Елді мекендердің жерлерін пайдалану

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 27 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ
МИНИСТРЛІГІ

Ш.ЕСЕНОВ атындағы КАСПИЙ МЕМЛЕКЕТТІК ТЕХНОЛОГИЯЛАР
ЖӘНЕ ИНЖИНИРИНГ ФАКУЛЬТЕТІ

ҚҰРЫЛЫС ИНЖИНИРИНГ кафедрасы ИНЖИНИРИНГ
УНИВЕРСИТЕТІ

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Пәні: Жер шаруашылық орналастыру және елді мекендерді жобалау
Тақырыбы: Ауылдық елді мекендерді жер-шаруашылық орналастыру жұмыстарының өткірлігімен мазмұны

Орындаған: Кад-18-1 студенті Нұрғалиева Асель.
Тексерген: аға оқытушы Байсарова Г.

Ақтау 2021
Жоспар

Кіріспе
Жоспарлау жобасы біртізбекті, кезең-кезеңмен орындалады. Жобаны құраудың алдында келетін дайындық жұмыстарына бірнеше есеп айыру, торографиялық, геологиялық және гидрогеологиялық жұмыстар және басқасының күйінде зерттеулер жүргізу жатады. Жобалаудың өзі айқын шығармашылық сипатта болады. Ең басты эстетикалық талаптардың бірі - жоспарлаушының ойының түпнұсқалылығы. Ауылдар бір-біріне ұқсас болмау керек. Егер бұл жұмысты қоныстандырумен салыстырсақ, қоныстандыруда мұндай талаптар жоқ екендігін атап өткен жөн. Жоба құралғаннан кейін оны сәйкес инстацияларда қарастырып, бекіту керек. Содан соң жобаның кейбір бөліктері, бөлек махаллалар, көшелер, өндірістік кешендердің шекаралары геологиялық құралдардың көмегімен болмысқа келтірілуге болады. Жоспарлау құрылыс салу мен жайладырумен байланысты. Бұл жоспарлау, құрылыс салу, жайландыру деген үш түсінік бір тұтастықты құрайды. Алайда олар әртүрлі түсініктер болып табылады және олардың әрқайсысының өз мағынасы, өз құрамы бар. Жоспарлау - аумақты орналастыру. Аумақтың орналастырылуына сәйкес құрылыс сипаты мен жайландыру деңгейі анықталады. Құрылыс сипаты ғимараттардың орналасуы, қабаттылығы, т.б. анықтайды. Жайландыру деңгейі инженерлік коммуникациялардың қандай түрлері жүргізілетінін, су құбыры шүмек арқылы көше бойымен бе немесе үйге жүргізу ме, жылуландыру және т.б. көрсетеді.
Жоспарлау, құрылыс салу және жайландыру арасында тура да, кері де байланыс бар. Тура байланыс жоспарлаудың құрылыс(кейде бір, кейде екі қабатты) пен жайландыру(жылуландырумен бе, жылуландырусыз ба т.б.) қандай болу керектігін анықтауында. Кері байланыс келесіде болып табылады. Егер бірнеше толық жайландырылған 4-қабатты үйлер жобаланса, онда жоспарлау бойынша инженерлік коммуникацияларды созылымын барынша қысқарту үшін бұл үйлерді бір-біріне жақын орналастыру қажет.
Сонымен, жоспарлау, құрылыс және жайландыру бір-бірімен тығыз байланысты және елді мекен атты біріккен ағзаның пайда болу мәселесін шешетін бір құбылыстың үш жағы болып табылады.

Жұмыстың өзектілігі мен маңыздылығы

90-шы жылдары басталған Жер реформасы жер қатынастарының сипатын дәйекті түрде өзгертуге, жерді пайдаланудың жаңа жүйесін құруға бағытталған. Осыған байланысты нарықтық экономика және өндіріс құралдарына жеке меншік жағдайында жеке қосалқы шаруашылықты (ЖҚШ) дамыту проблемасы жаңаша туындады. Ауыл шаруашылығын жүргізудің совхоздық жүйесі кезінде халықтың жеке шаруашылықтары мемлекеттік экономикамен біртұтас болды. Кезінде - жайлық телімдері табылған госсоб - ственностью, жайылымдар-мал жаю үшін халықты бөлінген совхозом, және айтарлықтай бөлігін мал азығын халық алмаған сол немесе өзге тәсілмен де болса совхоз. Совхоздарды жою жеке шаруа қожалықтарын жүргізудің осы жүйесін жоюды және оны ұйымдастырудың басқа түріне көшу қажеттілігін білдірді. Бұл бағыттағы маңызды қадамдардың бірі жайылымдар, шабындықтар, егістіктер бөлу болды. көбінесе, жаңа жағдайда жеке қосалқы шаруашылықтарды дамыту үшін бақтар мен бақтар. Сонымен қатар, жер қатынастарын өзгертуге және ауылдық елді мекендердің жерлерін пайдалануға қатысты бірқатар жаңа ережелерді атап өткен жөн. Ауылда шаруа қожалықтарының жерлері пайда болды, шағын кәсіпорындар, акционерлік қоғамдар, кооперативтер орталықтары құрыла бастады. Жеке қосалқы шаруашылық жүргізу үшін берілген учаскелер жеке меншікте болады. Жерді сату және сатып алу заңдылығын алады. Басқа, өте күрделі, әлеуметтік, ұлттық - демографиялық, экономикалық қозғалыстар бар. Мұның бәрі жерді пайдалану және ауылдық жерлерді орналастыру бойынша кешенді жұмыстарды жүргізу қажеттілігін туындатты. И.селодағы жер қатынастарын өзгертуге, атап айтқанда, ауылдық елді мекендердің шекараларын белгілеуге және олардың жер-шаруашылық құрылысына "жер реформасы туралы" заңда (1991 ж.) ерекше назар аударылды. [Заңның 10, 17 баптары осы тақырыпқа арналған. Жер кодексінде (1990) ХУ басшысы Елді мекендердің жерлерін пайдалануды қамтиды. ҚР Президентінің 1994 жылғы 24 қаңтардағы Жарлығында "Жер қатынастарын реттеудің кейбір мәселелері туралы" жер учаскесін пайдалану немесе жалдау құқығын сатудың құны мен шарттары аумақтың жер-шаруашылық орналастыру жоспарын ескере отырып айқындалады деп жазылған. "Жер туралы" Жарлықта (1995 ж.) 13-бапта аудандық, қалалық, кенттік, ауылдық және ауылдық атқарушы органдардың құзыретіне елді мекендер аумағының жер-шаруашылық орналастыру жоспарларын (жобаларын) әзірлеу, бекіту және орындау кіретіні жазылған*. 84 - бапта қалалардың, кенттердің, ауылдық елді мекендердің барлық жерлері олардың бас жоспарларына, жоспарлау және құрылыс салу жобаларына және аумақтың жер - шаруашылық орналастыру жоспарларына сәйкес пайдаланылады деп жазылған. 2003 жылғы ҚР Жер кодексінде: "109-бап. Елді мекендердің жерлерін пайдалану. 1. Қалалардың, кенттердің, ауылдық елді мекендердің барлық жерлері олардың бас жоспарларына, жоспарлау және құрылыс салу жобаларына және аумақтың жер-шаруашылық орналастыру жобаларына сәйкес пайдаланылады.Тұрғындар саны 5 мыңнан асатын елді мекендерде белгіленген тәртіппен бекітілген бас жоспарлар болмаған кезде жол беріледі және осы елді мекенді дамыту мен салудың бас жоспарының оңайлатылған схемасымен немесе белгіленген тәртіппен бекітілген қала құрылысы құжаттамасымен жерді пайдалану".Республика бойынша ауылдық елді мекендерге жер бөлу бойынша кең ауқымды жұмыстар жүргізілді. Осы мақсаттарға барлығы 16 млн. гектардан астам ауыл әкімшілігіне тиісті құжаттар берілді. Ауылдық елді мекендердің жерлерін пайдалануды ұйымдастыру жөніндегі жұмыстарды жалғастыру қажет.

Жұмыстың мазмұны

Бірқатар жағдайларда елді мекеннің шекарасын белгілеу жобасына қайта оралып, қабылданған шешімдерді қайта қарап, содан кейін ауылдың жер-шаруашылық құрылысының жоспарын (жобасын) жасау қажет. Теориялық, жалпы сипаттағы кем дегенде кейбір ережелерді түсіну, Осы жұмыстардың мақсаттарын, міндеттерін, принциптерін нақтылау қажет екені анық. Жобалардың мазмұнына ерекше назар аудару керек. Екі жобаның міндеттері мен мазмұнын дәйекті түрде қарастырыңыз -- ауылдық елді мекендердің ерекшеліктері мен жер шаруашылығын құру. Қазақстанда ауылдардың жер-шаруашылық орналастыру жоспарларын (жобаларын) жасаудың жеткілікті тәжірибесі жоқ екенін атап өткен жөн. Осындай жобалық зерттеулерді жасау әдістемесіне ғылыми негізделген және мұқият тексерілген тәсіл ұзақ салдарға әкеледі. Ауылдық елді мекендердің алаңдарын анықтау жұмыстары ауылдық әкімшілік ауданның жерге орналастыру схемасын жасаудан басталады. Бұл жобада және аудандық жоспарлау схемасында негізгі міндет шешіледі-қандай елді мекендерді дамыту керек. Одан әрі әрбір елді мекен бойынша кенттің алаңы мен шекаралары айқындалатын шегін белгілеу жобасы жасалады. Бұл шекараларда елді мекенге бөлінген аумақты орналастыру жұмыстары жүргізілуде. Жұмыс жерді қалпына келтіру, оларды жақсарту және т.б. бойынша жұмыс жобаларын құрумен аяқталуда, ауылдық елді мекендердің жерлерін пайдалану проблемасына қатысты жұмыстың реттілігі мен мазмұнын келесідей ұсынуға болады (кесте. 2.1.1.). Жобалау жұмыстарының екі түрі арасында-Ауылдық елді мекендерді жер -- шаруашылық орналастыру және шегін белгілеу арасында тығыз себептік төмендеу бар. Мұндай байланыс жер-шаруашылық орналастыру жоспары мен ауылдық елді мекенді жоспарлау және салу жобасы арасында бар. Алайда, бұл жобалау жұмыстары бір-бірінен айтарлықтай ерекшеленеді. ЗШУ бойынша жұмыстар айқын жерге орналастыру сипатында, жоспарлау бойынша-сәулет-жоспарлау сипатында болады. Жобалау жұмыстары мен ғылыми бағыттардың осы екі түрі бойынша кейбір анықтамаларды ашамыз және салыстырамыз (кесте. 2.1.2). Осы екі маңызды құжаттың мазмұны мен тәжірибесін талдау мыналарды көрсетеді:
- міндеттер мен мақсаттарды дұрыс түсінген жағдайда осы екі жоба бір міндетті шешуге мүмкіндік береді: Ауылдық елді мекеннің аумағын (кеңістігін) ұйымдастыру және ұтымды пайдалану;
-- құрылыстың міндеттері жоспарлау жобасында, ал барлық жерлерді, әсіресе ауылшаруашылық жерлерін салу және пайдалану жер-шаруашылық орналастыру жоспарында болды және солай болып қала береді.
Ерекше айта кету керек :
а) жоспарлау жобалары ескірген, ал жаңалары баяу жасалады;
б) жер-шаруашылық орналастыру жоспарлары бұрын жасалмаған. ауылдағы ременам. 1991 жылғы "жер реформасы туралы" Заңға сәйкес жеке шаруа қожалықтарының көлеміне шектеулер алынып тасталды, үй жанындағы учаскелер халыққа жеке меншікке берілді, ауылдық елді мекендердің шегі белгіленді, ауылдық елді мекендердің жерлері Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер санатынан елді мекендердің жерлеріне ауыстырылды.
2. Ауылдық елді мекендердің жер-шаруашылық құрылымы деп жерді мақсатты пайдалануды белгілеуге, оларды ұтымды пайдалану мен орналастыруды ұйымдастыруға мүмкіндік беретін аумақты ұйымдастыру түсініледі. Ауылдық елді мекендерді жоспарлау дегеніміз -- халықтың өмірі, жұмысы мен өмірі үшін жағдай жасауға, санитарлық-гигиеналық және т. б. талаптарды орындауға мүмкіндік беретін аумақты ұйымдастыру.. ауылға көркемдік мәнерлілік беріңіз.

Жалпы ережелер

Ауыл жерлерінің пайдаланылуына және аумағының орналасуына талдауды көрсеткіштердің мынадай топтары бойынша жүргізу ұсынылады:
А) су көздеріне, орман және басқа да табиғи құралымдарға, ауыл шаруашылығы алқаптарына, инженерлік коммуникацияларға қатысты ауылдың орналасу қолайлылығы;
б) аумақтың ықшамдылығы, бөлінуі, шашырауы, жолақтың болуы;
в) аумақты аймақтарға бөлу, тұрғын және өндірістік аймақтарды, аш пайдаланылатын жерлерді орналастырудың анықтығы мен анықтығы;
г) халықтың малының азықпен қамтамасыз етілуі, жайылымдарды, шабындықтарды, егістіктерді, бақшаларды, бақшаларды пайдаланудың қолайлылығы;
д) қоныстану аймағының жерін пайдалану, пайдаланылмайтын жердің, бүлінген жердің, су эрозиясына және ластануға ұшыраған жердің болуы;
е) үй жанындағы жерлердің құрылысы және пайдалану сипаты;
ж) Құрылыс және пайдалану сипаты-
өндірістік аймақ жерлерін суландыру; көлік, байланыс және т.;
е) ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жерін пайдалану. су айдындары мен акваториялар, резервтік, ортақ пайдаланудағы;
к) а ш пайдаланылатын жерлердің құрылысы;
л) шаруашылық
барлық шаруашылық жүргізуші субъектілердің орталықтары. Ауылдық елді мекендердің жерлерін пайдалануға оның орналасуы мен аймақтарға бөлінуі үлкен әсер етеді. Ауылдық елді мекендер өзендердің бойында, көлдердің айналасында, егістік жерлердің, жайылымдардың, орман шоқыларының арасында орналасқан. Елді мекендерді орналастыру және олардың 30 - сы арналардың, электр беру, байланыс желілерінің, тас жолдар мен темір жолдардың орналасуымен тығыз байланысты. Аталған және өзге де себептерге байланысты елді мекеннің жекелеген бөліктерін орналастыру ықшам, шаршыға (шеңберге,тіктөртбұрышқа) жақын немесе аумаққа шашыраңқы болуы мүмкін, кейде тіпті жол бойында, өзен, магистральдық жол арқылы орналасады. Егер аудандастыру мен ауылшаруашылық жерлерді талдауға енгізілсе, онда жағдай одан да әр түрлі болады (сурет. 2.2.1.). Әрине, елді мекендерді әр түрлі орналастыру және аймақтарға бөлу жерді пайдалану мен пайдалануда үлкен айырмашылықтарға әкеледі. Ауылдық елді мекендердің жерлерін пайдалану олардың айналасындағы ауылшаруашылық жерлерінің сипатымен, осы жерлердің құрылымымен байланысты. Жер жырту деңгейі жоғары және егістік жерлердің нақты салмағы жоғары аудандарда егістік жерлер көбінесе елді мекеннің айналасында орналасқан және мал жаюға орын жоқ. Диаметрлі қарама-қарсы аймақтар бар, онда жайылымдар басым, ал егістік жерлер аз. Мұның бәрі мал жаю, жемшөп өндіру, бау-бақша өсіру үшін жер бөлуде белгілі бір қиындықтар туғызады (күріш. 2.2.2.). Ауылдық елді мекендердің жерлерін пайдалану тұрғын үй құрылысының сипатымен тығыз байланысты (сурет. 2.2.3). Мұндағы құрылыс тығыздығы, әдетте, өте төмен, бұл жеке учаскелердің болуына байланысты. Алайда, олардың мөлшері 0,1-ден 1,0 га-ға дейін өзгереді.бірқатар елді мекендерде пайдаланылмайтын жерлердің барлық аудандары бар. Нако, тұрғын аймақ әртүрлі конфигурацияларда болуы мүмкін -- квадратқа жақын, таспаның ұзындығымен созылып, жартастармен кесілген т.б.

Жеке учаскелерді орналастыру ерекшеліктері

Ауылдық елді мекендердің жер-шаруашылық құрылымының міндеттерінің бірі-үй маңындағы жерді пайдалануды реттеу. Ауылдарда (ауылдарда) жеке учаскелердің көлемінде, орналасуында және конфигурациясында үлкен өзгеріс байқалады (сурет. 2.2.4). Кейде көп қабатты ғимараттарда үй учаскелері болмайды, ал бақтар мен мал ғимараттары (ферма ғимараттары) көп қабатты тұрғын үйлердің жанында немесе белгілі бір қашықтықта орналастырылады. Zhu жобаларында үйді пайдаланудағы белгілі бір кемшіліктерді жою туралы шешімдер қажет.
Құрылыс, жоспарлау және ауылдардың жер-шаруашылық құрылымын талдау нақты мысалмен толығырақ қарастырылады. Бұрынғы совхоз, ал қазір "Подлесный" кооперативі Шортанды ауданының аумағында, Астана қаласынан 62 км жерде орналасқан. Шаруашылықтың жалпы ауданы 45 мың гектарды құрайды, оның 28 мыңы егістік. Орталық мүлік-Раевка ауылы, онда 020 адам тұрады. Екінші бөлімнің мүлкі-Лукашевка ауылы, үшіншісі-Гуляй Поле ауылы. Соңғысында 816 адам тұрады. Қосымша шаруашылық орталығы
- Новографское ауылы (149 адам).
Құрғақ тұрғын үй қоры ауылдарда негізінен бір қабатты ғимараттармен ұсынылған. Раевкада орналасқан 2 қабатты тұрғын үйлердің аз пайызы. Ауылдарда әртүрлі уақытта салынған әртүрлі мақсаттағы ғимараттар мен құрылыстар бар. Ауылдардың құрылысын талдау материалдарынан олардың құрылуынан бастап ғасырдың басында елу жылға жуық уақыт ішінде негізінен жеке тұрғын үй құрылысы жүргізілгені көрінеді. Алпысыншы жылдардың басында және осы уақытқа дейін жеке үйлердің құрылысы күрт төмендеді. Бұл жерде халықтың тұрғын үй алаңына деген қажеттіліктерін қамтамасыз ететін мемлекеттік құрылыс үлкен көлемде жүргізілді. Жерді пайдалану тұрғысынан с. Гуляй өрісі ерекше қызығушылық тудырады.
Гуляй Поле ауылы 1903 жылы Самара губерниясынан қоныс аударушылар құрған. Басында барлығы 6 аула болды, содан кейін ауыл өсіп, 40-шы жылдары 300 адам болды. нец, тұрғын аймақ әртүрлі конфигурацияларда болуы мүмкін -- квадратқа жақын, ұзындығы таспамен созылып, жартастармен кесілген. д.
Екінші бөлімнің усальбойы-Лукашевка ауылы, үшіншісі-Гуляй Поле ауылы. Соңғысында 816 адам тұрады. Қосымша шаруашылық орталығы
- Новографское ауылы (149 адам).
Құрғақ тұрғын үй қоры ауылдарда негізінен бір қабатты ғимараттармен ұсынылған. Раевкада орналасқан 2 қабатты тұрғын үйлердің аз пайызы. Ауылдарда әртүрлі уақытта салынған әртүрлі мақсаттағы ғимараттар мен құрылыстар бар.
Ауылдардың құрылысын талдау материалдарынан олардың құрылуынан бастап ғасырдың басында елу жылға жуық уақыт ішінде негізінен жеке тұрғын үй құрылысы жүргізілгені көрінеді. Алпысыншы жылдардың басында және осы уақытқа дейін жеке үйлердің құрылысы күрт төмендеді. Бұл жерде халықтың тұрғын үй алаңына деген қажеттіліктерін қамтамасыз ететін мемлекеттік құрылыс үлкен көлемде жүргізілді. Жерді пайдалану тұрғысынан с. Гуляй өрісі ерекше қызығушылық тудырады.
Гуляй Поле ауылы 1903 жылы Самара губерниясынан қоныс аударушылар құрған. Басында барлығы 6 аула болды, содан кейін ауыл өсіп, 40-шы жылдары 300 адам болды. немесе аумаққа шашыраңқы, кейде тіпті жол бойында, өзен, магистральдық жол арқылы орналасады. Егер сіз аймақтарға бөлу мен ауылшаруашылық жерлерін талдауға қоссаңыз, онда жағдай одан да әр түрлі болады (сурет. 2.2.1.). Әрине, елді мекендерді әр түрлі орналастыру және аймақтарға бөлу жерді пайдалану мен пайдалануда үлкен айырмашылықтарға әкеледі.Ауылдық елді мекендердің жерлерін пайдалану олардың айналасындағы ауылшаруашылық жерлерінің сипатымен, осы жерлердің құрылымымен байланысты. Жер жырту деңгейі жоғары және егістік жерлердің нақты салмағы жоғары аудандарда егістік жерлер көбінесе елді мекеннің айналасында орналасқан және мал жаюға орын жоқ. Диаметрлі қарама-қарсы аймақтар бар, онда жайылымдар басым, ал егістік жерлер аз. Мұның бәрі мал жаю, жемшөп өндіру, бау-бақша өсіру үшін жер бөлуде белгілі бір қиындықтар туғызады (күріш. 2.2.2.). Ауылдық елді мекендердің жерлерін пайдалану тұрғын үй құрылысының сипатымен тығыз байланысты (сурет.2.2.3). Мұндағы құрылыс тығыздығы, әдетте, өте төмен, бұл жеке учаскелердің болуына байланысты. Алайда, олардың мөлшері 0,1-ден 1,0 га-ға дейін өзгереді.бірқатар елді мекендерде пайдаланылмайтын жерлердің барлық аудандары бар. Нако, тұрғын аймақ әртүрлі конфигурацияларда болуы мүмкін -- квадратқа жақын, таспаның ұзындығымен созылып, жартастармен кесілген. д.
Бұрынғы совхоз, ал қазір "Подлесный" кооперативі Шортанды ауданының аумағында, Астана қаласынан 62 км жерде орналасқан. Шаруашылықтың жалпы ауданы 45 мың гектарды құрайды, оның 28 мыңы егістік. Орталық мүлік-Раевка ауылы, онда 020 адам тұрады. Екінші бөлімнің мүлкі-Лукашевка ауылы, үшіншісі-Гуляй Поле ауылы. Соңғысында 816 адам тұрады. Қосымша шаруашылық орталығы
- Новографское ауылы (149 адам).
Құрғақ тұрғын үй қоры ауылдарда негізінен бір қабатты құрылыстармен ұсынылған. Раевкада орналасқан 2 қабатты тұрғын үйлердің аз пайызы. Ауылдарда әртүрлі уақытта салынған әртүрлі мақсаттағы ғимараттар мен құрылыстар бар. Ауылдардың құрылысын талдау материалдарынан олардың құрылуынан бастап ғасырдың басында елу жылға жуық уақыт ішінде негізінен жеке тұрғын үй құрылысы жүргізілгені көрінеді. Алпысыншы жылдардың басында және осы уақытқа дейін жеке үйлердің құрылысы күрт төмендеді. Бұл жерде халықтың тұрғын үй алаңына деген қажеттіліктерін қамтамасыз ететін мемлекеттік құрылыс үлкен көлемде жүргізілді. Жерді пайдалану тұрғысынан с. Гуляй өрісі ерекше қызығушылық тудырады.
Гуляй Поле ауылы 1903 жылы Самара губерниясынан қоныс аударушылар құрған. Басында барлығы 6 аула болды, содан кейін ауыл өсіп, 40-шы жылдары 300 адам болды. немесе аумаққа шашыраңқы, кейде тіпті жол бойында, өзен, магистральдық жол арқылы орналасады. Егер сіз аймақтарға бөлу мен ауылшаруашылық жерлерін талдауға қоссаңыз, онда жағдай одан да әр түрлі болады (сурет. 2.2.1.). Әрине, елді мекендерді әр түрлі орналастыру және аймақтарға бөлу жерді пайдалану мен пайдалануда үлкен айырмашылықтарға әкеледі. Ауылдық елді мекендердің жерлерін пайдалану олардың айналасындағы ауылшаруашылық жерлерінің сипатымен, осы жерлердің құрылымымен байланысты. Жер жырту деңгейі жоғары және егістік жерлердің нақты салмағы жоғары аудандарда егістік жерлер көбінесе елді мекеннің айналасында орналасқан және мал жаюға орын жоқ. Диаметрлі қарама-қарсы аймақтар бар, онда жайылымдар басым, ал егістік жерлер аз. Мұның бәрі мал жаю, жемшөп өндіру, бау-бақша өсіру үшін жер бөлуде белгілі бір қиындықтар туғызады (күріш. 2.2.2.). Ауылдық елді мекендердің жерлерін пайдалану тұрғын үй құрылысының сипатымен тығыз байланысты (сурет. 2.2.3). Мұндағы құрылыс тығыздығы, әдетте, өте төмен, бұл жеке учаскелердің болуына байланысты. Алайда, олардың мөлшері 0,1-ден 1,0 га-ға дейін өзгереді.бірқатар елді мекендерде пайдаланылмайтын жерлердің барлық аудандары бар. Егер қызметкерлердің қажетті саны туралы деректер болса, халықтың перспективалы санының жиынтығы. Елді мекенде белгілі бір әкімшілік органдардың болуын анықтайтын елді мекеннің әкімшілік мәртебесі маңызды, тек ауылшаруашылық мақсаттағы кәсіпорындар мен ұйымдар ғана бола алмайды. Мұнда әдетте өнімді сақтау, өңдеу, тасымалдау, техниканы жөндеу және басқа да кәсіпорындар орналасады.
Бұл кәсіпорындардың кейбіреулері орналасуда айқын ерекшеліктерге ие, бұл ауылдың ерекшелігін белгілеу кезінде ескерілуі керек. Сонымен, астық қабылдау пункттері темір жолмен немесе тас жолмен байланысты, кейбір кәсіпорындар ат санитарлық себептері бойынша тұрғын аудандардан үлкен қашықтықта орналасуы керек.д. а ш пайдалану үшін жер учаскелерін анықтау халықтың азық-түлік қажеттіліктеріне, үй шаруашылығының мөлшері мен сипатына негізделген. Елді мекеннің құрылыс бөлігінің ауданын есептеу функционалды аймақтар бойынша жүргізілуі керек -- тұрғын үй, өндірістік, коммуналдық -- склал, сыртқы көлік. Ауданды есептеу үлкейтілген м көрсеткіштері бойынша жүргізіледі ме? Құрылыс және т.б. егер елді мекендер мен айналадағы жерлерді жоспарлау жобасы болса. Зират ауылдан кемінде 0,5 км қашықтықта болуы керек, мұнай базаларын, тазарту қондырғыларын және т. б. араластыру кезінде өртке қарсы және санитарлық-гигиеналық сипаттағы нормативтік үзілістерге төтеп беру керек екенін ұмытпаған жөн.
Табақтардың мөлшерін анықтағаннан кейін олар аумаққа орналастырылады. Мұнда жердің сапасына, қолда бар және жобаланған коммуникацияларға, көлдердің, өзендердің, орман шоқыларының және т. б. орналасуына байланысты қиындықтар туындайды.
Елді мекеннің шекарасы (шегі) табиғи шептерге, жасанды құрылыстарға, танаптар мен ауыл шаруашылығы алқаптарының шекараларына орайластырылуы тиіс. Елді мекеннің сызығы халыққа түсінікті және түсінікті болуы керек.
Жобаны дайындау келесі ретпен жүзеге асырылады:
- дайындық камералдық және далалық жұмыстар;
- жобаны әзірлеу;
- жобаны қарау, бекіту және құжаттаманы беру.
Камералдық дайындық жұмыстарына елді мекендерді жоспарлау және салу жобаларын, шаруашылықішілік жерге орналастыру жобаларының материалдарын, елді мекендердің даму перспективалары туралы деректерді, үй маңындағы жерлер туралы мәліметтерді, жоспарлау-картографиялық және шешім қабылдауға әсер етуі мүмкін басқа да материалдарды жинау, зерделеу және бағалау кіреді.
Жоспарлы-картографиялық материал құрылыс салынған аумаққа да (масштаб 1:2000 -- 1:5000), сонымен қатар іргелес жерлерге де (масштаб 1:10000 - 1:50000) іріктеледі. Далалық жерге орналастыру ізденісін құрамында ауыл әкімшілігінің өкілдері, жер пайдаланушылар, жерге орналастыру және сәулет қызметінің және жобалау ұйымының мамандары бар Комиссия жүргізеді.
Іздестіру процесінде мыналар белгіленеді:
- елді мекендердің нақты мөлшері, оның ішінде үй жанындағы жерлер, бақшалар, бақтар және т. б. жер есебінің деректері бойынша;
-- жеке пайдаланылатын мал (ересек және жас) саны;
- үй жанындағы учаскелерге, тұрғын үй және өндірістік құрылысқа және елді мекенді дамытудың басқа да қажеттіліктеріне арналған жер алаңын нақтылы ұлғайту қажеттілігі мен мүмкіндігі.
Дала жұмыстарының нәтижелері актіде көрсетіледі және жерге орналастыру ізденістерінің сызбасына жазылады, оған Комиссия мүшелері қол қояды. 2.3.6 кестеден. ауылдардың мөлшері жағынан айтарлықтай ерекшеленетіні байқалады. 1991 ж. "Жер реформасы туралы" заң бойынша елді мекен шегіне салыстырмалы түрде үлкен жайылым алаңдары енгізілді. Олар ірі қара малды жасыл жеммен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Алайда, қалған жем-шөп, шырынды жем, концентраттар -- бір жерде сатып алуға тура келеді. Сондықтан жемнің барлық түрлерін өндірудің тағы бір нұсқасын қарастырыңыз. Сонымен қатар, жайылымдар, шабындықтар мен егістік жерлер айтарлықтай өсуде (кесте. 2.3.6.), ауылдық елді мекендердің жер шекараларының кескіні өзгеруде (сурет. 2.3.10.). Мұндай шешім Жер реформасы туралы заңға қайшы келмейді. Оның жағымды жағы-халық үнемі өзгеріп отыратын әлеуметтік және экономикалық жағдайларға қарамастан, кейде ауыл үшін өте қиын тамақ өнімдерімен қамтамасыз етілетін болады. Талдау көрсеткендей, ауыл шаруашылығы жерлерін пайдалану алқаптарының ұлғаюы әбден мүмкін және оны халық оң қабылдайтын болады. Бұрынғы совхоз Елизаветинка елді мекенінің шегін белгілеу жобасының екі нұсқасын қарастырыңыз. Ақмола облысының Сейфуллин а. Жобаны жасау кезінде ауыл тұрғындарының жеке қосалқы шаруашылығының өсуі байқалды. Сондықтан болашақта жеке мал басын 20% - ға ұлғайту көзделген. Бұдан әрі мал жаю үшін ғана емес, сонымен қатар шөп шабу, шоғырланған жеммен қамтамасыз ету үшін де алаң бөлу ұсынылады (күріш. 2.3.11., 2.3.12.). Бірінші нұсқада ауылдық елді мекеннің шекарасы егістіктің қиылысқан контурлары бар бұрыс көпбұрышты нысанда болады. Ұсынылады өзгерту начертание, өткізу түрлендіру.

Жобаның құрамдас бөліктері мен элементтері

Ауылдық елді мекеннің жер-шаруашылық орналастыру жоспары ауылды кеңістікте дамыту және орналастыру перспективаларын айқындайды. Ол ауылды дамыту мен қайта құрудың нақты процестеріне негізделуі керек. Экономикалық және әлеуметтік тұрғыдан ауылдың әлеуметтік стратификациясы, халықты жеке қосалқы шаруашылықтарды дамытуға, жалданып жұмыс істеуге, шаруа қожалықтарын (шаруа қожалықтарын) құруға немесе аса ірі тауарлық (фермерлік) шаруашылықты құруға және т.б. бағытталған адамдарға бөлу жүріп жатыр және күшейтілетін болады. Жеке қосалқы шаруашылықтардың бір бөлігін тауарлық фермаларға (фермаларға) айналдыру, сондай-ақ басқарудың табиғи және жартылай табиғи түрлерін сақтау сөзсіз. Осыған байланысты ауыл әкімшілігінің қарамағына берілген ауыл шаруашылығы алқаптарын пайдалану проблемасы туындайды. Мұндай опциялар мен тәсілдер мүмкін:
* осы жерлердің жалпы пайдаланылуын сақтау;
* малдың өсуіне байланысты жерді пайдалануды саралау, оның өсуін шектеу;
* ШҚ малын (нормадан басқа) ортақ жерлерге жібермеу;
* барлық жерлерді аулалар санына (халықтың, жұмысшылардың) пропорционалды түрде бөліңіз, содан кейін учаскелерді кез-келген жалға алуға, оларды айырбастауға және тіпті сатуға рұқсат етіңіз (заң аясында).Барлық осы нұсқалардың оң және теріс жақтары бар және олар назар аударуға лайық.
Кейбір ауылдарда басқарудың жаңа формалары өте даулы немесе тіпті қолайсыз құрылымдарда көрінеді. Осылайша, ауылдардың шетінде, үй маңындағы учаскелерде шаруалардың мал шаруашылығы құрылыстары пайда болды. Бұл құрылыс бас жоспарлармен және ҚНжЕ талаптарымен еш байланыссыз жүргізіледі. Бір жағынан, тұрғын аймақта мал басы көбейіп келеді, екінші жағынан, өндіріс аймағында, мал өсіретін қалаларда ол азайып келеді. Тиісті жобаларды жасау қажеттілігі туындады. Мәселенің маңыздылығына байланысты бастапқы принциптерді анықтап, міндеттерді тұжырымдау қажет. Ауылдық елді мекендерді жер-шаруашылық орналастыру қағидаттарының ішінде мыналарды атауға болады:
* барлық жерлерді тиімді пайдалану;
* халықтың жеке қосалқы шаруашылықтарын дамыту үшін жағдай жасау;
* жемшөп өндірісі, бау-бақша шаруашылығы, мал шаруашылығы, Ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу және сақтау сияқты салаларды қоса алғанда, елді мекен аумағында ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін жағдай жасау;
* көп ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.