Жергілікті жансыздандыру

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ ЗЕРТТЕУ УНИВЕРСИТЕТІ

«Ветеринария» факультеті

Тақырыбы: Жергілікті жансыздандыру

Орындаған: Матенова Н. М.

phD, 1 курс докторанты

Қабылдаған: Орынханов Қ. А.

в. ғ. к., профессор

Алматы

Жоспары:

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі бөлім

Жергілікті жансыздандырудың жіктелуі
Анестезияның әдістері және новокаиндік тежеулер
Жергілікті жансыздандыруға арналған дәрілік заттар

ІІІ. Қорытынды

ІV. Пайдаланылған әдебиеттер

І. Кіріспе

Тиімді анестезия - бұл хирургиялық операциялар мен жарақаттардағы өткір ауырсынуды қоса, ауырсынуды сезінетін науқастарды дұрыс басқарудың түбегейлі маңызды құрамдас бөлігі. Айта кету керек, «ауырсыну» деп санадағы пациенттердің сезімдерін түсіну әдетке айналған, ал бұл сезімдер анестезиядағы пациенттерде «нозицепцияға» айналады, өйткені ауырсынуды сезіну үшін анестетиктермен блокталған саналы реакциялар қажет. Жедел ауырсынуды дәрі-дәрмектердің әртүрлі кластарымен, соның ішінде опиоидтармен, қабынуға қарсы препараттармен және жергілікті анестетиктермен емдеуге болады. Бірегейлігі жергілікті анестетиктерді мынада: олардың ауру бәсеңдеткіш әсер кезінде қол жеткізіледі жергілікті немесе регионарном емес, жүйелі енгізу (в/в, в/м, п/к, п/о) . Бұл препараттарды жүйелі болюсті енгізумен мүмкін болатын жанама әсерлердің ықтималдығын азайтуға мүмкіндік береді. Лидокаин-бұл жүйелі түрде қолдануға болатын жалғыз жергілікті анестетик, бірақ біздің басылымымыздың тақырыбы - иттер мен мысықтардағы жергілікті және аймақтық анестезия.

Жергілікті дәрі-дәрмектер де ерекше, өйткені орталық жүйке жүйесіне (ОЖЖ) жеткеннен кейін ауырсынуды (немесе ноцептивті) импульстарды басқаратын опиоидтар сияқты препараттардан айырмашылығы, жергілікті анестетиктер бұл импульстардың ОЖЖ-ге жетуіне жол бермейді, осылайша ноцептивті жолдың маңызды бөлігіне әсер етеді. Жергілікті анестетиктер ең алдымен нервтердегі натрий арналарын бітеп тастайды, бұл жүйке деполяризациясына және әсер ету потенциалының пайда болуына жол бермейді, осылайша ауырсыну импульсінің таралуын тоқтатады. Ауырсыну сигналдарының блокадасы оларды басқаруға қарағанда тереңірек әсер етуі мүмкін. Сонымен, монорежимде аймақтық блок жүргізілген адамдарда жоғарғы аяққа хирургиялық араласу кезінде ауырсыну деңгейі және қосымша анальгетиктерге қажеттілік жүйелі опиоидтарды алатын пациенттерге қарағанда төмен болды. Ветеринарлық медицинада аймақтық блок жүргізілген иттердегі торакотомияда ауырсыну деңгейі жүйелік опиоидтармен салыстырғанда төмен болды.

Жоғарыда айтылғандардан анальгезияға арналған дәрі-дәрмектердің әр класы әр түрлі әсер ету механизмдерін қолдана отырып, анестезияны қамтамасыз етеді, ал әрқайсысы аралас анестезия хаттамаларының қажетті және маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. Біріктірілген анестезия хаттамасының құрамында жергілікті анестетиктерді пайдаланған кезде ауырсыну реакцияларының интраоперациялық көрсеткіштері (НОЦИЦЕПТИВТІ ынталандыру кезінде өлшенген ЖЖЖ, ЖЖЖ және АҚ) және жергілікті/өңірлік анальгезияны жүйелік анальгезиямен бірге алған пациенттерде операциядан кейінгі кезеңдегі ауырсыну деңгейі тек жүйелік препараттарды алған пациенттермен салыстырғанда төмен болды.

Интраоперациялық антиноцицептивті әсердің тағы бір артықшылығы-анестезиологиялық қауіпсіздік деңгейінің жоғарылауы, өйткені анестезияның хирургиялық деңгейі үшін қажет ингаляциялық анестетиктердің ингаляциялық дозасы немесе минималды альвеолярлы концентрациясы (МАК), анальгезияның мультимодальды хаттамасының бөлігі ретінде жергілікті/аймақтық блокадаларды қабылдаған пациенттерде азаяды [1; 40; 53; 55; 59; 67] . Ингаляциялық дозаны азайту ингаляциялық анестетиктердің дозаға тәуелді кардиореспираторлық әсерін жақсы бақылауға мүмкіндік береді, осылайша анестезиологиялық қауіпсіздікті арттырады. Жергілікті/аймақтық блокада қолданған кезде ингаляциялық анестетиктер дозасының төмендеуі Онкологиядағы өмір сүруге де әсер етуі мүмкін, өйткені ингаляциялық анестетиктер жасушалық иммунитеттің деңгейін төмендетеді және ісік жасушаларының көбеюіне қолайлы жағдай жасайды.

Ингаляциялық анестетиктердің дозаларын төмендетумен қатар, жергілікті/аймақтық анальгезияны қолданған кезде қосымша анальгезияға қажеттілік азаяды. Адамдарда және иттер / мысықтар жергілікті анестетиктер интраоперациялық антиноцицептивті бақылау және операциядан кейінгі анальгезия үшін опиоидтардың қажеттілігін едәуір төмендетеді. Опиоидтардың дозасын азайту үшін жергілікті анестетиктерді қолдану адам медицинасында да, ветеринарлық медицинада да қолданылуы мүмкін, мысалы, ес-түссіздік, құсу және жүрек айну сияқты опиоидтармен байланысты жанама әсерлерді азайту үшін ғана емес, сонымен қатар күшті опиоидтарды заңмен, өндіріс деңгейімен немесе ел/аймақпен қолдануға тыйым салынуы мүмкін.

Операциядан кейінгі ерте кезеңдегі интраоперациялық және анальгезияға қарсы антицицептивті әсерден басқа, жергілікті анестетиктер орташа ұзақтықты (бірнеше күн немесе апта) және созылмалы (бірнеше айдан бірнеше жылға дейін және өмірдің соңына дейін) ауырсынуды азайтуы мүмкін. Қалпына келтіру кезеңіндегі ауырсынудың қарқындылығы мен ұзақтығы адамдарда созылмалы ауырсынуды дамытудың маңызды болжаушысы болып табылады. Анальгезия хаттамасына жергілікті анестетиктерді енгізген адамдар операциядан кейінгі және созылмалы ауырсынудан аз зардап шегеді, бұл жергілікті/аймақтық блокаданы қолдануға негіз болады. Сүтқоректілердің ауырсынуын бақылаудың кросс-түрлік хаттамаларының ұқсастығына сүйене отырып, жануарларды зерттеу мүмкін емес болғандықтан, авторлар ұқсас нәтижені ветеринарлық медицинадағы науқастарға, соның ішінде мысықтар мен иттерге экстраполяциялауға болады деп болжайды. Жедел ауырсынудың қарқындылығы мен ұзақтығы созылмалы ауырсынудың дамуына себеп болуы мүмкін болғандықтан, операциядан кейінгі анальгезия кезінде анальгетиктер мен/немесе оның әсерін ұзартатын анальгезия техникасын қолдану керек. Осылайша, жара арқылы диффузия әдісімен жергілікті анестетиктерді қолдану немесе иттерде және мысықтарда операциядан кейінгі ауырсынуды 72 сағатқа дейін бақылауды қамтамасыз ететін липосомалық бупивакаинді қолдану операциядан кейінгі аралас хаттамаларға пайдалы қосымша бола алады.

Нозицепцияны интраоперациялық және ауырсынуды операциядан кейінгі терең төмендету қабілетіне байланысты, ауырсынуды бақылау жөніндегі соңғы ұсыныстарда атап өтілгендей, жергілікті анестетиктерді хирургиялық процедуралар мен жарақаттардың көпшілігінде қолдануға кеңес беріледі.

ІІ. Негізгі бөлім

Жергілікті жансыздандырудың жіктелуі

Жергілікті жансыздандыру - жануарлар денесінің белгілі бір аумағының ауырсыну сезімін уақытша жоғалтуы.

Сезімтал жүйке талшықтары арқылы импульстердің өткізілуін немесе рецепторларды тежеу арқылы іске асырылады.

Анафилаксиялы шоктың немесе аллергиялық реакцияның алдын алу үшін жергілікті жансыздандыруды жүргізбестен бұрын жануардың қолданылатын анестетиктерге сезімталдығын тексерген дұрыс.

Егер малдың осы анестетикке сезімталдығы жоғары болса, онда оны анестетиктің басқа түрімен ауыстыру қажет, немесе жалпы жансыздандыруды қолдану керек.

Тек ауырсыну сезгіштіктің жоғалуы аналгезия , ал сезгіштіктің барлық түрлерінің жоғалуы - анестезия деп аталады.

Жергілікті жансыздандырудың келесі түрлері бар:

Терминальді.
Инфильтрациялық.
Регионарлық немесе аумақтық:паравертебральді; қабырға аралық; бағандық; сакральді; бас аумағының анестезиясы.
Жұлындық (субарахноидалді) .
Перидуралді (эпидуралді) .
Сүйек ішілік - сүйек каналына.
Вена тамырлары арқылы аумақтық жансыздандыру.
Көлденең кесінді бойымен жансыздандыру.

Жергілікті жансыздандырғыштардың әсер ету мерзімін ұзарту және артериальдік қан ағыс қысымын азайту үшін анестетик ерітіндісіне адреналинді (инфильтрациялық жансыздандыру үшін адреналиннің 0, 1% ерітіндісінің 2-5 тамшысын анестетик ерітіндісінің 100 мл, ал терминальді жансыздандыру үшін новокаин немесе тримекаин ерітінділерінің 1 мл 1 тамшыдан қосу керек.

Адреналиннің орнына эфедринді қолдануға болады 5% ерітіндісінің 1 тамшысын анестетиктің 5 мл қосып терминалді жансыздандыру үшін қолдануға болады.

Адреналинді және эфедринді тек анестетикті қолданудың алдында ғана қолдануға болады.

Терминальді жансыздандыру - «беткейлік жансыздандыру немесе ауырсынуды басу»

Ағза ұлпаларының жансыздандырғыш ерітінділермен тікелей әсерлесуі арқылы іске асырылады. .

Хлорэтилді тері бетіне бүрку өңделген аумақтың салқындауына және ауырсынуды сезу қабілетінің төмендеуіне әкеледі, осы әдіс майда абсцестерді, гематомаларды кесіп өңдеуге мүмкіндік береді.

Осы жансыздандыруды қолдану арқылы күрделі хирургиялық операцияларды жүргізе алмаймыз.

Терминальная анестезия негізінен офтальмологияда, стоматологияда және урологияда кең тараған.

Терминалді анестезияның тәсілдері: кілегейлі қабаттарға жағу немесе тамызу арқылы іске асырылады.

Терминалді анестезияны қолданбастан бұрын седативтік препараттарды қолдану қажет.

Осы тәсілді іске асыру үшін: 1-3% кокаин ерітіндісі, 0, 25-2% дикаин, лидокаиннің және ксилокаиннің, және тримекаина 1-5% ерітіндісі қолданылады.

Инфильтрациялық жансыздандыру - күрделі операцияларды жүргізуге мүмкіндік береді, ол ұлпалардың әр қабатына жергілікті анестетикті жіберу арқылы іске асырылады.

Құрсақ немесе кеуде қуысы ағзаларына операция жасағанда 0, 25% новокаинді алдымен тері ішіне, кейін тері астына, шандырлар немесе бұлшықет апоневроздарына егіледі

Бүйрекке операция жасағанда новокаин бүйректің қос шандырларын арасына егіледі

Осы тәсіл қауіпсіз болғандықтан кәрі, әлсіз жануарларға қолдануға болады, бірақ алдын ала седативтік премедикацияны жүргізу қажет.

Аумақтық немесе регионарлық анестезия

Регионарлық анестезия - анестетиктерді тиікелей ірі жүйкелер бойына немесе жүйке шоғырларына, жұлынның түбіршектері аумағына жіберу арқылы іске асырылады.

Бұл осы тежелетін жүйкелер немесе жүйке шоғыры жүйкелендіретін аумақты толығымен жансыздандыруға және ауырсынуды басуға мүмкіндік береді.

Малдарда негізінен бас аумағы және аяқтарының жүйкелері тежеледі. Аяқ жүйкелерін тежеу диагностикалық мақсаттарда да жүргізіледі.

Сурет 10- Инфильтрациялық жансыздандырудың түрлері

а, а', б - түзу; в-ромб тәрізді; г, г ₁ , г ₂ - терең циркулярлы (пирамида) ; д - аяқтарға жасалатын анестезия; е - Вишневский бойынша жансыздандыру.

Паравертебралді тежеу -люмбаго, радикулитов, омыртқалардың соғылулары мен сынуында қолданылады.

Инені омырқаның өсіндісінің 1-1, 5 см шетке, теріге перпендикуляр етіп сүйекке тигенше енгізеді. Осыдан кейін инені артқа қарай тартып 5-10 мл 0, 5-2% новокаина ерітіндісін салады.

Радикулиттерді емдеу үшін 100-250 мкг В ₁₂ витаминін және 10-15 мг преднизолонды қосып салады.

Тежеуді екі жағынан бірге жүргізеді. Негізінен тежеу бір рет жасалады, ал созылмалы патология болса 2-3 рет қайталауға болады.

Қабырға аралық тежеу - негізінен патогенетикалық терапия ретінде қолданылады.

Емдік тежеу жүргізу үшін 5-15 мл 0, 5% новокаин ерітіндісі қолданылады. Осы тежеу қабырғалар сынғанда, қабырғааралық невралгияда, плевропневмонияны емдеу үшін қолданылады.

Қабырғалардың резекциясын жүргізу үшін 2 % новокаин ерітіндісі қолданылады.

Жүйке бағандарын жансыздандыру - анестетик тікелей жүйке бағаны бойымен салынады.

Мысал ретінде вагосимпатикалық бағанды тежеу негізінен өкпе және трахея ауруларын емдеу үшңн қажет. Ол үшін 5-10 мл антибиотик қосыған новокаиннің 0, 5 % ерітіндісін қоданамыз.

Мосин тежеуі - негізнен құрсақ қуысы және несеп жыныс ағзаларының ауруларын емдеуде қолданылады. Осы тежеуді жүргізу үшін 0, 5 % новокаиннің 1 кг тірі салмаққа 0, 5 мл ірі малдарға және 3-4 мл ұсақ жануарларға есептеліп салынады.

Бас аумағының жүйкелерін тежеу

Негізінен мал тістеріне операция жасағанда, осымен бірге патогененикалық терапия әдісі ретінде қолданылады.

Патогенетикалық терапия әдістері ретробульбарлы тежеу, көз жүйкесін тежеу, краниальді жұлдызша түйінін тежеу.

Хирургиялық өңдеу үшін қажет тежеулер - көз асты жүйкесі, төменгі және жоғарғы жақ жүйкелері, маңдай жүйкесі.

Сакральді анестезия

Орындалу техникасы паравертебральді тежеуге ұқсас. Негізінен патогенетикалық терапия әдісі ретінде қолданылады.

Новокаин ерітіндісі құйымшақ аумағына екі жағынан салынады.

Негізінен құйымшақ сынғанда, жамбас аумағындағы патолгияларды емдеу үшін қажет.

Эпидуральді жансыздандыру.

Новокаин ерітіндісі жұлын каналына /жұлынның қатты қабатының үстінен салынады, бұлда негізінен патогенетикалық терапия әдісі ретінде қолданылады.

Ол үшін 0, 5-1, 0 % новокаин немесе новалгин ерітінділері қажет.

... жалғасы