Сұрақ сөздер


№2 сабақ. Фармацевтика саласындағы кәсіби терминдер. Жалпы іскери сөйлеу этикасы және кәсіби сөйлесу. Терминологиялық сөздік.
1. Тұжырымдаманы кеңейтіңіз: Мамандықтың терминологиясы және кәсіби шеберлігі.
2. Тұжырымдаманы кеңейту - Кәсіби лексика
3. Терминология - солай ма?
4. Сөйлемді толықтырыңыз: Терминдер . . .
5. Анықтама - бұл . . .
6. «Әдептілік» деп не аталады?
7. Ғылыми салада сөйлеу этикетінің ережелері қандай?
8. Сөйлеу жағдаяттарының қандай түрлерін білесіз?
Тапсырма 1. Мәтінді оқып, тапсырмаларды орында.
Қазақстан Республикасының фармацевтикалық нарығы
Қазіргі жағдайда фармация инвесторларды тартатын ең тиімді салаға айналды. Қазақстандық фармацевтикалық нарық, ең алдымен экономикасы тұрақты елдер үшін қызықты: АҚШ, кейбір Еуропа елдері (Германия, Дания, Франция) . Шығыс Еуропа елдерінің ішінде бұлар Польша, Словения және Түркия. Инвесторлардың Қазақстанға деген қызығушылығы фармацевтикалық нарықтың өсіп келе жатқандығымен түсіндіріледі, және ол өзінің шегіне жете қойған жоқ. Өнеркәсіптің ірі сегменттері - түпнұсқа патенттелген дәрі-дәрмектер өндірісі, генериктер (аналогтық препараттар) және тағамдық қоспалар өндірісі. Фармацевтикалық технологиялар тізбегіне бес негізгі буын кіреді: зерттеу, клиникалық зерттеулер, дәрі-дәрмектерді өндіру, орау және тарату.
2018 жылдың 1 қаңтарынан бастап Қазақстан Республикасының фармацевтикалық нарығының субъектілері GxP стандарттарына көшті Бұл шешім Қазақстанның Еуразиялық экономикалық одаққа (бұдан әрі - ЕАЭО) қосылуына байланысты қабылданды, бұл фармацевтика саласына ірі шетелдік инвесторларды тарту мүмкіндіктерін арттырады. Қазақстандық фармацевтикалық сату нарығының көлемі $ 1, 8 млрд құрайды. Осыған байланысты жаңа фармацевтикалық кәсіпорындар ашу өте тиімсіз. ЕАЭО елдерінің нарығы жаңа перспективалар ашты, өйткені оның сатылымының жалпы көлемі 20 млрд. Армения Республикасы, Беларусь Республикасы, Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы және Ресей Федерациясы ұсынған Еуразия елдерінде бірыңғай дәрі-дәрмек нарығының жұмыс істеуі үшін құқықтық және ақпараттық база құрылды.
Қазақстанда фармацевтикалық өндіріс қарқынды дамып келеді, фармацевтика саласының Қазақстанның ЖІӨ-ге қосқан үлесі 13% құрайды.
• Фармацевтика саласында өндіріс 2020 жылдың қаңтар-маусым айларында 61 млрд теңгені құрады. Өсім отандық өндірушілердің медициналық көмектің кепілдендірілген көлемі шеңберіндегі мемлекеттік сатып алуларға қатысуымен байланысты болды, құрамында моноклоналды антиденелер мен қан ауруларын емдеуге арналған дәрі-дәрмектер өндірісі өсті.
• Өңірлік тұрғыдан алғанда, отандық фармацевтика өндірісінің көшбасшылары Шымкент (30%), Алматы облысы (26, 1%), Алматы (21, 3%) және Қарағанды облысы (16, 1%) болып табылады. Фармацевтикалық өнімнің экспорты 2020 жылдың қаңтар-мамырында 2019 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 5, 4% төмендеді және 22, 6 млн АҚШ долларын құрады. Экспорт көлемінің төмендеуі COVID-19 індетіне байланысты елдер арасындағы тауар айналымының төмендеуіне байланысты.
Фармацевтикалық өнімнің импорты 2020 жылдың қаңтар-мамырында 559 млн АҚШ долларын құрады, бұл 2019 жылмен салыстырғанда 13, 5% жоғары. Өсім сода есірткі есебінен болды. компоненттердің қоспалары, комп. аралас немесе араластырылмаған өнімдерден
Қорытындылай келе, мен атап өткім келеді
Қазақстан Республикасының фармацевтика өнеркәсібі - қалыптасу жылдарында ішкі нарыққа шетелдік инвестицияларды тартуға үлгерген және Pfizer, Sanofi, Polpharma, Nobel, Pharmstandard, Kelun және т. б ірі өндірушілер ғылыми-зерттеу, тәжірибелік-конструкторлық жұмыстармен, жаппай өндіріспен айналысатын қарқынды дамып келе жатқан сала. дәрілік заттарды, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканы тарату.
Сонымен қатар, толыққанды интеграциялық бірлестік және әлемдік экономикалық қатынастардың белсенді қатысушысы ретінде пайда болған Еуразиялық экономикалық одақ табысты жұмыс істейді.
Қазақстандағы фармацевтикалық нарықтың көлемі өсіп келеді және оның ойыншыларының саны артып келеді.
Алайда, ұлттық валютаның жоғары құбылмалылығымен байланысты елдегі экономикалық жағдай және соның салдары ретінде - халықтың сатып алу қабілетінің төмендеуі және соған байланысты сұраныстың құрылымы арзандатылған генериктердің пайдасына өзгеруі, әлеуметтік қорды дамыту үшін әрбір қызметкердің кірісінің 1% мөлшерінде жеке бизнес аударымдары. медициналық сақтандыру («медициналық салық») және реттегіштің кепілдендірілген медициналық көмекке сатып алынған дәрі-дәрмектердің шығындарын ұтымды етуге бағытталған саясаты Қазақстан Республикасының фармацевтика саласының халықаралық деңгейде бәсекеге қабілетсіздігіне ықпал етеді.
1. Мәтінге терминологиялық сөздік жасаңыз.
Фармация - денсаулық сақтау ісінің халыққа дәрімен көмек көрсетуді іске асыратын бір саласы.
Инвестор - инвестицияны жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға, мемлекет.
Генерик - түпнұсқа немесе көшірмелері олардың патенттерінің жарамдылық мерзімі аяқталғаннан кейін нарыққа шығатын препараттар.
Моноклональды антиденелер - жеке антиген детерминантына қарсы антиденелер.
Экспорт - тауарды‚ капиталды‚ жұмыстарды‚ қызметтерді‚ зияткерлік қызмет нәтижелерін‚ соның ішінде оларға айрықша құқықтарды сыртқы нарықтарға өткізу үшін шетелге әкету.
Нарық - тауар өндірісі мен айналымы заңдары бойынша ұйымдастырылатын айырбасты сипаттайтын тауар қатынастарының жиынтығын білдіреді.
Нарық - тауар өндірісі мен айналымы заңдары бойынша ұйымдастырылатын айырбасты сипаттайтын тауар қатынастарының жиынтығын білдіреді.
Экономика - материалдық игіліктерді өндіру, айырбастау, бөлу және тұтыну үрдісі кезінде адамдар арасында пайда болатын өндірістік қатынастар
2. Кестені толтырыңыз: оң жағына терминдерді алфавиттік ретпен, сол жағына әр түрлі сұрақ сөздерін жазыңыз. Сұрақтарды екі баған элементтерін біріктіру арқылы тұжырымдау. Ең қызықты 3 сұрақты талқылап, таңдап алып, ауызша жауап беріңіз. Глоссарий мақаласының құрылымын сақтай отырып, кез-келген терминдердің тіркесімін сөздікке енгізіңіз.
СРСП үшін тапсырмалар:
1. «Фармацевтің қоғам алдындағы әлеуметтік жауапкершілігі» тақырыбына эссе құрастырыңыз;
Фармацевттің қоғам алдындағы әлеуметтік жауапкершілігі өте жоғары. Фармацевт еңбегінің маңыздылығы, құндылығы мынада, егер ол кішкене болсын қателессе, онда оның соңы орны толмас өкінішке әкеледі. Фармацевтің мінез- құлқы мен өмірлік жолын медицинаның адамгершілік мақсаты айқындап береді. Фармацевтің қызметінде көрсеткен жеке сапасының оң жақтары айталық, достығы, сергектігі, даралығы (ерекшелігі) аурудың қандай кеселмен ауырғанына қарамастан, оның психикасына әсерін тигізеді. Науқас ауруының сипатына, ақыл-ойының дамуына, жүйке жүйесінің жағдайына байланысты, ауырған кезде мазасы кетіп, қырсықтық, дөрекілік, түсініксіздік танытуы мүмкін. Осының бәрін сабырлылықпен түсініп, фармацевт өз тарапынан ашу көрсетпей, науқасқа тиісті көмегін көрсетуі тиіс.
Осыдан кейін фармацевт жоғары сападан көрінеді, «адамгершілік» ұғымымен қатар тұрады. Осы көп салалы сөздің мағынасында оның жайдарлылығы, пысықтығы, ақ көңілдігі, жұбата білуі сияқты түсініктер жатыр. Науқас дәріханаға көбіне жабырқаған күйде келеді. Ол ауруына шипа іздеп, соны дәріханадан табатындығына сеніп келеді. Фармацевтің парызы -сол сенімді ақтау, қолдау. Дегенмен, дәрілік заттардың барлығы аурудың себебін жойып немесе одан оны мүлдем жазып жібермейді.
Фармацевтің міндеті ауруды жеңу үшін тағайындалған дәріні ғана қолданудың қажет екендігін науқасқа түсіндіріп айту. Сөз адамзатқа, әсіресе науқасқа әсер ететін құдіретті құрал. «Жақсы сөз жарым ырыс »деген. Науқас дертіне шипа боларлық дәрі сатып алумен қатар, фармацевтің қимылынан, әңгімелесу мәнерінен, көзқарасынан жазылып кетерліктей әсер алу керек. Науқастың бойында тез сенгіштік, қиындықпен көндіре алмау белгілері басым болады. Адам денсаулығының қандай дәрежеде екеніндігін білмей тұрып, дәрінің ағзаға тигізетін әсерін пайымдау қиын.
Дегенмен де, дәрігердің нұсқауымен, науқастың толық емдеу курсын алуына сенімділігін арттыру қажет. Науқастың дертіне шипа алатындығына сендіре отырып, дәрілерді қабылдау кезінде болатын жайсыздықтар мен жағымсыз әсерлері туралы алдын ала айтып, оны қорқытудың қажеті жоқ. Дәрігер рецептте дәрінің 1рет қабылдауға арналған бір реттік мөлшерін көрсетеді де, оның қай уақытта қабылдану керектігін көрсетпейді. Аш қарынға ішілген дәрі асқазанды тітіркендіреді, тамақтан кейін ішсе қанға сіңбей, белсенділігін жояды. Осыдан барып препарат фармакологиялық әсеріне жетпей, жанама әсер көрсетеді. Дәрігер науқастың дәрі қабылдау уақытын білу білмеуіне мән бере бермейді. Өйткені, бұл ретте әріптесі фармацевтің біліміне жүгінеді. Сондықтан, фармацевт дәріханадан дәріні жібермес бұрын дәрі қабылдаудың толық уақытын көрсетіп, анықтап көрсету қажет.
Дәріханаларда науқас дәрінің не үшін жазғанын сұрап жатады. Бұл дәріні дәрігер қандай ауруға жазғанын фармацевт білуге тиісті емес, оны науқастан сұрауға да болмайды. Бірақ фармацевтің «білмеймін» деген жауабы науқастарды қанағаттандырмайды. Фармацевтке өмірдің барлық жағдайларына жауап айту қиынға соғады. Бірақ науқаспен сөйлескенде түсініксіз терминдер: глаукома, гипертония, рак т. б. сияқты сөздермен емес, қарапайым: өт айдайтын, суық тиюге қарсы, зәр шығаратын, ұйықтатқыш т. б. деген сөздермен науқасқа түсіндіру керек. Кейбір фармацевтер науқаспен сөйлесуге уақыт жоқ: чегін алып, дәрісін беру керек, олардың сұрақтарына: «барма?» «бар», «жоқ па?» «жоқ», деп жауап беріп жатады. Бірақ бір сөздің өзі әртүрлі естілуі мүмкін. Бернард Шоу айтқан: «иә» сөзінің 50 әдісі, «жоқ» сөзінің 50 әдісі бар деп. Науқас фармацевтің мейірімділік танытып. Оған қажеттіні жан жақты, толық түсіндіруге тырысқанын сезінуі тиіс. Жанды жаралайтын сөз фармацевт жұмысының қателігі және үшін ғана емес, өзінің психикалық күйзелісін жеңілдету үшінде келеді. Бұл жағдайда адамды тек тыңдай білу қажет, егер фармацевт тыңдағысы келмей, сөзін бөле берсе, бұл науқасқа ауыр тиеді.
Бұл ретте фармацевт өзін мейірімділікпен, биязылықпен көрсете білуі керек. Сөйлесу кезінде дауыстың тоны бір қалыпты болуы керек. Фармацевтің қызметінде жіберілген қателік пен міннен туындайтын оның салдарының үлкен мағынасы бар. Өзінің қателігін мойындауы фармацевт этикасының дәлелі болып табылады. Өзінің немесе жолдасының қателігін сезініп, тездетіп себебін іздеп, екінші рет қайталамауға тырысу қажет. Фармацевт озін сынамаса, онда оның теория жағынан тереңдігі мен практикалық тәжірибесін жинақтауы қиын болады. Дәріні тек технологиялық жағынан дұрыс дайындап қана қоймай, оның фармакологиялық әсерінде сол қалпында сақтап қалу керек екендігін біледі. Күрделі дәрілік заттарға талдау жасағанда жаңа әдістерді пайдалану тиімді болып келеді. Халық игілігі үшін жұмыс жасауда фармацевт үнемі білімін жетілдіріп, фармацевтикалық ғылымның барлық жетістіктерін қадағалап отыруы керек. Оның кәсібі осыған оны міндеттейді. Фармацевт тек жақсы маман ғана болмауы керек. Медициналық адамгершілік мақсаты оның бет әлпеті мен мінезін көрсетеді: тазалығы, мейірімділігі, адамның денсаулығын сақтауға тырысуы т. б. Оның бойында өзіне деген сенім мен беріктігі қатар жүреді. Іс әрекетіндегі күдік тудыратын жайттар, баяулығы, шешімсіздігі науқасқа кері әсерін тигізеді.
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz