Овуляциядан өткен жүмыртқа жасушаны донордың репродуктивтік жолынан алып дайындау
Қазақ Технология және Бизнес Университеті
Технология және Стандарттау кафедрасы
Реферат
Эмбриоинженерия. Бағаналы жасушаларды in vitro өсіру технологиясы
Дайындаған: Фазилова С.Е
Тексерген: Байрон Л.Ж
Нұр-Сұлтан, 2022ж.
Жоспар:
Кіріспе
Негізгі Бөлім
Қорытынды
Пайдаланылған Әдебиеттер
Кіріспе
Жануарлар биотехнологиясының қарқынды дами бара жатқан бағыттардың бірі эмбриоинженерия болып саналады. Эмбриоинженерия - эмбрионға əрекет жасау, яғни бағаналы жасушаларды,əсіресе, эмбрионалды бағаналы жасушаларды алып, оны өсіре алса көптеген ауруларды емдеуге болатындығы байқалды.Эмбрионалды бағаналы жасушалар гемопоэтикалық жəне стромалық жасушаларға бастама беретін ең алғаш бағаналы жасушалар болып табылады. Гемопоэтикалық жəне стромалық бағаналы жасушалар организмді құрайтын барлық ұлпалардың жасушаларының түзілуіне бастама болады. Сондықтан бағаналы жасушаларды плюропотентті деп атайды. Организм дамуының 7 тəулік аралығында қалыптасқан оншақты бластомерадан тұратын бластула (ең алғаш эмбрион) құрамына эмбрионалды бағаналы жасушалар кіреді
Негізгі Бөлім
Эмбрионалды бағаналы жасушалар маманданбай өте жылдам өседі, оларды ересек организмге енгізгенде көп жағдайда ісік жасушаларына айналу мүмкін. Эмбрионалды бағаналы жасушаларды алу өте күрделі процесс. Эмбрионалды бағаналы жасушаларды алуға қарағанда оларды белгілі бір бағытта мамандану,яғни белгілі бір ауру түрін емдеуге қажет жасушалар алу үдерісі қиынға соғады. Стромалық бағаналы жасушаларды төмен температурада криосақтау əдіс арқылы сақтап, кейіннен оларды белгілі бір жағдайда сырқатты емдеуге қолдануға болады.Медицина-биологиялық практикада стромалық бағаналы жасушаларды жілік майынан алу əдістері жақсы дамыған.Гемопоэтикалық бағаналы жасушаларды бала туылысымен оның кіндік қанынан алып криобанкте сақтау ұсынылуда.Негізінде гемопоэтикалық бағаналы жасушалар жілік майында көп мөлшерде синтезделеді, ал перифериялық қанда гемопоэтикалық бағаналы жасушалар өте аз мөлшерде кездеседі. Жалпы айтқанда, барлық бағаналы жасушалар клеткалық терапияда косметология, медицина салаларында қолдануда. Қазіргі таңда бағаналы жасушаларды аутоиммундық ауруларды, дерматологиялық, эндокриндық, онкологиялық жəне жүрек ауруларды ққемдеу үшін кең пайдаланылады. Жануарлар биотехнологиясының қаркынды даму бағыттарының бірі эмбриоинженерия болып саналады.
Эмбриоинженерия- эмбрионға әрекет жасау әдісі. Эмбриоинженерия жасанды үрықтандырумен және эмбриондардың трансплантациямен тығыз байланысты. Жасанды үрықтандыру - жануарлардың генотиптерін жақсарту үшін асыл тұқымды аталық малдардың ұрықтарымен қолданып ұрғашыларға ұрық себу технологиясы. Генетиканың және жасанды ұрықтандыру технологиясының жетістіктерінің
көмегімен зоотехниктер мен селекционерлер жануарларды жетілдіру үшін қолайлы әдістер тапты, жоғары мүмкіншіліктері бар аталық жануарларды іріктеп алу жағдайлары туды, бүкіл популяциялардың генетикалық жақсарту екпіндері тездетілді. Қарым-қатынас жолмен берілетін ауыл шаруашылық малдардың инфекциялық және паразиттік аурулармен күресте жасанды үрықтандырудың маңызы зор. Жасанды үрықтандыру жүмыстарының алдында жануарлардың суперовуляциясын ынталандырып, яғни фолликулдарға өсуге және дамуға мүмкіншілік беретін, гормондардың көмегімен үрғашы-донорларға эсер етеді (овуляция - жануарлардың аналық жыныс безінен, яғни жетілген жүмыртқа жасушаларының босап шығуы). Суперовуляция әдетте эстроген гормонарымен қоздырылады. Жасанды үрықтандыру организмнен тыс жағдайда жүргізіледі. Жасанды үрықтандыру (көбейту технологиясы) келесі кезеңдерден:
1) донорлар, жасушалар, реципиенттерді іріктеп алу;
2) донорлардың суперовуляциясын қоздыру;
3)жасанды үрықтандыру;
4) пайда болған үрықтардың қасиеттерін бағалау;
5) үрықтарды реципиенттерге енгізу.
Биотехнологиялық жүмыстардың жетістіктері реципиенттердің жатырларында ұрықтардың имплантациясымен және транспланттардың туумен байланысты (монозиготалы үрықтарды, бір жұмыртқалы егіздерді алу). Монозиготалы жануарлар алу негізінде тотипотенттік қасиеті (әрбір бластомераның үрықтан бөлінгенде өмір сүре алатын тұқым беру қасиеті) болып табылады, ал осындай әдіспен клондарды алу - бір жүмыртқалы егіздерді табуға мүмкіндік береді.
Монозиготалы жануарларды алу әдістемесі келесі процедуралардан түрады:
1. Аналық-донордың жыныс жолдарынан бөлшектенудің 2-8 бластомералық кезеңіндегі үрықтарды алу;
2. Пеллюцид зонасын алу. Оны алу үшін екі әдісті қолданылады:
1) микроманипулятор қүралдың астында механикалық бөлу;
2) фермент проназаның көмегімен ферментативтық эсер ету;
3. Үрықты болек бластомераларга болу;
4. Бөлініп алынған бластомераларды энуклеарлық жүмыртқа жасушасына егу;
5. Қүрастырылған үрықты агары бар цилиндріне енгізу. Агар ұргашының жыныс жолында ерімейді, сондықтан үрыққа дамуға жағдайлар жасалынады;
6. In vivo-да өсіру.Yenрықты агармен бірге реципиенттің жүмыртқа жолына кіргізеді. Реконструкциядан өткен үрықтарды өсіру үшін реципиент ретінде қойлар қолданады. Yenрықтарды бласто циста кезеңіне дейін өсіреді. Кейіннен лапаротомия әдісімен бластоцистаны жұмыртқа жолынан шығарып, агарды алып тастап,ұрықты бағалайды;
7. Биологиялық толық үрықтарды үрғашы-реципиенттің латералдық мүйізшесіне енгізеді.
Энуклеация әдісі (ядроны алып тастау) ... жалғасы
Технология және Стандарттау кафедрасы
Реферат
Эмбриоинженерия. Бағаналы жасушаларды in vitro өсіру технологиясы
Дайындаған: Фазилова С.Е
Тексерген: Байрон Л.Ж
Нұр-Сұлтан, 2022ж.
Жоспар:
Кіріспе
Негізгі Бөлім
Қорытынды
Пайдаланылған Әдебиеттер
Кіріспе
Жануарлар биотехнологиясының қарқынды дами бара жатқан бағыттардың бірі эмбриоинженерия болып саналады. Эмбриоинженерия - эмбрионға əрекет жасау, яғни бағаналы жасушаларды,əсіресе, эмбрионалды бағаналы жасушаларды алып, оны өсіре алса көптеген ауруларды емдеуге болатындығы байқалды.Эмбрионалды бағаналы жасушалар гемопоэтикалық жəне стромалық жасушаларға бастама беретін ең алғаш бағаналы жасушалар болып табылады. Гемопоэтикалық жəне стромалық бағаналы жасушалар организмді құрайтын барлық ұлпалардың жасушаларының түзілуіне бастама болады. Сондықтан бағаналы жасушаларды плюропотентті деп атайды. Организм дамуының 7 тəулік аралығында қалыптасқан оншақты бластомерадан тұратын бластула (ең алғаш эмбрион) құрамына эмбрионалды бағаналы жасушалар кіреді
Негізгі Бөлім
Эмбрионалды бағаналы жасушалар маманданбай өте жылдам өседі, оларды ересек организмге енгізгенде көп жағдайда ісік жасушаларына айналу мүмкін. Эмбрионалды бағаналы жасушаларды алу өте күрделі процесс. Эмбрионалды бағаналы жасушаларды алуға қарағанда оларды белгілі бір бағытта мамандану,яғни белгілі бір ауру түрін емдеуге қажет жасушалар алу үдерісі қиынға соғады. Стромалық бағаналы жасушаларды төмен температурада криосақтау əдіс арқылы сақтап, кейіннен оларды белгілі бір жағдайда сырқатты емдеуге қолдануға болады.Медицина-биологиялық практикада стромалық бағаналы жасушаларды жілік майынан алу əдістері жақсы дамыған.Гемопоэтикалық бағаналы жасушаларды бала туылысымен оның кіндік қанынан алып криобанкте сақтау ұсынылуда.Негізінде гемопоэтикалық бағаналы жасушалар жілік майында көп мөлшерде синтезделеді, ал перифериялық қанда гемопоэтикалық бағаналы жасушалар өте аз мөлшерде кездеседі. Жалпы айтқанда, барлық бағаналы жасушалар клеткалық терапияда косметология, медицина салаларында қолдануда. Қазіргі таңда бағаналы жасушаларды аутоиммундық ауруларды, дерматологиялық, эндокриндық, онкологиялық жəне жүрек ауруларды ққемдеу үшін кең пайдаланылады. Жануарлар биотехнологиясының қаркынды даму бағыттарының бірі эмбриоинженерия болып саналады.
Эмбриоинженерия- эмбрионға әрекет жасау әдісі. Эмбриоинженерия жасанды үрықтандырумен және эмбриондардың трансплантациямен тығыз байланысты. Жасанды үрықтандыру - жануарлардың генотиптерін жақсарту үшін асыл тұқымды аталық малдардың ұрықтарымен қолданып ұрғашыларға ұрық себу технологиясы. Генетиканың және жасанды ұрықтандыру технологиясының жетістіктерінің
көмегімен зоотехниктер мен селекционерлер жануарларды жетілдіру үшін қолайлы әдістер тапты, жоғары мүмкіншіліктері бар аталық жануарларды іріктеп алу жағдайлары туды, бүкіл популяциялардың генетикалық жақсарту екпіндері тездетілді. Қарым-қатынас жолмен берілетін ауыл шаруашылық малдардың инфекциялық және паразиттік аурулармен күресте жасанды үрықтандырудың маңызы зор. Жасанды үрықтандыру жүмыстарының алдында жануарлардың суперовуляциясын ынталандырып, яғни фолликулдарға өсуге және дамуға мүмкіншілік беретін, гормондардың көмегімен үрғашы-донорларға эсер етеді (овуляция - жануарлардың аналық жыныс безінен, яғни жетілген жүмыртқа жасушаларының босап шығуы). Суперовуляция әдетте эстроген гормонарымен қоздырылады. Жасанды үрықтандыру организмнен тыс жағдайда жүргізіледі. Жасанды үрықтандыру (көбейту технологиясы) келесі кезеңдерден:
1) донорлар, жасушалар, реципиенттерді іріктеп алу;
2) донорлардың суперовуляциясын қоздыру;
3)жасанды үрықтандыру;
4) пайда болған үрықтардың қасиеттерін бағалау;
5) үрықтарды реципиенттерге енгізу.
Биотехнологиялық жүмыстардың жетістіктері реципиенттердің жатырларында ұрықтардың имплантациясымен және транспланттардың туумен байланысты (монозиготалы үрықтарды, бір жұмыртқалы егіздерді алу). Монозиготалы жануарлар алу негізінде тотипотенттік қасиеті (әрбір бластомераның үрықтан бөлінгенде өмір сүре алатын тұқым беру қасиеті) болып табылады, ал осындай әдіспен клондарды алу - бір жүмыртқалы егіздерді табуға мүмкіндік береді.
Монозиготалы жануарларды алу әдістемесі келесі процедуралардан түрады:
1. Аналық-донордың жыныс жолдарынан бөлшектенудің 2-8 бластомералық кезеңіндегі үрықтарды алу;
2. Пеллюцид зонасын алу. Оны алу үшін екі әдісті қолданылады:
1) микроманипулятор қүралдың астында механикалық бөлу;
2) фермент проназаның көмегімен ферментативтық эсер ету;
3. Үрықты болек бластомераларга болу;
4. Бөлініп алынған бластомераларды энуклеарлық жүмыртқа жасушасына егу;
5. Қүрастырылған үрықты агары бар цилиндріне енгізу. Агар ұргашының жыныс жолында ерімейді, сондықтан үрыққа дамуға жағдайлар жасалынады;
6. In vivo-да өсіру.Yenрықты агармен бірге реципиенттің жүмыртқа жолына кіргізеді. Реконструкциядан өткен үрықтарды өсіру үшін реципиент ретінде қойлар қолданады. Yenрықтарды бласто циста кезеңіне дейін өсіреді. Кейіннен лапаротомия әдісімен бластоцистаны жұмыртқа жолынан шығарып, агарды алып тастап,ұрықты бағалайды;
7. Биологиялық толық үрықтарды үрғашы-реципиенттің латералдық мүйізшесіне енгізеді.
Энуклеация әдісі (ядроны алып тастау) ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz