Жеңіл атлетиканың шығу тарихы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Ш. Уәлиханов атындағы Көкшетау университеті

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Жеңіл атлетика

Тексерген: Тулегенова Ж. А.
Орындаған: Сахи Ғ.

Көкшетау, 2021 жыл
ЖОСПАР

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі бөлім
1. Жеңіл атлетиканың шығу тарихы
2. Жеңіл атлетика түрлері
3. Қазақстандағы жеңіл атлетика чемпиондары

ІІІ. Қорытынды

ІV. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Дене тәрбиесін, жаңа технология мен озат тәжірибені ұлттық және жалпы адамзаттық құндылық қағидаларымен сабақтастыра зерттеу - бүгінгі күн талабынан туындап отырған педагогика ғылымының міндеттерінің бірі. Дене тәрбиесінің мәнін бүгінгі жаңа заман талабына сәйкес қарастыру - бұл адамды өзі өмір сүрген ортаның жемісі ғана емес, сол ортадағы дене мәдениеті, адамгершілік қарым-қатынасы әрекетімен көрінетін субъект деп танылуымен айқындалады. Қоғамның елеулі өзгерістерге түсуі, адамның мақсат-мұраттарына, тұрмыс-тіршілігі мен мінез-құлқына, сондай-ақ өзінің жеке басына да субъект ретінде өзгеріс енгізуде. Оның үстіне қоғамдағы салауаттылық, дене мәдениеті мен рухани құндылықтардың табиғаты, мәні, шығу тегі және атқаратын қызметтері туралы жан-жақты зерттеу, оқушылардың дене тәрбиесін салауаттылық дене мәдениеті мәселесімен байланыста қарастыру қажеттігі туындайды. Болашақ кәсіби әрекетінде оқушылардың салауатты өмір сүру дағдыларына баулу, дене тәрбиесін жүзеге асыру, дене тәрбиесі мәселесін теориялық талдау мен дене тәрбиесіндегі тәжірибелерді объективті тұрғыда талдаудың маңыздылығы өте жоғары екендігі айқындалды.
Жеңіл атлетика - спорттың ең көп тараған түрі. Оған әр түрлі қашықтықта жүгіру мен жүру, ұзындық пен биіктікке секіру,спорттық снарядтарды лақтыру, жеңіл атлетикалық көпсайыстар енеді. Жеңіл атлетика - дене тәрбиесінің мемлекеттік жүйесінің бөлігі. Жеңіл атлетика, жаттығулар мектеп оқушыларына, барлық оқу орындарының студенттеріне арналған дене шынықтыру бағдарламаларына енгізілген, барлық спорт түрлері бойынша жаттығу жоспарлары, дене шынықтыру жаттығуларына ие спорт түрі.Жеңіл атлетика секциялар дене шынықтыру командаларының, спорт клубтарының, ерікті спорт қоғамдарының қызметінде жетекші орын алатын үлкен қарқынды спорт түрі.
Негізі жеңіл атлетика болып, күнделікті өміріміздегі табиғи қозғалыстарымыз айтсақ болады. Жеңіл атлетикамен айналысу адам өмірі1не үлкен ықпал етеді, жан-жақты дене дамуына, денсаулықты нығайтуға, адамдардың денсаулықтарына үлкен пайдасын тигізетін спорт түрі.Жеңіл атлетиканың танымалдығы мен мансабы жалпы жеңілдікпен және жеңіл атлетикалық жаттығулармен, қарапайымдылығымен, жүктемені өзгерте алатын және жылдың кез-келген уақытындасабақтарды тек спорт алаңдарында ғана емес, сонымен қатар табиғи жағдайлармен де айналысуға болады.

Жеңіл атлетика тарихы

Жеңіл атлетиканың тарихы ежелгі дүние дәуіріндегі халықтардың іс әрекетінен басталады. Табиғи қозғалыстар, яғни, жүру, тұру, секіру адам бұлшық еттерінің қозғалысы адамзат пайда болған дәуірден бастау алады. Мәліметтерге сүйенсек, жеңіл атлетикадан жарыс б.з.б. 776 жылы өткізілген. Бұл туралы Ежелгі Грек олимпиада ойындары туралы жазбаларда анық жазылған. Сол замандарда жарыс тек ұзын-сонар алаңда жүгіру жарысымен шектелген. Ерлер мен әйелдар арасындағы бәсеке жеке-жеке өткізіліпті. Бұрынғы атлеттердің жетістігі жүгіру шапшаңдығымен өлшенген. Додаға 192 метрді бағындырған жалғыз атлет жеңімпаз аталған екен. Жеңіс тұғырынан көрінген азамат Элида қаласында жай ғана даяшы болған. Ал, жеңіл атлетика алғаш рет Англияда ұйымдастырылған. 1837 жылдары жарысқа түскендер 2 метр қашықтықта жүгірген. Оған қатысушылар Регби қаласындағы колледжде білім алып жатқан жастар болған. Итон, Оксфорд, Кембридж, Лондондағы оқу орындарында да спорттық жарыстан жиі өтіп тұрған. Кейіннен бағдарламаға қысқа қашықтықта жүгіру, ұзындықта және биіктіктен секіру сынды шарттар енгізіді. 1865 жылы Лондон атлетика клубы құрылды. Бұның негізінде тұңғыш рет жеңіл атлетикадан ел чемпионаты өтті.
Ал, АҚШ-та 1868 жылы Нью-Йорк қаласында алғашқы атлет клубы ашылды. 1880-90 жылы жеңіл атлетика жеке дара спорт түрі ретінде күллі Еуропаға кең таралды.1896 жылы өткен олимпиада ойындары жеңіл атлетиканың дамуына орсан жол ашты. Сол жылы Афинада өткен І олимпиада ойындарына жеңіл атлетиканың 12 түрі енгізілді. Додада америкалық жеңіл атлеттер барлық жүлдені қанжығаларына байлады. Алайда, олардың қуанышы ұзаққа бармады. Өйткені, 1952 жылдан бастап олимпиада ойындарына қатыса бастаған КСРО атлеттері олардың бірден-бір қарсылары болды.
1996 жылы Атлантада өткен олимпиада ойындарында өнер көрсеткен атлеттердің саны 2000-ға жетті. Әйелдер арасындағы жарыс 1928 жылдан бастау алады. Нәзік жандар 1999 жылы жаздық әлем чемпионатында және 2000 жылы Сидней олимпиадасында жақсы нәтиежеге қол жеткізе білді.
1968 жылы Мехикода өткен жарыста американлық спортшы Боб Бимон -- 8 м 90 см ұзындықтан секіруден әлем рекортын жаңартқан. Бұны күллі әлем 21 ғасырдың ең биік көрсеткіші деп бағалады. Араға 20 жыл салып Сеулде өткен олимпиадада 100 және 200 м қашықтықтан жүгіруден америкалық желаяқ Флоренс Гриффит- Джойнер рекорттық көрсеткішті бағындырды. Оның бұл жетістігі 14 жыл қатарынан сақталып тұрды.
Жеңіл атлетика түрлері

Жеңіл атлетика -- бүгінгі таңда тек біздің елде ғана емес, дүние жүзінде кең таралған спорт түрі. Жеңіл атлетиканың негізгі жаттығулары -- тегіс жерде жүгіру, бедерлі жерде жүгіру, жүру, кедергілермен жүгіру, ұзындыққа және биіктікке секіру, лақтыру, жеңіл атлетикалық көпсайыс.
Жүгіру -- қысқа, орташа және ұзақ қашықтық болып үшке бөлінеді. Қысқа қашықтыққа -- 100, 200, 400 м және 110 м кедергілі қашықтық жатады. Орташа қашықтыққа -- 800,1000, 1500, 2000, 3000 м жүгіру және 3000 м кедергілі қашықтыққа жүгіру жатады. Ұзақ қашықтыққа -- 5000, 10000, 20000, 42 шақырым 192 м марафондық қашықтық және 50 шақырым кросс (дала жарысы) жатады.

Жүру -- 20 шақырым спорттық жүріс.
Лақтыру - ядро лақтыру, найза лақтыру, найза лақтыру, диск және балға лақтыру. 1896 ж. ойындар бағдарламасына диск лақтыру және ядро итеру қосылды; 1900 ж. - балға лақтыру, 1906 ж. - найза лақтыру.
Лақтыру қашықтығы осы шеңбердің сыртқы шеңберінен снарядтың құлау нүктесіне дейінгі қашықтық ретінде өлшенеді. Дисктің салмағы ерлер-2 кг, жасөспірімдер-1,75 кг, жасөспірімдер-1,5 кг. әйелдер, жасөспірімдер мен қыздар-1 кг. дисктің диаметрі ерлер үшін 219-221 м. және әйелдер үшін 180-182 м.
Найза лақтыру. Ереже басқа лақтырылатын пәндерге ұқсас. Жарыс үш талпыныстан жасалады және үздік нәтиже бойынша сегіз үздік іріктеледі. Осы сегіздікке енген үш соққыдан жасалады және жеңімпаз барлық алты талпыныстың ең жақсы нәтижесі бойынша анықталады.
Балға лақтыру. Балға-Болат сыммен тұтқамен жалғанған металл шары. Ерлер балғаның ұзындығы 117-121,5 см, ал жалпы салмағы -- 7,265 кг (= 16 фунт). Әйелдерде оның ұзындығы 116 -- дан 119,5 см-ге дейін, ал жалпы салмағы-4 кг.яғни балғаның салмағы тиісті жыныстағы спортшылар пайдаланатын ядроның салмағына тең.
Секіру -- орында тұрып және жүгіріп келіп ұзындыққа секіру, биіктікке және сырықпен секіру, үш аттап секіру.
Тік секіру(биіктікке секіру және сырықпен секіру) және көлденең (ұзындыққа секіру және үш есе секіру) болып бөлінеді.
Биіктікке секіру-техникалық түрлердің тігінен секіруіне жататын жеңіл атлетика пәні. Секіру -- жүгіру, итеруге дайындау, итермелеу, планка және қону арқылы өту. Спортшылардан секіруді және қимылдарды үйлестіруді талап етеді. Жазғы және қысқы маусымда өткізіледі.
Жеңіл атлетикалық көпсайыс -- көпсайыс құрамына жеңіл атлетиканың жаттығуынан 10 жаттығуға дейін кіреді. Олар -- жүгіру, секіру, лақтыру және кедергілерден өту. Көпсайыс - ерлер түрі және әйелдер түрі, олар екі күн қатарынан келесі тәртіпте өткізіледі. Онсайыс-бірінші күн: 100 м жүгіру, ұзындыққа секіру, ядро итеру, биіктікке секіру және 400 м жүгіру; екінші күн: кедергілермен м жүгіру, диск лақтыру, сырықпен секіру, найза лақтыру және 1500 м жүгіру. Көпсайыс - бірінші күн: кедергілермен 100 м жүгіру, биіктікке секіру, ядро итеру, 200 м жүгіру; екінші күн: ұзындыққа секіру, найза лақтыру, 800 м жүгіру.
Сөре және мәре. Жарыс барысында сөреден шығу үшін жүгіруші төменгі және биік сөре жағдайында тұрады. Қысқа қашықтыққа жүгіргенде төменгі сөре жағдайында тұрады. Орта және ұзын қашықтыққа жүгіргенде биік сөре жағдайында тұрады.
Жеңіл атлетиканың негізгі жаттығуы -- жүгіру. Ол жеңіл атлетиканың барлық жаттығуларында қолданады. Сондықтан, кім болсын, жеңіл атлетикамен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.