Статистикалық ақпараттарды топтарға жіктеу

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті
География және табиғатты пайдалану факультеті
География, жерге орналастыру және кадастр кафедрасы

Мамандық: 6В05205-География

Сандық ақпаратты алу және деректерді топтастыру
Географиялық зерттеулердегі математикалық әдістер пәні бойынша
СӨЖ

Орындаған: Пернебек.Д.Т. (3 к.)
Тексерген: Асен Н.Қ.

Алматы, 2022
МAЗМҰНЫ
I. КІРІCПЕ
II. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1.Сандық ақпараттардың негізгі міндеттері ... ... ... ... ... ... . ... ..5-7
2.2.Сандық мәліметтерді жинақтау туралы түсінік ... ... ... ... ... ... 7-8
2.3.Статистикалық ақпараттарды топтарға жіктеу ... ... ... ... ... ... .8-9
2.4Топтарды құру, деректерді жинау схемасы ... ... ... ... ... ... ... .9-10
III. ҚOРЫТЫНДЫ
IV. ПAЙДAЛAНЫЛҒAН ӘДEБИEТТEР
КІРІСПЕ
Сандық ақпарат ұғымы күнделікті өмірден бастап техникалық салада пайдаланылатын көп мағыналы ұғым. Жалпы алғанда бұл ұғым шектеу, байланыс, бақылау, форма, инструкция, білiм, мағына, құрылым, бейнелеу, сезіну тағы басқа ұғымдармен тығыз байланысты. Статистика (лат.status - жай-күй) - білім саласы, бұқаралық әлеуметтік-экономикалық құбылыстар мен үдерістердің сандық және сапалық көрсеткіштерін зерделейтін ғылым;
қоғам өмірінің сандық заңдылықтарын олардың сапалық мазмұнымен ажырағысыз байланыста сипаттайтын статистик. ақпаратты жинап, өңдеуді, талдау мен жариялауды қамтитын практик. қызмет саласы; жарияланатын сандық деректердің, бақыланбалы нысанның сан немесе сапа тұлғасындағы күйін тиянақтайтын бақылау нәтижелерінің жиынтығы. қоғам өмірінің сандық жақтарында болатын құбылыстарды меңгеретін және көп жылдық тарихы бар ерекше ғылым немесе білім саласы. Оның шығу төркіні әр түрлі қоғамдық тұтынушыларға, мал санына, жер-су көлеміне, дүние-мүлік және басқалар есебіне байланысты. Әр-алуан белгілі бір статистикалық деректер жиыны ретінде де түсінуге болады (өлім статистикасы, торбетке кіру статистикасы т.б.).
Статистика сөзі ғылыми әдебиетте 18 ғасырда қолданысқа енді және алғашқыда "мемлекеттану" деген мағынада ұғынылды. Бірақ статистика ғылымы 17 ғасырдың ортасында "саяси арифметика" нысанында дами бастады. Ғылымдағы бұл бағыттың бастауында ағылшын ғалымы - Уильям Петти тұрды. Статистика терминін ғылымға 1746 жылы неміс ғалымы Готфрид Ахенваль өзі сабақ беретін Германия университетінде "Мемлекет ісін жүргізу" курсының орнына "Статистиканы" қолдануды ұсынды. Осыған қарамастан статистиалық санаулар бұданда ерте жүргізілген болатын: Көне Қытайдахалық санағы, Көне Римде елдердің әскери күшін салыстыру, азаматтардың мүліктерін бағалау.
Статистика 19 ғасырдың басында А.Кетленің және оның мектебі өкілдерінің еңбектерінде қоғамдық құбылыстардың заңдылықтарын зерделейтін ғылым мен құралға айналды.
Күнделікті цифрлық технологиялар айналамыздағы әлемді толтырады, бұл процесс уақытпен ғана жеделдейді. Біздің күнделікті өмірімізде әрқайсысы әртүрлі цифрлық құрылғылардың көп саны бар, олардың әрқайсысы тұтынушыға түсінікті және түсінікті емес сипаттамалары мен қасиеттері бар. Электрондық құрылғылардың кейбіреулері, сондай-ақ компьютерлік бағдарлама, белгілі бір қара жәшіктермен тұтынушыға қалады, оның құрылғысы мен жұмыс принципі жасырылған.
Тұтынушылардың аудио жабдықтары, сондай-ақ жабдықтардың қалған бөлігі - бірте-бірте және сенімді түрде сандық рельстерге ауысып бара жатқандықтан, оның параметрлері күрделене түседі және жұмыс принципі азаяды. Бұл эссе цифрлық аудио және сандық аудио және бейне техникасы саласындағы әмбебап нұсқаулық емес, бірақ біз қазіргі заманғы цифрлық технологиялар мен құрылғылардың негізінде жатқан негізгі идеяларды, сондай-ақ теориялық және практикалық қағидаларды шешуге тырысамыз. Осында қамтылған ақпарат оқырман үшін пайдалы болады деп үміттенемін және кейбір негізгі теориялық негізді қамтамасыз етеді, оның түсінігі барлық белсенді аудио әуесқойлар, кез-келген сандық құрылғыны пайдаланушылар үшін қажет.

2.1. САНДЫҚ АҚПАРАТТАРДЫҢ НЕГІЗГІ МІНДЕТТЕРІ
Сандық зерттеулер әдетте салыстырмалы түрде үлкен көлемде жұмыс істейді. Осыған байланысты, статистикалық талдау, регрессиялар немесе тіпті үлкен деректер беру әдістері сияқты әдістерді қолдану арқылы сенімді қорытынды жасау және зерттелген айнымалылар арасындағы заңдылықтар мен қатынастарды табу өте маңызды. Осы себепті, сандық тергеуді сенімді деп санау үшін, ол салыстырмалы түрде жоғары санмен жұмыс істеуі керек. Бұл сапалы зерттеулерде болатын жағдайға қарама-қайшы, онда сарапшы бір ғана құбылысты терең түсінуге бағытталады.
Біз таба алатын сандық зерттеулердің барлық түрлерін топтастыруға тырысатын көптеген әр түрлі жіктемелер бар. Ең көп тарағандарының бірі - оларды төрт классқа бөлетін топ: сауалнамалар, корреляциялық зерттеулер, себеп тергеу және эксперименттер. Әрі қарай олардың әрқайсысы неден тұратындығын көреміз.
Сауалнамалар-сандық зерттеулер жүргізуге болатын ең негізгі құралдар. Оның негізгі мақсаты - белгілі бір санда статистикалық деңгейде ең көп таралған жауаптар болып табылатын түсіну мақсатында қатысушылардың азды-көпті санына сұрақтар қою. Сауалнама дәстүр бойынша жеке немесе телефон арқылы жүргізілді. Қазіргі уақытта оларды жаңа технологияларды қолдану арқылы жүзеге асыруға болады. Осылайша, көптеген зерттеушілер Интернетті әр түрлі сауалнамалар жасау үшін пайдаланады және нарықтың қажеттіліктері немесе оның тәртібі туралы көбірек біледі.Сауалнамалар әлемінде көптеген баламалар бар. Олардың кейбіреулері белгілі бір аудиториямен ғана қолданылады, ал басқалары статистикалық талдаудың көмегімен әртүрлі топтарды салыстырады.
Корреляциялық зерттеулер дегеніміз - екі құбылыс немесе болмыс арасындағы байланысты орнату мақсаты бар зерттеулер. Идеясы, олардың қалай өзгеретінін түсіну, тіпті олардың арасындағы себеп-салдарлық қатынастар туралы қорытынды жасай алмасаңыз да. Корреляциялық зерттеулер көбінесе статистика мен математикалық талдауға негізделген. Бұл құралдар тенденцияларды, заңдылықтарды және қатынастарды табу үшін қолданылады. Алайда, зерттеудің тек осы түрлеріне негізделген қорытынды жасамау ұсынылады.
Бұл зерттеу әдісі квази-эксперименталды деп те аталады. Ол негізінен екіншісіне тәуелді болатын екі айнымалының арасындағы себептік қатынастарды зерттеу үшін қолданылады. Алайда, бұл әдістің осыған ұқсас әдістерден айырмашылығы-себепті тергеулерде тәуелді айнымалы манипуляцияланбайды, тек байқалады.
Квази-эксперименттік тергеулер, егер олардың кем дегенде біреуі тәуелсіз деп саналса, екіден көп айнымалымен жүргізілуі мүмкін; яғни олардың өзгерістері зерттеуге қатысатын адамдарға әсер етеді. Алдыңғы жағдайдағыдай, нәтижелер мен қорытындылар статистикалық талдау жүргізуден шығады.Сандық зерттеулер алғашқы деректерді жинау және талдауды сипаттайды. Бұндай зерттеулер нақты, статистикалық сандық деректер қажет болғанда жүргізіледі. Сандық зерттеулер әдісінің негізінде
нақты математикалық және статистикалық моделдер жатыр, нәтижесінде
зерттелетін көрсеткіштердің нақты сандық мәндеріне ие боламыз. Сандық зерттеулер (тұтынушыларды зерттеу), Қанша? деген сұраққа жауап алуға мүмкіндік береді, зерттелетін параметрлердің таралуына баға бере отырып сонымен қатар олардың көлемін: нарықтағы үлесін, танымалдылығын және т.б. бағалауға мүмкіндік берді. Сандық маркетингтік зерттеулер арқылы шешілетін міндеттер: орыс тілінде қате
:: Табиғи және ақша түріндегі нарықтың потенциалды және шынайы көлемін және сыйымдылығын бағалау.
:: Негізгі бәсекелестер арасында нарықтық үлестерді үйлестіруге бағаберу
:: Тұтынушылардың негізгі сараланымдарын анықтау
:: Тұтынушының тауарды сатып алуға дайындығын, тауардың нарықтағы өз орнын алудағы үрдістерін және болашағын анықтау
:: Тұтынушының кейпін анықтау: әлеуметтік-демографиялық, психологиялық сипаттамалар негізінде
:: Тұтынушының тауарға деген қатынасын білдіретін параметрлер негізінде өлшеу жүргізу
:: Жаңа тауарды немесе қызметті тұтынып көргендер арасында қайта сатып алу жүйесін жоспарлау
:: Тауарға ең үздік қаптаманы анықтау
:: Тауарға немесе қызметке оңтайлы бағаны анықтау
:: Бос тауашаларды анықтау
:: Бар тауардың нарық талаптарына лайықтығына баға беру
:: Жарнама науқандарының және т.б коммуникациялық каналдардың тиімділігіне баға беру
:: Тауар немесе қызмет сатылымының деңгейіне баға беру
:: Өнімнің жекелеп сату желісіндегі таныстырылымына баға беру Сандық зерттеу әдісінің басымдылықтары:
:: Зерттеу объектісінің кең ауқымын қамту (респонденттерді, орындарды және т.б).
:: Алайда қолжетімділігі күрделі сегменттерге (тұрғындардың жоғарғытөменгі әлеуметтік қабаттарындағы) сапалық әдістердің
қолданылуы дәстүрлі болып табылады (case study)
:: Сұрауға қатысушылардың құпиялығының сақталу мүмкіндігі. Сандық зерттеуге арналған анкета анонимді сипатқа ие болуы мүмкін. Сандық
зерттеулер жүргізгенде сұрау жүргізуші респонденттің атын, мекенжайын және телефонын анықтайды, бұл сұрау жүргізушінің жұмысына сапалы бақылау жүргізуге мүмкіндік береді.
:: Көрнекті құралдарды пайдалану мүмкіндігі (карточалар, фотолар,
жарнама плакаттар және т.б.).

