Арпа дақылының зиянкестері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:
І.Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
2.1. Арпа сорттары
2.2. Арпа дақылының ауылшаруашылығы аурулары
2.3. Арпа дақылының зиянкестері және олармен күресу шаралары
2.4. Зиянкестерге қарсы препараттардың тиімділігі
ІІІ. Қорытынды
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Арпа -- астық тұқымдасына жататын бір және көп жылдық өсімдік. Қазақстанның бүкіл аудандарында жаппай өсірілетін негізгі мал азықтық дақылдардың қатарына жатады. Құрғақшылыққа төзімділігі мен дән қоректілігінің құндылығына байланысты оның жемшөп құрылымындағы маңызы ешқашан жоғалмақ емес. Шөл және шөлейт жерлердің өзінде арпаның түсімі басқа жаздық дәнді дақылдармен салыстырғанда едәуір басым. Арпаның халық шаруашылығындағы маңызы өте зор, оның дәнінен көптеген салада пайдаланылатын сан алуан заттар жасалады. Арпа жармасын бағала әрі нәрлі тағамдардың бірі. Арпаны тері илейтін, тоқыма және кондитер өнеркәсібімен қатар медицинада да кеңінен қолданады. Ол әдетте сыра қайнататын өнеркәсіпте таптырмайтын аса құнды шикізат ретінде ерекше орын алады. Арпаның дәні белок пен крахмалға бай болғандықтан, одан малға жұғымды кұнарландырылған құрама жем дайындалады. Мал шаруашылығы, әсіресе шошка мен құс өсіру дамыған сайын бұл дақылдың қажеттілігі күн санап арта түсуде. Арпаны жем және азықтық тағам үшін өсіреді. Бір гектардан 15-30 центртер өнім береді. Нәрлілік тұрғысынан да бидайға қарағанда, арпада қаныққан майлар қышқылының мөлшері едәуір артық, өзектер 40%- ға, тиамин 68%-ға, рибофлавин 250%-ға және лизин 38%-ға көп. Бидай аллергия туғызса, арпа ешқашан аллергия тудырмайды. Арпадан арпа ұнын, арпа жармасын, арпа квасын жасайды. Арпа ұнынан кондитерлік тағамдар өндіріледі. Арпа жармасының түктелген және түктелмеген екі түрі болады. Ақталған жармалық дəні ірі болады. Дәннің ірілігіне қарай ақталған арпа жармасы бес түрге бөлінеді. Үітақ жарма сіңімді келеді, әрі тез піседі. Жарманың бұл түрінен қоймалжын ботқа, котлет, запеканка т.б. әзірленеді. Ірі жарманы супқа салып, ботқа да пісіреді. Түктелмеген арпа жармасы ұнтақ, формасы әр түрлі болады. Бұл жарманы дайындағанда түктелмейді, сондықтан онда клетчатка көп болады. Арпаңың жармасы сортқа бөлінбейді. Ұнтақталған дәнінің ірілігіне үш нөмірі болады. Бұдан ботқа пісіреді.
Жаздық арпа - маңызды азық-түлік, мал азығы және техникалық дақылдар. Бұл мақалада осы мәдениетінің негізгі сипаттамаларын талқылау, әсіресе оны өсіруге болады. Дайындалған жаздық арпа астық дәнді (және арпа) және ұн. Таза арпа ұны, оны пайдаланылмаған, 20-25% мөлшерінде, бидай немесе қара бидай үшін қосылады циклопропанкарбонилхлорида ұн. Арпа жылқы тамақтандыруға арналған - сондай-ақ шошқа үшін, және бұл сұлы өсіріледі емес, аудандарда қолданылады. Сонымен қатар, осы мәдениет алкоголь мен сыра өндіру үшін шикізат болып табылады. арпа тұқымы бар: азот-тегін кен өндіру - 64,6%, ақуыз - 12%, целлюлоза - 5,5%, су - 13% май - 2,1% және 2,8% күл.
Кәдімгі арпа (лат. Hordeum vulgare) - астық тұқымдасының арпа туысына жататын бір жылдық аса бағалы ертеден (осыдан 10 мың жыл бұрын) өсіріліп келе жатқан дәнді дақыл. Азықтық тағам ретінде және малдың құнарлы жемі ретінде өсіріледі. Арпадан арпа ұнын, арпа жармасын, арпа квасын жасайды. Арпа ұнынан кондитерлік тағамдар өндіріледі. Кәдімгі арпа дәндерін сыра қайнатуға пайдаланылады.
Арпа -- Қазақстанның бүкіл аудандарында жаппай өсірілетін негізгі мал азықтық дақылдардың қатарына жатады. Құрғақшылыққа төзімділігі мен дән қоректілігінің құндылығына байланысты оның жемшөп құрылымындағы маңызы ешқашан жоғалмақ емес. Шөл және шөлейт жерлердің өзінде арпанын түсімі басқа жаздық дәнді дақылдармен салыстырғанда едәуір басым әрі арпа сорттарының агротехникасы мен тұқым себу мөлшерін талдай келіп, біршама авторлар сорт пен топырақ құнарлылығына байланысты оны өсірудің дифференцивті тәсілін қолданудың астық түсімін арттырудағы аса маңыздылығын атап өткен. Агрономия ғылымында өсімдіктердің топырақ құнарлылығына сәйкес жиілігі туралы екі қарама-қарсы пікір қалыптасқан. Біреулері құнарлы топырақта сирегірек себудің қажеттігін айтады, өйткені неғұрлым топырақ қоректік заттарға бай болса, ең жоғарғы өнім алу үшін соғұрлым себу материалы аз кетеді Кейбір зерттеушілер дәннің сапасы мен жалпы түсімін арттыруда гектарына 4 млн дән себудің тиімділігін бір ауыздан мақұлдаса, сондай-ақ Қара топырақты емес орталық аудандарда және Мәскеу облысының мәдениеттемірілген шымды күлгінді топырақтарында арпаның осы көлемінебедені қосып себуді ұсынады. Жоғарыда аталған аймақтардаға топырақтың шайылмаған және әлсіз шайылған түрлерінде себу мөлшері 4,0-4,5 млн., орташанемесе күшті шайылғанда 5,0-5,5 млн. дәннен болуы тиіс деп есептелінеді. Бұрынғы Бүкілодақтық ауыл шаруашылығы метеорологиясы ғылыми-зерттеу институтының тәжірибе деректерін талдау Кара топырақты емес аймақтағы арпаның оңтайлы тұқым себу мөлшерін анықтайтын факторлардың бірі - ылғал режимі екендігін көрсетеді. Ылғалы жеткіліксіз (ылғал шығыны 40-70 мм) жәнесебу мөлшері гектарына 5 млн. дәннен кем болған жағдайда салыстырмалытүрде сабақтар саны сирек қалыптасады, ал өсімдіктері ылғалмен жақсы жабдыктатан, тығыз өнімді сабақтар саны (800 данадан көп) -- гектарына 5 млн. дәннен асыра сепкенде байқалады. Осы көрсеткіштерді басты белгі ретінде ала отырып, айтылған аймақ үшін төмендегідей ұсыныстар енгізілген: ылғалы жеткіліксіз жағдайда 3-4 млн., ылғалы ора деңгейде 5-6 млн. және жоғары болғанда 7-9 млн. дән себу.

2.1. Арпа сорттары
Висконт - эстрадалық түрішілік будандастыруды әдісімен құрылды. Ол тік қуыс діңгек бұта орташа қалыңдығын бар. астық салмағы 0,042-0,054 грамм. вегетациялық кезең аймаққа байланысты 73 127 күнге дейін ауқымдары. эстрадалық жайылатын саналады, бірақ қолайлы жағдайлар қайнату үшін жарамды астық, шығара алады. орташа астық 11 13% протеин бар. Мембраналық 10% -дан аспайды. сығындысы 77,8-80,1% құрайды.
эстрадалық аурулары және өзгерту топырақ пен климаттық жағдайларға төзімді болып табылады. Оның әлеуеті шығымдылығы гектарына 70 центнерден болып табылады. Мұндай Солтүстік саласындағы алғашқы шығу мүмкіндігі жүзеге асырылады. 1 га шамамен 4,5-5 млн тұқымдар егілді. отырғызу кешіктірілді, және көктемгі құрғақ болады деп күтілуде, онда ол 1 млн арттыру көрсеткіші болып табылады.
Vakula - эстрадалық өсіп жағдайларындағы өзгерістерге жоғары технологиялығы бар. Ол қарамастан көктемнің келуімен және берілген ендік ерекшеліктерін ұзындығы, жақсы өнім қамтамасыз photoperiodic сезімталдығы, төмендетті. астық салмағы мол ылғал салмағы 0,046 бастап 0.052 г отыруы мүмкін 0.060 г жоғары энергия астық өсу, мембраналық төмен және төмен ақуыз бар бірқатар жетеді. соңғы мүмкіндігі сыра қайнату үшін оны қабылдауға мүмкіндік береді. егіс деңгейі 2-ден 1 гектарына 3 млн тұқым құрауы мүмкін. қуаң жағдайында тығыздалған дақылдар ірі, жоғары сапалы тұқым бермейді. Vakula өнімді сорттар гектарына 50 90 центнерден жылғы отыруы мүмкін.
Гелиос. Арпа осы алуан Vakula түріне оның сипаттамалары ұқсас. Алайда, онымен салыстырғанда, ол жоғары астық сапасы. Жақсы бұталар және жақсы ылғал бойынша жоғары кірістілікті береді. Variety төмендетілген себу мөлшерлемесі қарқынды өсіру үшін арналған. астық салмағы 0.048-ден 0.050 грамм отыруы мүмкін. вегетациялық кезінде өте тар шегінде өзгереді - 90-93 күн. егу нормасы 1 гектарға шаққанда 3,7-4,16 млн тұқымдар болып табылады. Мұндай арпа өнімділігі 89 т га жетуі мүмкін.
Дункан. сыныптың жаздық арпа Канадада іске қосылды және бүкіл әлем бойынша тамаша өнімділік кірістілігі, бойды және күш арқасында тарады. PERMUT және тұрғын үй төзімді арпа сорттарын күшті сабақтарының Себебі. Бір астық салмағы орташа 0,049 г кірістілігі сынып тұр гектарына 80 центнерден болып табылады. Және бұл, ол өте төмен тұқым мөлшерлемесі бар болғанына қарамастан - гектарына 2-2.2 млн тұқымдар. Соңғы көрсеткіш утолщенным мемлекеттік мәдениет нашар дамыған, бұл шын мәнінде байланысты.
Приазовского 9. Ресей Федерациясы сорттарын аталған бағалы қағаздарды арпа сорттарын егу. Ол құрғақшылық пен жақсы Икемділік жоғары төзімділігі сипатталады. арпа өсімдіктері кезеңі 80-82 күн. Culm ол тұрғын үй беріктігі жоғары және қарсылық бар. эстрадалық, тот ұнтақты көгеру әсеріне төзімді болып табылады және зиянкестер барлық түрлерін асып. барлық үздік, ол Орталық Қара Жер, Солтүстік Кавказ және Ресей Орта Волга аймақтарда өсіру үшін жарамды болып табылады. арпа осы түріне өнімділігі гектарына 42-63 центнерден болып табылады. Бір астық салмағы 0,045-0,055 грамм отыруы мүмкін.
Мамлюк. Бұл алуан жоғары photoperiodic сезімталдығы бар, сондықтан ол өсу ерте кезеңдерінде тез әзірледі. Осы түрлі орналастыру қарсылық алайда, ол ресейлік сорттарын тізіміне енгізілген, алдыңғы сол сияқты жоғары емес. астық Ең тамақтандыруға барады, бірақ кең таралған және дәнді өңдеу. Grade құрғақшылық және іс жүзінде ешқандай құрты Машиналар ауруларға тақырыпқа орташа қарсылық бар. ең танымал Ресей Федерациясының Краснодар Мамлюков және Ставрополь өлкесінде пайдаланады. Өнімді сорттар гектарынан 68 тоннаға дейін жетуі мүмкін. жаздық арпа кірістілігі мен жоғары өнімділігі, тезірек ол егілген болады. гектарына 4,5 млн 5 дейін тұқым себу жылдамдығы ауқымдары. жаздық арпа себу мерзімдері тұрақты емес болса, онда ол бір миллион -ға артты тиіс.

2.2. Арпа дақылының ауылшаруашылығы аурулары
Арпаның тозаңды қаракүйесі - бұл өсімдік ауруының қоздырғышы Ustilago avena "Pers. Зақымданған арпаның масағы тұтасымен жұқа кабықшамен көмкерілген қаракүйе тозаңына айналады. Ауруға ұшыраған масақтар жапырақ қынапшасынан шығысымен қабықша жыртылып, хламидоспоралар тозаңдайды. Ustilago avena Pers. биологиялық ерекшеліктері мен өсу циклі бидайдың тозаңды қаракүйесінің қоздырғышымен бірдей. Арпаның тозаңды қаракүйесі республикамыздың барлық облыстарындағы егіс алқаптарында бар. Солтүстік облыстардың шаруашылықтарында ол көбірек кездеседі.
Арпаның тасты қаракүйесі. Ауруды Ustilago hordei Kell. Et D. B. Swing. саңырауқұлағы қоздырады. Кеселге шалдыққан өсімдіктерін масағында дәннің орнына жұқа ғана дән қабықшасымен көмкерілген қаракүйе түйірлері түзіледі. Масақ тұтасымен ұршық немесе түйреуіш тәріздес қатты түйірге айналады. Астықты орған кезде қаракүйе түйірлері үгітіліп, дәндерді тозаңдайды. Дән үстіңе қонған хламидоспоралар көктемге дейін сақталады. Топыраққа сіңірілген дәнмен бірге хламидоспоралар да өніп, мицелий береді. Ол жасөскіннің колеотилесі арқылыұлпаға енеді. Ауру қоздырғышының өсу циклі бидайдың қатты қаракүйесімен бірдей. Қаракүйе түйірлері жиналған астықтың дәнімен араласып жүреді де, оларды тазалаған кезде тұқымның қосымша споралануының себепшісі болады. Егер тұқымдық арпаның ішінде 0,002% қаракүйе түйіршіктері кездессе, оны қосымша тазалау керек. Арпанын тасты қаракүйесі Қазақстанның барлық облыстарында кең таралған. Ол бұл дақылдың зиянды ауруы. Кейбір шаруашылықтардың егін алқабында 3-5 процентке дейін ауруға шалдыққан өсімдіктер кездесіп жүр.
Арпаның тамыр шірік ауруы. Тамыр шіру ауруы көп мемлекеттерде таралған. ТМД елдерінде егілетін барлық аймақтарда кездеседі. Республикалық және облыстық өсімдік қорғау станцияларының мамандарының тексеруі бойынша дәнді дақылдардың егіс көлемі 18 млн. гектарға дейін себілетін Қазақстанның солтүстік облыстарында бұл ауру ауыл шаруашылығына мол зиян келтіреді. Кейінгі бес жыл ішінде кейбір шаруашылықтарда жаздық бидайдың өнімі тамыр шіру ауруының әсерінен 1,5 проценттен 27 процентке дейін кеміді. Онымен қатар мәліметтерге қарағанда жылда жылға бұл ауруға шалдығатын егіс көлемі де молайып келеді. Егісте тамыр шірік ауруының даму мөлшері топырақта болатын жәндіктерге және басқа санырауқұлақтарға, төмен және жоғары температураға байланысты. Мұндай жағдай кездескенде өсімдіктің тамыр жүйесі дұрыс жұмыс атқара алмай, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.