Шошқа балантидиозы


ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ АУЫЛ
«ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ ЗЕТТЕУ УНИВЕРСИТЕТІ»
КОММЕРЦИЯЛЫҚ ЕМЕС АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫ
Биологиялық қауіпсіздік кафедрасы
СӨЖ
Тақырыбы: Балантидиоз, эпидемиологиялық бағасы және олармен күрес шаралары.
Орындаған:Досжігітова А
Тексерген:Тұрғанбаева Г. Е
2021 жыл
Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Шошқа балантидиозы
2. Даму биологиясы
3. Патогенезі және иммунитеті.
4. Клиникалық белгілері
5. Диагностика
6. Емдеу
7. Алдын алу және күресу шаралары
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
Кіріспе
«Табиғи ошақты және антропозоонозды инвазиялар» пәні табиғи ошақты паразитоздары және биоценоздар жөнінде ғылымның теориялық негізін қарастырады, болашақ мал дәрігерлік мамандығы шаруашылықтағы, мал өнімін өңдеу мекемелеріндегі, базарлардағы елді мекендердегі, мемлекеттік қорықтардағы, су шаруашылықтарындағы, су көздерінің паразитологиялық жағдайын анықтау жолдарымен таныстырады. Пәннің мақсаты ғылым мен практиканың дүниежүзілік жаңа жетістіктері негізінде паразиттердің табиғи ошақты жөнінде теориялық білім беру болып табылады, және қоршаған ортаны паразитологиялық тұрғыдан сараптау. Осыған байланысты пәннің алға қойған мәселелері жаңа жағдайдағы паразиттердің қалыптасқан ошақтарына анықтау жолдарының методикалық негізін зерттеуді; паразитоздардың табиғи ошағының қалыптасуының биологиялық негіздерін қарастырады. Паразиттердің табиғи ошағындағы паразиттермен олардың иелерінің арасындағы қарым - қатынастар туралы, олардың пайда болып, өршу кезеңдері жөнінде тыңғылықты білім алады. Табиғи ошақты паразит ауруларымен күрес жолдарын үйреніп, оларды диагностикалау әдістерін меңгереді, оларды бір-бірінен ажырату жолдарымен танысады. Табиғи ошақты транссмиссивтік инвазиялар пәнін игеру мектептегі жалпы білім алу жүйесіне және жоғарғы оқу орындарында игерілетін арнайы пәндерге негізделген. Оларға жататындары: жалпы биология және зоология, латын тілі, фармокология және патанатомия, биологиялық химия, эпизотология және паразитология, ветеринариялық - санитариялық сараптау, ветеринария ісін ұйымдастыру және қосымша ветеринариялық медицина мамандығы үшін жұқпалы емес аурулар пәндері. Табиғи ошақты трансмиссивтік инвазиялар ауылшаруашылығы және ветеринария практикасымен, ауылшаруашылығы және медициналық биологиялық пәндерімен тығыз байланысты. Оларға жататындар: биологиялық физика, эпидемиология, эпизоотология малшаруашылығы, өсімдік шаруашылығы, мал өнімдері технологиясы және т. б. Бұл пәнді оқып, игеру арқылы студенттер паразиттердің табиғи ошағы бойынша ғылыми зерттеу жұмыстарының негезгі бағыттары туралы білім алады, олармен күресу және жоғарғы сапалы мал өнімдерін алу жолдарымен танысады. Паразиттердің ошақтарын анықтау үшін экологиялық сараптау жүргізеді, оны үйреніп машықтанады.
Табиғи ошақты аурулар міндетті (бұлардың қоздырғышын арнайы тасымалдаушылар жұқтырады) және міндетсіз түрде тасымалданушы болып бөлінеді. Бұлардың қоздырғышы арнайы тасымалдаушылармен қатар, қоректік заттар, су, топырақ және қоршаған ортаның басқа да заттары арқылы жұғады.
Аурудың табиғи ошағы-бұл белгілі бір ауру қоздырғышы шексіз ұзақ уақыт бір жануардан екінші жануарға көшіп және жердің кішкене ғана бір бөлігінде сақталады.
Трансмиссивті протозойлық аурулардың таралуында біріңғай эпиззотиялық тізбек бары байқалады. Бұл тізбекте 3 буын бар: донор, тасымалдаушы, реципиент.
Яғни, ауру тасығыш жануарлар; індет қоздырғышын сақтаушы, тасымалдаушы буынаяқтылар және ауру жұғатын сау жануарлар.
Эпизоотоиялық тізбегінде 2 буын бар трансмиссивті емес аурулар аз, олардың ішінде жануарларға тікелей жанасу арқылы жұғатындары аса көп емес. Бұған шағылысқанда жұғатын киеңкі ауруы, саркоптоидоз немесе қотыр аурулары, биттеу және т. б. жатады.
Инвазия қоздырғышы сыртқа әр түрлі жолдармен шығады: қимен, несеппен, танаудан аққан жалқаяқпен, сілекеймен, сүтпен, көзден аққан жаспен, қанмен және т. б.
Қоршаған ортада инвазиялық сатыға дейін дамитын қоздырғыштар, яғни топырақта, шөпте, суда дамитын геогельминттер мен кокцидиялардың инвазиялық сатыға дейін даму және сыртта тіршілік ету мерзімі табиғи жағдайларға: ыстық-суыққа, жауын-шашын мөлшеріне, топырақ құрамына және оның құрылысына байланысты. Бұл жағдайда инвазия көзі-ауру мал мен паразит тасығыштар, ал індет топырақ пен су арқылы жануарларға жұғады. Инвазияның таралуына буынаяқтылар, кеміргіштер, құстар, адамдар және т. б. механикалық тасымалдаушылар да әсерін тигізеді. Инвазиялық ауруға бейімді жануарларға оның қоздырғыштары ауыз арқылы, тері арқылы, тасымалдаушылар және тікелей жанасу арқылы да, сондай-ақ аралас жолмен де жұғады (ауыз және тері арқылы) .
Негізгі бөлім
1. Шошқа балантидиозы - Balantidiidae тұқымдасына жататын патогенді бактериялар қоздыратын, тоқ ішектің зақымдануымен сипатталатын және әлсірететін диареямен, малдың азаюымен және өлуімен жүретін шошқа протозойлы ауруы.
- Сурет. Балантидиоз
Шошқалардан басқа, адамдарда, ірі қара және ұсақ малдар мен қояндарда балантидиоз ауруы тіркелді.
Қоздырғыш туралы мәлімет. Aprotricha отрядына жататын Balantidium suis және E. coli. Екі түр де морфологиялық жағынан ұқсас. Балантидиялар трофозоиттер және кисталар түрінде кездеседі. Трофозоиттер сопақ немесе жұмыртқа тәрізді, ұзындығы 100-150 мкм, ені 20-70 мкм; ішінде екі ядро - макронуклеус және микронуклеус бар.
Дене кірпікшелермен жабылған, нәтижесінде балантидия шырышты қабатқа, тіпті шырышты қабық астына да ене алады. Кисталар дөңгелек пішінді, қос қабықпен жабылған, қозғалыссыз. Көбінесе кисталар ересек клиникалық сау жануарлардың нәжісінен оқшауланады. Жас жануарларда трофозоиттер (вегетативті формалар) қоршаған ортаға бөлінеді.
2. Даму биологиясы. Қолайлы жағдайда бола отырып, балантидиялар жыныстық жолмен (конъюгация) және тікелей бөлінумен (жыныссыз көбею) көбейеді. Қолайсыз жағдайларда көбею тоқтап, балантидия кистаға айналатын қорғаныс қабықшасымен жабылады. Сонымен бірге олар кірпікшелі жамылғыға ие болып, дөңгелектенеді. Балантидиялар тоқ ішектің саңылауларында паразиттенеді, алайда аурудың белгілі бір кезеңдерінде олар иесінің тіндеріне - ішек қабырғасының қалыңдығына, қан мен лимфа түйіндеріне өте алады.
2-Сурет. Даму айналымы.
Эпизоотологиялық мәліметтер. Балантидиозға жас жануарлар, негізінен, аналық шошқалар бейім, бірақ емізу кезеңінің аяғында торайлар да, ересек шошқалар да ауыруы мүмкін. Инфекция көзі ауру және сауығып кеткен жануарлар болып табылады.
- Сурет. Шошқа балантидиоз
Балантидиоздың пайда болуына малды дымқыл, лас үй-жайларда ұстау, жеткіліксіз азықтандыру, жас малдарды ерте айыру ықпал етеді. Торайларды азықтандырудың концентрат түріне көшіру, рационға сүт өнімдерін қосу жануарлардың ішегінде балантидиялардың азаюына әкеледі.
Балантидия инфекциясы шошқаларды және вегетативті формаларды тамақпен, ауыз сумен бірге жұтқанда пайда болады. Трофозоиттер кисталардан түзіледі. Торайлар ауру аналықтарды сорып жұқтыруы мүмкін. Сұр егеуқұйрықтар мен жабайы шошқалар балантидияны тасымалдай алады.
Балантидиялардың вегетативті формалары сыртқы ортада тұрақсыз және тез өледі. Өлген жануарлардың денесінде олар 5-6 сағат ішінде лизиске ұшырайды. Паразиттің кисталары шошқаларда 104 күнге дейін, ауладағы топырақта 244 күнге дейін, 10% формалин ерітіндісінде - 4 сағат, 5% карбол қышқылы ерітіндісінде - 3 сағат, зәрде өміршеңдігін сақтайды. - 10 күн. Термостатта 27 градус температурада ұстау зиянды әсер етпейді.
3. Патогенезі және иммунитеті . Шошқаларды ұстаудың санитарлық-гигиеналық талаптарын бұзған, сапасыз жем берген, рационды күрт өзгерткен, шошқаларды ерте емізу. Ішек люменінен шыққан балантидиялар шырышты қабатқа еніп, эпителиймен қоректенеді. Сонымен бірге олар ішектің шырышты қабығына әсер етіп, эпителийдің, шырышты асты және тіпті ондағы бұлшықет қабаттарының некрозын тудырады. Ішек қабырғаларында паразиттер көбейіп, жеке колониялар түзеді. Балантидия шығаратын улы заттардың қанға сіңуі, сондай-ақ тіндік элементтердің ыдырау өнімдері организмнің жалпы интоксикациясын тудырады, бұл бауырда, бүйректе, миокардта, орталық жүйке жүйесінде дегенеративті процестердің дамуына ықпал етеді және болуы мүмкін. өлімге әкелетін.
4-Сурет. Balantidiosis suis
Қан түзу мүшелерінің қызметі бұзылған, демек, эритропения сүйек гемопоэзінің тежелуімен байланысты. Аурудың дамуы көбінесе патогендік микрофлорамен және трепонемалармен, сальмонеллалармен, пастереллалармен, эймериялармен, жұқпалы гастроэнтероколит вирустарымен және гельминттермен бірлескен паразитизмі бар адамдарда қиындайды.
Балантидиялардың қан айналымы жүйесіне, бауырға, өкпеге, мезентерияға, лимфа түйіндеріне және құрсақ қуысына енуі мүмкін екендігі туралы деректер бар.
4. Клиникалық белгілері. Балантидиоз жедел, субакуталық және созылмалы, сонымен қатар жасырын болып табылады. Инкубациялық кезең 8-10 күнге созылады. Аурудың көрінісі жануарлардың жасына, ұстау және азықтандыру жағдайларына, басқа аурулардың болуына байланысты.
Курстың өткір түрі кейде оңай жүреді және қалпына келтірумен аяқталады, бірақ жиі ауыр ағым байқалады. Науқастарда аппетит нашарлайды, дене температурасы 1-1, 5 ° C жоғарылайды. Аурудың негізгі клиникалық белгісі - диарея. Фекальды массалар сұйылтылған, еріксіз шығарылады, көп шырыш бар, жиі қан араласады. Жануарлар депрессияға ұшырайды, шөлдеу күшейеді, құсу пайда болуы мүмкін. Торайлар летаргиялық, қан аз, өтірік көбірек. Олар тез арықтайды және аурудың соңына қарай шаршайды. Дене температурасы 36-37 ° C дейін төмендеуі мүмкін. Торайлардың едәуір бөлігі өледі.
Ауру субакуталық және созылмалы түрге ауысып, 2 айға немесе одан да көп уақытқа созылуы мүмкін. Ауру жануарларда мерзімді диарея, бұзылған тәбет, дене температурасының шамалы жоғарылауын байқаймын. Балантидиоздың абортивті түрі әдетте санитарлық-гигиеналық жағдайларды қатаң сақтайтын және жануарларды толыққанды азықтандыруды ұйымдастыратын шаруашылықтарда кездеседі.
Патологиялық өзгерістер. Ең айқын өзгерістер ішекте, негізінен үлкен бөлімде байқалады. Аурудың жедел ағымында (3-10 күн) тоқ ішектің, ал кейбір жануарларда және шажырқайдың шырышты қабаты ісінген, шырышпен жабылған, қатпарланған, қызарған, Пейер дақтары көлемі ұлғайған. Ұқсас өзгерістер, бірақ жұмсақ, ащы ішекте болуы мүмкін. Кейде олар асқазан түбінің шырышты қабатының қарқынды қызаруы, ісінуі және қалыңдауы байқалады. Лимфа түйіндері (мезентериальды, портальді, перигастрий және төменгі жақ асты) ұлғайған, кесіндісінде шырынды, кейде капсула астында қызғылт-қызыл шекараның болуы. Көкбауыр көлемі аздап ұлғайған, целлюлоза қара шие түсті, оңай тырналады. Бауыр толық қанды, бүйректе көрінетін өзгерістер анықталмайды. Өкпе гиперемия және ісіну күйінде. Мидың қан тамырлары мен оның қабықшалары қанға толған, ең кішкентай тармақтары анық көрінеді.
Аурудың субакуталық және созылмалы ағымында органдар мен тіндердегі патологиялық өзгерістер жедел ағыммен бірдей, бірақ азырақ көрінеді.
5. Диагностика . Диагноз қою кезінде эпизоотологиялық мәліметтер, клиникалық көрініс, патологиялық өзгерістер, сонымен қатар нәжістің, тоқ ішектің мазмұнын зерттеу нәтижелері ескеріледі.
Нәжіс үлгілері алынады, олар 2-3 сағаттан кешіктірмей нативті жағынды әдісімен зерттеледі. Балантидия лизисі кейінірек болатындықтан, мәйіттерді -6 сағат зерттейді. Нәжіс әйнек шыныға қойылады және бірдей мөлшерде натрий хлоридінің изотоникалық жылы ерітіндісімен (температурасы 37 ° C-тан аспайды) біркелкі ұнтақталады, жабын әйнекпен жабылады және жағынды микроскоптың төмен үлкейтуімен қарайды. Оң жағдайларда балантидиялардың белсенді вегетативті формалары мен кисталары кездеседі.
Жануарлардың қайта ауыруы кезінде балантидия нәжіспен біркелкі емес шығарылады, сондықтан материалды бір ғана зерттеумен шектелуге болмайды.
Балантидиоз диагнозы шошқада аурудың тән белгілері анықталса, өлген және мәжбүрлеп өлтірілген жануарларды тексеру кезінде, өзіне тән патологиялық-анатомиялық және гистологиялық өзгерістер анықталса және балантидия табылса, анықталған деп саналады. Балантидиозды сальмонеллез, трепонемоз (спирохетоз), колибактериоз, трансмиссивті гастроэнтерит, монооздан ажырату керек.
6. Емдеу. Балантидиозды емдеу үшін келесі препараттар ұсынылады.
Осарсол 3-5 күн қатарынан тәулігіне 2 рет 20-30 мг/кг дозада қатаң түрде тағайындалады (2, 5% концентрациядағы 1% сода ерітіндісінде жақсырақ) .
Ветдипасфен - жұпта дигидрострептомицин, насалицилат (пассомицин), дибиомицин және тең мөлшерін қамтитын біріктірілген препарат. Препарат микробқа қарсы әрекеттің кең спектріне ие. Топтық әдіспен дозада жеммен тағайындалады: 30 күнге дейінгі торайларға бір жануарға 125 мг; 31 күннен 60 күнге дейін - 250; 61 күннен 120 күнге дейін - 375; 120 күннен астам - бір жануарға 725 мг. Күніне бір рет 3 күн қатарынан тағайындаңыз. 7-8 күннен кейін емдеу курсы қайталанады.
Тилан (фармацин, тилозин) - кристалды ұнтақ, антибиотиктер тобына жатады. Әрекеттің кең спектріне ие. Ол 3 күн қатарынан күніне 2 рет 1, 25мг/кг дозада жеммен бірге беріледі. 3 күннен кейін емдеу курсы қайталанады. Кейбір авторлар Тиланды бұлшықет ішіне енгізуді ұсынады. Ауыр ауру кезінде торайларға препараттың 3% сулы ерітіндісін және жасына байланысты келесі дозада енгізеді: 10 күнге дейін - 2 мл, 11-ден 30 күнге дейін - 5-6, 31-ден 60 күнге дейін - 8. -10 мл.
Метронидазол (трихопол) - протозойға қарсы әсерінің кең спектрі бар кристалды ұнтақ. Ішке күніне 2 рет 3 күн қатарынан дозада тағайындайды: салмағы 5-тен 40 кг-ға дейінгі торайларға - 0, 25 г, 40 кг-нан жоғары торайларға - 0, 5 г. Емдеу курсы 7-10 күннен кейін қайталанады.
Нифулин - нитазол, фуразолидон, хлортетрациклин гидрохлориді және кальций карбонатынан тұратын күрделі препарат. Ол микробқа қарсы әсерге ие және кейбір қарапайымдылардың дамуын тежейді. Топтық әдіспен 2 рет және күніне 1 тонна жемге 5 кг-нан 7 күн беріледі.
Фуразолидон - сары түсті препарат. Шошқаларға 5 күн бойы күніне 2 рет азықтық дозада беріледі: сорғыш торайларға 0, 1 г, емізетін шошқаларға 0, 3, ересек шошқаларға 0, 5 г, бір жануар.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz