғақ ауа;
Жылу кернеуі;
Толып кету;
Жоғары ылғалдылық пен төмен температурадағы жоба;
Бөлмедегі желдетудің жеткіліксіздігі-газдың ластануы (аммиак, метан және көмірқышқыл газының жиналуы);
Диетадағы ақуыз тапшылығы;
Жас жануарлар мен аналарды вакцинациялау схемаларының бұзылуы.
Патогенез
Пневмонияның патогенезі патогеннің түріне байланысты:
Вирустық инфекцияларда ең алдымен жоғарғы тыныс жолдары әсер етеді, содан кейін бронхтар мен өкпелер әсер етеді. Олар эпителий жасушаларына әсер етеді, олар өледі, содан кейін қабыршақтанады және серозды экссудат пайда болады. Әдетте вирустық инфекцияға екінші микрофлора қабатталады, бұл мұрын қуысынан серозды-іріңді экссудаттың жиналуына және шығуына әкеледі. Бұл жағдайда өкпеде газ алмасу бұзылады, қанда көмірқышқыл газының жиналуы жүреді, бұл жүрекке қосымша жүктеме әкеледі, бұл оның дистрофиясына және қарыншалық қуыстардың көбеюіне әкеледі.
Пастереллез сәл өзгеше дамиды. Бактериялар өкпеге енгенде, олар шырышты қабатта тез дамиды, токсиндерді шығарады, бұл тыныс жолдарын түзетін эпителийдің өліміне әкеледі. Бұл альвеолалардың люменіне фибриннің көп мөлшерін терлеп, қатты ісіну мен қабынудың дамуына әкеледі, бұл крупозды пневмонияға әкеледі. Бактериялар қанға енген кезде сепсис дамиды. Әдетте, плевра (фибринозды плеврит), миокард (миокардит), перикардит (перикардит) әсер етеді.
Микоплазмалар жасушаішілік организмдер бола отырып, альвеолалардың эпителийіне еніп, онда белсенді көбейеді. Жүреді жойылуы жасушаларының бастап бай бөлумен іріңді ауруының экссудат, ол жояды артық майлануды сіңіреді бронхиолы және бронхы. Көбінесе микоплазма сияқты қоздырғыштар ауруды ұстау немесе тамақтандыру жағдайлары нашарлаған кезде ғана, сондай-ақ басқа қоздырғыштармен байланыста болады.
Клиникалық белгілері
Жануарлардағы пневмонияның жалпы белгілері:
Қызба-жалпы дене температурасы 41,5 градусқа дейін көтерілуі мүмкін;
Қатты депрессия, тамақтанудан бас тарту;
Жөтел, жиі тыныс алу (қарапайым адамдар-терілерді толтырады), тыныс алу Үстірт, тыныс алу пайда болады, ауыздың көмегімен тыныс алу жиі байқалады. Жануар мойнын алдыңғы жағына созады;
Ринит-мұрын қуысынан серозды, катаральды, іріңді ағу, конъюнктивит жиі байқалады;
Өкпеде тыңдау кезінде-ысылдау, шайқау.
Аутопсия кезінде байқалады:
Тыныс алу жолдарының саңылауында экссудаттың болуы;
Тыныс алу жолдарының шырышты қабаты гиперемияланған, ісінген;
Өкпе немесе тығыз консистенцияның жеке лобтары, қызыл, іріңді ошақтар, эмфизематозды ошақтар бар (көбінесе созылмалы курс кезінде және ауыр пневмониядан кейін қалпына келген кезде);
Пастереллез кезінде крупозды пневмония (өкпенің тығыз зақымдану ошақтары, тін фибринмен қаныққан), фибринозды плеврит, фибринозды перитонит байқалады. Жүректің клапандарында жолақты қан кетулердің болуы тән белгі болып саналады;
Жүрек әдетте сфералық, қарыншалар кеңейеді, миокард жұқарады (әсіресе шежіре және ауыр ұзақ ауру кезінде).
Диагностика
Пневмонияны диагностикалау, әдетте, қиындық тудырмайды. Мәселе патогенді саралау болып табылады, өйткені клиникалық белгілер, эпизоотологиялық мәліметтер және патологиялық көрініс тек болжамдар береді.
Қоздырғышты бөлу және типтеу үшін зертханаға ауру жануарлардан серологиялық талдау үшін қан сарысуын жібереді.
Бактериологиялық зерттеу үшін патогенді одан әрі сипаттай отырып, патологиялық материалдан микрофлора себіледі.
Ең прогрессивті әдіс-ПТР. Бұл әдіс үшін зертханаға жоғарғы тыныс жолдарынан шайындылар, зардап шеккен органдардың бөліктері жіберіледі. Әр зертханада әр ауру үшін ПТР жүйесінің әр түрлі сынақтары бар, және әрқайсысының зерттеу материалына қойылатын талаптары бар. Мұны істеу үшін сенімді нәтиже алу үшін материалды нақты не алу керектігін және оны қалай жеткізу керектігін алдын-ала нақтылау қажет.
Патогенді теру өте маңызды. Оның көмегінсіз қолайлы вакцинаны таңдау қиын. Патогендердің барлық негізгі түрлерін талдау үшін материалды жіберу ұсынылады.
Емдеу кезінде (вирустық инфекция болса да - бактериялық микрофлораның қабатталуын болдырмау үшін) микоплазмалық инфекцияларды емдеу үшін Флорфеникол, Энрофлоксацин, Тулатромицин, Тилдипирозин, Тетрациклин және Тилозин сияқты жүйелі антибиотиктер қолданылады. Бала емізетін сиырларды емдеу үшін "Цефтиофур" "Цефкин" жаман нәтиже көрсетпейді.
Антибиотиктерден басқа, қабынуға қарсы препараттар міндетті түрде қолданылады - Кетопрофен, Флуниксин, Мелоксикам.
Бактериялармен уыттарды бөлумен байланысты уыттануды басу үшін Рингер-Локк ерітінділерінің, глюкозаның, кальций препараттарының (кальций борглюконаты, кальций хлориді) көктамыр ішіне инфузиясы қолданылады.
Алдын алу кешенді тәсілге негізделген:
Малды ұстауға арналған бөлмелерде ауа алмасуды орнату ұсынылады-бөлмелердегі барлық терезелер мен есіктерді ашып, ауа-райы жақсы болған кезде, тіпті түнде де жыл бойы жаппаңыз, қосымша желдету енгізіледі. Бөлмеде ауадағы аммиак сезілмеуі керек;
Толып кетуді жою;
Жылу стрессіне қарсы күрес жүргізу (желдеткіштер, жануарларды суару жүйелері, таза суға үнемі қол жеткізу);
Бұзауларға арналған "кеңестік" диспансерлерді жою үшін - мұны әр мал өсіруші көрді-саңырау жабық бөлме, қатты ылғалды суық ауа, нашар жұмыс істейтін желдету, аммиак иісі бар (көзді кесіп тастайды), бірақ ағартылған қабырғалары бар. Бұзауларға арналған ең жақсы мазмұн-бұл көшедегі үйлер немесе шатыр астындағы жеке торлар;
Табынға вакцинация хаттамаларын енгізу (бұзауларды ғана емес). Ол үшін патогенді дәл теру үшін материалды зертханалық зерттеу жүргізіледі. Осыдан кейін ғана вакцина таңдалады. Егер табында микоплазмоз анықталса, алдын-алу үшін тетрациклин мен Тилозинді қолдануға болады. Басқа қоздырғыштардың алдын алу үшін нарықта жеткілікті мөлшерде ұсынылған жоғары сапалы вакциналарды ғана қолдану ұсынылады.
Қарай бөлінетін экссудат ауруы бөліседі арналған катаральную, фибринозную, гнойную, серозную, гнилостную, геморрагиялық, аралас. Пневмонияның алғашқы екі түрі -- ең көп таралған.
Зақымдану фокусына байланысты ауру жалпы, ацинозды, лобулярлы, лобарлы, сегменттік, су төгетін болып бөлінеді. Процесс альвеолаларға, бронхтардың тармақталуына, өкпенің жеке лобулаларына және бүкіл органға таралуы мүмкін.
1.1. Бұзаудағы вирустық пневмонияның пайда болу себебі
Жас жануарларда пневмонияның басталуының себептері:
Ұстаудың қолайсыз жағдайлары. Егер бұзаулар суық, дымқыл еденде қоқыссыз ұйықтаса және сирек желдетілетін бөлмеде болса, пневмониямен ауыру қаупі едәуір артады.Анадан ерте емізгеннен кейін Стресс. Кішкентай бұзауларды ана сүтінен тым ерте алып тастау ұсынылмайды.Жас бұқаларда Кастрация.Азықтың төмен сапасы немесе диетаны бұзу. Атап айтқанда, бұзаулар сүтті азықтан ірі Жемге ауысу кезінде пневмониямен жиі ауырады, өйткені диетаның кез-келген күрт өзгеруі жануарлардың денесін әлсіретеді.
Сауатсыз тасымалдау. Жануарлар суық мезгілде тасымалдау кезінде суық тиюі мүмкін.Сирек жүруге байланысты қозғалыстың болмауы және оттегінің жетіспеушілігі. Қозғалыссыз жануарлардың бұлшықеттері атрофияға ұшырайды, нәтижесінде желдету әлсірейді.Вирустық және бактериялық инфекциялар.Ыстық күн астында, ол бұзылысы терморегуляциясы.
Жануарлардың көп мөлшерін тығыз жағдайда ұстау. Сиырлар мен бұзаулардың көп мөлшері бір бөлмеде жиналған кезде, ауада аммиак пен күкіртсутектің көп мөлшері тез жиналады, бұл ірі қара малдың денсаулығына жақсы әсер етпейді.
Ауру өмірдің 1-ші айында бұзауларда, әсіресе қыс-көктем мезгілінде байқалады. Бұзаудың бронхопневмониясының себебі-иммунитеттің жалпы әлсіреуі аясында суық тию. Нашар желдетілетін ылғалды бөлмеде, суық дымқыл еденде қоқыссыз болған кезде бұзаулар пневмонияға бейім. Пневмонияның басқа себептері вирустық және бактериялық инфекциялар болуы мүмкін.
Бұл аурудың нақты (бір) себебін анықтау мүмкін емес болғандықтан, жас жануарлардың бронхопневмониясын полиэтиологиялық сипаттағы ауруларға жатқызуға болады. Бронхопневмонияның себептері ерекше емес факторлар болуы мүмкін: гипотермия және дененің қызып кетуі, бөлмедегі ылғалдылықтың жоғарылауы және ауаның микробтық ластануы, аммиак, көмірқышқыл газы мен күкіртсутектің концентрациясының жоғарылауы, үй-жайлардың қанағаттанарлықсыз ауа алмасуы, жобалардың болуы. Аурудың пайда болуында жас жануарларды дұрыс емес және теңгерімсіз тамақтандыру маңызды рөл атқарады. Жануарларды каротинмен немесе А дәруменімен қамтамасыз ету өте маңызды, оның жетіспеушілігімен тыныс алу жолдарының эпителийі жалпақ қабатпен ауыстырылады. Жоғарыда аталған барлық себептер ағзаның табиғи қарсыласуының төмендеуіне әкеледі, оған қарсы спецификалық емес вирустар мен тыныс алу жолдарының шартты патогендік микрофлорасының этиологиялық маңызы бар. Аурудың этиологиясында жаңа туған нәрестелердегі иммунитет деңгейіне үлкен мән беріледі, бұл жүкті жануарлардағы оның деңгейіне байланысты. Соңғысын тамақтандырудағы бұзылулар, қоректік заттардың, дәрумендер мен минералдардың жетіспеушілігінен көрінеді, табиғи қарсылықтың төмен деңгейі бар жас жануарлардың туылуына әкеледі, бұл негізінен асқазан-ішек жолдарына, содан кейін тыныс алу органдарына әсер ететін аурулармен көрінеді. Бұл жағдайда негізгі, себептік аурудың бірі бөлмеде сызбалардың болуы болды, бұл өз кезегінде жануардың денесінің гипотермиясына әкелді. Алдын-ала болжайтын факторлар жүкті жануарларды тамақтандырудағы бұзылулар, олардың диетасындағы қоректік заттар, дәрумендер мен минералдардың жетіспеушілігі болуы мүмкін.
Этиологиялық агентіне байланысты вирустық пневмония әртүрлі дәрежелі ауырлық дәрежесінде болуы мүмкін, асқынулар мен нәтижелер. Өкпе қабынуы әдетте ЖРВИ алғашқы күндерінен біріктіріледі.
Мәселен, тыныс жолдарының тыныс алу жолдарының бұзылуы -- аденовирустық инфекцияның жиі серіктесі. Көп жағдайда пневмонияның басталуы өткір болады, жоғары температурада (38-39°), жөтел, қатты фарингит, конъюнктивит, ринит, ауыр лимфаденопатия. Аденовиральді пневмониядағы температура ұзақ уақытқа созылады (10-15 күнге дейін), күнделікті үлкен ауытқулармен сипатталады. Жиі сипатталған, қысқа жөтел, тыныс жетіспеушілігі, акроцианоз, өкпедегі сирек кездесетін ред. Жалпы, аденовиральді пневмония клиникалық және радиологиялық өзгерістерді ұзақ уақыт бойы ұстаумен ерекшеленеді, курстың қайталану үрдісі және асқынулар (плеврит, атмосфераға тасталсын).
2.Бұзаудағы вирустық пневмонияның өтуі
Тұмау кезінде вирустық пневмонияның таралуы респираторлық инфекция эпидемиясы кезінде айтарлықтай артады. Бұл жағдайда ЖРВИ типтік симптомдары аясында (қызба, күрт әлсіздік, мальгия, жоғарғы тыныс жолдарының қабыну құбылыстары) тыныс жетіспеушілігі байқалады, диффузиялық цианоз, тотты түсті жөтел, өкпеде ауырсыну, тыныс алу кезінде кеуде ауыруы. Балаларда жалпы токсикоз бар, алаңдаушылық, құсу пайда болуы мүмкін, конвульсиялар, менингальды белгілер. Тұмаудың пневмониясы әдетте екі жақты болып табылады, бұл акустрациялық деректер мен рентгендік суреттермен расталады (Өкпенің екеуінде де фокальды жарықтандыру).
Вирустық пневмонияның жеңіл жағдайлары, тұмау вирусынан туындаған, қалыпты ауыр симптомдармен сипатталады және сауығуымен аяқталады. Ауыр формалар қатты жоғары температурада кездеседі, тыныс жетіспеушілігі, құлдырау. Асқынулар арасында тұмаудың энцефалиті мен менингиті жиі кездеседі, отит, пиелонефрит. Екінші бактериялық инфекцияның қосылуы жиі өкпе абсцессіне немесе эмпиемаға алып келеді. Аурудың бірінші аптасында мүмкін өлім.
Parainfluenza pneumonia көбінесе нәрестелер мен жас балаларға әсер етеді. Ол кішкентай үйлеседі (азайып кетеді) Табиғат пен факультативтік құбылыстардың фоны. Тыныс алу органдарының бұзылуы және уыттану синдромы қалыпты түрде анықталады, дене температурасы әдетте субфебрильді мәндерден аспайды. Балаларда парейнфлумента вирустық пневмонияның ауыр формалары ауыр гипертермиямен кездеседі, каскады, анорексия, диарея, геморрагиялық синдром.
Тыныс алу синцитиялық пневмониясының ерекшелігі ауыр обструктивті бронхиолиттің дамуы болып табылады. Төменгі тыныс алу жолдарының зақымдалуы дене температурасының 38-ке дейін артуымен белгіленеді - 39 ° C, жалпы жағдайдың нашарлауы. Кішкентай бронхтардың шырышты және сығымдалған эпителийдің спазмы мен құлауы нәтижесінде тыныс алу күрт күрделене түседі және жылдамдатады, назолабиальды және периорбитальдық аймақтардың цианозы дамиды. Жиі жиі жөтел, дымқыл, алайда қышқылдың тұтқырлығы артуына байланысты - нәтижелі емес. Вирустық пневмонияның бұл түрі көңіл-күйдің сәйкес келмеуіне әкеледі (қалыпты түрде білдірілген) тыныс жеткіліксіздігі дәрежесі (өте айқын).
Enteroviral пневмония, олардың қоздырғыштары Coxsackie және ECHO вирусы болып табылады, физикалық және радиологиялық нашар деректерді жалғастырады. Клиникалық көріністе асқазан менальді болып табылады, ішек, жүрек-тамырлық бұзылулар, диагноз қою қиын.
2.1.Вирустық пневмония клиникалық белгілері
Жас жануарларда тыныс алу аурулары анағұрлым айқын белгілермен жүреді, көбінесе жануарлардың өліміне әкеледі Бронхопневмония жедел, субакутты және созылмалы түрінде пайда болуы мүмкін. Жедел курс туылғаннан кейінгі алғашқы апталарда жас жануарларда кездеседі. Ауру жануардың жалпы депрессиясынан басталады. Дене температурасының 1 - 1,5 градусқа жоғарылауы, ремитивті типтегі қызба байқалады. Шырышты қабықтар көкшіл, тыныс алуы тез, аралас типтегі ентігу. Жөтел қысқа, саңырау, басында ауырады. Мұрынның ағуы серозды-шырышты. Перкуссия кезінде қалыпты өкпе дыбысымен қатар тимпаникалық ошақтар орнатылып, бұлыңғыр және түтіккен болады. Аускультация кезінде бұл жерлерде ұсақ және орташа көпіршікті сырылдар кездеседі. Субакуталық форма ұзағырақ ағыммен сипатталады. Қызба кезеңдері фебрильді емес кезеңдерге ауыстырылады. Жануарлардың жағдайының жақсаруы мен нашарлауы байқалады.
Тыныс алу жүйесінің клиникалық белгілері өткір курспен бірдей, бірақ кейбір ерекшеліктері бар. Жөтел жиі приступом, мұрыннан өткенге араласқан ірің, малдар худеют, артта қалған өсуі мен дамуы. Созылмалы түрі бұзауларда 3-5 ай және одан жоғары жаста байқалады. Жануарлардың әлсіреуі байқалады, пальто жыртылған, түтіккен, терінің серпімділігі төмендейді. Жөтел - бұл ауыр шабуыл. Өкпенің көп бөлігі әсер етеді, ал альвеолярлы тін дәнекер тінімен ауыстырылады. Курация басталған кезде бұзауда келесі клиникалық белгілер байқалды: жануардың жалпы жағдайы қанағаттанарлық, тамақ пен су ерікті түрде қабылданады. Температура мен импульс қалыпты шектерде. Тыныс алу жиілігі минутына 35 рет артады. Мұрынның шырышты қабаты гиперемияланған. Мұрын қанаттарының айналасында кептірілген экссудат қыртыстары бар. Тыныс алу тез, қиын Үстірт. Кеуде қуысының перкуссиясымен бұзауда екі өкпенің апикальды және диафрагматикалық лобтарында, өлшемі 1,5-2 см болатын бұлдыр ошақтар анықталды.аускультация кезінде қатты везикулярлы тыныс, сондай-ақ ұсақ көпіршікті сырылдар естіледі. Жөтел жиі, дымқыл, ауыртпалықсыз. Қанда лейкоцитоз, ядроның солға жылжуымен нейтрофилия байқалады. Емдеу барысында жануардың жағдайы біртіндеп өзгерді: өкпеде қышу ошақтары оң өкпеде толығымен жойылғанға дейін азайды. Жөтел қатты және құрғақ болды. Өкпеде (оң жақта) ысылдау жоғалып кетті, бірақ аускультация кезінде сол жақта ылғалды ұсақ көпіршікті сырылдар әлі де естіледі. Дененің басқа жүйелерінің арасында ешқандай өзгерістер анықталған жоқ.
Бұл аурудың нақты (бір) себебін анықтау мүмкін емес болғандықтан, жас жануарлардың бронхопневмониясын полиэтиологиялық сипаттағы ауруларға жатқызуға болады. Бронхопневмонияның себептері ерекше емес факторлар болуы мүмкін: гипотермия және дененің қызып кетуі, бөлмедегі ылғалдылықтың жоғарылауы және ауаның микробтық ластануы, аммиак, көмірқышқыл газы мен күкіртсутектің концентрациясының жоғарылауы, үй-жайлардың қанағаттанарлықсыз ауа алмасуы, жобалардың болуы. Аурудың пайда болуында жас жануарларды дұрыс емес және теңгерімсіз тамақтандыру маңызды рөл атқарады. Жануарларды каротинмен немесе А дәруменімен қамтамасыз ету өте маңызды, оның жетіспеушілігімен тыныс алу жолдарының эпителийі жалпақ қабатпен ауыстырылады. Жоғарыда аталған барлық себептер ағзаның табиғи қарсыласуының төмендеуіне әкеледі, оған қарсы спецификалық емес вирустар мен тыныс алу жолдарының шартты патогендік микрофлорасының этиологиялық маңызы бар. Аурудың этиологиясында жаңа туған нәрестелердегі иммунитет деңгейіне үлкен мән беріледі, бұл жүкті жануарлардағы оның деңгейіне байланысты. Соңғысын тамақтандырудағы бұзылулар, қоректік заттардың, дәрумендер мен минералдардың жетіспеушілігінен көрінеді, табиғи қарсылықтың төмен деңгейі бар жас жануарлардың туылуына әкеледі, бұл негізінен асқазан-ішек жолдарына, содан кейін тыныс алу органдарына әсер ететін аурулармен көрінеді. Бұл жағдайда негізгі, себептік аурудың бірі бөлмеде сызбалардың болуы болды, бұл өз кезегінде жануардың денесінің гипотермиясына әкелді. Алдын-ала болжайтын факторлар жүкті жануарларды тамақтандырудағы бұзылулар, олардың диетасындағы қоректік заттар, дәрумендер мен минералдардың жетіспеушілігі болуы мүмкін.
Бұл аурудың нақты (бір) себебін анықтау мүмкін емес болғандықтан, жас жануарлардың бронхопневмониясын полиэтиологиялық сипаттағы ауруларға жатқызуға болады. Бронхопневмонияның себептері ерекше емес факторлар болуы мүмкін: гипотермия және дененің қызып кетуі, бөлмедегі ылғалдылықтың жоғарылауы және ауаның микробтық ластануы, аммиак, көмірқышқыл газы мен күкіртсутектің концентрациясының жоғарылауы, үй-жайлардың қанағаттанарлықсыз ауа алмасуы, жобалардың болуы. Аурудың пайда болуында жас жануарларды дұрыс емес және теңгерімсіз тамақтандыру маңызды рөл атқарады. Жануарларды каротинмен немесе А дәруменімен қамтамасыз ету өте маңызды, оның жетіспеушілігімен тыныс алу жолдарының эпителийі жалпақ қабатпен ауыстырылады. Жоғарыда аталған барлық себептер ағзаның табиғи қарсыласуының төмендеуіне әкеледі, оған қарсы спецификалық емес вирустар мен тыныс алу жолдарының шартты патогендік микрофлорасының этиологиялық маңызы бар. Аурудың этиологиясында жаңа туған нәрестелердегі иммунитет деңгейіне үлкен мән беріледі, бұл жүкті жануарлардағы оның деңгейіне байланысты. Соңғысын тамақтандырудағы бұзылулар, қоректік заттардың, дәрумендер мен минералдардың жетіспеушілігінен көрінеді, табиғи қарсылықтың төмен деңгейі бар жас жануарлардың туылуына ... жалғасы
Бaишeв yнивepcитeтi
Бұзаудың вирустық пневмониясы кезіндегі патоморфологиялық өзгерістер
КУPCТЫҚ ЖҰМЫC
Aқтөбe, 2020ж
МAЗМҰНЫ
КIPICПE ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
Нeгiзгi бөлiм
1.Вирустық пневмония ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
1.1. Бұзаудағы вирустық пневмонияның пайда болу себебі ... ... ... ... ... ... ... 1 0
2.Бұзаудағы вирустық пневмонияның өтуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..11
2.1. Вирустық пневмония клиникалық белгілері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... .12
2.2.Бұзаудағы вирустық пневмонияны емдеу ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..16
Қоpытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..23
Пaйдaлaнылғaн әдeбиeттep ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...25
Кіріспе:
Курстық жұмыстың мақсаты- бұзаудағы вирустық пневмонияны оқып білу,
Қазіргі мал шаруашылығы даму үшін квалификациясы жоғары дәрежелі, терең ойлы, теориядан да, өндіріс шаруашылығынан да дәл хабары бар малдәрігерлерді талап етеді. Бұл мақсаттар жоғарғы оқу орындарынан, біздің Жәңгір хан Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университетінің өзі алдына, болашақ малдәрігерлердің теориялық білімі мен тәлімдік әдістерін толық меңгеруін талап етеді. Ол үшін малдәрігерлік факультетінің студенттері әдістемелік және өзбетімен әзірлену жұмыстарын жақсартып белсендіре түсуге тиіс. Оқу үрдісінде студент өз бетімен әзірлеген жұмыстары өткен теориялық материал мен тәлімдік дағдысын сенімді бекіттіреді. Малдәрігерлік факультетінің студенттерінің әртүрлі өз бетімен әзірлену жұмысының бір бөлігі.
Малдәрігерлік ойлау мектебі ретінде, патологиялық жарып сою әдістерін атқару секциялық табыстарды талдау мен материал бойынша курс курстық жұмысты орындау болып саналады. Өліксені жарып сою секция, аудопсия, обдукция және амалсыз өлтірілген мал өлігін қарау болашақ малдәрігерлер үшін тірі кезіндегі диагнозды бекітіп өлген кезіндегі диагнозды қоюға негізгі қызықты әрі түсініп меңгеруге жеңіл малдәрігерлік әдістерінің бірі болып саналады. Өлген немесе амалсыз өлтірілегн малды жарып сою індет, инвазиялық және жұқпайтын ауруларды анықтаудың - ең негізгі және міндетті түрде қолданылатын әдістерінің бірі. Мал өсіру шаруашылық жағдайында өліксені жарып союды мал тірі кезінде емдеген маман өткізеді. Ал, мал тір кезінде қойылған диагнозын байқауға мүмкіндігі болған соң өліксені жарып сою маңызы өсе түседі. Анатомиялық және патологиялық өзгерістерді дұрыс анықтап алып, клиникалық белгілермен, естелік, эпизотиялық жағдаймен салыстырып, мал ауруының үрдісін толық жетілдіруге болады. Өз бетінше бақылаудың бір түрі болып, бұл әдіс болашақ малдәрігерге жіберген қателерін түзеп, мамандық дәрежесін көтеріп келешекте клиникалық және патанатомиялық диагноздар қойылған диагноз экономикалық шығынның алдын алуының негізгі әдісі болып келеді.
Сонымен қатар, өліксені толық патанатомиялық зерттеудн өткізу - ауру себебімен, мүшелер мен тканьдердің морфологиялық өзгерістеріне баға беріп, жалпы ауру көрсеткіштерін аша отырып, ғылымды байытады. Пато-анатомиялық зерттеу - комплексті ілім, яғни сойғанда анамонезді, эпизоотиялық жадайды, аурудың клиникалық белгілеріне толық назар аударады. Қажетті жағдайларда патоанатомиялық зерттеу жұмысына қоса ауру маңызын ашып және диагнозды анықтау үшін қосымша гистологиялық, бактериологиялық, вирусологиялық, биохимиялық, иммунотитохимиялық, токсикологиялық және электронно-микроскопиялық зерттеулер өткізеді. Диагноз қойған ауру патогенезін толық ашу үшін індет, вирус, паразитарлық, жұқпайтын және саңырау құлақ аурулатынын пато-анатомиялық үрдісін жақсы біліп, организм тірі кезіндегі патологиялық өзгерістерді өлгендегі өзгерістерден анық бөле білу керек.
Жануарлардың физиологиялық қажеттіліктерін жеткілікті ескерусіз қарқынды өнеркәсіптік жүйелерді енгізу арқылы өнімділікті барынша арттыруға деген ұмтылыс олардың иммундық реактивтілігінің төмендеуіне әкеледі, оның аясында жұқпалы емес аурулар пайда болады, олар ауылшаруашылық жануарларының негізгі түрлері бойынша шамамен 90% құрайды.
Оларды ұстау, тамақтандыру және пайдалану технологиясына байланысты ауылшаруашылық жануарларының барлық патологияларының ішінде жас жануарлардың жұқпалы емес аурулары үлкен үлес алады. Сонымен қатар, экономикалық зиянның жиілігі, массасы және мөлшері бойынша бірінші орынға асқазан-ішек, тыныс алу аурулары, метаболикалық аурулар және жем токсикозы шығады. Иммундық жүйенің аурулары да кең таралған. Жануарлардың тіршілік ету ортасының өзгеруіне, ауыл шаруашылығында химиялық заттарды, мал шаруашылығы мен ветеринарияда микробқа қарсы және биологиялық препараттарды кеңінен қолдануға байланысты көптеген аурулардың ағымы мен клиникалық және морфологиялық көрінісі айтарлықтай өзгерді, сонымен қатар патологияның жаңа түрлері пайда болды. Полиэтилен табиғатының байланысты аурулары жиі кездеседі.
Статистика көрсеткендей, тыныс алу органдарының зақымдануымен бірге жүретін жануарлар аурулары жұқпалы емес аурулардың жалпы санының 20-30% құрайды және таралуы бойынша екінші орын алады.
Тыныс алу органдары ауруларының кеңінен таралуы ұстау технологиясының бұзылуы нәтижесінде жануарлардың табиғи резистенттілігінің төмендеуімен (ұзақ тасымалдау, тоңазу, үй - жайлардың дымқылдығы мен газдануы, инфекцияның ауа-тамшы жолмен берілуіне ықпал ететін шектеулі аудандарда үлкен шоғырлану, үй-жайлардың жеткіліксіз табиғи жарықтандырылуы және ағзаның қорғаныш күштерін әлсірететін басқа да факторлармен) байланысты.
Пнемония - себебі негізінен бактериялық инфекция болатын, өкпенің респираторлық бөлшектерін зақымдап, альвеола ішінде экссудация, қабыну клеткаларынынң инфильтрациясы падйа болатын, паренхимаға экссудат сіңіп, бұрын болмаған, басқа аурулармен байланысты емес жергілікті қабынудың клиникалық-рентгенологиялық белгілері бой көрсететін жедел инфекциялық ауру.
Пневмония ең жиі кездесетін аурулардың бірі ( әр 1000 тұрғын ішінде 3-15 адам ауырады). Ауруханадан тыс пневмонияда өлім 5% жағдайда, нозокомиялық пневмонияда 20% жағдайда кездеседі. Пневмонияның диагнозын қоюда жіберілетін қатенің жиілігі 20%. Алғашқы үш күн ішінде дұрыс диагноз 35% жағдайда қойылады.
Аурулардың Халықаралық классификациясының Пневмония деген тарауынан физикалық, химиялық және аллергиялық факторлар себеп болатынн және тамыр зақымдануына байланысты пайда болатын аурулар алынып тасталған. Пневмонияға инфекциялық ауруларда (оба, іш сүзегі, туляремия, қызылша, грипп т.б.) болатын өкпенің зақымдануы да кірмейді.
Этиологиясы және патогенезі. Пневмонияны қазіргі уақытта кездесетін барлық инфекциялық агенттер тудыра алады, бірақ практикада микроорганизмдердің шектелген саны ғана пневмонияның басым қоздырғышы болып табылады.
Әр кез сайын нақтылы түрде аурудың қоздырғышын анықтау қиын болғандықтан, пневмонияны тулыратын агентке бір бағытта баға беру үшін барлық пневмония аурухандан тыс пневмония, аурухана ішілік пневмония, аспирациялық және иммунитет жетіспеушілік пневмония болып бөлінеді.
Инфекция өкпенің респираторлық бөліктеріне бронхогендік, гематогендік (өкпеден тыс орналасқан инфекция ошағынан), лимфогендік (кеуде торы жарақаттанғанда) жолдар арқылы және зақымданған көрші тіндерден (бауыр абцессі) тікелей жұғу арқылы тарайды.
Тыныс алу жүйесінің патологиясын дұрыс және уақтылы диагностикалау, алдын-алу және емдеуді ұйымдастыру үшін тыныс алу жолдары мен өкпенің көп қырлы физиологиялық рөлін нақты көрсету қажет. Тыныс алу мүшелері жүйке жүйесі, қан және лимфа арқылы дененің барлық жүйелерімен тығыз байланысты. Денедегі тыныс алу мүшелері зақымданған кезде жүрек - тамыр, ас қорыту, зәр шығару және басқа жүйелердің функциялары өзгереді, өкпеге ауа ағымы төмендейді, бұл олардағы газ алмасудың нашарлауына және тыныс алудың пайда болуына әкеледі.
Тыныс алу жүйесінің ауруларынан болатын экономикалық залал ауру жануарлардың өлімінен тұрады, ол 10% - ға жетеді, ауру және ауырып жазылған жануарлардың өнімділігінің төмендеуі, емдеу шығындары.
Негізгі бөлім
1.Вирустық пневмония
Вирустық пневмония-бұзауларда туылғаннан бастап 5 айға дейінгі кезеңде жиі кездесетін аурулардың бірі. Ауру бұзауларда емізу, кастрация, ұстау мен тамақтандырудың нашар жағдайлары, сондай-ақ тасымалдау кезіндегі стресстің салдарынан пайда болуы мүмкін.
Вирустық пневмония-бұл респираторлық вирустардан (тұмау, параинфлуа, аденовирустар, энтеровирустар, респираторлық синцитиальды вирус және т.б.) туындаған төменгі тыныс жолдарының инфекциялық зақымдануы. Вирустық пневмония дене температурасының кенеттен жоғарылауымен, қалтыраумен, интоксикация синдромымен, дымқыл жөтелмен, плевралық ауырсынумен және тыныс алу жеткіліксіздігімен өткір жүреді. Диагностика кезінде физикалық, рентгенологиялық және зертханалық мәліметтер, пневмонияның вирустық инфекциямен байланысы ескеріледі. Терапия вирусқа қарсы және симптоматикалық агенттерді тағайындауға негізделген.
Вирустық пневмония-интоксикация және тыныс алу бұзылыстары синдромымен жүретін вирустық қоздырғыштардан туындаған өкпенің тыныс алу бөлімдерінің жедел қабынуы. Балалық шақта вирустық пневмония пневмонияның барлық жағдайларының 90% құрайды. Ересектер ауруының құрылымында бактериялық пневмония басым, ал вирустық аурулар жалпы санның 4-39% құрайды (65 жастан асқан адамдар жиі ауырады). Вирустық пневмонияның жиілігі ЖРВИ - дің эпидемиологиялық өршуімен тығыз байланысты-олардың өсуі күзгі-қысқы кезеңде болады. Пульмонологияда бастапқы вирустық пневмония (қатерсіз ағыммен интерстициальды және қатерлі ағыммен геморрагиялық) және қайталама (вирустық-бактериялық пневмония - ерте және кеш) ерекшеленеді.
Вирустық пневмония - өкпенің өткір респираторлық қабынуы, вирустық патогендер туындаған, уыттану синдромымен және тыныс алу органдарының бұзылыстарымен ағып кетеді. Балалық шақта вирустық пневмонияның үлесі шамамен 90 құрайды% барлық пневмония жағдайлары.
Қоздырғыштар ауа тамшыларымен беріледі. Вирустар мен микоплазмалар анадан ұрыққа плацента арқылы енуі мүмкін.
Атауы лат. - Pneumonia
Аурулар тобы-тыныс алу органдарының ауруы
Зардап шеккен түрлер
Ауру жануарлардың барлық жас топтарына әсер етеді, бірақ 1-6 айлық жас жануарларға көбірек бейім. Ересек жануарларда стресс кезеңінде жиі кездеседі (жылу, бұзаулау және т.б.).
Таралуы
Бұл өте кең таралған, қоздырғыштардың алуан түрлілігіне, ұстау технологиясының бұзылуына, вакцинация мерзімдері мен схемаларының бұзылуына байланысты. Диареядан кейін жас жануарларды қабылдамау және өлу бойынша екінші орын алады.
Әдетте, сауыққаннан кейін жас өсу артта қалады, ал болашақта бала кезіндегі пневмониямен ауырған сиырдан сүт өнімділігі төмендейді.
Қоздырғыштар ауа тамшыларымен беріледі. Вирустар мен микоплазмалар анадан ұрыққа плацента арқылы енуі мүмкін.
Этиологиясы
ІҚМ пневмониясының негізгі қоздырғыштары:
1. Вирустар:
ІҚМ инфекциялық ринотрахеит вирусы (АТТ);
Парагрипп-3 вирусы (ПГ-3);
Тыныс алудың синцитиальды вирусы (РСИ).
2. Бактериялар:
Пастарелла (Pasteurella multocida);
Манхемия (Mannheimia haemolytica) - бұрын Pasteurella haemolytica деп аталған;
Аурудың дамуына ықпал ететін негізгі факторлар:
Өте ылғалды немесе өте құрғақ ауа;
Жылу кернеуі;
Толып кету;
Жоғары ылғалдылық пен төмен температурадағы жоба;
Бөлмедегі желдетудің жеткіліксіздігі-газдың ластануы (аммиак, метан және көмірқышқыл газының жиналуы);
Диетадағы ақуыз тапшылығы;
Жас жануарлар мен аналарды вакцинациялау схемаларының бұзылуы.
Патогенез
Пневмонияның патогенезі патогеннің түріне байланысты:
Вирустық инфекцияларда ең алдымен жоғарғы тыныс жолдары әсер етеді, содан кейін бронхтар мен өкпелер әсер етеді. Олар эпителий жасушаларына әсер етеді, олар өледі, содан кейін қабыршақтанады және серозды экссудат пайда болады. Әдетте вирустық инфекцияға екінші микрофлора қабатталады, бұл мұрын қуысынан серозды-іріңді экссудаттың жиналуына және шығуына әкеледі. Бұл жағдайда өкпеде газ алмасу бұзылады, қанда көмірқышқыл газының жиналуы жүреді, бұл жүрекке қосымша жүктеме әкеледі, бұл оның дистрофиясына және қарыншалық қуыстардың көбеюіне әкеледі.
Пастереллез сәл өзгеше дамиды. Бактериялар өкпеге енгенде, олар шырышты қабатта тез дамиды, токсиндерді шығарады, бұл тыныс жолдарын түзетін эпителийдің өліміне әкеледі. Бұл альвеолалардың люменіне фибриннің көп мөлшерін терлеп, қатты ісіну мен қабынудың дамуына әкеледі, бұл крупозды пневмонияға әкеледі. Бактериялар қанға енген кезде сепсис дамиды. Әдетте, плевра (фибринозды плеврит), миокард (миокардит), перикардит (перикардит) әсер етеді.
Микоплазмалар жасушаішілік организмдер бола отырып, альвеолалардың эпителийіне еніп, онда белсенді көбейеді. Жүреді жойылуы жасушаларының бастап бай бөлумен іріңді ауруының экссудат, ол жояды артық майлануды сіңіреді бронхиолы және бронхы. Көбінесе микоплазма сияқты қоздырғыштар ауруды ұстау немесе тамақтандыру жағдайлары нашарлаған кезде ғана, сондай-ақ басқа қоздырғыштармен байланыста болады.
Клиникалық белгілері
Жануарлардағы пневмонияның жалпы белгілері:
Қызба-жалпы дене температурасы 41,5 градусқа дейін көтерілуі мүмкін;
Қатты депрессия, тамақтанудан бас тарту;
Жөтел, жиі тыныс алу (қарапайым адамдар-терілерді толтырады), тыныс алу Үстірт, тыныс алу пайда болады, ауыздың көмегімен тыныс алу жиі байқалады. Жануар мойнын алдыңғы жағына созады;
Ринит-мұрын қуысынан серозды, катаральды, іріңді ағу, конъюнктивит жиі байқалады;
Өкпеде тыңдау кезінде-ысылдау, шайқау.
Аутопсия кезінде байқалады:
Тыныс алу жолдарының саңылауында экссудаттың болуы;
Тыныс алу жолдарының шырышты қабаты гиперемияланған, ісінген;
Өкпе немесе тығыз консистенцияның жеке лобтары, қызыл, іріңді ошақтар, эмфизематозды ошақтар бар (көбінесе созылмалы курс кезінде және ауыр пневмониядан кейін қалпына келген кезде);
Пастереллез кезінде крупозды пневмония (өкпенің тығыз зақымдану ошақтары, тін фибринмен қаныққан), фибринозды плеврит, фибринозды перитонит байқалады. Жүректің клапандарында жолақты қан кетулердің болуы тән белгі болып саналады;
Жүрек әдетте сфералық, қарыншалар кеңейеді, миокард жұқарады (әсіресе шежіре және ауыр ұзақ ауру кезінде).
Диагностика
Пневмонияны диагностикалау, әдетте, қиындық тудырмайды. Мәселе патогенді саралау болып табылады, өйткені клиникалық белгілер, эпизоотологиялық мәліметтер және патологиялық көрініс тек болжамдар береді.
Қоздырғышты бөлу және типтеу үшін зертханаға ауру жануарлардан серологиялық талдау үшін қан сарысуын жібереді.
Бактериологиялық зерттеу үшін патогенді одан әрі сипаттай отырып, патологиялық материалдан микрофлора себіледі.
Ең прогрессивті әдіс-ПТР. Бұл әдіс үшін зертханаға жоғарғы тыныс жолдарынан шайындылар, зардап шеккен органдардың бөліктері жіберіледі. Әр зертханада әр ауру үшін ПТР жүйесінің әр түрлі сынақтары бар, және әрқайсысының зерттеу материалына қойылатын талаптары бар. Мұны істеу үшін сенімді нәтиже алу үшін материалды нақты не алу керектігін және оны қалай жеткізу керектігін алдын-ала нақтылау қажет.
Патогенді теру өте маңызды. Оның көмегінсіз қолайлы вакцинаны таңдау қиын. Патогендердің барлық негізгі түрлерін талдау үшін материалды жіберу ұсынылады.
Емдеу кезінде (вирустық инфекция болса да - бактериялық микрофлораның қабатталуын болдырмау үшін) микоплазмалық инфекцияларды емдеу үшін Флорфеникол, Энрофлоксацин, Тулатромицин, Тилдипирозин, Тетрациклин және Тилозин сияқты жүйелі антибиотиктер қолданылады. Бала емізетін сиырларды емдеу үшін "Цефтиофур" "Цефкин" жаман нәтиже көрсетпейді.
Антибиотиктерден басқа, қабынуға қарсы препараттар міндетті түрде қолданылады - Кетопрофен, Флуниксин, Мелоксикам.
Бактериялармен уыттарды бөлумен байланысты уыттануды басу үшін Рингер-Локк ерітінділерінің, глюкозаның, кальций препараттарының (кальций борглюконаты, кальций хлориді) көктамыр ішіне инфузиясы қолданылады.
Алдын алу кешенді тәсілге негізделген:
Малды ұстауға арналған бөлмелерде ауа алмасуды орнату ұсынылады-бөлмелердегі барлық терезелер мен есіктерді ашып, ауа-райы жақсы болған кезде, тіпті түнде де жыл бойы жаппаңыз, қосымша желдету енгізіледі. Бөлмеде ауадағы аммиак сезілмеуі керек;
Толып кетуді жою;
Жылу стрессіне қарсы күрес жүргізу (желдеткіштер, жануарларды суару жүйелері, таза суға үнемі қол жеткізу);
Бұзауларға арналған "кеңестік" диспансерлерді жою үшін - мұны әр мал өсіруші көрді-саңырау жабық бөлме, қатты ылғалды суық ауа, нашар жұмыс істейтін желдету, аммиак иісі бар (көзді кесіп тастайды), бірақ ағартылған қабырғалары бар. Бұзауларға арналған ең жақсы мазмұн-бұл көшедегі үйлер немесе шатыр астындағы жеке торлар;
Табынға вакцинация хаттамаларын енгізу (бұзауларды ғана емес). Ол үшін патогенді дәл теру үшін материалды зертханалық зерттеу жүргізіледі. Осыдан кейін ғана вакцина таңдалады. Егер табында микоплазмоз анықталса, алдын-алу үшін тетрациклин мен Тилозинді қолдануға болады. Басқа қоздырғыштардың алдын алу үшін нарықта жеткілікті мөлшерде ұсынылған жоғары сапалы вакциналарды ғана қолдану ұсынылады.
Қарай бөлінетін экссудат ауруы бөліседі арналған катаральную, фибринозную, гнойную, серозную, гнилостную, геморрагиялық, аралас. Пневмонияның алғашқы екі түрі -- ең көп таралған.
Зақымдану фокусына байланысты ауру жалпы, ацинозды, лобулярлы, лобарлы, сегменттік, су төгетін болып бөлінеді. Процесс альвеолаларға, бронхтардың тармақталуына, өкпенің жеке лобулаларына және бүкіл органға таралуы мүмкін.
1.1. Бұзаудағы вирустық пневмонияның пайда болу себебі
Жас жануарларда пневмонияның басталуының себептері:
Ұстаудың қолайсыз жағдайлары. Егер бұзаулар суық, дымқыл еденде қоқыссыз ұйықтаса және сирек желдетілетін бөлмеде болса, пневмониямен ауыру қаупі едәуір артады.Анадан ерте емізгеннен кейін Стресс. Кішкентай бұзауларды ана сүтінен тым ерте алып тастау ұсынылмайды.Жас бұқаларда Кастрация.Азықтың төмен сапасы немесе диетаны бұзу. Атап айтқанда, бұзаулар сүтті азықтан ірі Жемге ауысу кезінде пневмониямен жиі ауырады, өйткені диетаның кез-келген күрт өзгеруі жануарлардың денесін әлсіретеді.
Сауатсыз тасымалдау. Жануарлар суық мезгілде тасымалдау кезінде суық тиюі мүмкін.Сирек жүруге байланысты қозғалыстың болмауы және оттегінің жетіспеушілігі. Қозғалыссыз жануарлардың бұлшықеттері атрофияға ұшырайды, нәтижесінде желдету әлсірейді.Вирустық және бактериялық инфекциялар.Ыстық күн астында, ол бұзылысы терморегуляциясы.
Жануарлардың көп мөлшерін тығыз жағдайда ұстау. Сиырлар мен бұзаулардың көп мөлшері бір бөлмеде жиналған кезде, ауада аммиак пен күкіртсутектің көп мөлшері тез жиналады, бұл ірі қара малдың денсаулығына жақсы әсер етпейді.
Ауру өмірдің 1-ші айында бұзауларда, әсіресе қыс-көктем мезгілінде байқалады. Бұзаудың бронхопневмониясының себебі-иммунитеттің жалпы әлсіреуі аясында суық тию. Нашар желдетілетін ылғалды бөлмеде, суық дымқыл еденде қоқыссыз болған кезде бұзаулар пневмонияға бейім. Пневмонияның басқа себептері вирустық және бактериялық инфекциялар болуы мүмкін.
Бұл аурудың нақты (бір) себебін анықтау мүмкін емес болғандықтан, жас жануарлардың бронхопневмониясын полиэтиологиялық сипаттағы ауруларға жатқызуға болады. Бронхопневмонияның себептері ерекше емес факторлар болуы мүмкін: гипотермия және дененің қызып кетуі, бөлмедегі ылғалдылықтың жоғарылауы және ауаның микробтық ластануы, аммиак, көмірқышқыл газы мен күкіртсутектің концентрациясының жоғарылауы, үй-жайлардың қанағаттанарлықсыз ауа алмасуы, жобалардың болуы. Аурудың пайда болуында жас жануарларды дұрыс емес және теңгерімсіз тамақтандыру маңызды рөл атқарады. Жануарларды каротинмен немесе А дәруменімен қамтамасыз ету өте маңызды, оның жетіспеушілігімен тыныс алу жолдарының эпителийі жалпақ қабатпен ауыстырылады. Жоғарыда аталған барлық себептер ағзаның табиғи қарсыласуының төмендеуіне әкеледі, оған қарсы спецификалық емес вирустар мен тыныс алу жолдарының шартты патогендік микрофлорасының этиологиялық маңызы бар. Аурудың этиологиясында жаңа туған нәрестелердегі иммунитет деңгейіне үлкен мән беріледі, бұл жүкті жануарлардағы оның деңгейіне байланысты. Соңғысын тамақтандырудағы бұзылулар, қоректік заттардың, дәрумендер мен минералдардың жетіспеушілігінен көрінеді, табиғи қарсылықтың төмен деңгейі бар жас жануарлардың туылуына әкеледі, бұл негізінен асқазан-ішек жолдарына, содан кейін тыныс алу органдарына әсер ететін аурулармен көрінеді. Бұл жағдайда негізгі, себептік аурудың бірі бөлмеде сызбалардың болуы болды, бұл өз кезегінде жануардың денесінің гипотермиясына әкелді. Алдын-ала болжайтын факторлар жүкті жануарларды тамақтандырудағы бұзылулар, олардың диетасындағы қоректік заттар, дәрумендер мен минералдардың жетіспеушілігі болуы мүмкін.
Этиологиялық агентіне байланысты вирустық пневмония әртүрлі дәрежелі ауырлық дәрежесінде болуы мүмкін, асқынулар мен нәтижелер. Өкпе қабынуы әдетте ЖРВИ алғашқы күндерінен біріктіріледі.
Мәселен, тыныс жолдарының тыныс алу жолдарының бұзылуы -- аденовирустық инфекцияның жиі серіктесі. Көп жағдайда пневмонияның басталуы өткір болады, жоғары температурада (38-39°), жөтел, қатты фарингит, конъюнктивит, ринит, ауыр лимфаденопатия. Аденовиральді пневмониядағы температура ұзақ уақытқа созылады (10-15 күнге дейін), күнделікті үлкен ауытқулармен сипатталады. Жиі сипатталған, қысқа жөтел, тыныс жетіспеушілігі, акроцианоз, өкпедегі сирек кездесетін ред. Жалпы, аденовиральді пневмония клиникалық және радиологиялық өзгерістерді ұзақ уақыт бойы ұстаумен ерекшеленеді, курстың қайталану үрдісі және асқынулар (плеврит, атмосфераға тасталсын).
2.Бұзаудағы вирустық пневмонияның өтуі
Тұмау кезінде вирустық пневмонияның таралуы респираторлық инфекция эпидемиясы кезінде айтарлықтай артады. Бұл жағдайда ЖРВИ типтік симптомдары аясында (қызба, күрт әлсіздік, мальгия, жоғарғы тыныс жолдарының қабыну құбылыстары) тыныс жетіспеушілігі байқалады, диффузиялық цианоз, тотты түсті жөтел, өкпеде ауырсыну, тыныс алу кезінде кеуде ауыруы. Балаларда жалпы токсикоз бар, алаңдаушылық, құсу пайда болуы мүмкін, конвульсиялар, менингальды белгілер. Тұмаудың пневмониясы әдетте екі жақты болып табылады, бұл акустрациялық деректер мен рентгендік суреттермен расталады (Өкпенің екеуінде де фокальды жарықтандыру).
Вирустық пневмонияның жеңіл жағдайлары, тұмау вирусынан туындаған, қалыпты ауыр симптомдармен сипатталады және сауығуымен аяқталады. Ауыр формалар қатты жоғары температурада кездеседі, тыныс жетіспеушілігі, құлдырау. Асқынулар арасында тұмаудың энцефалиті мен менингиті жиі кездеседі, отит, пиелонефрит. Екінші бактериялық инфекцияның қосылуы жиі өкпе абсцессіне немесе эмпиемаға алып келеді. Аурудың бірінші аптасында мүмкін өлім.
Parainfluenza pneumonia көбінесе нәрестелер мен жас балаларға әсер етеді. Ол кішкентай үйлеседі (азайып кетеді) Табиғат пен факультативтік құбылыстардың фоны. Тыныс алу органдарының бұзылуы және уыттану синдромы қалыпты түрде анықталады, дене температурасы әдетте субфебрильді мәндерден аспайды. Балаларда парейнфлумента вирустық пневмонияның ауыр формалары ауыр гипертермиямен кездеседі, каскады, анорексия, диарея, геморрагиялық синдром.
Тыныс алу синцитиялық пневмониясының ерекшелігі ауыр обструктивті бронхиолиттің дамуы болып табылады. Төменгі тыныс алу жолдарының зақымдалуы дене температурасының 38-ке дейін артуымен белгіленеді - 39 ° C, жалпы жағдайдың нашарлауы. Кішкентай бронхтардың шырышты және сығымдалған эпителийдің спазмы мен құлауы нәтижесінде тыныс алу күрт күрделене түседі және жылдамдатады, назолабиальды және периорбитальдық аймақтардың цианозы дамиды. Жиі жиі жөтел, дымқыл, алайда қышқылдың тұтқырлығы артуына байланысты - нәтижелі емес. Вирустық пневмонияның бұл түрі көңіл-күйдің сәйкес келмеуіне әкеледі (қалыпты түрде білдірілген) тыныс жеткіліксіздігі дәрежесі (өте айқын).
Enteroviral пневмония, олардың қоздырғыштары Coxsackie және ECHO вирусы болып табылады, физикалық және радиологиялық нашар деректерді жалғастырады. Клиникалық көріністе асқазан менальді болып табылады, ішек, жүрек-тамырлық бұзылулар, диагноз қою қиын.
2.1.Вирустық пневмония клиникалық белгілері
Жас жануарларда тыныс алу аурулары анағұрлым айқын белгілермен жүреді, көбінесе жануарлардың өліміне әкеледі Бронхопневмония жедел, субакутты және созылмалы түрінде пайда болуы мүмкін. Жедел курс туылғаннан кейінгі алғашқы апталарда жас жануарларда кездеседі. Ауру жануардың жалпы депрессиясынан басталады. Дене температурасының 1 - 1,5 градусқа жоғарылауы, ремитивті типтегі қызба байқалады. Шырышты қабықтар көкшіл, тыныс алуы тез, аралас типтегі ентігу. Жөтел қысқа, саңырау, басында ауырады. Мұрынның ағуы серозды-шырышты. Перкуссия кезінде қалыпты өкпе дыбысымен қатар тимпаникалық ошақтар орнатылып, бұлыңғыр және түтіккен болады. Аускультация кезінде бұл жерлерде ұсақ және орташа көпіршікті сырылдар кездеседі. Субакуталық форма ұзағырақ ағыммен сипатталады. Қызба кезеңдері фебрильді емес кезеңдерге ауыстырылады. Жануарлардың жағдайының жақсаруы мен нашарлауы байқалады.
Тыныс алу жүйесінің клиникалық белгілері өткір курспен бірдей, бірақ кейбір ерекшеліктері бар. Жөтел жиі приступом, мұрыннан өткенге араласқан ірің, малдар худеют, артта қалған өсуі мен дамуы. Созылмалы түрі бұзауларда 3-5 ай және одан жоғары жаста байқалады. Жануарлардың әлсіреуі байқалады, пальто жыртылған, түтіккен, терінің серпімділігі төмендейді. Жөтел - бұл ауыр шабуыл. Өкпенің көп бөлігі әсер етеді, ал альвеолярлы тін дәнекер тінімен ауыстырылады. Курация басталған кезде бұзауда келесі клиникалық белгілер байқалды: жануардың жалпы жағдайы қанағаттанарлық, тамақ пен су ерікті түрде қабылданады. Температура мен импульс қалыпты шектерде. Тыныс алу жиілігі минутына 35 рет артады. Мұрынның шырышты қабаты гиперемияланған. Мұрын қанаттарының айналасында кептірілген экссудат қыртыстары бар. Тыныс алу тез, қиын Үстірт. Кеуде қуысының перкуссиясымен бұзауда екі өкпенің апикальды және диафрагматикалық лобтарында, өлшемі 1,5-2 см болатын бұлдыр ошақтар анықталды.аускультация кезінде қатты везикулярлы тыныс, сондай-ақ ұсақ көпіршікті сырылдар естіледі. Жөтел жиі, дымқыл, ауыртпалықсыз. Қанда лейкоцитоз, ядроның солға жылжуымен нейтрофилия байқалады. Емдеу барысында жануардың жағдайы біртіндеп өзгерді: өкпеде қышу ошақтары оң өкпеде толығымен жойылғанға дейін азайды. Жөтел қатты және құрғақ болды. Өкпеде (оң жақта) ысылдау жоғалып кетті, бірақ аускультация кезінде сол жақта ылғалды ұсақ көпіршікті сырылдар әлі де естіледі. Дененің басқа жүйелерінің арасында ешқандай өзгерістер анықталған жоқ.
Бұл аурудың нақты (бір) себебін анықтау мүмкін емес болғандықтан, жас жануарлардың бронхопневмониясын полиэтиологиялық сипаттағы ауруларға жатқызуға болады. Бронхопневмонияның себептері ерекше емес факторлар болуы мүмкін: гипотермия және дененің қызып кетуі, бөлмедегі ылғалдылықтың жоғарылауы және ауаның микробтық ластануы, аммиак, көмірқышқыл газы мен күкіртсутектің концентрациясының жоғарылауы, үй-жайлардың қанағаттанарлықсыз ауа алмасуы, жобалардың болуы. Аурудың пайда болуында жас жануарларды дұрыс емес және теңгерімсіз тамақтандыру маңызды рөл атқарады. Жануарларды каротинмен немесе А дәруменімен қамтамасыз ету өте маңызды, оның жетіспеушілігімен тыныс алу жолдарының эпителийі жалпақ қабатпен ауыстырылады. Жоғарыда аталған барлық себептер ағзаның табиғи қарсыласуының төмендеуіне әкеледі, оған қарсы спецификалық емес вирустар мен тыныс алу жолдарының шартты патогендік микрофлорасының этиологиялық маңызы бар. Аурудың этиологиясында жаңа туған нәрестелердегі иммунитет деңгейіне үлкен мән беріледі, бұл жүкті жануарлардағы оның деңгейіне байланысты. Соңғысын тамақтандырудағы бұзылулар, қоректік заттардың, дәрумендер мен минералдардың жетіспеушілігінен көрінеді, табиғи қарсылықтың төмен деңгейі бар жас жануарлардың туылуына әкеледі, бұл негізінен асқазан-ішек жолдарына, содан кейін тыныс алу органдарына әсер ететін аурулармен көрінеді. Бұл жағдайда негізгі, себептік аурудың бірі бөлмеде сызбалардың болуы болды, бұл өз кезегінде жануардың денесінің гипотермиясына әкелді. Алдын-ала болжайтын факторлар жүкті жануарларды тамақтандырудағы бұзылулар, олардың диетасындағы қоректік заттар, дәрумендер мен минералдардың жетіспеушілігі болуы мүмкін.
Бұл аурудың нақты (бір) себебін анықтау мүмкін емес болғандықтан, жас жануарлардың бронхопневмониясын полиэтиологиялық сипаттағы ауруларға жатқызуға болады. Бронхопневмонияның себептері ерекше емес факторлар болуы мүмкін: гипотермия және дененің қызып кетуі, бөлмедегі ылғалдылықтың жоғарылауы және ауаның микробтық ластануы, аммиак, көмірқышқыл газы мен күкіртсутектің концентрациясының жоғарылауы, үй-жайлардың қанағаттанарлықсыз ауа алмасуы, жобалардың болуы. Аурудың пайда болуында жас жануарларды дұрыс емес және теңгерімсіз тамақтандыру маңызды рөл атқарады. Жануарларды каротинмен немесе А дәруменімен қамтамасыз ету өте маңызды, оның жетіспеушілігімен тыныс алу жолдарының эпителийі жалпақ қабатпен ауыстырылады. Жоғарыда аталған барлық себептер ағзаның табиғи қарсыласуының төмендеуіне әкеледі, оған қарсы спецификалық емес вирустар мен тыныс алу жолдарының шартты патогендік микрофлорасының этиологиялық маңызы бар. Аурудың этиологиясында жаңа туған нәрестелердегі иммунитет деңгейіне үлкен мән беріледі, бұл жүкті жануарлардағы оның деңгейіне байланысты. Соңғысын тамақтандырудағы бұзылулар, қоректік заттардың, дәрумендер мен минералдардың жетіспеушілігінен көрінеді, табиғи қарсылықтың төмен деңгейі бар жас жануарлардың туылуына ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz