Жүрек циклы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Кеңес Одағының Батыры Мәншүк Мәметова
атындағы Ақтөбе жоғары медициналық колледжіМКК

Реферат

Тақырыбы: Жүрек бұлшық етінің физиологиялық қасиеттері.Жүрек циклы.Қан қысымы, оның түрлері. Қан қысымын өлшеу тәсілдері. Артериялық және веналық тамыр соғысы..

Орындаған:Жарасбаева Аяулым
Тобы:103 акушер(ка)
Қабылдаған:Бекниязова Гульсим Жетесовна

Ақтөбе-2020

Жоспар

1. Жүрек бұлшық етінің физиологиялық қасиеттері
2. Жүрек циклы
3. Қан қысымы оның түрлері
4. Қан қысымын өлшеу тәсілдері
5. Артериялық және веналық тамыр соғысы
6. Өзіндік жұмыс

Жүрек бұлшық етінің физиологиялық қасиеттері.Жүрек циклы.Қан қысымы, оның түрлері. Қан қысымын өлшеу тәсілдері. Артериялық және веналық тамыр соғысы
I Жүрек етінің физиологиялық қасиеттері.
+ қозғыштық,
+ өткізгіштік,
+ жиырьшғыштық,
+ автоматия,
+ рефрактерлік,
+ эластикалық,
+ пластикалық қасиеттері тән
1. Қозғыштық.Жүрек еті электрлік, механикалық, термиялық, химиялық тітіркендіргіштер әсерінен қоза алады. Тітіркендірудің нәтижесінде натрий иондары ет талшықтарының ішіне өтіп, мембрана үйексізденеді. (деполяризацияланады) де, жүректің қозған бөлігінде теріс заряд пайда болып, оның қозған жөне қозбаған бөліктерінің арасында потенциаддар айырмасы туындайды. Миокард торшаларьщда (кардиомиоциттерде) қаңқа етімен салыстырғанда әрекет потенциалы 100 есе ұзағырақ созылады (200-400 мс).
2.Қозуды өткізгіштік.Қозу толқыны Кис-Фляк түйінінде ерекше ет торшалары - пейсмекерлерде - пайда болады да, жүрекше еттеріне электрлік жолмен тарап, Ашофф-Тавар түйініне жетеді. Одан әрі қозу толқыны Гис шоғыры арқылы бүкіл қарыншаға тарайды. Жүрек еті қозуды әлсіретпей (декрементсіз) өткізеді және оқшауламай бар-лық ет талшықтарына жая таратады. Қозуды өткізу жылдамдығы жүректің әр түрлі бөліктерінде бірдей емес. Жылы қаңдылар жүрекшелері кабырғасымен ол секундына 0,8-1 м, қарыншалар қабырғасымен - 0,8-0,9м, қарыншалар өткізгіш жүйесімен 2 - 4,2 м жылдамдықпен тарайды. Салыстыру мақсатыңда қаңқа еттеріңде қозудың 4,7- 5 мсек жыддамдықпен тарайтыньш айтьп өтейік.
3.Жиырғыштық.Қозу толқынына жүрек еті жиырылумен жауап береді. Жиырылу деп ет талшықтарының ұзындығының қысқаруын немесе кернеу күшінің (тонус) артуын айтады. Жүрек еті бүлшық еттермен салыстырғанда шабандау - баяуырақ жиырылады.
4.Автоматия.Жүрек етінің сыртқы өсерсіз тек ағзаның өзінде туындайтын қозу толқындарының ықпалымен жүмыс істеу қабілетінжүрек автоматиясы дейді. Жүрек автоматиясы өткізгіш жүйенің қызметіне байланысты.
5 Рефрактерлік - қозу үстіндегі жүрек етінің тосын тітіркендіргішке жауап бермейтін қасиеті. Рефрактерлік кезең үш сатыға бөлінеді. Олар абсолютгік (толық) рефракгерлік, салыстырмалы рефракгерлік жөне экзальтация (лепілдеу) сатылары. Систола кезінде жүрек еті-нің қозғыштық қасиетінің жойылуын толық рефрактерлікдеп атай-ды. Бүл сатыда жүрек еті ешбір тітіркендіргішке жауап бермейді. Жүрек еті босаңсый бастағанда (диастола) оның қозғыштық қасиеті өзгеріп, күшті тосын тітіркендіргішке елсіз жауап алынады. Бүл са-тыны салыстырмалы рефрактерлік деп атайды. Осыдан соң жүрек тынымы кезінде жүрек етінің қозғыштығы күшейеді - экзальтация сатысыбасталады. Қалыпты жағдайда абсолюттік рефрактерлік сис-тола кезеңін толық және диастоланың алғашқы сатысын қамтиды. Рефрактерлік қасиеттің болуымен байланысты жүрек жүмысының ырғағы сақталып, тетанус (қарысу) орын алмайды. Қан тамырларына айдалады және артерия мен вена жүйелерінде қысым айырмашылығы пайда болады. Бүл қанның тамырлармен жылжуын қамта-масыз етеді. Жүрек еті босаңсыған кезде жүрек қуыстарындағы қысым күрт төмендеп, қан веналардан жүрекшелерге сорылады, ал жүрекшелер жиырылғанда қан қарыншаларға қүйылады. Босаңсыған жүрек еті біраз уақыт тыныштық күйде болады, оны журек тынымыдейді.
Жүрек етінің бір рет жиырылып, босаңсуын және тыным жағдайы-нан өтуін жүрек айналымы (циклы) дейді. Жүрек айналымы жүрекшелердің жиырылуымен басталады. Жүрекшелер жиырылған кезде қуыс веналар мен өкпе венасының тесігі қысыла жабылып, қан жармалы қақпақшалар арқылы қарын-шаларға қүйылады. Бүл кезде қолқа мен өкпе артериясындағы қан қарыншаларға кері өте алмайды, себебі бүл тамырлардағы жоғары қысымның әсерінен жарты айшық қақпақшалар жабылып қалады.
7.Эластикалық (созылғыш,майысқақ)- жиырылудан кейін бұлшық еттің бастапқы қалпына келуі;
8.Пластикалық-бұл ұзындығы өзгерген пішінінбіраз уақытқа дейін сақтау.

ІІ Жүрек циклы

Адам жүрегі - қуысты бұлшықетті мүше. Тұтас вертикаль перде арқылы ол екі жарты бөлікке бөлінеді: сол және оң. Горизонталь бағытта өтетін екінші перде жүректі төрт қуысқа бөледі: жоғарғы қуыстар- жүрекшелер, төменгі- қарыншалар. Жаңа туған нәрестенің жүрегінің массасы орта есеппен 20 г- ға тең. Ересек адамның жүрегінің массасы 0,425 -- 0,570 кг. Ересек адамның жүрегінің ұзындығы 12 -- 15 см- ге жетеді, көлденең қимасының өлшемі 8 -- 10 см, алдыңғы- артқы 5-8 см. Жүректің массасы мен өлшемдері кейбір ауруларда (жүрек ақауы) және ұзақ уақыт ауыр дене еңбегімен немесе спортпен шұғылданатын адамдарда өзгереді. Жүрек қабырғасы үш қабаттан тұрады: ішкі, ортаңғы және сыртқы.
Ішкі қабат эндотелий (қан және лимфа тамырларын ішінен астарлайтын жалпақ жасушалар қабаты) қабықшасынан (эндокард) тұрады, ол жүректің ішкі бетін астарлап жатады. Ортаңғы қабат (миокард) көлденең- жолақты бұлшықеттен тұрады. Жүрекшелер бұлшықеттері қарынша бұлшықеттерінен дәнекер ұлпалар (тіндер) пердесімен бөлінген, осы тіндер тығыз фиброзды талшықтардан құралады - фиброзды сақина. Жүрекшелердің бұлшықетті қабаты қарыншалардың бұлшықетті қабатына қарағанда бірталай нашар жетілген, ол жүректің әр бөлігінің жасайтын қызметтерінің ерекшелігіне байланысты. Жүректің сыртқы беті сірі қабықпен (эпикард)қапталған, ол жүрек маңы қапшығының (сөмкенің)- перикардтың, ішкі жапырағы болып табылады. Сірі қабықтың астында аса ірі жүрек тіндерін қанмен қамтамасыз ететін жүрек артериялары мен көктамырлары (коронарлы) және жүректі нервпен қамтитын (иннервация) жүйке жасушаларының, жүйке талшықтарының көп шоғыры орналасқан.
Перикард(жүрек қабы) жүректі қапшық сияқты қоршап тұрады және оның еркін қозғалуын қамтамасыз етеді. Ол қанмен толатын жүректің созылуын шектейді және жүрек қантамырлары (коронарлы) үшін тірек болып табылады.
Жүректе екі қақпақша (клапан) бар: атриовентрикулярлыжәне айшық.
Атриовентрикулярлы клапандар жүрекшелер мен сәйкес қарыншалар аралығында орналасады. Жартылай айшық клапандар аортаны сол жақ қарыншадан, өкпе өзегін оң қарыншадан бөліп тұрады.

Жүрек қызметінің екі фазасын бөліп көрсетуге болады:
1) систола(жиырылу)
2) диастола(босаңсу).
Жүрек циклінің осы фазаларының ұзақтылығы жүректің жиырылу жиілігіне байланысты. Жүректің жиі жиырылуы кезінде әрбір фазаның қызметі төмендейді, әсіресе диастоланың. Жүрекшелердің диастоласы кезінде атриовентрикулярлы клапандар ашық және сәйкес тамырлардан келетін қан олардың қуыстарын ғана толтырып қоймай, қарыншаларды да толтырады.Жүрекшелердің систоласы кезінде қарыншалар толығымен қанмен толады. Осы кезде қанның қуысты көктамырлар мен өкпе көктамырларына кері ағысы болмайды. Қарыншалар систоласының аяғында олардағы қысым аорта мен өкпе өзегіндегі қысымдардан үлкен болады. Бұл айшықты клапандардың ашылуына себепші болып, қан қарыншалардан сәйкес тамырларға ағады. Қарыншалар диастоласы кезінде олардағы қысым кенет төмендеп, қанның қарыншаларға қарай ағуына жағдай жасайды. Сөйтіп жүрек клапандарының ашылып- жабылуы жүрек қуысындағы қысымдардың өзгеруімен байланысты.

ІІІ Қан қысымы оның түрлері
Қан қысымы -- қан тамырларының (күре тамырлар мен көктамырлардың) қабырғаларына түсетін күш немесе қан қысымы: адамның жасы мен денсаулығына байланысты болады.Ол қантамырларда бірдей болмайды . Қан қысымы артерияларда ,әсіресе ,қолқада барынша жоғары болады . Қан жүректен алыстаған сайын қысым да азаяды. Қан қысымы каппилярларға жеткенше төмендеп , веналарда ,әсіресе, жоғары және төменгі қуысты веналарда ең төмен болады.
Қан қысымы тонометр арқылы иық артериясында өлшенеді.
Ең жоғары қысым ( с.б.б 110-120мм ) систоликалық ол қарыншалардың систоласы жиырылуы кезінде байқалады . Ең төменгі қысым ( с.б.б 60-80 ) диастоликалық ол қарыншалардың диастоласы босаңсуы кезінде байқалады . Лүпілдік қысымы деп систоликалық және диастоликалық қан қысымының айырмашылығын айтамыз . Ол сынап бағанасы бойынша 40 мм - ге тең . Лүпіл сол жақ қарынша жиырылған сайын қан қолқаның қабырғасына күшпен соғылып , оны кереді . Осы кезде пайда болған тербелістер толқыны артерия қабырғаларының бойымен тез таралады . Дене бетіне жақын орналасқан ірі артериялардан мысалы , білезіктің ішкі жағы , самай , мойынның екі жағынан басқа жерлерден тамырлар қабырғасының ырғақты тербелісін тамырдың соғуын сипап сезуге болады . Тамыр соққан сайын жүрек бір рет жиырылады . Жүректің бір минутта жиырылу мөлшері , тамырдың соғуын санау арқылы анықталады .[1]
Қан қысымының жоғарылауы гипертония ал төмендеуі гипотония деп аталатын ауруды тудырадыБұл тамыр қабырғасына немесе органикалық резервуардың қабырғасына қан қысымы, сәйкесінше, ол интракардиальды, артериялық, веноздық, капиллярлық. Қысымның барлық осы түрлерінің көрсеткіштері, ең алдымен, тамырлардың қасиеттеріне байланысты айтарлықтай өзгереді. Ең тұрақты, жоғары және жеңіл өлшеу қан қысымы болып табылады, оны анықтау клиникада және күнделікті өмірде жиі қолданылады. Жүрек-тамыр жүйесінің жағдайын бақылау үшін қан қысымын үнемі өлшеп отыру керек. Жүрек жиырылып, қанның импульстік толқынын серпімді түтік - артерия арқылы үлкен жылдамдықпен шығарады, ол серпімді талшықтардың арқасында итеруді өтейді, жүрек бұлшықеті арқылы берілетін энергияны сіңіреді және қанның қан жолымен әрі қарай қозғалуына мүмкіндік береді. Қысым жүректен бағытта төмендейді, үлкен диаметрлі көлденең қимасы бар үлкен калибрлі тамырларда минималды мәндерге жетеді, онда серпімді элементтердің мөлшері аз болады. Негізінен қысымға әсер ететін және оны қолдайтын органдар: жүрек - жүректен қан шығару неғұрлым күшті болса, жүрек бұлшықеті соғұрлым жиі жиырылады, қан қысымы соғұрлым жоғары ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.