Сандық зерттеудің түрлері
Түрлі форматтағы алғашқы ақпараттарды жинауға мүмкіндік беретін тсандық зерттеулердің бірнеше түрлері болады:
:: Жеке сұрау (face-to-faсe)
:: Көшедегі сұхбат
:: Сатып алу орындарындағы сұхбат
:: Пәтердегі сұхбат (кең тараған әдіс, іріктеу жиынтығының бас
жиынтыққа сәйкестігін максималды түрде қамтамасыз етеді).
:: Өнімді тестілеу (hall и home tests).
:: Тауарды тексеру (retail audit)

2.2. САНДЫҚ МӘЛІМЕТТЕРДІ ЖИНАҚТАУ ТУРАЛЫ ТҮСІНІК.
Статистикалық бақылау нәтижесінде жинақталған агрегаттар тексеруден кейін қорытынды жасау үшін жүйелендірілуі тиіс. Статистикалық деректерді жинаудың негізгі мақсаты-бақылау нәтижесінде жиналған деректердің қорытынды көрсеткіштерін есептеу. Статистикалық жинақтаудың екі түрі бар: қарапайым және күрделі.
Қарапайым жалпылау қорытындыларды топтастырусыз жалпыланған ақпаратты, материалдарды жалпылау.
Кешенді жинақтау бағдарлама бойынша жиынтық бірліктерді топтарға бөлу және әр топ бойынша сомаларды есептеу.
Деректерді жинау екі жолмен ұйымдастырылады:
1. Барлық деректерді бір орталыққа жинап, қорытынды жасаңыз.
2.бастапқы мәліметтер төменгі сатыдағы мекемеде жиналады және қорытынды жоғары мекемеге беріледі.
Деректер қолмен және машинамен жинақталады. Деректерді сандық белгілеу, оларды жинақтау, бөлу, жалпылау қолмен жинақтау әдісіне жатады.
Машиналық жинау электрондық есептеу машиналарында және компьютерлерде жүргізіледі. Осылайша, статистикалық жалпылау дегеніміз-бақылау нәтижесінде жинақталған бастапқы деректерді ғылыми жүйеде өңдеу және жиынтық бірліктердің белгілері бойынша топтастыру, қорытынды көрсеткіштерді есептеу.

2.3. СТАТИСТИКАЛЫҚ АҚПАРАТТАРДЫ ТОПТАРҒА ЖІКТЕУ
Статистикалық зерттеудің бірінші кезеңі нәтижесінде алынған талданған популяцияның әр бірлігі туралы ақпарат оның әр жағынан статистикалық бақылауды сипаттайды, өйткені олардың уақыт пен кеңістікте өзгеретін көптеген белгілері мен қасиеттері бар. Жалпылама көрсеткіштерді қолдана отырып, бүкіл объектінің жиынтық сипаттамасын алу үшін статистикалық байқау кезінде алынған нәтижелерді жүйелеу және қорытындылау қажет. Бұл бізге статистикалық жиынтықтың ерекшеліктері мен ерекшеліктерін және оның жекелеген компоненттерін анықтауға, зерттелетін әлеуметтік - экономикалық құбылыстар мен процестердің заңдылықтарын анықтауға мүмкіндік береді. Бұл жүйелеу бастапқы статистикалық материалдың қысқаша мазмұны деп аталады.
Статистикалық жұмыстың екінші кезеңі - статистикалық жиынтық-бұл құбылысқа немесе тұтастай процеске тән типтік белгілер мен заңдылықтарды анықтау үшін зерттелетін құбылыстың немесе процестің жалпыланған сипаттамаларын алу үшін бастапқы деректерді өңдеу.Статистикалық жиынтық дегеніміз-жеке мәліметтерден Бірлік топтары мен жалпы популяция туралы ақпаратқа көшу.
Жинақтау үш кезеңнен тұрады:
1) алдын-ала бақылау-бұл деректерді тексеру;
2) берілген белгілер бойынша деректерді топтастыру-бұл туынды көрсеткіштерді анықтау;
3) статистикалық кесте түрінде қорытынды нәтижелерін ресімдеу, олар алынған ақпаратты қабылдау үшін ыңғайлы нысан болып табылады.
Мағыналық үйлесімі статистикалық мәліметтер - бұл алдын-ала бақылау. Статистикалық жиынтық бағдарламасына сәйкес алынған ақпаратты қабылдау үшін қолжетімді түрде одан әрі ұсыну үшін деректердің статистикалық топтамасы пайдаланылады. Топтаудың алынған нәтижелері талдау логикасымен өзара байланысты бір немесе бірнеше белгілер бойынша зерттелетін жиынтықтың жиынтық сипаттамасын қамтитын топтау кестелері түрінде ресімделеді. Қысқаша қарапайым және күрделі болып бөлінеді. Жекелеген бірліктер туралы мәліметтер оларды біртекті топтарға бөлместен тұтастай жиынтығы бойынша жинақталады.Қарапайым ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.