Қиярдың жемісі

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Түркістан облысы Келес ауданы
№28 Мақташы жалпы орта мектебі

Ғ ы л ы м и ж о ба

Тақырыбы: Қиярдың пайдасы

Бағыты:Жаратылыстану

Секциясы: Қоршаған орта және адам денсаулығын қорғау.

Орындаған:

Жетекшісі:

2022 оқу жылы.

Кіріспе
Қияр көкөнісіне сипаттама. Қияр -- (лат. Cucumis sativus ) асқабақ тұқымдасына жататын бір жылдық көкөніс дақылы. Жарық, ылғалды және жылы жерлерде жақсы өседі. Суыққа төзімсіз. Сабағы жатаған не өрмелегіш, түкті, мұртшалары арқылы шырмалып өседі, ұзындығы 1-2 метрге дейін барады. Жапырағы кезектесіп орналасқан, ұзын сағақты, түкті. Гүлі сары, дара жынысты. Жемісі -- қияр. Жемісі - жеуге жарамды, тұқымы көп, шырынды және түсі жасыл болып келеді. Түріне байланысты көлемі әр түрлі болады.

Қиярдың құрамы. Құрамында 95 -- 96% су, 4 -- 5% құрғақ зат, құрғақ зат құрамында 2 -- 25% қант, 1% белок, 0,1% май, 0,7% клетчатка, каротин, органикалық қышқылдар, эфир майы , калий, фосфор, кальций, магний, темір, мырыш, С, В1, В2, В5, В6, РР, Е дәрумендері, А дәрумен негізі бар.
4-5% құрғақ зат

95 - 96% су
2- 25% қант
1% белок
Эфир майы
калий
фосфор
кальций
магний
темір
мырыш
дәрумендер
Қиярдың отаны және алғаш өсірген халық. Энциклопедиялық ең - бек - тердің мәліметіне қарағанда, қияр 6000 жылдан астам уақыт бұрын пайда болған. Оның отаны - Үндістанның тро - пикалық және субтро - пи - калық аудандары. Гималайдың етегінде әлі күнге дейін қияр - дың ең көне, жабайы түрлері өседі екен. Қияр дәстүрлі дін - дер - дің қалыптасуына өзек бол - ған кітаптардың бірі - Інжілде Мысырда өсірілетін көкө - ніс ретінде аталады. Ежелгі римдіктер мен гректер де қияр өсіріп, жей білген. 1528 жылы неміс елшісі Герберштейн өзінің қолжазбасында Мәс - кеу мемлекетіне жасаған сая - хаты кезінде қияр жегенін жа - зыпты. Қиярдың Ресейде өсіріле бастағаны шамамен осы кез болса керек. Қазақ - станда қияр өсіру ХІХ ғасыр - дың соңғы жылдарынан бастап кең тараған.
Үндістан

Қиярдың пайдасы. 95 пайызы судан тұратындығына қарамастан, қияр дәрумендер мен микроэлементтерге өте бай. Оның құрамында В тобына жататын дәрумендермен қатар, жүрек-қан тамырлары үшін пайдалы калий, организмдегі зат алмасу процесінің қалыпты жұмысы үшін қажетті йод және аскорбин қышқылы бар. Бір қызығы, қиярдың көлемі неғұрлым кіші болса,
оның құрамындағы С дәруменінің мөлшері оғұрлым көп болады. Қияр
3
астың дұрыс қорытылуын қалыпқа келтіріп, зат алмасу жұмысын реттейді. Қиярды табиғи күйінде немесе тұздап тағамдарға пайдаланады.Бұл көкөністе ағзамыз қажет ететін пайдалы заттардың көбісі жинақталған. Олар: B1, B2, B3, B5, B6, С дәрумендері, фолий қышқылы, кальций, темір, магний, фосфор, калий мен мырыш. Ұйқы алдында бір қияр жеп алыңыз. Ол ағзаңызға қажетті мөлшерде қант, дәрумендер мен электролиттер береді.
Қиярдың түрлеріЕрте сатуға және өңдеуге арналған корнишон типті қиярлар Жабық грунтқа арналған корнишон типті қиярлар Тегіс жемісті және қысқа жемісті қиярлар Жабық грунтқа арналған орташа жемісті қиярларЕрте сатуға және өңдеуге арналған корнишон типті қиярлар АЯKС F1 (Ajax)Конец формыӨте ерте пісетін, гүлденуі аналық типті аралармен тозаңданатын, өнімділігі жоғары және тұрақты будан. Қуатты ашық өсімдік, бір буында бірнеше өсімдік көгін қалыптастырады жемісі біркелкі, күңгірт көк, ақ бүртенді, ұзындығы 6-12 см, дәмдік және тұздауға сапасы жақсы, тегі ашы емес, қабығы нәзік, тасмалдауға төзімді. Пикуль өсіруге өте ыңғайлы будан. Қияр теңбілінің вирусқа тұрақты, ақ ұнтақ ауруына тұрақты, жалған ақ ұнтақ ауруына толерантты. 4КРИСПИНА F1 (Сrispina)Ерте пісетін, жоғары өнімді, ақбүрілі, ірі қырлы корнишонды типті партенокарпик, сапасы жеткілікті. Өсімдік қуатты, ашық, бір буында бірнеше өскіндер түзеді. Жемісі күңгірт-көк, сарғаймайды, тұздауға өте тиімді. Пикуль өсіруге ең жақсы келеді. Ауаның қуаңшылығына төзімді, қияр теңбілінің вирусқа, ақұнтаққа, жалғанды ақ ұнтаға толерантты. Шпалерлі ашық грунтта және әйнекті жылыжайлардың екінші айналымында белгіленген өнім алу үшін өсіруде таптырмайтын таңдау болып табылады.ВЕРТИНА F1 (Vertina)Жаңа ерте пісетін партенокарпикалық гибрид өңдеуге арналған. Тұздау мен маринадтауға жақсы. Жемістердің өнімділігі, тауарлылығы және тасмылданғыштығы жоғары. Вертина F1 өсімдігі жақсы өседі және күшті тамырлық күшке ие. Бір түйінде бірнеше өскіннің болуын қалыптастырады. Жемістері бір текті, бірдей қою жасыл түсті, сарғаймайды, тікенекті, дайын өнімнің тамаша дәмін сақтау арқылы өңдегеннен кейінде күтірлеуік қасиетін жоғалтпайды. Күшті өсімдіктер өсірудің айрықша жоғары және тұрақты өнімдер болуын қамтамасыз етеді, ыстыққа шыдамды және қияр ауруларына төзімді.Жабық грунтқа арналған корнишон типті қиярлар БАРВИНА F1 (Barvina5037 PU)
Үлдірлі және әйнекті жылыжайлардың бірінші және екінші айналымында өсіру үшін құрылған қиярдың партенокарпиялық буданы. Орташа бойлы, генеративті түрдегі өсімдік, ортаңғы сабақта астықтың негізгі мөлшерін 5қалыптастырады, жоғары өнімді, жақсы көлеңке түзуге бейім. Тартымды жемістері диаметрі 3,1:1 есептелген ұзындығы 10-12 см жылтыр, ірі кедір-бұдырлы, цилиндрлі, тегіс және біркелкі сипатымен қою-жасыл түске ие, жоғары тасымалдылығымен ерекшеленеді. Өсімдікті отырғызудың ұсынылатын арақашықтығы 2,8-3,5 данам2. Отырғызу қалыңдығына және өсімдіктің даму күшіне байланысты 1-3 жапыраққа өгейлерді құрастырумен бір сабаққа қалыптастыру.Тегіс жемісті және қысқа жемісті қиярлар ОРЗУ F1 (Orzu)Салатқа арналған партенокарпикалық, өте ерте пісетін тегіс жемісті қияр буданы. Өсімдік ашық, өсу қуаты орташа буынаралығы қысқартылған және желі сабағы аздау. Орзу F1 буданы бір буында бір мезетте 3-4 толық жетілген жеміс береді, жинап алғаннан кейін сол буында жаңа гүлдену және түйіндену қалыптасады. Жемісі салыстырмалы қысқа (10-13 см) қытырлақты шырынды тығыз балдырлы, дәмі өте қаныққан, жағымды қиярдың иісі бар, біркелкі күңгірт-көк және тасымалдауға төзімді. Жабық грунтқа арналған орташа жемісті қиярлар ИНФИНИТИ F1 (Infiniti)Әйнекті және үлдірлі жылы жайларға көктемгі-жазғы және жазғы-күзгі метрайналымда өсіруге арналған ерте пісетін тегіс жемісті партенокарпиалық қияр. Өсімдік қуатты, бірақта өсу жағы шартталған өсімдік. Жеміс салуы негізгі сабағына келеді. Бір буын арасында бірнеше түйін салады. Жеміс тегіс, ұзындығы 17-18 см, көк, жылтырлы, 6мүсіні цилиндірлі, қабықшасы қырлылау. Жемісі жақсы сақталынады және алыс жолға тасымалдауға төзімді. МАКСИМУМ F1 (Maximum)Әйнекті және үлдірлі жылы жайларға көктемгі-жазғы метрайналымда өсіруге арналған ерте пісетін тегіс жемісті партенокарпиалық қияр. Өсімдік ашық, дамуы өте қуатты, стрестік жағдайларға қарсы тұруы жоғары. Жеміс салуы негізгі сабағына келеді.Жемісi тегіс, ұзындығы 17-18 см, диаметрі 3-4 см, күңгірт-көк, жылтырлы, мүсіні цилиндірлі, қабықшасы қырлылау. Дәмдік және тауарлық сапасы өте жоғары. Көктемгі және жазғы отырғызу мезгілінде өнімділігі өте жоғары будан. Бір буын арасында бірнеше түйін салады. Жемісі жақсы сақталынады және алыс жолға тасымалдауға төзімді. МАГНУМ F1 (Magnum)Шыныланған және үлдірлі жылыжайларда өсіруге арналған тегіс жемісті партенокарпикалық қияр. Күзгі-қысқы және қысқы-жазғы метроайналымдарда өсіруге жарамды. Өсімдіктер күшті өседі, бүйірлік бұтақтары күшті, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.