Эзотеризмнің мәдениет құндылықтарының балама жүйесін қалыптастырудағы орны

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 59 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

Философия және саясаттану факультеті

«Қорғауға жіберілді»

«» 2021 ж.

Дінтану және мәдениеттану

кафедрасы меңгерушісі,

профессор А. Д. Курманалиева

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы : « Мәдениеттегі эзотерика феномені »

5В020400- «Мәдениеттану» мамандығы бойынша

Орындаған :

4 курс студенті Нурсаинова А. Е

Ғылыми жетекшісі : Исмагамбетова З. Н

Норма бақылаушы Айтенова А. А.

Алматы, 2021 ж

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

әл- Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

Нурсаинова А. Е

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы : « Мәдениеттегі эзотерика феномені »

5В020400- «Мәдениеттану» мамандығы бойынша

Алматы 2021

РЕФЕРАТ

Диплом жұмысының атауы : Мәдениеттегі эзотерика феномені

Дипломдық зерттеудің әдіснамалық негізі . Философтар, тарихшылар, саясаттанушылар, мәдениеттанушылар, әлеуметтанушылар еңбектерінен көрініс тапқан объективтіліктің диалектикалық принциптері, детерминизм, историзм сияқты қоғамдық құбылыстарды жүйелік, кешенді талдау, өзара байланыстары мен дамуын бейнелейтін объективті және субъективті факторлардың барлық жиынтығын қарастыру болып табылады.

Салыстыру, талдау және синтездеу, идеалдау, жалпылау, дедукция және индукция сияқты жалпы ғылыми сипаттағы әдістер де қолданылады. Эзотерикалық ұғымдарды нақтырақ түсіндіру үшін әдебиеттердің, мерзімді басылымдардың, әртүрлі эзотерикалық қозғалыстардың бағдарламаларының мазмұнын талдау қолданылды.

Бұл зерттеудің методологиялық және ғылыми бағыттары В. И. Вернадский, Т. Кун, Э. Блулер еңбектеріндегі ғылыми және ғылыми емес білімдерді ажыратудың тұжырымдамалық тәсілдері болып табылады.

Жұмыста әр түрлі әдістемелік тәсілдердің қолданылуы ғылыми емес құбылыстардың танымдық дилеммасын ғылыми құралдармен түсіндіруге мүмкіндік берді. Батыс зерттеушілерінің қуатты философиялық дәстүр түрінде қалыптасқан әдістемелік тәжірибесі, атап айтқанда трансценденталдыны зерттеген М. Вебер, М. Хайдеггер, Х. Гадамер және басқалардың еңбектерінде ескерілді.

Эзотерикалық дереккөздерде, көп нәрсе жанама түрде баяндалатындықтан, көзқарастардың тек жарияланбай, шынымен іске асатынын ашуға көмектесуші эзотерикалық доктриналардың құрылымы мен қалыптасуын қарайтын артикуляцияның методологиялығы үлкен мәнге ие.

Зерттеудің теориялық және практикалық маңыздылығы. Эзотерика мәселесін мәдени құбылыс ретінде қоюдан, оны түсінуге философиялық және мәдени көзқарасты дамытудан, эзотеризмнің қоғамның рухани саласына әсерін анықтаудан тұрады.

Зерттеу нәтижелерін, оның тұжырымдары мен ұсыныстарын ғылыми-зерттеу және білім беру мекемелері мәдениет пен философия тарихы мәселелерін дамытуда қолдана алады.

Жұмыстың құрылымы: дипломдық жұмыс кіріспе, екі тарау, алты бөлімнен, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер мен терминдер сөздігінен тұрады.

РЕФЕРАТ

Название дипломной работы : Феномен эзотерики в культуре

Методологической основой дипломной работы являются в первую очередь диалектические принципы объективности, историзма, системного, комплексного нализа общественных явлений, взаимосвязи и развития, всестороннего учета всей совокупности объективных и субъективных факторов, которые нашли отражение в работах философов, историков, политологов, культуроло-гов, социологов.

Используются также такие методы, имеющие общенаучный характер, как сравнение, анализ и синтез, идеализация, обобщение.

Исторически возникшая полярность религиозно-мистических форм духовности и науки резко обозначается в наши дни, когда бурные социальные события сталкивают самые разные виды миропонимания. Большое разнообразие и объем эзотерического материала создали большие трудности в определении исходного теоретического базиса и заставляло помнить о различных детерминантах исследуемого предмета.

Методологическими и научными ориентирами в данном исследовании стали подходы концептуального характера по разграничению научного и вненаучного знания, заключенные в работах В. И. Вернадского, Т. Куна, Е. Блейлера.

Применение разнообразных методологических подходов в дипломной работе позволило прояснить дилемму познания ненаучных феноменов научными средствами. Это противоречие разрешалось путем обнаружения взаимосвязей в предметных областях, фиксируя наличие системы, ее отсутствие или же различные стадии ее становления. Учитывался методологический опыт западных исследователей, существующий в виде мощной философской традиции, в частности в работах М. Вебера, М. Хайдеггера, Х. Гадамера и др., которые занимались изучением трансцендентного.

Поскольку в эзотерических источниках многое выражается косвенно, недого-варивается (хотя и достаточно определенно подразумевается), то особое значение имела методологическая задача артикуляции, структурирования и реконструкции рассматриваемых эзотерических доктрин, помогающая выявить действительную реализацию установок.

Теоретическое и практическое значение исследования состоит в постановке проблемы эзотеризма как культурологического феномена, анализе философско-исторического подхода к ее осмыслению, определении влияния эзотеризма на духовную и культурную (духовную) сферы жизни общества.

Структура работы. Диссертация состоит из введения, двух глав, 6 параграфов, заключения, списка источников по теме исследования и приложения, в котором содержится словарь эзотерической терминологии.

REPORT

Thesis title : The phenomenon of esotericism in culture

The methodological basis of the thesis is, first of all, the dialectical principles of objectivity, historicism, systemic, complex analysis of social phenomena, interconnection and development, comprehensive consideration of the entire set of objective and subjective factors that are reflected in the works of philosophers, historians, political scientists, sociologists.

As a general scientific methodology, the author tried in his dissertation to implement an integrated approach arising from the general theory of systems, which is actively being developed by modern science.

Also used are methods of a general scientific nature, such as comparison, analysis and synthesis, idealization, generalization.

The historically arisen polarity of religious and mystical forms of spirituality and science is sharply indicated today, when stormy social events collide the most different types of world outlook. The wide variety and volume of esoteric material created great difficulties in determining the initial theoretical basis and made one remember the various determinants of the subject under study.

The methodological and scientific guidelines in this study were conceptual approaches to distinguish between scientific and non-scientific knowledge, contained in the works of V. I. Vernadsky, T. Kuhn, E. Bleuler.

The theoretical and practical significance of the study consists in posing the problem of esotericism as a culturological phenomenon, developing a philosophical and historical approach to its understanding, determining the influence of esotericism on the spiritual and cultural (spiritual) spheres of society. Work structure. The dissertation consists of an introduction, two chapters, 6 paragraphs, a conclusion, a list of sources on the research topic and an appendix, which contains a dictionary of esoteric terminology

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ 2

1 ЭЗОТЕРИЗМДІ ЗЕРТТЕУДІҢ МӘДЕНИЕТТАНУЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Эзотеризм түсінігін лигвистикалық-семантикалық тұрғыдан талдау . . . 5

1. 2 Эзотеризмнің мәдени құбылыс ретіндегі теориялық-концептуалды

негізі . . . 11

1. 3 Мәдениет тарихы аясындағы эзотеризмнің негізгі түрлері . . . 23

2 ЭЗОТЕРИЗМНІҢ ЗАМАНАУИ РУХАНИ МӘДЕНИЕТТЕГІ ОРНЫ

2. 1 Эзотеризмнің мәдениет құбылысы ретіндегі мән-мағынасы . . . 29

2. 2 Эзотеризмнің мәдениет құндылықтарының балама жүйесін қалыптастырудағы орны . . . 32

2. 3 Эзотеризм өнер мен дінде . . . 34

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 42

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 47

ЭЗОТЕРИКАЛЫҚ ТЕРМИНДЕР СӨЗДІГI . . . 50

КІРІСПЕ

Зерттеу тақырыбының өзектілігі . Соңғы жылдары әлеуметтік тұрақсыздық пен ақпараттық өрлеу жағдайында қоғамдық сана саласында болып жатқан процестерді ұзақ уақыт бойы ғылым саласынан тыс болған әлеуметтік-мәдени құбылыстарды терең түсінбей жатып, жемісті зерттеу мүмкін емес. Бұған әлеуметтік өмірде байқалатын факторға айналған эзотеризм құбылысы жатады. Ежелгі эзотерикалық және қазіргі заманғы психофизикалық жүйелердің тәжірибесін қабылдаған, көпшіліктің санасында мифологиялық және қасиетті компоненттердің кеңеюіне әкеліп соқтыратын жасырын-мистикалық бірлестіктердің пайда болуы, халықтың рухани және әлеуметтік өміріне айтарлықтай әсер етеді. Қоғамдық өмірдің салыстырмалы түрде тәуелсіз саласы бола отырып, эзотерика белгілі бір деңгейде адамдардың мінез-құлқының өзіндік құндылық-нормативтік бағдар жүйесін құрайды. Мәдениеттегі эзотерикалық ілімдерді ұйымдастырудың және қызмет етудің теориялық модельдерін құру күрделілігі оның формалары мен деңгейлерінің дәстүрлі түсінігінен әлдеқайда асып түседі. Заманауи проблемалар мен қарама-қайшылықтардың адекватты бейнесі үшін, эзотеризмнің мәдениеттегі орны мен рөлін есепке алуға көмектесетін мәдениеттанулық параметрлерінің жаңа тобы қажет.

Қазіргі әлеуметтік эволюцияда эзотеризм әсері айқын көрініс тапқан. Мысал ретінде, қазіргі жағдайда әлемдегі жаңа геосаяси координаттар жүйесінің қалыптасуын келтіруге болады. Эзотеризмнің тұжырымдамалық зерттеуінсіз әлемнің бірқатар аймақтарындағы қуатты фундаменталистік тенденциялардың бастаулары мен мәнін түсіну қиын, себебі олардың өткеннің белгілі бір қасиетті және эзотерикалық дәстүрлерімен байланысы болуы ықтимал. Бұл тенденциялар ұлттық мәдениетке, дәстүрлі діндер мен құндылықтар жүйесіне айтарлықтай шоғырланып, әртүрлі өркениеттер қақтығысына әкелуі мүмкін.

Демек, эзотериканы қоғамның рухани және әлеуметтік-саяси салаларына әсер етіп, мистицизммен, оккультизмнің нақты рәсімдерімен синкретті түрде өзара байланысты интегралды әлеуметтік-мәдени құбылыс ретінде зерттеу мәселесі өте өзекті болып болып табылады. Осы аспектілерді әле де толық назар аудармаған және зерттелмеген.

Жұмыстың өзектілігі. Қазіргі мәдениетте эзотеризм атты феномен белгілі бір сәнге айналды, оған дәлел кітап дүкендерінің әртүрлі эзотерикалық және эзотерикалық әдебиеттерге толтырылған сөрелері, сонымен қатар эзотерикалық тәжірибелерден бастау алатын әртүрлі ілімдер мен тренингтерге сұраныстың артып келе жатқаны, олардың авторлары көбінесе өздері жүзеге асыратын әсер ету механизмдерін толыққанды білмейді. Қоғамда сананың әртүрлі өзгерген күйлерінің көрінісі өскен жағдайда, мәдениет пен тұлғаның құндылық-семантикалық әлемдерін қалыптастыру процесінде эзотеризмнің рөлін зерттеу ерекше өзекті болып табылады. Аталмыш мәселенің өзектілігіне сүйене отырып және оның дамуының толық еместігін ескере отырып, мәселенің барлық аспектілерін толық түсіну қажеттілігі туындады.

Зерттеу объектісі эзотеризмнің мәні мен мәдениетте алатын орны

Зерттеу пәні. Өзіндік құрылымы мен функциялары, қайнар көздері, мәдени параметрлері және әлеуметтік-мәдени ортаға әсер етудің нақты тетіктері, рухани мәдениет тарихындағы орны бар мәдени құбылыс - эзотеризм.

Осыған байланысты дипломдық жұмысқа арналған зерттеудің келесі мақсаттары мен міндеттері анықталды.

Жұмыстың мақсаты. Мәдени-философиялық талдау аясында эзотеризмнің мәнін, құрылымын, көздерін, функцияларын, әлеуметтік-психологиялық және мәдени параметрлерін мәдени құбылыс ретінде және оның әлеуметтік-мәдени ортаға әсерінің нақты тетіктерін, оның рухани мәдениет тарихындағы орнын анықтау.

Дипломдық жұмысқа қойылған мақсатқа жету үшін келесі міндеттер анықталды:

- эзотеризмді тануға философиялық-әдіснамалық және мәдениетанулық зерттеулердің тәсілдерді негіздеу, зерттеудің принциптері мен әдістерін анықтау, жалпы мәдени кеңістіктегі бұл құбылыстың шекараларын анықтау;

-эзотеризмнің әртүрлі формаларын жіктеуді ұсыну, оларға сипаттама беру, қарым-қатынас пен тарихи сабақтастықтарын анықтау;

-эзотеризмнің мәдени-тарихи құбылыс ретіндегі теориялық моделін жасау және оның мәнін, мазмұнынашу

-эзотеризмнің қоғам санасындағы орны мен рөлін және мәдени құндылықтардың балама жүйелерін құруды, оның дамуының негізгі тенденцияларын анықтау;

Дипломдық зерттеудің әдіснамалық негізі. Философтар, тарихшылар, саясаттанушылар, мәдениеттанушылар, әлеуметтанушылар еңбектерінен көрініс тапқан объективтіліктің диалектикалық принциптері, детерминизм, историзм сияқты қоғамдық құбылыстарды жүйелік, кешенді талдау, өзара байланыстары мен дамуын бейнелейтін объективті және субъективті факторлардың барлық жиынтығын қарастыру болып табылады.

Дипломдық жұмыста әр түрлі әдістемелік тәсілдердің қолданылуы ғылыми емес құбылыстардың танымдық дилеммасын ғылыми құралдармен түсіндіруге мүмкіндік берді. Батыс зерттеушілерінің қуатты философиялық дәстүр түрінде қалыптасқан әдістемелік тәжірибесі, атап айтқанда трансценденталдыны зерттеген М. Вебер, М. Хайдеггер, Х. Гадамер және басқалардың еңбектерінде ескерілді.

Эзотерикалық дереккөздерде, көп нәрсе жанама түрде баяндалатындықтан, көзқарастардың тек жарияланбай, шынымен іске асатынын (бұл нақты түрде ашылған) ашуға көмектесуші эзотерикалық доктриналардың құрылымы мен қалыптасуын қарайтын артикуляцияның методологиялығы үлкен мәнге ие.

Зерттеудің теориялық және практикалық маңыздылығы . Эзотерика мәселесін мәдени құбылыс ретінде қоюдан, оны түсінуге философиялық және мәдени көзқарасты дамытудан, эзотеризмнің қоғамның рухани саласына әсерін анықтаудан тұрады.

1 ЭЗОТЕРИЗМДІ ЗЕРТТЕУДІҢ МӘДЕНИЕТТАНУЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ.

1. 1 Эзотеризм түсінігін лигвистикалық-семантиrалық түрғыдан талдау

Біздің уақыт ежелгі дәстүрлермен дәріптелген және іс жүзінде сыналған ізбасарларына, өмір жолдарының идеологиясы мен технологиясын, адамның рухани кеңістіктегі орны мен қызметтерінің ауқымы мен түсінігін бере отырып, көптеген рухани ілімдерді тудырды. Мәдениет тарихы эзотериканың ерекше түрлері, типтері мен формаларының ерекше көптігін ашады. Тиісінше, ежелгі дәуірден бастап, олардың теориялық түсіндірулеріне тырысулар арасында эзотеризм терминін әр түрлі мазмұнмен толтыру әрекеттері белгілі орын алды. Еуропалық білімді адамға эзотериканың күрделі экзотикалық материалын түсінуге көмектесетін параметрлер мен анықтамалық нүктелер жүйесін құру міндеті, бұл адам рухының ең күрделі зертханасында терминнің өзін анықтаудан басталады. Сонымен Эзотеризм дегеніміз не?

Грек сөзі «esoteros» «ішкі», «жеке», «жабық» дегенді білдіреді. Ежелгі грек философтарының арасында бұрыннан бар бұл тұжырымдама мұғалімнің аузынан таңдалған оқушылардың аузына берілетін оқытуды білдірді. Мәселен, Платон арқылы Александриялық неопифагорлықтарға жеткен Пифагор ілімдері шәкірттің рухы мен жанына даналықты ұтымды сіңіруді мақсат еткен. Ежелгі грек философиялық ілімдерінің алдында діни мистериялар, яғни құпия әрекеттер тұрған. Мисттер Элевиндік жұмбақтар кезінде оларға ашылған құпияларды жария етпеуге ант берді.

Ресейлік философиялық әдебиетте бұл ұғым өте кең түсіндіріледі. «Эзотеризм» термині бойынша әртүрлі авторлар контекстке байланысты құбылыстардың алуан түрлілігін білдіреді. Біз кең көзқарастар спектрін анықтадық, оған сәйкес Эзотеризм:

- шындыққа деген қатынастың нақты формасы;

- адамның және қоғамның мәдени және рухани кеңістігіндегі құбылыстың түрі;

- әлеуметтік шындықтың ерекше көрінісі;

- әлеуметтік құбылыс;

- ежелгі дәуірдің діни-философиялық жүйелерінің ішкі мәні, магия, спиритизм және т. б., өткеннің үздік ілімдерінен үзінді;

- әдеттегі жағдайдың өзгеруінен қорқудың рационализациясы ретінде табиғатқа сену;

- ойлау мен көзқарас формасы, ғылымға балама;

- белгілі бір менталитет стилі; -рухани және өмірлік шындық;

- аутистикалық шағылысу;

- элиталық білім нысаны; -әлеуметтік және мәдени вице;

- арнайы ұйымдастырылған және салынған мәдениеттің қуатты қабаты;

- рухани трансценденталды мазмұнды ұтымды жоспарға аудару құралы;

- ақылға қонымсыз, бейсана күшін қолдануға болатын әдістер;

- ғылымнан тыс білім нысаны;

- миф тудыратын білім формалары және қызмет түрлері;

- діни негіздегі рухани сектанттық және партиялылық

мистикалық білім;

- масондықтың теориялық негіздері;

- гносеологиялық алдау;

- қолданыстағы мәдени контекстте көрсетілген шектеулерден шығу формасы және белгілі бір мағынада оны сынау;

- адамзаттың көрінбейтін тарихының мәдени-философиялық моделі;

- шынайы «вис терго» («жасырын күш»), ол халықтарды қозғалысқа келтіреді, олардың тұрақтылығы мен күшін қамтамасыз етеді және т. б.

Байқап отырғандарыңыздай пікірлер мен идеялардың ауқымы өте кең. Мұның бәрі бірдей құбылыстар ауқымына қатысты. Осы анықтамалардың кейбіреулері эзотериканың мәніне емес, оның функциялары мен олардың көріну формаларына сілтеме жасайды. Осылайша, эзотерика тұжырымдамасы аясында Веккердің анықтамаларына сәйкес, оларды бөліп, басқаша атауға болатын бірқатар формациялар пайда болады.

Автор қоғамның рухани дамуының қызмет ету ерекшеліктерін, жай-күйін және сипатын талдау, эзотерика құбылысының мәнін құрайтын маңызды элементтерді анықтауға мүмкіндік береді деп санайды.

Біріншіден, бұл болмыстың негізгі қағидалары мен заңдылықтары, әртүрлі идеялармен, тұжырымдамалармен, жабық сипаттағы теориялармен және ілімдермен берілген білім. Әдетте, ол қоғам қабылдаған парадигмаларға сәйкес келмейді, бірақ ғылыми-логикалық өңдеуді және мәдениетке енгізуді қажет етеді. Қолданыстағы жүйеге сәйкес келмейтін осы білімді қабылдау мәселесі туындайды. Бұл ғылымға ғана емес, жалпы мәдениетке, оның ішінде өнерге де қатысты.

Мәдениеттегі эзотеризм бағытына сипаттама бере отырып, бастапқы екіжақтылық оның белгілері ретінде атап өтіледі: эзотерика тарихта әрдайым нақты және жалпыға бірдей жарамды; бұл нақты тарихи уақыт пен белгілі бір қоғамға байланысты және тұтастай әлеуметтік-мәдени процеске жатады; оның тенденцияларын сіңіріп, оны өз идеяларымен қоректендіреді. Эзотеризм - бұл дәстүрдің немесе жазудың арқасында адамзат тарихының бізге белгілі барлық кезеңдерінде кез-келген адамзат қауымдастығының мәдени элементі ретінде болатын өзіндік әмбебап құбылыс. Эзотеризм мәдениеттің жанын, адамзат өркениетінің тұрақты құндылығын құрайтын дәуірден-дәуірге берілетін мәңгілік мазмұнды қамтиды. Эзотерикалық ілімдер адамның терең табиғатына жүгінеді, бұл олардың өміршеңдігі мен маңыздылығын анықтайды.

Көптеген философиялық сөздіктерге сәйкес [1, б. 585-586], «эзотерика» термині тек бастамашыларға арналған, мамандарға ғана түсінікті идеяны, теорияны білдіру үшін қолданылса, кейбір сөздіктерде керісінше, «экзотерика» термині «танымал», «қарапайым адамға қол жетімді» мағынасында қолданылады. Бұл ұғымдар сонымен қатар құбылыстардың ішкі, маңызды (эзотерикалық) және сыртқы (экзотериялық) байланыстарын түсіндіреді.

Кез келген азды-көпті терең оқытуда ілім рухы мен әрпі, мәні мен құбылысы, өзегі мен қабығы бірін-бірі толықтыратын сияқты, бірін-бірі толықтыратын эзотерикалық және экзотерикалық сәттер бар. Егер сөздің этимологиясын ескеретін болсақ, онда «эзотерра» (грек тілінен аударғанда) - әртүрлі философиялық мектептердің үй-жайлары мен аулаларының геометриялық құрылымынан шыққан ішкі жер. Бұл ежелгі Грецияға тән ғимарат болған. Платонның академиясының кіреберісінде: «Мұнда геометрияны білмейтін адам кірмесін» деген жазу ілінген болған екен.

Оксфорд сөздігіне сәйкес: Esoterica [2, б. 421] (Of philosophical doctrin es ets. ) термині эзотеризм философиялық және басқа сипаттағы кез-келген құпия доктриналарға ғана емес, сонымен қатар белгілі бір пәндерге, тақырыптарға бағышталуды ұсынатын кеңірек мағынаны қамтиды.

Көбінесе, эзотеризм бірқатар ілімдерді санаумен байланысты. Оларға гностицизм, теософия, антропософия, магия, алхимия, астрология, масондық және т. б. жатады. М. Волошиннің «Теософия туралы» мақаласында[3, б. 27] құпия ғылымдардың екі саласын ажыратады. Соның бірі - әлем заңдылықтарын іштен зерттеу. Осыған ұқсас көзқарасты Э. Шюре мен А. Бесантан кездестіруге болады [4, б. 167] .

Эзотерикалық ілім - бұл эзотерикалық шындықтың сипаттамасы, оған қарай жылжу және оның шеңберінде қалу тәжірибесі. Ол эзотерикалық тәжірибенің көрінісі мен бекітілуінің бір шарты ретінде қалыптастырумен қатар жасалады және эзотерикалық мәдениет құтқару мұратымен сипатталады. Діннен айырмашылығы, бұл құтқару Құдайда емес, алдын-ала емес, шынайы шындықты жеке-дара алу ретінде көрінеді. Эзотерикалық құтқару үшін ерекше жол және тұлғаны түбегейлі өзгерту қажет.

Кез-келген діни ілімнің эзотерикалық және экзотерикалық жағы бар. Дегенмен, эзотеризм міндетті түрде діни сипатта болмайды. Эзотеризм рухтың интуиция, ар-ождан және трансценденттік сфераларда жанның мистикалық қалуы сияқты қабілеттері арқылы болмыстың түпкі мәнін түсінумен байланысты [5, б. 585-586] .

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.