Реттеу функциясы
ҚР Білім және ғылым министрлігі
Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университеті
Инновациялық білім беру факультеті
Психология және арнайы білім беру кафедрасы
Соөж
Тақырыбы:Ұлттық сана-сезім туралы түсінік
Дайындаған:Куанышева Жайна
101-2 топ
Атырау 2021
Жоспары:
Кіріспе
Негізгі бөлім
Сана-сезім түсінігі
Ұлттық сана-сезім:түсінігі,түрлері,функция лары
Ұлттық сана-сезім мен ұлттық болмыстың айырмашылығы және ұлттық сана-сезімді дамыту.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Этнопсихология мен этносоциологияда теориялық және эмпирикалық зерттеулердің негізгі тақырыбы ұзақ уақыт бойы этникалық (ұлттық) өзіндік сана-жеке тұлғалардың белгілі бір этникалық қауымдастыққа жататындығын білуі. Ғылымда этникалық (ұлттық) өзіндік сананы зерттеу дәстүрлері кең теориялық және эмпирикалық негізге ие. Кейінірек "этникалық сана-сезім " деген кең ұғым анықталды, ол этникалық қауымдастық мүшелерінің өзінің және басқа этникалық топтар туралы, оның ішінде әлеуметтік-психологиялық көзқарастар мен стереотиптер туралы идеяларының жиынтығын сипаттайды. Бұл түсінікте этникалық өзіндік сана-белгілі бір этникалық қауымдастықтың өкілдері ретінде жеке тұлғалардың өзін-өзі қабылдауы мен бейнесін көрсететін этникалық сананың бөлігі.
Бұл жұмысты зерттеу объектісі-Сана, оның тұжырымдамасы мен мәні. Зерттеу тақырыбы-ұлттық (этникалық) сана-сезім, ұлттық сана-сезімнің түрлері және оның функциялары.
Негізгі бөлім
1.Сана туралы түсінік
Сана-бейнелеудің ерекше түрі,ол адамның барлық психикалық қызметінің жалпы қасиеті болып табылады.Адам санасы бізді қоршаған дүние туралы жиынтығынан тұрады.Сана қоғамның жемісі ретінде тек ғана адамға тән.
Сана айналадағы өмірдің барлық өзара байланысын бейнелейді, әлемнің бейнесі бірдей жүйе ретінде. Сондықтан сана -- іс-әрекет бейнесінің жоғарғы формасы болып табылады. Сана арқылы адам қоршаған әлеммен қарым-қатынас формасы реттеледі. Сана іс-әрекеттің субьективті жағдайларында көрініс табады. Сана адам айналасындағы барлық жағдайларда тиісті болып келеді.
2.Ұлттық сана-сезім:түсінігі, түрлері, функциялары
Ұлттық сана-сезім мәселесі соңғы 20 жылда психология мен философияда өзекті бола бастады.
Ұлттық сана-сезім - бұл адамдар қауымдастығын тұтастай ұдайы жаңғыртуға және әрбір жеке тұлғаны берілген әлеуметтік тұтастық ретінде жіктеуге мүмкіндік беретін жеке және қоғамдық сананың деңгейі, ұлттың идеялары, дәстүрлері мен тұжырымдамаларының жиынтығы. Басқаша айтқанда, ұлттық сана-сезім - халық пен оның өкілдерінің шығу тегі бірлігіне байланысты болмысын таныту формаларының бірі.
Кейбіреулер ұлттық сана-сезім ұғымы адамдардың белгілі бір этносқа жататындығын сезінуін қамтиды деп санайды, басқалардың пікірінше, ол тереңірек мазмұнды және жеке адамдардың этникалық құндылықтарға қатынасын, белгілі бір этносқа жататын тәжірибесін білдіреді. . Ол объективті әрекеттерде, пайымдауларда, адамдардың рухани шығармашылығында, олардың ұнатуы мен ұнатпауында, қажеттіліктері мен көзқарастарында көрінеді.
Этникалық сана-сезім пен қоғамдық сана-сезім сәйкестігін ажырата білу керек. Этникалық (ұлттық) сана-сезім - бұл белгілі бір этносқа жататын сана ғана емес, сонымен бірге адамның өзінің іс-әрекетін, сезімін, ой-пікірін, құндылықтарын, мінез-құлық мотивтерін, мүдделерін білуі. Этникалық қоғамдық сана-сезім - оның мүшелерінің белгілі бір сәйкестігі туралы идея. Ол сондай-ақ өз қоғамының типтік белгілері туралы идеяларды қамтиды: оның қасиеттері мен тұтастай алғанда жетістіктері. этникалық (ұлттық) қоғамдық сананың этникалық (ұлттық) сана-сезімнен айырмашылығы қоғамдық сана-жеке тұлға деңгейінде ғана емес, сонымен қатар тұлғадан тыс, оның ішінде қоғамдық сананың объективті формалары: тілде, халық шығармашылығы шығармаларында, кәсіби өнерде, ғылыми әдебиетте, мораль мен құқықта көрінеді.
Ұлттық сана-сезім ұлттың қалыптасу процесінде этнос өкілдерінің өзінің шығу тегі мен мәдени және ұлттық тамырымен байланысын сезінуімен, туған мәдениетінің, тілінің, ұлттық ерекшеліктерінің, ділінің, санасының ерекшелігін мойындауымен,ұлттық ынтымақтастығы тарихи қалыптасты.
Ұлттық сана-сезім - белгілі бір этникалық қауымдастықтың қоғамдық санасының көрінісі. Г.В. Старовойтова этникалық бірегейлікті әдет-ғұрыптар мен дәстүрлерде бекітілген күнделікті тәжірибе шеңберімен шектелетін және практикалық қызметтің, мораль мен әдет-ғұрып құқығының, этникалық нормалар мен әдет-ғұрыптардың, олар туралы идеялардың тікелей көрінісін қамтитын қоғамдық сананың белгілі бір бөлігі ретінде анықтады.
Қазіргі кезеңде Ю.Бромлей, Л.Дробижев, М.Джунусов, С.Калтачян, К.Хабабулин және т.б. сияқты қоғамтанушы ғалымдардың еңбектерінде ұлттық сана-сезім мәселелерін дамытуға көп көңіл бөлінеді.
Л.Дробижеваның көзқарасы бойынша ұлттық өзіндік сананың қазіргі заманғы түсінігі кеңейтілген өзіндік санамен байланысты, онда қоғам мүшелерінің барлығы немесе көпшілігі өз халқы туралы тарихи білімге ие, ықпалымен дамыған. Мемлекеттік идеологияның немесе жетекші топтардың, оның құндылықтарына белгілі бір қатынасының, ортақ мақсаттар мен мүдделер жолында әрекет етуге дайын себебі өз ұлтының, өз халқының мүддесі туралы сана-сезімі бар деген.
Сонымен, ұлттық сана-сезім - күнделікті сана деңгейінде қалыптасатын, тұрақтылығы ортақ шығу тегімен, ұлттық тілмен, этникалық өмірмен, мәдениет пен мінез-құлық ерекшеліктерімен айқындалатын белгілі бір этникалық қауымдастыққа жататын сана.
Ұлттық сана-сезімнің тұрақты элементтерінің бірі - ұлттық сезім. Ұлттық сезімдер адамның өзінің этникалық болмысына эмоционалдық қатынасын ғана емес, сонымен бірге ұлтаралық қатынастардың, соғыстардың, жаулап алулардың және т.б. сипатын білдіреді.
Даму сипатына қарай әр ұлтта ұлттық сезімдер әр түрлі деңгейде, әртүрлі бағытта көрінеді. Олар этнос өмірінің нақты жағдайларын, оның тұрмыс-тіршілігін, мәдениетін көрсетеді. Ұлттық сезімдердің тұрақтылығы олардың пайда болуына ықпал ететін факторлардың тұрақтылығымен анықталады.
Ұлттық сезімдер ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан және қоғамдық пікірдің күшімен қорғалатын қоғамдық қатынастардың барынша жалпыланған нормалары мен қағидалары ретінде салт-дәстүрмен тығыз байланысты Ә.Қ. Әлиев, Н.С. Сәрсенбаев, Н.Д. Жанділдин.
Әдет-ғұрыптар мен дәстүрлер өзара байланысты, бір-біріне тәуелді және бір-бірін алмастырады.Ұлттық дәстүрлер тарихи қалыптасқан, адамдардың көзқарастары мен сезімдерінің салыстырмалы түрде берік сабақтастығымен және тұрақтылығымен сипатталады және олардың әдет-ғұрыптары мен мінез-құлық ережелерінде бекітілген. Отбасылық-тұрмыстық немесе ұлттық қатынастарға негізделген бұл мінез-құлық нормалары немесе үлгілері өздерінің тарихи өткені, тілі мен мәдениеті жақын халық топтарына тән. Демек, салт-дәстүрлер - ұлттық болмыстың ең тұрақты ... жалғасы
Х.Досмұхамедов атындағы Атырау университеті
Инновациялық білім беру факультеті
Психология және арнайы білім беру кафедрасы
Соөж
Тақырыбы:Ұлттық сана-сезім туралы түсінік
Дайындаған:Куанышева Жайна
101-2 топ
Атырау 2021
Жоспары:
Кіріспе
Негізгі бөлім
Сана-сезім түсінігі
Ұлттық сана-сезім:түсінігі,түрлері,функция лары
Ұлттық сана-сезім мен ұлттық болмыстың айырмашылығы және ұлттық сана-сезімді дамыту.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Этнопсихология мен этносоциологияда теориялық және эмпирикалық зерттеулердің негізгі тақырыбы ұзақ уақыт бойы этникалық (ұлттық) өзіндік сана-жеке тұлғалардың белгілі бір этникалық қауымдастыққа жататындығын білуі. Ғылымда этникалық (ұлттық) өзіндік сананы зерттеу дәстүрлері кең теориялық және эмпирикалық негізге ие. Кейінірек "этникалық сана-сезім " деген кең ұғым анықталды, ол этникалық қауымдастық мүшелерінің өзінің және басқа этникалық топтар туралы, оның ішінде әлеуметтік-психологиялық көзқарастар мен стереотиптер туралы идеяларының жиынтығын сипаттайды. Бұл түсінікте этникалық өзіндік сана-белгілі бір этникалық қауымдастықтың өкілдері ретінде жеке тұлғалардың өзін-өзі қабылдауы мен бейнесін көрсететін этникалық сананың бөлігі.
Бұл жұмысты зерттеу объектісі-Сана, оның тұжырымдамасы мен мәні. Зерттеу тақырыбы-ұлттық (этникалық) сана-сезім, ұлттық сана-сезімнің түрлері және оның функциялары.
Негізгі бөлім
1.Сана туралы түсінік
Сана-бейнелеудің ерекше түрі,ол адамның барлық психикалық қызметінің жалпы қасиеті болып табылады.Адам санасы бізді қоршаған дүние туралы жиынтығынан тұрады.Сана қоғамның жемісі ретінде тек ғана адамға тән.
Сана айналадағы өмірдің барлық өзара байланысын бейнелейді, әлемнің бейнесі бірдей жүйе ретінде. Сондықтан сана -- іс-әрекет бейнесінің жоғарғы формасы болып табылады. Сана арқылы адам қоршаған әлеммен қарым-қатынас формасы реттеледі. Сана іс-әрекеттің субьективті жағдайларында көрініс табады. Сана адам айналасындағы барлық жағдайларда тиісті болып келеді.
2.Ұлттық сана-сезім:түсінігі, түрлері, функциялары
Ұлттық сана-сезім мәселесі соңғы 20 жылда психология мен философияда өзекті бола бастады.
Ұлттық сана-сезім - бұл адамдар қауымдастығын тұтастай ұдайы жаңғыртуға және әрбір жеке тұлғаны берілген әлеуметтік тұтастық ретінде жіктеуге мүмкіндік беретін жеке және қоғамдық сананың деңгейі, ұлттың идеялары, дәстүрлері мен тұжырымдамаларының жиынтығы. Басқаша айтқанда, ұлттық сана-сезім - халық пен оның өкілдерінің шығу тегі бірлігіне байланысты болмысын таныту формаларының бірі.
Кейбіреулер ұлттық сана-сезім ұғымы адамдардың белгілі бір этносқа жататындығын сезінуін қамтиды деп санайды, басқалардың пікірінше, ол тереңірек мазмұнды және жеке адамдардың этникалық құндылықтарға қатынасын, белгілі бір этносқа жататын тәжірибесін білдіреді. . Ол объективті әрекеттерде, пайымдауларда, адамдардың рухани шығармашылығында, олардың ұнатуы мен ұнатпауында, қажеттіліктері мен көзқарастарында көрінеді.
Этникалық сана-сезім пен қоғамдық сана-сезім сәйкестігін ажырата білу керек. Этникалық (ұлттық) сана-сезім - бұл белгілі бір этносқа жататын сана ғана емес, сонымен бірге адамның өзінің іс-әрекетін, сезімін, ой-пікірін, құндылықтарын, мінез-құлық мотивтерін, мүдделерін білуі. Этникалық қоғамдық сана-сезім - оның мүшелерінің белгілі бір сәйкестігі туралы идея. Ол сондай-ақ өз қоғамының типтік белгілері туралы идеяларды қамтиды: оның қасиеттері мен тұтастай алғанда жетістіктері. этникалық (ұлттық) қоғамдық сананың этникалық (ұлттық) сана-сезімнен айырмашылығы қоғамдық сана-жеке тұлға деңгейінде ғана емес, сонымен қатар тұлғадан тыс, оның ішінде қоғамдық сананың объективті формалары: тілде, халық шығармашылығы шығармаларында, кәсіби өнерде, ғылыми әдебиетте, мораль мен құқықта көрінеді.
Ұлттық сана-сезім ұлттың қалыптасу процесінде этнос өкілдерінің өзінің шығу тегі мен мәдени және ұлттық тамырымен байланысын сезінуімен, туған мәдениетінің, тілінің, ұлттық ерекшеліктерінің, ділінің, санасының ерекшелігін мойындауымен,ұлттық ынтымақтастығы тарихи қалыптасты.
Ұлттық сана-сезім - белгілі бір этникалық қауымдастықтың қоғамдық санасының көрінісі. Г.В. Старовойтова этникалық бірегейлікті әдет-ғұрыптар мен дәстүрлерде бекітілген күнделікті тәжірибе шеңберімен шектелетін және практикалық қызметтің, мораль мен әдет-ғұрып құқығының, этникалық нормалар мен әдет-ғұрыптардың, олар туралы идеялардың тікелей көрінісін қамтитын қоғамдық сананың белгілі бір бөлігі ретінде анықтады.
Қазіргі кезеңде Ю.Бромлей, Л.Дробижев, М.Джунусов, С.Калтачян, К.Хабабулин және т.б. сияқты қоғамтанушы ғалымдардың еңбектерінде ұлттық сана-сезім мәселелерін дамытуға көп көңіл бөлінеді.
Л.Дробижеваның көзқарасы бойынша ұлттық өзіндік сананың қазіргі заманғы түсінігі кеңейтілген өзіндік санамен байланысты, онда қоғам мүшелерінің барлығы немесе көпшілігі өз халқы туралы тарихи білімге ие, ықпалымен дамыған. Мемлекеттік идеологияның немесе жетекші топтардың, оның құндылықтарына белгілі бір қатынасының, ортақ мақсаттар мен мүдделер жолында әрекет етуге дайын себебі өз ұлтының, өз халқының мүддесі туралы сана-сезімі бар деген.
Сонымен, ұлттық сана-сезім - күнделікті сана деңгейінде қалыптасатын, тұрақтылығы ортақ шығу тегімен, ұлттық тілмен, этникалық өмірмен, мәдениет пен мінез-құлық ерекшеліктерімен айқындалатын белгілі бір этникалық қауымдастыққа жататын сана.
Ұлттық сана-сезімнің тұрақты элементтерінің бірі - ұлттық сезім. Ұлттық сезімдер адамның өзінің этникалық болмысына эмоционалдық қатынасын ғана емес, сонымен бірге ұлтаралық қатынастардың, соғыстардың, жаулап алулардың және т.б. сипатын білдіреді.
Даму сипатына қарай әр ұлтта ұлттық сезімдер әр түрлі деңгейде, әртүрлі бағытта көрінеді. Олар этнос өмірінің нақты жағдайларын, оның тұрмыс-тіршілігін, мәдениетін көрсетеді. Ұлттық сезімдердің тұрақтылығы олардың пайда болуына ықпал ететін факторлардың тұрақтылығымен анықталады.
Ұлттық сезімдер ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан және қоғамдық пікірдің күшімен қорғалатын қоғамдық қатынастардың барынша жалпыланған нормалары мен қағидалары ретінде салт-дәстүрмен тығыз байланысты Ә.Қ. Әлиев, Н.С. Сәрсенбаев, Н.Д. Жанділдин.
Әдет-ғұрыптар мен дәстүрлер өзара байланысты, бір-біріне тәуелді және бір-бірін алмастырады.Ұлттық дәстүрлер тарихи қалыптасқан, адамдардың көзқарастары мен сезімдерінің салыстырмалы түрде берік сабақтастығымен және тұрақтылығымен сипатталады және олардың әдет-ғұрыптары мен мінез-құлық ережелерінде бекітілген. Отбасылық-тұрмыстық немесе ұлттық қатынастарға негізделген бұл мінез-құлық нормалары немесе үлгілері өздерінің тарихи өткені, тілі мен мәдениеті жақын халық топтарына тән. Демек, салт-дәстүрлер - ұлттық болмыстың ең тұрақты ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz