Оқушыларға ағылшын тілін оқытудың маңызы



Жұмыс түрі:  Курстық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 33 бет
Таңдаулыға:   
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: Оқушыларға ағылшын тілі сабағында грамматиканы игерту үшін пайдаланатын электрондық ресурстар

МАЗМҰНЫ
І.Кіріспе ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1-ТАРАУ.
АҒЫЛШЫН ТІЛІНДЕ ГРАММАТИКАЛЫҚ ДАҒДЫЛАРДЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ МЕН ДАМЫТУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ.
1.1"Грамматикалық шеберлік" ұғымының мәні ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
1.2. Ағылшын тілі сабағында грамматиканы меңгертудегі тиімді әдіс-тәсілдер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
1.3. Тіл дамыту жұмыстарын тиімді жүргізудің әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11
2-ТАРАУ КОММУНИКАТИВТІ ТӘСІЛ АЯСЫНДА АҒЫЛШЫН ГРАММАТИКАСЫН ОҚЫТУДЫҢ ПРАКТИКАЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ МЕН ПАЙДАЛАНАТЫН ЭЛЕКТРОНДЫҚ РЕСУРСТАР.
2.1.Оқушылардың грамматикалық шеберліктерін қалыптастыру принциптері. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...15
2.2.Ағылшын тілі сабақтары жүйесінде грамматикалық дағдыларды қалыптастыруға арналған жаттығу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 17
2.3. Ағылшын сабағында грамматиканы игерту үшін пайдаланатын электрондық ресурстар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3 3
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ...34

Кіріспе

Ағылшын тілі - халықаралық тіл. Ағылшын тілі қазіргі таңда халықаралық қарым-қатынас тілі және де дүние жүзіне кең таралған тіл болып танылады. Қазіргі кезде ағылшын тілі Америка Құрама штаттары, Ұлыбритания, Канада, Австралия сияқты көптеген дамыған мемлекеттердің ресми тілі, БҰҰ алты тілінің біреуі. Ағылшын тілін білген адамға болашақта мүмкіндігі зор сондықтан оны көптеген елдерде үйретудің маңызы зор. Дамыған елу елдің ішіне кіру үшін бәсекеге қабілетті жан-жақты дамыған маман дайындауға көп мән беруде. Қазіргі кезде бәсекеге қабілетті маман дайындау үшін үш тілді жетік меңгеру керек сондықтан елімізде ағылшын тілін үйретуде көптеген жұмыстар жүргізілуде. Мысалы, ағылшын тілін бастауыш сыныптан бастап оқыту. Ағылшын тілін бастауыш сыныптан бастап оқытудың маңызы зор себебі, бала жастайында тез қабылдайтын болғандықтан оған тілді үйрену жеңіл болады.
Қазіргі кезде мектептерде ағылшын тілін меңгеруге аса көп көңіл бөлінген. Барлық мектептерде дерлік ағылшын тілі бастауыш сыныптардан бастап оқытыла бастады. Мектеп оқушылары ағылшын тілінде еркін сөйлеуді мақсат етеді, себебі олар өзінің болашақ оқуы мен қызметіне шетел тілінің кажет екендігінін жақсы түсінеді. Қазіргі таңда ағылшын тілі мұғалімдерінің басты мәселесі оқушылардың шет тілін оқуға деген қызығушылығын дамыту. XXI ғасыр жаңа технологиялар ғасыры. Сондықтан бүгінде шетел тілін түрлі жаңа технологияларды қолдана отырып оқушы қызығушылығын арттыруға және шет тілін жылдам әрі тиімді үйреніп алуға болады. Сондықтан мұғалім оқушыны ынталандыру, пәнге деген қызығушылығын арттыру мақсатында сабақты төмендегідей жолдармен өткізуіне болады:
- сабақта тақырыпқа байланысты схемаларды, кестелерді, суреттерді кең көлемде қолдану;
-интерактивті тақтаны қолдану арқылы тақырыпқа қатысты слайд-шоу, бейнетаспаларды көрсету;
-сабақты ойын түрінде өткізу;
-сабақта техникалық құралдарды тиімді қолдану;
Зерттеудің өзектілігі. Пәнге деген қызығушылықты арттыруда ең көп
қолданылатын тиімді тәсіл сабақты ойын түрінде өткізу болып табылады . Сабақты ойын түрінде өткізу оқушылардың грамматиканы, лексиканы тез меңгеруге, сөйлеу және есту қабілеттерін дамытуға көмектеседі. Сонымен қатар ойынды сүйіспеншілікпен мұғалімдер де, оқушылар да ойнайды. Себебі ойын балалар үшін еліктіргіш сабақ болып табылады. Ойын кезінде жақсы оқитын оқушылар да, нашар оқитын оқушылар да тең. Сол себепті ойын кезіндегі теңдік сезімі, оқушының тапсырманың қолынан келетінін сезінуі, еркін атмосфера әрбір оқушыға өз бойындағы ұялшақтық сезімін жеңуге, өз ойын еркін білдіруге, топта бірлесе жұмыс істеуге көмектеседі. Ойындар келесідей маңызды әдістемелік тапсырмалардың орындалуына мүмкіндік туғызады
1. Балалардың сөйлеу арқылы араласуына психологиялық дайындығын жасауға;
2. Балалардың тіл материалын көп қайталауына табиғи қажеттілікті қамтамасыз етуге;
3. Сөйлеудің жалпы алғанда күтпеген жағдайға дайындығы болып табылатын оқушылардың қажетті сөйлеу үлгісін таңдап алуға жаттықтырады.
Сонымен қатар сабақта электронды кітаптарды пайдаланудың да маңызы өте зор. Себебі ол оқушының танымдық көзқарасын қалыптастыруға, ізденісін ұлғайтуға, шығармашылық қабілетін арттыруға, өзіндік жұмыстарды тез орындауға көмектеседі. Оқу процесінде жаңа технологияларды қолдану аса маңызды. Шыныменен жаңа технологияларды оқыту үрдісінде қолдану үлкен рөлге ие болып, барлық сфераларда қолданылуда. Интернет-технологиялар ақпаратты іздеуге, халықаралық ғылыми жобаларды әзірлеуге, ғылыми зерттеулер жүргізуге үлкен мүмкіндіктер туғызады. Ағылшын тілі сабағында оқушының оқу-танымдық көзқарастарын дамыту үшін, ең алдымен ағылшын тіліне деген қызығушылығын артырудың жолдарын іздестіруіміз керек. Сондықтан, тіл үйренушілердің тілге қызығушылығын арттыру ең біріншіден ұстаздарға байланысты.
Зерттеу мақсаты: Оқушыларға ағылшын тілі грамматикасын оқыту әдіс тәсілдерімен және электрондық реурстармен таныстыру.
Зерттеу міндеттері:
* Оқушыларға ағылшын тілін оқытудың маңызы;
* Ағылшын тілі сабағына қажетті электрондық ресурстар туралы түсінік беру;
* Оқушыларға ағылшын тілі сабағына грамматиканы оқыту тәсілдері туралы түсінік беру.
Зерттеу құрылымы: жұмысы барысы кіріспеден, 2 бөлімнен, жалпы қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 тарау. Ағылшын тілінде грамматикалық дағдыларды қалыптастыру мен дамытудың теориялық аспектілері
0.1 Шет тілін оқытудағы "грамматикалық шеберлік" ұғымының мәні
Грамматиканы оқытудың міндеті оқушылардың оқу бағдарламаларында айқындалған грамматикалық минимумның шегіне сәйкес келетін рецептивті және өнімді сөйлеу әрекетінің түрлерінде грамматикалық дағдыларды қалыптастыру болып табылады. Орта мектепте грамматиканы оқытудағы коммуникативті мақсат орта мектепте меңгеруге жататын грамматикалық материалдың көлеміне қойылатын негізгі талапты анықтауға мүмкіндік береді. Бұл ассимиляция үшін нақты, сонымен қатар тілді қолдану үшін жеткілікті болуы керек.
Сөйлеудің грамматикалық шеберлігі грамматикалық құбылыстарды ауызша сөйлеуде дұрыс коммуникативті-мотивациялық қолдануды білдіреді. Дұрыс қолдануды және қалыптауды қамтамасыз ететін грамматикалық дағдыларды морфологиялық дағдылар деп атауға болады. Сөздердің барлық сөйлемдерде дұрыс орналасуына жауап беретін басқа дағдылар синтаксистік сөйлеу дағдылары деп аталады. Әдіскер Я. Колкер "грамматикалық шеберлік" термині ауызша қарым-қатынас жасау үшін қажет грамматикалық құралдарды ұзақ мерзімді жадтан автоматты түрде қолдану қабілетін түсінеді. Тілдік және сөйлеу грамматикалық дағдыларын ажыратыңыз . Сондай-ақ, автор тілдік грамматикалық дағды-бұл операциялық дағдылар, сонымен қатар жеке грамматикалық құрылымдар мен формалардың қалыптасуы. Ана тілін үйрену кезінде бала сөйлеу дағдыларын игереді. Ол көптеген жаттығуларды орындау кезінде мектепте кейінірек тілдік дағдыларға ие. Автор ана тілін сауатты меңгермейтін адамның тілдік дағдыға ие болмайтынын, ал оның сөйлеуі грамматикалық жағынан кемелсіз болып қалатынын атап көрсетеді. Тілдік грамматикалық шеберлікке тән белгілер:
коммуникативті емес дискурсивтілік-ситуативтілік алайда сөйлеу грамматикалық шеберлігінің тән белгілері: коммуникативтілік дискреттілік (үзіліс) ситуациялық Колкер сөйлеу грамматикалық шеберлігі - бұл грамматикалық материалды рецептивті және өнімді сөйлеу әрекетінде автоматтандырылған қолдану деп санайды. Автор рецептивті және өнімді грамматикалық дағдыларды ажыратады. Рецептивті грамматикалық шеберлік-бұл грамматикалық формаларды тану және сол формаларды белгілі бір мағынамен байланыстыру мүмкіндігі. Өнімді грамматикалық шеберлік-бұл сөйлеу тапсырмасының тиісті моделін таңдау және оны тіл нормаларына сәйкес құру мүмкіндігі. Сөйлеу міндеті-бір нәрсені сендіру немесе бір нәрсені хабарлау үшін сөйлеу ниеті. Грамматикалық дағдыларды қалыптастыру және дамыту процесінде бірнеше кезеңдер бар:
модельді қабылдау және оны еліктеу;
трансформация;
комбинация (бір модельден екінші модельге ауысу).
репродукция (алынған үлгіні дербес және оқшауланған пайдалану);
Грамматика-бұл тірі тілді тамақтандыратын қан айналымы жүйесі; "Шет тілі"деп аталатын ғимарат салынатын іргетас.
Шет тілінің грамматикасын зерттеудің маңыздылығы-бұл ана тілінің грамматикалық құрылымын, логикалық ойлауды, байқауды, талдау мен қарым-қатынас қабілетін жақсы түсінуге көмектеседі, яғни оны оқу барысында оқытудың дамушы, білім беру және тәрбиелік мақсаттары жүзеге асырылады.
Грамматика "бұл мақсат емес, ол тілді меңгерудің маңызды құралдарының бірі, сөйлеу әрекетінің барлық түрлерінің ажырамас бөлігі". Бұл тұжырымды бірінші болып А. А. Любарская жасады, ол 1934 жылы былай деп жазды: "орта мектептің бірде-бір кезеңінде грамматиканы зерттеу өз алдына мақсат ретінде қарастырылмайды. Дегенмен, барлық жерде оны білу-бұл міндетті негіз, онсыз мәтінді түсіну мүмкін емес, тірі сөйлеу тілін меңгеру. Ол ауызша сөйлеу, оқу және жазу кезінде тиісті орынға ие болуы керек".

Грамматика сөзі көп мағыналы. Бір жағынан, грамматика сөзі "грамматикалық құрылым" мағынасында қолданылады, яғни тасымалдаушы интуитивті түрде білетін және оқу процесінде түсінетін және білетін осы тілге тән сөз бен сөйлемнің құрылымы. Екінші жағынан, грамматика - бұл белгілі бір тілдің теориясы, тіл білімінің бөлімі, тілдің құрылымы туралы білімімізді жалпылау.
Грамматикалық материалмен жұмыс жасау барысында студенттер біртіндеп тілдік білімді жинақтап, грамматикалық дағдыларды қалыптастыра бастайды. Оқытудың негізгі міндеті - студенттерге автоматизмге дейін белгілі бір дағдыларды игеру.
Дағды, әдетте, саналы әрекеттің автоматтандырылған буыны ретінде түсініледі. Іс-әрекеттерді автоматтандыру-шеберліктің негізгі белгісі.
Грамматикалық білімді бекітудің мақсаты тиісті дағдыларды қалыптастыру болып табылады, олар кейіннен автоматтандыру арқылы дағдыларға ауысады
Белсенді грамматикалық шеберлікті құрудың маңызды шарты-бұл дағдыларды қалыптастыруға болатын лексикалық материалдың жеткілікті болуы. Грамматикалық әрекет белгілі бір сөздік шекараларында, белгілі бір сөздік материалында ғана жасалады. Егер студент тиісті жағдайда фразаны тез және дұрыс грамматикалық түрде жасай алса, онда ол белгілі бір дәрежеде грамматикалық дағдыға ие.
Грамматикалық шеберлік - бұл сөйлеушінің сөйлеу міндетіне сәйкес келетін модельді таңдап, оны осы тілдің нормаларына сәйкес ұйымдастыра білу.
Әдістеме мен педагогикадағы дағдылар мәселесі әлі де даулы және әрі қарай зерттеуді қажет етеді. Сонымен, и. Л. Бим, сөйлеудің грамматикалық жағын оқыту мәселесін қарастыра отырып, грамматикалық дағдыларды қалыптастыру туралы емес, сөйлеуді грамматикалық жобалау әрекеттері туралы айтады: морфологиялық және синтаксистік. С. Ф. Шатилов грамматикалық дағдыларды морфологиялық, морфологиялық-синтаксистік және синтаксистік деп бөледі. Р. Милруд қарым-қатынас процесінде сөйлеу-ойлау мәселелерін шешуге қажетті сөйлеу дағдылары мен дағдыларын және сөйлеу-ойлау қызметіне тілдік қызмет көрсетуді анықтайды.
Студенттерге грамматикалық тақырыптарды қарым-қатынас контекстімен байланыстыратын нұсқаулар қажет.Оларға әр грамматикалық тақырыптың барлық аспектілерін меңгерудің қажеті жоқ, тек тікелей қарым-қатынасқа қатысты тақырыптар қажет. Үлкен түсінудің кілті - фактілер мен ережелер үшін контекстті ұсыну. Контекст осы фактілер мен ережелердің жадын жақсартуға арналған байланыстырушы буынға айналады. Бұл жұмыстың өзектілігі оның ең маңызды лингвистикалық аспектілердің бірін, атап айтқанда шет тілінің практикалық грамматикасын коммуникативті-бағыттық оқытудың жоғары әдістемелік маңыздылығын негіздейтіндігінде болып табылады. Грамматиканы коммуникативті оқытуға негізделген басты принциптер көрсетілген, ұсынылған тәсіл шеңберіндегі ең тиімді формалар мен әдістер сипатталған.

Грамматика - бұл шет тілдерін оқытудың маңызды аспектілерінің бірі, өйткені толыққанды қарым-қатынас грамматикалық негіз болмаған кезде орын алмайды.
Грамматиканы оқытудың мақсаты - студенттерге қарым-қатынас міндеттерін орындауға мүмкіндік беру болып табылады. Бұл мақсаттың үш мағынасы бар:
* Студенттерге грамматикалық пункттерді қарым-қатынастың кең контекстімен байланыстыратын нұсқаулар қажет.
* Студенттерге әр грамматикалық тақырыптың барлық аспектілерін меңгерудің қажеті жоқ, тек тікелей қарым-қатынасқа қатысты тақырыптар қажет.
* Қателерді түзету әрдайым мұғалімнің басты міндеті бола бермейді.
Үлкен түсінудің кілті - фактілер мен ережелер үшін контекстті ұсыну болып табылады.
Контекст осы фактілер мен ережелерді есте сақтаудың байланыстырушы буынына айналады.
Бұл әсіресе грамматикалық ережелер сияқты абстрактылы ұғымдарға қатысты.
Мысалдарды қолдану грамматиканы үйренудің маңызды бөлігі болып табылады.
Мұғалімдер өз мысалдарын екі негізгі қағида бойынша мұқият жоспарлауы керек:
* Мысалдардың дәл және маңызды екендігіне көз жеткізіңіз. Олар тілді лайықты түрде
көрсетуі керек, олар қолданылатын мәдени жағдайға сәйкес келуі керек және сабақ деңгейінде болуы керек.
* Білім алушылар нақты ақпаратты және сөздік қорын жақсы түсініп, материалды өмірде қолдана алатындай етіп, нақты тақырыпқа мысал келтіріңіз.
Грамматикалық формаларды дәйектілікпен енгізетін оқу бағдарламалары үшін мұғалімдер форманы мағынасы мен қолданылуымен байланыстыратын іс-әрекеттерді құрастыруы керек.
* Грамматикалық тақырыпты жазыңыз, оның формасын, мағынасын және қолдануын қосыңыз және мысалдар келтіріңіз (құрылымдық енгізу).
* Студенттерді коммуникациялық жаттығуларда грамматикамен машықтандырыңыз (құрылымдық нәтиже).
* Студенттерден грамматикалық тақырыпты пайдалануға мүмкіндік беретін коммуникативтік тапсырманы орындауын сұраңыз (коммуникативтік нәтиже).
Коммуникативтік жаттығулар студенттерден формасы, мағынасы және қолданылуы арасындағы байланысты білуін талап етеді. Коммуникативтік жаттығуларда студенттер ойлары мен мәліметтерін жеткізу үшін тілді қолдану қабілеттерін тексереді және дамытады.
Интерактивті сабақтың негізгі компоненттері студенттер орындайтын интерактивті жаттығулар мен тапсырмалар болып табылады. Интерактивті жаттығулар мен кәдімгі жаттығулардан маңызды айырмашылық мынада: оларды орындау арқылы студенттер оқылған материалды жинақтап қана қоймай, жаңасын үйренеді.
Грамматикалық формаларды дәйектілікпен енгізетін оқу бағдарламалары үшін мұғалімдер форманы мағынасы мен қолданылуымен байланыстыратын іс-әрекеттерді әзірлеуі керек.

0.2 Ағылшын тілі сабағында грамматиканы меңгертудегі тиімді әдіс-тәсілдер
Ағылшын тілі сабағында интернет ресурстарының тиімділігі заман талабына сай күнделікті сабақтарда компьютер, ноутбук, электронды оқулық, интерактивті тақта, интернет, электрондық пошта, телеконференция, әлеуметтік желілер, онлайн семинарлар, сабақтар арқылы іске асырылуда.
Бүгінгіде ағылшын тілі сабағында интернет ресурстарының тиімділігі мен ақпараттық технологияларды қолдану арқылы білім алушылардың ойлау қабілеттерін арттырып, ізденушілігін дамытып, қызығушылығын тудырту, белсенділігін арттыру ең негізгі мақсат болып айқындалады.
Ағылышын тілі сабағында интернет ресурстарының тиімділігі білім берудің кез келген саласында электронды оқулықтарды пайдалану оқушылардың өз бетінше жұмысын және жоғары танымдық белсенділігін арттырып қана қоймай, логикалық ойдау жүйесін қалыптастырады, шығармашылықпен еңбек етуге жағдай жасайды. Қай ұлттың болсын рухани дамуының басты тірегі мектеп. Мектептің жаны, жетекшісі мұғалім. Ол заман талабына сай білім беруде шығармашылық жұмысқа жаны құмар, білімі мен білігі жағары оқытудың жаңа технологиясын шебер меңгерген жан болғанда ғана ұлағат иесі саналады.
Ағылшын тілі сабактарында пайдаланылатын интернет ресурстары:
1. Kahoot
2. Quizlet
3. Quismaker
4. Learning apps
5. British council
XXI ғасыр табалдырығын білім мен ғылымды инновациялық технология бағытымен дамыту мақсатымен атауымыз үлкен үміттің басты нышаны болып табылады. Ұрпағы білімді халықтың болашағы бұлыңғыр болмайды дегендей, жас ұрпаққа саналы, мән мағыналы, өнегелі тәрбие мен білім беру бүгінгі күннің талабы. Қазақстанның тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптасуы барысында орта білім берудің жүйелі реформалануы қоғамдық тұрғыдан үлкен маңызға ие. Білім беруді реформалауды жүзеге асырудың және бір маңызды сипаты қазіргі уақыттағы оқыту үрдісін технологияландырудың қажеттілігінен туып отыр. Мектептерде оқу сапасын жақсартуда әр түрлі жаңа технологияларды пайдалану тәжірибеге еніп, өз деңгейінде нәтижеле беруде. Елімізде білім беру саласында қазір демократияландыру, ізгілендіру іске асырылуда. Ағылшын тілі ана тілімен қоса оқушының сөйлеу қабілетін және жалпы дамуын ғана жетілдіріп қоймайды,оны өзін қоршаған айналасындағы адамдармен қарым - қатынас мәдениетіне де үйретеді. Оқушының шетел тілінде сөйлеу қабілетін жетілдіру мектепте берілетін білім мазмұнының негізгі мақсаты болып табылады, оқулықпен және басқа оқушылармен қарым - қатынас барысында оқушы барлық пәндерді меңгереді. Шетел тілін оқушыларға үйреткенде біз оларға басқа халықтың мәдениетіне әрі дүниежүзі мәдениетіне жол ашамыз, басқа халықтармен қарым - қатынас жасауға мүмкіндік туады. Қазақстан Республикасы әлемдік бірлестікке кірген заманда білімнің рөлі мен маңызы артты. Мәдениетті жоғары XXI - ғасыр адамын қалыптастыру міндеті білім беру ісін ірілендіру қажетті мектеп пен қоғам алдында жаңа маңызды мәселелер қойып отыр. Жалпы орта білім беретін мектептерде шетел тілдерінің мазмұны анықталып, оған қойылатын талаптар нақтылануда. Шетел тілін ана және орыс тілімен қатар оқыту арқылы мұғалім оқушылардың тыңдап түсіну, сөйлеу, оқу және жазу іскерліктері мен дағдыларын жетілдіріп қана қоймайды, оларды өзін қоршаған айналасындағы адамдармен қарым - қатынас мәдениетіне де үйретеді. Оқушылардың шетел тілінде сөйлеу қабілеттерін жетілдіру мектепте берілетін бүкіл білім мазмұнының негізгі мақсаты болып табылады. Шетел тілі арқылы оқушылар әлемді таниды, тілін оқып жатқан елдің мәдениетімен, өмірімен танысады. Шетел тілінде оқушылар дұрыс қарым - қатынас жасай алу үшін, олар ауызша айтылған сөзді тыңдап түсінулері тиіс Шетел тілінің қызметі - оқушыларды өздері үйреніп жатқан тілде сөйлейтін халықпен түсіністік, ортақ көзқарас орнатуға дайындап, тәрбие, білім беріп әрі жеке басын, өмірге көзқарасын жан-жақты дамыту. Шетел тілі пәні бойынша білім мазмұнына тақырыптар, қарым - қатынас ситуациялары, мәтіндер, тілдік материалдар; лексикалық, грамматикалық, фонетикалық, практикалық біліктер, сөз әдептері, оқу әрекетінің тиімділігін іске асыратын жалпы оқу білік дағдылары жатады. Мұғалім-өзінің білімін үздіксіз көтеріп отырғанда ғана мұғалім. Оқуды, ізденуді тоқтатысымен оның мұғалімділігі жойылады - деген К.Ушинскийдің даналығында. Бүгінгі қоғам мұғалімнің біліктілік деңгейіне де, ішкі жан дүниесіне де жаңаша талап қойып отыр, өйткені қазіргі күні XXI ғасыр ұрпағынан үлкен үміт күтілуде. Мектептегі басты тұлға мұғалім, осы мұғалімнің алдында тұрған басты мақсат рухани жан дүниесі бай, жан - жақты дамыған жеке тұлғаны қалыптастыру. Оқушының оқу дағдысын қалыптастыруда жалпы жазба тілі мен ауызекі сөйлеу тілі тікелей байланысты. Оқушыларды шығармашылықпен ойлауға тәрбиелеу мұғалімнің міндеті. Сондықтан бұл жұмыс түріне ерекше талап қою керек. Мәтінді мазмұндауға үйрету, жазбаша сұрақтарға жауап беруге үйрету, жоспар құруға, белгілі бір суретке тақырып қоя білуге, сол суретке қарап сөйлем құрауға, мұғалімнің көмегімен өздерінің ойларын, қызықты іс - әрекеттерін әгімелеуге үйрету. Бұл дағдыларды қалыптастыру үшін ұстаз ерінбей еңбек ету нәтижесінде жете алады. Қандай тілде болмасын оқу, жазу, сөйлеу, тыңдау дағдыларын дұрыс іске асырғанда ғана мақсатқа жетуге болады емес пе? Мысалы, мәтін оқыған кезде ашық жауап, дұрыс - бұрыс жауап таңдау сұрақтары, кім? не? сұрақтары, тақырыпшаларды параграфтармен, суреттермен байланыстыру, мәтіннен қателер табу, бос жерлерді, таблицаларды толтыру, мәтіндегі сөздер мен тіркестердің мағынасына тоқталу, мазмұны туралы пікірін білдіру, байланыс тіркестерін табу сияқты тапсырмаларды орындау арқылы кез - келген дәрежедегі мәтіндерді қызығушылықпен меңгеріп, еске сақтауға жағдай жасалады. Cонда ғана оқу стратегиясы жүзеге асырылады. Оқушылардың шет тілінде дұрыс сауатты сөйлеуінде тілдік материалды меңгерудің рөлі өте зор. Сөздік жұмыс мәтінде кездесетін жаңа сөздерді іздеумен қоса түрлі тұрақты сөз тіркестерді, қосымша мағыналы сөздермен жаттығулар орындау арқылы жүзеге асады. Фонетикалық материал бір қарағанда, жоғары сыныптарға керегі жоқ сияқты болғанымен, кейбір дыбыс емлесінің ерекшеліктері, дауыс ырғағы, екпін түсіру сияқты нәрселерді сабақта еске түсірудің маңызы зор. Оның бәрі оқушының тілге деген қызығушылығын арттырып, сабақтың әсерлі өтуіне септігін тигізеді. Еліміз жылдар бойы аңсаған тәуелсіздікке қол жеткізісімен, шет тілі де мемлекет аралық тіл мәртебесіне ие болды. Ендігі кезекте шет тілінің қолданылу аясын кеңейту кезек күттірмес мәселенің бірі болды. Осы орайда мектептерде ағылшын тілі пәніне көңіл де, ықылас та жылдан жылға артып, оны оқытудың тиімді әдіс- тәсілдері, технологиялары бойынша зерттеу жұмыстары, оларды тәжірибеге енгізу шаралары қолға алынды. Ағылшын тілін саналы меңгерту, оны өз деңгейінде қажеттілікке айналдыру, бір жылғы мәселе емес, сондықтан ағылшын тілін оқыту ісімен шұғылданатын мамандар арасында туындайтын бір сұрақ: ағылшын тілінде өз ойын ауызша және жазбаша еркін жеткізе алуға қалай үйрету керек? Оқушыны ынталандыру үшін қандай әдіс-тәсілдерді, технологияларды қолданған жөн? Білім беру саласында түрлі технологиялар енгізілуде, бірақ олардың ішінен қажеттісін таңдап, сабақтың әр кезеңінде тиімді қолдану басты талап. Мәселе технологияларды кеңінен пайдалану емес, мәселе - тұлғаны нәтижеге бағыттай білім беруде. Инновациялық технологиялардың көптігіне, олардың түрі мен әдістерінің сан - салалағына қарамастан, әр технологияның элементтері өзара бір - бірімен байланысып кірігеді. Ағылшын тілі сабақтарында компьютермен жұмыс істеу де ерекше орын алады. Қазіргі таңдағы техникалық оқыту құралдары - телефон, телевизор, магнитофон, мультимедиялық кабинет арқылы оқыту тілдерді меңгерту қызметіне жаңаша қарауды, бұл бағытта қол жеткізген табыстарымызды сын көзбен қарап, саралап ғылым мен техниканың жаңа жетістіктерін енгізуді қажет етеді. Қорыта келгенде шетел тілін үйретудегі мұғалімнің негізгі мақсаты әртүрлі әдістерді пайдалана отырып оқушылардың тілін дамыту, сөйлеу, жазу іскерліктерін арттыру.
Шет тілінің грамматикасын оқытуда И. Л. Бим мыналарды ұсынады:
1. Грамматиканы оқытуды мақсат ретінде емес, сөйлеудің құрылымдық дизайны ретінде қарастыру.
2. Белсенді және пассивті грамматикалық минимумды таңдаңыз.
Грамматикалық минимумды берік және автоматтандырылған меңгеруді қамтамасыз ету.
И. Л. Бим грамматиканы оқытуда екі негізгі мақсатты бөліп көрсетуге болады деп сенді:
- біріншіден, оқушыларды ауызша сөйлеу сөздерін грамматикалық тұрғыдан дұрыс қалыптастыруға үйрету;
- екіншіден, оқушыларға оқуда және тыңдауда грамматикалық құбылыстарды тануға үйрету, негізгі мазмұнын мазмұнды ақпарат алуға бағыттау.
Бұл мақсаттар белсенді грамматикалық минимумға сәйкес келуі керек, оны таңдаудың негізгі принциптері:
- ауызекі сөйлеу тілінің таралу принципі;
- үлгі қағидасы;
- синонимдік грамматикалық құбылыстарды алып тастау принципі.
Сондай-ақ, пассивті грамматикалық минимум бар, оны таңдаудың негізгі принциптері қарастырылады:
- кітап-жазбаша сөйлеу мәнеріндегі таралу принципі;
- екі ұштылық принципі.
Шет тілін оқытуда грамматикалық материалды ұйымдастырудың маңызы зор. Ол сөйлеу әрекетінің әр түрлі түрлерінің грамматикалық жағымен жұмыс істеудің сәттілігін анықтайды.
"Әр грамматикалық құбылысты қолдану, - дейді А. А. Леонтьев, - шеберлік деңгейіне дейін жеткізілуі керек. Егер форма функциямен бірге сіңірілсе, автоматизмге қол жеткізіледі. Оның функциясынан оқшауланған пішінді жаттау оны кейіннен дұрыс қолдануға кепілдік бермейді. Шынында да, Студент етістіктердің конъюгация парадигмасын жатқа біле алады, етістіктердің негізгі формаларын еш қиындықсыз ойната алады, бірақ сонымен бірге көбінесе қарапайым ойды білдіре алмайды. Сондықтан сөйлеудің грамматикалық жағын оқытудағы алтын ереже-оны қолдану барысында грамматикалық форманы игеруді үйрену. Тек осы жағдайда оны пайдалану дағдысы қалыптасады. Шынында да, сөйлеу тәжірибесінде адам бір немесе басқа грамматикалық құбылысты қолданғысы келгендіктен емес, өз келісімін немесе келіспеушілігін, сенімділігін және т.б. білдіру үшін бірдеңе айтады".
Сондықтан жаттығулар табиғатта коммуникативті болуы керек, олар грамматикалық дағдыларды қалыптастыруға бағытталған дайындық және дағдыларды дамытуға жауап беретін сөйлеу болып бөлінеді

1.3 Тіл дамыту жұмыстарын тиімді жүргізудің әдістері.
Тіл дамыту жолдарын дұрыс ұйымдастыру оқушылардың ойлау қабілетін, сауаттылығын арттырудың негізгі жолы. Бұл мәселе ағылшын тілі пәніне де тікелей байланысты. Осы саладағы пәннің негізгі мақсаты мектеп оқушыларын шетел тілінде сөйлеп, жаза білетін дәрежеге жеткізу. Осы жолда мұғалімнің шығармашылық белсенділігі, іскерлігі үлкен көрініс табады.
Мұғалім сабақтың әр минутын тиімді және дұрыс пайдаланғанда ғана көздеген нәтижеге жетеді. Бұл нәтижеге жету үшін мұғалім тіл дамыту жұмыстарын өз деңгейінде ұйымдастыра білуі керек.
Оны қандай тиімді жолдармен жүргізуге болады?
Сабақты баланың ойын осы сабаққа аударатындай тиімді әдісті қолдана отырып бастау керек. Ол әдістің бірі - диалог. Бұл әдіс бір жағынан оқушының тілін шетел тілінде сөйлеуге жаттықтыру болса, екінші жағынан диалог арқылы оқушымен тікелей сөйлесу болып табылады. Диалогты үлгерімі орташа оқушыларға пайдалану тиімді. Диалог арқылы әр сабақта оқушымен сөйлескенде сұрақтар қоя отырып, бүкіл сыныпты жұмылдырып алып, балалардың зейінін өзіне аудару арқылы түрлі тіл дамыту жұмыстарын жүргізуге болады.
Күнделікті сабақ барысында тіл дамыту үшін төмендегідей тәсілдері пайдалануға болады:
- сөздік арқылы тіл дамыту;
- мәтінге байланысты тіл дамыту;
- көрнекі құралдар арқылы тіл дамыту;
- үйірмеге және басқа жұмыстарға қатысу арқылы тіл дамыту.
Ағылшын тілінің негізгі мақсаты оқушыларға тіл үйрету болғандықтан, негізгі жұмыс сөз үйрету болып табылады.
Ағылшын тілі сабағының негізгі арқауы - тіл дамыту жұмыстары болуы тиіс. Оқушылардың фонетикалық, лексикалық, грамматикалық материалдар туралы мағлұматтар мен анықтамаларды, түсініктемелерді ағылшын тілінде дұрыс пайдалануды игеруі, өз ойын нақты, жүйелі түрде еркін жеткізе білу қабілеті тіл дамыту жұмыстарының дұрыс ұйымдастырылып, талапқа сай жүргізілуіне байланысты.
Тіл дамыту жұмыстарының тәсілдері төмендегідей:
1. Грамматикалық тапсырмаларды түрлендіріп беру;
2. Мазмұнды суреттермен жұмыс ұйымдастыру;
3. Оқушыларды топқа бөліп, өзара сөйлестіру;
4. Белгілі бір тақырыпта берілген әңгімені жалғастыру;
5. Шағын көріністер даярлату;
6. Мәтінмен жұмыс жүргізу.
Осының ішінен ең басты орын алатыны - мәтінмен жұмыс.
Мәтінмен жұмыс жүргізу барысында қойылатын басты талаптардың бірі - берілген материалды түсініп оқу. Себебі оқушы оқып тұрған әрбір сөздің, әрбір сөз тіркесінің беретін мағынасын, грамматикалық тұлғасын түсінбейінше сөйлемдегі айтылар ойды қабылдай алмайды. Сондықтан алғашқы сабақтардан бастап ағылшын тіліне тән дыбыстарды дұрыс айтқыза отырып, әрбір оқылған сөзді, сөз тіркесін, сөйлемдерді, мәтінді түсініп оқуға баулу қажет. Егер мұғалім мәтін бойынша тек: оқу, аудару, сұраққа жауап беру, мазмұнын әңгімелету сияқты түрлерін пайдаланса, бұл бір сарынды болып келіп, оқушыларды жалықтырады және пәнге деген қызығуын төмендетеді.
Ал шығармашылықпен жұмысты мынадай тәсілдерді пайдалана отырып өткізуге болады:
1. Мәтінді өзгертіп баяндату.
Мысалы: "Менің ойымша", "Мен өз тәжірбиеме сүйеніп айтып отырмын", сияқты сөз тіркестерін қолдану.
2. Мәтіннен іріктеліп алынған сөздерге морфологиялық талдаулар жасата отырып, түбірлес сөздерді анықтату.
Бұл жұмыс түрлері өтілген грамматикалық ережелерді есте сақтау, іс жүзінде пайдалана білуге жаттықтырады.
3.Тілді жақсы білетін оқушылар үшін белгілі бір сөйлемнің құрамындағы сөздерді синонимдермен алмастыруды тапсыруға болады.
4.Мәтіннің құрамындағы сөйлемдердің ретін алмастыра отырып, ауыстырылған сөйлемдерді орын, орнына қою арқылы әңгіме құрастыру. Берілген сөйлемдерді оқиға желісіне сүйене отырып, әңгіме құрастыру. Жұмыстың бұл түрі мәтін құрамындағы әрбір сөздің мән - мағынасын нақты түсінуге, яғни сөздікпен жұмыс істеуге ықпал етеді.
5 Берілген мәтінге сүйене отырып диалог құрастыру.
Мәтін бойынша жүргізілетін жұмыстың басқа түрлеріде өте көп.
1. Оқылған әңгіменің мазмұнын қысқаша, тұжырымды түрде әңгімелету.
2. Мәтін ішінен негізгі ойды білдіретін сөйлемдерді табу.
3. Белгілі бір жоспар бойынша мазмұнын айту.
4. Мәтін бойынша сурет cалғызу.
Оқушының тілді меңгеруге ықыласын, ұмтылысын, қызығуын арттыратын ең тиімді технологияның бірі - Нұрша Оразақынованың "Сатылай комплексті талдау" технологиясы екені анық. Себебі, бұл технологияның жұмысы жаңа сабақты түсіндіруде де немесе қайталап қорытындылауда да қолдануға қолайлы. Өйткені оқушыға мәтінді үйретуде бұл технология білімді сатылап, жүйелеп бірізділікпен меңгертеді.
Қазіргі кезде оқушылардың ауызша сөйлеу әрекетін қалыптастыру - бүгінгі күннің өзекті мәселесі болып табылады. Тіл дамытуда мынадай тілдік материалдарды пайдалануға болады:
а) тіл дамыту жұмыстарын көркем-әдеби үлгілерімен емес,таза бала тілін бақылау арқылы жүргізу. б) тіл дамытуда газет-журналдардың, ресми іс-қағазда- рының тілін пайдалану.
в) тіл дамытуда көркем-әдебиет тілінен үлгі алу.
Тіл дамыту жұмыстарын үш салаға бөледі: 1) сөздік жұмыстар; 2) сөз тіркесі және сөйлеммен жұмыс; 3) байланыстырып сөйлетуге дағдыландыру жұмыстары.
Болашақ бастауыш сыныптың шетел тілі мұғалімінің әрбір сабағы басынан аяғына дейін балаға деген мейірімге толы болуы керек. Осы бағытта Ш.А.Амонашвили:Мектептегі әрбір күн, әрбір сабақ мұғалім тарапынан оқушыға сыйлық болуы керек. Әрбір оқушының мұғалімнен тілдесуі бала бойына қуаныш пен өмірге деген құлшыныс беру керек деген екен. Сондықтан да әрбір ағылшын тілі сабақтары қызығушылықты ояту, ой ашардан басталады.
Мемлекеттік білім стандартының басты мәселесінің бірі: тіл пәндерін оқытудың регуметивтік , танымдық, этиктік, бағалау бағдары. Оқушылардың тіл аралық түрлі елдің мәдениетін , әдебиетін , экономикасын,саясатын т.б үйрене отырып, халқының , өз елінің тілін, мәдениетін, әдебиетін терең сезініп білуге, дамытуға дағдыланады, үйренеді.
Шетел тілі - үлкен тәрбиелік диапазон. Ол оқушылардың жан дүниесін байытады, ой - өрісін кеңейтеді, көркемдік талғамын кеңейтеді, көркемдік талғамын тәрбиелейді, халықаралық достыққа, мәдениетке тәрбиелейді. Оқудың алғашқы кезіңде оқушы тілдік материалды жеңіл меңгеріп кетуі мүмкін, ол бара- бара материалдың күрделенуіне байланысты оқушы әртүрлі қиыншылықтарға кездеседі. Ал бұған мұғалімдер кезінде көмек жасай алмайды.Ол үшін мұғаліммен бірге, оқушыда ойынның шартын, ережесін меңгеруі тиіс. Ойын үрлерін мақсатсыз қолдана беруге болмайды. Ойын түрлерін дұрыс қолданып өткізілген сабақта оқушының шетел тілін үйренуге деген ықыласы, сол тілде сөйлеп үйренуге деген ықыласы артып тілді жақсы меңгеруге қызығады.
Зерттеу жұмыстарына қарағанда, оқушының білім алуға деген ықыласы белгілі бір дағдылар мен қабілеттілікті қажет етеді. Сондықтан сабақ процесінде белгілі бір дағды мен қабілет қалыптастыру арқылы танымдық қызығушылық пайда болады. Бастауыш кезең оқушыларында заттың сыртқы түріне қызығушылық басым келеді.
Қазіргі бала белсенді ақпарат ағынында, және оны әркім басқара алмайды. Бала үшін барлық ақпаратты "өңдеу" көбінесе өте қиын міндет болып табылады. Сондықтан сөйлеуді дамыту сабақтары оқушылардың жалпы дамуының маңызды құрамдас бөлігі болып табылады.
Сөйлеуді дамыту дегеніміз-бұл адамның жас ерекшеліктеріне байланысты ауызша және жазбаша сөйлеу (тіл) құралдарын игерумен байланысты сөйлеу онтогенезі, бұл өз кезегінде коммуникативтік дағдылардың, ауызша ойлау мен әдеби шығармашылықтың дамуын сипаттайды.

2-ТАРАУ КОММУНИКАТИВТІ ТӘСІЛ АЯСЫНДА АҒЫЛШЫН ГРАММАТИКАСЫН ОҚЫТУДЫҢ ПРАКТИКАЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ МЕН ПАЙДАЛАНАТЫН ЭЛЕКТРОНДЫҚ РЕСУРСТАР.

2.1.Оқушылардың грамматикалық шеберліктерін қалыптастыру принциптері.
Оқушылардың грамматикалық дағдылары мен қабілеттерін қалыптастыру кезінде біз келесі қағидаларды сақтадық:
1. Сөйлеу бағыты
Сөйлеу бағыты қарым-қатынас арқылы шет тілдерін оқытуды қамтиды . Бұл сабақтың практикалық бағытын білдіреді. Тек тіл туралы емес, тілдегі сабақтар заңды. Сөйлеуді тек сөйлеуге, тыңдауға-тыңдауға, оқуға-оқуға үйретуге болады. Біріншіден, бұл жаттығуларға қатысты: жаттығу нақты қарым-қатынас сияқты неғұрлым көп болса, соғұрлым тиімді болады. Сөйлеу жаттығуларында тез, өлшенген және сонымен бірге тез арада жүзеге асырыла отырып, лексика мен грамматиканың үлкен көлемін тез жинақтау жүреді; нақты қарым-қатынас жағдайында қолдануға болмайтын бірде-бір сөйлемге жол берілмейді.
Бұл принцип сөйлеуді зарядтау кезінде белсенді қолданылды. Мысалы, кезекшінің баянаты:
Teacher: Who is on duty today?
Student: I'm on duty today.
Teacher: What date is it today?
Student: It is the 20th of January.
Teacher: What day of the week is it today?
Student: It is Friday.
Teacher: Who is absent today at the lesson.
Student: All are present.
Teacher: What was your home task?
Student: Our home ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Ағылшын тілін оқытудағы модульдік оқыту әдісі
Орта мектепте ағылшын тілін оқытудың тәсілдері
Оқушыға арналған көрнекі құралдар
Ағылшын тілін оқытуда көрнекілік әдістерін қолдану
Ағылшын тілін ерте жастан оқытудың маңызы
Шет тілін оқыту әдістемесі пәні бойынша оқу құралы
Оқытудың озық технологиялары мен инновациялық әдістері
Бірінші сынып оқушыларына ағылшын тілін үйретуде ойын элементтерін пайдалану
Ағылшын тілі сабағында сурет көрнекілігін қолдану арқылы оқушының сөйлеу іскерлігін дамыту
Оқушыларды ағылшын тілінде тыңдап түсінуге үйрету
Пәндер