Сағат типті индикатор

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

РЕФЕРАТ
Тақырыбы: "Өлшеуіш приборлар"

Тобы:
Тексерген:
Орындаған:

Қарағанды 2021 жж
Мазмұны
I. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
II. Негізгі бөлім:
2.1 Штангенциркуль ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
2.2 Микрометр. Микрометрдің құрылысы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7
2.3 Метроном және оның түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
2.4 Деңгейлегіш. Деңгейлегіштің түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
2.5 Сағат типті индикатор ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...11
2.6 Қол секундомері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
III. Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...15
Кіріспе.

Өлшеусіз адамның өмірін елестету мүмкін емес: тігіншілер, механизаторлар және қарапайым мектеп оқушылары өлшеулерді көп қолданылады. Математика сабағында өлшеу үшін сызғышты қолданамыз, ұзындық өлшемдерінің көмегімен өлшемдерді дәптерге жазамыз.
Өлшеу құралдары-белгіленген диапазондарда қажетті физикалық шамалардың нақты мәндерін алуға арналған. Көп жағдайда өлшеу құралдарында өлшенген шаманы бақылаушының қабылдауы үшін қол жетімді пішінге айналдыру үшін қажетті индикация құрылғылары болады. Қазір өлшеу құралдары өте көп, олардың әрқайсысы нақты жұмыстарды орындау үшін қолданылады. Пайдалану кезінде осы құрылғылардың жайлылық деңгейін арттыру үшін олардың көпшілігі тасымалданатын модификацияларда шығарылады. Бұл ұсынылған жұмыс жағдайларына байланысты құрылғыны таңдауға мүмкіндік береді. Алайда, енгізілген модификациялардың дәлдік деңгейі әдетте төмен екенін және қызмет көрсету функцияларының жиынтығын басқару оңай екенін есте сақтаған жөн.
Өлшеу құралдары келесі параметрлермен сипатталады:
Өлшеу диапазоны-құрылғы қалыпты жұмыс істеген кезде есептелген өлшенетін шаманың шамаларының ауданы.
Дәлдік - құрылғының өлшенетін көрсеткіштің шын мәнін көрсету мүмкіндігі.
Тұрақтылық - құрылғының калибрлеуден кейін белгілі бір уақыт ішінде өлшеу дәлдігін сақтау мүмкіндігі.

Негізгі бөлім
2.1 Штангенциркуль.
Штангенциркуль -- сыртқы және ішкі өлшемдерді, сондай-ақ тесіктердің тереңдігін жоғары дәлдікпен өлшеуге арналған әмбебап құрал. Штангенциркуль негізгі милиметрлік шкала орналасқан штангіден тұрады. Штангенің бір ұшында қозғалмайтындай қатты бекітілген кеуек бар. Кеуектің өлшеніш беті штангенің бойлық жақтарына перпендикуляр. Штангеде кеуетері бар қозғалмалы рамка орналасқан. Винт арқылы рамка 4 шкала 5 Нониус сызғышы бекітілген. Кеуектің үстінгі жағы белгі салуға, ал төменгі жағы сыртқы және ішкі өлшемдерді өлшеуге арналған. Қыспалы винт 3 рамканы штангіде керекті орында ұстауға арналады. Қозғалмалы кеуектің тетікті өлшегенді қысылу күшін реттеуге және берілген өлшемге құрылдың бекітілуін жеңілдету үшін микрометрлік винт пен гайкадан, қамыттан 6 және қыспалы винттен 7 тұратын арнайы құрылғы қолданылады. Микрометрлік винт рамамен қосылған. Гайка қамыттың қуысында орналасқан. (1-сурет)

1-сурет.
Штангенциркульда өлшеу дәлдігін 10-20 ретке дейінгі арттыратын бөлігі нониус деп аталады.
Нониус-әртүрлі өлшеу құралдары мен құралдарына орнатылатын, негізгі шкаланың бөліну үлестерінің санын дәлірек анықтауға қызмет ететін көмекші шкала. (2-сурет)

2-сурет.
Нониустың жұмыс істеу принципі. Тұтас бөлік, әдетте, нониустың нөлдік бөлінуінің көрсеткіштерімен анықталады, ал бөлшек бөлігі негізгі шкаланың бөлінуімен дәл сәйкес келетін (қызыл нүктемен қоршалған) нониустың бөлінуінің нөмірімен анықталады.Нониустың нөлдік белгісінің жағдайы бойынша өлшеулерді орындау кезінде Nmain негізгі шкаласының бөліністерінің бүтін саны, ал нониус белгілерінің негізгі шкаланың белгілерімен ең жақсы сәйкес келуі бойынша -- Nnon нониусының бөліністерінің саны анықталады. Өлшенетін шаманың V мәні негізгі шкаланың бөліну санының оны бөлу бағасына көбейтіндісінің және нониус үшін тиісті өнімнің формула бойынша қосындысы ретінде анықталады:

Нониустағы 1-ден 6-ға дейінгі сандар сәйкесінше 0,1 мм-ден 0,6 мм-ге дейінгі өлшемдерді білдіреді. Нониустың жұмыс принципін ең алғаш рет Абу Али ибн Сина ойлап тапқан.
Сызықтық нониус дегеніміз масштабты линейканың бойымен қозғала алатын бөліктері бар шағын линейка. Нониустың m бөлігі негізгі масштабтың (m -1) бөлігіне сәйкес келеді.( 3-суретті қараңыз).

3-сурет.

Негізгі масштабтың бөлігінің құны белгілі, ол а - ға тең болсын (әдетте, а=1мм).Нониус бөлігінің құнын х деп белгілейік.
Онда: x*m= a*(m-1)
(1)
x=m-1m*a=a-am
Масштаб пен нониус бөліктерінің құнының айырмасын нониустың дәлдігі деп атайды.

Сызықты нониус штангенциркуль конструкциясында қолданылады. Штангенциркуль құрамына (4-суретті қараңыз) LA аяқша бекітілген миллиметрлік масштаб М (прибордың шкаласы) енеді. Масштаб бойымен N нониус қозғала алады, ал онымен екінші аяқша LB мен F білтемеше байланысқан. Штангенциркульді қозғалатын бөлігінің C қысқыш винті бар. Егер А мен В аяқшалары тиісіп тұрса, онда шкала мен нониус нөлдік бөліктері сәйкес келеді. Дененің сыртқы өлшемдерін білу үшін оны А және В аяқшаларының ортасына орналастырып, аяқшаларды затқа тиіскенше қозғаймыз. Бұдан кейін қозғалатын аяқшаны С қысқышпен бекітіп, шкала бөліктерін санаймыз. Бүтін миллиметрлер саны тікелей прибордың шкаласынан нониустың нөлдік бөлігіне дейінгі аралықпен анықталады, ал миллиметрдің бөліктері жоғарыда айтылғандай нониуспен анықталады. Ішкі өлшемдер үшін LL аяқшаларды, ал тереңдікті өлшеу үшін F білтемешені қолданады. Штангенциркульді нониусы n = 10, 20, 50 бөлік болатындай етіп дайындайды.

4-сурет.LA-қозғалмайтын аяқша, LB-қозғалатын аяқша, C-қысқыш винт, N-нониус, M-масштаб.

Штангенциркульдің түрлері өте көп. Түрлеріне байланысты олар әр түрлі қызмет атқарады:
ШЦ-I-сыртқы және ішкі өлшемдерді өлшеуге арналған және тереңдікті өлшеуге арналған сызғышы бар екі жақты орналасқан штангенциркуль.
ШЦ - (дөңгелек шкаласы бар штангенциркуль). Штанганы ойуда бастиектің тістегершігі тіркелген рейка орналасқан, сондықтан губканың жағдайына жауап беретін штангенциркулдің көрсеткіштері штанганың шкаласы мен бастиектің шеңберлі шкаласы бойынша стрелка жағдайы бойынша оқылады. Нониус бойынша оқу қарағанда Орындаушы үшін әлдеқайда оңай, жылдам және аз шаршатады;
ШЦТ-I-жоғары абразивті тозу жағдайында сыртқы өлшемдер мен тереңдікті өлшеу үшін қатты қорытпамен жабдықталған губкалардың бір жақты орналасуы.
ШЦ-II-сыртқы және ішкі өлшемдерді өлшеу үшін және белгілеу үшін губкалардың екі жақты орналасуы. Соңғы жеңілдету үшін микрометриялық бергішпен жабдықталған.
ШЦ-III-сыртқы және ішкі өлшемдерді өлшеу үшін губкалардың бір жақты орналасуы.
ШЦЦ -- сандық индикациясы бар (электрондық).

2.2 Микрометр. Микрометрдің құрылысы.
Микрометр-төмен қателікпен ұзындықты (сызықтық өлшемді) өлшеуге арналған өлшеу құралы. Микрометрмен өлшеу қателігі өлшенген диапазондарға және құрылғының дәлдік класына байланысты 2-ден 50 мкм-ге дейін. Өлшеу кезінде абсолютті немесе салыстырмалы байланыс әдісі қолданылады және оның түрлендіргіш механизмі бұрандалы гайканың микропарасы болып табылады.
Бұрандалы санау құрылғысында қолдану XVI ғасырда белгілі болды, мысалы, зеңбіректерді көру механизмдерінде (1570), кейінірек бұранда әртүрлі геодезиялық құрылғыларда қолданыла бастады. Жеке өлшеу құралы ретінде микрометрге алғашқы патент Францияда Ж.-Л. Пальмерге берілді (фр. Jean-Louis Palmer) 1848 жылы "дөңгелек нониусы бар бұрандалы калипер"сияқты. Бірақ сол кезде материалдарды өңдеу кезінде мұндай дәлдікке қол жеткізілмеді және жаңа өлшеу құралы қолданбады. Тек 1867 жылы американдық инженерлер Джозеф Браун мен Луснан Шарпе микрометрлерді шығара бастады.
Дәлірек өлшеулер үшін микрометрлік құралдар қолданады. Олар әртүрлі типте дайындалады: сыртқы, ішкі, тереңдік өлшемдерін анықтау үшін.
Сыртқы өлшемдерге арналған микрометр (5-суреттті қараңыз) тағамен байланысқан тұтас сабақтан (стержень) тұрады. Сабақтың жалғасы ретінде микрометрлік винт (А) орналасқан. Өлшеу жүргізгенде дене қозғалмайтын сабақ пен микрометрлік А винттің қозғалатын жақтауының арасында орналасады. Микровинтті дыбыс шығаратын қондырғы (трещотка) В арқылы бұрайды, бұл кезде С барабан сабаққа салыстырғанда ілгерiлемелі қозғалады. Микрометрдің есеп жүргізетін құрылымы екі шкаладан тұрады. Сабақтың горизонталь шкаласы әр бөлігінің құны 0,5 мм болатын қос шкала болып табылады, олар бойлық сызықтың бойына орналасқан және жоғарысы төменгісіне қарағанда жарты бөлікке ығысады. Барабанның дөңгелек шкаласының бөлік саны n = 50 болсын. Микровинттің қадамы h = 0,5 мм, яғни микровинт (онымен қоса барабан) толық бір айналғанда барабанның шеті 0,5 мм-ге қозғалады. Дөңгелек шкаланың бөлігінің құны:
a=hn=0.550=0.01 мм (2)
Өлшеу былайша жүргізіледі: сабақтың горизонталь шкаласы бойынша заттың өлшемі 0,5 мм дәлдікпен анықталады, миллиметрдің жүздік бөлігі барабанның дөңгелек шкаласынан жазылады. Алынған нәтижелер қосылады. Жүздік бөліктердің саны сабақтағы бойлық шкаланың қарсысындағы бөлігіне сәйкес келеді. Өлшеу жүргізудің осы тәртібі микрометрлік құралдардың барлық типі үшін бірдей.
Егер өлшеу нәтижелерін математикалық түрде өңдегенде сенімділік интервалы прибордың қателігімен шамалас болса, онда толық қателік мына формуламен анықталады:
∆x=∆xкез2+∆xпр2 (3)

5-сурет.Микрометр
A-винт, B-винттің басы, C-шкаласы бар барабан, D-негізгі шкала

2.3 Метроном және оның түрлері.
Метроном (грек. metron-өлшеу және nomos-заң) - бұл қысқа уақыт аралығында біркелкі соққылардың дәрежесін белгілейтін құрылғы. Ол музыкалық қарқынмен жүруге және оны тұрақты ұстануға көмектеседі. Аспап фортепианода ойнауды үйренетін адамдар үшін де пайдалы - метрономның арқасында оқушы музыканы біркелкі және ырғақты орындау дағдысын меңгереді. (6-сурет)

6-сурет

Метрономның 3 түрі бар:
1.Механикалық метроном-төңкерілген аяғында реттелетін салмақты қолданады маятник темпті басқару үшін штанга. Салмақ темпті азайту үшін маятник штангімен жоғары көтеріледі немесе темпті жоғарылату үшін төмен қарай жылжиды. (Бұл механизмді екі салмақты маятник деп те атайды, өйткені маятниктің айналуының екінші жағында, метрономның корпусының ішінде екінші, бекітілген салмақ бар.) маятник жылдамдықпен алға-артқа серпіледі, ал метроном ішіндегі механизм әр тербелісте шертетін дыбыс шығарады. Классикалық дизайндағы Мельцельдің механикалық метрономы-маятнигі бар пирамидалық ағаш корпус. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.