Қосалқы станция электр жабдықтарына сипаттама
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ
ЖӘҢГІР ХАН АТЫНДАҒЫ БАТЫС ҚАЗАҚСТАН ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Политехникалық институт факультеті
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Атырау жарық мекемесінің қосалқы станциясының электр жабдықтарының жұмысын талдау
Мамандығы: Электр энергетикасы 41
Орындаған: Еділбай Б.Р
Ғылыми жетекші: Айталиев Е.С
Орал, 2021
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.1 Қазақстан Республикасының электр энергетика жүйесі ... ... ... ... ... ... ... . .5
1.2 Атырау жарық мекемесінің станциясының жалпы сипаттамасы ... ... .8
1.3 Трансформаторлы қосалқы станция және тарату пункттерінің жабдықтары жайлы мағұлмат ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
1.4 Қосалқы станцияларды басқару тәсілдері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...9
2. АРНАЙЫ БӨЛІМ
2.1 Қосалқы станция электр жабдықтарына сипаттама ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...12
2.2 Қосылқы станцияның электр жабдықтарының жұмысына талдау ... ... ...14
2.3 Кернеуi 1000 В артық айырғыштар ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
2.4 Индуктивтiлiк реакторлар мен орауыштар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... 17
2.5 Аккумуляторлық қондырғылар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...20
2.6 Қосылқы станцияның электр жабдықтарына қойылатын талаптар ... ... ..22
2.7 Электр станциялары мен қосалқы станциялардың қосылу сұлбалары ... ..23
2.8 Электрмен қамтамасыз ету элементтерін таңдау және есептеу ... ... ... ... .28
2.9 Қосалқы станциалардағы трансформатордың түрін және қуатын таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...29
2.10 Қысқаша тұйықталу тоқтарын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .29
2.11 Таратылу құрылғыларының электірлік сызбасын анықтау ... ... ... ... ... ... 30
2.12 Есептеу - графикалық жұмысы.
3. ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
3.1 Күштік трансформаторлардағы электр энергияның жылдық шығының есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..32
4. ЕҢБЕК ҚОРҒАУ БӨЛІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..33
4.1 Электр жарақатынан қорғану ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...33
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..34
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .35
Кіріспе
Соңғы жылдары шағын және орта кәсіпорындар саны және электр жүктемесі өсуіне байланысты, электрмен жабдықтаудың сенімділігіне қойылатын талаптардың деңгейі өсті. Осыған байланысты, қазіргі уақытта трансформаторлық қосалқы станциялардың көбісі қажетті электр энергиясын өткізе алмайды және олар жеткізетін электр энергиясының сапасы қазіргі заманғы талаптарға сай келмейді.
Энергия жүйесінің жобасын әзірлеу кезінде есептеу электр және жылу энергиясын тұтынушыларды қажетті мөлшерде ең аз энергия шығындарымен қамтамасыз ету үшін электр станциялары мен электр желілеріндегі қажетті жабдықты техникалық-экономикалық таңдаудан тұрады.
Электр станциясында өндірілген электр энергиясы тұтынушыларға әуе желісі мен қосалқы станциялар арқылы беріледі, олар генератор станциялары мен тұтынушыларды электр желісін құрайтын біртұтас біріктіретін электр жүйесі болып табылады.
Электр станциясы-бұл электр энергиясын өндіруге арналған кәсіпорын немесе қондырғы болып табылады. Сонымен қатар, электр желілері мен жүйелері электр энергиясын түрлендіру мен таратуда басты рөл атқарады.
Қосалқы станцияның электр жүктемесін есептеу, кернеудің ауытқуын анықтау, трансформатор түрін таңдау, қысқа тұйықталу тогын есептеу, электр қондырғыларын және тізбек құрамын таңдау үшін қарастырылған.
Дипломдық жұмыстың өзектілігі: Қазіргі уақытта трансформаторлық қосалқы станциялардың көбісі қажетті электр қуатын өткізе алмайды және олардың беріп жатқан электр энергиясының сапасы заманның талабына сай емес. Атырау жарық мекемесінің электр жабдықтарының жұмысын талдау арқылы сапалы, қолжетімді, жеткілікті электр жарығын алу.
Дипломдық жұмыстың мақсаты: : Атырау жарық мекемесінің қосалқы станциясын жобалау; қосалқы станциясының құрылғыларын таңдау; тұтынушыларды электр энергиясымен жабдықтау; электр жабдықтарының жұмысын талдау;
Дипломдық жумыстың міндеттері: Атырау жарық мекемесінің жұмыс істеу принциптеріне талдау жасау; Қосалқы станциясына сипаттама беру; Электр жабдықтарының жұмысын талдау.
Дипломдық жұмыстың құрылымы: бұл диплосдық жұмыс кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды мен пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Негізгі бөлімнің бірінші тармағында станцияға жалпы сипаттамалар берілген, кейінгі бөлімде электр жабдықтарының сипаттамасы көрсетілген. Арнаулы мәселе және экономикалық есептер жасалған, еңбекті, азаматтық қорғау және электр жабдығьш эксплуатациялаудың қауіпсіздіқ жолдары көрсетілген. Соңында қолданылған әдебиеттер тізімі келтірілген.
1.1 Қазақстан Республикасының электр энергетика жүйесі
Қазақстан Республикасының Бірыңғай электрлік энергетикалық жүйесі
(ҚР БЭЖ) республиканың тұтынушыларын электрмен сенімді, сапалы жабдықтауды қамтамасыз ететін электр энергетикасы.
электр беру желілері мен қосалқы станциялар. Мемлекеттік энергетика
қадағалау комитеті: Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін қадағалауды және бақылауды жүзеге асырады
саласындағы нормативтік құқықтық актілердің техникалық талаптарын орындау;
электр және жылу желілерін, сондай-ақ ППР қызметтерін тұтынушыларды
пайдаланылатын қондырғылардың техникалық жай-күйі; электр және жылу энергиясының сапасы бойынша техникалық жай-күйі
шарттардың талаптарын сақтау; электр және жылу энергиясын ұтымды және үнемді пайдалану, өндіріс режимдерін сақтау
электр станцияларының, электр және жылу тораптарының күзгі-қысқы жағдайларға дайындығы.
Мемлекеттік энергетикалық қадағалау комитеті мынадай функциялар мен міндеттерді орындайды:
кәсіпорындардың объектілер мен жабдықтардың қысқы жағдайларына дайындығын бағалау жөніндегі комиссиялар
электр станциялары, жылу және электр желілері
"Еуразиялық энергетикалық корпорация "АҚ (Ақсу ГРЭС);
"МАЭС" ЖШС Қазақмыс корпорациясы";
Жамбыл МАЭС " АҚ";
сондай-ақ қосымшаға және ҚР БЭЖ-не жүктеме кестесін реттеу үшін пайдаланылатын энергияны қажетсінетін электр станциялары:
"Қазмырыш" АҚ Бұқтырма мек; "AES Өскемен ГЭС" ЖШС; "AES Шүлбі ГЭС"ЖШС. Өнеркәсіптік электр қуаты
станцияларға параллель электр және жылу энергиясын өндіретін бастауыш партия ұйымдары кіреді, олар ірі өнеркәсіптік кәсіпорындар мен ірі кәсіпорындарға жатады
орналасқан елді мекендерді электрмен және жылумен жабдықтау: ТОО ППО-3 " Караганда-Жылу;
КӘЖ БПҰ, "Арселор Миттал Теміртау" АҚ 2-БПҰ";
Рудный БПҰ ("ССКӨБ" АҚ); Балқаш БПҰ, Жезқазған БПҰ "Қазақмыс корпорациясы" ЖШС; Павлодар БПҰ-1 " Қазақстан
алюминий"; Шымкент БПҰ-1,2 ("Южполиметал" АҚ) және өңірлік мақсаттағы басқа да электр станциялары-бұл
аумақтық біріктірілген өңірлік электр желілік компаниялар мен энергия беруші ұйымдардың тораптары бойынша электр желілері
Энергия сататын және жақын маңдағы қалаларды жылумен қамтамасыз ететін БПҰ.
Электр энергиясын жеткізу секторы: кернеуі 0,4-1150 кВ Қазақстан Республикасының электр желілері
қосалқы станциялар, тарату құрылғылары, аймақаралық
және (немесе) мемлекетаралық электр беру желілері. Қазақстандағы жүйелерді топтастырушы
желіге қызметін республика өңірлерінде және шектес мемлекеттерде (Ресей) жүзеге асыратын ұлттық электр желісі (ҰЭЖ) қызмет көрсетеді
Федерациясының, Қырғыз Республикасының және Өзбекстан Республикасының,
сондай-ақ электр станцияларының көтерме тұтынушыларға электр энергиясын беруін және жеткізуін қамтамасыз етеді.
Шағын станциялар, тарату құрылғылары, өңіраралық және (немесе) мемлекетаралық электр беру желілері және ҰЭЖ
кернеуі 220 кВ және одан жоғары электр станцияларының құрамына кіретін электр энергиясын беретін электр беру желілері
"Электр желілерін басқару жөніндегі қазақстандық компания" KEGOC"АҚ балансына кіреді.
Аймақтық деңгейдегі электр желілері аймақтардың ішіндегі электр байланыстарын, сондай-ақ электр энергиясының жекелеген түрлерін қамтамасыз етеді.
тұтынушыларға жеткізуді қамтамасыз етеді. Өңірлік деңгейдегі электр желілері өңірлік электр желілік компаниялардың талаптарына сәйкес белгіленеді
РЭК теңгерімінде және пайдалануында басталуы.
Электр энергиясын жеткізуші ұйымдар (ЭЖҰ) меншіктегі немесе уақытша пайдаланудағы (жалға алу) электр энергиясына шарт жасасты
электр желілері арқылы сатып алу, лизинг, сенімгерлік басқару және өзге де пайдалану)
көтерме және бөлшек сауда нарығының тұтынушыларына немесе энергиямен жабдықтаушы ұйымдарға жеткізуді жүзеге асырады
жүзеге асырады. Электрмен жабдықтау секторы:
Электр өндіруші ұйымдардан Қазақстан Республикасының электр энергиясы нарығындағы электрмен жабдықтау секторы
немесе орталықтандырылған сауда-саттықта, кейіннен жеке тұтынушыларға электр энергиясын сатумен
электр желілерін жүзеге асыратын энергиямен жабдықтаушы ұйымдардың (ЭЖҰ):" KEGOC " АҚ балансындағы кернеу"
1.2 Атырау жарық мекемесі станциясының жалпы сипаттамасы
Атырау Жарық Акционерлік қоғамы өз қызметін 2005 жылдың 31 тамызда Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігінің берген мемлекеттік лицензиясы бойынша жасап келеді.
Филиалдың мүліктік кешеніне жалпы ұзындығы 3698,52 км (тізбектер бойынша) 220 - 1150 кВ жоғары вольтты электр жеткізу желісі кіреді; филиалдың құрамына жиынтық қуаттылығы 7484,6 МВА кернеуі 220 - 1150 кВ 8 қосалқы станция кіреді.
Атырау Жарық мекемесінің құрылымына 8 бөлімше қосалқы станция кіреді. Олардың әрқайсысы әр ауданның электр желісі (АЭЖ) таралатын аудандарына қарасты жұмыс жасайды. Атырау қаласы және облыстың барлық әкімшілік аудандарында орналасқан:
* Қалалық АЭЖ (Атырау қаласы)
* Жылыой АЭЖ (Құлсары қаласы)
* Макат АЭЖ (Доссор ауылы)
* Индер АЭЖ (Индер ауылы)
* Исатай АЭЖ (Аққыстау ауылы)
* Махамбет АЭЖ (Махамбет ауылы)
* Құрманғазы АЭЖ (Ганюшкино ауылы)
* Қызылқоға АЭЖ (Миялы ауылы)
01.01.2021 жылғы декректер бойынша Атырау Жарық мекемесінде 1 396 жұмысшы жұмыс істейді.
Электр қосалқы станциясы-бұл электр энергиясын өндіруге және таратуға арналған электр қондырғысы.
Трансформаторлық қосалқы станция бір кернеудің электр энергиясын басқа кернеу трансформаторларымен пайдаланады
электр энергиясына айналдыруға арналған. Таратушы құрылғылар (жылу тасымалдағыштарға ТҚК алу туралы хабарлама)
(ТҚК салқындатқыштарға жабық алу туралы хабарлама, ТҚК салқындатқыштарға ашық алу туралы хабарлама) - электрлік
энергияны қабылдау және тарату үшін, сондай-ақ құрама және қосқыш шиналардан, қосалқы
конструкциялардан (аккумуляторлық), сондай-ақ өлшеу аспаптары мен автоматиканы қорғау құрылғыларынан тұратын
коммутациялық аппараттарға қосылады.
Тарату пункті (ТП) - бұл тарату құрылғысы қосалқы станцияның құрамына кірмейді. Қосалқы станция түрлендіргіші ток көзі
немесе оның жиілігін түрлендіру үшін (инвертор көмегімен).
Жиынтық трансформаторлық қосалқы станция (КТҚС).
ЖТҚ (жиынтықты тарату құрылғылары) - ішкі қондырғы;
КТП (жиынтық сыртқы тарату құрылғылары) - сыртқы қондырғы;
1.4 қосалқы станцияларды басқару әдістері
1. күтушісіз, толық автоматтандырылған;
2. кезекші тұлғалармен автоматтандырылған қосалқы станциялар;
3. тұрақты күтушілері бар автоматтандырылған кіші станциялар
1.4 Қосалқы станцияларды басқару тәсілдері
Ол коммутациялық аппаратпен, жабдықпен, қорғаныс құрылғысымен және автоматикамен жабдықталған, толық дайындалған немесе
шкафпен немесе блокпен жабдықталған.
Қосалқы станцияда реактивті қуатты өндіруге және желіге беруге арналған синхронды түрлендіргіш (қуат коэффициентін ұлғайтпастан басқа
электр қабылдағышты пайдалану үшін).
Электр желілерінде электр энергиясын қабылдауға және таратуға арналған тарату пункттері мен трансформаторлық қосалқы станциялар
кеңінен пайдаланады. Олардың негізгі электр жабдықтары-күштік трансформаторлар (қосалқы станцияларға орнатылады), майлы
ажыратқыштар, жоғары вольтты сақтандырғыштар, реакторлар, ажыратқыштар, жүктеме ажыратқыштары, ажыратқыштар
жетектер мен ажыратқыштар, релелік қорғаныс аппаратурасы және басқа да коммутациялық аппараттар.
Трансформаторлардың, жоғары вольтты сақтандырғыштардың, айырғыштардың және басқа да аппараттардың электр қондырғылары
станциялар мен қосалқы станциялардың желілерін, жабдықтарын пайдалану және монтаждауды меңгерген жоғары білікті мамандар
электромонтер орындайды.Қосалқы станцияларда трансформаторлар бір кернеуді басқасына түрлендіру үшін орнатылады.
Қуат трансформаторының қуаты бірден бірнеше жүз мың кВА құрайды.
Майлы ажыратқыштар кернеуі 1кВ жоғары жұмыс режимінде, Электр тізбектерінің жүктемесі мен қысқа тұйықталуы кезінде жұмыс істейді
қосу және өшіру үшін коммутациялық құрылғы ретінде қызмет етеді. Қолмен және автоматты май ажыратқыштар
Қорғау және басқару аппараттарының әсерінен қосылады және өшіріледі.
Жүктеме ажыратқыштары кернеуі 6-10 кВ электр қондырғыларында = 200-400 А жүктеме кезінде электр тізбегін қосуға арналған және
ажырату үшін немесе "жүктеме ажыратқыш тізбегіндегі қысқа тұйықталу тогы" жоғары вольтты сақтандырғышпен жиынтықта
тұйықталу салдарынан", қорғауды қамтамасыз етеді. Мұндай сақтандырғыштар тізбектегі қысқа тұйықталу кезінде тез өшеді, бұл ретте олар
ол мыңдаған секунд жұмыс істейді, электр жабдықтарының жұмысына қолайлы жағдай жасайды. Демек, бұл сақтандырғыштар
қорғаныс қызметімен бірге ток шектегіштері де бар.
Олар қосалқы станция жабдығын асқын кернеуден оқшаулауды қамтамасыз етеді,
асқын кернеуден қорғайды, қауіпті жүктеме туындаған кезде ток өткізгіш бөліктерді автоматты түрде жерге қосады.
Ажыратқыштар қосалқы станцияның ауа кірмелерінде орнатылады және сенімді жерге тұйықталады. Қосалқы станцияларда
төмен кернеулі коммутациялық қорғау, өлшеу аппараттары мен шиналардың төмен кернеулі құрылғыларға жиынтығы
кіреді. Конструкциясына қарай трансформаторлық қосалқы станциялар ашық (мың) болып бөлінеді. ғимарат), жабық
(баспанада) және жылжымалы.
Қазіргі уақытта ашық және жабық типтегі трансформаторлық қосалқы станциялар кеңінен қолданылады. Олар жоғары вольтты
аппараттармен, сондай-ақ өлшеу, қорғау автоматикасы, сигнализация және басқару құралдарымен жабдықталған (жабдықталған)
зауыттарда жиналған металл жақтаулар мен жәшіктерде шығарылады. Жиынтықты электр трансформаторлық қосалқы станциялар
Монтаждау жұмыстарын жақсартады, Электр қондырғыларын жасау мерзімін қысқартады және олардың жұмысын жақсартады
арттырады. Сондықтан ескі типтегі трансформаторлық қосалқы станциялардың орнына толық трансформатор
2.1 Қосалқы станция электр жабдықтарына сипаттама
Жоғарыдан, қосалқы станцияны тізбектің құрылымына байланысты үш топқа бөлуді бастаңыз:
1) "ҚТ және айырғыштарды қолдануды үнемдеу үшін" жоғары кернеулі ажыратқышсыз қосалқы станциялар (оңайлатылған схемалар);
2) қосқыштары жоқ, жоғары кернеулі шиналардан қоректенетін айырғыштары аз қосалқы станциялар;
3)бір немесе бірнеше жүйелік құрама Шина қосалқы станциялары.
Қосалқы станциялар мақсаты бойынша мыналарға бөлінеді:
- жүйелік;
- тұтынушы.
Жүйелік қосалқы станциялар электр желілерінің құрамына кіреді және үлкен энергетикалық аудандардан қоректенетін электр желілерін қосуға арналған.
Тұтыну қосалқы станциялары жеке аумақтан энергиямен қоректенетін өнеркәсіптік аудандарға немесе басқа кәсіпорындарға арналған.
Тұтынушылық қосалқы станциялар 4 түрге бөлінеді:
1. аудандық қосалқы станциялар энергия жүйесінің құрамына кіреді және аудандарды тамақтандыруға арналған.
2.негізгі төмендеткіш қосалқы станциялар (КТП) - u=110, 220, 330 кВ кернеулі аудандық қосалқы станциялардан қоректенеді, тұтынушыларды u=6, 10, 35 кВ кернеумен қамтамасыз етеді.
3. цехтық трансформаторлық қосалқы станцияда-6 кВ-тан 0,4 кВ-қа дейінгі кернеуді хабарландыру;
4. терең-кіріспе қосалқы станция (ТҚС). Терең енгізу дегеніміз-қуат жүйесін, қуат шығынын азайтуды және трансформация сатысын азайтуды, энергияны тұтынушыға барынша жақындатуды білдіреді. ТЭП (тереңдік-кіріспе қосалқы станция) айналмалы станокты қоректендіру үшін пайдаланылады.
Келесі белгілер бойынша ажыратыңыз:
1. Жоғары кернеу жағында қосалқы станцияны қалыптастырудың негізгі схемасының күрделілігі. Қосалқы станцияның электр жабдықтарының негізгі схемасы негізгі электр жабдықтарының, трансформаторлардың, желілердің, құрастырмалы шиналардың, олардың арасында жалғанған коммутациялық құрылғылардың құрамын білдіреді. Мұндай схемалар бір сызықтағы барлық орындау элементтерін өшіру жағдайында орындалады.
2. Толық схема-бұл кернеуден қорғайтын құрылғы, жоғарғы кернеу жағындағы Негізгі тізбектер, төмен вольтты тарату құрылғысының тізбектері (клапан разрядтаушылары, кернеуден қорғайтын ток шектегіштері, кернеу трансформаторлары және Ток есептегіштері, статикалық конденсаторлардың батареялары, нақты қажеттілік трансформаторлары (GTS), 6x0,4 кВ тарату шиналары)
Қосалқы станцияны қосу түріне байланысты келесі түрлерге бөлінеді:
Радиалды желіден қоректенетін тұйық қосалқы станциялар.
1. тармақтық қосалқы станциялар (дәнекерлейтін қосалқы станциялар)
Сурет 1
1. өтпелі қосалқы станциялар беру желісіне қосылады немесе екі желілі бір жақты немесе екі жақты қуатқа қосылады
Сурет 2
1. екі немесе одан да көп негізгі қосалқы станциялар электр берілісімен үйлесімді. Мұндай қосалқы станциялар жүйелік қосалқы станцияларға жатады және аудандық қосалқы станциялардың рөлін атқарады
Сурет 3
Трансформаторлар санына байланысты қосалқы станциялар мынадай түрлерге бөлінеді: - бір трансформаторлық; - екі
трансформаторлық қосалқы станция. Тораптық қосалқы станцияларға үш немесе төрт трансформаторлық қосалқы станцияларды қолдану
мүмкін.
2.2 Қосалқы станция электр жабдықтарының жұмысын талдау
Оқшаулағыштар
Құрастыруда қолданылатын оқшаулағыштардың электромеханикалық қасиеттері МЕМСТ 29.080.10 "оқшаулағыштар"тарауының талаптарына сәйкес болуы тиіс. Құрастыру алдында оқшаулағыштардың тұтастығы тексерілуі тиіс. Фарфордан жасалған оқшаулағыштар жеңіл, жіксіз болуы керек. Оқшаулағыштардың ернемектерінің астына төселетін төсемдер ернемектердің астынан шықпауы тиіс.
Тіреу оқшаулағыштары қақпақтарының беттері оларды жабық тарату қондырғыларында орнату кезінде ай жазықтығында жатуы тиіс. Ауытқулар 2 мм-ден аспауы керек.
Қатарда тұрған тірек және өткізгіш оқшаулағыштар 5 мм-ден артық ауытқымауы тиіс.
1000 және одан артық Болат пластиналарда ток өткізетін оқшаулағыштарды орнату кезінде тұйық магниттік контурлардың пайда болуына жол берілмейді.
Аспалы оқшаулағыштардың керамикалық және шыны қосылыстарын құрастыру кезінде олар мынадай талаптарға жауап беруі тиіс:
- жалғастырушы құлақтармен, қапсырмалармен, аралық тораптармен шплинттелуі тиіс;
- қосылыстар арматурасы оқшаулағыштар мен сымдардың мөлшеріне сәйкес келуі керек;
Фарфор аспалы оқшаулағыштардың оқшаулау кедергісі аспапты кернеуі 2,5 кв тірекке көтергенге дейін тексерілуі тиіс.
Тарату құрылғыларының полимерлік аспалы оқшаулағыштары мынадай талаптарға сәйкес келуі тиіс:
- жалғастырғыш құлақшалар, қапсырма шплинттелген болуы тиіс;
- қосылыстар арматурасы оқшаулағыштар мен сымдардың мөлшеріне сәйкес келуі керек;
2.3 Кернеуi 1000 В артық айырғыштар
Айырғыштарды орнату, жинау және реттеу құрастырушы кәсiпорынның жинақтау нұсқауларына сәйкес жүргiзiлуi тиiс; жинаған кезде аталған нұсқауда көрсетiлген айырғыштардың элементтерiнiң таңбалануы қатаң сақталуы тиiс.
Айырғыштарды айта, жинақтаған кезде:
- тiреу рамалары мен газ бен ауаға арналған резервуарлардың горизонталь орнатылуы,
- тiреу колонкаларының вертикальдығы,
- шiдер оқшаулағыштары колонкаларының биiктiктерi бойынша көлемдерiнiң теңдiгi,
- оқшаулағыш қондырғыларының бiлiктiлiгi қамтамасыз етiлуi тиiс. Орталық тiреу колонкаларының осьтен вертикаль ауытқулары құрастырушы кәсiпорынның аталған нұсқауларындағы нормадан аспау керек.
Қысылған ауамен түйiсетiн айырғыштардың iшкi айтай таза болуы тиiс; оқшаулағыштардың ернемек қосқыштарын тартатын бұрандамалар кiлтпен бiркелкi тартылуы тиiс.
Әуе айырғыштарын жинақтау аяқталғаннан кейiн қысылған ауа көлемiнiң шығуын тексерген жөн, ол зауыт нұсқауларында көрсетiлген нормадан аспауы тиiс. Қосар алдында әуе айырғыштарының iшкi қуысын желдетiп алған жөн.
Вакуумдық және айта айырғыштарды жинақтар алдында кернеудiн айтай тыс өсуiн шектегiштiң болуын тексеру қажет. Олар тiкелей айырғыштың жанында орнатылуы тиiс.
Элегаз айырғыштарын жинақтау аяқталғаннан кейiн айда салмағының азайған көлемiн тексерген жөн, ол зауыт нұсқауларында көрсетiлген нормадан аспауы тиiс.
Айырғыштарды тарату мен басқару шкафтары блок-түйіспелері мен электромагниттiк тоқпақтарының жатқан жағдайының дұрыстығы тексерiлуi керек. Барлық айтайр жеңiл болып, конустардың ершікке жанасуы жақсы болғаны жөн. Сигнал-блок түйіспелері дұрыс орнатылып, электр манометрлерi сынақ зертханасында тексерiлгенi жөн.
Айырғыштарды жинақтау аяқталғаннан кейiн негiзгi тiзбектердiң оқшаулағыштарын МСТ1516.1 Айнымалы токтың 3500 кВ дейiнгi кернеудегi электр жабдықтары. Оқшаулаудың электрлiк берiктiгiне қойылатын айтайр және МСТ 9920 Айнымалы токтың 3 750 кВ кернеуге дейiнгi.
Айырғыштарды жинақтау аяқталғаннан кейiн МСТ 8024-90 Айнымалы токтың 1000 В астам кернеуге арналған аппараттары мен электр құрылғылары ұзақ жұмыс кезiндегi қыздыру нормасы және сынау әдiстерi сәйкес негiзгi тiзбектердiң кедергiсiн өлшеу керек.
1000 В кедергісі бар ажыратқыштар, ажыратқыш-сақтандырғыштар, ажыратқыштар және айқаспалы тұйықтағыштар
Ажыратқыштарды, ажыратқыш-сақтандырғыштарды, бөлгіштерді және айқаспалы тұйықтағыштарды орнату, құрастыру және реттеу құрастырушы кәсіпорынның қаржылық есептілігіне сәйкес жүргізілуі тиіс.
Ажыратқыштарды, ажыратқыш-сақтандырғыштарды, ажыратқыштарды және айқаспалы тұйықтағыштарды құрастыру кезінде:
- тірек рамаларының көлбеу орналасуы,
- тірек оқшаулағыштары бағаналарының биіктігі бойынша вертикалдылығы мен теңдігі,
- түйіспелі пышақтардың біліктілігі қамтамасыз етілуі тиіс.
Көтергіш раманың оқшаулағыштардың жиналған қалпақшаларының көлденең осінен ауытқуы, сондай-ақ түйіспелі пышақтардың көлденең және тік жазықтықтағы осьтерден ығысуы және түйіспелі пышақтардың ұштары арасындағы жарықшақтар горизонттағы нұсқауларда көрсетілген нормалардан аспауы тиіс.
Металл төсемдердің көмегімен динамиктерді түзетуді бастаңыз.
Иінтіректі жәшіктің иінтірегі немесе тұтқа 9-кестеде(қосылған кезде) көрсетілген қозғалыс бағытында болуы тиіс.)
Қозғалыс еркін, соңында-5 ° С, оқу үшін артық болмауы керек.
Аппараттың қалақтарын соқпай және қисайтпай кірген және қосқан кезде 3-5 мм тіреуге дейін жетпейтін қозғалмайтын байланыс туры (турдың ортасына) болуы тиіс.
Жерге тұйықтау пышағының "қосу" жағдайларында тарту күші мен рычаг жерде қалдырылған "өлі нүкте" жағдайында болады және пышақты төтенше жағдайларда бекітуді қамтамасыз етеді.
Кесте 1
Операциялар
Қозғалыс бағыты
штурвалдың
тұтқаның
Қосу
Айыру
Сағат тiлi бойынша
Сағат тiлiне қарсы
Жоғары немесе қарсы
Төмен немесе солға
Ажыратқыштың байланыс блоктары-блок контактілерін басқару тұтқалары әр операцияның соңында инсульттің соңындағы әрекет 4-10°болатындай етіп орнатылуы керек.
Айырғыштары бар ажыратқыштардың негізгі пышақтарын, сондай-ақ жерге тұйықтау пышақтары бар ажыратқыштарды бұғаттау негізгі пышақтардың суырмалы жәшіктерімен Ажыратқышты қосу жағдайында және жерге тұйықтау пышақтарын қосу жағдайында операцияларды жүргізуге жол берілмейді.
Кернеудің көтерілуін болдырмауға арналған ажыратқыштар мен шектегіштер
Құрастыру алдында Фарфор ұшып кетпегенін тексере отырып, цемент тігістерінде жарықтар мен жарықтардың болмауын ажыратқыштардың барлық элементтерін тексеру қажет. Горизонт жасаушының нұсқауларының талаптарына сәйкес разрядтаушылардың жұмыс элементтерінің ағымдағы шығуы мен кедергісі өлшенуі тиіс.
Ажыратқыштарды жалпы Рамада құрастыру кезінде оқшаулағыштардың біліктілігі мен вертикалдылығы сақталуы тиіс.
Құрастыру аяқталғаннан кейін бағандардағы сақиналық ойықтар тегістеліп, боялуы керек.
Кернеу асып кеткен кезде шектегіштерді монтаждау әзірлеушінің талаптары мен нұсқауларына сәйкес жүргізіледі. Артық кернеуде электр тізбектеріне шектегіштерді қосу үшін болттар мен бұрмалардың тоттануға төзімді қасиеттерін адам оқуы тиіс. Байланыстардың ықтимал әлсіреуіне қарсы шаралар қабылдануы керек. Кернеу шектегіші жерге қосу тізбегіне ең қысқа жолмен қосылады".
Кернеудің шамадан тыс өсуін шектегіштерді пайдалануға енгізу және пайдалану процесінде өткізу тогын өлшеу дайындаушы кәсіпорынның әдістемесіне сәйкес жүргізіледі.
Өлшеу трансформаторлары
Трансформаторларды жинақтау кезiнде оның қондырғысының вертикальдылығы қамтамасыз етiлуi тиiс. Вертикальдылықты реттеудi металл төсемдердiң көмегiмен жүргiзу қажет.
Трансформаторларды екiншi рет орауды пайдалану олардың қысқыштарында қысқартылған болуы керек. Ток трансформаторларын екiншi рет орау полюстерiнiң бiрi барлық жағдайда жерге жалғануы тиiс (жұмыс сызбаларында арнайы айтылғандардан басқа).
Жинақталған кернеудiң трансформаторларының жоғары вольттi сымдарын жүргiзу оларды кернеуге қосқанға дейiн қысқартылуы тиiс. Трансформатордың тұрқы жерге жалғануы тиiс.
2.4 Индуктивтiлiк реакторлар мен орауыштар
Бiрiнiң астына бiрi орналасқан реакторлардың фазалары таңбалауға сәйкес орналасу керек (Н - төменгi фаза, С - ортаңғы, В - жоғарғы), сонымен бiрге ортаңғы фазаның орауы шеткi фазалардың орауларының бағытына қарама-қайшы болу керек.
Реактордың әрбiр фазасы негiзге барлық оқшаулағыштарымен сүйенуi тиiс, бұл үшiн оқшаулағыштардың бастары және олардың ернемектің астына төсемдер орналасуы тиiс.
Реакторларға тiкелей жақындықта орналасқан болат құрылымдардың тұйықталған контурлары болмауы тиiс.
Жинақты және құрастырмалы тарату құрылғылары және жинақты трансформаторлық қосалқы станциялар
Жинақты тарату құрылғылары және жинақты трансформатор қосалқы станциялары шкафтарын жинауға қабылдаған кезде әзiрлеушi кәсiпорын тексерiлуi тиiс (паспорт, техникалық сипаттама және пайдалану жөнiндегi нұсқау, негiзгi және көмекшi тiзбектердiң сызбалары, жинақтау аппаратурасына арналған пайдалану құжаттамасы, ҒКЗ ведомосi).
КТӨ мен КТП жинақтаған кезде олардың вертикальдылығы сақталуы тиiс. Құрылғының тарату жинақтың негiзгi күш түсетiн бетiнiң әртүрлi деңгейлiгi мүмкiн, 1 мм 1м бетке, бiрақ беттiң бүкiл ұзындығына 5 мм артық емес.
Трансформаторлар
Барлық трансформаторларды оларды пайдаланудың белсенді бөлігіне тексермей, трансформаторларды тасымалдау және пайдалану шарттары ГОСТ 11677 " күштік қосалқы станциялар. Жалпы техникалық шарттар".
Тапсырыс берушi қосалқы станцияның аумағына жеткiзетiн трансформаторлар тасымалдау кезiнде iргетастарға жұмыс сызбалары арқылы бағытталуы тиiс. Қосалқы станция көлемiнде трансформаторларды ауыстыру жылдамдығы өз сүйретпелерінде минутына 8 ммин аспау керек.
Трансформаторды белсендi бөлiгiне тексеру жасамай және қоңырауды көтермей жинақтау туралы мәселенi әзiрлеушi кәсiпорынның басжинақтау өкiлi, ал егер басжинақтаушы туралы келiсiмшарт болмаған жағдайда жинақтаушы ұйым 3.7.10.1 және келесi актiлер мен хаттамаларда көрсетiлген құжаттардың талаптары негiзiнде шешедi:
- тиелген трансформаторды түсiру;
- трансформаторды жинақтау орнына жеткiзу;
- трансформаторды жинақтауға өткiзгенше сақтау;
Трансформаторды кептiрмей қосу туралы мәселенi трансформаторды тасымалдау кезiндегi жағдайына, сақтауға, жинақтауға және тексеру мен сынаудың нәтижелерiн ескере отырып және мәселеге кешендi түрде қарау арқылы құжаттың 3.7.10.1 т. Талаптарына сәйкес шешу қажет.
Статистикалық түрлендiргiштер
Жартылай өткiзгiш құралдарды бөлшектеуге болмайды. Оларды жинақтаған кезде:
- шұғыл жұлқулар мен соққыларды болдырмау керек;
- консервiлеу майын тазалап, түйіспелі беттерiн ерiткiшпен тазалау керек;
- табиғи суытқышы бар құралдарды суытқыш қабырғалары ауаның төменнен жоғары өтуiн қамтамасыз ететiн жазықтықта, ал ерiксiз ауа суытқышы бар құралдарды суытылатын ауа тасқыны суытқыштың қабырғасының бойында болатындай етiп орнату керек;
- сулы суытқышы бар құралдарды горизонталь орнату керек;
- суытқыштардың штуцерiн вертикаль жазықтықта кiретiн штуцер төменгi болатындай етiп орналастыру керек;
- суытқыштардың түйіспелі бетiн оларға жартылай өткiзгiш құралдарды бұрар алдында техникалық вазелинмен жұқалап майлау керек;
- жинаған кезде бұрау моментi әзiрлеушi зауыт болуы керек.
Статистикалық түрлендiргiштердi пайдалануға бергенде және пайдалану процесiнде электр қуатының сапа көрсеткiштерiн МСТ 13109 Электр қуаты. Электр магнит құралдарының тiркесiмдiлiгi. Жалпы бағыттағы электрмен қамтамасыз ету жүйесiндегi электр қуаты сапасының нормаларына сәйкес өлшеу керек.
Сығымдауыштар мен ауа арналары
Әзiрлеушi-зауыт пломбалаған сығымдағыштарды жинақтау орнында бөлшектеп, тексеру жасауға болмайды. Пломбасы жоқ сығымдағыштар және құрылыс алаңына жиналған түрде әкелiнген сығымдағыштарды жинақтау алдында iшiнара бөлшектеп, консервiлеу төсемдерiн алу үшiн қажет көлемде тексеру жасауға, сондай-ақ мойынтіректер, клапандар, тығыздамалар, майлау жүйесi және сумен суыту жүйелерiн тексеруге болады.
Орнатылған сығымдағыш агрегаттары әзiрлеушi зауыттың нұсқауларының талаптарына және автоматты басқару, бақылау, сигнал беру және қорғау жүйелерiмен бiрге сыналуы тиiс.
Ауа құбырының iшкi бетi трансформатор майымен майлану керек. Ауа құбырының әрбiр түйiнiнiң сызықты өлшемдерiнiң жобалау өлшемдерiнен ауытқулары әрбiр метрге 3 мм, бiрақ барлық ұзындық үшiн +-10 мм аспауы тиiс. Бұрыштық өлшемдерiнiң ауытқулары және осьтердiң жазықтықсыз болуы түйiнде 2,5 мм әрбiр метр үшiн, бiрақ келесi түзу учаске үшiн 8 мм аспауы тиiс.
Орнатылған ауа арналары ауа жылдамдығы 10-15 мс болғанда үрленуi және қысым жұмыс қысымына тең болғанда (бiрақ 4,0 МП артық емес), 10 минуттан кем емес уақыт аралығында берiктiкке және тығыздыққа сыналуы тиiс. Жұмыс қысымы 0,5 МПа және одан да жоғары ауа өткiзгiштерiне арналған берiктiлiктi пневматикалық сынау қысымы 1,25 Р, бiрақ Р +0,3 МПа құрау керек. Ауа арналарын тығыздыққа сынаған кезде сынау қысымы жұмыс қысымына тең болу керек. Қысымды көтеру процесiнде ауа құбырын тексеру сынау қысымының 30 және 80 % жеткенде жүргiзiледi. Тексеру кезiнде қысымды көтеру тоқтатылады. Берiктiкке сынау қысымы 5 минут болады, содан кейiн жұмыс қысымына дейiн төмендетiледi, ол кезде 12 сағат бойы ауа құбыры тығыздыққа сыналады.
Конденсаторлар мен жоғары жиiлiктi байланыстарды қоршаулар
Байланыс конденсаторларын жинап жинақтаған кезде тұғырық қондырғыларының горизонталдығы және конденсатор қондырғыларының вертикальдығы қамтамасыз етiлу керек.
Жоғары жиiлiктi бөгегiштер жинақтау алдында зертханада қалпына келтiрiлу керек.
Жоғары жиiлiктi қоршауларды жинақтаған кезде олардың аспаларының вертикальдығы және қосылған жерлерiндегi элементтердiң түйіспелерінің сенiмдiлiгi қамтамасыз етiлуi тиiс.
1000 В дейiнгi кернеудегi таратушы құрылғылары, басқару, қорғау және автоматика қалқандары.
Қалқандар мен шкафтарды әзiрлеушi кәсiпорын ЭҚЕ талаптарына, мемлекеттiк стандарттарға және әзiрлеушi кәсiпорынның техникалық жағдайларына сай толық құрастырып, тексеруден өткiзiп, реттеп, сынақтан өткiзiп жеткiзуi қажет.
Тарату қалқандары, басқару станциялары, қорғау қалқандары және автоматика, сондай-ақ басқару орындары олар орнатылатын бөлмелердің негiзгi осьтерiне байланысты тексерiлгендерi жөн. Орнатылатын кезде панельдер деңгейi және тiктеуiш бойынша тексерiлуi қажет. Теңселетiн бөлшектерге бекiту дәнекерлеу арқылы немесе алып-салмалы жалғаулар арқылы орындалғаны дұрыс.
Панельдердi егер бұл жұмыс сызбалары арқылы көзделген болса бекiткiшсiз еденге орнатуға болады. Панельдер өзара бұрандамалармен бекiтiлуi тиiс.
2.5 Аккумуляторлық қондырғылар
Жабық орындаудағы және тұрақтылық қышқыл және сiлтiлiк аккумулятор батареяларын және ашық орындаудағы аккумулятор бөлшектерін жинақтауға алу МСТ 26367 Аккумуляторлар және сiлтi батареялары. Герметикалық кадмий никелi. Жалпы техникалық шарттар, МСТ 26881 Стационарлық қорғасын аккумуляторлары. Жалпы техникалық талаптар, МСТ 28132 Қорғасын аккумуляторлар. Негiзгi параметрлерi мен өлшемдерiне сәйкес жүргiзiлуi тиiс. Нақты қондырғылардың техникалық талаптары және басқа жеткiзiлiмнiң жинағын анықтайтын басқа құжаттар, олардың техникалық сипаттмалары және сапасы.
Аккумуляторлар ағаш, болат және бетон стеллаждардың үстiне немесе сорып алатын шкафтардың сөрелер жұмыс сызбаларына сәйкес орналастырылады. Ағаш және ... жалғасы
ЖӘҢГІР ХАН АТЫНДАҒЫ БАТЫС ҚАЗАҚСТАН ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Политехникалық институт факультеті
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Атырау жарық мекемесінің қосалқы станциясының электр жабдықтарының жұмысын талдау
Мамандығы: Электр энергетикасы 41
Орындаған: Еділбай Б.Р
Ғылыми жетекші: Айталиев Е.С
Орал, 2021
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.1 Қазақстан Республикасының электр энергетика жүйесі ... ... ... ... ... ... ... . .5
1.2 Атырау жарық мекемесінің станциясының жалпы сипаттамасы ... ... .8
1.3 Трансформаторлы қосалқы станция және тарату пункттерінің жабдықтары жайлы мағұлмат ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9
1.4 Қосалқы станцияларды басқару тәсілдері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...9
2. АРНАЙЫ БӨЛІМ
2.1 Қосалқы станция электр жабдықтарына сипаттама ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...12
2.2 Қосылқы станцияның электр жабдықтарының жұмысына талдау ... ... ...14
2.3 Кернеуi 1000 В артық айырғыштар ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
2.4 Индуктивтiлiк реакторлар мен орауыштар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... 17
2.5 Аккумуляторлық қондырғылар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...20
2.6 Қосылқы станцияның электр жабдықтарына қойылатын талаптар ... ... ..22
2.7 Электр станциялары мен қосалқы станциялардың қосылу сұлбалары ... ..23
2.8 Электрмен қамтамасыз ету элементтерін таңдау және есептеу ... ... ... ... .28
2.9 Қосалқы станциалардағы трансформатордың түрін және қуатын таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...29
2.10 Қысқаша тұйықталу тоқтарын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .29
2.11 Таратылу құрылғыларының электірлік сызбасын анықтау ... ... ... ... ... ... 30
2.12 Есептеу - графикалық жұмысы.
3. ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
3.1 Күштік трансформаторлардағы электр энергияның жылдық шығының есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..32
4. ЕҢБЕК ҚОРҒАУ БӨЛІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..33
4.1 Электр жарақатынан қорғану ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...33
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..34
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .35
Кіріспе
Соңғы жылдары шағын және орта кәсіпорындар саны және электр жүктемесі өсуіне байланысты, электрмен жабдықтаудың сенімділігіне қойылатын талаптардың деңгейі өсті. Осыған байланысты, қазіргі уақытта трансформаторлық қосалқы станциялардың көбісі қажетті электр энергиясын өткізе алмайды және олар жеткізетін электр энергиясының сапасы қазіргі заманғы талаптарға сай келмейді.
Энергия жүйесінің жобасын әзірлеу кезінде есептеу электр және жылу энергиясын тұтынушыларды қажетті мөлшерде ең аз энергия шығындарымен қамтамасыз ету үшін электр станциялары мен электр желілеріндегі қажетті жабдықты техникалық-экономикалық таңдаудан тұрады.
Электр станциясында өндірілген электр энергиясы тұтынушыларға әуе желісі мен қосалқы станциялар арқылы беріледі, олар генератор станциялары мен тұтынушыларды электр желісін құрайтын біртұтас біріктіретін электр жүйесі болып табылады.
Электр станциясы-бұл электр энергиясын өндіруге арналған кәсіпорын немесе қондырғы болып табылады. Сонымен қатар, электр желілері мен жүйелері электр энергиясын түрлендіру мен таратуда басты рөл атқарады.
Қосалқы станцияның электр жүктемесін есептеу, кернеудің ауытқуын анықтау, трансформатор түрін таңдау, қысқа тұйықталу тогын есептеу, электр қондырғыларын және тізбек құрамын таңдау үшін қарастырылған.
Дипломдық жұмыстың өзектілігі: Қазіргі уақытта трансформаторлық қосалқы станциялардың көбісі қажетті электр қуатын өткізе алмайды және олардың беріп жатқан электр энергиясының сапасы заманның талабына сай емес. Атырау жарық мекемесінің электр жабдықтарының жұмысын талдау арқылы сапалы, қолжетімді, жеткілікті электр жарығын алу.
Дипломдық жұмыстың мақсаты: : Атырау жарық мекемесінің қосалқы станциясын жобалау; қосалқы станциясының құрылғыларын таңдау; тұтынушыларды электр энергиясымен жабдықтау; электр жабдықтарының жұмысын талдау;
Дипломдық жумыстың міндеттері: Атырау жарық мекемесінің жұмыс істеу принциптеріне талдау жасау; Қосалқы станциясына сипаттама беру; Электр жабдықтарының жұмысын талдау.
Дипломдық жұмыстың құрылымы: бұл диплосдық жұмыс кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды мен пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Негізгі бөлімнің бірінші тармағында станцияға жалпы сипаттамалар берілген, кейінгі бөлімде электр жабдықтарының сипаттамасы көрсетілген. Арнаулы мәселе және экономикалық есептер жасалған, еңбекті, азаматтық қорғау және электр жабдығьш эксплуатациялаудың қауіпсіздіқ жолдары көрсетілген. Соңында қолданылған әдебиеттер тізімі келтірілген.
1.1 Қазақстан Республикасының электр энергетика жүйесі
Қазақстан Республикасының Бірыңғай электрлік энергетикалық жүйесі
(ҚР БЭЖ) республиканың тұтынушыларын электрмен сенімді, сапалы жабдықтауды қамтамасыз ететін электр энергетикасы.
электр беру желілері мен қосалқы станциялар. Мемлекеттік энергетика
қадағалау комитеті: Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін қадағалауды және бақылауды жүзеге асырады
саласындағы нормативтік құқықтық актілердің техникалық талаптарын орындау;
электр және жылу желілерін, сондай-ақ ППР қызметтерін тұтынушыларды
пайдаланылатын қондырғылардың техникалық жай-күйі; электр және жылу энергиясының сапасы бойынша техникалық жай-күйі
шарттардың талаптарын сақтау; электр және жылу энергиясын ұтымды және үнемді пайдалану, өндіріс режимдерін сақтау
электр станцияларының, электр және жылу тораптарының күзгі-қысқы жағдайларға дайындығы.
Мемлекеттік энергетикалық қадағалау комитеті мынадай функциялар мен міндеттерді орындайды:
кәсіпорындардың объектілер мен жабдықтардың қысқы жағдайларына дайындығын бағалау жөніндегі комиссиялар
электр станциялары, жылу және электр желілері
"Еуразиялық энергетикалық корпорация "АҚ (Ақсу ГРЭС);
"МАЭС" ЖШС Қазақмыс корпорациясы";
Жамбыл МАЭС " АҚ";
сондай-ақ қосымшаға және ҚР БЭЖ-не жүктеме кестесін реттеу үшін пайдаланылатын энергияны қажетсінетін электр станциялары:
"Қазмырыш" АҚ Бұқтырма мек; "AES Өскемен ГЭС" ЖШС; "AES Шүлбі ГЭС"ЖШС. Өнеркәсіптік электр қуаты
станцияларға параллель электр және жылу энергиясын өндіретін бастауыш партия ұйымдары кіреді, олар ірі өнеркәсіптік кәсіпорындар мен ірі кәсіпорындарға жатады
орналасқан елді мекендерді электрмен және жылумен жабдықтау: ТОО ППО-3 " Караганда-Жылу;
КӘЖ БПҰ, "Арселор Миттал Теміртау" АҚ 2-БПҰ";
Рудный БПҰ ("ССКӨБ" АҚ); Балқаш БПҰ, Жезқазған БПҰ "Қазақмыс корпорациясы" ЖШС; Павлодар БПҰ-1 " Қазақстан
алюминий"; Шымкент БПҰ-1,2 ("Южполиметал" АҚ) және өңірлік мақсаттағы басқа да электр станциялары-бұл
аумақтық біріктірілген өңірлік электр желілік компаниялар мен энергия беруші ұйымдардың тораптары бойынша электр желілері
Энергия сататын және жақын маңдағы қалаларды жылумен қамтамасыз ететін БПҰ.
Электр энергиясын жеткізу секторы: кернеуі 0,4-1150 кВ Қазақстан Республикасының электр желілері
қосалқы станциялар, тарату құрылғылары, аймақаралық
және (немесе) мемлекетаралық электр беру желілері. Қазақстандағы жүйелерді топтастырушы
желіге қызметін республика өңірлерінде және шектес мемлекеттерде (Ресей) жүзеге асыратын ұлттық электр желісі (ҰЭЖ) қызмет көрсетеді
Федерациясының, Қырғыз Республикасының және Өзбекстан Республикасының,
сондай-ақ электр станцияларының көтерме тұтынушыларға электр энергиясын беруін және жеткізуін қамтамасыз етеді.
Шағын станциялар, тарату құрылғылары, өңіраралық және (немесе) мемлекетаралық электр беру желілері және ҰЭЖ
кернеуі 220 кВ және одан жоғары электр станцияларының құрамына кіретін электр энергиясын беретін электр беру желілері
"Электр желілерін басқару жөніндегі қазақстандық компания" KEGOC"АҚ балансына кіреді.
Аймақтық деңгейдегі электр желілері аймақтардың ішіндегі электр байланыстарын, сондай-ақ электр энергиясының жекелеген түрлерін қамтамасыз етеді.
тұтынушыларға жеткізуді қамтамасыз етеді. Өңірлік деңгейдегі электр желілері өңірлік электр желілік компаниялардың талаптарына сәйкес белгіленеді
РЭК теңгерімінде және пайдалануында басталуы.
Электр энергиясын жеткізуші ұйымдар (ЭЖҰ) меншіктегі немесе уақытша пайдаланудағы (жалға алу) электр энергиясына шарт жасасты
электр желілері арқылы сатып алу, лизинг, сенімгерлік басқару және өзге де пайдалану)
көтерме және бөлшек сауда нарығының тұтынушыларына немесе энергиямен жабдықтаушы ұйымдарға жеткізуді жүзеге асырады
жүзеге асырады. Электрмен жабдықтау секторы:
Электр өндіруші ұйымдардан Қазақстан Республикасының электр энергиясы нарығындағы электрмен жабдықтау секторы
немесе орталықтандырылған сауда-саттықта, кейіннен жеке тұтынушыларға электр энергиясын сатумен
электр желілерін жүзеге асыратын энергиямен жабдықтаушы ұйымдардың (ЭЖҰ):" KEGOC " АҚ балансындағы кернеу"
1.2 Атырау жарық мекемесі станциясының жалпы сипаттамасы
Атырау Жарық Акционерлік қоғамы өз қызметін 2005 жылдың 31 тамызда Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігінің берген мемлекеттік лицензиясы бойынша жасап келеді.
Филиалдың мүліктік кешеніне жалпы ұзындығы 3698,52 км (тізбектер бойынша) 220 - 1150 кВ жоғары вольтты электр жеткізу желісі кіреді; филиалдың құрамына жиынтық қуаттылығы 7484,6 МВА кернеуі 220 - 1150 кВ 8 қосалқы станция кіреді.
Атырау Жарық мекемесінің құрылымына 8 бөлімше қосалқы станция кіреді. Олардың әрқайсысы әр ауданның электр желісі (АЭЖ) таралатын аудандарына қарасты жұмыс жасайды. Атырау қаласы және облыстың барлық әкімшілік аудандарында орналасқан:
* Қалалық АЭЖ (Атырау қаласы)
* Жылыой АЭЖ (Құлсары қаласы)
* Макат АЭЖ (Доссор ауылы)
* Индер АЭЖ (Индер ауылы)
* Исатай АЭЖ (Аққыстау ауылы)
* Махамбет АЭЖ (Махамбет ауылы)
* Құрманғазы АЭЖ (Ганюшкино ауылы)
* Қызылқоға АЭЖ (Миялы ауылы)
01.01.2021 жылғы декректер бойынша Атырау Жарық мекемесінде 1 396 жұмысшы жұмыс істейді.
Электр қосалқы станциясы-бұл электр энергиясын өндіруге және таратуға арналған электр қондырғысы.
Трансформаторлық қосалқы станция бір кернеудің электр энергиясын басқа кернеу трансформаторларымен пайдаланады
электр энергиясына айналдыруға арналған. Таратушы құрылғылар (жылу тасымалдағыштарға ТҚК алу туралы хабарлама)
(ТҚК салқындатқыштарға жабық алу туралы хабарлама, ТҚК салқындатқыштарға ашық алу туралы хабарлама) - электрлік
энергияны қабылдау және тарату үшін, сондай-ақ құрама және қосқыш шиналардан, қосалқы
конструкциялардан (аккумуляторлық), сондай-ақ өлшеу аспаптары мен автоматиканы қорғау құрылғыларынан тұратын
коммутациялық аппараттарға қосылады.
Тарату пункті (ТП) - бұл тарату құрылғысы қосалқы станцияның құрамына кірмейді. Қосалқы станция түрлендіргіші ток көзі
немесе оның жиілігін түрлендіру үшін (инвертор көмегімен).
Жиынтық трансформаторлық қосалқы станция (КТҚС).
ЖТҚ (жиынтықты тарату құрылғылары) - ішкі қондырғы;
КТП (жиынтық сыртқы тарату құрылғылары) - сыртқы қондырғы;
1.4 қосалқы станцияларды басқару әдістері
1. күтушісіз, толық автоматтандырылған;
2. кезекші тұлғалармен автоматтандырылған қосалқы станциялар;
3. тұрақты күтушілері бар автоматтандырылған кіші станциялар
1.4 Қосалқы станцияларды басқару тәсілдері
Ол коммутациялық аппаратпен, жабдықпен, қорғаныс құрылғысымен және автоматикамен жабдықталған, толық дайындалған немесе
шкафпен немесе блокпен жабдықталған.
Қосалқы станцияда реактивті қуатты өндіруге және желіге беруге арналған синхронды түрлендіргіш (қуат коэффициентін ұлғайтпастан басқа
электр қабылдағышты пайдалану үшін).
Электр желілерінде электр энергиясын қабылдауға және таратуға арналған тарату пункттері мен трансформаторлық қосалқы станциялар
кеңінен пайдаланады. Олардың негізгі электр жабдықтары-күштік трансформаторлар (қосалқы станцияларға орнатылады), майлы
ажыратқыштар, жоғары вольтты сақтандырғыштар, реакторлар, ажыратқыштар, жүктеме ажыратқыштары, ажыратқыштар
жетектер мен ажыратқыштар, релелік қорғаныс аппаратурасы және басқа да коммутациялық аппараттар.
Трансформаторлардың, жоғары вольтты сақтандырғыштардың, айырғыштардың және басқа да аппараттардың электр қондырғылары
станциялар мен қосалқы станциялардың желілерін, жабдықтарын пайдалану және монтаждауды меңгерген жоғары білікті мамандар
электромонтер орындайды.Қосалқы станцияларда трансформаторлар бір кернеуді басқасына түрлендіру үшін орнатылады.
Қуат трансформаторының қуаты бірден бірнеше жүз мың кВА құрайды.
Майлы ажыратқыштар кернеуі 1кВ жоғары жұмыс режимінде, Электр тізбектерінің жүктемесі мен қысқа тұйықталуы кезінде жұмыс істейді
қосу және өшіру үшін коммутациялық құрылғы ретінде қызмет етеді. Қолмен және автоматты май ажыратқыштар
Қорғау және басқару аппараттарының әсерінен қосылады және өшіріледі.
Жүктеме ажыратқыштары кернеуі 6-10 кВ электр қондырғыларында = 200-400 А жүктеме кезінде электр тізбегін қосуға арналған және
ажырату үшін немесе "жүктеме ажыратқыш тізбегіндегі қысқа тұйықталу тогы" жоғары вольтты сақтандырғышпен жиынтықта
тұйықталу салдарынан", қорғауды қамтамасыз етеді. Мұндай сақтандырғыштар тізбектегі қысқа тұйықталу кезінде тез өшеді, бұл ретте олар
ол мыңдаған секунд жұмыс істейді, электр жабдықтарының жұмысына қолайлы жағдай жасайды. Демек, бұл сақтандырғыштар
қорғаныс қызметімен бірге ток шектегіштері де бар.
Олар қосалқы станция жабдығын асқын кернеуден оқшаулауды қамтамасыз етеді,
асқын кернеуден қорғайды, қауіпті жүктеме туындаған кезде ток өткізгіш бөліктерді автоматты түрде жерге қосады.
Ажыратқыштар қосалқы станцияның ауа кірмелерінде орнатылады және сенімді жерге тұйықталады. Қосалқы станцияларда
төмен кернеулі коммутациялық қорғау, өлшеу аппараттары мен шиналардың төмен кернеулі құрылғыларға жиынтығы
кіреді. Конструкциясына қарай трансформаторлық қосалқы станциялар ашық (мың) болып бөлінеді. ғимарат), жабық
(баспанада) және жылжымалы.
Қазіргі уақытта ашық және жабық типтегі трансформаторлық қосалқы станциялар кеңінен қолданылады. Олар жоғары вольтты
аппараттармен, сондай-ақ өлшеу, қорғау автоматикасы, сигнализация және басқару құралдарымен жабдықталған (жабдықталған)
зауыттарда жиналған металл жақтаулар мен жәшіктерде шығарылады. Жиынтықты электр трансформаторлық қосалқы станциялар
Монтаждау жұмыстарын жақсартады, Электр қондырғыларын жасау мерзімін қысқартады және олардың жұмысын жақсартады
арттырады. Сондықтан ескі типтегі трансформаторлық қосалқы станциялардың орнына толық трансформатор
2.1 Қосалқы станция электр жабдықтарына сипаттама
Жоғарыдан, қосалқы станцияны тізбектің құрылымына байланысты үш топқа бөлуді бастаңыз:
1) "ҚТ және айырғыштарды қолдануды үнемдеу үшін" жоғары кернеулі ажыратқышсыз қосалқы станциялар (оңайлатылған схемалар);
2) қосқыштары жоқ, жоғары кернеулі шиналардан қоректенетін айырғыштары аз қосалқы станциялар;
3)бір немесе бірнеше жүйелік құрама Шина қосалқы станциялары.
Қосалқы станциялар мақсаты бойынша мыналарға бөлінеді:
- жүйелік;
- тұтынушы.
Жүйелік қосалқы станциялар электр желілерінің құрамына кіреді және үлкен энергетикалық аудандардан қоректенетін электр желілерін қосуға арналған.
Тұтыну қосалқы станциялары жеке аумақтан энергиямен қоректенетін өнеркәсіптік аудандарға немесе басқа кәсіпорындарға арналған.
Тұтынушылық қосалқы станциялар 4 түрге бөлінеді:
1. аудандық қосалқы станциялар энергия жүйесінің құрамына кіреді және аудандарды тамақтандыруға арналған.
2.негізгі төмендеткіш қосалқы станциялар (КТП) - u=110, 220, 330 кВ кернеулі аудандық қосалқы станциялардан қоректенеді, тұтынушыларды u=6, 10, 35 кВ кернеумен қамтамасыз етеді.
3. цехтық трансформаторлық қосалқы станцияда-6 кВ-тан 0,4 кВ-қа дейінгі кернеуді хабарландыру;
4. терең-кіріспе қосалқы станция (ТҚС). Терең енгізу дегеніміз-қуат жүйесін, қуат шығынын азайтуды және трансформация сатысын азайтуды, энергияны тұтынушыға барынша жақындатуды білдіреді. ТЭП (тереңдік-кіріспе қосалқы станция) айналмалы станокты қоректендіру үшін пайдаланылады.
Келесі белгілер бойынша ажыратыңыз:
1. Жоғары кернеу жағында қосалқы станцияны қалыптастырудың негізгі схемасының күрделілігі. Қосалқы станцияның электр жабдықтарының негізгі схемасы негізгі электр жабдықтарының, трансформаторлардың, желілердің, құрастырмалы шиналардың, олардың арасында жалғанған коммутациялық құрылғылардың құрамын білдіреді. Мұндай схемалар бір сызықтағы барлық орындау элементтерін өшіру жағдайында орындалады.
2. Толық схема-бұл кернеуден қорғайтын құрылғы, жоғарғы кернеу жағындағы Негізгі тізбектер, төмен вольтты тарату құрылғысының тізбектері (клапан разрядтаушылары, кернеуден қорғайтын ток шектегіштері, кернеу трансформаторлары және Ток есептегіштері, статикалық конденсаторлардың батареялары, нақты қажеттілік трансформаторлары (GTS), 6x0,4 кВ тарату шиналары)
Қосалқы станцияны қосу түріне байланысты келесі түрлерге бөлінеді:
Радиалды желіден қоректенетін тұйық қосалқы станциялар.
1. тармақтық қосалқы станциялар (дәнекерлейтін қосалқы станциялар)
Сурет 1
1. өтпелі қосалқы станциялар беру желісіне қосылады немесе екі желілі бір жақты немесе екі жақты қуатқа қосылады
Сурет 2
1. екі немесе одан да көп негізгі қосалқы станциялар электр берілісімен үйлесімді. Мұндай қосалқы станциялар жүйелік қосалқы станцияларға жатады және аудандық қосалқы станциялардың рөлін атқарады
Сурет 3
Трансформаторлар санына байланысты қосалқы станциялар мынадай түрлерге бөлінеді: - бір трансформаторлық; - екі
трансформаторлық қосалқы станция. Тораптық қосалқы станцияларға үш немесе төрт трансформаторлық қосалқы станцияларды қолдану
мүмкін.
2.2 Қосалқы станция электр жабдықтарының жұмысын талдау
Оқшаулағыштар
Құрастыруда қолданылатын оқшаулағыштардың электромеханикалық қасиеттері МЕМСТ 29.080.10 "оқшаулағыштар"тарауының талаптарына сәйкес болуы тиіс. Құрастыру алдында оқшаулағыштардың тұтастығы тексерілуі тиіс. Фарфордан жасалған оқшаулағыштар жеңіл, жіксіз болуы керек. Оқшаулағыштардың ернемектерінің астына төселетін төсемдер ернемектердің астынан шықпауы тиіс.
Тіреу оқшаулағыштары қақпақтарының беттері оларды жабық тарату қондырғыларында орнату кезінде ай жазықтығында жатуы тиіс. Ауытқулар 2 мм-ден аспауы керек.
Қатарда тұрған тірек және өткізгіш оқшаулағыштар 5 мм-ден артық ауытқымауы тиіс.
1000 және одан артық Болат пластиналарда ток өткізетін оқшаулағыштарды орнату кезінде тұйық магниттік контурлардың пайда болуына жол берілмейді.
Аспалы оқшаулағыштардың керамикалық және шыны қосылыстарын құрастыру кезінде олар мынадай талаптарға жауап беруі тиіс:
- жалғастырушы құлақтармен, қапсырмалармен, аралық тораптармен шплинттелуі тиіс;
- қосылыстар арматурасы оқшаулағыштар мен сымдардың мөлшеріне сәйкес келуі керек;
Фарфор аспалы оқшаулағыштардың оқшаулау кедергісі аспапты кернеуі 2,5 кв тірекке көтергенге дейін тексерілуі тиіс.
Тарату құрылғыларының полимерлік аспалы оқшаулағыштары мынадай талаптарға сәйкес келуі тиіс:
- жалғастырғыш құлақшалар, қапсырма шплинттелген болуы тиіс;
- қосылыстар арматурасы оқшаулағыштар мен сымдардың мөлшеріне сәйкес келуі керек;
2.3 Кернеуi 1000 В артық айырғыштар
Айырғыштарды орнату, жинау және реттеу құрастырушы кәсiпорынның жинақтау нұсқауларына сәйкес жүргiзiлуi тиiс; жинаған кезде аталған нұсқауда көрсетiлген айырғыштардың элементтерiнiң таңбалануы қатаң сақталуы тиiс.
Айырғыштарды айта, жинақтаған кезде:
- тiреу рамалары мен газ бен ауаға арналған резервуарлардың горизонталь орнатылуы,
- тiреу колонкаларының вертикальдығы,
- шiдер оқшаулағыштары колонкаларының биiктiктерi бойынша көлемдерiнiң теңдiгi,
- оқшаулағыш қондырғыларының бiлiктiлiгi қамтамасыз етiлуi тиiс. Орталық тiреу колонкаларының осьтен вертикаль ауытқулары құрастырушы кәсiпорынның аталған нұсқауларындағы нормадан аспау керек.
Қысылған ауамен түйiсетiн айырғыштардың iшкi айтай таза болуы тиiс; оқшаулағыштардың ернемек қосқыштарын тартатын бұрандамалар кiлтпен бiркелкi тартылуы тиiс.
Әуе айырғыштарын жинақтау аяқталғаннан кейiн қысылған ауа көлемiнiң шығуын тексерген жөн, ол зауыт нұсқауларында көрсетiлген нормадан аспауы тиiс. Қосар алдында әуе айырғыштарының iшкi қуысын желдетiп алған жөн.
Вакуумдық және айта айырғыштарды жинақтар алдында кернеудiн айтай тыс өсуiн шектегiштiң болуын тексеру қажет. Олар тiкелей айырғыштың жанында орнатылуы тиiс.
Элегаз айырғыштарын жинақтау аяқталғаннан кейiн айда салмағының азайған көлемiн тексерген жөн, ол зауыт нұсқауларында көрсетiлген нормадан аспауы тиiс.
Айырғыштарды тарату мен басқару шкафтары блок-түйіспелері мен электромагниттiк тоқпақтарының жатқан жағдайының дұрыстығы тексерiлуi керек. Барлық айтайр жеңiл болып, конустардың ершікке жанасуы жақсы болғаны жөн. Сигнал-блок түйіспелері дұрыс орнатылып, электр манометрлерi сынақ зертханасында тексерiлгенi жөн.
Айырғыштарды жинақтау аяқталғаннан кейiн негiзгi тiзбектердiң оқшаулағыштарын МСТ1516.1 Айнымалы токтың 3500 кВ дейiнгi кернеудегi электр жабдықтары. Оқшаулаудың электрлiк берiктiгiне қойылатын айтайр және МСТ 9920 Айнымалы токтың 3 750 кВ кернеуге дейiнгi.
Айырғыштарды жинақтау аяқталғаннан кейiн МСТ 8024-90 Айнымалы токтың 1000 В астам кернеуге арналған аппараттары мен электр құрылғылары ұзақ жұмыс кезiндегi қыздыру нормасы және сынау әдiстерi сәйкес негiзгi тiзбектердiң кедергiсiн өлшеу керек.
1000 В кедергісі бар ажыратқыштар, ажыратқыш-сақтандырғыштар, ажыратқыштар және айқаспалы тұйықтағыштар
Ажыратқыштарды, ажыратқыш-сақтандырғыштарды, бөлгіштерді және айқаспалы тұйықтағыштарды орнату, құрастыру және реттеу құрастырушы кәсіпорынның қаржылық есептілігіне сәйкес жүргізілуі тиіс.
Ажыратқыштарды, ажыратқыш-сақтандырғыштарды, ажыратқыштарды және айқаспалы тұйықтағыштарды құрастыру кезінде:
- тірек рамаларының көлбеу орналасуы,
- тірек оқшаулағыштары бағаналарының биіктігі бойынша вертикалдылығы мен теңдігі,
- түйіспелі пышақтардың біліктілігі қамтамасыз етілуі тиіс.
Көтергіш раманың оқшаулағыштардың жиналған қалпақшаларының көлденең осінен ауытқуы, сондай-ақ түйіспелі пышақтардың көлденең және тік жазықтықтағы осьтерден ығысуы және түйіспелі пышақтардың ұштары арасындағы жарықшақтар горизонттағы нұсқауларда көрсетілген нормалардан аспауы тиіс.
Металл төсемдердің көмегімен динамиктерді түзетуді бастаңыз.
Иінтіректі жәшіктің иінтірегі немесе тұтқа 9-кестеде(қосылған кезде) көрсетілген қозғалыс бағытында болуы тиіс.)
Қозғалыс еркін, соңында-5 ° С, оқу үшін артық болмауы керек.
Аппараттың қалақтарын соқпай және қисайтпай кірген және қосқан кезде 3-5 мм тіреуге дейін жетпейтін қозғалмайтын байланыс туры (турдың ортасына) болуы тиіс.
Жерге тұйықтау пышағының "қосу" жағдайларында тарту күші мен рычаг жерде қалдырылған "өлі нүкте" жағдайында болады және пышақты төтенше жағдайларда бекітуді қамтамасыз етеді.
Кесте 1
Операциялар
Қозғалыс бағыты
штурвалдың
тұтқаның
Қосу
Айыру
Сағат тiлi бойынша
Сағат тiлiне қарсы
Жоғары немесе қарсы
Төмен немесе солға
Ажыратқыштың байланыс блоктары-блок контактілерін басқару тұтқалары әр операцияның соңында инсульттің соңындағы әрекет 4-10°болатындай етіп орнатылуы керек.
Айырғыштары бар ажыратқыштардың негізгі пышақтарын, сондай-ақ жерге тұйықтау пышақтары бар ажыратқыштарды бұғаттау негізгі пышақтардың суырмалы жәшіктерімен Ажыратқышты қосу жағдайында және жерге тұйықтау пышақтарын қосу жағдайында операцияларды жүргізуге жол берілмейді.
Кернеудің көтерілуін болдырмауға арналған ажыратқыштар мен шектегіштер
Құрастыру алдында Фарфор ұшып кетпегенін тексере отырып, цемент тігістерінде жарықтар мен жарықтардың болмауын ажыратқыштардың барлық элементтерін тексеру қажет. Горизонт жасаушының нұсқауларының талаптарына сәйкес разрядтаушылардың жұмыс элементтерінің ағымдағы шығуы мен кедергісі өлшенуі тиіс.
Ажыратқыштарды жалпы Рамада құрастыру кезінде оқшаулағыштардың біліктілігі мен вертикалдылығы сақталуы тиіс.
Құрастыру аяқталғаннан кейін бағандардағы сақиналық ойықтар тегістеліп, боялуы керек.
Кернеу асып кеткен кезде шектегіштерді монтаждау әзірлеушінің талаптары мен нұсқауларына сәйкес жүргізіледі. Артық кернеуде электр тізбектеріне шектегіштерді қосу үшін болттар мен бұрмалардың тоттануға төзімді қасиеттерін адам оқуы тиіс. Байланыстардың ықтимал әлсіреуіне қарсы шаралар қабылдануы керек. Кернеу шектегіші жерге қосу тізбегіне ең қысқа жолмен қосылады".
Кернеудің шамадан тыс өсуін шектегіштерді пайдалануға енгізу және пайдалану процесінде өткізу тогын өлшеу дайындаушы кәсіпорынның әдістемесіне сәйкес жүргізіледі.
Өлшеу трансформаторлары
Трансформаторларды жинақтау кезiнде оның қондырғысының вертикальдылығы қамтамасыз етiлуi тиiс. Вертикальдылықты реттеудi металл төсемдердiң көмегiмен жүргiзу қажет.
