Ағымдағы салық активтері

ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА

Тақырыбы: «Банктердегі бухгалтерлік есептің ерекшеліктері»

«5В050800 - Есеп және аудит» мамандығы

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

1. Банктердегі бухгалтерлік есепті реттеуі жүйесінің

ерекшеліктері . . . 5

1. 1 Банктердегі есепті ұйымдастырудағы есеп саясатының орны . . . 5

1. 2 Екінші деңгейлі банктердегі салық есебі мен басқару есебі . . . 8

1. 3 Екінші деңгейлі банктердегі ішкі аудиттің мәні мен мақсаты . . . 11

2. « Еуразиялық банк » Ашық акционерлік қоғамының қаржылық

есебінің жағдайы мен болашағы 17

2. 1 Активтер есебі . . . 17

2. 2 Міндеттемелер есебі . . . 26

2. 3 Меншікті капитал есебі . . . 32

3. Қаржылық есептемені дайындауды жетілдіру жолдары . . . 38

3. 1 Қаржылық есептеменің көрсеткіштерін бағалау . . . 38

3. 2 Қаржылық есептемені әзірлеудегі жаңа компьютерлік бағдарламалар . . . 44

3. 3 Табыстылықты арттыру жолдары . . . 48

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 53

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 55

Кіріспе

Өзектілігі. Банктер нарықтық құрылымдар жүйесінің орталық байланыстарының бірін білдіреді. Бұл заңды және жеке тұлғалардың ақшалай қаражаттарын тарту және оларды өз атынан ақылылық, мерзімділік және қайтарымдылық шарттарында орналастыру үшін құрылған ұйымдар болып табылады. [1]

Банктердегі бухгалтерлік есеп - бұл несиелік мекемелердің міндеттемелері және олардың қозғалысы туралы ақпаратты ақшалай түрде жинау, тіркеу және қорытындылаудың жүйелі жүйесі.

Банктегі бухгалтерлік есептің мақсаты - есеп жұмысының сапасын ұлғайту, банктердің жарғылық қызметін қолайлы тәсілдермен басқаруға керекті ақпараттермен қамтамасыз ету.

Банкте жүзеге асырылатын операциялардың негізгі үлесі ақша қаражаттарының қозғалысына, төлемдер мен есеп айырысуларға байланысты операциялар болып табылады. Бұл оларды құжаттауға, құжат айналымын ұйымдастыруға, құжаттарды сақтауға, банктің есебі мен есептілігіне қойылатын арнайы талаптарды алдын-ала анықтайды. Есеп айырысу - кассалық операцияларды жүзеге асыра отырып, банктер экономиканың нақты секторының дамуына үлес қосады. Жоғарыда айтылғандардан біз банктік қызмет маңызды және өзекті тақырып, сонымен қатар практикалық маңызы зор деген қорытындыға келуге болады.

Қазіргі кезде қоғамыздың даму кезеңдерінің қай сатыларын алып қарастыратын болсақ ұйымның дамудың объективті экономикалық заңдылықтарын анықтау үшін бухгалтерлік есеп жұмыстарының дұрыс ұйымдастырылуының маңызы зор. Өйткені бухгалтерлік есепті біз ұйымда есеп тапсыру және экономикалық талдауды қарастыру жұмыстарының орындалуы кезінде керекті ақпаратпен қамтамасыз етеді. Шешімдер қабылдау бухгалтерлік есеп жүйесін ұйымдастыру деңгейіне тікелей байланысты, бірінші кезекте басшысына, кейін пайдаланушыларға ақпарат беруге негізделеген, себебі сапалы ақпараттарды көру үшін тиімді ақпарат пайдаланылуы керек. [3]

Проектінің басты мақсаты - банктердегі есеп жүйесін, оның қолданыстағы заңнамаға сәйкестігін айқындау және ерекшеліктерін ашып көрсетуге бағытталған. Екінші деңгейлі банктердегі салық есебі мен басқару есебіне талдау жүргізу.

Дипломдық жобаның міндеттері. Жоғарыда аталған мақсаттарға жету үшін келесі міндеттердің шешімін табуға тиісті:

- банк ұйымның қаржылық-экономикасына сипаттама бере отырып, оның салықтық және басқарушылық есептерін ұйымдастыру ерекшеліктерін қарастыру;

- банктегі активтер, міндеттемелер және капитал есебін зерттеп, оларды тиімді пайдалану жолдарын қарастыру;

- банктегі ішкі аудит, салықтық тексеру мен табыстылықты арттыруға байланысты ұсыныстарды ұсыну.

Дипломдық жобаның теориялық базасы. Ұйымдағы қаржылық операцияларын есепке тіркеу Қазақстан Республикасындағы «Бухгалтерлік есеп пен Қаржылық есептілік туралы » заң негізінде реттеледі. Сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ұлттық Банктің Қаулысы және өзге де заңнамалық актілермен, кәсіпорынның есеп саясатымен реттеледі. Көрсетілген заңнамалық база мен ғалымдардың жұмыстары Қазақстан Республикасы статистикасының мәліметтері, ұйымның қаржылық есептілік ақпараттарын дипломдық жобаның теория және әдістеме базасы болып саналады.

Дипломдық проекттің зерттеу объектісі - Қазақстан Республикасының екінші деңгейлі банк «Еуразиялық банк» Ашық акционерлік қоғамы .

Зерттеудің теориялық және әдістемелік негізі - ұйымдағы қаржылық нәтижелерінен кірістер қалыптастыру туралы заңнамалық актілер және нормативтік құжаттар болып саналады. Сондай-ақ, әдебиеттер көздерін, қаржылық көрсеткіштер мен рентабельділікті талдау кезінде әдістемелік материалдар қолданылады. Зерттеудің негізі «Еуразиялық банк» Ашық акционерлік қоғам және осы ұйымның 2017 - 2020 жылдар аралығындағы пайдасын, зияндарын, қаржылық қорытындысы және рентабельділік болып саналады.

Дипломдық жобаның құрылымы. Дипломдық жоба кіріспе, негізгі үш бөлім, қорытынды, пайдаланылған әдебиеттер тізімі және қосымшалардан құралады.

1. БАНКТЕРДЕГІ БУХГАЛТЕРЛІК ЕСЕПТІ РЕТТЕУІ ЖҮЙЕСІНІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

1. 1 Банктердегі есепті ұйымдастырудағы есеп саясатының орны

Банктегі бухгалтерлік есеп - материалдық құндылықтарының жағдайы, ақша қаражаттары, несиелер, бағалы қағаздар, құрылған резервтер, кірістер мен шығыстар, қаржылық қорытындылар бойынша ақпаратты жинау, тіркеу және қорытынды жасаудың қатаң ұйымдастырылған реттелген процесі. [1]

Бухгалтерлік ақпараттың ішкі пайдаланушылары деп банктің иелері және олардың органдары, банктің атқарушы органдарының, банктің бөлімшелері және олардың басшылары кіреді. Аудиторлар мен ішкі бақылаушылар, ал сыртқы пайдаланушыларға сәйкес - мемлекеттік органдар (Орталық банк, салық және басқа органдар), сыртқы аудитор мен кредиторлар және банк салымшылары.

Банктегі бухгалтерлік есепті сауатты, тиянақты жүргізу үшін келесі 1 суреттегі негізгі міндеттерді шешуге көмектеседі:

1 сурет - Банктегі бухгалтерлік есептің міндеттері

Бухгалтерлік есеп жүйесі банк ұйымының негізі болып табылады. Жақсы дамыған бухгалтерлік есеп жүйесі банк үшін өте маңызды, себебі ол ағымдағы шешімдер қабылдау кезінде қаржы институтына тәуелді.

Есеп жүйесі - бұл бухгалтерлік ақпаратты қаржылық ақпаратқа айналдыратын өзара байланысты элементтер жиынтығы.

Есеп жүйесі келесі элементтерді қамтуы мүмкін:

- Бухгалтерлік есеп;

- жұмыс бөлімшелеріндегі есеп;

- филиалдардың есеп бөлімі;

- есепке алу деректерін өңдеу орталығы;

- ішкі аудит бөлімі.

Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасын, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің нормативтік құқықтық актілерін басшылыққа ала отырып, Департамент өз қызметін Банктің ережелеріне, Банк Басқармасының шешімдеріне сәйкес жүзеге асырады. [2]

Бухгалтерлік есеп әдісі - бұл банктің шаруашылық қызметін - бақылауды, талдауды және басқаруды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін есеп объектілерін ұсыну әдістерінің жиынтығы. Бухгалтерлік есеп әдісі банк бизнесінің толық сипаттамасын беретін анықталған әдістер жүйесінен тұрады.

Бухгалтерлік есеп әдісінің элементтеріне мыналар кіреді:

-алғашқы бақылау - құжаттама және тізімдеме;

-құндық өлшемдер - бағалау және калькуляция;

-ағымдық топтастыру - шот және екі жақты жазу;

-банк операциялары туралы ақпаратты жалпылау - бухгалтерлік баланс және қаржылық есеп беру.

Банк операциялары бірқатар алдын алу пункттері арқылы тәуекелді, ұрлықты, зиянды және т. б. Осылайша, банктің ішкі құрылымы банктік операциялар бойынша қызметтерді бөлу принципіне байланысты болады. Осыған байланысты банктің ішкі құрылымы екі бөлімге бөлінеді: фронт-офис және бэк-офис.

Фронт-офистің қызметіне мыналар кіреді:

- банктің клиенттерімен, серіктестерімен, жеткізушілерімен операциялар;

- шешім туралы мәліметтерді қарастыру және тіркеу;

- келісімшарттарды дайындау, уақытын ұзартужәне тоқтату;

- несие бойынша банктік қызметке қаражат ұсыну;

- ақша қаражаттарын нарыққа орналастыру;

-аналитикалық есеп беру және т. б. ;

Бэк - офистің қызметіне мыналар кіреді:

- тіркелген мәліметтерді тексеру және толықтыру;

- операцияларды растауды бақылау;

-нұсқаулыққа сәйкес дайындық және төлем;

- есепке алу - есептердің дұрыстығын тексеру;

- пайыздарды есептеу;

- пайыздарды капиталдандыру;

- түзетулер енгізу;

- есеп беру және аударымдар;

- шетел валютасын қайтадан бағалау;

- есептен шығару;

- есептілікті дайындау;

- оперативті талдау жүргізу. [3]

1 кесте - Банк мекемелерінің бухгалтерлік балансы

Бухгалтерлік есеп принциптерінде компанияның есеп саясаты банктің бухгалтерлік есеп қолдану әдісінің жиынтығын, яғни бастапқы бакылау, кұндык тексеру, шаруашылык жэне баска кызметтің фактілерін жинактап корытындылау жолдары.

Есеп саясаты - субъект жетекшілігінің бухгалтерлік есепті жүргізу мен қаржылық есептілікті берушілікті, оларға қойылатын талаптар мен принциптерді негізге ала отырып қолданылатын әдістер жиынтығы. Банктің қабылдаған есеп саясаты - бухгалтерлік есептің маңызды мэселелерінің бірі.

Коммерциялык банктің есеп саясатында мыналар корсетіледі:

• банктердегі, оның филиалдарындағы және ведомстволық мекемелеріндегі бухгалтерлік есеп шоттарының жоспары;
• банктік операцияларды тіркеуге арналған бухгалтерлік кұжат формалары;
• филиалдармен есеп айырысу тапсырыс;
• Қазақстан Республикасының нормаларына қайшы келмейтін жеке есеп операциялардың тәртібі;
• активтер мен міндеттемелерді түгендеу бағалау әдістері;
• құжат айналымының ережелерімен ақпаратты өңдеу технологиясы;
• банкішілік операциялардың орындалуын бақылау тәртібі;
• аналитикалық және синтетикалық есеп құжаттарын басып шығару
• шығару жиілігі мен тәртібі;
• бухгалтерлік есепті ұйымдастыруға байланысты басқандай шешімдер.

Сонымен банктегі есеп саясаты дегеніміз бухгалтерлік есепті жүргізу және қаржылық есептілікті ашу үшін олардың қағидаттары мен негіздеріне сәйкес қолданылатын қағидалар жиынтығы. [3]

1. 2 Екінші деңгейлі банктердегі салық есебі мен басқару есебі

Екінші деңгейлі банктердегі бухгалтерлік есеп және салық есебі қаржылық ресурстар мен мүліктің үнемді пайдалануын бақылау үшін, банктің шығындарын азайтуға негіз болып табылады.

Салық есебі - Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес топтастырылған бастапқы құжаттар негізінде салықтар бойынша салық базасын анықтау үшін ақпарат жинау, қорытындылау жүйесі. [4]

Салық есебінің объектілеріне мыналар кіреді:

-банк мүлігі;

-міндеттемелері;

-банктік және шаруышылық операциялар;

-бағалы қағаздар бойынша жүргізілген операциялар.

Банктердегі салық есебінің деректері - салық объектілері туралы ақпаратты топтастыратын салықтық есепке алу регистрлерінде, анықтамаларында көрсетілетін, есепке алу объектісін анықтайтын көрсеткіштердің мәні туралы ақпарат.

Төмендегі 2 кестеде банктегі салық есебінің негіздері келтірілген.

2 кесте - Банктегі салық есебінің негіздері

Салық салу тіркелімдері - есепті кезеңдегі салықтық есепке алу деректерін жүйелеу бойынша салықтық есепке алу тіркелімдері көрсеткіштерінің жиынтығы. [4]

3 кесте - Салық салу тіркелімдері

Салық төлеуші - банктер талдамалық есепте көрсету негізінде банк қызметін жүзеге асырудан алынған кірістер мен шығыстардың салықтық есебін жүргізеді.

Салық есебі салық төлеушінің қызметімен және қаржылық жағдайына байланысты операциялардың анықтылығын қамтамасыз етеді. Салық есебінің қажеттілігі бухгалтерлік есеп жүйесінің салықтық базасын айқындауға жеткіліксіздігімен анықталды.

Банктер келесі салықтарды төлейді: корпоративтік және жеке табыс салығы, әлеуметтік салық, мүлік салығы және қосылған құн салығы.

Сонымен банктегі салық есебінің ерекшеліктері:

• ағымдағы есеп беру кезеңінде аванстық төлемдер жүргізілген болашақ есеп беру кезеңдеріне байланысты кәсіпкерлік және басқа операциялар бойынша кірістер мен шығыстарды бөлек есепке алу;
• салық төлеуші ​​төлеген корреспонденттік қатынастар қызметтері үшін комиссиялық сыйақы түріндегі кірістерді есепке алу, есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету шығындары;
• бағалы металдардың баланстық құнының өзгеруі кезінде қайта бағалаудан туындайтын оң (теріс) айырмашылықтардың сомаларын есепке алу;
• бағалы тастарды сатып алуға және сатуға байланысты операциялар бойынша кірістер мен шығыстарды есепке алу.

Басқару есебі - бұл басқару шешімдерін қабылдауға қажетті банктің және оның ішкі құрылымдық бөлімшелерінің экономикалық қызметі туралы ақпаратты жинау, тіркеу, жалпылау және ұсынудың реттелген жүйесі. [5]

Банктегі басқару есебінің негізгі мақсаты банк басшылығына кәсіпорынның экономикалық жұмыс істеуінің нақты, жоспарлы және болжамды көрсеткіштері туралы ақпараттың толық кешенін ұйымдастыру.

Банктегі басқарушылық есеп жүйесін құру барлық деңгейдегі менеджерлерді ақпаратпен қамтамасыз ететін процедуралардың жиынтығынан тұрады. Басқару есебінің бухгалтерлік және салықтық есепке алудан айырмашылығы ақша түрінде де, заттай түрде де деректер жасалады.

4 кесте - Банктегі басқару есебінің құрылымы

Басқару есебі өз кезегінде келесі төрт компонентті біріктіреді:

1. Операциялық есеп- банктің шаруашылық және бизнес операцияларының мәмілелер журналы, шарттар мен келісімшарттар, сондай- ақ олар бойынша жоспарлы және нақты төлемдер түрінде есепке алу.
2. Позициялық есеп- позицияларды есептеу және активтер мен пассивтер бойынша ағымдағы позициялар, белгілі бір кезеңдегі кірістер мен шығыстар операцияларын есепке алу.
3. Қаржылық жоспарлау- операциялық және позициялық есепке алу деректері негізінде есептік тіркелімдер бойынша жоспарлы кірістер мен шығыстар.
4. Қаржылық талдау- позициялық есепке алу және қаржылық жоспарлау нәтижелерін пайдаланып, қаржылық көрсеткіштерді есептеу.

Банктік басқару есебінің нәтижелері:

• банк бойынша және оның бөлімшелері бойынша да жоспарланған және нақты кірістер мен шығыстар туралы деректер;
• банк бойынша активтер мен пассивтердің құрылымы;
• ақша қаражаттарының, кредиторлық және дебиторлық берешектің қозғалысы туралы мәліметтер;
• клиенттік база бойынша деректер (клиенттердің шоттарындағы қаражат көлемі) ;
• банк бөлімшелерінің қызметін салыстыра отырып, бөлімшелік желі туралы ақпарат;
• орындалған шаруашылық және бизнес операциялар туралы мәліметтер.

Сонымен банктегі басқару есебінің ерекшеліктеріне банктердің өнімдері (несиелер, депозиттер, банктік карталар, валюталық операциялар) және банктің кірістілігін көрсететін бизнес-процестер кіреді.

1. 3 Екінші деңгейлі банктердегі ішкі аудиттің мәні мен мақсаты

Банктегі ішкі аудиттің негізгі мақсаты - банк қызметкерлерінің кәсіби қызмет заңнамалары мен стандарттарын сақтау бойынша бақылау шараларын ұйымдастыру. Банктегі ішкі аудит банк жүргізетін қызметтерінің ауқымы мен сипаты негізінде сенімділіктің қажетті деңгейін қамтамасыз етеді. Банк операцияларының тәуекелдерін азайту негізінде банктің және оның клиенттері мен кредиторларының заңды мүдделерін қорғайды. [2]

Банктегі ішкі аудит жүйесі төмендегі мақсаттарды жүзеге асыру үшін қолданылады:

• банк қызметінің қаржылық және операциялық қолайлылығы, олар банк активтерін басқарудың табыстылығы мен тиімділігін тексеруді, сонымен қатар шығындардың ықтималдығын анықтауды көздейді;
• қаржылық және басқарушылық ақпараттың толықтылығы, сенімділігі және уақыттылығы. Олар дұрыс және де сапалы қаржылық есептіліктің жасалуын және банк шешім қабылдағанда пайдаланатын басқа да қаржылық құжаттарды тексеруді мақсат етеді;
• ҚР заңнамасының талаптарын сақтау банк уәкілетті органдардың нормативті-құқықтық акт негізінде, банктің рәсімдері және ішкі саясатын айқындайтын құжат талаптарының сақталуын тексеруді көздейді.

Ішкі аудит қызметінің міндеттеріне келесі мәселелерді қарастыру және де талқылау кіреді:

• ішкі бақылау жүйесінің жұмыс істеуі;
• ішкі аудит жүйесінің қызметі туралы басшылық кеңесіне есептілікті дайындау;
• менеджментке және де сыртқы пайдаланушыларға ұсынылатын қаржылық ақпараттың дұрыстығы мен нақтылығы;
• ішкі және сыртқы аудиторлармен анықталған бухгалтерлік есепте немесе ішкі аудиттегі кез келген кемшіліктер.

Банктер ішкі аудитті жүргізгенде нақты ережелер талаптарын, қаржы нарығы мен ұйымдарының реттеу мен қадағалау туралы уәкілетті органдардың нормативті-құқықтық актілерінінің талаптарын ескерулері қажет. [6]

2 сурет - Ішкі аудит жүйесі

* ескерту: [3] әдебиет негізінде

Банктегі ішкі аудит төмендегілерге бақылауды жүргізу үшін құрылады:

• банктің қызметтерді қолданыстағы заңнаманың талаптарына, оның саясатына және де банктің үәкілетті органдары бекіткен нормативті-құқықтық актілер негізінде жүргізіліп жүргенін бақылау үшің;
• банктің қолданыстағы заңнама талаптарын орындап жатқанын бақылау үшін;
• қолданыстағы заңнамада көзделген есепке алу мен есептіліктегі жүргізілген банктік және басқа да қызметтердің дұрыстығын, нақтылығын, уақыттылығын және толықтылығын бақылау үшін;
• банктегі активтер мен пассивтерді басқарудың тиімді жүйесінің қалыптастырылуын бақылау үшін;
• банк қызметінің тәуекелдерін басқару және де оларды барынша минимизациялау мониторингінің жүргізіліп жатқанын бақылау үшін;
• заңсыз жолмен алынған кірістердің тоқтатылуын бақылау үшін.

Банкте тиімді әрі қолайлы ішкі бақылау жүйесін қамтамасыз ету үшін төмендегі шарттар орындалу қажет:

• шоғырландырылған негізде (еншілес банктерді, филиалдарды, өкілдіктерді қосқанда) ішкі аудитті жүзеге асыруға жол беретін жүйені қалыптастыру;
• ішкі бақылауды реттеуге көмектесетін банктің ішкі құжаттарын әзірлеу мен бекіту;
• ішкі бақылау мақсаттарына және де бухгалтерлік есептің стандарттарына сай келетін бухгалтерлік есепті ұйымдастыру;
• тәуекелдерді басқару мен оларды төмендету жүйесін ұйымдастыру және қалыптастыру, және де оның негізінде қызметкерлік шаралар жоспарын дайындау;
• әр түрлі деңгейдегі ақпараттарды алу және олармен бөлісуге шектеу жасау.

Банктегі ішкі аудитті қажетті құқықтық реттеу негізінде уәкілетті органдар банктің ішкі талаптарын және банктің операцияларды жүргізудің жалпы ережелері туралы қағидаларды бекітуі қажет. Сонымен қоса келесі құжаттар бойынша сұрақтарды әзірлеп, бекітуі тиіс:

• банкте ішкі аудитті жүзеге асыру;
• банктегі ішкі аудит қызметтері;
• банктегі ішкі несие саясаты;
• төлем қабілеттілік, кірістіліктің ең төменгі деңгейі, активті және пассивті қызметтерге шектеулер, контрпартнерлар бойынша лимиттер;
• банк активтері мен пассивтерін басқаруды орындау үшін тартылған тұлғалардың жауапкершілігі мен өкілеттіктері мәселелерін қоса, банк активтері мен пассивтерін басқару стратегиялары және рәсімдері;
• банктің бухгалтерлік есеп саясаты;
• қызметкерлік құпияны құрайтын құжаттар, мәліметтер мен ақпараттың, сондай-ақ оны беру, алмасу және сақтау тәртібін айқындау жатады.

Ақпараттарды қорғаудың ең қолайлы жүйесін қалыптастыру үшін төмендегі іс-шаралар жүзеге асырылуы қажет:

• коммерциялық және қызметкерлік құпияның сақталынуы үшін қажетті жағдаймен қамтамасыз ету;
• банк қызметкерлерінің әртүрлі деңгейдегі коммерциялық және қызметкерлік құпияға қол жеткізуін шектейтін жүйені құру;
• банк қызметкерлерімен коммерциялық және қызметкерлік құпияны жария етпеу туралы жазбаша хат түрінде келісімге отыру.

Банктің ішкі аудит қызметі жоғарыда аталған іс-шаралардың орындалуын бақылауды қамтамасыз етуі қажет.

5 кесте - Банктердегі ішкі аудиттің негізгі қызметтері

... жалғасы

12 IAS ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАРЖЫ ЕСЕПТІЛІГІНІҢ СТАНДАРТЫ

Есеп саясатының негізгі қағидаттары

Фирмалардың айналым активтері мен қысқа мерзімді міндеттемелерін басқаруын талдау

Қысқа мерзімді активтер

Ақ «Ұлар үміт» ЖЗҚ жағдайына қаржылық талдау

Кәсіпорынның айналым қаражаттары мен қысқа мерзімді міндеттемелерін басқару

Өнімдерді сатудан және қызметтер көрсетуден алынатын табыс

Заңды тұлғалардың салық есебі және жиынтық жылдық табысты талдау

Компанияның қаржылық активтерінің жіктелуі

Шығындарды пайдаға қосу уақытына байланысты кезеңдік айырмашылықтар

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс