ДЕРЕКТІ ФИЛЬМДЕР НЕГІЗІНДЕГІ ЖУРНАЛИСТІК ЗЕРТТЕУ


ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ХАЛЫҚАРАЛЫҚ АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР УНИВЕРСИТЕТІ
ЦИФРЛЫҚ ТРАНСФОРМАЦИЯЛАР ФАКУЛЬТЕТІ
Б. Б. Бақтаев
Д. Ә. Рахым
COVID-19: ҚОҒАМ ЖӘНЕ ПАНДЕМИЯ
ӘЛЕУМЕТТІК КҮЙЗЕЛІСТІ АЛДЫН АЛУДЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІНЕ ЖУРНАЛИСТІК ЗЕРТТЕУ
(HOLA News ақпараттық порталының тапсырысы бойынша деректі фильм түсіру)
ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА
5В050400 - «Журналистика» мамандығы бойынша
Алматы 2021
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ХАЛЫҚАРАЛЫҚ АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР УНИВЕРСИТЕТІ
ЦИФРЛЫҚ ТРАНСФОРМАЦИЯЛАР ФАКУЛЬТЕТІ
МЕДИАКОММУНИКАЦИЯ ЖӘНЕ ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫ КАФЕДРАСЫ
Қорғауға жіберілді
Кафедра меңгерушісі,
ф. ғ. к., ассоц. профессор А. А. Ниязғұлова
«__»2020 ж.
COVID-19: ҚОҒАМ ЖӘНЕ ПАНДЕМИЯ
ӘЛЕУМЕТТІК КҮЙЗЕЛІСТІ АЛДЫН АЛУДЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІНЕ ЖУРНАЛИСТІК ЗЕРТТЕУ
(HOLA News ақпараттық порталының тапсырысы бойынша деректі фильм түсіру)
ДИПЛОМ ЖҰМЫСЫНА
ТҮСІНДІРМЕ ХАТ
5В050400-«Журналистика» мамандығы
Б. Б. Бақтаев
«__»2021 ж.
(қолы)
Д. Ә. Рахым
«__»2021 ж.
(қолы)
Ж. Д. Сейтжанова
«__»2021 ж.
(қолы)
З. C. Ахматова
«__»2021 ж.
(қолы)
Алматы 2021
АҢДАТПА
Дипломдық жұмыстың тақырыбы: « COVID-19: Қоғам және пандемия. Әлеуметтік күйзелісті алдын алудың өзекті мәселелеріне журналистік зерттеу (HOLA News ақпараттық порталының тапсырысы бойынша деректі фильм түсіру) . Дипломдық жұмыс аңдатпа, кіріспе бөлімнен, екі тараудан, қорытынды және пайдаланған әдебиеттерден тұрады. Кіріспеде тақырыптың өзектілігі, зерттеудің мақсаты мен міндеті тұжырымдалады. Ж оба бойынша деректі фильм түсіріледі. Басты мақсат осы деректі фильмді даярлау, түсіріп, монтаждап шығу және көпшілікке көрсетіп, тарату. Пандемия кезінде зардап шеккен тұрғындардың мәселелерін ашып, зерттеу жүргізу.
Бірінші тарауда деректі фильмдердің шығу тарихын, телевиядағы орны мен көркем фильмнен айырмашылығы талданады. Тарихи деректерді негізге ала отырып, отандық деректі фильмдердің даму жолдарын зерттейді. Журналистік зерттеумен байланысы анықталады.
Екінші тарауда коронавирус салдарынан еңбек нарығында пайда болған проблемалар зерттеледі. Қазақстан және әлемдік дейгейдегі мамандардың зерттеулері негізге алына отырып, жұмыссыздық дейгейіне шолу жасалады. Қорытынды ретінде түсірілген деректі фильмнің спикерлерінің сұхбатынан үзінді жазылады.
Дипломдық жұмыс 54 беттен тұрады. Сонымен қатар, қосымша деректі фильм мен пайдаланылған әдебиеттер тізімі ұсынылған. Әдебиеттер саны-18.
АННОТАЦИЯ
Тема дипломной работы: "COVID-19: общество и пандемия. Журналистское исследование актуальных проблем профилактики социального стресса (съемки документального фильма по заказу информационного портала HOLA News) . Дипломная работа состоит из аннотации, вводной части, двух глав, заключения и использованной литературы. Во введении формулируется актуальность темы, цель и задача исследования. По проекту будет снят документальный фильм. Главная цель - подготовить, снять, смонтировать и популяризировать этот документальный фильм. Проведение исследований и раскрытие проблем населения, пострадавшего во время пандемии.
В первой главе анализируется история происхождения документальных фильмов, место на телевидении и отличие от художественного фильма. На основе исторических данных исследует пути развития отечественных документальных фильмов. Определяется связь с журналистским исследованием.
Во второй главе исследуются проблемы, возникающие на рынке труда из-за коронавируса. Исходя из исследований специалистов казахстанского и мирового уровня, будет проведен обзор уровня безработицы. В качестве заключения приводится отрывок из интервью спикеров документального фильма.
Дипломная работа состоит из 54 страниц. Кроме того, дополнительно представлен документальный фильм и список использованной литературы. Количество литературы-18.
ABSTRACT
The topic of the thesis is "COVID-19: society and the pandemic. Journalistic research of actual problems of prevention of social stress (shooting a documentary film commissioned by the information portal HOLA News) . The thesis consists of an abstract, an introductory part, two chapters, a conclusion and the literature used. The introduction formulates the relevance of the topic, the purpose and task of the study. A documentary film will be made on the project. The main goal is to prepare, shoot, edit and promote this documentary. Conduct research and disclose the problems of the population affected by the pandemic.
The first chapter analyzes the history of the origin of documentaries, the place on television and the difference from a feature film. Based on historical data, the author explores the ways of development of domestic documentaries. The connection with journalistic research is determined.
The second chapter examines the problems that arise in the labor market due to the coronavirus. Based on the research of specialists of Kazakhstan and world level, an overview of the unemployment rate will be conducted. As a conclusion, an excerpt from the interview of the speakers of the documentary is given.
The thesis consists of 54 pages. In addition, a documentary film and a list of references are also provided. The number of references is 18.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ БӨЛІМ 12
I ТАРАУДЕРЕКТІ ФИЛЬМДЕР НЕГІЗІНДЕГІ ЖУРНАЛИСТІК ЗЕРТТЕУ 14
1. 1 Деректі фильмдердің шығу тарихына шолу 14
1. 2 Қазақстандық деректі фильмдердің дамуы және болашағы 22
II ТАРАУПАНДЕМИЯ КЕЗІНДЕГІ ӘЛЕУМЕТТІК КҮЙЗЕЛІСТІҢ АЛДЫН АЛУ ШАРАЛАРЫ 30
2. 1 Коронавирустық дағдарыстың еңбек нарығына әсері. Деректі фильм 30
2. 2 Пандемия кезіндегі Қазақстан Республикасы тұрғындарының әлеуметтік жағдайына шолу 41
ҚОРЫТЫНДЫ 51
ПAЙДAЛAНЫЛҒAН ӘДEБИEТТEP ТІЗІМІ: 53
Халықаралық ақпараттық технологиялар университеті
Цифрлық трансформациялар факультеті
Медиакоммуникация және Қазақстан тарихы кафедрасы
5В050400 - «Журналистика» мамандығы
ДИПЛОМ ЖҰМЫСЫНА (ЖОБАСЫНА)
ТАПСЫРМА
Студенттің аты-жөні: Бақтаев Б. Б, Рахым Д. Ә.
Диплом жұмысының (жобасының) тақырыбы:
COVID-19: ҚОҒАМ ЖӘНЕ ПАНДЕМИЯ
ӘЛЕУМЕТТІК КҮЙЗЕЛІСТІ АЛДЫН АЛУДЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІНЕ ЖУРНАЛИСТІК ЗЕРТТЕУ
(HOLA News ақпараттық порталының тапсырысы бойынша деректі фильм түсіру)
Халықаралық ақпараттық технологиялар университетінің бұйрығы бойынша бекітілді.
Аяқталған диплом жұмысын (жобаны) тапсыру мерзімі «__»2021 ж.
Жұмысқа (жобаға) пайдаланылған негізгі мәліметтер: Дипломдық жұмысын жазу барысында М. Садықтың “Деректі фильмнен үлкен киноға дейін”, Р. Ескендіровтың “Қазақ режиссурасындағы ізденістер” атты еңбектері қолданылды.
Дипломдық жұмыс аңдатпа, кіріспе бөлімнен, екі тараудан, қорытынды және пайдаланған әдебиеттерден тұрады. Кіріспеде тақырыптың өзектілігі, зерттеудің мақсаты мен міндеті тұжырымдалады. Жоба бойынша деректі фильм түсіріледі. Басты мақсат осы деректі фильмді даярлау, түсіріп, монтаждап шығу және көпшілікке көрсетіп, тарату. Пандемия кезінде зардап шеккен тұрғындардың мәселелерін ашып, зерттеу жүргізу.
Бірінші тарауда деректі фильмдердің шығу тарихын, телевиядағы орны мен көркем фильмнен айырмашылығы талданады. Тарихи деректерді негізге ала отырып, отандық деректі фильмдердің даму жолдарын зерттейді. Журналистік зерттеумен байланысы анықталады.
Екінші тарауда коронавирус салдарынан еңбек нарығында пайда болған проблемалар зерттеледі. Қазақстан және әлемдік дейгейдегі мамандардың зерттеулері негізге алына отырып, жұмыссыздық дейгейіне шолу жасалады. Қорытынды ретінде түсірілген деректі фильмнің спикерлерінің сұхбатынан үзінді жазылады.
Диплом жұмысы(жобасы) мен қосымша көшірілген CD лазерлік дискісі
Жоба (жұмыс) бойынша кеңес берушілер (оларға қатысты жоба (жұмыс) бөлімдерін көрсетуімен)
(қолы)
(қолы)
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСЫН ӘЗІРЛЕУ КЕСТЕСІ
Халықаралық ақпараттық технологиялар университеті
4-курс, Журналистика - 1701К тобы
Бақтаев Б. Б., Рахым Д. Ә.
Тақырыбы: « COVID-19: ҚОҒАМ ЖӘНЕ ПАНДЕМИЯ. ӘЛЕУМЕТТІК КҮЙЗЕЛІСТІ АЛДЫН АЛУДЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІНЕ ЖУРНАЛИСТІК ЗЕРТТЕУ (HOLA News ақпараттық порталының тапсырысы бойынша деректі фильм түсіру)
Атқарылған жұмыстар
Күнтізбелік жұмыс жоспары
(1-бөлім) және фильмнің мазмұнын жазу
(1-бөлім) және фильм сценарийін жазу
Б. Б. Бақтаев
«__»2021 ж.
(қолы)
Д. Ә. Рахым
«__»2021 ж.
(қолы)
Ж. Д. Сейтжанова
«__»2021 ж.
(қолы)
Күні: «» 2021 ж.
КІРІСПЕ
Диплом тақырыбының өзектілігі. Ағымдағы жылы еңбек нарығы елеулі шығындарға ұшырады. Бүгінгі күнге дейін коронавирустың таралуына байланысты бүкіл әлем бойынша миллиондаған адамдар жұмысынан айрылады. Жалпы алғанда, әлемдегі жұмысшылардың 94% - ы қазіргі уақытта жұмыс орындарын жабудың белгілі бір режимі бар елдерде тұрады. Халықаралық еңбек ұйымының (ХЕҰ) соңғы бағалауларына сәйкес, 2020 жылдың алғашқы үш тоқсанында әлемдік жұмыс уақыты бұрынғыдан едәуір қысқарды. Сонымен, 2020 жылдың екінші тоқсанында жұмыс уақытының жалпы шығыны 495 миллион қызметкерге әсер етті. Қазақстанда пандемияның теріс салдарын азайту мақсатында халықты жұмыспен қамту бойынша шұғыл шаралар кешені қабылданды. Осылайша, қолдау шараларымен 1, 2 млн - нан астам адам қамтылды: оның ішінде 600 мың адам "Еңбек" мемлекеттік бағдарламасының [1] арқасында, 255 мың адам "жұмыспен қамтудың жол картасы" аясында, 364 мың адам басқа мемлекеттік бағдарламалар аясында жұмысқа орналастырылды. Бағдарламаға жүгінген азаматтарға мынадай мемлекеттік қолдау шаралары ұсынылады:
- әлеуметтік кәсіптік бағдарлау, мамандық таңдауға көмек көрсету, оқыту және жұмысқа орналасу мәселелері бойынша консультациялар;
- лайықты бос жұмыс орындарын іздеу және жұмысқа орналасуға жәрдемдесу;
- әлеуметтік жұмыс орындарын құру;
- жастар практикасын ұйымдастыру;
- қоғамдық жұмыстарды ұйымдастыру.
Тұтастай алғанда, экономиканың одан әрі даму перспективаларының белгісіздігі - Қазақстан үшін ғана емес, бүкіл әлем үшін де жаңа шындық. Бұл, ең алдымен, іскерлік белсенділіктің құлдырауымен және бар дағдыларды, процестерді және жаңа шындық жағдайында бизнесті жүргізу технологияларын бейімдеу қажеттілігімен байланысты. Осы орайда қарапайым халық арасындағы ахуалды, өзекті проблемаларды анықтап, Қазақстан Республикасының еңбек нарығына зерттеу жүргізіп, жинақталған ақпараттар бойынша деректі фильм түсіру дипломдық жұмыстың басты мақсаттарының бірі болып табылады.
Зерттеу жұмысы барысында әлемдік және ТМД елдері арасындағы аналитик мамандардың, Enbek. kx, BBC news, Forbes. kz, Inbusiness. kz және тағы да басқа сараптамалық порталдарының зерттеу жұмыстары пайдаланылды.
Диплом жұмысының мақсаты мен міндеттері. Диплом жұмысының мақсаты - пандемия кезінде табыс көзінен айырылған қарапайым халықтың күн-көрінісін айшықтау, қоғамда орын алған проблемаларды негізге ала отырып, еңбек нарығына журналистік зерттеу жүргізу.
Зерттеу жұмысының міндеттері:
- Деректі фильмдер тарихын зерттей отырып, отандық деректі фильмдердің мазмұнын сараптау;
- Пандемия бойынша әлемдік деңгейдегі ғылыми-зерттеу материалдарына шолу жасап, отандық статитискамен салыстыру;
- Деректі фильмнің концепциясын, идеясын, сценарий мен кейіпкерлерін талқылау, таңдау, бекіту;
- Фильмді түсіру және өңдеу барысында қолданылатын материалдарды жинақтау, түсірілім локациясын таңдау, кадрларды анықтау, кейіпкерлермен келісу;
- Деректі фильмге керек графикалық материалдар: анимация, интро, инфографика сияқты элементтерді монтажға арналған арнайы бағдарламалар арқылы дайындау;
- Фильмнің түсірілімі аяқталған соң постпродакшн кезеңіне көшу, диктордың мәтінін жазып, дыбыстау, музыкамен әрлеу, монтаж жасау;
- Дайын деректі фильмді HOLA News сайтына жүктеп, көрермендер назарына ұсыну, кері байланыс арқылы жұмыстың бағасын алу;
- Диплом жұмысының баспа нұсқасын жазып, ғылыми жүйесін баяндап, аяқтау.
Зepттeу тәciлдepi. Зерттеуде сипаттау, талдау, жүйелеу, сараптау т. б. зерттеу әдістері қолданылады.
Жұмыстың теориялық және әдіснамалық негіздері. Дипломдық жұмыстың теориялық негізі ретінде қазақ және шет ел зерттеушілері мен ғалымдарының еңбектері, сонымен қатар диплом жұмысының тақырыбы бойынша жарияланған материалдар қолданылды. Диплом жұмысын жазу барысында М. Садықтың “Деректі фильмнен үлкен киноға дейін” кітабы, М. К. Барманқұловтың, Ж. Тойбаеваның “Әлемдік және отандық тәжірибеде сандық теледидарды меңгеру әдістері” атты ғылыми жұмысы негізге алынды.
Зepттeу жұмыcының ғылыми жaңaлығы. Диплом жұмысы тақырыбы бүгінгі күнгі өзекті тақырыптардың бірі болғанымен, қазақстанның еңбек нарығындағы өзгерістерге зерттеу жүргізу арқылы өзекті проблемалар айшықталды. Қоғамды алаңдатқан сұрақтарға сол саланың мамандарынан жауап алынып, халықты дұрыс ақпаратпен қамтамасыз етуге ұмтылдық. Еңбек нарығын зерттеп, індет кезінде ең көп жапа шеккен салаларға шолу жасадық.
Диплом жұмысының құрылымы. Дипломдық жұмыс аңдатпа, кіріспе бөлімнен, екі тараудан, қорытынды және пайдаланған әдебиеттерден тұрады.
I ТАРАУ. ДЕРЕКТІ ФИЛЬМДЕР НЕГІЗІНДЕГІ ЖУРНАЛИСТІК ЗЕРТТЕУ
- Деректі фильмдердің шығу тарихына шолу
Ойынсыз кино - бұл кинематографтың басқа атауы, ойналатын (игровой), яғни көркем фильмге қарағанда қарама-қарсы түрі. Бірақ бұл атау дәлірек болып көрінеді, өйткені "деректі" фильм көркем, яғни онда адамдар өнер көрсетуі болуы мүмкін, ал "көркем фильм" - бұл тек атымен ғана анти-көркем, көркемділік дәрежесі төмен немесе көркем болады. Алайда, мұндай анықтама бірқатар жағдайларды ескермейді. Біз көбінесе "ойынсыз" фильмде автордың нақты кейіпкерлерді белгілі бір адамдық көріністерге (қуаныш, ыза, кейіпкердің ашылуына) итермелейтінін немесе бұл ойынды бұрын болған құжатталған оқиғаларды қалпына келтіру құралы мақсатында айналдыратынын байқаймыз. Ағылшын тілінде "ойналатын - ойынсыз" қарама-қайшылығы дәлірек көрінеді ("fiction-non-fiction", яғни "ойдан шығарылған" және "өмірде орын алған"), бірақ мұндай тең немесе қарама - қайшылық нақты күрделіліктен, авторлық мінез-құлық пен міндеттердің алуан түрлілігінен туындайтын анықталған құбылыстың барлық жан-жақтылығын ашпайды.
Бастамасы. Көрермендерге 1895 жылы 28 желтоқсанда Капуцинов бульварында Люмьер ағалары көрсеткен алғашқы фильм деректі фильм болды: оператор Пойыздың Ла Сиота станциясына келуін түсірді. Ондаған жылдар өткен соң, Андрей Тарковский бұл фильмді керемет деп атайды. Оның кереметшілігі неде болды? Көзге түспейтін пойыз қалыпты станцияға жақындады, одан қарапайым жолаушылар шығып, оператордың айналмалы тұтқасына назар аудармай, (ол кезде оның не істейтінін кім біледі?) перрон бойымен жүрді. Бұл фильмде кереметшілік - өмірдің өзі, оның түпнұсқалығы, бірегейлігі болды! Кейінірек, деректі фильм өзін өмірді шежірелік бекіту құралы ретінде ғана емес, сонымен қатар кино өнерінің тәуелсіз түрі ретінде танығанда, оның шеберлері арасында: "Өмір маған қарағанда талантты" [2] деген сөз танымал болады. Документалисттің ойналатын кино шеберінен айырмашылығы, оған сюжеттер мен кейіпкерлерді ойлап табудың, диалогтар жазудың қажеті жоқ. Әдетте актерлер, макияж мен әшекейлер қажет емес: оның құралы - өмірдің өзі. Бұл өмір таңқаларлық, үлкен идеялар мен сезімдерді білдіретін сәттерді сыйлайды - сіз тек осы сәтті күтіп, оны көріп, камерамен уақытында "ұстап" алуыңыз керек.
Ойналатын мен ойынсыз кино немесе басқаша айтқанда көркем және деректі фильм арасындағы басты шекара кейінірек ғана түсініледі. Басында кино түсірушілер де, көрермендер де ол туралы ойламады. 1902 жылы киноның алғашқы бастаушыларының бірі Жорж Мельес (1861-1938) Вестминстер аббаттылығында ағылшын королі Эдвард VII-нің тәж кигізу жорасы қарсаңында Монтрадағы студиясының павильонында сәйкес келетін костюмдер киген қосалқы әртістердің қатысуымен оның қойылымдық нұсқасын түсірді. Оның фильмі оқиғаның шынайы хроникасын шығарудан да ертерек шығып, көрермендер сюжетке толық сенеді. Тіпті Эдвард VII-нің өзі де (міне, кино сиқыры!) мельесов опусында "өзін таниды". Уақыт өте келе ойналатын кино өз тілін (жоспарлардың көлемін өзгерту, әр түрлі нүктелерден, қозғалыстан түсіру, монтаждау әдістері, жарықтандыру принциптері және т. б. ) дамытып, өзін өнер ретінде танытуы қажет еді. Сондықтан деректі фильм біртіндеп өзінің айырмашылықтарын, өзіндік ерекшелігін, экрандық өнер сахнасында орнын сезіне бастады. Бәрінен бұрын, ол негізін қалаушылар - Роберт Флаэрти мен Дзиг Вертовқа қарыз.
Негізін қалаушылар . Роберт Флаэрти (1884-1951) тау-кен инженері ретінде өз жұмысын бастады. 1910 жылдары ол канадалық Арктиканы зерттеді, сол жерден мұнай іздеді, күнделік жүргізді, экспедициялардың бірінде ол өзімен бірге кино аппаратын алып, эскимо өмірінен көптеген сюжеттер түсірді. Орнату үстеліне материал жинап, Флаэрти байқаусызда пленканы темекімен өртеп жіберді, ал барлық теріс пиғыл жоғалды. Бұл сәтті ол кейіннен тағдырдың бақытты сақинасы деп атайды. Келесі экспедицияға кинокамера қайтадан алынды, бірақ мұның мәні мүлдем басқаша болды: 1919 жылдың күзінде болашақ Нануктың түсірілімі басталды. Фильмнің барлық эпизоды бас кейіпкердің рөлін қамтыды - қатал табиғат күшімен өмір үшін күрескен эскимос өмірі. Солтүстіктен шыққан Нанук (1922) фильиі көрермендер арасында керемет жетістікке ие болды. Ол көрермендерді тек Солтүстіктің экзотикасымен ғана емес, адамгершілігімен, кейіпкерге деген үлкен сүйіспеншілігімен, философиясымен, әлемге деген космостық көзқарасымен таң қалдырды. Бірақ, мүмкін, одан да маңыздысы: мұнда алғаш рет кішкентай ұлт өкілдері отарлаушылар көргісі келетіндей емес, өздерін қалай көретіндерін көрсетті. Сонымен қатар, бұл ұзақ мерзімді бақылау арқылы деректі түсірудің алғашқы тәжірибесі болды.
Ресейлік деректі киноның классигі Дзига Вертовтың шығармашылық мұрасы[3] әлемге танымал ғана емес, сондай-ақ онымен мойындалған. Ол қазіргі заманғы кинематографиялық өнердің негізгі бағыттарының бірі ретінде документалистиканың негізін қалаушылардың бірі деп саналады.
Адамның жаны мен психологиясын зерттеу Вертовты бұқаралық аудиторияға әсер ету құралдарын іздеуге итермелеген сияқты: Вертовтың жұмысы терең идеологиялық саналады.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz