Ақыл - есі кем балаларды оқыту және тәрбиелеу принциптері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСБУПЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ
МИРАС УНИВЕРСИТЕТІ

РЕФЕРАТ
ПӘНІ; Олигофренопедагогика
ТАҚЫРЫБЫ ; Олигофренопедагогиканың теориялық негіздерін және оның басқа ғылымдармен байланысы

Тобы: ДФ-811K-1
Орындаған:Турсынбаева Фариза
Қабылдаған:Оспанханова Сагира

Шымкент 2021ж
Жоспар
1.Кіріспе
Олигофренопедагогиканың теориялық негіздерін және оның басқа ғылымдармен байланысы
2.Негізгі бөлім
Олигофренопедагогиканың зерттеу әдістері.

Олигофренияның топтастырылуы

3.Қорытынды

Ақыл-есі кем балаларды оқыту және тәрбиелеу принциптері.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Олигофренопедагогиканың объектісі тәрбиелеу, оқыту және интеллектісі бұзылған балалар және жасөспірімдердің әлеуметтік адаптациясы болады. Олигофренопедагогика педагогикалық ғылым болады, себебі теориялық негіздерді, қағидаларды, әдістерді, тәрбиелеу құралдарымен пішіндерін өңдейді.
Оқытудың дидактикалық негізі, жалпы педагогикалық қағидаларға сәйкес Олигофренопедагогикада оқу-тәрбиелік процесстерді ұйымдастыру қарастырылады. Олар коррекциондық қағидаларды теориялық негіздеуге көмектеседі.
Олигофренопедагогика ғылым ретінде өзінің зерттеу пәні болады. Оның пәні теория және оқыту тәжірибесі, тәрбиелеу және даму, әлеуметтік, құқықтық адаптация және реабилитация болады.
Педагогикалық ғылым әдетте балаларды, үлкендерді тәрбиелеу және білім беру туралы заңдылықтарын ғылым ретінде анықтайды. Коррекционды білім беру жүйесінде үш негізгі тәсілдер қарастырылады: білім беру, тәрбиелеу және психофизикалық дамуында ауытқуы бар компенсация және коррекция негізінде жеке тұлғасын қалыптастыру болады.
Олигофренопедагогика пәні белгілі тарихи құбылыстарды есепке алып өзгеріп отырды және қоғамдағы философиялық, мәдени, экономикалық және саяси көз-қарастарды қарастырады.
Зерттеу субъектісі ақыл-ойы төмен балалар болады. Ақыл-ойы төмен балаларға білім беріп, тәрбиелеп дамуында теориялық негізінің өңделуіне үлкен үлес қосқан олигофренопедагог және психолог - ғалымдар: Л.С.Выготский, М.Ф.Гнездилов, Г.М.Дульнев, И.Г.Еременко, Х.С.Замский, Л.В.Занков, М.И. Кузмицкая, В.И.Лубовская, В.Г.Петрова, Б.И.Пинкая, М.С.Певзнер.
Олигофренопедагогиканың алдында ғылым ретінде келесі мәселелер қарастырылады.
1. Интеллектісінде ауытқуы бар балалар мен жасөспірімдер тәрбиеленіп, оқыту мазмұнын, мақсаттары, қағидалары, мәселелері өңделеді.
2. Интеллектісінде ауытқуы бар балалар мен жасөспірімдерді оқыту және тәрбиелеу жағдайында ұйымдастыру пішіндерін анықтау.
3. Интеллектісінде ауытқуы бар балалар мен жасөспірімдердің ерекшеліктерін есепке алып оқыту және тәрбиелеу құралдарын мен тәсілдерін тиімді әдістерін өңдеу.
4. Интеллектісінде ауытқуы бар жастар және үлкендерге педагогикалық көмек жолдарын өңдеу.
Олигофренопедагогиканың басқа ғылымдармен байланысы. Олигофренопедагогика ғылым ретінде аралас ғылымдармен қатар тығыз байланысып дамиды, оларды шартты түрде төрт блокқа бөлуге болады: фәлсафалық (философиялық), медициналық, психологиялық және педагогикалық ғылым ретінде (схема-1). Фәлсафалық ғылымдар маңызды концептуальдымәселереді қарастыруға мүмкіндік береді, яғни ол ақылы төмен тұлғалардың көмегімен байланысты : бұл адамдарды құқықтық қорғау, осы категория бойынша тұлғалардың әлеуметтік қатынасын қоғам мүшелерінің тәртіп механизмдерін өңдеу болады. Бұл блокқа фәлсафа, этика, құқық, әлеуметтану жатады.
Медициналық ғылымдар ақыл-ойында ауытқуыдың пайда болуының биологиялық себептерін көруге көмектеседі, организмде пайда болған өзгерістердің маңызын түсіндіреді. Ақыл-ойы төмен балалардың даму ерекшеліктерін түсінуге және оның жалпы білім беру бағытын дұрыс таңдауға көмектеседі. Бұл блокқа анатомия, физиология, нейрофизиология, невропотология, психопотология, психиатрия, генетика, педиатрия.
Психологиялық ғылым интеллектісінің дамуының заңдылығын анықтауға, олардың психологиялық процестерінің ерекшеліктерін қолданылатын педагогикалық әдістермен және тәсілдердің ғылыми негізіне мүмкіндік береді. Бұл блокқа жалпы психология, адам психологиясы, жас ерекшелік психологиясы, педагогикалық психология, арнайы психология, олигофренопсихология жатады.
Педагогикалық ғылым интеллектісінде ауытқуы бар балаларды оқыту мазмұны және тәрбиелеу мақсаттарының, мәселелерінің, қағидаларының, спецификасын анықтайды. Бұл ғылымға жалпы педагогика, дидактика, тәрбиелік жұмыстың методикасы, әлеуметтік педагогика, арнайы педагогика жатады.
Олигофренопедагогиканың зерттеу әдістері. Олигофренопедагогика ғылым ретінде келесідей зерттеу әдістерін қолданады: бақылау, әңгімелесі, анкета жасау, балалардың өнімділік қызметін зерттеу, психолого- педагогикалық құжаттарды зерттеу, эксперимент.
Бақылау- қандайда бір педагогикалық құбылыстарды бір бағытты, процесте зерттеуші нақты белгіленген материал алады. Бақылаудың мақсаты, мәселесі, объектісі болады. Зерттелуші объектіге әсер ететін бақылау тәсілін таңдайды және қажетті ақпараттарды жиналуын қамтамасыз етеді. Бақылаудың жазбалары (хаттамалар) жүргізіледі, алынған ақпараттар өңделеді.
Әңгімелесу -- зерттеудің өзбетінще немесе қосымша әдісі, қажетті ақпаратты алу мақсатында қолданылады немесе бақылау барысында анық болмаған жағдайды шешу үшін қолданылады. Әңгімелесу анықтауды талап ету мәселесі бойынша алдын - ала жоспарланған сұрақтар бойынша жүргізіледі.
Анкета жасау - анкета бойынша жалпы ақпараттар жинау әдісі. Яғни анкета кімге арналған болса, сол тұлғалар сұрақтарға жазбаша жауап береді.
Психологиялық-педагогикалық құжаттарды зерттеу (балалардың жеке істері, медициналық карталары, психолого-педагогикалық мінездемелері, бақылау күнделіктері, сынып журналы, жиналыс хаттамалары, жиналыстар) бірнеше объективті мәліметтерді алуға мүмкіндік береді.
Олигофренопедагогика әдісінінің маңызды ролі эксперимент - мазмұны, әдісі немесе тәсілі бойынша педагогикалық тиімділікті анықтау үшін арнайы ұйымдастырылған тексеру. Эксперимент төрт этапты құрайды: теоретикалық - зерттеу пәнінің және объектісінің мәселелерін қою, мақсаттарын анықтау, сонымен қатар болжамдарын да анықтау болады; әдістемелік - зерттеу әдістемелерін өңдеу, алынған нәтижелерді өңдеу әдісі; эксперименттің өзі - тапсырмалар, жаттығулар кешенінің серияларын жүргізу.; аналитикалық - алынған мәліметтерді сандық және сапалық талдау, олардың тәжірибелік ұсыныстарын және қорытындыларын қалыптастыру. Мақсаттың соңында эксперимент құрастырушы, үйретуші және бақылаушы болуы мүмкін болады.
Олигофрения, немесе ақыл-ой кемістігі - бұл туа біткен және туғаннан кейінгі бірінші жылдарда пайда болған кем ақылдық, жалпы алғанда психикалық дамымаған әлеуметтік бейімделудің қиындауынан интеллектуалды кемшіліктің басым болып көрінуі.
Интеллектуалды дамудың бұзылуы біліне бастағанын педагогикалық оқу орындарының студенттеріне білу шарт, өйткені қазіргі кезде жеңіл түрдегі дебил балалар саны жалпы білім беретін мектептерде көп және болашақ педагог немесе тәрбиеші жәрдем беруші мектепке жұмысы ауысуы мүмкін және сөзсіз, олигофрения жайында, барлық ата-аналар білуі керек, егер бала кішкентай жастан бастап дамудан кешіксе, дер кезінде көңіл аудару керек.
"Олигофрения" терминінен басқа тұрақты жағдайлар тобын белгілеу үшін, тежелудің жалғасуымен немесе толық емес ақыл-ой дамуын және басқаша атауларды қолданады: психикалық ретардация, ақыл-ой мешеулігі, ақыл-ойдың кемшілігі, психикалық жалпы дамымаушылық, ақыл-ой дамымауы.
Американдық Ақыл-ой Кемістігі Ассоциациясының ережесіне сәйкес, ақыл-ойдың кемтарлығы былай сипатталады:
1) Жалпы интеллектуалды даму деңгейінің айқын төмендеуі.
2) Ерекше тапшылық немесе бейімделуге қабілетінің жоқтығы.
3) Белгіленген өзгерістердің 18 жасқа дейін көрініс беруі.
Олигофренияның ең бедерлі көрінуі - интеллектінің дамымауы. Олигофрениямен ауыратындардың интеллектуалды коэффициенті (IQ) 70-тен төмен. Туа біткен кем ақылдықты психикалық әрекеттің ыдырау белгісі бар жүре пайда болған кем ақылдықтан (деменция) ажырату керек.
Кемақылдықтың этиологиясы (себептері). Кемақылдықтың себептері болып келетін тұқымқуалаудың ескерілген аурулары мен бұзылуларының 300-ден астам түрі бар.
Олигофренияның пайда болуына себеп болған барлық қызметші факторларды тұқымқуалағыш (эндогенді) және сыртқы (экзогенді) деп бөлу қалыптасқан. Соған сәйкес олигрофенияның түрлерін, көбінесе тұқымқуалаушылық факторларының және сыртқы ортаның әсер етуіне байланысты бөледі (құрсақ ішіндегі, туу барысында және ерте балалық шақта әсер ету). Бірақ, тұқымқуалаушылықтың (генетикалық) және сыртқы факторлардың әсерінен, үйлесуінен шақырылған кемақылдықтың формалары бар. Олигофренияның барлық жағдайларының арасындағы тұқымқуалаудың ескерілген формасының үлесі 69,5-тан 90% құрайды. Егер кемақылдықпен ата-ананың екеуі де ауырса, онда олардың балаларының олигофрения проценті 45,9-100% құрайды. Егер олигофрениямен ата-ананың біреуі ауырса, онда оларда кемақылды балалар 33,3-тен 58,1%. 36,1% олигофрениямен ауыратындарға біреуі немесе екеуі де кемақылды балалар болады. Екі олигофрендердің неке кезінде туған кемақылды балалар қаупі 42,2% -ті құрайды, ал екі ата-ананың біреуінде кемақылды жағдайда, қауіп 19,9% -ті құрайды. Екі дені сау адамның некесі кезінде баланың кемақылдылығымен туу қаупі небары 1,3% .
Көптеген кемақылдылығы бар тұқымқуалағыш аурулар хромосомдық патологиямен байланысты, олар Даун дерті, микроцефалия, галактоземия, Шерешевский-Тернер синдромы және т.б. байқалады.
Сондай-ақ, кемақылдылықтың эндогенді себептері бола алатындар: плацентарлы қан айналудың бұзылуы; жүктіліктің екінші жартысындағы қатты уланулар; нефропатия, жүкті кезде артериялық қан қысымының көтерілуі; жүкті әйелдердің аурулары, жүрек-қан тамырының жетіспеушілігі, бауыр және бүйрек аурулары, қантты диабет, қалқанша безі қызметінің бұзылуы және басқа да эндокринді бұзылулар; дәрі-дәрмектерді, тыныштататын дәрілерді бақылаусыз ойсыз қабылдау; жүкті әйелдің жұқпалы аурулары, әсіресе вирусты (қызылша қызамығы, тұмау, ауыр тыныс алу аурулары, жұқпалы гепатит), сондай-ақ өкпенің қабынуы; қарапайым микроорганизмдердің шақыруымен қалыптасатын токсоплазмоз және листериоз аурулары; мерез, СПИД; ана мен құрсақ ішіндегі бала қаны құрамының резус-фактор бойынша үйлесімсіздігі; ата-ананың біреуінің немесе екеуінің де маскүнемдігі және нашақорлығы; түрліше туу жарақаттары (асфиксия).
Туа біткен кем ақылдылықтың ең ауыр түрі көбінесе құрсақ ішінде дамудың алғашқы кезеңінде пайда болады, әсіресе зиянды фактордың қарқынды әсер етуі және бірнешеуінің байланысуы кезінде.
Баланың алғашқы бірінші жылында ауруы да кемақылдылықтың себебі болуы мүмкін. Көптеген ауыр, қалжыратқыш аурулар жаңа туған және 2-3 жасқа дейінгі баланың миының дамуына кері әсер етеді. Біріншіден бұл жұқпалы процестер, әсіресе жұқпалы ОНЖ-нің аурулуры- минингит, энцефалит, менингоэнцефалит.
Кемақылдық үлкен әлеуметтік мәселе болып келетін еңбек етудің маңызды төмендеуіне әкеледі.
Олигофрения - бұл аурушаң процесс емес, патологиялық қалып-жайы, ақыл-ой дамуының және жалпы психиканың тежелуін тудырған, бұрынғы аурушаң процестің біркездері ісер ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.