Трансформаторларды екiншi рет орауды пайдалану олардың қысқыштарында қысқартылған болуы керек. Ток трансформаторларын екiншi рет орау полюстерiнiң бiрi барлық жағдайда жерге жалғануы тиiс (жұмыс сызбаларында арнайы айтылғандардан басқа).
Жинақталған кернеудiң трансформаторларының жоғары вольттi сымдарын жүргiзу оларды кернеуге қосқанға дейiн қысқартылуы тиiс. Трансформатордың тұрқы жерге жалғануы тиiс.
2.4 Индуктивтiлiк реакторлар мен орауыштар
Бiрiнiң астына бiрi орналасқан реакторлардың фазалары таңбалауға сәйкес орналасу керек (Н - төменгi фаза, С - ортаңғы, В - жоғарғы), сонымен бiрге ортаңғы фазаның орауы шеткi фазалардың орауларының бағытына қарама-қайшы болу керек.
Реактордың әрбiр фазасы негiзге барлық оқшаулағыштарымен сүйенуi тиiс, бұл үшiн оқшаулағыштардың бастары және олардың ернемектің астына төсемдер орналасуы тиiс.
Реакторларға тiкелей жақындықта орналасқан болат құрылымдардың тұйықталған контурлары болмауы тиiс.
Жинақты және құрастырмалы тарату құрылғылары және жинақты трансформаторлық қосалқы станциялар
Жинақты тарату құрылғылары және жинақты трансформатор қосалқы станциялары шкафтарын жинауға қабылдаған кезде әзiрлеушi кәсiпорын тексерiлуi тиiс (паспорт, техникалық сипаттама және пайдалану жөнiндегi нұсқау, негiзгi және көмекшi тiзбектердiң сызбалары, жинақтау аппаратурасына арналған пайдалану құжаттамасы, ҒКЗ ведомосi).
КТӨ мен КТП жинақтаған кезде олардың вертикальдылығы сақталуы тиiс. Құрылғының тарату жинақтың негiзгi күш түсетiн бетiнiң әртүрлi деңгейлiгi мүмкiн, 1 мм 1м бетке, бiрақ беттiң бүкiл ұзындығына 5 мм артық емес.
Трансформаторлар
Барлық трансформаторларды оларды пайдаланудың белсенді бөлігіне тексермей, трансформаторларды тасымалдау және пайдалану шарттары ГОСТ 11677 " күштік қосалқы станциялар. Жалпы техникалық шарттар".
Тапсырыс берушi қосалқы станцияның аумағына жеткiзетiн трансформаторлар тасымалдау кезiнде iргетастарға жұмыс сызбалары арқылы бағытталуы тиiс. Қосалқы станция көлемiнде трансформаторларды ауыстыру жылдамдығы өз сүйретпелерінде минутына 8 ммин аспау керек.
Трансформаторды белсендi бөлiгiне тексеру жасамай және қоңырауды көтермей жинақтау туралы мәселенi әзiрлеушi кәсiпорынның басжинақтау өкiлi, ал егер басжинақтаушы туралы келiсiмшарт болмаған жағдайда жинақтаушы ұйым 3.7.10.1 және келесi актiлер мен хаттамаларда көрсетiлген құжаттардың талаптары негiзiнде шешедi:
- тиелген трансформаторды түсiру;
- трансформаторды жинақтау орнына жеткiзу;
- трансформаторды жинақтауға өткiзгенше сақтау;
Трансформаторды кептiрмей қосу туралы мәселенi трансформаторды тасымалдау кезiндегi жағдайына, сақтауға, жинақтауға және тексеру мен сынаудың нәтижелерiн ескере отырып және мәселеге кешендi түрде қарау арқылы құжаттың 3.7.10.1 т. Талаптарына сәйкес шешу қажет.
Статистикалық түрлендiргiштер
Жартылай өткiзгiш құралдарды бөлшектеуге болмайды. Оларды жинақтаған кезде:
- шұғыл жұлқулар мен соққыларды болдырмау керек;
- консервiлеу майын тазалап, түйіспелі беттерiн ерiткiшпен тазалау керек;
- табиғи суытқышы бар құралдарды суытқыш қабырғалары ауаның төменнен жоғары өтуiн қамтамасыз ететiн жазықтықта, ал ерiксiз ауа суытқышы бар құралдарды суытылатын ауа тасқыны суытқыштың қабырғасының бойында болатындай етiп орнату керек;
- сулы суытқышы бар құралдарды горизонталь орнату керек;
- суытқыштардың штуцерiн вертикаль жазықтықта кiретiн штуцер төменгi болатындай етiп орналастыру керек;
- суытқыштардың түйіспелі бетiн оларға жартылай өткiзгiш құралдарды бұрар алдында техникалық вазелинмен жұқалап майлау керек;
- жинаған кезде бұрау моментi әзiрлеушi зауыт болуы керек.
Статистикалық түрлендiргiштердi пайдалануға бергенде және пайдалану процесiнде электр қуатының сапа көрсеткiштерiн МСТ 13109 Электр қуаты. Электр магнит құралдарының тiркесiмдiлiгi. Жалпы бағыттағы электрмен қамтамасыз ету жүйесiндегi электр қуаты сапасының нормаларына сәйкес өлшеу керек.
Сығымдауыштар мен ауа арналары
Әзiрлеушi-зауыт пломбалаған сығымдағыштарды жинақтау орнында бөлшектеп, тексеру жасауға болмайды. Пломбасы жоқ сығымдағыштар және құрылыс алаңына жиналған түрде әкелiнген сығымдағыштарды жинақтау алдында iшiнара бөлшектеп, консервiлеу төсемдерiн алу үшiн қажет көлемде тексеру жасауға, сондай-ақ мойынтіректер, клапандар, тығыздамалар, майлау жүйесi және сумен суыту жүйелерiн тексеруге болады.
Орнатылған сығымдағыш агрегаттары әзiрлеушi зауыттың нұсқауларының талаптарына және автоматты басқару, бақылау, сигнал беру және қорғау жүйелерiмен бiрге сыналуы тиiс.
Ауа құбырының iшкi бетi трансформатор майымен майлану керек. Ауа құбырының әрбiр түйiнiнiң сызықты өлшемдерiнiң жобалау өлшемдерiнен ауытқулары әрбiр метрге 3 мм, бiрақ барлық ұзындық үшiн +-10 мм аспауы тиiс. Бұрыштық өлшемдерiнiң ауытқулары және осьтердiң жазықтықсыз болуы түйiнде 2,5 мм әрбiр метр үшiн, бiрақ келесi түзу учаске үшiн 8 мм аспауы тиiс.
Орнатылған ауа арналары ауа жылдамдығы 10-15 мс болғанда үрленуi және қысым жұмыс қысымына тең болғанда (бiрақ 4,0 МП артық емес), 10 минуттан кем емес уақыт аралығында берiктiкке және тығыздыққа сыналуы тиiс. Жұмыс қысымы 0,5 МПа және одан да жоғары ауа өткiзгiштерiне арналған берiктiлiктi пневматикалық сынау қысымы 1,25 Р, бiрақ Р +0,3 МПа құрау керек. Ауа арналарын тығыздыққа сынаған кезде сынау қысымы жұмыс қысымына тең болу керек. Қысымды көтеру процесiнде ауа құбырын тексеру сынау қысымының 30 және 80 % жеткенде жүргiзiледi. Тексеру кезiнде қысымды көтеру тоқтатылады. Берiктiкке сынау қысымы 5 минут болады, содан кейiн жұмыс қысымына дейiн төмендетiледi, ол кезде 12 сағат бойы ауа құбыры тығыздыққа сыналады.
Конденсаторлар мен жоғары жиiлiктi байланыстарды қоршаулар
Байланыс конденсаторларын жинап жинақтаған кезде тұғырық қондырғыларының горизонталдығы және конденсатор қондырғыларының вертикальдығы қамтамасыз етiлу керек.
Жоғары жиiлiктi бөгегiштер жинақтау алдында зертханада қалпына келтiрiлу керек.
Жоғары жиiлiктi қоршауларды жинақтаған кезде олардың аспаларының вертикальдығы және қосылған жерлерiндегi элементтердiң түйіспелерінің сенiмдiлiгi қамтамасыз етiлуi тиiс.
1000 В дейiнгi кернеудегi таратушы құрылғылары, басқару, қорғау және автоматика қалқандары.
Қалқандар мен шкафтарды әзiрлеушi кәсiпорын ЭҚЕ талаптарына, мемлекеттiк стандарттарға және әзiрлеушi кәсiпорынның техникалық жағдайларына сай толық құрастырып, тексеруден өткiзiп, реттеп, сынақтан өткiзiп жеткiзуi қажет.
Тарату қалқандары, басқару станциялары, қорғау қалқандары және автоматика, сондай-ақ басқару орындары олар орнатылатын бөлмелердің негiзгi осьтерiне байланысты тексерiлгендерi жөн. Орнатылатын кезде панельдер деңгейi және тiктеуiш бойынша тексерiлуi қажет. Теңселетiн бөлшектерге бекiту дәнекерлеу арқылы немесе алып-салмалы жалғаулар арқылы орындалғаны дұрыс.
Панельдердi егер бұл жұмыс сызбалары арқылы көзделген болса бекiткiшсiз еденге орнатуға болады. Панельдер өзара бұрандамалармен бекiтiлуi тиiс.
2.5 Аккумуляторлық қондырғылар
Жабық орындаудағы және тұрақтылық қышқыл және сiлтiлiк аккумулятор батареяларын және ашық орындаудағы аккумулятор бөлшектерін жинақтауға алу МСТ 26367 Аккумуляторлар және сiлтi батареялары. Герметикалық кадмий никелi. Жалпы техникалық шарттар, МСТ 26881 Стационарлық қорғасын аккумуляторлары. Жалпы техникалық талаптар, МСТ 28132 Қорғасын аккумуляторлар. Негiзгi параметрлерi мен өлшемдерiне сәйкес жүргiзiлуi тиiс. Нақты қондырғылардың техникалық талаптары және басқа жеткiзiлiмнiң жинағын анықтайтын басқа құжаттар, олардың техникалық сипаттмалары және сапасы.
Аккумуляторлар ағаш, болат және бетон стеллаждардың үстiне немесе сорып алатын шкафтардың сөрелер жұмыс сызбаларына сәйкес орналастырылады. Ағаш және ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz