Пиридин және пиколиндер: алынуы, физико-химиялық қасиеттері және қолданылуы

Жоспар

І Кіріспе

ІІ Негізгі бөлім

2. 1. Пиридин, пиридиннің метилді туындылары.

2. 2. Физикалық, химиялық қасиеттері.

2. 3. Қолданылуы.

ІІІ Қорытынды

ІV Пайдаланылған әдебиеттер

І Кіріспе

Пиридин - бір гетероатомды алтымүшелі гетероциклді қосылыстарға жатады.

Пиридиннің монометилді туындыларын пиколиндер деп атаймыз. Пиколиндер орналасуына байланысты:

Алынуы:

• Пиридин және оның монометилді туындылары -α, \alpha, \-ß жәнеγ\gamma-пиколиндер. Оларды жеке түрде тасты көмірлі шайырдың құрамында аз мөлшерде бөліп алуға болады.
• Синтетикалық әдістің ең аммиакпен негізделген.

400°С - да ${Al}_{2}O_{3}$ катализатордың қатысында сірке альдегиді және аммиактан 2- және 4- метилпиридиндерден тұратын қоспа түзіледі.

• Акролеинді аммиакпен қыздыру кезінде көбінесе ß-пиколиндер түзіледі:

Физикалық қасиеттері:

Пиколиндер пиридин тәрізді жағымсыз иісі бар түссіз сұйықтық, органикалық еріткіштерде жақсы ериді .

Қайнау температурасы:

• α\alpha-пиколин - 129, 5 ° C,
• ß-пиколин -144 ° С,
• γ\gamma-пиколин - 145, 4 ° С.

Химиялық қасиеттері:

Пиколиндер мен пиридиннің химиялық касиеттері ұқсас. Пиридиндер сияқты метилпиридиндер (пиколиндер) де күшті қышқылдармен және алкил-галогенидтермен тұздар түзеді, сутегімен Pt немесе Pd катысында пиперидин туындылары түзілуімен тотыксызданады.

Тотығу және тотықсыздану реакциялары

• Тотықсыздану реакциялары.

Тотығу реакциялары

• α\alpha-, ß-, жәнеγ\ \gamma- пиколиндер КMnО4О_{4}, HNО3О_{3}тотыктырғыштарының немесе aуадағы оттегінің әсерінен V2O5 қатысында сәйкес карбон кышкылдары пиколин, никотин және изоникотин қышқылдарына дейін тотығады.

- $\alpha\ және\ \gamma$ -пиколиндер молекуласында гетероатомның электроноакцепторлы әсерінің нәтижесінде метил топтарындағы сутек атомдары жоғары қозғалғыштыққа ие. Өйткені депротандану кезінде түзілген аниондар гетероатомы бар қосарланған жүйе бойынша теріс зарядының делокализациялануы арқылы тұрақтанады.

Сол себепті - $\alpha, \$ және $\gamma$ -пиколиндердің ß-пиколиндерден айырмашылығы альдегидтермен және кетондармен конденсация реакциясына түседі, натрий амидінің NaN $Н_{2}$ немесе фениллитийдің $С_{6}Н_{5}$ Li эcеpінен алкилгалогенидтермен әрекеттескенде пиридиннін гомологтары алынатын металорганикалык қосылыстарды түзеді.

Пиколиндердің химиялық әрекеттесуінің сызбанұсқасы

Қолданылуы

• Пиколиндерді органикалық синтезде қолданады.
• α\alpha- пиколиндерді пестицидтер өндірісінде,
• ß- және -пиколиндерді сәйкес никотин және изоникотин қышқылдарын алу үшін колданады.

ІІІ Қорытынды

Пиридин - бір гетероатомды алтымүшелі гетероциклді қосылыстарға жатады. Пиридиннің монометилді туындыларын пиколиндер деп атаймыз. Пиколиндерді табиғатта көмірлі шайырдың құрамынан, ал синтетикалық жолмен альдегидті аммиакпен конденсациялау нәтижесінде алуға болады.

Физикалық және химиялық қасиеттерімен пиридиндерге ұқсас болып келеді. Пиколиндер тотыққанда нәтижесінде никотин және изоникотин қышқылы алынады.

Пайдаланылған әдебиеттер

1. Патсаев А. К., Жайлау С. Ж. Органикалық химия негіздері, Шымкент, 2005, 3-кітап

2. Патсаев Ә. К., Сейтембетов Т. С., С. А. Шитыбаев, Қ. Н. Дауренбеков Биоорганикалық химия, оқу құралы, 2005

3. Патсаев А. К., Жайлау С. Ж. Органикалық химия негіздері, Алматы, «Білім» 1996

4. Гетероциклические соединения. В 7т. Т. 1- 7 [Электронный ресурс] : монография. -М. : Б. и., 2003. -1о

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс