Коммуналдық шығындар
Сәкен Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті
Реферат
Тақырыбы: Білім беру саласын қаржыландыру ерекшеліктері.
Орындаған: Ахмет Сымбат
Қабылдаған: Матайбаева Г.А.
Нұр-Сұлтан 2022ж.
Жоспар:
1.Білімді қаржыландыру
2.Білімді қаржыландырудың мақсаты мен міндеті
3.Кадрларды кәсіби дайындау және жоғарғы білім беруді қаржыландырудың жаңа қадамы
4. Қорытынды
1.Білімді қаржыландыру
Білім беруге арналған шығыстар құрамы бюджеттік жіктелу бойынша арнайы функционалдық топқа сәйкес қалыптасады. Республикалық бюджетте бұл топтың үлесі жыл сайын ұлғаюда және келешекте олардың деңгейі жалпы ішкі өнімнің 4 пайызына жетуі ұйғарылуда.
Бұл функционалдық топ құрамында мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту, бастауыш және орта білім беру, арнайы орта білім беру, кәсіптік білім беру, жоғары біллім беруге мемлекеттік тапсырып және білім еру мекемелерінің типтері мен түрлері бойынша бюджет құралдарымен қаржыландыру іске асырылады.
Қаржыландыру көздері болып республикалық пен жергілікті бюджеттер және бюджеттен тыс құралдар табылады. Білім беру мекемелердің іс-әрекетін қаржыландыратын бір немесе бірнеше құрылтайшылар болғандықтан, мұндай білім беру мекемесі ҚР Азаматтық кодексі ережелеріне сәйкес коммерциялық емес ұйым деп есептеледі. Ал мемлекеттік білім беру мекемелерінің жекеменшік ретінде мемлекет атынан орталық және жергілікті басқару органдары болғандықтан, олар осы мекемелердің мемлекеттік орталық және жергілікті қаржыландырудың мемлекеттік кепіл берушісі болады.
Білім беру саласын бюджеттік қаржыландырудың қажеттілігі ең алдымен білім беру қазметтің қоғамдық тауар ретіндегі қасиеттері мен елдің әлеуметті-экономикалық дамуындағы олардың рөлімен серттеседі. Ал бюджеттен бөлінетін құралдар көлемі практиканың талаптарына сәйкес анықталуы мүмкін емес. Себебі, мемлекеттік реттеудің қай-қайсысы өз алды бюджеттік қамтамасыз етуге жататын мемлекеттік тапсырыс және натуралды немесе ақшалай түрдегі әлеуметті нормативтер тағайындауды тала етеді. Мысалы, заңнамаларда білім беру жүйесі үшін мемлекеттік тапсырыс бойынша оқитындар контингентінің саны, мемлекеттік білім беру стандарты, бюджеттік қаржыландыру норматив сияқты параметрлер болуы тиіс екені анықталған.
Қазіргі уақытта білім беруді қаржыландыру республикалық деңгейден келе-келе жергілікті деңгейге беріліп жатыр. Мұндай процесс ең алдымен кәсіптік білім беру мекемелерінің мүддесін қозғайды, себебі орталықтан қаржыландыру болған жағдайда аймақтық және жергілікті еңбек нарығына қажетті кадрлар дайындауды есептеуі өте қиын. Тағы бір себеп ол білім беру мекемелерді кәсіпорындар мен ұйымдардың құралдары арқылы қаржыландырудың жоқтығы. Мысалы, өткен ғасырдың 90-шы жылдарының басында бюджеттердің барлық деңгейлерінің құралдары арқылы білім беруге арналған шығындары осы сала бойы қажетті барлық шығындардың 84% құраған, ал ұалған 16% кәсіпорындар мен ұйымдардың құралдары арқылы қамтамасыз етілген.
2.Білімді қаржыландырудың мақсаты мен міндеті
Қазақстанда білім берудің жаңа моделіне көшуге жағдай жасау үшін экономикалық негізді нығайту қажет. Білім беруді қаржыландыру іске асыруға қажетті қосымша шығыстардың жалпы сомасы 2004 жылдың базалық бағасында 330812 млн теңгені құрайды.
Білім беруді қаржыландырудың мақсаты: адам ресурстарын даярлау спасын арттыру және жеке тұлға мен қоғамның қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін ҚР 2010 жылға дейінгі стратегиялық даму жоспарының басымдылықтары негізде көп деңгейлі білім берудің ұлттық жүйесін жаңғырту болып табылады.
Білім беруді қаржыландыруда алға қойған міндеттерді іске асыру үшін:
Халықтың мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту қызметтеріне деген артып келе жатқан қажеттіктерін қанағаттандыру мақсатында түрлі бейімді мектепке дейінгі орталықтарды; от басылық бала бақшалары; түзету және инклюзивті білім беру кабинеттерін қызқа мерзімде болу топтары бар жалпы білім беретін мектептер базасындағы мектепке дейін шағын орталықтарды; балалар бөбекжайын, балабақшаларды, бөбекжай бақшаларды кешендерін; Білім беру ұйымдарының базасында мектеп алды топтары мен сыныптарын ашу үшін және олардың материалдық-техникалық базаларын жаңарту үшін нормативтік-құқықтық жіне қаржылық жағдайларды жасау қажет.
Білім беруді қаржыландыру жағдайында, сонымен қатар жалпы орта білім берде 3 сатыны көздейтін 12 жылдық оқуға көшу жүзеге асырылатын болады.
1 саты - жалпы бастауыш білім беру оқыту ұзақтығы 4 жыл, 1-4 сыныптар. Оқыту 6 жастан басталады.
2 саты- жалпы орта білім беру. Оқыту ұзақтығы 6 жыл, 5-10 сыныптар.
3 саты- жалпы орта білім беру. Оқыту ұзақтығы 2 жыл, 10-12 сыныптар.
Шығым Еуропаның, Ресейдің таңдаулы жоғарғы оқу орындарына жоғары білім бар тұлғалар Қазақстанның 3000 азаматы жыл сайын жіберілетін болды. Білім беру гранттарының санын ұлғайту және студенттерді оқытуды кредиттеудің жаға моделін жасау арқылы жоғары білімге қол жеткізу деңгейі артады. 2005 жылдың санына дейін республика мемлекеттерінің 75 пайызы интернетке қосылады. 2007 жылы мектептердегі компьютелер санын 35 оқушыға 1 компьютер арақатынасына дейін жеткізіледі.
... жалғасы
Реферат
Тақырыбы: Білім беру саласын қаржыландыру ерекшеліктері.
Орындаған: Ахмет Сымбат
Қабылдаған: Матайбаева Г.А.
Нұр-Сұлтан 2022ж.
Жоспар:
1.Білімді қаржыландыру
2.Білімді қаржыландырудың мақсаты мен міндеті
3.Кадрларды кәсіби дайындау және жоғарғы білім беруді қаржыландырудың жаңа қадамы
4. Қорытынды
1.Білімді қаржыландыру
Білім беруге арналған шығыстар құрамы бюджеттік жіктелу бойынша арнайы функционалдық топқа сәйкес қалыптасады. Республикалық бюджетте бұл топтың үлесі жыл сайын ұлғаюда және келешекте олардың деңгейі жалпы ішкі өнімнің 4 пайызына жетуі ұйғарылуда.
Бұл функционалдық топ құрамында мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту, бастауыш және орта білім беру, арнайы орта білім беру, кәсіптік білім беру, жоғары біллім беруге мемлекеттік тапсырып және білім еру мекемелерінің типтері мен түрлері бойынша бюджет құралдарымен қаржыландыру іске асырылады.
Қаржыландыру көздері болып республикалық пен жергілікті бюджеттер және бюджеттен тыс құралдар табылады. Білім беру мекемелердің іс-әрекетін қаржыландыратын бір немесе бірнеше құрылтайшылар болғандықтан, мұндай білім беру мекемесі ҚР Азаматтық кодексі ережелеріне сәйкес коммерциялық емес ұйым деп есептеледі. Ал мемлекеттік білім беру мекемелерінің жекеменшік ретінде мемлекет атынан орталық және жергілікті басқару органдары болғандықтан, олар осы мекемелердің мемлекеттік орталық және жергілікті қаржыландырудың мемлекеттік кепіл берушісі болады.
Білім беру саласын бюджеттік қаржыландырудың қажеттілігі ең алдымен білім беру қазметтің қоғамдық тауар ретіндегі қасиеттері мен елдің әлеуметті-экономикалық дамуындағы олардың рөлімен серттеседі. Ал бюджеттен бөлінетін құралдар көлемі практиканың талаптарына сәйкес анықталуы мүмкін емес. Себебі, мемлекеттік реттеудің қай-қайсысы өз алды бюджеттік қамтамасыз етуге жататын мемлекеттік тапсырыс және натуралды немесе ақшалай түрдегі әлеуметті нормативтер тағайындауды тала етеді. Мысалы, заңнамаларда білім беру жүйесі үшін мемлекеттік тапсырыс бойынша оқитындар контингентінің саны, мемлекеттік білім беру стандарты, бюджеттік қаржыландыру норматив сияқты параметрлер болуы тиіс екені анықталған.
Қазіргі уақытта білім беруді қаржыландыру республикалық деңгейден келе-келе жергілікті деңгейге беріліп жатыр. Мұндай процесс ең алдымен кәсіптік білім беру мекемелерінің мүддесін қозғайды, себебі орталықтан қаржыландыру болған жағдайда аймақтық және жергілікті еңбек нарығына қажетті кадрлар дайындауды есептеуі өте қиын. Тағы бір себеп ол білім беру мекемелерді кәсіпорындар мен ұйымдардың құралдары арқылы қаржыландырудың жоқтығы. Мысалы, өткен ғасырдың 90-шы жылдарының басында бюджеттердің барлық деңгейлерінің құралдары арқылы білім беруге арналған шығындары осы сала бойы қажетті барлық шығындардың 84% құраған, ал ұалған 16% кәсіпорындар мен ұйымдардың құралдары арқылы қамтамасыз етілген.
2.Білімді қаржыландырудың мақсаты мен міндеті
Қазақстанда білім берудің жаңа моделіне көшуге жағдай жасау үшін экономикалық негізді нығайту қажет. Білім беруді қаржыландыру іске асыруға қажетті қосымша шығыстардың жалпы сомасы 2004 жылдың базалық бағасында 330812 млн теңгені құрайды.
Білім беруді қаржыландырудың мақсаты: адам ресурстарын даярлау спасын арттыру және жеке тұлға мен қоғамның қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін ҚР 2010 жылға дейінгі стратегиялық даму жоспарының басымдылықтары негізде көп деңгейлі білім берудің ұлттық жүйесін жаңғырту болып табылады.
Білім беруді қаржыландыруда алға қойған міндеттерді іске асыру үшін:
Халықтың мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту қызметтеріне деген артып келе жатқан қажеттіктерін қанағаттандыру мақсатында түрлі бейімді мектепке дейінгі орталықтарды; от басылық бала бақшалары; түзету және инклюзивті білім беру кабинеттерін қызқа мерзімде болу топтары бар жалпы білім беретін мектептер базасындағы мектепке дейін шағын орталықтарды; балалар бөбекжайын, балабақшаларды, бөбекжай бақшаларды кешендерін; Білім беру ұйымдарының базасында мектеп алды топтары мен сыныптарын ашу үшін және олардың материалдық-техникалық базаларын жаңарту үшін нормативтік-құқықтық жіне қаржылық жағдайларды жасау қажет.
Білім беруді қаржыландыру жағдайында, сонымен қатар жалпы орта білім берде 3 сатыны көздейтін 12 жылдық оқуға көшу жүзеге асырылатын болады.
1 саты - жалпы бастауыш білім беру оқыту ұзақтығы 4 жыл, 1-4 сыныптар. Оқыту 6 жастан басталады.
2 саты- жалпы орта білім беру. Оқыту ұзақтығы 6 жыл, 5-10 сыныптар.
3 саты- жалпы орта білім беру. Оқыту ұзақтығы 2 жыл, 10-12 сыныптар.
Шығым Еуропаның, Ресейдің таңдаулы жоғарғы оқу орындарына жоғары білім бар тұлғалар Қазақстанның 3000 азаматы жыл сайын жіберілетін болды. Білім беру гранттарының санын ұлғайту және студенттерді оқытуды кредиттеудің жаға моделін жасау арқылы жоғары білімге қол жеткізу деңгейі артады. 2005 жылдың санына дейін республика мемлекеттерінің 75 пайызы интернетке қосылады. 2007 жылы мектептердегі компьютелер санын 35 оқушыға 1 компьютер арақатынасына дейін жеткізіледі.
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz