Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығының қазіргі жағдайы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 22 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСНЫҢ АУЫЛ ШАРУАШЫЛҒЫ МИНИСТРЛІГІ

Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-
техникалық университеті

Экономика және аудит жоғарғы мектебі

АӨК-ін мемлекеттік реттеу пәні бойынша
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы:Батыс Қазақстан облысындағы агроөнеркәсіп кешені экономикасының қазіргі жағдайы

Орындаған:БГМУ-41 топ студенті Фазылұлы Т.
Тексерген:аға- оқытушыКубашева Г.А

ОРАЛ-2021ж.

Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1. Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығының қазіргі жағдайы.
1.1 Салалар бойынша Қазақстанның ауыл шаруашылығы кәсіпорындары ... ... .4
1.2 Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығының өнімдері ішкі сату және экспорт ... .6
2. Қазақстан Республикасында агроөнеркәсіптік кешенінің экономикалық жағдайы және дамуы
2.1 Агроөнеркәсіптік кешенді дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарлама нәтижесі 8
2.2Батыс Қазақстан Облысынының ауыл шаруашылығының жағдайы және дамуы 17
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... .23

Кіріспе
Зерттеу тақырыбының өзектілігіне сәйкес. Ауыл шаруашылығы Қазақстан экономикасының маңызды секторларының бірі болып табылады. Аграрлық сектордың даму деңгейі үнемі жоғары деңгейде және жоғары деңгейде көрінеді, бұл елдің экономикалық және әлеуметтік-саяси тұрақтылығының факторларын айқындайды. Мемлекет басшысы Қазақстан халқының "Қазақстан-2050 "Стратегиясы қалыптасқан ел үшін жаңа саяси желі" атты баяндамасында Қазақстан Республикасының Президенті айтқан болатын. Бұл құжат болашаққа бағытталған және экономиканың физикалық секторлары Ауыл шаруашылығын дамытуға ерекше назар аударатындығын көрсетеді. Әлемдік ауыл шаруашылығы өндірісіндегі бәсекелестік күшейе түседі. Бұл салада жұмыс істейтіндер, ең алдымен, жаңа технологияларды енгізетіндер, өнімділікті үнемі жақсартатындар және әлемдік стандарттар негізінде жұмыс істейтіндер болуы керек. Қазіргі экономикалық жағдайда барлық салаларда ауылшаруашылық өндірісінің тиімділігін арттыру үшін басқарудың және экономикалық ынталандырудың тиімді әдістері мен әдістерін табу және қолдану қажет. Тиімділікті арттырудың алғышарттары нарықтық қатынастарға бейімделу, ауыл шаруашылығы өндірісінің көрсеткіштерін, әсіресе жоғары сапалы өнім санын арттыру, еңбек өнімділігін арттыру, сондай-ақ өндіріс, тұтыну, алмасу және маркетингтің тиімді жүйесін қалыптастыру болып табылады.
Курстық жұмыстың мақсаты. Курстық жұмыстың негізгі мақсаты - аграрлық сектордың негізгі бағыттарын дамыту үшін теориялық және практикалық негізді қалыптастыру.
Қазіргі уақытта зерттеу тақырыбы аграрлық сектордың негізгі бағыттарының даму жағдайын жақсарту жолдары, әдістері мен проблемалары болып табылады. Зерттеудің теориялық-әдіснамалық негіздері. Жалпы зерттеулер үшін теориялық және әдіснамалық негіз ретінде заңнамалық актілер, Қазақстан Республикасы Президентінің жарлықтары мен Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулылары, ауыл шаруашылығы өндірісінің тиімділігін арттыру проблемасын зерттейтін отандық және шетелдік ғалымдардың ғылыми еңбектері, сондай-ақ әртүрлі веб-сайттардағы ақпарат пайдаланылады. Қазақстан Республикасы статистика бюросының нормативтік анықтамалық материалдары және ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының жылдық есептері пайдаланылды. Практикалық маңыздылыққа келетін болсақ, курстық жұмыста тұжырымдалған аграрлық сектордың негізгі бағыттарын дамыту негізінде жасалған тұжырымдар мен ұсыныстарды қолдану мүмкіндігі анықталды. Курстық жұмыстың құрылымы. Курстық жұмыста кіріспе, екі негізгі бөлім, қорытындылар және әдебиеттер тізімі бар [10].

1. Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығының қазіргі жағдайы
1.1 Салалар бойынша Қазақстанның ауыл шаруашылығы кәсіпорындары

2021 жылғы 15 сәуірдегі жағдай бойынша Қазақстанда ауыл шаруашылығы қызметін (орман және балық шаруашылығын қоспағанда) жүзеге асыратын 17 669 ұйым тіркелген.
Ауыл шаруашылығын одан әрі қарай дамытудың маңызды мәселелерінің бірі -- агроөнеркәсіптік кешен өнімдерінің экспорты, оның әлеуеті орасан зор. Жалпы, экспортты қолдауға бағыттау жоспарланған 500 млрд теңгеден 100 млрд теңгесі ауыл шаруашылығы экспортына бағытталған болатын. Қазір агроөнеркәсіптік кешенінің өнімдерің экспортының 60%-дан астамы -- шикізаттық өнім болып табылады.
Сонымен қатар бос жатқан жерлерді тиімді пайдаға асыру мәселесі де өзекті болып отыр. Ауыл шаруашылығы министрлігі жүргізген ауыл шаруашылығы жерлерін түгендеу шарасы нәтижесінде 16,5 млн га жердің пайдаланылмай бос жатқаны анықталды. Үкімет барлық ауыл шаруашылығы жерлеріне аудиттік жұмыстармен қатар, жер кадастрының ақпараттық жүйесін цифрландыру бойынша жұмыстар жүргізуде.
1-сурет Салалар бойынша Қазақстанның ауыл шаруашылығы кәсіпорындары
2019 жылы агроөнеркәсіптік кешен өнімдерінің сыртықы нарыққа өтуі $3,29 млрд-қа 12,41 млн тоннаны құрады, бұл 2018 жылмен салыстырғанда $198 млн-ға немесе 6,4%-ға артық. Бұл ретте, агроөнеркәсіптік кешен өнімдері сыртықы нарыққа өтуінің жалпы көлемінен өңделген өнім экспортының үлесі 2018 жылы 33,65% құрады. Агроөнеркәсіптік кешенінің өнімдері сыртықы нарыққа өтуі бойынша агроөнеркәсіптік кешенінін дамытудың мемлекеттік бағдарламасының жоспарға сай көрсеткіштері асыра орындалған болатын. Өткен жылы әлемнің 72 еліне агроөнеркәсіптік кешен өнімдерінің 551 түрі сыртықы нарыққа жіберілді.
Агроөнеркәсіптік кешен еңбек өнімділігін кемінде 2,5 есе арттыру үшін ең алдымен аграршыларды техникалық қайта жарақтандыру бойынша жұмыстарды жүргізу қажет. 2019 жылы жаңартудың орташа деңгейі 4%-ға жетті (2018 жылы 3,5%), минималды технологиялық деңгей - 6%.
Еліміздің кейбір облыстарында Қарағанды4,6%, Ақмола 4,5%, Жамбыл 4,4%, Ақтөбе, Шығыс Қазақстан 4,3% техниканы жаңартудың жақсы қарқыны байқалды. Түркістан және Алматы облыстарындатехниканы жаңартудың төменгі деңгейі анықталды (2,8% және 1,8%)[12].

1.2 Аймақтар бойынша Қазақстанның ауыл шаруашылығы ұйымдары
2021 жылғы сәуірдегі жағдай бойынша ауыл шаруашылығы ұйымдарының ең көп саны Қазақстан Республикасында Түркістан, Алматы және Ақмола облыстарында орналасқан.
2021 жылға АӨК саласына салынатын инвестицияларды тарту жоспары 94 инвестцииялық жобаны іске асыруды көздейтін 559 млрд теңгені құрайды. Оның ішінде шетелдік қатысумен 16 жоба бар, олар $837 млн сомасына пысықталу және іске асырылу үстінде. Ет өңдеу саласындағы ірі америкалық трансұлттық компания Tyson Foods Inc. қатысуымен ет комбинатының салынуын және Valmont Industries (АҚШ) заманауи суару жүйелерін шығаратын зауыт құрылысын перспективалы инвестициялық жобалар ретінде атап өтуге болады. Бұл жобалар бойынша ҚР Үкіметінің деңгейінде келісімдерге қол қойылды. Анықтама. 95 мал шаруашылығы өнімдерінің тобы, 179 өсімдік шаруашылығы өнімдерінің тобы. Қазақстандық АӨК өнімдерінің басымдықты нарықтарға экспорты артып келеді. Мәселен, АӨК өнімдерінің Қытайға экспорты 50,5%-ға, Парсы шығанағы елдеріне (Катар, Кувейт, БАӘ, САК, Оман, Бахрейн) 3,2 есе, Орталық Азия елдеріне (Өзбекстан, Ауғанстан, Тәжікстан, Қырғызстан, Түрікменстан) 7,4%-ға, ЕАЭО елдеріне 8,2%-ға артты[15].

2-сурет Аймақтар бойынша кәсіпорындар саны
Кәсіпорындар бойынша көшбастап тұрған аймақтарға Түркістан облысы ондағы кәсіпорындар саны 3695 және де Алматы облысы 2122, Ақмола облысы 1999 кәсіпорын болса Солтүстік Қазақстан облысы 1346 кәсіпорындар саны тіркелді.

2-кесте Қазақстан аймақтары бойынша ауыл шаруашылығы кәсіпорындары
Регион
Кәсіпорындар саны
Түркістан облысы
3695
Алматы облысы
2122
Ақмола облысы
1999
Солтүстік Қазақстан облысы
1346
Шығыс Қазақстан облысы
1241
Қостанай облысы
928
Жамбыл облысы
908
Алматы қаласы
814
Қарағанды облысы
757
Шымкент
672
Батыс Қазақстан облысы
629
Ақтөбе облысы
592
Павлодар облысы
574
НҰР-СҰЛТАН қаласы
554
Қызылорда облысы
529
Маңғыстау облысы
167
Атырау облысы
142
2021 жылғы сәуірдегі жағдай бойынша Қазақстан облыстары бойынша ауыл шаруашылығы кәсіп орындарының саны (орман және балық шаруашылығын қоспағанда)

2. Қазақстан Республикасында агроөнеркәсіптік кешенінің экономикалық жағдайы және дамуы
2.1 Агроөнеркәсіптік кешенді дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарлама нәтижесі
Шикізатқа бағдарланған ел ретінде Қазақстан Республикасының экономикасы шикізат экспортын шектеуге және шикізатты терең өңдеуді ынталандыруға тырысады. Шикізат экспортына шектеулер квоталар мен лицензиялау әдістерін, экспортқа тыйым салуды және тарифтерді көтеруді қамтиды.
Сондықтан қарақұмық, ақ қант, картоп, пияз, сарымсақ, тұқым және күнбағыс майын экспорттауға тыйым салынады. Сәбіз, редис, қант қызылшасы, қырыққабат, ұн және бидай квоталары енгізілді.
Экспортты ынталандыру тәсілдері-терең қайта өңделген экспорттық өнімге салынатын салықтар мен тарифтерді төмендету. Бұдан басқа, мемлекет көрмеге қатысу шығындарын жабу үшін экспорттаушыларға консультациялық қолдау көрсетеді. Экспорттаушылар жеңілдіктер мен субсидиялар түрінде қуатты экономикалық қолдау алады. Сондықтан 2020 жылға қарай агроөнеркәсіптік секторға 200 млрд теңге субсидия бөлу жоспарланып отыр.2020 жылы ауыл шаруашылығын дамытудамына шаралар жоспарланған:
Барлық ауыл шаруашылығы жерлеріне аудит жұмыстарын жүргізу және жер кадастрын цифрландыру жөніндегі жұмыстарды аяқтаудың жоспарлануы;
Ғарыш мониторингі негізінде заманға сай бақылау әдістемелерін енгізе отырып, веб-порталын қолдану арқылы ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің мониторингі бойынша пилоттық жобаны іске асыру;
Әкімдіктермен бірлесе отырып жергілікті халықты жайылымдық алқаптармен қамтамасыз ету жұмыстарын әрмен қарай жалғастыру;
Пайдалануға берілмеген ауыл шаруашылығы жерлерін өндірістік қызметке тарту жөніндегі заң жобасына олардың мерзім аралықтарын 2 жылдан 1 жылға дейін қысқарту жәнеде пайдаланылмайтын жерлер үшін базалық салық салу мөлшерлерін 20 есе ұлғайту жолымен оларды қайтарып алу жөніндегі тиісті тетіктерді күшейте отырып, бастамашылық ету.
Аумақтарды дамытуға арналған бағдарламалары мен өңірлік ерекшеліктерге сүйене отырып, инвестициялық субсидиялардың паспорттары бойынша қаржыландыру лимиттерін тағайындауға әкімдіктерге мүмкіндік беруі[16];

Несиелер мен лизинг бойынша сыйақы мөлшерін субсидиялау бойынша айналым қаржысын толықтыруға арналған несиелер бойынша субсидиялау үлесін 7%-ға дейін (бұған дейін 5%-ға дейін болған) ұлғайту, көктемгі егіс жұмыстарына арналған несиелерді жылына 6%-ға дейін субсидиялау мүмкіндігін беру, бұл 3 жылға дейін қарыз айналымын қаржысыналуға және олар бойынша сыйақы мөлшерін субсидиялауға мүмкіндік береді.
Сақтандыру сыйақыларын субсидиялау ережелерін әзірлеп және бекіту, себебі сол жылдан бастап ауыл шаруашылығында ерікті сақтандыру нормалары күшіне енгізу. Яғни, болашақта сақтандыру полисін қамтамасыз етуге ,ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілердің қаражаттандыруға қолжетімділігін кеңейтуге мүмкіндік беретін агросақтандырудың жаңа жүйесінің аталған тетігін іске қосу[10,12].

Табиғи факторлары
Климаттық ресурстар Ауыл шаруашылығын дамыту жағдайларын анықтайтын негізгі табиғи факторлардың бірі болып табылады. Ауыл шаруашылығын дамыту агроклиматтық ресурстарды мұқият есепке ала отырып, оның салаларын аумақ бойынша ұтымды бөлуді талап етеді. Агроклиматтық жағдайларды есепке алу белгілі бір аумақтың климатының ауыл шаруашылығы дақылдарының талаптарына сәйкестігін анықтауға мүмкіндік береді.
Климат пен ауа райын экологиялық жағдайлар ретінде қарастыра отырып, агрометеорологиялық жағдайлардың ауыл шаруашылығы дақылдарының өсуі, дамуы және қалыптасуымен үйлесуін бағалау қажет. Сонымен қатар, тек ауа райы жағдайларын білу жеткіліксіз, сонымен қатар мәдениеттің қоршаған орта факторларына деген қажеттіліктерін ескеру қажет.
Қазақстанда агроклиматтық ресурстар мен ауыл шаруашылығы дақылдарын аудандастыруға арналған Қазақстанның агроклиматтық аудандастырылуы атты алғашқы ғылыми еңбекті П.И. Колосков 1947 ж. 1955 жылы Ф.Ф. Давитаяның Тың және тыңайған жерлерді игеру аймақтарының агроклиматтық және су ресурстары атты монографиясы жарық көрді. Сондай-ақ, 1959 жылы А.С. Өтешов Қазақстанның климаты монографиясын жариялады.
Ғылыми-қолданбалы агроклиматтық анықтамалықта климат жағдайы, топырақ жамылғысының жай-күйі, агроклиматтық ресурстар, биоклиматтық әлеует, ауыл шаруашылығына ауа райының қолайсыз құбылыстары (қуаңшылық, құрғақ жел, аяз, боран, шаңды дауыл, найзағай және бұршақ) туралы мәліметтер қамтылған. , көктемгі дала жұмыстарының басталуының және ерте көктемгі дәнді дақылдарды егудің климаттық мерзімдері туралы, ерте көктемгі дәнді дақылдардың пісетін және жинаудың басталуының климаттық кезеңдері туралы, сондай-ақ негізгі ауыл шаруашылығы дақылдарының көлемі бойынша аудандастыру туралы жылу және ылғалмен қамтамасыз ету. 1: 2500000 масштабтағы агроклиматтық карталар көрсетілген.
Анықтама РГП Казгидромет МЭ РК метеостанциялар мен агрометеорологиялық посттардың ұзақ мерзімді бақылауларының материалдарына негізделген..
Сондай-ақ біз Қазгидромет РМК-да 2003-2010 жылдар аралығында дайындалған Қазақстан климаты туралы анықтамалықтарда, оның ішінде Ауа температурасы, Атмосфералық жауын-шашын, Атмосфералық құбылыстар, Қар жамылғысы, Күн шуағы және Топырақтың температуралық режимі.
Бұл ғылыми және қолданбалы агроклиматтық анықтамалық ауыл шаруашылығы қызметкерлеріне арналған және оларды ауыл шаруашылығы өндірісінде пайдалану үшін агроклиматтық ресурстар туралы анықтамалық материалмен қамтамасыз етуге бағытталған. Анықтама практикалық және ғылыми мәселелерді шешуде пайдалы болады: егіншілік жүйесін анықтау, агротехникалық шараларды жоспарлау, дақылдарды ұтымды орналастыру, вегетациялық кезеңге басқарушылық шешімдер мен ғылыми ұсыныстарды қабылдау және т.б.
Агроөнеркәсіптік кешен еліміздің азық-түлік-экономикалық қауіпсіздігін, сондай-ақ ауылдық елді мекендердің еңбек және отырықшылық әлеуетін қалыптастыратын экономиканың маңызды салаларының бірі болып табылады..
Қазақстан Республикасының (бұдан әрі - ҚР) агроөнеркәсіптік кешенінің одан әрі даму перспективалары бар: майлы дақылдар мен ет секторларының экспорттық позициялары нығаюда, ал астық пен ұн бойынша Қазақстан тез арада ірі экспорттаушы елдердің біріне айналды. дүние жүзіндегі елдер. Қазақстанның Еуразиялық экономикалық одаққа (бұдан әрі - ЕАЭО) және Дүниежүзілік сауда ұйымына (бұдан әрі - ДСҰ) мүше болуы мүмкіндіктер туғызады және сонымен бірге ішкі нарықта да, сыртқы нарықта да бәсекеге қабілеттілікке жоғары талаптар қояды. Осыған байланысты агроөнеркәсіп кешенін мемлекеттік реттеудің рөлі өте маңызды.
Тәуелсіздік кезеңінде тоғыз бағдарламалық құжат әзірленіп, оның негізінде агроөнеркәсіптік кешен саласындағы мемлекеттік саясат жүзеге асырылды:

1. Ауыл әлеуметтік-экономикалық дамудың 1991-1995 жылдарға және 2000 жылға дейінгі кезеңге арналған бағдарламасы,
2. Агроөнеркәсіптік кешенді дамытудың 1993-1995 жылдарға және 2000 жылға дейінгі тұжырымдамалық бағдарламасы,
3. Ауыл шаруашылығы өндірісін дамытудың 2000-2002 жылдарға арналған бағдарламасы,
4. 2003-2005 жылдарға арналған мемлекеттік агроазық-түлік бағдарламасы,
5. Ауылдық аумақтарды дамытудың 2004-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы,
6. Агроөнеркәсіптік кешенді тұрақты дамытудың 2006-2010 жылдарға арналған тұжырымдамасы,
7. Қазақстан Республикасының агроөнеркәсіптік кешенін тұрақты дамытудың 2006-2010 жылдарға арналған тұжырымдамасын іске асыру жөніндегі бірінші кезектегі шаралар бағдарламасы,
8. Агроөнеркәсіптік кешенді дамытудың 2010-2014 жылдарға арналған бағдарламасы
9. Агробизнес - 2017 ҚР агроөнеркәсіп кешенің дамыту бағдарламасы[14].
10. Еңбек 2019 жылғы бағдарламасы
Бағдарламаны іске асыруға 2017-2021 жылдарға арналған республикалық және жергілікті бюджеттерде көзделген шығыстардың жалпы көлемі небәрі 2 374,2 млрд теңгені (РБ (Республикалық бюджет) - 1 216 млрд теңге*, ЖБ (Жергілікті бюджет) - 904 млрд теңгені) құрайды. *, басқа көздер - 306,2 млрд.теңге), оның ішінде:2017 жыл:
барлығы - 359,7 млрд.теңге;
РБ - 198,2 млрд теңге; МБ - 144,5 млрд теңге;
басқа көздер - 17,0 млрд.теңге;
2018 жыл:
барлығы - 397,9 млрд.теңге;
РБ - 202,0 млрд.теңге;
ЖБ - 151,0 млрд.теңге;
басқа көздер - 44,9 млрд теңге;
2019 жыл:
барлығы - 429,4 млрд теңге; 4
РБ - 207,9 млрд теңге;
ЖБ - 158,4 млрд теңге;
басқа көздер - 63,1 млрд теңге;
2020 жыл:
барлығы - 558,8 млрд теңге;
РБ - 281,6 млрд теңге;
ЖБ - 193,6 млрд теңге;
басқа көздер - 83,6 млрд теңге;
2021:
барлығы - 628,4 млрд теңге;
РБ - 326,3 млрд теңге;
ЖБ - 204,5 млрд теңге;
басқа көздер - 97,6 млн.теңге

Еңбек бағдарламасын іске асырылуы
Министрлік "еңбек" бағдарламасын іске асыруға қатысады және ауылдық елді мекендерде және шағын қалаларда коммерциялық жобаларды іске асыратын немесе іске асыруды жоспарлап отырған бағдарламаға қатысушылар үшін микроқаржы жұмысын жүргізеді. Микроқаржы қаражаты әртүрлі өңірлердің әкімдіктеріне бюджеттік кредиттер түрінде беріледі. Әкімдік бұл қаражатты микроқаржы ұйымдары мен ауылшаруашылық несие компаниялары арасында несиелік серіктестіктерді одан әрі қаржыландыру және тікелей қарыз алу үшін ауыл шаруашылығына қаржылық қолдау көрсету үшін бөледі.
2019 жылдың басында "Еңбек" жоспарын іске асыруға 44,7 млрд теңге, ал 2019 жылдың шілдесінде қосымша 20 млрд теңге бөлінді. Микроқаржы қорларының жалпы сомасы 64,7 млрд теңгеге жетті. 2019 жылдың қорытындысы бойынша Республика жалпы 64,7 млрд теңге немесе 100% төледі, 16 181 микрокредит берді және шамамен 18 мың жұмыс орнын құрды [12].
Микроиндустрия: Мал шаруашылығын дамыту-75% (195 микроқаржы несиесінің 12-сі, 43,6 млрд теңге); өсімдік шаруашылығы өнімдерін өндіру 5% - ға артты (735 микроқаржы несиесі, 3,7 млрд теңге); ауыл шаруашылығы емес кәсіпорындар (бөлшек сауда, шаштараз, ванна бөлмелері, ICCS және т.б.).) -20% (17,6 млрд теңгеге 3 325 микрокредит) [12].
Қазақстан Республикасының агроөнеркәсіптік кешенін дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған Ұлттық жоспары (бұдан әрі - жоспар) Мемлекет басшысының Қазақстан Республикасы Үкіметінің кеңейтілген отырысында берген тапсырмаларына сәйкес қалыптастырылды. Қазақстан Республикасының 2016 жылғы 9 қыркүйектегі Ұлт жоспарының "100 нақты қадамында" және "Қазақстан-2050 стратегиясында "баяндалған Қазақстан Республикасын дамытудың стратегиялық мақсаттарына сәйкес. Сондықтан жоспар халықтың ауылшаруашылық өнімдерінің танымал түрлеріне деген ішкі қажеттіліктерін қанағаттандыруға және мақсатты экспорттық саясатты анықтауға бағытталған [12].Ағымдағы жағдайды талдау
Ауыл шаруашылығы елдің жалпы ішкі өнімінің (бұдан әрі - ЖІӨ) шамамен 5%-ын құрайды. 2015 жылы ауыл шаруашылығының жалпы өнімі 3,3 трлн. теңгені құрады, бұл 2011 жылмен салыстырғанда нақты мәнде 4,1%-ға төмен.

3-сурет Ауыл динамикасының диаграммасы, млрд.теңге шаруашылығы жалпы өнімінің
3-кесте Агроөнеркәсіп кешенінің SWOT талдауы
Мықты жақтары
Әлсіз жақтары
ауданы бойынша Қазақстан әлемде тоғызыншы орында; жан басына шаққандағы егістік жер көлемі бойынша Қазақстан дүние жүзінде екінші орында; Қазақстан астық пен ұнды ірі экспорттаушылардың бірі болып табылады; ауыл халқының көп болуы (жалпы халықтың 43%), жұмыспен қамтылғандардың жоғары үлесі (жұмыспен қамтылған халықтың 18%); ТМД және Орталық Азия елдерінің өткізу нарықтарында азық-түлік өнімдеріне үлкен әлеуетті сұраныс; жалпы ауыл шаруашылығы өнімінің тұрақты өсуі; органикалық өнімдерді өндіру мен экспорттаудың жоғары әлеуеті
елдің ЖІӨ-дегі үлесінің төмендігі (4,8%); сауданың, оның ішінде экспорттың дамымауы; ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды енгізу деңгейінің төмендігі; ветеринариялық және азық-түлік қауіпсіздігінің жеткіліксіз деңгейі; капиталдың жоғары сыйымдылығы; ұзақ өтелу мерзімі; табиғи-климаттық жағдайларға тәуелділік; төмен еңбек өнімділігі; ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерінің рентабельділігінің төмен деңгейі
Мүмкіндіктер
Қауіп-қатер
санының өсуіне және халықтың тамақтану құрылымының өзгеруіне байланысты ауыл шаруашылығы өнімдерінің барлық түрлері бойынша көлемдерді ұлғайту мүмкіндігі; ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер мен ауыл шаруашылығы кооперативтерін тиімді мемлекеттік қолдауды қалыптастыру; перспективалы салаларда жеткізу географиясын және экспорт көлемін кеңейту
табиғи-климаттық жағдайлардың қолайсыз өзгерістері, ауа райы жағдайларының тұрақсыздығы; жануарлар мен өсімдіктер ауруларының таралуы және табиғи ортаның ластануы; ДСҰ-ға кіруге байланысты өнімнің жекелеген түрлеріне халықаралық нарықтарда бәсекелестіктің күшеюі; саланы тиімсіз мемлекеттік реттеу тәуекелі

4-сурет 2020 жылы ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу өнімдерін ақшалай көрсетуде өндіру диаграммасы, млн
2020 жылы Батыс Қазақстан облысының ауыл шаруашылығын дамытуға 29 млрд теңгеге жуық қаражат бөлінді: республикалық және жергілікті бюджеттен 17,8млрд теңге, Қаз Агро бағдарламасын қолдана отырыптағы 11 млрд теңге. 2020 жылдың 16 тамызынан бастап суб6сидиялаудың жаңа ережелері күшіне енді, бұл жыл сайын өтемақы мөлшері, сондай-ақауыл шаруашылығын мемлекеттік қолдау құралдарының саны өсетінінбілдіреді.
Облыстық ауыл шаруашылығы басқармасы ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерді субсидиялауға және қолдауға бөлінген 17,8 млрд теңге жыл соңына дейін игерілетінін нақтылады (өсімдік шаруашылығына - 562,1 млн теңге, мал шаруашылығына - 4 млрд 343,6 млн теңге, инвестициялық инвестицияны субсидиялау). - 3 млрд 105,8 млн теңге, нәтижелі жұмыспен қамту және жаппай кәсіпкерлікке - 4 млрд 84,8 млн теңге, несие және лизинг бойынша сыйақы мөлшерлемесін субсидиялауға - 4 млрд 90,6 млн теңге, басқада іс-шараларға - 900,4 млн теңге).Несиелеуге де қомақты сома бөлініп отыр. ҚазАгро арқылы облыстың ауыл шаруашылығы тауар өндірушілеріне 11 млрд-қа жуық несие берілді. Бұған лизинг туралы деректер кіреді. Жыл басынан бері 5 млрд 857,8 млн теңгеге 753 ауыл шаруашылығы техникасы мен құрал-жабдықтары (қыркүйек айындағы мәліметтер) сатып алынды, - дейді ауыл шаруашылығы басқармасының экономикалық талдау бөлімінің бас маманы Динара Құланбаева. Батыс Қазақстан облысы.
Мемлекеттік қолдау агроөнеркәсіптік кешенді дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған бағдарламасы аясында жүзеге асырылады. Ол инвестициялық субсидияларды - инвестициялық жобаларды жүзеге асыратын заңды тұлғаларға берілетін бюджеттік субсидияларды, сондай-ақ фермерлерге жыл сайын өзгеретін субсидиялардың жекелеген түрлерін бөледі. Осылайша, мал шаруашылығында мемлекет көмегі асыл тұқымды малмен жұмысты кеңінен насихаттауға бағытталған. Шаруа қожалықтарына сатып алынған асыл тұқымды, расталған асыл тұқымды малдары үшін субсидия төленеді.
Сонымен қатар ірі қара мен қойдың тауарлық және асыл тұқымды асыл ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.